Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 94/13
POSTANOWIENIE
Dnia 23 stycznia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Kazimierz Zawada (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
SSN Barbara Myszka
w sprawie ze skargi U.M.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 25 czerwca 2012 r.,
wydanym w sprawie z powództwa A. W.
przeciwko U.M.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 23 stycznia 2014 r.,
zażalenia pozwanej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 23 lipca 2013 r.,
oddala zażalenie i zasądza od skarżącej na rzecz A. W. kwotę
1800 (tysiąc osiemset) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego.
2
UZASADNIENIE
W dniu 25 czerwca 2012 r. zapadł prawomocny wyrok Sądu Apelacyjnego
w sprawie z powództwa A. W. przeciwko U. M. o zapłatę na podstawie umowy o
roboty budowlane.
W skardze o wznowienie postępowania zakończonego tym wyrokiem
pozwana jako podstawę swego żądania wskazała ujawnienie się nowej
okoliczności faktycznej w rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c.: nieważności umowy
o roboty budowlane ze względu na to, że umowa ta zawierała zobowiązanie do
prowadzenia robót przed wydaniem pozwolenia na budowę. Ponadto skarżąca,
powołując się na art. 403 § 1 k.p.c., podniosła, że umowa ta jest antydatowana
i tym samym stanowi dokument podrobiony w rozumieniu wymienionego przepisu.
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 23 lipca 2013 r. odrzucił skargę
pozwanej na podstawie art. 410 § 1 k.p.c. W uzasadnieniu wyjaśnił, że powołana
przez pozwaną nieważność umowy o roboty budowlane ze względu na zawarte
w niej zobowiązanie do prowadzenia robót przed wydaniem pozwolenia na budowę
nie stanowi okoliczności przewidzianej w art. 403 § 2 k.p.c., ponieważ pozwana
mogła powołać się na tę okoliczność przed prawomocnym zakończeniem
postępowania. Ponadto Sąd Apelacyjny wskazał, że podnoszone przez pozwaną
antydatowanie umowy o roboty budowlane nie pozwala na uznanie zaskarżonego
wyroku za orzeczenie oparte na dokumencie przerobionym w rozumieniu art. 403
§ 1 pkt 1 k.p.c. Pozwana nie podała też, jaki wpływ antydatowanie umowy mogło
mieć na wynik postępowania zakończonego zaskarżonym wyrokiem.
W zażaleniu na postanowienie z dnia 23 lipca 2013 r. skarżąca zarzuciła
Sądowi Apelacyjnemu błędne przyjęcie, że antydatowanie umowy o roboty
budowlane nie stanowiło podstawy do wznowienia postępowania przewidzianej
w art. 403 § 1 pkt 1 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Samo sformułowanie podstawy wznowienia w sposób odpowiadający
przepisom art. 401-403 k.p.c. nie oznacza oparcia skargi na ustawowej podstawie
wznowienia, jeżeli z treści uzasadnienia skargi w sposób niebudzący wątpliwości
3
wynika, że przytoczona w niej podstawa w rzeczywistości nie występuje
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia: 28 października 1999 r., II UKN
174/99; 15 czerwca 2005 r., IV CZ 50/05; 18 maja 2006 r., IV CZ 36/06; 5 lutego
2009 r., I CZ 4/09; 6 czerwca 2012 r., IV CZ 38/12; 26 września 2013 r., IV CZ
88/13).
Z takim właśnie przypadkiem mamy do czynienia w niniejszej sprawie.
Dokumentem podrobionym jest dokument sporządzony w całości przez inną osobę
niż ta, od której ma on pochodzić, zaś przerobienie dokumentu polega
na dokonaniu zmian w jego treści (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
5 lutego 1999 r., III CKN 1075/98 i 6 czerwca 1997 r. III CKN 85/97). Podnoszone
w skardze antydatowanie umowy przez strony: wskazanie w obejmującym ją
dokumencie innej daty zawarcia niż rzeczywista, nie może być więc uznane za
podrobienie lub przerobienia dokumentu, o którym mowa w art. 403 § 1 k.p.c.
Można by je kwalifikować jedynie jaklo poświadczenie nieprawdy. Poświadczenie
nieprawdy w dokumencie stanowiącym środek dowodowy nie stanowi jednak
podstawy wznowienia w świetle art. 403 § 1 pkt 1 k.p.c. (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 5 lutego 1999 r., III CKN 1075/98). Poza tym przyczyny
wznowienia określone w art. 403 k.p.c. mają charakter względny, wymagane jest
wykazanie związku przyczynowego pomiędzy powołaną podstawą wznowienia
a treścią zaskarżonego orzeczenia (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
6 czerwca 1997 r., III CKN 85/97). Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika
natomiast, że data zawarcia przez strony umowy nie stanowiła okoliczności istotnej
dla rozstrzygnięcia sprawy.
Mając to na względzie, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w związku
z art. 3941
§ 3 k.p.c. postanowił jak w sentencji, a o kosztach postępowania
zażaleniowego rozstrzygnął zgodnie z art. 98 w związku z art. 108 § 1, art. 39821
i art. 3941
§ 3 k.p.c. oraz § 6 pkt 6 i § 13 ust. 2 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2013.461).
jw
4