Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 października 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 30 października 2014 r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy (...)

przeciwko W. C.

o zapłatę

oraz z powództwa wzajemnego

W. C.

przeciwko Gminie (...)

o zapłatę

na skutek apelacji obu stron

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 19 grudnia 2013 r., sygn. akt II C 835/12

1)  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 i 2 w ten sposób, że:

a)  zasądza od W. C. na rzecz Gminy (...) 27.382,19 (dwadzieścia siedem tysięcy trzysta osiemdziesiąt dwa i 19/100) złotych z ustawowymi odsetkami od 17 kwietnia 2012 r. i 11.955,60 (jedenaście tysięcy dziewięćset pięćdziesiąt pięć i 60/100) złotych z ustawowymi odsetkami od 29 maja 2012 r.,

b)  oddala powództwa Gminy (...) w pozostałej części,

c)  zasądza od W. C. na rzecz Gminy (...) 4.368 (cztery tysiące trzysta sześćdziesiąt osiem) złotych z tytułu zwrotu kosztów procesu;

2)  oddala apelację Gminy (...) w pozostałym zakresie;

3)  oddala apelację W. C.;

4)  zasądza od W. C. na rzecz Gminy (...) 3.166 (trzy tysiące sto sześćdziesiąt sześć) złotych z tytułu zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 437/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 19 grudnia 2013r. Sąd Okręgowy w Katowicach oddalił powództwo Gminy (...) przeciwko W. C. o zapłatę 11.955,60 zł i 27.382,19 zł z tytułu należności za bezumowne korzystanie z gruntu, jak i oddalił powództwo wzajemne W. C. przeciwko Gminie (...) o zapłatę 2.200.000zł z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, a nadto zasądził od powódki wzajemnej na rzecz pozwanej wzajemnej kwotę 7.200 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu wzajemnego.

Rozstrzygnięcie to Sąd Okręgowy podjął po ustaleniu, iż w wyniku prowadzonej działalności górniczej uszkodzeniu uległy działki nr (...), położone w B. przy ul. (...). Uszkodzenie polegało na powstaniu głębokiego zapadliska (sięgającego 20m), które uniemożliwiało korzystanie z tych działek i prowadzenie na nich jakiejkolwiek działalności. W. C., prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlowe (...) w B., pismem z 15. stycznia 2010r. zwróciła się do Gminy (...) o zgodę na zajęcie oraz niwelację działki nr (...) poprzez zasypanie zapadliska i jego rekultywację oraz na zajęcie działek (...) w celu budowy drogi technologicznej, deklarując iż rozpocznie inwestycję - 22 stycznia 2010r., a zakończy ją 22 stycznia 2011r. Prezydent Miasta (...) wydał decyzję nr (...), w której wyraził zgodę na zajęcie przez pozwaną tychże działek w celu wykonania deklarowanej przez nią inwestycji, wskazując termin zakończenia - 22 stycznia 2011r. i zastrzegając, że w przypadku niezrealizowania inwestycji w powyższym terminie, naliczy opłaty za dzierżawę terenu według stawek wskazanych w § (...) zarządzenia nr (...) Prezydenta Miasta (...) z 23 kwietnia 2007r. W. C. przystąpiła do prac. 7 lipca 2010r. Na wniosek W. C., Prezydent Miasta (...) przedłużył terminu realizacji inwestycji o rok (do 22. stycznia 2012r.) W listopadzie 2011r. W. C. złożyła ponowny wniosek o przedłużenie terminu realizacji inwestycji do 15 września 2012r., lecz Gmina (...) nie wyraziła na to zgody, w związku z czym ostatecznym dniem zakończenia robót pozostał 22 stycznia 2012r. W piśmie informującym o odmowie przedłużenia terminu wykonania inwestycji przypomniano pozwanej, że brak przekazania Gminie uporządkowanego terenu w terminie, skutkować będzie naliczeniem opłat z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości w wysokości wynikającej z decyzji z 21. stycznia 2010r. W. C., przekazała Gminie (...) teren zajęty pod inwestycję, po wykonaniu wszystkich przewidzianych prac, dopiero w październiku 2012r. Jeszcze przed odbiorem terenu, Gmina (...) wezwała W. C. do zapłaty 3.470,99 zł z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości za okres od 23 do 31 stycznia oraz 11.955,60 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości za każdy kolejny miesiąc, w którym W. C. zajmować będzie przedmiotową nieruchomość po 11.955,60 zł. W rozpatrywanej sprawie Gmina (...) dochodziła od W. C. zapłaty 39.996,84 zł, z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości za miesiące od 23 stycznia do 30 kwietnia 2012r.

Dokonując kwalifikacji prawnej łączącego strony stosunku zobowiązaniowego, Sąd Okręgowy przyjął, iż bez znaczenia pozostaje fakt wydania przez Prezydenta Miasta (...) i treść decyzji datowanej na 21 stycznia 2010r., na podstawie której W. C. uzyskała zgodę na zajęcie terenu i prowadzenie na nim prac niwelacyjnych i rekultywacyjnych. Decyzja ta, w ocenie Sądu Okręgowego, podobnie jak pozostałe decyzje wydane przez Prezydenta Miasta (...) w toku współpracy stron natury mogła wywrzeć skutki tylko w sferze administracyjnej, stanowiąc jedynie podstawę dla formalnego zajęcia terenu z punktu widzenia prawa administracyjnego i w celu spełnienia wymogów wynikających z takich regulacji, np. w zakresie prawa budowlanego. Nie mogła natomiast stanowić podstawy dla ukształtowania między stronami stosunku cywilnoprawnego, zatem zawarte w niej zastrzeżenia dotyczące okresu udostępnienia gruntu oraz ewentualnych sankcji w przypadku przekroczenia terminu, na jaki udzielona została zgoda na zajęcie terenu nie mogą stanowić podstawy dochodzenia odszkodowania (wynagrodzenia) z tytułu bezumownego korzystania przez W. C. z nieruchomości. Wobec braku zawarcia przez strony pisemnej umowy, która regulowałaby zakres wzajemnych praw i obowiązków stron, Sąd Okręgowy poddał ocenie podjęte przez strony czynności faktyczne i mając na uwadze cel tych czynności - doprowadzenie do zlikwidowania szkód górniczych i przywrócenia możliwości gospodarczego wykorzystywania terenu - przyjął, iż strony nawiązały stosunek cywilnoprawny, łączący w sobie elementy nieodpłatnego użytkowania oraz umowy o roboty budowlane.

Sąd Okręgowy podkreślił, że wprawdzie właściciel nieruchomości, na podstawie art. 224 i 225 k.c. może domagać się wynagrodzenia od podmiotu, który korzysta z tej nieruchomości bez podstawy prawnej, niemniej wynagrodzenie to nie może być abstrakcyjne, lecz musi znajdować oparcie w konkretnej sytuacji faktycznej i być osadzone w realiach gospodarczych. Zatem powinno odpowiadać wynagrodzeniu, jakie właściciel mógłby uzyskać z tytułu najmu lub dzierżawy konkretnej nieruchomości, z uwzględnieniem zarówno jej przydatności do prowadzenia działalności, lokalizacji, specyfiki lokalnego rynku nieruchomości. Co więcej, by uznać, że właściciel mógłby faktycznie uzyskiwać wynagrodzenie z najmu lub dzierżawy nieruchomości, wykazać on powinien, że nieruchomość ta nadaje się do użytkowania, jak też przedstawić potencjalną wysokość wynagrodzenie, jakie mógłby otrzymywać z tego tytułu. Gmina (...) nie wykazała, by zajmowany przez W. C. teren, mógł być przez Gminę wynajęty, czy też wydzierżawiony, w szczególności nie przedłożyła dowodów, z których wynikałoby, że jakikolwiek podmiot był zainteresowany w wynajęciu lub wydzierżawieniu tego terenu. Odwołując się do doświadczenia życiowego, Sąd Okręgowy przyjął, zajmowany przez W. C. teren, do czasu jego całkowitej niwelacji i rekultywacji, nie przedstawiał wymiernej wartości gospodarczej, a zatem niemożliwym było jego wynajęcie bądź wydzierżawienie. Nadto stwierdził, iż Gmina (...) nie wykazała wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z jej nieruchomości, ponieważ nie stanowi w tej materii wystarczającego dowodu Zarządzenie Nr (...) Prezydenta Miasta (...) z 23. kwietnia 2007r. w sprawie ustalenia stawek czynszu za dzierżawę nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych stanowiących własność Skarbu Państwa lub Gminy położonych na terenie miasta (...), jako że wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z gruntu nie jest pojęciem tożsamym z czynszem dzierżawnym, tym bardziej, że powódka wyliczyła wartość wynagrodzenia w oparciu o stawki czynszu dzierżawnego za dzierżawę nieruchomości na cele handlowe, produkcyjne i usługowe, podczas gdy nieruchomość zajęta przez pozwaną niewątpliwie przed wykonaniem prac rekultywacyjnych i niwelacyjnych nie nadawała się do wykorzystania na cele wyżej wymienione. Podsumowując, Sąd Okręgowy stwierdził, iż Gmina (...) nie wykazała, by przed zakończeniem rekultywacji zajmowanego przez W. C. terenu miała możliwość jego wynajęcia albo wydzierżawienia, jak też nie wykazała wysokości tegoż wynagrodzenia. Nadto, zauważył, że sam fakt zajmowania przez W. C. przedmiotowej nieruchomości nie mógł być traktowany jako korzystanie polegające, np. na realizacji własnych zamierzeń gospodarczych, które służyłyby wyłącznie jej interesowi. Podkreślił, iż korzystanie to miało na celu wyłącznie przywrócenie działek do stanu poprzedniego, a więc w istocie miało na celu realizację interesu Gminy, jako że prace niwelacyjno – rekultywacyjne miały być przeprowadzone przez W. C. nieodpłatnie. Konkluzje te legły u podstaw oddalenia przez Sąd Okręgowy powództwa o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu.

Poddając natomiast ocenie prawnej zasadność powództwa wzajemnego, Sąd Okręgowy zaakcentował, że wbrew twierdzeniom W. C., brak jest podstaw by uznać, że strony wiązała umowa darowizny, której przedmiotem była nieodpłatna niwelacja i rekultywacja terenu. Stwierdził, iż skoro strony w sposób nieformalny ukształtowały między sobą stosunek prawny, który łączył w sobie elementy nieodpłatnego użytkowania oraz nieodpłatnej umowy o roboty budowlane, zatem złożenie przez W. C. oświadczenia o odwołaniu darowizny było bezskuteczne. W związku z tym nie znajdowało podstaw roszczenie o zapłatę równowartości prac rekultywacyjnych wykonanych przez W. C. na rzecz Gminę. Ponadto, Sąd Okręgowy stwierdził, iż powódka wzajemna ograniczyła swą aktywność procesową do wskazania żądanej od Gminy (...) kwoty – 2.200.000zł, nie uzasadniła jednak, na jakiej podstawie faktycznej, żądała tej kwoty i nie zgłosiła dowodów, które pozwalałyby uznać jej roszczenie za zasadne. Sąd Okręgowy stwierdził, iż powództwa wzajemnego nie wykazywało przedłożone przez W. C. ogłoszenie o przetargu i o wyborze najkorzystniejszej oferty wydane dla potrzeb prowadzenia inwestycji drogowej – autostrady (...), a to choćby już z tej przyczyny, że inny był zakres prac wykonanych przez powódkę wzajemną i prac związanych z budową autostrady. W. C. nie zgłosiła innych dowodów, które pozwalałyby na ustalenie, że, w związku z prowadzonymi pracami niwelacyjnymi i rekultywacyjnymi na należącej do Gminy (...) nieruchomości, poniosła stratę w wysokości 2.200.000 zł. Sąd Okręgowy stwierdził, że powództwo wzajemne podlegało oddaleniu jako nieudowodnione.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Przyjął, iż skoro powództwo wzajemne zostało w całości oddalone, zatem powódka wzajemna jako przegrywająca zobowiązana jest zwrócić pozwanej wzajemnej poniesione przez nią koszty procesu, na które składało się wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 7.200 zł zgodnie z § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Apelację od wyroku w części oddalającej powództwo wniosła powódka Gmina (...), a w części oddalającej powództwo wzajemne - powódka wzajemna W. C..

Gmina (...) domagała się uwzględnienia powództwa głównego i zasądzenia kosztów procesu za obie instancje, alternatywnie wniosła o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania. Zarzuciła, iż wyrok w zaskarżonej części narusza prawo materialne, a to art. 710 i nast., k.c., art. 14 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami i art. 471 i nast. k.c., jak i narusza prawo procesowe, a to art. 233 § 1 k.p.c. Wywodziła, iż strony łączyła umowa użyczenia, której zawarcie nie wymaga zachowania szczególnej formy, zatem może ona zostać zawarta także w sposób dorozumiany. Podniosła, iż odebranie przez W. C. dokumentu datowanego na 21 stycznia 2010r. nr (...) oraz późniejsza dokumentacja i korespondencja stron wskazują na dorozumiany sposób zawarcia przez strony umowy użyczenia, a nadto wykazują treść tej umowy, w tym postanowienia odnoszące się do wypowiedzenia umowy (pkt.(...)), terminu jej obowiązywania (pkt.(...)) oraz sankcji z tytułu bezumownego korzystania z przedmiotu użyczenia po zakończeniu umowy (pkt.(...)). Podkreśliła, iż umowa użyczenia ma charakter realny. Wywodziła, iż Sąd Okręgowy błędnie ustalił, że nawiązany przez strony per facta concludentia stosunek zawiera w sobie elementy użytkowania ponieważ użytkowanie jako instytucja prawa cywilnego stanowi ograniczone prawo rzeczowe, a Gmina (...) jako jednostka samorządu terytorialnego, zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami nie jest upoważniona do zawierania nieodpłatnych umów użytkowania z podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą. Podniosła, iż Sąd Okręgowy błędnie przyjął, iż nawiązany przez strony stosunek zobowiązaniowy zawiera elementy umowy o roboty budowlane, ponieważ integralną częścią umowy o roboty budowlane jest projekt budowlany, nadto jej elementami koniecznymi jest określenie wynagrodzenia lub sposobu jego kalkulacji, a także termin i sposób zapłaty. Brak tych elementów wykluczał przypisanie nawiązanemu przez strony stosunkowi cywilnoprawnemu przymiotu umowy o roboty budowlane. Podniosła, iż ustalona sankcja za niezrealizowanie inwestycji w uzgodnionym terminie stanowi swoistą, prawem dopuszczalną karę umowną.

Natomiast W. C. domagała się zmiany wyroku przez uwzględnienie powództwa wzajemnego, które w jej ocenie zostało błędnie oddalone jako niewykazane, podczas gdy Sąd mógł skorzystać z uprawnienia, jakie mu przysługuje w sprawach wątpliwych i powołać biegłego dla wyliczenia wartości prac rekultywacyjnych jakie wykonała na rzecz Gminy. W związku z tym wniosła o powołanie biegłego, który ustali jaka była kwota bezpodstawnego wzbogacenia się Gminy jej kosztem. Wywodziła, iż Gmina (...) bezpodstawnie wzywała ją do zapłaty kwoty 99.115,79zł, zatem Sąd Okręgowy nie powinien był się ograniczać do uznania bezpodstawności żądania zapłaty 11.955,60zł i 27.382,19zł, lecz także pozostałej sumy 59.778zł. Ponadto zarzuciła, iż Sąd Okręgowy bezpodstawnie obciążył ją kwotą 7.200zł, jako że przyznane jej zostało w sprawie zwolnienie od kosztów sądowych. Podkreślała, iż działała w dobrej wierze, ulepszyła na swój koszt działki, których stan zagrażał życiu ludzkiemu.

Gmina (...) wniosła o oddalenie apelacji W. C..

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja powódki Gminy (...) w znacznej części odniosła skutek. Sąd Apelacyjny w pełni podzielił jej stanowisko i przywołaną na jego poparcie argumentację, iż strony zawarły umowę użyczenia nieruchomości w rozumieniu art. 710 i nast. k.c. O takiej kwalifikacji prawnej łączącego strony stosunku zobowiązaniowego bezsprzecznie świadczy treść wzajemnej korespondencji stron. W. C. zwróciła się do Gminy (...) z pisemną ofertą nieodpłatnej rekultywacji działek (...), deklarując roczny termin wykonania tej inwestycji i wnosząc o wyrażenie zgody na zajęcie przez nią terenu. Pismo to stanowiło ofertę w rozumieniu art. 66 k.c., jako że wyrażało wolę zawarcia umowy i precyzowało istotne postanowienia tej umowy. Ofertę tę Gmina (...) przyjęła, wyrażając zgodę na zajęcie przez W. C. przedmiotowych działek na warunkach przez nią zaproponowanych, zastrzegając prawo naliczania opłat za korzystanie z jej terenu w przypadku niedochowania przez pozwaną deklarowanego terminu dokonania inwestycji. Pismo Prezydenta (...), datowane na 21 stycznia 2010r., oznaczone (...) nie stanowiło decyzji administracyjnej w rozumieniu art. 107 k.p.a. Miało ono jedynie formę oświadczenia, stanowiącego modyfikujące przyjęcie oferty w rozumieniu art. 68 ^{( 1)} k.c. i w powiązaniu z podjętymi przez strony czynnościami faktycznymi (protokolarne przekazanie terenu), przystąpienie przez W. C. do rekultywacji terenu) wyznaczało treść nawiązanego przez strony stosunku cywilnoprawnego, zmienionego następnie jedynie w zakresie terminu realizacji inwestycji. Treść poczynionych przez strony uzgodnień, wyczerpywała elementy konieczne dla ukształtowania umowy użyczenia zawartej na czas oznaczony. Mimo wygaśnięcia umowy użyczenia W. C. nie zwróciła Gminie użyczonych jej działek, a zatem korzystała z gruntu bezumownie, co dało Gminie (...) uprawnienie do domagania się odszkodowania z tego tytułu w postaci ustalonej przez strony swoistej kary umownej w wysokości opłaty, jak za dzierżawę według stawek wskazanych w § (...) zarządzenia nr (...) Prezydenta Miasta (...) z 23 kwietnia 2007r. Tym samym powództwo o zapłatę 11.955,60 zł (za kwiecień 2012r.) i 27.382,19 zł (za okres od 23 stycznia do 31 marca 2012r.) było zasadne, a podstawę prawną jego uwzględnienia stanowiły regulacje art. 710 k.c. i art. 483 § 1 k.c. Jeśli idzie o odsetki od tych świadczeń to roszczenie o ich zasądzenie – w oparciu o art. 481 § 1 i 2 w zw. z art. 455 k.c. – było zasadne dopiero od wezwaniu do spełnienia świadczenia, a zatem od kwoty 27.382,19 zł – od 17 kwietnia 2012r., a od kwoty 11.955,60zł – od 29 maja 2012r. Uwzględnieniu powództwa nie sprzeciwiały się zasady współżycia społecznego. Rekultywacja terenów dotkniętych szkodami górniczymi wiąże się bowiem z możliwością zagospodarowania odpadów, co wprawdzie nie musi, lecz może przynieść dochód. Kwestie te nie były przedmiotem postępowania, niemniej nie sposób przyjąć by wskutek nieodpłatnej rekultywacji terenu W. C. doznała dotkliwej straty majątkowej.

Stąd też w oparciu o art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Apelacyjny częściowo uwzględniając powództwo, zmienił zaskarżony wyrok, jak w pkt. 1a). W dalej idącym zakresie (co do odsetek za stosunkowo krótki okres czasu) apelację Gminy (...) oddalił -w oparciu o art. 385 k.p.c.- jako bezzasadną. Konsekwencją takiego wyniku sporu było obciążenie pozwanej W. C., jako strony przegrywającej kosztami procesu, na które złożyły się opłaty sądowe od pozwów (1.370zł i 598zł) oraz koszty zastępstwa prawnego (2.400zł) według stawki minimalnej określonej w § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz.U. z 2013r., poz. 490). Jako, że powódka Gmina (...) uległa ze swym roszczeniem w obu instancjach jedynie w nieznacznej części, pozwaną obciążono także kosztami postępowania apelacyjnego w kwocie 3.166zł, na które złożyła się opłata od apelacji (1.966,90 zł) i koszty zastępstwa prawnego w postępowaniu apelacyjnym według stawki minimalnej określonej w § 6 pkt. 5 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 2 przywołanego wyżej rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Podstawę orzeczenia o kosztach procesu i kosztach postępowania apelacyjnego stanowił art. 100 zdanie drugie k.p.c.

Natomiast odnosząc się do apelacji W. C., przede wszystkim zauważenia wymaga, iż wbrew jej wywodom Sąd Okręgowy nie oddalił powództwa wzajemnego na tej tylko podstawie, że powódka wzajemna nie wykazała wysokości nakładów poniesionych na rekultywację działek. Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności bowiem stwierdził, iż nie sposób zakwalifikować nawiązanego przez strony stosunku prawnego, jako darowizny, co czyniło nie tyle bezskutecznym, co bezprzedmiotowym oświadczenie powódki wzajemnej o odwołaniu darowizny. Powódka wzajemna była posiadaczem zależnym nieruchomości Gminy (...), zobowiązała się do nieodpłatnej rekultywacji tej nieruchomości, a z zobowiązania tego wywiązała się po upływie terminu uzgodnionego przez strony. Obciążenie jej odszkodowaniem za bezumowne korzystanie z gruntu nie czyni nieważnym zobowiązania do nieodpłatnej rekultywacji, a dokonanej rekultywacji - świadczeniem nienależnym. Prowadzi to do wniosku, iż powódka nie może domagać się zwrotu kosztów inwestycji ani na podstawie kontraktowej, ani też deliktowej, jak i z bezpodstawnego wzbogacenia. Z racji braku podstawy prawnej domagania się równowartości nakładów poniesionych na rekultywację terenu, zbędnym było prowadzenie postępowania dowodowego w celu ustalenia wysokości tychże nakładów. Trafnie też Sąd Okręgowy nie orzekał o zobowiązaniach W. C. względem Gminy (...) nieobjętych żądaniem pozwu, stąd też nie znajduje racji argument skarżącej, iż Sąd winien był objąć rozstrzygnięciem także sumę 59.778zł. Zaś odnosząc się do zawartego w apelacji zarzutu wadliwego obciążenia jej kosztami procesu, mimo że korzysta w sprawie ze zwolnienia od kosztów sądowych, wyjaśnic powódce wzajemnej należy, iż stosownie do art. 108 ustawy z 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, zwolnienie strony od kosztów sądowych nie zwalnia jej od obowiązku zwrotu kosztów należnych przeciwnikowi procesowemu. Z tej to tez przyczyny, Sąd Okręgowy trafnie obciążył powódkę wzajemną kwotą 7.200zł, których zwrot należy się przeciwnikowi (nie stanowiącą kosztów sądowych). Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny oddalił w całości apelację powódki wzajemnej, jako oczywiście bezzasadną, a to w oparciu o art. 385 k.p.c., nie orzekając o kosztach wywołanych ta apelacją wobec braku stosownego w tej materii wniosku pozwanej wzajemnej.