Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2013 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa A. F.

przeciwko Skarbowi Państwa – Aresztowi Śledczemu w S.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda A. F. na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 120 zł (słownie: sto dwadzieścia złotych) tytułem kosztów zastępstwa prawnego.

Na oryginale właściwy podpis

Sygn. I C 18/13

UZASADNIENIE

Powód A. F. domagał się zasądzenia od Skarbu Państwa – Aresztu Śledczego w S. kwoty 100.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wydania wyroku tytułem zadośćuczynienia za naruszenie jego dóbr osobistych w postaci godności i prawa do intymności podczas jego pobytu w charakterze osadzonego w Areszcie Śledczym w S. w okresie od 13.07.2005 r. do 6.05.2006 r. i od 16.04.2010 r. do 23.08.2012 r.

W uzasadnieniu swego żądania powód powołał się na art. 77 ust. Konstytucji RP zarzucił pozwanemu łamanie przepisów art. 110 §2 i 4 pkt 5 kkw oraz ratyfikowanych przez Polskę protokołów Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, tj. art. 2, 3 i 14.

W szczególności wskazał powód: umieszczono go w celi przeludnionej. Cele były brudne, na ścianach występował grzyb, cele były zawilgocone i utrzymywał się w nich nieprzyjemny zapach. Skarżył się powód na odstające płytki podłogowe, brak prawidłowego oświetlenia w celach, duchotę latem, zimno w zimie, stare ubikacje, brak zajęć kulturalno-oświatowych, małe spacerniaki. Warunki te podnosi powód uwłaczają godności człowieka, są przejawem poniżającego traktowania i rodzą obowiązek wypłaty zadośćuczynienia.

Pozwany Skarb Państwa – Areszt Śledczy w S. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa.

W pierwszej kolejności zgłosił pozwany zarzut przedawnienia za okres pobytu powoda w Areszcie Śledczym w S. od 13.07.2005 r. do 6.05.2006 r.

Odnosząc się, zaś do zarzutów powoda odnośnie warunków odbywania przez niego kary pozbawienia wolności w Areszcie Śledczym w S. w okresie od 16.04.2010r. do 28.08.2012 r., podniósł pozwany, że spełniały one warunki przepisane prawem.

Sąd ustalił:

Powód A. F. był osadzony w Areszcie Śledczym w S. od 13.07.2005 r. do 6.05.2006 i od 16.04.2010 r. do 23.08.2012 r. w S.. W okresie od 16.04.2010 r. do 23.08.2012 r. przebywał w następujących celach:

dowód: historia rozmieszczenia na karcie 28 i 29 akt.

W dniu 9.10.2009 r. przeprowadzono w Areszcie Śledczym w S. w celach pomiar natężenia oświetlenia. Średnie natężenie oświetlenia podstawowego w pomieszczeniach jest większe niż zaleca PN– (...)-1:2004 (PN-84/E- (...)). Następne pomiary należy wykonać nie później niż w 2014 r.

dowód: protokół pomiarów natężenia oświetlenia wraz z wynikami pomiarów oświetlenia wnętrz światłem elektrycznym z dnia 9.10.2009 r. – k. 35-37 i k. 34 akt.

W 2010, w 2011 i 2012 roku były przeprowadzone okresowe kontrole przewodów kominowych (dymowych-spalinowych-wentylacyjnych) w budynku Aresztu Śledczego w S. przy ul. (...). W wyniku kontroli stwierdzono że przewody kominowe są drożne, ciąg jest prawidłowy a przewody kominowe nadają się do eksploatacji.

dowód: protokoły nr (...) z okresowej kontroli przewodów kominowych odpowiednio z dnia 27.10.2010r., 27.10.2011r. i 29.10.2012r. – k.38,39 i 40 akt.

W okresie od stycznia 2011r. do 23 sierpnia 2012 roku powód bardzo rzadko korzystał z możliwości spaceru; w styczniu 2011 - 10 razy, w lutym – 6 razy, w marcu - 10 razy, w kwietniu - 7 razy, w maju – 7 razy, w czerwcu - 16 razy, w lipcu - 2 razy, w sierpniu – ani razu, we wrześniu – 1 raz, w październiku - ani razu, w listopadzie – 7 razy, w grudniu – 7 razy. W styczniu 2012r. – 14 razy, w lutym – 9 razy, w marcu, kwietniu, maju, czerwcu i lipcu – ani razu i w sierpniu do 23.08.2012 – 8 razy;

dowód: wykaz spacerów A. F. s. S. w 2011 r. i 2012 r. – k. 41-42 akt.

Sąd zważył:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W zakresie żądania powoda dotyczącego jego pobytu w Areszcie Śledczym w S. w okresie od 13.07.2005 r. do 6.08.206 r. Sąd oddalił powództwo, z uwagi na podniesiony skutecznie przez pozwanego zarzut przedawnienia.

W myśl art. 442 ¹ §1 kc roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem, niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat 3, od dnia w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Powód o rzekomej szkodzie wyrządzonej mu na skutek złych warunków odbywania kary pozbawienia wolności w Areszcie Śledczym w S. w okresie od 13.07.2005 do 6.05.2006, jak również o podmiocie odpowiedzialnym za tą szkodę powziął wiadomość już w trakcie tego pobytu w Areszcie Śledczym w S.. Oznacza to, że roszczenie powoda za ten okres przedawniło się z dniem 6.05.2009 r. Pozew w niniejszej sprawie wpłynął do Sądu 15.01.2013 r., a więc w chwili wniesienia przez powoda pozwu do Sądu, jego roszczenie majątkowe z tytułu rzekomego naruszenia dóbr osobistych, na skutek złych warunków odbywania kary wolności w Areszcie Śledczym w S. w okresie od 13.07.2005 do 6.05.2006 r. było przedawnione.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem jak i stanowiskiem doktryny podniesiony skutecznie zarzut przedawnienia, stanowi wystarczającą przesłankę do oddalenia powództwa, bez potrzeby ustalania czy zachodzą inne przesłanki prawno-materialne uzasadniając jego uwzględnienie (tak m.in. w uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego 17.02.2006 r., 3 CZP 84/05, LEX nr 171726). Zbędne więc było prowadzenie w tym zakresie postępowania dowodowego na okoliczność zasadności zgłaszanych pretensji przez powoda, co do warunków jego osadzenia w Areszcie Śledczym w tym okresie czasu i czynienie ustaleń w tym zakresie.

Natomiast, co do twierdzeń powoda odnośnie naruszania jego dóbr osobistych w postaci godności i prawa do intymności podczas jego osadzenia w Areszcie Śledczym w S. w okresie od 16.04.2010 r. do 23.08.2012 r., to w ocenie Sądu, powód w toku powyższego postępowania nie wykazał, aby fakty takie miały miejsce, a to na nim zgodnie z regułą rozkładu ciężaru dowodów określony w art. 6 kc obowiązek ten spoczywał. Powód w sposób całkowicie dowolny nie poparty żadnymi dowodami twierdził, że był osadzony w przeludnionych celach, w których były bardzo złe warunki. Cele były brudne, zagrzybione, zawilgocone, były wyposażone w stary zużyty sprzęt. Latem panował w nich zaduch, a z kolei zimą były niedogrzane, miały nieodpowiednią wentylację, oświetlenie. Zarzucał powód, że nie miał dostępu do zajęć kulturalno-oświatowych, świetlic – nie miał dostępu do aktów prawnych. Twierdzeń tych powód nie poparł żadnymi dowodami.

Pozwany w toku postępowania wykazał, iż w okresie od 16.04.2010 r. do 23.08.2012 r. powód nie przebywał w przeludnionych celach – wynika to z historii rozmieszczenia powoda w celach. W Areszcie Śledczym w S. co roku są przeprowadzane kontrole przewodów kominowych, w tym również wentylacyjnych, w trakcie których nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości, co do ich funkcjonowania. Budynek jest ogrzewany z sieci miejskiej. Wykonane w 2009 roku pomiary oświetlenia wewnątrz cel światłem elektrycznym, nie potwierdziły zarzutu powoda, co do złego oświetlenia w celach. Z wykazu spacerów przedstawionych przez stronę pozwaną wynika, że powód bardzo często sam nie wychodził na spacery, a w sytuacjach kiedy wychodził grupy spacerowe liczyły po parę osób, a nie jak podniósł powód po kilkanaście.

W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu brak jest podstaw do przyznania powodowi zadośćuczynienia na podstawie art. 24 kc w zw. z art. 448 kc za naruszenie dóbr osobistych powoda: godności i prawa do intymności, w związku z niezapewnieniem mu przez Skarb Państwa należytych warunków do odbywania kary pozbawienia wolności.

Z pewnością stworzone przez pozwanego warunki nie były komfortowe – niewielka powierzchnia cel, cele stare, ze starym sprzętem, ograniczenie widoku z okna przez założenie osłon uniemożliwiających niekontrolowany kontakt osadzonych z osobami z zewnątrz. Nie oznacza to jednak, że sposób wykonywania wobec powoda kary pozbawienia wolności podczas jego pobytu w Areszcie Śledczym w S. był „nieludzki”, poniżający jego godność. Pozbawienie wolności ze swej natury bowiem wiąże się z szeregiem ograniczeń i wiążącymi się z tym dolegliwościami dla osób osadzonych. Dopiero jednak, gdy dolegliwości te pozbawiają osadzonych podstawowych warunków godziwej egzystencji, mogą być uznane za bezprawne naruszenie dóbr osobistych osoby pozbawionej wolności. W powyższej sprawie sytuacja taka nie miał miejsca. Również orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka kładzie nacisk na obiektywną ocenę, przyczyn, skutków i zamiarów związanych z wykonywaniem kary pozbawienia wolności, nie zaś na subiektywne odczucie dyskomfortu osadzonego, które towarzyszą każdemu skazanego i to bez względu na jego osobistą właściwość (por. orzeczenie (...) z 29.04.2003 r., skarga nr (...), z dn. 11.03.2004 r., skarga nr (...), z dn. 17.04.2001 r., skarga nr (...)).

Z tych też względów, Sąd żądania powoda za okres od 16.04.2010 r. do 23.08.2012 r. oddali, z powodu jego bezzasadności.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc i 99 kpc w zw. z art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 8 lipca 2009 r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (Dz. U. nr 169 poz. 1417 ze zm.) i §11 ust. 1 pkt. 25 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2013, poz. 461 – tekst jednolity).

Na oryginale właściwy podpis