Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 1113/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lutego 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Katarzyna Wołoszczak

Sędziowie:

SSA Hanna Hańczewska-Pawłowska (spr.)

del. SSO Wiesława Stachowiak

Protokolant:

inspektor ds. biurowości Karolina Majchrzak

po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2013 r. w Poznaniu

sprawy z odwołania (...) S.A. z siedzibą w B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P.

przy udziale zainteresowanego: K. W.

o podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne

na skutek apelacji odwołującej (...) S.A. z siedzibą w B.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu

z dnia 10 lipca 2012 r. sygn. akt VIII U 1531/12

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od odwołującej spółki na rzecz pozwanego kwotę 120 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...)z dnia 28 marca 2012 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. stwierdził, że podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne K. W. z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia u płatnika składek (...) S. A. z siedzibą ul. (...) B. za okres od 06/2009 do 01/2010 wynosi 0,00 zł. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że K. W. w okresie od 01.06.2009r. do 31.12.2009r. zawarł umowy zlecenia z płatnikiem składek (...) S.A., w ramach których wykonywał pracę na rzecz płatnika składek, z którym pozostawał w stosunku pracy, tj. (...) sp. z o.o. sp. k. Płatnik składek dokonał zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego oraz obliczył składki na ubezpieczenie zdrowotne za K. W. z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia. Narodowy Fundusz Zdrowia (...) Oddział Wojewódzki w K. decyzją z dnia 13.02.2012r. stwierdził, że K. W. nie podlegał obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu zawartych z (...) S. A. umów zlecenia w okresie od 01.06.2009r. do 31.12.2009 r. Od decyzji NFZ nie wniesiono odwołania wobec czego decyzja jest prawomocna. Organ rentowy wskazał, że płatnik składek nie dokonał wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego K. W. z dniem zgłoszenia oraz nie sporządził korygujących imiennych raportów miesięcznych. Mając powyższe na uwadze ZUS stwierdził zatem, że wypłacone K. W. kwoty nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia.

Od powyższej decyzji odwołanie wniosła (...) S.A. działając przez fachowego pełnomocnika - zaskarżając decyzję w całości i zarzucając jej błędy w ustaleniach faktycznych skutkujące uznaniem, że K. W. w okresie od 01.06.2009r. do 31.12.2009r. zawarł umowy zlecenia z płatnikiem składek (...) S. A., w ramach których wykonywał pracę na rzecz płatnika składek, z którym pozostawał w stosunku pracy, tj. (...) sp. z o.o. sp. k. i stwierdzenie, że wypłacone K. W. kwoty nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia. Pełnomocnik odwołującego wniósł o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu pełnomocnik odwołującej spółki wskazał, że wbrew twierdzeniom ZUS zawartym w zaskarżonej decyzji w rzeczywistości zainteresowany w ramach realizacji obowiązków wynikających dla niego z zawartych z (...) S.A. umów zlecenia, wykonywał wskazane w tych umowach usługi na rzecz (...) S.A. a nie - jak zostało błędnie przyjęte przez ZUS - dla (...) sp. z o.o. sp. k., z którymi to pozostawał w stosunku pracy. Pełnomocnik podniósł również, że decyzja NFZ (...) Oddziału Wojewódzkiego w K. z dnia 13.02.2012r. nie jest znana odwołującej się spółce. Wskazał także, że w decyzjach dotyczących tożsamych stanów faktycznych a odnoszących się do innych pracowników (...) sp. z o.o. sp. k. świadczących usługi na rzecz (...) SA, Narodowy Fundusz Zdrowia - (...) Oddział Wojewódzki w S. uznał, że ci pracownicy podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego jako osoby wykonujące pracę na podstawie umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia.

Wyrokiem z dnia 10 lipca 2012r., sygn. VIII U 1531/12, Sąd Okręgowy w Poznaniu Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie oraz zasądził od odwołującego (...) S.A. na rzecz pozwanego kwotę 60,00 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Podstawę rozstrzygnięcia Sadu I instancji stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne.

W okresie od 01.06.2009r. do 31.12.2009r. zainteresowany K. W. zawierał umowy zlecenia z (...) S.A. Płatnik składek dokonał zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego oraz obliczył składki na ubezpieczenie zdrowotne za zainteresowanego z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia.

Decyzją nr (...) z dnia 13.02.2012r. Dyrektor (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w K. stwierdził, że K. W. nie podlegał obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umów zlecenia u płatnika składek (...) S. A. w okresie od 01.06.2008r. do 31.12.2009r. W uzasadnieniu wskazano, że płatnik składek (...) S.A. w związku z umową handlową podpisaną ze spółką (...) sp. z o. o., zawierał umowy cywilnoprawne z pracownikami sieci (...) sp. z o. o. w zakresie usługi serwisowej świadczonej na rzecz (...). W ramach zawartych umów cywilnoprawnych zleceniobiorca zobowiązany był do kompleksowej obsługi serwisowej (...) S.A., które w momencie przekazania do magazynu spółki (...) sp. z o.o. stawały się jej własnością. Do obowiązków K. W. należało między innymi dostarczenie towaru z magazynu na stoisko, uzupełnienie i rozłożenie asortymentu na półkach marketu, dbanie o odpowiednie miejsce na półkach, dobry, staranny wygląd ekspozycji. Wykonywana przez K. W. praca potwierdzana była w raportach tygodniowych lub miesięcznych przez kierownika działu przemysłowego marketu, sprawującego także bezpośredni nadzór nad wykonywaną przez zleceniobiorców pracą.

Ustalenia kontroli wskazują, że w ramach zawartej umowy cywilnoprawnej zleceniobiorca zatrudniony przez płatnika składek (...) S.A wykonywał faktyczne prace na rzecz (...) sp. z o.o., z którym to płatnikiem składek jest związany umową o pracę, tak więc płatnikiem składek zarówno na ubezpieczenie społeczne jak i zdrowotne od przychodów uzyskiwanych zarówno ze stosunku pracy jak i z umów zlecenia winien być (...)sp. z o.o

Decyzja NFZ jest decyzją ostateczną.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach ZUS oraz dokumentów przedłożonych do akt niniejszej sprawy.

Mając powyższe na uwadze oraz przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych i przepisy ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych Sąd I instancji uznał odwołanie za bezzasadne. Sąd Okręgowy podkreślał, że do właściwości zakładu ubezpieczeń społecznych należą sprawy z zakresu jedynie wymierzania i pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Nie należą natomiast do jego kompetencji sprawy dotyczące samego objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym. Kwestia podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu przez zainteresowanego z tytułu z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia u płatnika składek (...) S.A. w B. została już przesądzona decyzją nr (...) z dnia 13.02.2012 r. Dyrektora (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w K.. Decyzja ta stała się ostateczna i rzeczą ZUS było jedynie wydanie na jej podstawie decyzji o ustaleniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Skoro kwestia podlegania przez zainteresowanego ubezpieczeniom zdrowotnym została przesądzona, Sąd na gruncie niniejszej sprawy nie był upoważniony do badania okoliczności związanych z podleganiem przez zainteresowanego ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Rozważenia wymagała natomiast zasadność ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. W odwołaniu od zaskarżonej decyzji pełnomocnik odwołującej spółki wskazywał na okoliczności wykonywania przez zainteresowanego umów zlecenia na rzecz (...) S.A.. Dotyczą one kwestii podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, która nie może być w niniejszej sprawie badana ze względu na brak kognicji Sądu. Na gruncie niniejszej sprawy oznacza to, że skoro zainteresowany w spornym okresie nie był objęty ubezpieczeniem zdrowotnym u płatnika (...) S.A to brak jest podstaw do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne za ten okres u płatnika (...) S.A.

Wskazując na powyższe, Sąd I instancji na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c oddalił odwołanie.

Powyższy wyrok w całości apelacją z dnia 31 lipca 2012r. zaskarżyła spółka (...) S.A. reprezentowana przez radcę prawnego. Apelująca Spółka zarzuciła Sądowi I instancji:

1) naruszenie konstytucyjnego „prawa do sądu", jakie przysługuje odwołującemu się na podstawie art. 45 Konstytucji RP;

2) naruszenie prawa materialnego poprzez niewłaściwą wykładnię, a następnie niewłaściwe zastosowanie przepisów art. 109 ust. 1 i art. 109 ust. 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych polegające na przyjęciu, iż sąd powszechny jest związany rozstrzygnięciem decyzji Dyrektora (...) Oddziału Wojewódzkiego w K. Narodowego Funduszu Zdrowia;

3) niewyjaśnienie istotnych okoliczności w sprawie, a jednocześnie pozbawienie odwołującego się możliwości obrony swoich praw poprzez oddalenie wszystkich wniosków dowodowych złożonych przez odwołującego się.

Wskazując na te zarzuty apelująca Spółka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku oraz zasądzenie od organu na rzecz odwołującego się kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego, za obydwie instancje według norm prawem przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania a nadto zasądzenie od organu na rzecz odwołującego się kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego, za obydwie instancje według norm prawem przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Sąd Apelacyjny stwierdza, że zarzuty apelacji są bezzasadne, a zatem podlega ona oddaleniu.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji przeprowadził wyczerpujące postępowanie dowodowe, a zebrany materiał poddał wszechstronnej ocenie z zachowaniem granic swobodnej oceny dowodów przewidzianej przez art. 233 § 1 k.p.c.. Na tej podstawie Sąd Okręgowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne oraz rozważania prawne, które tutejszy Sąd w pełni podziela i przyjmuje za własne bez potrzeby ponownego ich przytaczania.

Rozważania własne rozpocząć należy od przytoczenia podstawy prawnej rozstrzygnięcia.

Zgodnie z treścią art. 109 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U.2008.164.1027) dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu rozpatruje indywidualne sprawy z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego. Do indywidualnych spraw z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego zalicza się sprawy dotyczące objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym i ustalenia prawa do świadczeń.

W myśl ust. 2 tego przepisu do spraw, o których mowa w ust. 1, nie należą sprawy z zakresu wymierzania i pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne należące do właściwości organów ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do brzmienia ust.5 tego przepisu odwołanie od decyzji wydanej w sprawach, o których mowa w ust. 1, wnosi się do Prezesa Funduszu w terminie 7 dni od dnia jej otrzymania.

Zaś zgodnie z treścią ust. 6 w sprawach, o których mowa w ust. 1, w zakresie nieregulowanym niniejszą ustawą, stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było badanie czy organ rentowy prawidłowo obliczył składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Kwestię podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu prawomocnie rozstrzygnęła decyzja Dyrektora (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w K. z dnia 13.02.2012r., którą należało zaskarżyć w trybie administracyjnym o ile taka była wola strony.

Organ rentowy ma jedynie uprawnienia z zakresu wymierzania i pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne o czym traktuje art. 109 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych a nadto art. 68 ust. 1 pkt. 1c z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2009.205.1585 j.t.).

Sąd Apelacyjny oraz Sąd Okręgowy były związane rzeczoną decyzją Dyrektora (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w K. z dnia 13.02.2012r. w przedmiocie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu. Dlatego, prawidłowo Sąd I instancji oddalił wnioski dowodowe odwołującego mające naprowadzić okoliczności jakie czynności K. W. wykonywał w ramach umowy zlecenia, albowiem okoliczności te nie były istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Skoro zgodnie z ostateczną decyzją Dyrektora (...) Oddziału Funduszu zainteresowany nie podlegał obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umowy zlecenia u płatnika (...) S.A. w okresie od 01.06.2009r. do 31.12.2010r. to oczywistym jest, że składka z tego tytuł wynosi 0 zł.

Zaskarżony wyrok Sądu I instancji odpowiada zatem prawu.

Mając na uwadze powyższe ustalenia faktyczne i rozważania prawne, Sąd Apelacyjny w Poznaniu, Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych uznał, że złożona apelacja jest bezzasadna oraz na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł o jej oddaleniu w pkt. 1 sentencji wydanego wyroku.

Orzeczenie o kosztach zawarte w pkt. 2 wyroku znajduje swoje uzasadnienie w treści art. 98 i art. 108 § 1 kpc oraz § 12 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. (Dz. U. z dnia 3 października 2002 r.) w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

/del. SSO Wiesława Stachowiak/ /SSA Katarzyna Wołoszczak/ /SSA Hanna Hańczewska-Pawłowska/