Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lutego 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2013 r. w Poznaniu

sprawy z odwołania (...) S.A. z siedzibą w B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P.

przy udziale zainteresowanej: A. M.

o podstawę wymiaru składek

na skutek apelacji odwołującej (...) S.A. z siedzibą w B.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu

z dnia 30 maja 2012 r. sygn. akt VIII U 849/12

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od odwołującej spółki na rzecz pozwanego kwotę 120 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z dnia 27 grudnia 2011 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. stwierdził, że podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne A. M. z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia u płatnika składek (...) S. A. z siedzibą ul. (...) B. wynosi:

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że A. M. w okresie od 15.02.2010r. do 31.12.2010r. zawarła umowy zlecenia z płatnikiem składek (...) S.A. w ramach których wykonywała pracę na rzecz płatnika składek, z którym pozostawała w stosunku pracy, tj. (...) sp. z o.o. sp. k. Płatnik składek dokonał zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego oraz obliczył składki na ubezpieczenie zdrowotne za A. M. z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia. Narodowy Fundusz Zdrowia (...) Oddział Wojewódzki w B. decyzją nr (...) dnia 15.11.2011 r. stwierdził, że A. M. nie podlegała obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu zawartych z (...) S. A. umów zlecenia w okresie od 15.02.2010 r. do 31.12.2010 r. Od decyzji NFZ A. M. nie wniosła odwołania wobec czego decyzja jest prawomocna. ZUS zaznaczył, że płatnik składek nie dokonał wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego z dniem zgłoszenia oraz nie sporządził korygujących imiennych raportów miesięcznych za A. M.. Organ rentowy stwierdził zatem, że wypłacone A. M. kwoty nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia.

Od powyższej decyzji odwołanie wniosła (...) sp. z o.o. sp. k. zaskarżając decyzję w całości i zarzucając jej błędy w ustaleniach faktycznych skutkujące uznaniem, że A. M. w okresie od 15.02.2010r. do 31.12.2010r. zawarła umowy zlecenia z płatnikiem składek (...) S. A. w ramach których wykonywała pracę na rzecz płatnika składek, z którym pozostawała w stosunku pracy, tj. (...) sp. z o.o. sp. k. i stwierdzeniem, że wypłacone A. M. kwoty nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia oraz naruszenie przepisów postępowania poprzez doręczenie zaskarżonej decyzji osobie nie ustanowionej bezpośrednio do sprawy i zaniechanie doręczenia stronie postępowania - odwołującemu. Pełnomocnik odwołującego wniósł o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji i zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującego się kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pełnomocnik odwołującej spółki wskazał, że wbrew twierdzeniom ZUS zawartym w zaskarżonej decyzji w rzeczywistości zainteresowana A. M. w ramach realizacji obowiązków wynikających dla niej z zawartych z (...) S. A. umów zlecenia, wykonywała wskazane w tych umowach usługi na rzecz (...) S. A. a nie - jak zostało błędnie przyjęte przez ZUS - dla (...) sp. z o. o. sp. k., z którymi to pozostawała w stosunku pracy. Pełnomocnik oświadczył, że decyzja NFZ z dnia 15.11.2011 r. nie jest znana odwołującej się spółce. ZUS zaznaczył, że w decyzjach dotyczących tożsamych stanów faktycznych a odnoszących się do innych pracowników (...) sp. z o.o. sp. k. świadczących usługi na rzecz (...) SA, Narodowy Fundusz Zdrowia - (...) Oddział Wojewódzki w S. uznał, że ci pracownicy podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego jako osoby wykonujące pracę na podstawie umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia.

Wyrokiem z dnia 30 maja 2012r., sygn. VIII U 849/12, Sąd Okręgowy w Poznaniu Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie oraz zasądził od odwołującego (...) S.A. na rzecz pozwanego kwotę 60,00 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Podstawę rozstrzygnięcia Sadu I instancji stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne.

W okresie od 15 lutego 2010r. do 31 grudnia 2010r. A. M. zawierała umowy zlecenia z (...) S. A. Płatnik składek dokonał zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego oraz obliczył składki na ubezpieczenie zdrowotne za A. M. z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia.

Decyzją nr (...) z dnia 15 listopada 2011 r. znak (...) (...)- (...) Dyrektor (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia stwierdził, że A. M. nie podlegała obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umów zlecenia zawartych z (...) S. A. w okresie od 15.02.2010 r. do 31.12.2010 r. W uzasadnieniu wskazano, że płatnik składek (...) S. A. w związku z umową handlową podpisaną ze spółką (...) - „Techniczne warunki współpracy", która jest integralną częścią dokumentu „Ogólne warunki zakupu i handlu" , zawierał umowy cywilnoprawne z pracownikami sieci K. Polska w zakresie usługi serwisowej świadczonej na rzecz K. Polska. W ramach zawartych umów cywilnoprawnych zleceniobiorca zobowiązany był do kompleksowej obsługi serwisowej (...) SA, które w momencie przekazania do magazynu spółki (...) stawały się jej własnością. Do obowiązków w/w należało między innymi dostarczenie towaru z magazynu na stanowisko, uzupełnienie i rozłożenie asortymentu na półkach marketu, dbanie o odpowiednie miejsce na półkach, dobry, staranny wygląd ekspozycji, oznaczenie produktów cenami, przygotowanie zwrotów towaru, współpraca z osobą odpowiedzialną ze strony marketu za sporządzenie zamówień. Wykonywana przez zleceniobiorcę praca potwierdzana była w raportach tygodniowych lub miesięcznych przez kierownika działu przemysłowego marketu, sprawującego także bezpośredni nadzór nad wykonywaną przez zleceniobiorców pracą. Zatem przyjąć należy, że A. M. wykonując prace na podstawie zawartych umów zlecenia z (...) S. A. jest jednocześnie pracownikiem K. Polska w świetle art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Biorąc pod uwagę to, że ubezpieczenie zdrowotne jest ściśle związane z ubezpieczeniem społecznym A. M. winna podlegać obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego jako pracownik K. Polska. Powyższa decyzja stała się ostateczna z dniem 25 listopada 2011 r.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach ZUS oraz dokumentów przedłożonych do akt niniejszej sprawy.

Mając powyższe na uwadze oraz przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych i przepisy ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych Sąd I instancji uznał odwołanie za bezzasadne. Sąd Okręgowy podkreślał, że do właściwości zakładu ubezpieczeń społecznych należą sprawy z zakresu jedynie wymierzania i pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Nie należą natomiast do jego kompetencji sprawy dotyczące samego objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym. Kwestia podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu przez zainteresowanego z tytułu z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia u płatnika składek (...) S.A. w B. została już przesądzona decyzją nr (...) z dnia 15.11.2011 r. Dyrektor (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w B.. Decyzja ta stała się ostateczna i rzeczą ZUS było jedynie wydanie na jej podstawie decyzji o ustaleniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Skoro kwestia podlegania przez zainteresowaną ubezpieczeniom zdrowotnym została przesądzona, Sąd na gruncie niniejszej sprawy nie był upoważniony do badania okoliczności związanych z podleganiem przez zainteresowanego ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Rozważenia wymagała natomiast zasadność ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. W odwołaniu od zaskarżonej decyzji pełnomocnik odwołującej spółki wskazywał na okoliczności wykonywania przez zainteresowanego umów zlecenia na rzecz (...) S.A.. Dotyczą one kwestii podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, która nie może być w niniejszej sprawie badana ze względu na brak kognicji Sądu. Na gruncie niniejszej sprawy oznacza to, że skoro zainteresowany w spornym okresie nie był objęty ubezpieczeniem zdrowotnym u płatnika (...) S.A to brak jest podstaw do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne za ten okres u płatnika (...) S.A.

Wskazując na powyższe, Sąd I instancji na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c oddalił odwołanie.

Powyższy wyrok w całości apelacją z dnia 31 lipca 2012r. zaskarżyła spółka (...) S.A. reprezentowana przez radcę prawnego. Apelująca Spółka zarzuciła Sądowi I instancji:

1) naruszenie konstytucyjnego „prawa do sądu", jakie przysługuje odwołującemu się na podstawie art. 45 Konstytucji RP;

2) naruszenie prawa materialnego poprzez niewłaściwą wykładnię, a następnie niewłaściwe zastosowanie przepisów art. 109 ust. 1 i art. 109 ust. 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych polegające na przyjęciu, iż sąd powszechny jest związany rozstrzygnięciem decyzji Dyrektora (...) Oddziału Wojewódzkiego w K. Narodowego Funduszu Zdrowia;

3) niewyjaśnienie istotnych okoliczności w sprawie, a jednocześnie pozbawienie odwołującego się możliwości obrony swoich praw poprzez oddalenie wszystkich wniosków dowodowych złożonych przez odwołującego się.

Wskazując na te zarzuty apelująca Spółka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku oraz zasądzenie od organu na rzecz odwołującego się kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego, za obydwie instancje według norm prawem przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania a nadto zasądzenie od organu na rzecz odwołującego się kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego, za obydwie instancje według norm prawem przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Sąd Apelacyjny stwierdza, że zarzuty apelacji są bezzasadne, a zatem podlega ona oddaleniu.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji przeprowadził wyczerpujące postępowanie dowodowe, a zebrany materiał poddał wszechstronnej ocenie z zachowaniem granic swobodnej oceny dowodów przewidzianej przez art. 233 § 1 k.p.c.. Na tej podstawie Sąd Okręgowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne oraz rozważania prawne, które tutejszy Sąd w pełni podziela i przyjmuje za własne bez potrzeby ponownego ich przytaczania.

Rozważania własne rozpocząć należy od przytoczenia podstawy prawnej rozstrzygnięcia.

Zgodnie z treścią art. 109 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U.2008.164.1027 j.t.) dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu rozpatruje indywidualne sprawy z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego. Do indywidualnych spraw z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego zalicza się sprawy dotyczące objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym i ustalenia prawa do świadczeń.

W myśl ust. 2 tego przepisu do spraw, o których mowa w ust. 1, nie należą sprawy z zakresu wymierzania i pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne należące do właściwości organów ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do brzmienia ust.5 tego przepisu odwołanie od decyzji wydanej w sprawach, o których mowa w ust. 1, wnosi się do Prezesa Funduszu w terminie 7 dni od dnia jej otrzymania.

Zaś zgodnie z treścią ust. 6 w sprawach, o których mowa w ust. 1, w zakresie nieregulowanym niniejszą ustawą, stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było badanie czy organ rentowy prawidłowo obliczył składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Kwestię podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu prawomocnie rozstrzygnęła decyzja Dyrektora (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 15.11.2011r., którą należało zaskarżyć w trybie administracyjnym o ile taka była wola strony.

Organ rentowy ma jedynie uprawnienia z zakresu wymierzania i pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne o czym traktuje art. 109 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych a nadto art. 68 ust. 1 pkt. 1c z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2009.205.1585 j.t.).

Sąd Apelacyjny oraz Sąd Okręgowy były związane rzeczoną decyzją Dyrektora (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 15.11.2011r. w przedmiocie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu. Dlatego, prawidłowo Sąd I instancji oddalił wnioski dowodowe odwołującego mające naprowadzić okoliczności jakie czynności A. M. wykonywała w ramach umowy zlecenia, albowiem okoliczności te nie były istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Skoro zgodnie z ostateczną decyzją Dyrektora (...) Oddziału Funduszu zainteresowana nie podlegała obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umowy zlecenia u płatnika (...) S.A. w okresie od 15.02.2010r. do 31.12.2010r. to oczywistym jest, że składka z tego tytuł wynosi 0 zł.

Zaskarżony wyrok Sądu I instancji odpowiada zatem prawu.

Mając na uwadze powyższe ustalenia faktyczne i rozważania prawne, Sąd Apelacyjny w Poznaniu, Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych uznał, że złożona apelacja jest bezzasadna oraz na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł o jej oddaleniu w pkt. 1 sentencji wydanego wyroku.

Orzeczenie o kosztach zawarte w pkt. 2 wyroku znajduje swoje uzasadnienie w treści art. 98 i art. 108 § 1 kpc oraz § 12 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. (Dz. U. z dnia 3 października 2002 r.) w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

/del. SSO Wiesława Stachowiak/ /SSA Katarzyna Wołoszczak/ /SSA Hanna Hańczewska-Pawłowska/