Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt SNO 27/13
POSTANOWIENIE
Dnia 24 października 2013 r.
Sąd Najwyższy - Sąd Dyscyplinarny w składzie:
SSN Stanisław Zabłocki (przewodniczący)
SSN Krzysztof Strzelczyk
SSN Roman Kuczyński (sprawozdawca)
Protokolant Katarzyna Wojnicka
w sprawie M. Z.
byłego sędziego Sądu Rejonowego w […]
po rozpoznaniu w dniu 24 października 2013 r.
wniosku pełnomocnika
o wznowienie postępowania dyscyplinarnego zakończonego prawomocnym
wyrokiem Sądu Najwyższego - Sądu Dyscyplinarnego z dnia 13.09.2011 r., sygn.
SNO 34/11, zmieniającego w części wyrok Sądu Apelacyjnego - Sądu
Dyscyplinarnego w […] z dnia 23.02.2011 r.,
postanowił :
1. oddalić wniosek,
2. kosztami postępowania obciążyć Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 23 lutego 2011 r. Sąd Apelacyjny - Sąd Dyscyplinarny
uznał sędziego Sądu Rejonowego […], M. Z. za winną tego, że jako sędzia tego
Sądu w okresie od grudnia 2007 r. do kwietnia 2010 r. dopuściła się oczywistego i
rażącego naruszenia przepisów prawa, w tym art., 423 § 1 k.p.k. i art. 98 § 2 k.p.k.
w ten sposób, że nagminnie uchybiała terminom do sporządzania uzasadnień w 58
sprawach, to jest przewinienia służbowego z art. 107 § 1 ustawy z dnia 27 lipca
2007 r.- Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) i na
2
podstawie art. 107 § 1 i art. 109 § 1 pkt 5 Prawa o ustroju sądów powszechnych
wymierzył jej karę dyscyplinarną złożenia sędziego z urzędu (odnośnie do uchybień
w terminie sporządzania uzasadnień w 7 sprawach Sąd Dyscyplinarny umorzył
postępowanie w zakresie wymierzenia kary dyscyplinarnej). W pkt. II wyroku Sąd
Apelacyjny - Sąd Dyscyplinarny na podstawie art. 123 § 1 w związku z art. 123 § 3
Prawa o ustroju sądów powszechnych obniżył obwinionej M. Z. jej wynagrodzenie o
25% na czas zawieszenia w wykonywaniu czynności służbowych.
Sąd Najwyższy - Sąd Dyscyplinarny wyrokiem z dnia 13 września 2011 r.,
rozpoznając odwołania obwinionej i jej obrońcy zmienił wyrok Sądu Apelacyjnego -
Sądu Dyscyplinarnego w […] w pkt. I w ten sposób, że umorzeniem postępowania
w zakresie wymierzenia kary dyscyplinarnej objął także uchybienia terminom do
sporządzania uzasadnień w dalszych 7 sprawach, a w pozostałej części wyrok ten
utrzymał w mocy.
W dniu 12 sierpnia 2013 r. obrońca skazanej M. Z. wystąpił do Sądu
Najwyższego - Sądu Dyscyplinarnego z wnioskiem o wznowienie postępowania
dyscyplinarnego zakończonego orzeczeniem Sądu Najwyższego - Sądu
Dyscyplinarnego z dnia 13 września 2011 r., sygn. akt SNO 34/11, i
przeprowadzenie dowodu z dokumentów w postaci historii chorób M. Z. – dla
wykazania okoliczności długoletniego leczenia skazanej, przeprowadzenie opinii
biegłego z zakresu psychologii i psychiatrii – dla wykazania okoliczności, że
obwiniona miała depresję skutkującą niemożliwością wykonywania przez nią
obowiązków służbowych oraz przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego
psychologa – dla wykazania okoliczności, że skazana miała depresję skutkującą
niemożliwością wykonywania przez nią obowiązków służbowych.
Do wniosku obrońca dołączył kserokopię dokumentacji lekarskiej skazanej.
Obrońca skazanej podnosił w uzasadnieniu wniosku, że nie podejmowała ona
wadliwych decyzji procesowych i nie uchybiała kulturze procedowania ani
terminowości prowadzenia spraw, natomiast niesprawność w sporządzaniu
uzasadnień spowodowania była jej stanem zdrowia – chorobą depresyjną, której z
jednej strony nie była świadoma, z drugiej zaś strony nie ujawniała jej istnienia w
trwającym postępowaniu sądowym ani wcześniej nie informowała o procesie
leczenia obawiając się, że to skomplikuje jej niełatwą sytuację zawodową,
3
wypierała swój stan zdrowia i nie przedkładała stosownej dokumentacji medycznej.
Stąd też, zdaniem obrońcy, skazanej, w związku z jej postępowaniem polegającym
na - per saldo - nieterminowości sporządzania uzasadnień wydanych orzeczeń nie
można było przypisać winy.
We wniosku obrońca nie wskazał jego podstawy prawnej a na posiedzeniu
Sądu Apelacyjnego - Sądu Dyscyplinarnego na pytania Przewodniczącego składu
orzekającego oświadczył, że podstawę taką stanowi przepis art. 126 § 2 Prawa o
ustroju sądów powszechnych.
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego dla okręgu Sądu Okręgowego w […] w
odpowiedzi na wniosek wniósł o jego oddalenie.
Sąd Najwyższy - Sąd Dyscyplinarny rozważył, co następuje:
Wniosek o wznowienie postępowania dyscyplinarnego okazał się
bezzasadny.
W utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego - Sądu Dyscyplinarnego
przyjmuje się, po pierwsze – że w postepowaniu dyscyplinarnym kwestia
wznowienia tego postępowania uregulowana jest autonomicznie w ustawie – Prawo
o ustroju sadów powszechnych – art. 126 § 2 ustawy (postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 21 października 2003 r., SNO 37/03, baza orzeczeń
http://www.sn.pl, po drugie – brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych , aby w
postępowaniu w przedmiocie wznowienia postepowania dyscyplinarnego
dokonywać kolejnej kontroli instancyjnej ustalonego w sprawie stanu faktycznego,
przyjętej kwalifikacji prawnej czynu obwinionego czy też wymierzonej mu kary
dyscyplinarnej w sytuacji braku wskazania podstaw wymienionych w art. 126 § 2
ustawy- Prawo o ustroju sadów powszechnych, a więc nowych okoliczności i
dowodów w sprawie prowadzących do uniewinnienia skazanego lub wymierzenia
mu łagodniejszej kary (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2007
r., SNO 69/07, http://www.sn.pl), po trzecie – chodzi o nowe okoliczności lub
dowody przedtem nieznane sądom dyscyplinarnym pierwszej i drugiej instancji i j e
d n o c z e ś n i e zachodzi wysokie prawdopodobieństwo, że skazany jest
niewinny, to jest nie popełnił zarzucanego mu czynu albo jego czyn nie stanowił
deliktu dyscyplinarnego lub należało mu wymierzyć nie tak surową karę
4
dyscyplinarną (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2009 r., SNO
13/07, http://www.sn.pl).
Tymczasem w przedmiotowej sprawie przeciwko skazanej na przestrzeni
niemal 10 lat, toczyły się postepowania dyscyplinarne, w których wyczerpano
wobec niej wszystkie rodzaje kar dyscyplinarnych (upomnienie, nagana,
przeniesienia na inne miejsce służbowe, złożenie z urzędu sędziego), przy czym ta
ostatnia kara została zastosowana wobec nieskuteczności kar uprzednio
nałożonych; dopuszczanie się przez skazaną opisanych uchybień było oczywiste,
jednoznacznie wynikało z przedstawionych dokumentów, a więc skazana nie była w
stanie zaprzeczyć popełnieniu zarzuconych jej czynów i przyznała się do winy.
Żądanie zatem wznowienia postepowania stoi w kolizji z wymaganiem art. 126 § 2
ustawy- Prawo o ustroju sądów powszechnych, aby nowe okoliczności i dowody w
sprawie prowadziły do uniewinnienia skazanej lub wymierzenia jej łagodniejszej
kary, skoro już zastosowane łagodniejsze kary nie odniosły zamierzonego skutku.
Z całym naciskiem jednak należy podkreślić że powołane we wniosku
okoliczności nie stanowią żadnych n o w y c h okoliczności bądź dowodów w
szczególności nieznanych orzekającym Sądom Dyscyplinarnym bądź nieznanym
samej skazanej. Stan zdrowia skazanej był przedmiotem oceny Sądów
Dyscyplinarnych, co wynika z ich ustaleń i rozważań (str. 10, 11 akt ASD …/10, str.
15 akt SNO 34/11). Na k. 284 akt dyscyplinarnych znajduje się zaświadczenie
lekarskie zawierające takie same elementy rozpoznania stanu zdrowia skazanej jak
w dokumentacji dołączonej do wniosku o wznowienie postępowania. Wywody tego
wniosku pozostają w sprzeczności z zasadami doświadczenia życiowego i
logicznego rozumowania, ponieważ po pierwsze – pracownik niezdolny z powodu
choroby właśnie głównie tę okoliczność podaje jako obiektywną przyczynę
zaniedbania obowiązków służbowych, po drugie – skazana z jednej strony
kwestionuje świadomość swego stanu chorobowego, z drugiej zdradza tę
świadomość a brak ujawnienia mankamentów stanu zdrowia usprawiedliwia obroną
przed dyskomfortem tego ujawnienia w środowisku zawodowym, przy czym
jednocześnie w fazie końcowej poszczególnych postępowań dyscyplinarnych jest w
stanie sporządzić przeterminowane uzasadnienia orzeczeń tak, aby na dzień
orzeczenia dyscyplinarnego nie posiadać zaległości. W kilkunastu sprawach
5
przekroczenie terminu do sporządzenia uzasadnienia przekraczało od ponad 20 do
200-300 dni, przed wszczęciem ostatniego postepowania dyscyplinarnego skazanej
zwrócono 7-krotnie uwagę na uchybienia w zakresie terminowości sporządzania
uzasadnień i skoro dopiero groźba wyroków dyscyplinarnych skutkowała
sporządzeniem uzasadnień, byłoby naiwnością uznać, że powodem wcześniejszej,
trwającej wiele miesięcy zwłoki był stan zdrowia skazanej wyłączający jej
odpowiedzialność dyscyplinarną.
Przytoczone zatem we wniosku o wznowienie postępowania
dyscyplinarnego okoliczności i dowody powołujące się na mankamenty zdrowia
skazanej nie posiadają przymiotu ani „nowych” w rozumieniu art. 126 § 2 ustawy-
Prawo o ustroju sądów powszechnych ani nie mogą – w świetle całokształtu
dowodów przeprowadzonych uprzednio w sprawie dyscyplinarnej skazanej
zakończonego wyrokiem Sądu Najwyższego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 13
września 2011 r. prowadzić do uniewinnienia skazanej lub wymierzenia jej
łagodniejszej kary.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy - Sąd Dyscyplinarny postanowił jak
w sentencji.