Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 120/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział I Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący: Sędzia Sądu Okręgowego Tomasz Sobieraj

Protokolant: Anna Domozych

po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2013 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa: Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W.

przeciwko: J. B. (1), J. B. (2), D. B., Ł. B.

o uznanie czynności prawnych za bezskuteczne

I. oddala powództwo w stosunku do pozwanych J. B. (1) i D. B.;

II. uznaje czynność prawną w postaci umowy darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku zawartą pomiędzy J. B. (1) a J. B. (2), na mocy której J. B. (1) darował na rzecz J. B. (2) (...) (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)] - za bezskuteczną w stosunku do powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. z tytułu przysługującej powodowi Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. wierzytelności w stosunku do J. B. (1) i D. B.:

a/ o zapłatę kwoty 858.071,74 zł [ośmiuset pięćdziesięciu ośmiu tysięcy siedemdziesięciu jeden złotych siedemdziesięciu czterech groszy] wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 listopada 2007 roku do dnia zapłaty określonej w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 21 lutego 2012 roku, sygn. akt I C 1055/10;

b/ o zapłatę kwoty 5400 zł [pięciu tysięcy czterystu złotych] tytułem zwrotu kosztów procesu określonej w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 25 lipca 2012 roku, sygn. akt I ACa 401/12;

c/ o zapłatę kwoty 16711,26 zł [szesnastu tysięcy siedmiuset jedenastu złotych dwudziestu sześciu groszy] wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 8891,26 zł [ośmiu tysięcy ośmiuset dziewięćdziesięciu jeden złotych dwudziestu sześciu groszy] od dnia 5 grudnia 2006 roku,

- od kwoty 2300 zł [dwóch tysięcy trzystu złotych] od dnia 29 kwietnia 2006 roku,

- od kwoty 4600 zł [czterech tysięcy sześciuset złotych] od dnia 5 września 2006 roku,

- od kwoty 920 zł [dziewięciuset dwudziestu złotych] od dnia 27 grudnia 2006 roku,

określonej w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału VIII Gospodarczego z dnia 30 sierpnia 2007 roku, sygn. akt VIII Ga 169/07, zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 20 marca 2007 roku, sygn. akt XIII GC 38/07

d/ o zapłatę kwoty 119.817 zł [stu dziewiętnastu tysięcy ośmiuset siedemnastu złotych] tytułem zwrotu kosztów procesu określonej w wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydziału VI Gospodarczego z dnia 23 kwietnia 2009 roku, sygn. akt VI GC 78/08;

III. uznaje czynność prawną w postaci umowy darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku zawartą pomiędzy J. B. (1) i D. B. a Ł. B., na mocy której J. B. (1) darował na rzecz Ł. B. (...) (...)udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)], a D. B. darowała na rzecz Ł. B. (...) (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)] - za bezskuteczną w stosunku do powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. z tytułu przysługującej powodowi Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. wierzytelności w stosunku do J. B. (1) i D. B.:

c/ o zapłatę kwoty 16711,26 zł [szesnastu tysięcy siedmiuset jedenastu złotych dwudziestu sześciu groszy] wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 8891,26 zł [ośmiu tysięcy ośmiuset dziewięćdziesięciu jeden złotych dwudziestu sześciu groszy] od dnia 5 grudnia 2006 roku,

- od kwoty 2300 zł [dwóch tysięcy trzystu złotych] od dnia 29 kwietnia 2006 roku,

- od kwoty 4600 zł [czterech tysięcy sześciuset złotych] od dnia 5 września 2006 roku,

- od kwoty 920 zł [dziewięciuset dwudziestu złotych] od dnia 27 grudnia 2006 roku,

IV. uznaje czynność prawną w postaci umowy darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku zawartą pomiędzy J. B. (1) a J. B. (2), na mocy której J. B. (1) darował na rzecz J. B. (2) (...) (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)] - za bezskuteczną w stosunku do powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. z tytułu przysługującej powodowi Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. wierzytelności w stosunku do J. B. (1) i D. B.:

c/ o zapłatę kwoty 16711,26 zł [szesnastu tysięcy siedmiuset jedenastu złotych dwudziestu sześciu groszy] wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 8891,26 zł [ośmiu tysięcy ośmiuset dziewięćdziesięciu jeden złotych dwudziestu sześciu groszy] od dnia 5 grudnia 2006 roku,

- od kwoty 2300 zł [dwóch tysięcy trzystu złotych] od dnia 29 kwietnia 2006 roku,

- od kwoty 4600 zł [czterech tysięcy sześciuset złotych] od dnia 5 września 2006 roku,

- od kwoty 920 zł [dziewięciuset dwudziestu złotych] od dnia 27 grudnia 2006 roku,

określonej w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału VIII Gospodarczego z dnia 30 sierpnia 2007roku, sygn. akt VIII Ga 169/07, zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 20 marca 2007 roku, sygn. akt XIII GC 38/07;

V. uznaje czynność prawną w postaci umowy darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku zawartą pomiędzy J. B. (1) i D. B. a Ł. B., na mocy której J. B. (1) darował na rzecz Ł. B. (...) [siedemnaście] udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)]], a D. B. darowała na rzecz Ł. B. (...) (...) udziały w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)] - za bezskuteczną w stosunku do powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. z tytułu przysługującej powodowi Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. wierzytelności w stosunku do J. B. (1) i D. B.:

c/ o zapłatę kwoty 16711,26 zł [szesnastu tysięcy siedmiuset jedenastu złotych dwudziestu sześciu groszy] wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 8891,26 zł [ośmiu tysięcy ośmiuset dziewięćdziesięciu jeden złotych dwudziestu sześciu groszy] od dnia 5 grudnia 2006 roku,

- od kwoty 2300 zł [dwóch tysięcy trzystu złotych] od dnia 29 kwietnia 2006 roku,

- od kwoty 4600 zł [czterech tysięcy sześciuset złotych] od dnia 5 września 2006 roku,

- od kwoty 920 zł [dziewięciuset dwudziestu złotych] od dnia 27 grudnia 2006 roku,

VI. uznaje czynność prawną w postaci umowy darowizny z dnia 2 lutego 2008 roku zawartą w formie aktu notarialnego pomiędzy J. B. (1) i D. B. a Ł. B. i J. B. (2), na mocy której J. B. (1) i D. B. darowali na rzecz Ł. B. i J. B. (2) udziały po 1/2 części w prawie własności nieruchomości zabudowanej położonej w S. przy ulicy (...), oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka numer (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta numer (...) - za bezskuteczną w stosunku do powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. z tytułu przysługującej powodowi Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. wierzytelności w stosunku do J. B. (1) i D. B.:

c/ o zapłatę kwoty 16711,26 zł [szesnastu tysięcy siedmiuset jedenastu złotych dwudziestu sześciu groszy] wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 8891,26 zł [ośmiu tysięcy ośmiuset dziewięćdziesięciu jeden złotych dwudziestu sześciu groszy] od dnia 5 grudnia 2006 roku,

- od kwoty 2300 zł [dwóch tysięcy trzystu złotych] od dnia 29 kwietnia 2006 roku,

- od kwoty 4600 zł [czterech tysięcy sześciuset złotych] od dnia 5 września 2006 roku,

- od kwoty 920 zł [dziewięciuset dwudziestu złotych] od dnia 27 grudnia 2006 roku,

VII. zasądza od pozwanego Ł. B. na rzecz powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. kwotę 14304,25 zł [czternastu tysięcy trzystu czterech złotych dwudziestu pięciu groszy] tytułem zwrotu kosztów procesu;

VIII. zasądza od pozwanego J. B. (2) na rzecz powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. kwotę 14304,25 zł [czternastu tysięcy trzystu czterech złotych dwudziestu pięciu groszy] tytułem zwrotu kosztów procesu;

IX. zasądza od powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. na rzecz pozwanego J. B. (1) kwotę 1817 zł [jednego tysiąca ośmiuset siedemnastu złotych] tytułem zwrotu kosztów procesu;

X. zasądza od powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. na rzecz pozwanej D. B. kwotę 1817 zł [jednego tysiąca ośmiuset siedemnastu złotych] tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia Sądu Okręgowego Tomasz Sobieraj

Sygn. akt I C 120/13

UZASADNIENIE

Powódka Wojskowa Agencja Mieszkaniowa w W. w dniu 30 stycznia 2013 roku wniosła pozew przeciwko J. B. (1), J. B. (2), D. B., Ł. B., domagając się – po ostatecznym sprecyzowaniu żądania pozwu:

I/ uznania za bezskuteczną w stosunku do powódki Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. umowy darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku zawartej pomiędzy J. B. (1) a J. B. (2), zawartej w formie z podpisami notarialnie podpisanymi, na mocy której J. B. (1) darował na rzecz J. B. (2) (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)] z tytułu przysługującej powodowi Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. wierzytelności w stosunku do J. B. (1) i D. B.:

a/ o zapłatę kwoty 858.071,74 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 listopada 2007 roku do dnia zapłaty określonej w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 21 lutego 2012 roku, sygn. akt I C 1055/10;

b/ o zapłatę kwoty 5400 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu określonej w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 25 lipca 2012 roku, sygn. akt I ACa 401/12;

c/ o zapłatę kwoty 16711,26 złotych wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 8891,26 złotych od dnia 5 grudnia 2006 roku,

- od kwoty 2300 złotych od dnia 29 kwietnia 2006 roku,

- od kwoty 4600 złotych od dnia 5 września 2006 roku,

- od kwoty 920 złotych od dnia 27 grudnia 2006 roku,

d/ o zapłatę kwoty 119.817 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu określonej w wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydziału VI Gospodarczego z dnia 23 kwietnia 2009 roku, sygn. akt VI GC 78/08;

II/ uznania za bezskuteczną w stosunku do powódki Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. umowy darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku zawartej pomiędzy J. B. (1) i D. B. a Ł. B., na mocy której J. B. (1) darował na rzecz Ł. B. (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)], a D. B. darowała na rzecz Ł. B. (...) (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)] - z tytułu przysługującej powodowi Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. wierzytelności w stosunku do J. B. (1) i D. B.:

b/ o zapłatę kwoty 5400 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu określonej w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 25 lipca 2012 roku, sygn. akt I ACa 401/12;

c/ o zapłatę kwoty 16711,26 złotych wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 8891,26 złotych od dnia 5 grudnia 2006 roku,

- od kwoty 2300 złotych od dnia 29 kwietnia 2006 roku,

- od kwoty 4600 złotych od dnia 5 września 2006 roku,

- od kwoty 920 złotych od dnia 27 grudnia 2006 roku,

III/ uznania za bezskuteczną w stosunku do powódki Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. umowy darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku zawartej pomiędzy J. B. (1) a J. B. (2), na mocy której J. B. (1) darował na rzecz J. B. (2) (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)] - z tytułu przysługującej powodowi Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. wierzytelności w stosunku do J. B. (1) i D. B.:

b/ o zapłatę kwoty 5400 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu określonej w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 25 lipca 2012 roku, sygn. akt I ACa 401/12;

c/ o zapłatę kwoty 16711,26 złotych wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 8891,26 złotych od dnia 5 grudnia 2006 roku,

- od kwoty 2300 złotych od dnia 29 kwietnia 2006 roku,

- od kwoty 4600 złotych od dnia 5 września 2006 roku,

- od kwoty 920 złotych od dnia 27 grudnia 2006 roku,

IV/ uznania za bezskuteczną w stosunku do powódki Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. umowy darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku zawartej pomiędzy J. B. (1) i D. B. a Ł. B., na mocy której J. B. (1) darował na rzecz Ł. B. (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)]], a D. B. darowała na rzecz Ł. B. (...) udziały w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)] - z tytułu przysługującej powodowi Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. wierzytelności w stosunku do J. B. (1) i D. B.:

b/ o zapłatę kwoty 5400 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu określonej w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 25 lipca 2012 roku, sygn. akt I ACa 401/12;

c/ o zapłatę kwoty 16711,26 złotych wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 8891,26 złotych od dnia 5 grudnia 2006 roku,

- od kwoty 2300 złotych od dnia 29 kwietnia 2006 roku,

- od kwoty 4600 złotych od dnia 5 września 2006 roku,

- od kwoty 920 złotych od dnia 27 grudnia 2006 roku,

V/ uznania za bezskuteczną w stosunku do powódki Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. umowy darowizny z dnia 2 lutego 2008 roku zawartej w formie aktu notarialnego pomiędzy J. B. (1) i D. B. a Ł. B. i J. B. (2), na mocy której J. B. (1) i D. B. darowali na rzecz Ł. B. i J. B. (2) udziały po 1/2 części w prawie własności nieruchomości zabudowanej położonej w S. przy ulicy (...), oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka numer (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta numer (...) - z tytułu przysługującej powodowi Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. wierzytelności w stosunku do J. B. (1) i D. B.:

b/ o zapłatę kwoty 5400 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu określonej w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 25 lipca 2012 roku, sygn. akt I ACa 401/12;

c/ o zapłatę kwoty 16711,26 złotych wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 8891,26 złotych od dnia 5 grudnia 2006 roku,

- od kwoty 2300 złotych od dnia 29 kwietnia 2006 roku,

- od kwoty 4600 złotych od dnia 5 września 2006 roku,

- od kwoty 920 złotych od dnia 27 grudnia 2006 roku,

VI/ zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała, że powódka jest wierzycielem Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S., przy czym wierzytelność powódki wynika z następujących tytułów: wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 21 lutego 2012 roku, sygn. akt I C 1055/10; wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 25 lipca 2012 roku, sygn. akt I ACa 401/12 wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału VIII Gospodarczego z dnia 30 sierpnia 2007 roku, sygn. akt VIII Ga 169/07, zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 20 marca 2007 roku, sygn. akt XIII GC 38/07; wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydziału VI Gospodarczego z dnia 23 kwietnia 2009 roku, sygn. akt VI GC 78/08. powódka wskazała, że pozwani J. B. (1) i D. B. jako wspólnicy Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. ponoszą z nią subsydiarną odpowiedzialność za jej zobowiązania. Powódka podniosła, że prowadziła przeciwko tej spółce szereg postępowań egzekucyjnych, które okazały się bezskuteczne, zaś w ich toku ustalono, że J. B. (1) i D. B. przenieśli udziały w istotnych aktywach swojego majątku na synów Ł. B. i J. B. (2). Zdaniem powódki – dłużnicy podjęli te czynności w sposób świadomie zmierzający do udaremnienia przyszłej egzekucji wierzytelności przysługującej powódce, zaś w ich wyniku dłużnicy stali się niewypłacalni w wyższym stopniu niż byli przed tych czynności. Powódka wskazała, że tym samym ziściły się przesłanki określone w art. 527 k.c., co uzasadnia żądanie pozwu [k. 2 – 9, k. 148 - 149 akt].

Pozwani J. B. (1), D. B., J. B. (2) i Ł. B. w odpowiedzi na pozew wnieśli o oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powódki na rzecz pozwanych kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Strona pozwana po pierwsze podniosła zarzut braku legitymacji biernej pozwanych J. B. (1) i D. B., wskazując, że z art. 531 k.c. wynika, że powództwo o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną może być skierowane przeciwko osobom, który uzyskały korzyść majątkową na skutek tej czynności prawnej, a nie przeciwko samym dłużnikom.

Po drugie, pozwani wskazali, że brak merytorycznych podstaw do uwzględnienia powództwa w stosunku do pozwanych J. B. (2) i Ł. B.. Pozwani zwrócili uwagę, że w dacie dokonywania przez pozwanych kwestionowanych czynności J. B. (1) i D. B. nie byli jeszcze dłużnikami powódki i w tym czasie nie toczyło się żadne postępowanie z powództwa Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W., w ramach którego powyższe osoby byłyby pozwanymi. Pozwani wskazali, że wszystkie postępowania dotyczyły Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S., przy czym większość tych postępowań została wszczęta już po dokonaniu zaskarżonych czynności. Pozwani podkreślili, że J. B. (1) i D. B. stali się dłużnikami kilka lat po dokonaniu tych czynności na skutek nadania przeciwko nim klauzul wykonalności. W tym stanie rzeczy – zdaniem strony pozwanej – skoro w okresie od 31 stycznia 2008 roku do 2 lutego 2008 roku J. B. (1) i D. B. nie byli dłużnikami powódki, to podjęte przez nich działania nie wypełniają dyspozycji art. 527 k.c [k. 102 – 103 akt].

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwani J. B. (1) i D. B. są wspólnikami spółki jawnej - Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S..

Bezsporne, a nadto dowody: odpis pełny z Krajowego Rejestru Sądowego – k. 160 – 162 akt.

Na skutek pozwu wniesionego przez Przedsiębiorstwo (...), (...) Spółkę Jawną w S. - Sąd Okręgowy w Koszalinie wydał w dniu w dniu 27 lutego 2007 roku nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym nakazał Wojskowej Agencji Mieszkaniowej Oddział Terenowy w W., aby zapłaciła na rzecz Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. kwotę 3.664.247,69 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 grudnia 2006 roku oraz kwotę 12.215 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu, albo wniosła w tym terminie sprzeciw.

Bezsporne, a nadto dowody: odpis nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydział VI Gospodarczy z dnia 27 lutego 2007 roku [sygn. akt VI GNc 89/08] wraz z klauzulą wykonalności – k. 228 akt.

Odpis powyższego nakazu zapłaty wysłano na wskazany w pozwie adres Oddziału Terenowego w W. Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. i uznano za doręczony w dniu 7 marca 2007 roku.

Bezsporne, a nadto dowody: odpis postanowienia Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydział VI Gospodarczy z dnia 18 maja 2007 roku w sprawie o sygn. akt VI GC 26/07– k. 229 akt.

W dniu 22 marca 2007 roku Wojskowa Agencja Mieszkaniowa Oddział (...) w S. wniosła sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, w którym podniosła zarzut niewłaściwości miejscowej oraz wskazała, że nie istnieje jednostka organizacyjna WAM-u oznaczona w pozwie jako Oddział w W.”.

Bezsporne, a nadto dowody: odpis postanowienia Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydział VI Gospodarczy z dnia 18 maja 2007 roku w sprawie o sygn. akt VI GC 26/07– k. 229 akt.

Postanowieniem z dnia 28 marca 2007 roku Sąd Okręgowy w Koszalinie przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu - Sądowi Gospodarczemu w Szczecinie.

Bezsporne, a nadto dowody: odpis postanowienia Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydział VI Gospodarczy z dnia 18 maja 2007 roku w sprawie o sygn. akt VI GC 26/07– k. 229 akt.

Zażalenie na to postanowienie wniosło Przedsiębiorstwo (...), (...) Spółka Jawna w S..

Bezsporne, a nadto dowody: odpis postanowienia Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydział VI Gospodarczy z dnia 18 maja 2007 roku w sprawie o sygn. akt VI GC 26/07– k. 229 akt.

Postanowieniem z dnia 18 maja 2007 roku Sąd Okręgowy w Koszalinie - przychylając się do zażalenia Przedsiębiorstwo (...), (...) Spółki Jawnej w S. - uchylił postanowienie z dnia 28 marca 2007 roku oraz odrzucił sprzeciw Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. od nakazu zapłaty z dnia 27 lutego 2007 roku jako wniesiony po upływie ustawowego terminu na jego złożenie.

Bezsporne, a nadto dowody: odpis postanowienia Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydział VI Gospodarczy z dnia 18 maja 2007 roku w sprawie o sygn. akt VI GC 26/07– k. 229 akt.

Postanowieniem z dnia 23 maja 2007 roku Sąd Okręgowy w Koszalinie nadał klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 27 lutego 2007 roku.

Na podstawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydział VI Gospodarczy z dnia 27 lutego 2007 roku [sygn. akt VI GNc 89/08] zaopatrzonego w klauzulę wykonalności Przedsiębiorstwo (...), (...) Spółka jawna w S. złożyła wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W.. We wniosku do komornika sądowego wskazano, że dłużnikiem jest „WAM Oddział (...) w S., S. ul. (...)”. W toku tego postępowania egzekucyjnego doszło do zajęcia rachunku bankowego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W., z którego została pobrana łącznie kwota 3.936.832,40 złotych, na którą złożyły się: należność główna w kwocie 3.664.247,69 złotych, odsetki ustawowe wyliczone na dzień 28 maja 2007 roku na kwotę 198.572,11 złotych, koszty procesu w kwocie 12.215 złotych oraz koszty egzekucyjne w wysokości 61.801,60 złotych. Z powyższej kwoty kwota 3.879.652,75 złotych została przekazana Przedsiębiorstwu (...), (...) Spółce Jawnej w S.

Bezsporne.

Wojskowa Agencja Mieszkaniowa w W. w dniu 30 maja 2007 roku wniosła zażalenie na postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 18 maja 2007 roku.

Bezsporne, a nadto dowody: odpis postanowienia Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydział I Cywilny z dnia 20 lipca 2007 roku o sygn. akt I Acz 363/07 – k. 230 akt.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie, po rozpoznaniu powyższego zażalenia, postanowieniem z dnia 20 lipca 2007 roku uchylił postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 18 maja 2007 roku o odrzuceniu sprzeciwu od nakazu zapłaty z dnia 27 lutego 2007 roku.

Bezsporne, a nadto dowody: odpis postanowienia Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydział I Cywilny z dnia 20 lipca 2007 roku o sygn. akt I Acz 363/07 – k. 230 akt.

W dniu 1 czerwca 2007 roku Wojskowa Agencja Mieszkaniowa wniosła zażalenie na postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie z 23 maja 2007 roku w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 27 lutego 2007 roku.

Bezsporne.

Postanowieniem z dnia 20 lipca 2007 roku Sąd Apelacyjny w Szczecinie uchylił postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 23 maja 2007 roku w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 27 lutego 2007 roku.

Bezsporne.

Wyrokiem z dnia 28 listopada 2007 roku Sąd Okręgowy w Koszalinie zasądził od Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. Oddział (...) w S. na rzecz Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. kwotę 3.664.246,69 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 8 grudnia 2006 roku oraz kwotę 14.200 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, nakazując jednocześnie pobrać od WAM kwotę 95.000 złotych tytułem kosztów sądowych.

Bezsporne, a nadto dowody: odpis wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydział VI Gospodarczy z dnia 28 listopada 2007 roku o sygn. akt VI GC 76/07 – k. 231 akt.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie po rozpoznaniu apelacji Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2008 roku uchylił wyrok Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydział VI Gospodarczy z dnia 28 listopada 2007 roku o sygn. akt VI GC 76/07 i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Bezsporne, a nadto dowody: odpis wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydział I Cywilny z dnia 16 kwietnia 2008 roku o sygn. akt I ACa 89/08 – k. 232 akt.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy w Koszalinie prawomocnym wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2009 roku oddalił w całości powództwo Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki jawnej w S. i zasądził na rzecz Wojskowej Agencji Mieszkaniowej kwotę 119.817 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Dowody: odpis wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydział VI Gospodarczy z dnia 23 kwietnia 2009 roku w sprawie o sygn. akt VI GC 78/08– k. 171 akt.

Sąd Okręgowy w Koszalinie postanowieniem z dnia 10 stycznia 2013 roku nadał klauzulę wykonalności wyrokowi Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydział VI Gospodarczy z dnia 23 kwietnia 2009 roku w sprawie o sygn. akt VI GC 78/08 przeciwko wspólnikom Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. - J. B. (1) i D. B..

Dowody: odpis postanowienia Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydział VI Gospodarczy postanowieniem z dnia 10 stycznia 2013 roku w sprawie o sygn. akt I GCo 70/12 – k. 172 akt.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy prawomocnym wyrokiem z dnia 30 sierpnia 2007 roku w sprawie o sygn. akt VIII Ga 169/07 po rozpoznaniu apelacji pozwanego Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. od wyroku Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 20 marca 2007 roku, sygn. akt XIII GC 38/07 a/ w punkcie I zmienił powyższy wyrok w ten sposób, że

1/ zasądził od pozwanego Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. na rzecz powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. Oddział (...) w S. kwotę 16711,26 złotych wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 8891,26 złotych od dnia 5 grudnia 2006 roku,

- od kwoty 2300 złotych od dnia 29 kwietnia 2006 roku,

- od kwoty 4600 złotych od dnia 5 września 2006 roku,

- od kwoty 920 złotych od dnia 27 grudnia 2006 roku,

2/ oddalił powództwo w pozostałej części;

3/ zasądził od pozwanego Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. na rzecz powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. Oddział (...) w S. kwotę 2760,22 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

b/ w punkcie III zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 607,38 złotych tytułem kosztów procesu za drugą instancję.

Dowody: odpis wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy z dnia 30 sierpnia 2007 roku w sprawie o sygn. akt VIII Ga 169/07 – k. 168 – 169 akt.

Sąd Okręgowy w Szczecinie w dniu 6 lutego 2009 roku nadał klauzulę wykonalności wyrokowi Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy z dnia 30 sierpnia 2007 roku w sprawie o sygn. akt VIII Ga 169/07.

Dowody: odpis wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy z dnia 30 sierpnia 2007 roku w sprawie o sygn. akt VIII Ga 169/07 z nadaną klazulą wykonalności – k. 168 – 169 akt.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie postanowieniem z dnia 9 stycznia 2009 roku nadał klauzulę wykonalności wyrokowi Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy z dnia 30 sierpnia 2007 roku w sprawie o sygn. akt VIII Ga 169/07 przeciwko wspólnikom Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. - J. B. (1) i D. B..

Dowody: odpis postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie postanowieniem z dnia 9 stycznia 2009 roku w sprawie o sygn. akt I GCo 47/09 – k. 170 akt.

Na skutek pozwu wniesionego przez Wojskową Agencję Mieszkaniową w W. Sąd Okręgowy w Szczecinie w dniu 12 maja 2010 roku prawomocnym wyrokiem z dnia 21 lutego 2012 roku w sprawie o sygn. akt I C 1055/10:

- w punkcie II zasądził od pozwanego Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. na rzecz powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. Oddział (...) w S. kwotę 3875034,80 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 listopada 2007 roku do dnia zapłaty;

- w punkcie IV zasądził od pozwanego Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. na rzecz powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. Oddział (...) w S. kwotę 32200 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Dowody:

⚫: odpis wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydział I Cywilny z dnia 21 lutego 2012 roku w sprawie o sygn. akt I C 1055/10– k. 163 akt;
⚫: odpis nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydział I Cywilny z dnia 27 maja 2010 roku w sprawie o sygn. akt I Nc 106/10– k. 233 akt.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie Wydział I Cywilny wyrokiem z dnia 25 lipca 2012 roku:

-: w punkcie I oddalił apelację pozwanego Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 21 lutego 2012 roku w sprawie o sygn. akt I C 1055/10;
-: w punkcie II zasądził od pozwanego Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. na rzecz powódki Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. Oddział (...) w S. kwotę 5400 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Dowody: odpis wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 25 lipca 2012 roku w sprawie o sygn. akt I ACa 401/12 – k. 164 akt.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie postanowieniem z dnia 3 września 2012 roku nadał klauzulę wykonalności wyrokowi Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 21 lutego 2012 roku w sprawie o sygn. akt I C 1055/10 w punktach II i IV oraz wyrokowi Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 25 lipca 2012 roku w sprawie o sygn. akt I ACa 401/12 w punkcie II.

Dowody: odpis postanowienia Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 3 września 2012 roku w sprawie o sygn. akt I ACa 401/12 – k. 165 akt.

Sąd Okręgowy w Szczecinie postanowieniem z dnia 18 stycznia 2013 roku nadał klauzulę wykonalności wyrokowi Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 21 lutego 2012 roku w sprawie o sygn. akt I C 1055/10 przeciwko wspólnikom dłużnika J. B. (1) i D. B..

Dowody: odpis postanowienia Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 18 stycznia 2013 roku w sprawie o sygn. akt I Co 395/12 – k. 166 -167 akt.

Pozwani J. B. (2) i Ł. B. są dziećmi pozwanych J. B. (1) i D. B..

Bezsporne.

W dniu 31 stycznia 2008 roku pomiędzy J. B. (1) a J. B. (2) została zawarta w formie pisemnej z podpisami notarialnie podpisanymi umowa darowizny, na mocy której J. B. (1) darował na rzecz J. B. (2) (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)].

Dowody: odpis umowy darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku – k. 127 – 130 akt.

W dniu 31 stycznia 2008 roku pomiędzy J. B. (1) i D. B. a Ł. B. została zawarta w formie pisemnej z podpisami notarialnie podpisanymi umowa darowizny, na mocy której J. B. (1) darował na rzecz Ł. B. (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)], a D. B. darowała na rzecz Ł. B. (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)]

Dowody: odpis umowy darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku – k. 123 – 126 akt.

Dowody: odpis umowy darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku – k. 140 – 143 akt.

W dniu 31 stycznia 2008 roku pomiędzy J. B. (1) i D. B. a Ł. B. została zawarta w formie pisemnej z podpisami notarialnie podpisanymi umowa darowizny, na mocy której J. B. (1) darował na rzecz Ł. B. (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)]], a D. B. darowała na rzecz Ł. B. (...) udziały w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)]

Dowody: odpis umowy darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku – k. 136 – 139 akt.

W dniu 2 lutego 2008 roku pomiędzy J. B. (1) i D. B. jako darczyńcami a Ł. B. i J. B. (2) jako obdarowanymi została zawarta umowa darowizny w formie aktu notarialnego, na mocy której J. B. (1) i D. B. darowali na rzecz Ł. B. i J. B. (2) udziały po 1/2 części w prawie własności nieruchomości zabudowanej położonej w S. przy ulicy (...), oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka numer (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta numer (...).

Dowody: wypis z aktu notarialnego umowy darowizny z dnia 2 lutego 2008 roku – k. 112 – 116 akt.

Z wniosku powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. prowadzone było przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie – Dariusza Potkańskiego postępowanie egzekucyjne przeciwko Przedsiębiorstwu (...) J. B. (1), (...) Spółce Jawnej w S. oraz J. B. (1) i D. B. celem wyegzekwowania świadczeń pieniężnych zasądzonych w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy z dnia 20 sierpnia 2007 roku [sygn. akt VIII Ga 169/07].

Dowody: pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie – Dariusza Potkańskiego z dnia 25 października 2012 roku – k. 173 – 174 akt.

Powyższe postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne. W jego toku nie doszło do wyjawienia majątku dłużników, z którego mogła być prowadzona egzekucja. Ustalono jedynie, że dłużnicy J. B. (1) i D. B. są zatrudnieni w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. i otrzymują wynagrodzenie w wysokości nie podlegającej zajęciu.

Dowody:

⚫: pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie – Dariusza Potkańskiego z dnia 25 października 2012 roku – k. 173 – 174 akt;
⚫: protokoły czynności Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie – Dariusza Potkańskiego z dnia 23 października 2012 roku w aktach Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie – Dariusza Potkańskiego o sygn. akt Km 6217/09;
⚫: protokół czynności Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie – Dariusza Potkańskiego z dnia 24 października 2012 roku w aktach Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie – Dariusza Potkańskiego o sygn. akt Km 6217/09;
⚫: pismo (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. z dnia 12 czerwca 2012 roku w aktach Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie – Dariusza Potkańskiego o sygn. akt Km 6217/09.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne w stosunku do pozwanych Ł. B. i J. B. (2), natomiast nie zasługiwało na uwzględnienie w stosunku do pozwanych J. B. (1) i D. B..

Podstawę prawną żądania pozwu stanowią przepis art. 527 § 1 k.c. i art. 531 § 1 k.c. Zgodnie z dyspozycją art. 527 § 1 k.c.– „gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć”. Stosownie natomiast do treści art. 531 § 1 k.c. - „uznanie za bezskuteczną czynności prawnej dokonanej w drodze powództwa lub zarzutu przeciwko osobie trzeciej, która wskutek tej czynności uzyskała korzyść majątkową”

Przepisy powyższe kreują tzw. skargę pauliańską, stanowiącą formę ochrony wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika.

W rozpoznawanej sprawie zostało wykazane przez stronę powodową za pomocą dowodów z dokumentów urzędowych w postaci: odpisu wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 21 lutego 2012 roku, sygn. akt I C 1055/10; odpisu wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 25 lipca 2012 roku, sygn. akt I ACa 401/12; odpisu wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału VIII Gospodarczego z dnia 30 sierpnia 2007 roku, sygn. akt VIII Ga 169/07; odpisu wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydziału VI Gospodarczego z dnia 23 kwietnia 2009 roku, sygn. akt VI GC 78/08, których autentyczność nie budzi wątpliwości, że powodowi Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. przysługują w stosunku do pozwanych J. B. (1) i D. B. wymagalne wierzytelności objęte żądaniem pozwu, to jest:

1/ wierzytelność w wysokości 858.071,74 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 listopada 2007 roku do dnia zapłaty tytułem części należności zasądzonej w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 21 lutego 2012 roku, sygn. akt I C 1055/10;

2/ wierzytelność w wysokości 5400 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu zasądzonych w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 25 lipca 2012 roku, sygn. akt I ACa 401/12;

3/ wierzytelność w wysokości 16711,26 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 8891,26 złotych od dnia 5 grudnia 2006 roku, od kwoty 2300 złotych od dnia 29 kwietnia 2006 roku, od kwoty 4600 złotych od dnia 5 września 2006 roku i od kwoty 920 złotych od dnia 27 grudnia 2006 roku, zasądzonych w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału VIII Gospodarczego z dnia 30 sierpnia 2007 roku, sygn. akt VIII Ga 169/07, zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 20 marca 2007 roku, sygn. akt XIII GC 38/07

4/ wierzytelność w wysokości 119.817 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu zasądzonych w wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydziału VI Gospodarczego z dnia 23 kwietnia 2009 roku, sygn. akt VI GC 78/08.

Sąd wziął pod uwagę, że opisanymi wyżej orzeczeniami sądowymi zasądzono powyższe świadczenia pieniężne od Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S., jednak strona powodowa wykazała za pomocą dowodu z dokumentu urzędowego w postaci odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego, że pozwani J. B. (1) i D. B. są wspólnikami tej spółki. Zgodnie natomiast z art. 22 § 2 k.s.h. każdy ze wspólników spółki jawnej odpowiada za zobowiązania spółki cały swoim majątkiem solidarnie z innymi wspólnikami oraz ze spółką – z tym zastrzeżeniem, że w myśl art. 31 § 1 k.s.h. wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika tylko wówczas, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

Analiza przywołanych wyżej przepisów wskazuje, że odpowiedzialność wspólników spółki jawnej za jej zobowiązania ma charakter odpowiedzialności osobistej, nieograniczonej, solidarnej i subsydiarnej. W orzecznictwie Sądu Najwyższego [vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2009 roku, II CSK 411/08, LEX nr 526995] trafnie wskazuje się, że pomimo subsydiowanego charakteru odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki jawnej odpowiedzialność ta powstaje z chwilą powstania zobowiązania spółki, niezależnie od tego, czy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Wskazuje na to 31 § 2 k.s.h., który pomimo ograniczenia wszczęcia egzekucji z majątku wspólnika od jej bezskuteczności z majątku spółki, dopuszcza wniesienie powództwa przeciwko wspólnikowi w każdym czasie. Wprowadzenie solidarnej odpowiedzialności wspólników, która jako odpowiedzialność za cudzy dług ma charakter gwarancyjny, służy bowiem przede wszystkim wzmocnieniu pozycji wierzycieli, którzy w ten sposób uzyskali możliwość dodatkowego zaspokojenia o ile egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

W okolicznościach niniejszej sprawy oznacza to, że pozwani J. B. (1) i D. B. stali się w ujęciu materialnoprawmym dłużnikami powódki z tytułu zobowiązań Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. określonych w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 21 lutego 2012 roku, sygn. akt I C 1055/10; wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 25 lipca 2012 roku, sygn. akt I ACa 401/12; wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału VIII Gospodarczego z dnia 30 sierpnia 2007 roku, sygn. akt VIII Ga 169/07 i w wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydziału VI Gospodarczego z dnia 23 kwietnia 2009 roku, sygn. akt VI GC 78/08 z chwilą powstania tych zobowiązań. Z tego punktu widzenia nadanie klauzuli wykonalności powyższym orzeczeniom przeciwko pozwanym J. B. (1) i D. B. nie powodowało, że osoby dopiero z tym momentem stawały się dłużnikami powódki z tytułu zobowiązań Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S., a jedynie warunkowało możliwość prowadzenia egzekucji z majątku pozwanych J. B. (1) i D. B..

Konkludując, przyjąć trzeba, że powódka wykazała, że jest wierzycielem pozwanych J. B. (1) i D. B. z tytułu ciążących na nich zobowiązań do spełnienia świadczeń pieniężnych objętych żądaniem pozwu. Tym samym powódka jest legitymowana do dochodzenia roszczenia o uznanie czynności prawnej dokonanych przez wyżej wymienionych pozwanych za bezskuteczne w razie zaistnienia przesłanek określonych w art. 527 k.c.

W tym miejscu wyprzedzając rozważania wskazać trzeba, że z przepisu art. art. 531 § 1 k.c. wynika jednoznacznie, że powództwo o uznanie za bezskuteczną czynności prawnej powinno być skierowane przeciwko osobie trzeciej, która wskutek tej czynności uzyskała korzyść majątkową, natomiast nie jest legitymowany biernie w tego rodzaju sprawach sam dłużnik. W rozpoznawanej sprawie oznacza to, że brak jest podstaw do wytoczenie powództwa o uznanie za bezskuteczne czynności prawnych przeciwko J. B. (1) i D. B., albowiem są oni dłużnikami powódki.

Z powyższych przyczyn powództwo wniesione przeciwko tym pozwanym należało oddalić, co znalazło odzwierciedlenie w rozstrzygnięciu zawartym w punkcie I sentencji.

Rozważenia w związku z tym wymagało, czy zostały spełnione przesłanki skargi pauliańskiej w stosunku do pozostałych pozwanych, czyli Ł. B. i J. B. (2).

Zgodnie z art. 527 k.c. przesłankami skargi pauliańskiej są:

1/ pokrzywdzenie wierzycieli, jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową;

2/ działanie dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli;

3/ wiedza lub możliwość – przy zachowaniu należytej staranności – dowiedzenia się o tym przez osobę trzecią.

Stosownie do dyspozycji 6 k.c. ciężar dowodu zaistnienia powyższych przesłanek spoczywa na wierzycielu, albowiem on z tych faktów wywodzi skutki prawne.

W rozpoznawanej sprawie zostało wykazane dokumentem urzędowym w postaci wypisu z aktu notarialnego umowy darowizny z dnia 2 lutego 2008 roku, którego autentyczność również nie była kwestionowana przez żadną ze stron, że w powyższym dniu pomiędzy J. B. (1) i D. B. jako darczyńcami a Ł. B. i J. B. (2) jako obdarowanymi została zawarta umowa darowizny w formie aktu notarialnego, na mocy której J. B. (1) i D. B. darowali na rzecz Ł. B. i J. B. (2) udziały po 1/2 części w prawie własności nieruchomości zabudowanej położonej w S. przy ulicy (...), oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka numer (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta numer (...). Analogicznie za pomocą dowodów z dokumentów prywatnych w postaci umów darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku z podpisami notarialnie poświadczonymi zostało wykazane, że w tym dniu doszło do zawarcia czterech innych umów darowizny, to jest:

-: umowy z dnia 31 stycznia 2008 roku zawartej pomiędzy J. B. (1) a J. B. (2), na mocy której J. B. (1) darował na rzecz J. B. (2) (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)];
-: umowy z dnia 31 stycznia 2008 roku zawartej pomiędzy J. B. (1) i D. B. a Ł. B., na mocy której J. B. (1) darował na rzecz Ł. B. (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)], a D. B. darowała na rzecz Ł. B. (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)];

-: umowy z dnia 31 stycznia 2008 roku zawartej pomiędzy J. B. (1) a J. B. (2) została zawarta w formie pisemnej z podpisami notarialnie podpisanymi umowa darowizny, na mocy której J. B. (1) darował na rzecz J. B. (2) (...) udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)];
-: umowy z dnia 31 stycznia 2008 roku zawartej pomiędzy J. B. (1) i D. B. a Ł. B., na mocy której J. B. (1) darował na rzecz Ł. B. 17 udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)]], a D. B. darowała na rzecz Ł. B. (...) udziały w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. [numer KRS (...)].

W ocenie sądu nie budzi wątpliwości, że powyższe czynności zostały dokonana z pokrzywdzeniem powódki jako wierzyciela D. B. i J. B. (1).

Chybiony jest zarzut pozwanych, że w dacie dokonywania umów darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku i z dnia 2 lutego 2008 roku D. B. i J. B. (1) nie byli dłużnikami powódki. Jak wskazano wyżej – wyżej wymienione osoby jako wspólnicy Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. stali się odpowiedzialni za zobowiązania tej spółki z chwilą ich powstania. Zobowiązania Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. określone w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 21 lutego 2012 roku, sygn. akt I C 1055/10; wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 25 lipca 2012 roku, sygn. akt I ACa 401/12; wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału VIII Gospodarczego z dnia 30 sierpnia 2007 roku, sygn. akt VIII Ga 169/07 i w wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydziału VI Gospodarczego z dnia 23 kwietnia 2009 roku, sygn. akt VI GC 78/08 nie powstały w zasadzie z chwilą wydania ani uprawomocnienia się tych orzeczeń, albowiem – za wyjątkiem orzeczenia o kosztach procesu - nie miały one charakter konstytutywny, lecz deklaratywny.

W przypadku wierzytelności o zapłatę kwoty 16711,26 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 8891,26 złotych od dnia 5 grudnia 2006 roku, od kwoty 2300 złotych od dnia 29 kwietnia 2006 roku, od kwoty 4600 złotych od dnia 5 września 2006 roku i od kwoty 920 złotych od dnia 27 grudnia 2006 roku, zasądzonych w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału VIII Gospodarczego z dnia 30 sierpnia 2007 roku, sygn. akt VIII Ga 169/07, zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 20 marca 2007 roku, sygn. akt XIII GC 38/07, należy zwrócić uwagę, że oznaczone wyżej orzeczenie zapadło przed datą dokonania zaskarżonych czynności, co świadczy o tym, że zobowiązanie stwierdzone powyższym wyrokiem istniało już w dacie zawierania spornych umów darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku i z dnia 2 lutego 2008 roku. Tym samym w tych datach J. B. (1) i D. B. jako wspólnicy Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. byli już dłużnikami strony powodowej.

W przypadku wierzytelności o zapłatę kwoty 858.071,74 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 listopada 2007 roku do dnia zapłaty tytułem części należności zasądzonej w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 21 lutego 2012 roku, sygn. akt I C 1055/10, sąd wziął pod uwagę, że orzeczenie stwierdzające istnienie tej wierzytelności zostało wydane po dokonaniu czynności prawnych stanowiących przedmiot skargi pauliańskiej, tym niemniej zobowiązanie Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. oraz J. B. (1) i D. B. jako wspólników tej spółki do spełnienia powyższego świadczenia pieniężnego powstało znacznie wcześniej. Jest bowiem bezsporne, że zobowiązanie do zwrotu opisanej wyżej kwoty powstało na skutek bezpodstawnego wzbogacenia Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. wynikającego z wyegzekwowania od powódki na rzecz wskazanej wyżej spółki jawnej kwoty 3.664.247,69 złotych zasądzonej w nieprawomocnym nakazie zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydział VI Gospodarczy z dnia 27 lutego 2007 roku [sygn. akt VI GNc 89/08], która to kwota okazała się następnie świadczeniem nienależnym. Podkreślić trzeba, że zobowiązanie do zwrotu tego świadczenia powstało już z chwilą jego spełnienia w drodze egzekucji, co miało miejsce w maju 2007 roku. W tej sytuacji zobowiązanie to istniało już w dacie zawierania umów darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku i z dnia 2 lutego 2008 roku, co oznacza, że w tym czasie również J. B. (1) i D. B. jako wspólnicy Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. byli z tego tytułu dłużnikami strony powodowej.

Odnosząc się do wierzytelności powódki o zapłatę kwoty 5400 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu zasądzonych w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 25 lipca 2012 roku, sygn. akt I ACa 401/12 oraz o zapłatę kwoty 119.817 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu zasądzonych w wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydziału VI Gospodarczego z dnia 23 kwietnia 2009 roku, sygn. akt VI GC 78/08, wskazać trzeba, że zobowiązanie do uiszczenia kosztów procesu powstało dopiero z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia zasądzającego powyższe koszty z uwagi na konstytutywny charakter powyższego rozstrzygnięcia. W niniejszej sprawie oznacza to, że wierzytelności o zapłatę kosztów procesu zasądzonych w wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydziału VI Gospodarczego z dnia 23 kwietnia 2009 roku, sygn. akt VI GC 78/08 i w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie Wydziału I Cywilnego z dnia 25 lipca 2012 roku, sygn. akt I ACa 401/12 powstały już po dokonaniu zaskarżonych czynności prawnych. Z tego faktu nie można jednak wyprowadzić wniosek, że powódka z tytułu powyższych wierzytelności nie może domagać się ochrony na podstawie przepisów o skardze pauliańskiej. Przepis art. 530 k.c. stanowi bowiem, że „przepisy artykułów poprzedzających [to jest art. 527 – 529 k.c.] stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy dłużnik działał w zamiarze pokrzywdzenia przyszłych wierzycieli. Jeżeli jednak osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową odpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną tylko wtedy, gdy osoba trzecia o zamierza dłużnika wiedziała”.

Z przepisu powyższego wynika, że wierzyciel może domagać się uznania czynności prawnej za bezskuteczną także wówczas, gdy w chwili dokonywania danej czynności nie był jeszcze wierzycielem strony tej czynności – co może obejmować także wierzytelności z tytułu kosztów procesu zasądzonych w wyniku późniejszego procesu sądowego. Istotne jest jedynie to, czy zostały spełnione przesłanki skargi pauliańskiej w postaci:

1/ pokrzywdzenia wierzycieli, jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową;

2/ działania dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli;

3/ wiedzy lub możliwość – przy zachowaniu należytej staranności – dowiedzenia się o tym przez osobę trzecią.

Podkreślenia wymaga, że w myśl art. 527 § 2 k.c. czynność prawna jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem powyższej czynności. W judykaturze i doktrynie prawa cywilnego [vide M. Sychowicz (w:) Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, T. I, Wydawnictwo (...), W. 1996, s. 508] zgodnie wskazuje się, że dłużnik jest niewypłacalny, gdy po dokonaniu zaskarżanej czynności cały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie długów. Innymi słowy, niewypłacalność to aktualny (w chwili orzekania) brak możliwości wywiązywania się ze zobowiązań finansowych. Oznacza on taki obiektywny stan majątku dłużnika, wykazany wszelkimi dostępnymi środkami dowodowymi, w których egzekucja prowadzona zgodnie z przepisami k.p.c. nie może przynieść zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej od dłużnika. Dla skorzystania przez danego wierzyciela ze skargi pauliańskiej wystarczy przy tym, że niewypłacalność dłużnika uniemożliwia zaspokojenie wierzytelności tego wierzyciela.

W niniejszej sprawie istotne znaczenie ma okoliczność, że z zawnioskowanych przez stronę powodową dokumentów w postaci pisma Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie – Dariusza Potkańskiego z dnia 25 października 2012 roku oraz dokumentów znajdujących się w aktach Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie – Dariusza Potkańskiego o sygn. akt Km 6217/09 w postaci protokołów czynności Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie – Dariusza Potkańskiego z dnia 23 października 2012 roku i z dnia 24 października 2012 roku oraz pisma (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. z dnia 12 czerwca 2012 roku wynika jednoznacznie, że z wniosku powoda Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. prowadzone było przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie – Dariusza Potkańskiego postępowanie egzekucyjne przeciwko Przedsiębiorstwu (...) J. B. (1), (...) Spółce Jawnej w S. oraz J. B. (1) i D. B. celem wyegzekwowania świadczeń pieniężnych zasądzonych w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy z dnia 20 sierpnia 2007 roku [sygn. akt VIII Ga 169/07]. z dokumentów tych wynika także, że powyższe postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne, albowiem z jednej strony w jego toku nie doszło do wyjawienia majątku dłużników, z którego mogła być prowadzona egzekucja, zaś z drugiej strony ustalono, że dłużnicy mają zobowiązania w stosunku do innych wierzycieli. Okoliczność ta uzasadnia wniosek, że dłużnicy dokonując zbycia w drodze umów darowizny podstawowych składników swojego majątku, to jest nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym oraz udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. i (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S., stali się niewypłacalni lub też niewypłacalni w wyższym stopniu niż przed dokonaniem zaskarżonych czynności. Sąd wziął pod uwagę, że J. B. (1) i D. B. nadal są wspólnikami Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S., jednak biorąc pod uwagę, że egzekucja z majątku tej spółki okazała się także bezskuteczna [o czym świadczy nadanie klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikom tej spółki] i ciążą na niej te same zobowiązania, jak w przypadku J. B. (1) i D. B., uzasadniony jest wniosek, że udziały w Przedsiębiorstwie (...), (...) Spółce Jawnej w S. nie przedstawiają realnej wartości i nie można skierować do tych praw skutecznej egzekucji.

Biorąc pod uwagę, że nie zostało wykazane przez pozwanych, że dłużnicy posiadają inne wartościowe rzeczy i prawa majątkowe, uznać trzeba, że dłużnicy dokonując nieodpłatnego przeniesienia nieruchomości zabudowanej położonej w S. przy ulicy (...), oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka numer (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta numer (...) oraz udziałów w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. i (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S., stali się niewypłacalni lub też stali się niewypłacalni w wyższym stopniu niż przed dokonaniem powyższych czynności.

Drugą przesłanką, której zaistnienia warunkuje dochodzenia skargi pauliańskiej, jest istnienie po stronie dłużnika świadomości pokrzywdzenia wierzycieli. Dłużnik działa zaś ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, gdy zdaje sobie sprawę, że wskutek dokonania czynności prawnej może spowodować niemożność zaspokojenia się wierzycieli. Podkreślić należy, że pokrzywdzenie wierzycieli – za wyjątkiem wierzytelności przyszłych - nie musi być objęte zamiarem dłużnika. Wystarczy, że dłużnik takie pokrzywdzenie przewidywał w granicach ewentualności. Świadomość pokrzywdzenia musi przy tym istnieć w chwili dokonywania zaskarżanej czynności prawnej. Zauważyć trzeba, że judykaturze [vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 stycznia 1995 roku, AGr 1014/94, OSP 1995/10/206] i doktrynie [vide M. Sychowicz (w:) Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, T. I, Wydawnictwo (...), W. 1996, s. 508] panuje pogląd, który podziela sąd orzekający w niniejszej sprawie, że świadomość pokrzywdzenia nie musi dotykać osoby konkretnego wierzyciela. Wystarczające w tej mierze jest, że dłużnik jest świadomy pokrzywdzenia wierzycieli w ogóle.

W niniejszej sprawie podstawowe znaczenia ma okoliczność, że dłużnik stał niewypłacalny na skutek dokonania darowizny. W myśl art. 529 k.c. „jeżeli w chwili darowizny dłużnik był niewypłacalny, domniemywa się, że działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. To samo dotyczy przypadku, gdy dłużnik stał się niewypłacalny wskutek dokonania darowizny”. Domniemanie powyższe oznacza, że wierzyciel nie musi wykazywać, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. To na stronie pozwanej spoczywa w takim przypadku ciężar udowodnienia, że dłużnik dokonując darowizny nie zdawał sobie sprawy, że działa z pokrzywdzeniem wierzycieli. W ocenie sądu w rozpoznawanej sprawie strona pozwana nie naprowadziła żadnych obiektywnych dowodów potwierdzających powyższą okoliczność, co pozwala przyjąć zgodnie z domniemaniem wyrażonym w art. 529 k.c., że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

Niezależnie od tego zauważyć trzeba, że okoliczności niniejszej sprawy wskazują na to, że dłużnicy zawierając umowy darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku i z dnia 2 lutego 2008 roku wiedzieli, że te czynności doprowadzą do ich niewypłacalności i taki skutek zamierzali osiągnąć. Po pierwsze, podkreślić trzeba, że do dokonania tych czynności doszło już po wydaniu prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie Wydziału VIII Gospodarczego z dnia 30 sierpnia 2007 roku, sygn. akt VIII Ga 169/07, zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 20 marca 2007 roku, sygn. akt XIII GC 38/07 i tym samym dłużnicy w tym czasie mieli już świadomość, że na Przedsiębiorstwie (...), (...) Spółce Jawnej w S. ciąży zobowiązanie wynikające z tego wyroku, za które ponoszą odpowiedzialność subsydiarną. Po drugie, do zawarcia umów darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku i z dnia 2 lutego 2008 roku doszło w toku postępowania sądowego zakończonego wyrokiem Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydziału VI Gospodarczego z dnia 23 kwietnia 2009 roku, sygn. akt VI GC 78/08. Jest symptomatyczne, że dłużnicy w tym momencie wiedzieli już, że odpadła podstawa do wyegzekwowania od powódki świadczenia zasądzonego w nakazie zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydział VI Gospodarczy z dnia 27 lutego 2007 roku [sygn. akt VI GNc 89/08] z uwagi na to, że Sąd Apelacyjny w Szczecinie postanowieniami z dnia 20 lipca 2007 roku uchylił postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 18 maja 2007 roku o odrzuceniu sprzeciwu od nakazu zapłaty z dnia 27 lutego 2007 roku i uchylił postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 23 maja 2007 roku w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 27 lutego 2007 roku. W tym stanie rzeczy pozwani J. B. (1) i D. B. musieli zdawać sobie sprawę, że w przypadku przegrania sprawy będzie na nich ciążyć jako wspólnikach Przedsiębiorstwa (...), (...) Spółki Jawnej w S. zobowiązanie do zwrotu nienależnie wyegzekwowanej kwoty od powódki. Z tego punktu widzenia jest oczywiste, że dokonanie w tym okresie przez dłużników czynności prawnych polegających na nieodpłatnym przeniesieniu na rzecz najbliższych członków rodziny podstawowych składników swego majątku było postępowaniem zmierzającym do uniemożliwienia zaspokojenia wierzytelności przysługujących powódce w stosunku do tych dłużników – zarówno istniejących, jak i mogących wyniknąć w przyszłości ze sporów sądowych pomiędzy stronami. Do wniosku o celowym działaniu pozwanych J. B. (1) i D. B. w tym zakresie świadczy także sposób ich postępowania w toku procesu zakończonego wyrokiem Sądu Okręgowego w Koszalinie Wydziału VI Gospodarczego z dnia 23 kwietnia 2009 roku, sygn. akt VI GC 78/08. Doświadczenie życiowe wskazuje, że nie można uznać za przypadek fakt, że Przedsiębiorstwo (...), (...) Spółka Jawna w S. wnosząc pozew przeciwko Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w W. podaje niewłaściwy adres pozwanego i następnie po uzyskaniu tytułu wykonawczego wiedząc, że postanowienie o odrzuceniu sprzeciwu nie jest prawomocne doprowadza do błyskawicznego wyegzekwowania świadczenia zasądzonego w tym nakazie i rozdysponowania uzyskanego w ten sposób środkami w sposób uniemożliwiający jego zwrot na rzecz powódki. Biorąc pod uwagę te okoliczności, kolejne działania pozwanych J. B. (1) i D. B. polegające na wyzbywaniu się głównych składników majątku, z których można byłoby prowadzić egzekucję, wskazują na zamiar pokrzywdzenia przez dłużników powódki jako ich wierzyciela.

Ostatnią przesłanką, której istnienie warunkuje dochodzenia skargi pauliańskiej, jest posiadanie przez osobę trzecią, która uzyskała korzyść majątkową na podstawie czynności dokonanej przez dłużnika, wiedzy o tym, że dłużnik działa ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, ewentualnie możliwość – przy zachowaniu należytej staranności – dowiedzenia się o tym. Podkreślenia jednak wymaga, że spełnienie powyższej przesłanki nie jest konieczne w przypadku określonym w art. 528 k.c. Przepis ten stanowi, że „jeżeli wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności prawnej za bezskuteczną, chociażby osoba ta nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli”. Biorąc pod uwagę, że w niniejszej sprawie pozwani Ł. B. i J. B. (2) nabyli nieodpłatnie udziały w nieruchomości zabudowanej położonej w S. przy ulicy (...), oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka numer (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta numer (...) oraz udziały w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. i (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S., nie jest istotne dla oceny zasadności roszczenia powoda, czy wyżej wymienieni pozwani wiedzieli, że dłużnicy dokonując zaskarżonych czynności działali ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Niezależnie od tego, trzeba zauważyć, że z uwagi na to, że pozwani są dziećmi dłużników, czyli osobami bliskimi dla dłużników, należy zgodnie z treścią art. 527 § 3 k.c. domniemywać, że wiedzieli oni o tym, iż ich rodzice zawierając umowy darowizny z dnia 31 stycznia 2008 roku i z dnia 2 lutego 2008 roku działali ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

Konkludując uznać należy, że w niniejszej sprawie zostały spełnione przesłanki warunkujące dochodzenie przez powoda roszczenia o uznanie czynności prawnych objętych żądaniem pozwu za bezskuteczne.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, powództwo w stosunku do pozwanych J. B. (2) i Ł. B. zasługuje na uwzględnienie, co znalazło odzwierciedlenie w orzeczeniu zawartym w punktach II, III, IV, V, VI sentencji.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c., art. 100 k.p.c., art. 102 k.p.c. i art. 105 k.p.c.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić stronie przeciwnej na jej żądanie poniesione przez nią koszty procesu niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

W rozpoznawanej sprawie należy odrębnie rozliczyć koszty procesu pomiędzy powódką a każdym z pozwanych.

W niniejszej sprawie istotne znaczenie ma okoliczność, że powództwo zostało uwzględnione wyłącznie w stosunku do pozwanych J. B. (2) i Ł. B., natomiast oddalone w stosunku do pozwanych D. B. i J. B. (1).

Biorąc pod uwagę, że w przypadku wygrania przez stronę powodową sprawy w całości, należałoby zastosować w niniejszej sprawie art. 105 § 1 k.p.c., to jest obciążyć pozwanych obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz powódki w równych częściach, czyli po ¼ części każdego z nich, przyjąć trzeba, że od zarówno od pozwanego J. B. (2), jak i od pozwanego Ł. B. należało zasądzić na rzecz powódki po 25 % poniesionych przez stronę powodową kosztów procesu.

Łączne koszty procesu poniesione przez powódkę wyniosły kwotę 57217 złotych, na którą składały się:

-: kwota 50.000 złotych tytułem opłaty sądowej od pozwu;
-: kwota 7200 złotych tytułem wynagrodzenia radcowskiego ustalonego na podstawie § 6 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2003 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu [Dz. U. Nr 163, poz. 1349];

-: opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych.

Biorąc pod uwagę, że pozwani J. B. (2) i Ł. B. powinni zwrócić powódce po 25 % tak ustalonych kosztów procesu, należało od każdego z nich zasądzić na rzecz powódki kwotę 14304,25 złotych, co znalazło odzwierciedlenie w rozstrzygnięciach zawartych w punktach VII i VIII sentencji.

Z uwagi na to, że powództwo w stosunku do pozwanych D. B. i J. B. (1) zostało oddalone, wyżej wymienieni pozwani mogą domagać się zwrotu od powódki całości poniesionych przez nich kosztów procesu.

Koszty procesu poniesione przez pozwaną J. B. (1) wyniosły łącznie kwotę 1817 złotych, na którą składały się:

-: wynagrodzenia adwokata ustalone jako 25 % stawki minimalnej określonej w § 6 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu [Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.],
-: opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych.

W tym miejscu wskazać trzeba, że sąd dla potrzeb rozliczenia kosztów procesu pomiędzy stroną powodową a pozwanym J. B. (1) przyjął tylko jedną czwartą wynagrodzenia pełnomocnika, albowiem zgodnie z utrwalonym stanowiskiem judykatury, współuczestnikom procesu reprezentowanym przez tego samego radcę prawnego lub adwokata, w razie wygrania przez nich sprawy, sąd przyznaje zwrot kosztów w wysokości odpowiadającej wynagrodzeniu jednego pełnomocnika podlegającej odpowiedniemu rozdzieleniu pomiędzy poszczególnych współuczestników procesu [vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 1980 roku, II CZ 79/80 , OSNCP 1981, nr 2-3, poz. 37, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 1966 roku, I CZ 36/66 , Lex nr 5984 oraz uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 1963 r., III PO 17/63 , OSNCP 1964, nr 6, poz. 107 i uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2007 r., III CZP 130/06 , OSNC 2008, nr 1, poz. 1, z glosą A. Zielińskiego, OSP 2007, z. 11, poz. 140].

Z tych względów orzeczono jak w punkcie IX sentencji.

W analogiczny ustalono wysokość kosztów procesu podlegających zwrotowi na rzecz pozwanej D. B., albowiem w tym przypadku również koszty te wyniosły kwotę 3817 złotych, na którą składały się wynagrodzenia adwokata ustalone jako 25 % stawki minimalnej określonej w § 6 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu [Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.] i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych.

Kierując się powyższymi przesłankami orzeczono jak w punkcie X sentencji.

Sędzia Sądu Okręgowego Tomasz Sobieraj

I C 120/13

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE