Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 kwietnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Jacek Zajączkowski

Sędziowie: SSA Ewa Chądzyńska

SSA Lucyna Guderska (spr.)

Protokolant: sekr. sądowy Patrycja Stasiak

po rozpoznaniu w dniu 19 kwietnia 2013 r. w Łodzi

sprawy A. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w Ł.

o emeryturę,

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

z dnia 27 lipca 2012 r., sygn. akt: VIII U 1033/12;

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz A. G. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.

Sygn. akt III AUa 1421/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 stycznia 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił A. G. prawa do emerytury na tej podstawie, że na dzień l stycznia 1999 r. nie udowodnił wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, nadto nie osiągnął wymaganego wieku emerytalnego. Organ rentowy nie uznał za pracę w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 2 stycznia 1978 roku do 28 lutego 1993 roku na stanowisku kierownika, gdyż stanowisko to nie figuruje w wykazie stanowisk podlegających zaliczeniu jako praca w warunkach szczególnych, a brak jest informacji czy sprawując nadzór - kontrolę świadczył pracę stale i bezpośrednio przy stanowiskach robotniczych, na których wykonuje się prace wymienione w wykazie A zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 roku.

W dniu 7 lutego 2012 roku wnioskodawca złożył odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury. Wniósł o uznanie, że w zakwestionowanym przez ZUS okresie zatrudnienia wykonywał pracę w warunkach szczególnych.

Wyrokiem z dnia 27 lipca 2012 roku Sąd Okręgowy w Łodzi zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał A. G. prawo do emerytury od 26 stycznia 2012 roku.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło na tle następującego stanu faktycznego:

Wnioskodawca A. G., urodzony (...), w dniu 28 grudnia 2011 roku złożył wniosek o emeryturę.

Ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy na dzień l stycznia 1999 roku wyniósł 25 lat, 10 miesięcy i 8 dni okresów składkowych i nie składkowych.

Wnioskodawca ma wykształcenie wyższe. W grudniu 1977 roku ukończył Wydział Włókienniczy Politechniki (...) uzyskując tytuł magistra inżyniera włókiennika.

Od 2 stycznia 1978 roku do 28 lutego 1993 roku wnioskodawca był zatrudniony w Przędzalniach (...). W. w Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy.

W okresie zatrudnienia wnioskodawca zajmował kolejno stanowiska: mistrza, kierownika przędzalni, specjalisty ds. obrotu towarowego.

W Przędzalniach (...) wnioskodawca przez pierwsze dwa lata był zatrudniony na stanowisku mistrza, a następnie kierownika przędzalni.

Stanowisko kierownika przędzalni wnioskodawca zajmował do końca swojego zatrudnienia w Przędzalniach (...).

Pracował na oddziale zajmującym się produkcją przędzy. Przędzalnia składała się z kilku oddziałów: Oddziału Przygotowawczego, Przędzalni (...) i Oddziału Końcowego.

Na stanowisku mistrza wnioskodawca pracował na jednym oddziale - Oddziale Przygotowawczym, organizując pracę podległym mu pracownikom. Miał nadzór nad trzepalnią, mieszalnią, przędzarkami, ciągarkami. Na jednej zmianie podlegało mu 36 pracowników: mieszacze surowca, trzepacze, ciągarki, prządki niedoprzędu. Do jego obowiązków należało sprawdzenie listy obecności i ustawienie pracowników na stanowiskach. Sprawdzał grubość taśm, jakość przędzy. Jeżeli popsuła się maszyna to musiał ją naprawić. Pracował przez 8 godzin na dobę. Jako mistrz był jednym z pięciu mistrzów pracujących na sali produkcyjnej. Nie zajmował się liczeniem nadgodzin czy przyznawaniem premii. Mógł co najwyżej zawnioskować o przyznanie pracownikowi wynagrodzenia.

Na stanowisku kierownika przędzalni wnioskodawcy podlegały wszystkie oddziały Przędzalni: Oddział (...), Przędzalnia (...) i Oddział (...). Organizował pracę na tych wszystkich oddziałach.

Wnioskodawcy podlegało 15 mistrzów i pracownicy z trzech zmian: mieszacze, trzepacze włókna, prządki niedoprzędu, niedoprzędzarki, zgrzeblarki, pomagaczki na przędzalni właściwej, prządki, skręcarki, przewijaczki, czyściarze, układacze przędzy (inaczej pakowacze), a także pracownicy transportu wewnętrznego na przędzalni. Nie podległy mu inne osoby nie związane z cyklem produkcji. W sumie wnioskodawcy podlegało 200 - 250 pracowników. W pewnym okresie mogło ich być więcej, w zależności od tego jaka produkcja była uruchomiona i w jakim zakładzie pracował. W początkowym okresie wnioskodawca pracował w Zakładzie (...) na ul. (...), potem został przeniesiony

do Zakładu (...) na ul. (...), W zakładzie (...) podlegało mu więcej osób (350). Jako kierownik przędzalni wnioskodawca zajmował się organizacją produkcji, przebywając cały czas na hali produkcyjnej. Na hali praca odbywała się w kurzu, pyle, w hałasie powyżej 100 decybeli, przy panującej wysokiej temperaturze i wilgotności. Wnioskodawca sprawdzał ilości półfabrykatów leżących na maszynie. Decydował jaką przędzę, o jakiej numeracji produkować zgodnie z zamówieniem. Sprawdzał grubość taśm, jakość przędzy. Odpowiadał za jakość produkcji. Dbał o stan techniczny maszyn, wyznaczał maszyny do remontu. Pracował w wymiarze przekraczającym 8 godzin na dobę, nieraz po 10-12 godzin.

Na stanowisku kierownika przędzalni wnioskodawca nie zajmował się czynnościami biurowymi, gdyż tym zajmowało się biuro wydziałowe podlegające kierownikowi zakładu.

Do zakresu jego obowiązków nie należało planowanie produkcji, decydowanie o liczbie zatrudnionych pracowników czy wysokości wynagrodzenia. Wnioskodawca mógł tylko składać wnioski w tym zakresie. Nie rozliczał produkcji. Na stanowisku mistrza do obowiązków wnioskodawcy należało opracowywanie planów urlopowych podległych mu pracowników. Natomiast na stanowisku kierownika przędzalni do jego obowiązków należało opracowywanie planów urlopowych podległych mu mistrzów. Sporządzał także raporty o stanie obecności pracowników.

Zarówno pracując na stanowisku mistrza jak i kierownika przędzalni wnioskodawca miał kantorek (wydzielone pomieszczenie o cienkich ścinkach i oszklonej górze) mieszczący się bezpośrednio na hali produkcyjnej. Panowały w nim warunki prawie identyczne jak na hali. W kantorku jadł tylko posiłki, a resztę czasu pracy spędzał na sali produkcyjnej doglądając wykonywanych prac.

Wnioskodawca pracował w odzieży ochronnej, otrzymywał środki czystości, stopery do uszu, słuchawki.

W czasie zatrudnienia w Przędzalniach (...) wnioskodawca nie miał okresów oddelegowywania do innych prac, ani urlopów bezpłatnych.

Na ostatnie półtora miesiąca pracy, w ramach reorganizacji, wnioskodawca został przeniesiony na inny oddział Przędzalni mieszczący się na ul. (...). Zmieniono mu wtedy (w połowie stycznia 1993 r.) stanowisko z kierownika przędzalni na specjalistę ds. obrotu towarowego. Uczyniono tak, gdyż na oddziale tym był już kierownik i nie można było tego stanowiska zdublować. Na stanowisku specjalisty ds. obrotu towarowego wnioskodawca miał zajmować się zakupami surowców. Stanowiska tego wnioskodawca nie przyjął. Faktycznie, mimo zmiany nazwy stanowiska, wnioskodawca nadal wykonywał pracę kierownika przędzalni.

Wnioskodawca otrzymał świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych, z którego wynika, że w okresie zatrudnienia od 2 stycznia 1978 roku do 28 lutego 1993 roku wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace „W przemyśle lekkim, obróbka surowców włókienniczych i ich przędzenie. Prace różne" na stanowisku „kierownika przędzalni" wymienionym w wykazie A dziale VII/XIV póz. 24 pkt l wykazu stanowiącego załącznik nr 4 do zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego.

Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą i pobiera rentę.

W tak ustalonym stanie faktycznym sprawy Sąd pierwszej instancji, powołując się na art. 32 oraz 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS oraz Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, uznał odwołanie A. G. za zasadne. Sąd Okręgowy uznał, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala na stwierdzenie, że wnioskodawca w okresie zatrudnienia w Przędzalniach (...). W. w Ł., stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, świadczył pracę w szczególnych warunkach polegającą na kontroli jakości produkcji związanej z obróbką surowców włókienniczych i ich przędzeniem na stanowisku kierownika przędzalni. Sąd podkreślił, że w całym spornym okresie od 2 stycznia 1978 roku do 28 lutego 1993 roku wnioskodawca, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, przebywał w środowisku pracy, w którym zatrudnieni są pracownicy wykonujący pracę w warunkach szczególnych. Będąc zatrudnionym na stanowisku mistrza, jak i kierownika przędzalni, sprawował bezpośredni nadzór nad jakością wykonywanych prac pracowników związanych z cyklem produkcyjnym, a więc mieszaczy, trzepaczy włókna, zgrzeblarzy, przędzarzy niedoprzędu, przędzarzy, pomocników w oddziale produkcyjnym, pracowników transportu wewnętrznego, skręcaczy, przewijaczy i pakowaczy. Tym samym ubezpieczony stale narażony był na działanie szkodliwych czynników występujących na hali produkcyjnej.

Z tych względów Sąd pierwszej instancji, działając na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury poczynając od 26 stycznia 2012 roku, to jest od daty osiągnięcia wieku emerytalnego.

Powyższy wyrok zaskarżył organ rentowy w drodze apelacji w całości, zarzucając mu:

1)  naruszenie prawa materialnego, to jest art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS poprzez niewłaściwe jego zastosowanie i ustalenie, że ubezpieczony spełnia warunki do nabycia prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych z uwagi na posiadanie 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, podczas gdy ubezpieczony wykazał okres zatrudnienia w tychże warunkach w wymiarze poniżej 15 lat,

2)  naruszenie prawa procesowego, to jest art. 233 k.p.c. polegające na wydaniu wyroku bez wyjaśnienia wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie dowołania, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, że przy dokonywaniu ustaleń faktycznych Sąd pierwszej instancji przekroczył granice swobodnej oceny dowodów przypisując zeznaniom świadków na okoliczność charakteru pracy wnioskodawcy walor wiarygodności w sytuacji, gdy wobec funkcjonowania w zakładzie pracy wieloszczeblowego systemu kontroli, osoba zajmująca stanowisko kierownicze mogła sprawować ten nadzór jedynie pośrednio.

Sąd Apelacyjny w Łodzi zważył, co następuje:

Apelacja nie odnosi skutku, gdyż rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji jest prawidłowe.

W pierwszej kolejności za niezasadny uznać należy, zawarty w apelacji, zarzut przekroczenia przez Sąd pierwszej instancji granicy swobodnej oceny dowodów, bowiem skuteczna obrona stanowiska skarżącego w tym zakresie wymagałaby wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego oraz brak jest wszechstronnej oceny wszystkich istotnych dowodów (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 29 lipca 1998 r. II UKN 151/98 - OSNAPiUS 1999/15/492; z 4 lutego 1999 r. II UKN 459/98 - OSNAPiUS 2000/6/252; z 5 stycznia 1999 r. II UKN 76/99 - OSNAPiUS 2000/19/732). Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. wyrok SN z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00 LEX nr 56906). Zdaniem Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy należycie wyjaśnił sprawę, a przeprowadzona ocena dowodów jest prawidłowa i odpowiada powyższym kryteriom.

W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy badając przesłankę 15-letniego okresu pracy ubezpieczonego w warunkach szczególnych dopuścił dowód z zeznań świadków, świadectwa pracy w warunkach szczególnych z dnia 29 maja 1996 roku oraz z zeznań wnioskodawcy. Podzielić należy stanowisko Sądu Okręgowego, że ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, iż skarżący w spornym okresie, to jest od 2 stycznia 1978 roku do 28 lutego 1993 roku, wykonywał pracę w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zmianami), w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 stycznia 2013 roku, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

-

okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz,

-

okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązania stosunku pracy – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Z kolei w myśl § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43, ze zmianami) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

-

osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

-

ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

W niniejszej sprawie sporną okolicznością jest zaliczenie A. G. do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 2 stycznia 1978 roku do 28 lutego 1993 roku w Przędzalniach (...). W. w Ł. na stanowisku kierownika przędzalni. Organ rentowy wyszedł bowiem z założenia, że jedynie praca na stanowisku mistrza może być zaliczona do pracy w takich warunkach, gdyż kadra kierownicza wyższego szczebla nie sprawuje, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, bezpośredniej kontroli pracowników produkcji.

Niewątpliwie w załączniku do cytowanego wyżej rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku w wykazie A dziale XIV punkcie 24 jako prace w szczególnych warunkach wymienione są prace polegające na kontroli międzyoperacyjnej, kontroli jakości produkcji i usług oraz dozorze inżynieryjno-technicznym na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Problem w sprawie sprowadza się więc do ustalenia czy wnioskodawca zatrudniony u wyżej wymienionego pracodawcy na stanowisku kierownika przędzalni, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonywał kontrolę jakości produkcji na stanowiskach pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do wyżej wymienionego rozporządzenia. Skarżący stanął na stanowisku, że ubezpieczony pracując jako kierownik wyższego szczebla, nie mógł zajmować się bezpośrednią kontrolą na hali produkcyjnej, gdyż spektrum jego obowiązków było znacznie szersze.

Analizując powyższe zagadnienie nie można tracić z pola widzenia faktu, że prawo do emerytury w wieku niższym od powszechnego z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze jest ściśle związane z szybszą utratą zdolności do zarobkowania z uwagi na szczególne warunki lub szczególny charakter pracy. Praca taka, świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu, stąd też wykonująca ją osoba ma prawo do emerytury wcześniej niż inni ubezpieczeni.

Sąd Apelacyjny podziela opinię Sądu Okręgowego, który doszedł do przekonania, że wnioskodawca w trakcie spornego zatrudnienia w Przędzalniach (...). W. w Ł. od 2 stycznia 1978 roku do 28 lutego 1993 roku, na stanowisku początkowo mistrza, a następnie kierownika przędzalni świadczył pracę w szczególnych warunkach polegającą na kontroli jakości produkcji. Powyższe wynika z zeznań powołanych świadków w osobach J. P. (1), J. P. (2), R. Z. oraz Z. R. i zeznań samego wnioskodawcy na okoliczność czynności wykonywanych w ramach spornego zatrudnienia. Wnioski wypływające ze wskazanych wyżej osobowych źródeł dowodowych są zgodne i wzajemnie się uzupełniają, a nadto znajdują potwierdzenie w wystawionym wnioskodawcy w dniu 29 maja 1996 roku świadectwie pracy w warunkach szczególnych.

Jak wynika z zeznań świadka J. P. (1) wnioskodawca w trakcie zatrudnienia na stanowisku kierownika przędzalni zajmował się organizacją pracy na przędzalni. Ubezpieczony, któremu podlegali trzepacze, zgrzeblacze, pomagaczki na przędzalni właściwej, pracownicy transportu wewnętrznego, prządki, skręcaczki na oddziale końcowym oraz przewijaczki, większość czasu przebywał na produkcji. Wnioskodawca miał co prawda oddzielny kantorek przy hali produkcyjnej, jednak panowały tam takie same warunki, jak na hali, to jest hałas i huk. Wszystkimi sprawami administracyjnymi zajmowało się oddzielne biuro wydziałowe. Świadek J. P. (2), zatrudniona w Przędzalniach (...). W. w latach 1976 – 1988 na stanowisku specjalisty ds. osobowych zeznała, że kierownik przędzalni był odpowiedzialny za pracę na przędzalni i w związku z tym koordynował pracę mistrzów oraz pracowników fizycznych. Praca wnioskodawcy związana była ze stałym przebywaniem na przędzalni. K., w którym przebywał kierownik, znajdował się na przędzalni i panowały w nim takie warunki jak na hali produkcyjnej, to jest hałas i zapylenie.

Podobnie zeznał świadek R. Z., zatrudniony w Przędzalniach (...). W. w latach 1979 - 1995. Wskazał on, że kierownik przędzalni w zasadzie cały czas przebywał na hali produkcyjnej zajmując się organizacją produkcji i nadzorem nad pracą mistrzów. W kantorze wydzielonym dla wnioskodawcy były warunki takie jak na hali produkcyjnej – hałas, pył, wysoka temperatura. Wnioskodawca do końca zatrudnienia u wyżej wymienionego pracodawcy był zatrudniony na stanowisku kierownika przędzalni. Co prawda pod koniec zatrudnienia zaproponowano mu stanowisko specjalisty ds. obrotu towarowego, ale wnioskodawca go nie przyjął. Powyższa propozycja wynikała z trudnej sytuacji zakładu pracy i miała na celu poszerzenie zakresu obowiązków wnioskodawcy o zakup surowców. Odmowa wnioskodawcy skutkowała rozwiązaniem umowy o pracę.

Również świadek Z. R. zeznał, że kierownik przędzalni zajmował się organizacją produkcji w zakładzie. Był on bezpośrednio odpowiedzialny za to, aby był realizowany pełen zakres produkcji. Zważywszy, że kierownik przędzalni był odpowiedzialny za jakość produkcji musiał on stale nadzorować stan maszyn i pracowników produkcji. Kierownik miał wydzielony przy hali kantorek, ale panowały tam takie warunki jak na hali, czyli hałas, zapylenie i wibracje.

Powyższe zeznania znajdują potwierdzenie w tym, co zeznał wnioskodawca, który potwierdził, że zakres obowiązków kierownika przędzalni był po prostu szerszy od zakresu obowiązków mistrza zważywszy, że podlegała mu większa ilość pracowników. Do obowiązków wnioskodawcy na stanowisku kierownika przędzalni nie należało planowanie produkcji, czy też jej rozliczanie. Czynności te wykonywało biuro podlegające bezpośrednio kierownikowi zakładu. Kierownik produkcji sporządzał plany urlopowe mistrzów, a mistrzowie – plany urlopowe pracowników produkcji. Wnioskodawcy, jako kierownikowi przędzalni - podlegali trzepacze, zgrzeblacze, pomagaczki na przędzalni właściwej, pracownicy transportu wewnętrznego, prządki, pakowacze, skręcaczki na oddziale końcowym oraz przewijaczki. W połowie 1993 roku wnioskodawcy zaproponowano nowe stanowisko – specjalisty ds. obrotu towarowego, ale ubezpieczony nie przyjął nowych warunków ze względów prestiżowych i do końca zatrudnienia wykonywał czynności kierownika przędzalni.

Powyższe zeznania potwierdzają, że w trakcie zatrudnienia w Przędzalniach (...). W. w Ł. od 2 stycznia 1978 roku do 28 lutego 1993 roku, na stanowisku początkowo mistrza, a następnie kierownika przędzalni, A. G. świadczył pracę w szczególnych warunkach polegającą na kontroli jakości produkcji, o której mowa w wykazie A rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku w dziale XIV punkt 24. Niewątpliwie wnioskodawca jako kierownik przędzalni sprawował kontrolę na oddziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. W dziale VII punkcie 1 załącznika do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku są wymienione prace polegające na obróbce surowców włókienniczych i ich przędzeniu. Wnioskodawca sprawował kontrolę nad pracownikami przędzalni takimi jak trzepacze, zgrzeblacze, pomagaczki na przędzalni właściwej, pracownicy transportu wewnętrznego, prządki, skręcaczki na oddziale końcowym oraz przewijaczki, a zatem nad pracownikami zajmującymi się obróbką i przędzeniem surowców włókienniczych. Wskazać przy tym należy, że w Zarządzeniu Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 roku w załączniku A, zawierającym wykaz stanowisk pracy zaliczonych do prac w warunkach szczególnych, wymienione są w dziale VII pod poz. 1 stanowiska: mieszacz – rozwłókniacz, trzepacz włókna, zgrzeblarz, rozciągacz taśm, przędzarz niedoprzędu, przędzarz, pomocnik w oddziale produkcyjnym, robotnik transportu wewnętrznego, skręcacz, przewijacz i pakowacz. Co prawda aktualnie nie obowiązują już zarządzenia resortowe, w tym cytowane wyżej zarządzenie Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lutego 1983 roku, niemniej jednak z faktu, że właściwy minister ustalił w podległych i nadzorowanych zakładach pracy, że dane stanowisko pracy jest stanowiskiem pracy w szczególnych warunkach może płynąć domniemanie faktyczne, że praca na tym stanowisku w istocie wykonywana była w takich warunkach i odwrotnie, brak konkretnego stanowiska pracy w takim wykazie może – w kontekście całokształtu ustaleń faktycznych – stanowić negatywną przesłankę dowodową.

W okolicznościach rozpoznawanej sprawy całokształt materiału dowodowego przemawia za zaliczeniem spornego okresu zatrudnienia Przędzalniach (...). W. w Ł. od 2 stycznia 1978 roku do 28 lutego 1993 roku do prac w szczególnych warunkach polegających na kontroli jakości produkcji. Jak wynika bowiem ze spójnych i logicznych zeznań świadków A. G. przede wszystkim spędzał czas na hali produkcyjnej, gdzie narażony był na działanie tych samych czynników szkodliwych dla zdrowia, co pracownicy produkcyjni. Również jego kantorek usytuowany był przy hali i panowały tam warunki uciążliwe w postaci hałasu i zapylenia, takie jak na produkcji. Czynnościami administracyjnymi, planowaniem i rozliczaniem produkcji, wnioskodawca nie zajmował, się, gdyż leżały one w gestii innego wydziału.

Nie jest zasadne stanowisko organu rentowego, który podnosi, że pracując na stanowisku kierownika przędzalni wnioskodawca nie wykonywał prac w szczególnych warunkach, gdyż bezpośredni nadzór nad produkcją sprawowali mistrzowie. Z zeznań wszystkich powołanych świadków wynika bowiem, że A. G. głównie przebywał na hali wśród pracowników produkcji. Powyższe potwierdzają także zeznania wnioskodawcy, który wyjaśnił nadto, że do końca zatrudnienia w Przędzalniach (...). W. w Ł. pracował w charakterze kierownika przędzalni, gdyż nie zaakceptował propozycji zmiany stanowiska na specjalistę ds. obrotu towarowego, co skutkowało rozwiązaniem stosunku pracy.

Konkludując, na mocy powołanych na wstępie przepisów art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1973 roku, Sąd Okręgowy prawidłowo przyznał A. G. prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny w Łodzi, działając na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację jako bezzasadną.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania.