Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1010/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 listopada 2013 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSR Iwona Popiołek-Sikora

Protokolant: Katarzyna Wojciechowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 listopada 2013 roku we W.

z powództwa J. S.

przeciwko (...) Towarzystwo (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) Towarzystwo (...) S.A. w W. na rzecz powódki J. S. kwotę 6 598,90 zł (sześć tysięcy złotych pięćset dziewięćdziesiąt osiem złotych i dziewięćdziesiąt groszy) wraz ustawowymi odsetkami od 8 listopada 2012 roku;

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 1 547 zł kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powódka J. S. domagała się od strony pozwanej (...) Towarzystwo (...) S.A. w W. zasądzenia kwoty 6.598,90 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 listopada 2012 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Uzasadniając swoje stanowisko wskazała, że dnia 10 sierpnia 2012 r. w kolizji drogowej uszkodzony został samochód osobowy marki V. (...) nr rej. (...), będący własnością M. N. i W. K., wykorzystywany przez nich w życiu codziennym. Sprawca kolizji był ubezpieczony w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej. W związku z kolizją i koniecznością naprawy samochodu, poszkodowana M. N. w okresie od 28 września 2012 r. do 19 października 2012 r. wynajęła u powódki samochód zastępczy marki F. (...) o nr rej. (...), uzgadniając stawkę dobową w wysokości 250 zł netto plus podatek VAT oraz wynagrodzenie w wysokości 50 zł netto plus podatek od towarów i usług (...) za podstawienie pojazdu zastępczego do miejsca wskazanego przez poszkodowaną oraz za odbiór pojazdu zastępczego z miejsca wskazanego przez poszkodowaną. Tytułem wynajmu pojazdu zastępczego powódka wystawiła poszkodowanemu fakturę VAT na kwotę 6.924,90 zł. Powódka wskazała, że strona pozwana uznała za zasadny okres jedynie 2 dni wynajmu, tj. 2 dni technologicznego czasu naprawy. Strona pozwana obniżyła jednocześnie wysokość stawki dziennej do 163 zł brutto za dobę. Ostatecznie strona pozwana wypłaciła więc poszkodowanemu odszkodowanie w kwocie 326 zł. W dniu 24 października 2012 r. poszkodowani przelali na powódkę wierzytelność przysługującą im względem strony pozwanej.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) Towarzystwo (...) S.A. w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa. Stwierdziła, że ponosi odpowiedzialność za skutki zdarzenia z dnia 10 sierpnia 2012 r. Po zgłoszeniu szkody przeprowadziła postępowanie likwidacyjne i wypłaciła odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego w kwocie 326 zł. Wskazała, że powódka nie została bezpośrednio obciążona kosztami wynikającymi z najmu, zapłata za wynajem nastąpiła bowiem w formie bezgotówkowej, poprzez cesję wierzytelności odszkodowawczej. Poszkodowana ustalając stawkę dzienną najmu winna dążyć do minimalizacji szkody, a strona pozwana jest odpowiedzialna jedynie za normalne zdarzenia powodujące szkodę. Kosztów podstawienia i odbioru pojazdu nie można natomiast uznać za celowe
i ekonomicznie uzasadnione. Nadto, czas najmu samochodu zastępczego jest zawyżony i nieadekwatny do niezbędnej naprawy pojazdu V. (...), który w ocenie strony pozwanej wynosi 2 dni robocze.

W dalszym toku postępowania strony pozostały przy swoich stanowiskach.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 sierpnia 2012 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został należący do poszkodowanych M. N. i W. K. samochód osobowy marki V. (...) nr rej. (...). Sprawca kolizji był ubezpieczony u strony pozwanej (...) Towarzystwo (...) S.A. w W..

Poszkodowani zawiadomili stronę pozwaną o szkodzie.

- bezsporne

Uszkodzony pojazd w celu naprawy został oddany w dniu 28 września 2012 r. do naprawy w autoryzowanej stacji obsługi pojazdów marki C. - (...) sp. z o.o. Oddział B., który był czynny 8 godzin dziennie przez 5 dni w tygodniu. W tym samym dniu dokonano oględzin pojazdu oraz sporządzono kosztorys naprawy, który został wysłany stronie pozwanej do akceptacji.

W dniu 1 października 2012 r. strona pozwana częściowo zakwestionowała przedłożony kosztorys naprawy, w związku z czym w piśmie z dnia 2 października 2012 r. poszkodowana wniosła o wyjaśnienie rozbieżności.

Samochód został poszkodowanym wydany w dniu 19 października 2012 r.

Dowód:

- oświadczenie (...) sp. z o.o., k. 19

- wiadomość email 28.09.2012 r., k. 20

- kalkulacja naprawy, k. 21

- pismo strony pozwanej z dnia 1.10.2012 r., k. 22

- kalkulacja naprawy wraz z jej weryfikacją, k. 23-25

- wiadomość email z 02.10.2012 r., k. 26

- ksero pisma z dnia 2.10.2012 r., k. 27

- pismo z dnia 18 października 2013 r., k. 85

- akta szkody nr 415770

W związku z koniecznością naprawy uszkodzonego pojazdu, poszkodowana M. N. wynajęła samochód zastępczy marki F. (...) o nr rej. (...) u powódki J. S., prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...).com.J. S.”. Ustalono stawkę dobową w wysokości 250 zł netto plus podatek VAT oraz wynagrodzenie w wysokości 80 zł netto plus podatek od towarów i usług (...) za podstawie pojazdu zastępczego do miejsca wskazanego przez poszkodowanego i wynagrodzenie w wysokości 50 zł netto plus podatek od towarów i usług (...) za jego odbiór. Poszkodowana korzystała z najmowanego samochodu w okresie od 28 września do 19 października 2012 r.

Z tytułu najmu pojazdu zastępczego powódka wystawiła poszkodowanej fakturę VAT nr (...) na kwotę 6.924,90 zł, w tym 6.765 zł za wynajem pojazdu zastępczego oraz kwoty 98,40 zł i 61,50 zł za podstawienie auta do klienta i jego odbiór.

Dowód:

- kontrakt wynajmu auta z 28.09.2012 r., k.28

- faktura VAT nr (...), k. 29

Najem samochodu przez poszkodowaną była uzasadniony koniecznością dojazdu do lekarza, a także dojazdu do pracy przez jej męża.

Dowód:

- zeznania świadka M. N., k. 91

Pismem z dnia 24 października 2012 r. powódka wezwała stronę pozwaną do wypłaty odszkodowania z tytułu faktury VAT nr (...).

W piśmie z dnia 7 listopada 2012 r. strona pozwana przyznała odszkodowanie za wynajem samochodu zastępczego za okres 2 dni, wypłacając kwotę 326 zł.

Dowód:

- pismo z dnia 24 października 2012 r., k. 30

- pismo z dnia 7 listopada 2012 r., k. 31

Poszkodowani scedowali na powódkę wierzytelność, czyli wszystkie prawa przysługujące mu, w związku ze szkodą powstałą w dniu 10 sierpnia 2012 r., z tytułu OC sprawcy posiadającego polisę w towarzystwie ubezpieczeniowym strony pozwanej, która to szkoda została zarejestrowana pod nr (...), celem zaspokojenie wierzytelności Cesjonariusza z tytułu wynajmu samochodu na czas naprawy samochodu zastępczego marki F. (...) o nr rej. (...) w okresie od 28 września 2012 r. do 19 października 2012 r. w wysokości 6.924,90 zł.

Dowód:

- umowa przelewu wierzytelności z dnia 24 października 2012 r., k. 39

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Bezsporne w niniejszej sprawie były zarówno okoliczności kolizji z dnia 10 sierpnia 2012 r., do której doszło z winy sprawcy kierującego pojazdem ubezpieczonym z tytułu OC u strony pozwanej, jak i fakt odpowiedzialności strony pozwanej za szkodę powstałą w pojeździe poszkodowanego. Kwestię sporną stanowiła natomiast długość okresu potrzebnego do naprawy uszkodzonego pojazdu oraz związany z tym okres najmu samochodu zastępczego, a także zasadność obciążenia ubezpieczyciela kosztami najmowanego pojazdu.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że ustalając stan faktyczny Sąd oparł się przedłożonych przez strony dokumentach, a zwłaszcza umowie przelewu wierzytelności z dnia 24 października 2012 r., kontrakcie wynajmu auta i fakturze VAT nr (...), których wiarygodność nie budziła wątpliwości. Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania świadka M. N., gdyż były spójne, logiczne i stanowcze, a także pozostawały w zgodności ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

Legitymacja powódki do występowania w niniejszym procesie jest uzasadniona treścią art. 509 § 1 k.c., zgodnie z którym wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Podstawą prawną roszczenia powódki stanowi przepis art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U.2013.392 j.t.), zgodnie z treścią którego z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 ustawy). Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym (art. 36 ust. 1 ustawy).

Wysokość odszkodowania ubezpieczeniowego świadczonego z tytułu ubezpieczenia OC jest zakreślona granicami odpowiedzialności cywilnej posiadacza, kierowcy samochodu. Do rozstrzygnięcia o odszkodowaniu ubezpieczeniowym przy ubezpieczaniu OC koniecznym jest sięgnięcie do ogólnych reguł Kodeksu cywilnego odnoszących się do zakresu odszkodowania, w szczególności do przepisu art. 361 § 1 i 2 k.c. Reguły te nakazują przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego (por. np. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSP 2002, z. 7-8, poz. 103, czy uchwałę z dnia 21 marca 2003 r., III CZP 6/03, OSNC 2004, z. 1, poz. 4). Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Oceny, czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, jak podkreślał Sąd Najwyższy, należy dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy (por. np. uzasadnienia wyroku z dnia 20 lutego 2002 r., V CKN 1273/00 niepubl. czy wyroku z dnia 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00 niepubl.).

Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia stanowi szkodę majątkową. W piśmiennictwie podkreśla się, że normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest bardzo często niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego, nie tylko w sytuacji jego uszkodzenia, ale również zniszczenia. Jeżeli więc poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne, na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu.

Mając na uwadze powyższe rozważania oraz zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd doszedł do przekonania, że szkoda jaką ponieśli poszkodowani w wyniku konieczności najmu samochodu zastępczego w okresie od dnia 28 września 2012 r. do 19 października 2012 r. pozostawała w adekwatnym związku przyczynowym z wypadkiem z dnia 10 sierpnia 2012 r. W pierwszej kolejności wskazać bowiem wypada, że zgodnie z zeznaniami świadka M. N., najem samochodu zastępczego był konieczny w celu dojazdu do lekarza, a także dojazdu do pracy przez jej męża. Przytoczone przez świadka okoliczności oceniane przez pryzmat doświadczenia życiowego uzasadniają zdaniem Sądu najem samochodu zastępczego. Zarówno konieczność dojazdu poszkodowanej do lekarza jak i dojeżdżanie przez męża poszkodowanej do pracy uzasadnia korzystanie z samochodu zastępczego w okresie naprawy uszkodzonego pojazdu, gdyż poszkodowana ma prawo do prowadzenia dotychczasowego trybu życia. Skoro przed wypadkiem poszkodowana korzystała ze swojego samochodu wraz z mężem, brak jest podstaw do uznania, iż w czasie jego naprawy nie mogła również korzystać z samochodu na koszt ubezpieczyciela. Stan ten nie doprowadził do bezpodstawnego wzbogacenia poszkodowanej, ponieważ pozwolił jej jedynie na funkcjonowanie w zakresie, w jakim miało to miejsce przed wypadkiem.

Zaznaczyć nadto trzeba, że po oddaniu uszkodzonego pojazdu do warsztatu w dniu 28 września 2012 r. sporządzono kosztorys naprawy, który wysłano stronie pozwanej. Został on jednak przez nią zakwestionowany w piśmie z dnia 1 października 2012 r. Strona pozwana stwierdziła również, że korekta kalkulacji kosztów naprawy nie oznacza przyjęcia jej odpowiedzialności za powstałą szkodę. W samym piśmie jak i w dołączonym do niego poprawionym kosztorysie nie uzasadniono przyjęcia odmiennych stawek i ceny za hak holowniczy, ograniczając się do przekreślenia kwot wskazanych w pierwotnym kosztorysie i wpisania obok kwot niższych. Z uwagi na tak lakonicznie sformułowane zastrzeżenia poszkodowana w piśmie z dnia 2 października 2012 r., przesłanym stronie pozwanej za pośrednictwem warsztatu, wniosła o wyjaśnienie przyjętego stanowiska i ponowną kalkulację. Wydłużenie okresu naprawy uszkodzonego pojazdu było więc spowodowane działaniem strony pozwanej, która zakwestionowała przedstawiony kosztorys, nie uzasadniając należycie swojego stanowiska. Za bezzasadne należy przy tym uznać zarzuty strony pozwanej, iż warsztat mógł od razu przystąpić do naprawy pojazdu. Nie można bowiem pozbawiać poszkodowanej możliwości obiektywnej oceny zaistniałej sytuacji. Przed zleceniem naprawy pojazdu miała prawo skonsultowania się z ubezpieczycielem w celu oceny czy koszty naprawy przyjęte przez ubezpieczyciela odbiegają od kosztów naprawy przyjętych przez warsztat. W ocenie Sądu nietrafne są jednocześnie zarzuty strony pozwanej odnoszące się do niepodejmowania przez poszkodowaną czynności zmierzających do minimalizacji szkody. Poszkodowana oddała pojazd do autoryzowanego serwisu, a więc podmiotu profesjonalnego, od którego mogła oczekiwać obsługi wysokiej jakości. Sporządzenie kosztorysu i przesłanie go stronie pozwanej nastąpiło natomiast już w pierwszym dniu oddania pojazdu do warsztatu. W działaniu omawianego podmiotu nie można zatem dopatrzeć się opieszałości, a wydłużenie okresu naprawy przedmiotowego samochodu, co zostało powyżej wskazane, było konsekwencją kwestionowania przez stronę pozwaną kosztorysu naprawy.

W ocenie Sądu stawka dzienna przyjęta w umowie z dnia 28 września 2012 r., w odniesieniu do cen stosowanych na rynku, nie jest rażąco wygórowana. Strona pozwana zakwestionowała rozmiary tych kosztów, wnosząc o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego. Zdaniem Sądu powyższy wniosek nie był zasadny. Zważyć bowiem należy, że Sąd dopuszcza dowód z opinii biegłego w sytuacji, gdy w sprawie wymagane są widomości specjalne. Nie sposób przyjąć, by okoliczności na które domagała się strona pozwana opinii biegłego sądowego wymagały specjalnych wiadomości. Powódka wykazała, przedkładając stosowane faktury, umowę z dnia 29 września 2012 r. oraz potwierdzenia przelewów (k. 41 i 44), że poszkodowana wynajmując samochód marki F. (...) ustaliła stawkę w wysokości 250 zł netto dziennie, a także wykazała, że stawka ta nie jest zbyt wygórowana. Zacytować w tym miejscu należy stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 lutego 2002r., V CKN 903/00 (OSNC 2003, nr l, póz. 15), zgodnie z którym kosztami „ekonomicznie uzasadnionymi" są koszty ustalone wg cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że ceny te odbiegają (na korzyść lub niekorzyść zobowiązanego) od cen przeciętnych dla określonej kategorii usług na rynku. Wyrok ten odnosi się co prawda do wyboru miejsca naprawy auta, jednak w ocenie Sądu znajduje analogiczne zastosowanie do wyboru miejsca najmu samochodu zastępczego. Nie można bowiem wymagać od poszkodowanej znalezienia najtańszej oferty na rynku, a ocena Sądu winna się ograniczać do sprawdzenia, czy zawarta umowa odbiega w sposób znaczący od ofert innych podmiotów zajmujących się wynajmowaniem samochodów. W przedmiotowej sprawie stawka 250 zł netto za dzień najmu nie jest zdaniem Sądu wysoce wygórowana, a przeprowadzenie w tym względzie opinii biegłego prowadziłoby jedynie do nieuzasadnionego generowania kosztów postępowania i jego przedłużenia. Wniosek o dopuszczenie opinii biegłego na okoliczność czasu niezbędnego do naprawy przedmiotowego samochodu również nie był zasadny. Powódka przedłożyła bowiem oświadczenie (...) sp. z o.o., z którego wynika okres w jakim uszkodzony samochód był w warsztacie. Poszkodowana nie mogła więc nim dysponować, co wiązało się z koniecznością wynajęcia samochodu od powódki. W ocenie Sądu wysokość należnego odszkodowania należy obliczać przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności faktycznych sprawy, a nie jedynie stwierdzenia, że zgodnie z wyliczeniami strony pozwanej naprawa pojazdu poszkodowanej powinna zająć dwa dni. Jak zostało wskazane we wcześniejszych rozważaniach, poszkodowana oddała pojazd do autoryzowanego warsztatu, który niezwłocznie przystąpił do wyceny szkody, zawiadamiając o tym stronę pozwaną. Zgodnie zaś z pismem (...) sp. z o.o. z dnia 18 października 2013 r. czas dzienny pracy serwisu wynosił 8 godzin, a warsztat był czynny od poniedziałku do piątku. Nie występowały więc nieuzasadnione przestoje, które wydłużyłyby czas naprawy. Poszkodowana dochowała zatem należytej staranności oddając samochód do serwisu i korespondując ze stroną pozwaną, a wynajęcie przez nią pojazdu na okres naprawy było uzasadnione. Ostatecznie podnieść również wypada, że fakt, iż poszkodowana „fizycznie” nie uiściła kwoty za wynajem, ale dokonała przelewu wierzytelności o jej zapłatę, ma znaczenie jedynie dla określenia podmiotu, któremu strona pozwana winna zapłacić przedmiotową należność.

Mając na uwadze powyższe, w punkcie I wyroku Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 6.598,90 zł, stanowiącą różnicę pomiędzy kwotą wypłaconą przez stronę pozwaną a rzeczywistym kosztem najmu samochodu zastępczego w okresie od dnia 28 września 2012 r. do dnia 19 października 2012 r.

Okres od którego zasądzone zostały odsetki od całości dochodzonego roszczenia wynika z uregulowań art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie natomiast z przepisem art. 817 § 1 k.c., jeżeli nie umówiono się inaczej, zakład ubezpieczeń obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie dni trzydziestu, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Zgodnie z § 2 gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Sąd uznał, że w momencie przyznania odszkodowania za okres najmu samochodu zastępczego w dniu 7 listopada 2012 r. ubezpieczyciel winien był ustalić je w prawidłowej wysokości, dysponował bowiem wszelkimi niezbędnymi informacjami w tym zakresie. Od dnia następnego pozostawał zatem w opóźnieniu.

Orzeczenie o kosztach procesu Sąd wydał na podstawie przepisu art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Strona pozwana jako strona przegrywająca proces jest więc zobowiązana do zwrotu w całości przeciwnikowi procesowemu tych wszystkich kosztów, które poniósł on dla celowego dochodzenia obrony swych praw przed Sądem. Na poniesione przez powódkę koszty składa się: opłata od pozwu w wysokości 330 zł, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 1.200 zł (§ 6 pkt 4 rozp. Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu) oraz opłata od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł – łącznie 1.547 zł.

Z/:

1)  odnotować,

2)  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem według wniosku,

3)  kal. 14 dni.