Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 73/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Paweł Rysiński

Sędziowie: SA – Mirosława Strzelecka

SA – Anna Zdziarska (spr.)

Protokolant - st.sekr. sąd. Katarzyna Rucińska

przy udziale Prokuratora Jerzego Mierzewskiego

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2013 r.

sprawy z wniosku A. K.

o odszkodowanie za poniesioną szkodę na podst. art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego

na skutek apelacji, wniesionej przez pełnomocnika wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w. W.

z dnia 13 grudnia 2012 r.

sygn. akt XVIII Ko 324/12

1. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

2. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. R. F. – Kancelaria Adwokacka w W. 147, 60 złotych, w tym 23% podatku VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawcy z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

3. kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2012 r., w sprawie XVIII Ko 324/12 Sąd Okręgowy w. W. zasądził od Skarbu Państwa na rzecz A. K. 1.000 złotych tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, w pozostałym zakresie wniosek oddalił.

Apelacją wyrok w całości na korzyść wnioskodawcy zaskarżył jego pełnomocnik.

Na podst. art.427 § 2 k.p.k. w zw. z art.438 pkt 2 k.p.k. zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść wyroku, to jest:

- art. 7 k.p.k., poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i dowolne uznanie, że poczynione w sprawie ustalenia faktyczne nie dały podstawy do oceny jako zasadny wniosku o przyznanie odszkodowania w pełnej wysokości, a jedynie do kwoty 1000 złotych, podczas gdy materiał dowodowy zebrany w sprawie wskazuje, jakie szkody wnioskodawca na skutek wykonania w stosunku do niego orzeczenia Kolegium do spraw Wykroczeń z dnia 4 maja 1982 r.

Wskazując na powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie na rzecz A. K. 3.000 złotych tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia wyroku.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja okazała się niezasadna w stopniu oczywistym.

Pełnomocnik wnioskodawcy zgodził się z wyrokiem Sadu I instancji w zakresie tego, że A. K. poniósł szkodę w kwocie 2600 złotych z tytułu grzywny i 100 złotych z tytułu kosztów postępowania (z przed denominacji) wynikłych z wydania przez Kolegium ds. Wykroczeń przy Naczelniku Dzielnicy (...) orzeczenia w dniu 4 maja 1982 r., sygn. Ap – 999/82 za czyn z art. 50 ust. 1 Dekretu z dnia 12.12. 1981 r. Zgodził się również z tym, że przeciętne miesięczne wynagrodzenie w 1982 r. wynosiło 11. 631 złotych i że uszczerbek w majątku stanowił około ¼ ówczesnego średniomiesięcznego wynagrodzenia, co obecnie stanowi równowartość kwoty 1000 złotych. Dalej z treści apelacji wynika, że choć przyjęcie kryterium porównawczego wysokości przeciętnego wynagrodzenia jako miernika pozwala uchwycić hipotetyczną wartość szkody poniesionej przezeń na skutek wykonania orzeczenia, którego następnie stwierdzono nieważność, to jednak nie uwzględnia ono okoliczności, że od chwili poniesienia owego wydatku do momentu orzekania upłynęło bez mała 30 lat. Według pełnomocnika wnioskodawcy kwota odszkodowania winna kompensować fakt, że pozostawała przez prawie trzy dekady poza majątkiem wnioskodawcy.

Przechodząc do rozważań szczegółowych stwierdzić należy, że kwota zadośćuczynienia z powodu pozbawienia wolności, którego nie powinien był ponieść wnioskodawca została prawomocnie zasądzona. Przeciwnie niż zadośćuczynienie, odszkodowanie nie leży w sferze uznaniowości sądu – nie może być wyższe ani niższe od wyrządzonej szkody.

Z treści art. 363 § 2 k.p.c. wynika, że jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalania odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. Z kolei z treści wyroku SN z dnia 10.02.2000 r. (II CKN 725/98 OSNC 2000, nr 9 poz. 158) wynika, że zasądzenie odszkodowania według cen z daty wyrokowania może uzasadniać przyznanie odsetek dopiero od tej daty. Przepis art. 363 § 2 k.p.c. zawiera unormowanie, które chroni poszkodowanego przed skutkami spadku siły nabywczej pieniądza, wobec niestosowania do odszkodowania mechanizmu waloryzacji świadczeń pieniężnych (komentarz pod red. Adama Olejniczaka). Z tego powodu sposób wyliczenia odszkodowania, przyjęty przez Sąd Okręgowy jest słuszny. Sąd I instancji dokonał oceny zeznań wnioskodawcy w kontekście jego możliwości zarobkowych i doszedł do prawidłowego wniosku, że grzywna i opłata stanowiły jedyną jego szkodę. W przedmiotowej sprawie nie wystąpiły żadne szczególne okoliczności dające możliwość naprawienia szkody według innych cen niż data ustalenia odszkodowania. Owe szczególne okoliczności mogą przemawiać za określeniem odszkodowania z uwzględnieniem cen z daty wyrządzenia szkody lub cen późniejszych, ale wcześniejszych niż z chwili ustalania szkody. Jako przykład w piśmiennictwie wskazuje się na możliwość uwzględnienia ceny nabycia rzeczy przez poszkodowanego, który naprawił sam szkodę. Specyfika sprawy wnioskodawcy, gdzie szkoda dotyczyła pieniądza nie dawała możliwości zasądzenia odszkodowania w sposób, który by go satysfakcjonował.

Wnioskodawca nie udowodnił również, zgodnie z art. 6 k.c. że pieniądze stanowiące równowartość uiszczonej grzywny „pracowałyby” przez nieomal trzydzieści lat, a nie zostałyby skonsumowane biorąc pod uwagę fakt, że wnioskodawca prowadził wspólne gospodarstwo domowe wraz z matką i pracował wyłącznie dorywczo.

O wynagrodzeniu na rzecz pełnomocnika z urzędu orzeczono na podst. § 14 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu – Dz. U Nr 163 poz. 1348.

Z tych względów – na podst. art. 437 § 1 k.p.k. Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku.

II AKa 73/13

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE