Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 46/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 marca 2012 roku

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący:

SSA Andrzej Kot (spr.)

Sędziowie:

SA Edward Stelmasik

SA Barbara Krameris

Protokolant:

Aldona Zięta

przy udziale prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Ludwika Uciurkiewicza

po rozpoznaniu w dniu 8 marca 2012 roku

sprawy S. S.

oskarżonego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 197 § 1 k.k.

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy

z dnia 30 listopada 2011 roku sygn. akt III K 151/11

uchyla zaskarżony wyrok wobec oskarżonego S. S. i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Świdnicy.

UZASADNIENIE

S. S. został oskarżony o to, że :

w czerwcu 1998 r. w S. woj. (...), będąc nauczycielem w Zespole Szkół Zawodowych, podstępem usiłował doprowadzić małoletnią K. T. (W.) do obcowania płciowego – odbycia stosunku, w ten sposób, że pod pozorem ułatwienia jej kariery modelki, umówił się z nią na terenie szkoły pod nieobecność innych osób, dokonał pomiaru jej talii, bioder, piersi, przy użyciu centymetra, wykonywał zdjęcia w różnych pozach, a następnie polecił położyć się na wznak na ławce, z opuszczonymi nogami na wysokości kolan i rozpiął pasek od spodni i rozporek, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na ucieczkę pokrzywdzonej;

to jest o czyn z art. 13 §1 k.k. w zw. z art. 197 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy w Świdnicy wyrokiem z dnia 30 listopada 2011 r., sygn. akt: III K 151/11 orzekł:

I.uznał oskarżonego S. S. za winnego tego, że w czerwcu 1998 r. w S. będąc nauczycielem w Zespole Szkół Zawodowych podstępem usiłował doprowadzić małoletnią K. T. (W.) do poddania się czynowi nierządnemu – odbycia stosunku płciowego, w ten sposób, że pod pozorem ułatwienia jej kariery modelki, umówił się z nią na terenie szkoły pod nieobecność innych osób, dokonał pomiaru jej talii, bioder, piersi przy użyciu centymetra, wykonywał zdjęcia w różnych pozach, a następnie polecił położyć się na wznak na ławce z opuszczonymi nogami na wysokości kolan, a następnie zaczął rozpinać pasek od spodni i rozporek, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na ucieczkę pokrzywdzonej – to jest czynu z art. 11 §1 d.k.k. w zw. z art. 168 § 1 d.k.k. i za to na podstawie art. 12 §1 d.k.k. w zw. z art. 168 § 1 d.k.k. wymierzył mu karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

II.zwolnił oskarżonego S. S. od ponoszenia kosztów sądowych zaliczając wydatki poniesione od chwili wszczęcia postępowania na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od tego wyroku wniósł obrońca oskarżonego, zaskarżając powyższy wyrok w całości, zarzucając:

I.1. obrazę przepisów postępowania mające wpływ na treść wydanego orzeczenia, a to:

a) art. 7 k.p.k. na skutek przekroczenia swobodnej oceny dowodów przechodzącą w dowolną sprowadzającą się do przypisania sprawstwa oskarżonemu w zakresie czynu opisanego w pkt I części wstępnej wyroku, pomimo szeregu wątpliwości mających znaczenie dla ustaleń powziętych w sprawie, w szczególności poprzez przyjęcie za wiarygodne zeznań pokrzywdzonych bez ich należytej weryfikacji w zestawieniu z pozostałym materiałem dowodowym i przyjęcie ich twierdzeń a priori za prawdziwe mimo szeregu wątpliwości związanych z zaistnieniem opisanego w zarzucie zdarzenia:

b) art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. wyrażające się w braku przedstawienia w części wyroku ustalającej stan faktyczny sprawy dowodów, które w dalszej części rozważań sądu poddane były ocenie jako ważkie z punktu widzenia ustalenia sprawstwa oskarżonego, co uniemożliwia podjęcie przez skarżącego oceny wydanego orzeczenia w pełnym zakresie;

a w konsekwencji powyższego:

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mogący mieć wpływ na jego treść, wyrażający się w przyjęciu sprawstwa oskarżonego S. S. w zakresie czynu wskazanego w pkt I części wstępnej zaskarżonego wyroku.

II. niezależnie od powyższych zarzutów, na wypadek ich niepodzielenia przez Sąd II instancji, skarżący podnosi zarzut naruszenia prawa materialnego, a to art. 168 § 1 dk.k. na skutek błędnego przyjęcia, że oskarżony wypełnił znamiona tego przestępstwa, a w szczególności, że doszło do zastosowania względem pokrzywdzonej podstępu.

Podnosząc powyższe zarzuty, apelujący wniósł o :

1. zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu;

względnie:

2. o uchylenie wyroku i przekazanie Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Końcowy wniosek apelacji o uchylenie wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania został uwzględniony z uwagi na stwierdzenie uchybienia określonego w art. 439 § 1 pkt 2 kpk.

S. S. stoi pod zarzutem przestępstwa z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 197 § 1 kk, którego odpowiednikiem w dacie czynu ( czerwiec 1998) był art. 11 § 1 kk w zw. z art. 168 § 1 kk z 1969 roku. Zarzucone oskarżonemu przestępstwo na przestrzeni czasu od daty czynu do daty orzekania, z uwagi na granicę ustawowego zagrożenia, nie stanowiło zbrodni lecz występek. Sądem właściwym do rozpoznania sprawy zgodnie z art. 24 § 1 kpk w zw. z art. 25 § 1 kpk był Sąd Rejonowy. Rozpoznanie sprawy, która należy do właściwości sądu niższego rzędu przez sąd wyższego rzędu nie mieści się w katalogu bezwzględnych przyczyn odwoławczych. Przyczyną taką jest jednak nienależyta obsada sądu. Otóż zasadą wyrażoną w art. 28 § 1 kpk jest to, że na rozprawie głównej sąd orzeka w składzie jednego sędziego. Przewidziany w art. 28 § 2 kpk skład jednego sędziego i dwóch ławników zastrzeżony jest dla spraw o zbrodnię. Sąd Okręgowy orzekał na rozprawie głównej właśnie w takim składzie jednego sędziego i dwóch ławników pomimo, że postępowanie dotyczyło występku. Nie budzi zatem żadnych wątpliwości, że Sąd Okręgowy był nienależycie obsadzony w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 kpk. Za nienależytą bowiem obsadę sądu uznać należy taką, która nie jest w ogóle znana ustawie albo jest wprawdzie znana ustawie, ale nie jest przewidziana dla danej kategorii spraw w sądzie danego szczebla czy w danym postępowaniu. W orzecznictwie wskazywano, że każda obsada sądu niezgodna z przepisami ustawy pociąga za sobą konieczność uchylenia wyroku (tak w SN z dnia 7 września 1971r. V KRN 295/71, OSNPG 3/1972, poz. 53 oraz uchwała SN z dnia 25 maja 1995r., I KZP 15/95, OSNKW 7-8/1995, poz. 46).

Pokrzywdzona przestępstwem K. T., urodzona 17 stycznia 1983r., w dacie zarzucanego oskarżonemu czynu ( czerwiec 1998) miała już ukończone 15 lat, zatem pomijając nawet konsekwencje wynikające z art. 4 § 1 kk sąd orzekający nie miał podstaw, by rozważać jej odpowiedzialność na gruncie zbrodni przewidzianej w art. 197 § 3 kk. Z powyższych powodów, niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia, zaskarżony wyrok należało uchylić i sprawę przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Świdnicy jako rzeczowo i miejscowo właściwemu. Odnoszenie się do zarzutów podniesionych w apelacji jawi się więc w tej sytuacji jako niecelowe ( art. 436 kpk).