Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku II Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Dorota Rostankowska (spr.)

Sędziowie: SSA Włodzimierz Brazewicz

SSA Witold Kuczorski

Protokolant: stażysta Michalina Adamonis

przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Gdańsku Dariusza Kuberskiego

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2013 r.

sprawy

R. D.

skazanego

o wydanie wyroku łącznego

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku łącznego Sądu Okręgowego w Gdańsku

z dnia 3 października 2013 r., sygn. akt IV K 142/13

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

II.  zwalnia skazanego od wydatków w postępowaniu odwoławczym, którymi obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

R. D. został skazany prawomocnymi wyrokami :

1.  Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 4 stycznia 2008r. w sprawie o sygn. akt IV K 69/06, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 3 grudnia 2008r. w sprawie o sygn. akt II AKa 246/08 za czyn popełniony w dniu 8.10.2003r. z art.55 ust.l i 3 ustawy z 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art.65 kk na karę 3 lat pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 150 stawek dziennych, każda po 200,-zł. Na mocy art.63 § l kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 25.04.2005r. do dnia 4.01.2008r.;

2.  Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 13 czerwca 2011r. w sprawie o sygn. akt II K 29/11 za czyn popełniony w dniu 17.05.2010r. z art.55 ust.l i 3 ustawy z 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art.64 § l kk na karę 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 150 stawek dziennych, każda po 100,-zł. Na mocy art.63 § l kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 18.05.2010r. do dnia 13.06.2011r.;

3. Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 3 kwietnia 2012r. w sprawie o sygn. akt IV K 55/09 za trzy czyny popełnione w dniu 6.08.2003r. oraz w okresie od 1.08.2003r. do 31.10.2003r. odpowiednio z art.55 ust.l i 3 ustawy z 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art.65 kk, art.58 ust.l ustawy z 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz z art.258 § l kk odpowiednio na kary jednostkowe 4 lat pozbawienia wolności i grzywnę w wysokości 200 stawek dziennych, każda po 200,-zł., 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz roku pozbawienia wolności. Orzeczono karę łączną w wymiarze 4 lat pozbawienia wolności. Na mocy art.63 § l kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 23.12.2009r. do dnia 12.02.2010r;

4. Sądu Rejonowego Gdańsk - Południe w Gdańsku z dnia 12 grudnia 2012r. w sprawie o sygn. akt II K 581/05 za dwa czyny popełnione w okresie od lipca do 4.11.2003r. z art.258 § l kk oraz z art.56 ust.l i 3 ustawy z 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art.65 § l kk w zw. z art.12 kk odpowiednio na kary jednostkowe roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz 2 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności i karę grzywny w wysokości 130 stawek dziennych, każda po 20,-zł. Orzeczono karę łączną w wymiarze 2 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności.

Wyrokiem łącznym z dnia 3.10.2013r. w sprawie IV K 142/13 Sąd Okręgowy w Gdańsku:

na mocy art.569 § 1 i 2 kpk, art.85 kk i art.86 § 1 i 2 kk połączył orzeczone w sprawach o sygn. akt IV K 69/06, IV K 55/09 i II K 581/05 jednostkowe kary pozbawienia wolności oraz grzywny i wymierzył skazanemu R. D. karę łączną 8 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny w wymiarze 300 trzystu stawek dziennych, każda po 200,-zł.,

na mocy art.577 kpk w zw. z art.63 § 1 kk na poczet wymierzonej w pkt.I kary pozbawienia wolności zaliczył okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 20.12.2005r., do dnia 3.12.2008r. - ze sprawy o sygn. akt IV K 69/06, od dnia 23.12.2009r. do dnia 12.02.2010r. – ze sprawy o sygn. akt. IV K 55/09 oraz od dnia 3.03.2004r. do dnia 20.12.2005r. – ze sprawy o sygn. akt II K 581/05;

na mocy art.572 kpk umorzył postępowanie w pozostałym zakresie;

na podstawie art.626 § 1 kpk kosztami postępowania w sprawie obciążył Skarb Państwa.

Apelację od wyroku wywiódł obrońca skazanego zarzucając mu:

- obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, polegającą na naruszeniu art.413 § 1 pkt 4 kpk w zw. z art.574 kpk poprzez niezawarcie w treści przedmiotowego wyroku wszystkich niezbędnych elementów jakie wyrok powinien zawierać, a mianowicie braku przytoczenia opisów czynów, za które oskarżony R. D. został prawomocnie skazany,

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, polegający na pominięciu okoliczności przemawiających za zastosowaniem w stosunku do skazanego R. D. zasady pełnej absorpcji.

Wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie skazanemu kary łącznej w wymiarze najwyższej kary jednostkowej,

ewentualnie o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W uzasadnieniu skarżący wskazał, że w jego ocenie komparycja zaskarżonego wyroku nie odpowiada wymogom prawa karnego procesowego sformułowanym w art.413 § 1 kpk, ponieważ nie zawiera przytoczenia opisów czynów, za które oskarżony R. D. został prawomocnie skazany. Powoduje to praktyczną nieczytelność i niezrozumiałość wyroku, który stanowi samoistną całość i nie może być odszyfrowywany poprzez studiowanie akt sprawy. Uchybienie to stanowi – zdaniem apelującego – rażącą obrazę prawa procesowego w postaci art.413 § 1 pkt 4 kpk w zw. z art.574 kk, która mogła mieć wpływ na treść wyroku. Rażący charakter wskazywanego naruszenia jest – w ocenie skarżącego – oczywisty, nie sposób bowiem zaakceptować orzeczenia, które wbrew gwarancyjnej funkcji przytoczonego przepisu prawa nie daje się jednoznacznie odczytać. Zdaniem skazanego wszystkie popełnione przez niego przestępstwa były podobne zarówno pod względem podmiotowym, jak i przedmiotowym, co stanowi przesłankę do orzeczenia kary łącznej z zastosowaniem zasady pełnej absorbcji. Zdaniem skarżącego wszystkie czyny objęte zaskarżonym wyrokiem łącznym pozostają ze sobą w ścisłym związku przedmiotowym godząc w tożsame dobro chronione prawem, a mianowicie w zdrowie publiczne, przy czym dwa z nich zostały popełnione w tożsamy sposób, tj. w ramach zorganizowanej grupy lub związku. Nadto spośród okoliczności przemawiających na korzyść skazanego przy wymiarze kary, Sąd I instancji wziął pod uwagę jedynie pozytywną opinię z Aresztu Śledczego w K., pomijając udokumentowaną niepełnosprawność siostry skazanego i przewlekłą chorobę matki. Zdaniem obrońcy okoliczności te są na tyle istotne, iż wymagają uwzględnienia przy wymiarze kary łącznej, a z całą pewnością odniesienia się do nich w uzasadnieniu wyroku.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

Apelacja obrońcy skazanego R. D. jest bezzasadna w stopniu oczywistym i jako taka nie zasługuje na uwzględnienie.

I.

Całkowicie niezasadnym jest zarzut obrazy przepisów postępowania mający polegać na naruszeniu art.413 § 1 pkt 4 kpk w zw. z art.574 kpk. Błędnie skarżący wywodzi konieczność stosowania art.413 § 1 pkt 4 kpk poprzez art.574 kpk. Podkreślenia bowiem wymaga, że wskazany art.413 § 1 pkt 4 kpk mówi o czynie zarzucanym oskarżonemu. Na etapie wydawania wykroku łącznego nie ma natomiast już ani czynu zarzucanego (jest przypisany) ani oskarżonego (jest skazany). W odróżnieniu od skarżącego, Sąd Apelacyjny nie ma wątpliwości jakie czyny zostały przypisane skazanemu R. D., gdyż wynika to z niekwestionowanych nawet przez apelującego treści wyroków jednostkowych wchodzących w skład zaskarżonego wyroku łącznego. Zadaniem sądu orzekającego w przedmiocie rozpoznania wniosku o wydanie wyroku łącznego nie jest weryfikowanie tego, czy w wyrokach jednostkowych zastosowano prawidłową kwalifikację prawną. Ocenie sądu podlega w tym postępowaniu to, czy zostały spełnione wymogi z art.85 kk, tj. czy skazany popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu. Informacje potrzebne do ustalenia tych okoliczności zawiera zaskarżonego orzeczenie. Wskazuje bowiem zarówno na daty czynów przypisanych oskarżonemu, jak i na daty zapadłych wyroków oraz rodzaj wymierzonych w nich kar. W żadnym zatem razie nie występuje wskazana w uzasadnieniu apelacji sytuacja aby miała miejsce nieczytelność i niezrozumiałość wyroku. Powołany w uzasadnieniu apelacji wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15.05.2001r. nie dotyczy wyroku łącznego a zatem – jak wyżej wskazano – nie może znaleźć odpowiedniego stosowania w powyższej sprawie. Powołany natomiast wyrok Sądu Apelacyjnego w sprawie II AKa 187/04 wprawdzie dotyczy wyroku łącznego, to jednak żadną miarą nie sposób odnieść go do realiów sprawy będącej obecnie przedmiotem rozpoznania. Powodem uchylenia - po uznaniu, że doszło do mającego wpływ na treść orzeczenia naruszenia art.413 § 1 kpk - wyroku łącznego, od którego apelacja była przedmiotem rozpoznania w sprawie II AKa 187/04 była okoliczność, że komparycja zaskarżonego wyroku łącznego nie zawierała tych samych elementów co część dyspozytywna orzeczenia. Innymi słowy – Sąd I instancji wymienił w części dyspozytywnej wyroku łącznego wyrok jednostkowy, którego nie było w komparycji tego wyroku łącznego. Sąd Apelacyjny wobec tego powziął wątpliwość co do tego jakie wyroki skazujące były przedmiotem rozpoznania. W przedmiotowej sprawie takich wątpliwości nie ma, nie zgłasza ich również skarżący. Zatem skoro zarówno w oparciu o przepisy prawa jak i orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów powszechnych nie sposób uznać aby w komparycji wyroku łącznego powinny zostać zawarte dokładne opisy czynów przypisanych skazanemu w wyrokach jednostkowych podlegających łączeniu to brak jest podstaw do uznania, że doszło do obrazy przepisów postępowania, tj. art.413 § 1 pkt 4 kpk w zw. z art.574 kpk. Wskazać nadto godzi się, że skarżący posługuje się formułą „rażącej obrazy przepisów” gdy tymczasem określenie to dotyczy zarzutów kasacji, nie zaś apelacji, w której wystarczającym jest wykazanie wpływu obrazy przepisów na treść orzeczenia. Sąd Apelacyjny czyni tę uwagę jednak jedynie na marginesie, gdyż w przedmiotowej sprawie w ogóle nie doszło do obrazy przepisów, tym bardziej do „mającej wpływ na treść orzeczenia” lub „rażącej”.

Zarzucając Sądowi Okręgowemu błędne ustalenia w przedmiocie związku podmiotowo – przedmiotowego czynów przypisanych skazanemu w wyrokach jednostkowych podlegających łączeniu skarżący wskazuje na odmienne w tym zakresie stanowisko skazanego, co nie może implikować uznania apelacji za skuteczną. Strona postępowania, którą niewątpliwie jest również skazany ma bowiem prawo własnej oceny okoliczności istotnych dla sprawy i nie jest to stanowisko wiążące dla sądu orzekającego. Sąd Apelacyjny nie podziela stanowiska skarżącego, że związek podmiotowo – przedmiotowy pomiędzy czynami przypisanymi skazanemu R. D. w wyrokach jednostkowych objętych wyrokiem łącznym będącym przedmiotem zaskarżenia jest tak bliski, że uzasadnia zastosowanie zasady absorbcji przy wymierzaniu kary łącznej. Postulatu tego nie uzasadnia okoliczność, że w każdym z tych wyroków przypisano skazanemu popełnienie przestępstwa z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Wprawdzie popełnienie czynu z art.55 ust.1 i 3 tej ustawy przypisano skazanemu w wyrokach w sprawie: IV K 69/06 i IV K 55/09, to jednak w tym ostatnim R. D. został również skazany za czyn z art.258 § 1 kk oraz za czyn z art.58 ust.1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. W trzecim zaś wyroku podlegającym łączeniu – w sprawie II K 581/05 przypisano skazanemu czyn z art.258 § 1 kk oraz z art.56 ust.1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Sąd Apelacyjny nie podziela jednoznacznego stanowiska skarżącego, że czyny z art.55 ust.1 i 3 oraz z art.56 ust.1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii godzą w tożsame dobro chronione prawem, tj. w zdrowie publiczne. Zdaniem Sądu II instancji cała ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii stoi na straży dobra publicznego jakim jest zdrowie publiczne, lecz poszczególne jej przepisy chronią inne jeszcze, różne dobra prawne. I tak art.55 cytowanej ustawy ma na celu zabezpieczenie kraju przed nielegalnym wprowadzeniem na jego terytorium środków odurzających lub psychotropowych, zaś przedmiotem ochrony związanym z art.56 tej ustawy jest zabezpieczenie społeczeństwa przed niekontrolowanym, nielegalnym wprowadzaniem do obrotu środków odurzających i psychotropowych. Przemawia to przeciwko uznaniu, że skazanie za czyny z art.55 i art.56 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii uzasadniało zastosowanie zasady absorbcji przy wymierzaniu kary łącznej. Skarżący kwestionując dokonaną przez Sąd Okręgowy ocenę związku podmiotowo – przedmiotowego czynów przypisanych skazanemu w wyrokach jednostkowych objętych zaskarżonym wyrokiem łącznym pomija skazanie w sprawie IV K 55/09 za czyn z art.58 ust.1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, którego przedmiotem ochrony jest zdrowie i życie konkretnych osób, którym skazany udzielił środka odurzającego. Okoliczność ta jest istotna dla omawianej kwestii i również przemawia przeciwko zastosowaniu zasady absorbcji przy wymierzaniu kary łącznej w powyższej sprawie. Bezsprzecznie Sąd I instancji ma ustawowo zagwarantowaną swobodę w ferowaniu wyroku, w tym kształtowania wymiaru kary. Rolą zaś sądu odwoławczego w tym zakresie jest kontrola, czy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego zasadę sądowego wymiaru kary nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się zaakceptować. Kara łączna jest swego rodzaju podsumowaniem działalności przestępczej sprawcy w okresie czasu objętym skazaniami. Nie jest to jednak sposób na premię dla sprawcy większej ilości przestępstw. Wymierzając karę łączną, stosuje się zwykłe dyrektywy karania, a zwłaszcza słuszności i celowości, wyrażane przez związek przedmiotowo - podmiotowy między poszczególnymi przestępstwami. Na ogół nie ma powodu, by orzekać kary łączne w dolnych granicach, to jest w wysokości najsurowszej ze zbiegających się kar. Popełnienie więcej jak jednego przestępstwa powinno raczej skłaniać do odstępstwa od absorbcji kar, niż za nią przemawiać. Wymierzenie takiej kary prowadziłoby do premiowania sprawcy popełniającego nie jedno, a więcej przestępstw, zatem prowadziłoby do praktycznej bezkarności innych zachowań zabronionych. Jakkolwiek przy wymiarze kary łącznej dopuszczalne jest stosowanie zasady kumulacji jak i zasady absorbcji, to jednak są to rozstrzygnięcia typowo skrajne, które znajdują zastosowanie zupełnie w wyjątkowych, nietypowych sytuacjach. Absorbcję można zastosować albo wtedy, gdy wszystkie czyny wykazują bardzo bliską więź podmiotową i przedmiotową, albo orzeczone za niektóre z czynów kary są tak minimalne, że w żadnym stopniu nie mogłyby rzutować na karę łączną, albo też istnieją jakieś inne szczególne okoliczności dotyczące osoby skazanego. W przedmiotowej sprawie takie okoliczności nie wystąpiły.

Aprobaty sądu odwoławczego nie zyskał również zarzut pominięcia przy wymiarze kary łącznej okoliczności dotyczących stanu zdrowia siostry i matki skazanego. Nie są to bowiem okoliczności dotyczące bezpośrednio skazanego. Apelujący powołuje się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25.10.1983r. w sprawie IV Kr 213/83, który nie stanowi jednoznacznego poparcia jego tezy. Sąd Najwyższy bowiem we wskazanym orzeczeniu nie twierdzi, że warunki rodzinne skazanego mają wpływ na wymiar kary łącznej. Odnosi się bowiem jedynie do jego warunków osobistych (jego „trudnej młodości”), co jako mające bezpośredni związek z osobą skazanego mogłoby mieć wpływ na wymiar orzeczonej wobec niego kary. Dyskwalifikuje jednak ten zarzut, gdyż okoliczności te były przedmiotem oceny przy wymiarze kar jednostkowych. W ocenie Sądu Apelacyjnego stan zdrowia siostry i matki skazanego nie może być uznany za rodzaj warunków rodzinnych mogących mieć jakiegokolwiek wpływ na wymiar orzeczonej kary, również kary łącznej.

W przedmiotowej sprawie Sąd I instancji mógł wymierzyć karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze od 4 lat do 12 lat i 4 miesięcy; wymierzył karę łączną 8 lat i 2 miesięcy, czyli równo między karą łączną jaka byłaby wymierzona przy zastosowaniu zasady absorbcji (4 lata) a karą wymierzoną na zasadzie kumulacji (12 lat i 4 miesiące). Taki wymiar kary łącznej pozbawienia wolności znajduje swoje uzasadnienie w przedmiotowej sprawie, co zostało wskazane w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia oraz w niniejszym uzasadnieniu, w którym Sąd II instancji oceniał zarzuty podniesione w apelacji, a które okazały się chybione.

Nie sposób uznać aby orzeczona wobec skazanego R. D. kara łączna pozbawienia wolności była rażąco niesprawiedliwa w rozumieniu art.440 kpk.

Sąd Apelacyjny doszedł do wniosku, że wymierzenie kar łącznych, zarówno pozbawienia wolności jak i grzywny, poprzedzone zostało właściwą oceną i uwzględnieniem wszystkich okoliczności mających wpływ na ich intensywność.

Już poza zarzutami sformułowanymi w środku odwoławczym Sąd Apelacyjny zwraca uwagę, iż nie ma podstaw do twierdzenia jak czyni to Sąd Okręgowy, że wyrok łączny nie powinien pogarszać sytuacji skazanego.

Istotnie, w orzecznictwie Sądu Najwyższego w okresie obowiązywania Kodeksu karnego z 1969 r. wyrażano niezmiennie zapatrywanie, że kara łączna orzeczona w wyroku łącznym nie może stwarzać dolegliwości większej od tej, jaka wiązałaby się z kolejnym wykonaniem poszczególnych wyroków podlegających łączeniu. W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6.09.2000r. w sprawie III KKN 340/00 (LEX 51106) wskazano na zasadność tego zapatrywania także w stanie prawnym określonym przepisami Kodeksu karnego z 1997r. i podkreślono, że „ratio legis instytucji kary łącznej (wyroku łącznego) polega na tworzeniu korzystniejszej sytuacji prawnej dla skazanego, na odpowiedniej redukcji sumy kar, podyktowanej względami humanitarnymi”. W uzasadnieniu tego wyroku przytoczono również orzeczenia Sądu Najwyższego wydane w okresie obowiązywania Kodeksu karnego z 1969r., które - obok przedstawionego wyżej zapatrywania - uzasadniano ponadto twierdzeniem, że „ze względu na prawomocność rzeczy osądzonej granice nowej kary łącznej wyznaczają także poprzednie kary łączne”, albo też poglądem, że poprzednio orzeczona kara łączna pozostawia „ślad” istotny dla kształtowania w wyroku łącznym nowej kary łącznej. Wszystkie te argumenty zaprezentowano również w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22.06.2004r. w sprawie V KK 50/04 (LEX 109520). Wskazano tam poza tym na stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 4.11.2003r. w sprawie V KK 233/03 (OSNKW 2004/1/6). Zgodnie z tym stanowiskiem rozwiązanie kary łącznej i „wydanie wyroku łącznego z zastosowaniem innego połączenia kar (na bazie innego zbiegu przestępstw) wtedy tylko powinno nastąpić, gdy wyrok łączny stworzy skazanemu korzystniejszą sytuację, niż w wypadku odrębnego wykonania wyroków”. I w tym wypadku Sąd Najwyższy zaakceptował utrwalony w orzecznictwie pogląd, wskazując na wymieniony w apelacji wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31.08.1971r. w sprawie V KRN 322/71 (OSNPG 1972/1/5). Stanowisko wyrażone w uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 4.11.2003r., choć dotyczyło sprawy, w której rozważano możliwość wydania wyroku łącznego w sytuacji, w jakiej przyjęcie innego zbiegu przestępstw nie byłoby dla skazanego korzystniejsze, nie bez powodu wykorzystane zostało do wsparcia poglądu zaprezentowanego w odniesieniu do art.86 § 1 kk. Pogląd ten stanowi bowiem istotę argumentacji mającej przekonywać, że funkcją instytucji kary łącznej - także w wypadku orzekania jej w wyroku łącznym - jest „odpowiednia redukcja sumy kar” jednostkowych.

Przedstawione wyżej poglądy sprowadzają się do tezy, zgodnie z którą istotą ustawowego rozwiązania sposobu łączenia kar jednostkowych jest zapewnienie skazanemu - w drodze odpowiedniego obniżenia wymiaru kary - korzystnego ukształtowania kary łącznej. Jest to jednak próba przydania normie zawartej w przepisie art.86 § 1 kk znaczenia, jakiego w rzeczywistości nie posiada. Nie wynika ono w szczególności z samego jedynie faktu ustalenia w tym przepisie określonych granic wymiaru kary łącznej. Rozwiązanie polegające na zapewnieniu stosującemu prawa swobody w zakresie wymiaru kary łącznej w granicach określonych w art.86 § 1 kk pozwala na wymiar kary w przedziale od absorbcji do kumulacji. Nie jest to zatem rozwiązanie przyjmujące jako obowiązujący system absorbcji czy asperacji, a więc rozwiązania wyłącznie korzystne dla skazanego. Kodeksowy system kary łącznej stwarza sądowi warunki do ukształtowania kary w sposób zindywidualizowany, i w najszerszym zakresie. I jakkolwiek w przeważającej liczbie wypadków oznacza to w praktyce ustalenie wymiaru kary łącznej w rozmiarze korzystnym dla skazanego, bo niższym od sumy kar, to nie z tego przecież powodu, że obowiązuje jakaś norma nakazująca odjęcie od sumy kar określonej jej części (bo normy takiej nie ma w kodeksie karnym), lecz z powodu stosowania ustawowych dyrektyw i zasad wymiaru kary. Nie sposób nie dostrzec przy tym, że art.86 § 1 kk nie wyklucza możliwości wymiaru kary łącznej na zasadzie kumulacji - co przeczy twierdzeniu, że istnieje ustawowe wymaganie orzekania kary łącznej wyłącznie w sposób korzystny dla skazanego. Przewidziane w art.86 § 1 kk możliwości indywidualizowania kary łącznej nie doznają zatem ograniczeń ze względu na inne, niż określone w ustawie, granice wymiaru kary, czy interpretacje uzupełniające zawartość kodeksowego systemu kary łącznej. Z tego też powodu, w wypadku wymierzenia in concreto kary łącznej przy zastosowaniu zasady kumulacji, uzasadnionego rezultatem dokonanych ocen, bezpodstawne byłoby kwestionowanie takiego rozstrzygnięcia jako sprzecznego z prawem czy zamierzeniem ustawodawcy. Sąd Apelacyjny wyraża pogląd, że granic nowej kary łącznej nie wyznaczają poprzednie kary łączne, tzw. „ślad”. „Istotność” tego śladu dla kształtowania kary łącznej w wyroku łącznym rozumiana może być jedynie jako jeden z elementów, który sąd powinien mieć na względzie, a nie kategorię wyznaczającą dolną i górną granicę tej kary. Respektowanie orzeczonych uprzednio kar łącznych jako granic wymiaru kary łącznej w wyroku łącznym w przeważającej liczbie wypadków oznaczałoby podwyższenie dolnej granicy wymiaru tej kary (a więc działanie takiej reguły na niekorzyść skazanego) oraz wydatne obniżenie górnej granicy - w obu wypadkach sprzecznie z postanowieniem wyrażonym w art.86 § 1 in princ. kk. Trzeba w tym miejscu dodać, że w stanie prawnym określonym przepisami Kodeksu karnego z 1997r. obowiązują nieznane poprzedniemu ustawodawstwu przepisy, które w sprecyzowanych w nich wypadkach dopuszczają również możliwość pogorszenia sytuacji skazanego w wyniku wydania wyroku łącznego (art.88 zd.2 kk, art.89 § 1 kk) - co przeczy również jednostronnemu rozumieniu znaczenia instytucji kary łącznej.

Reasumując - granice wymiaru kary łącznej, określone w art.86 § 1 in princ. kk, obowiązują zarówno w wypadku jednoczesnego orzekania tej kary, jak i w wypadku orzekania jej w wyroku łącznym - niezależnie od tego, czy wyrokami podlegającymi łączeniu orzeczono wyłącznie kary za poszczególne przestępstwa, czy także kary łączne (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4.07.2007r. w sprawie V KK 419/06 (OSNKW 2007/10/74). Nie ma podstaw do twierdzenia, jak już to wyżej wskazano, że wyrok łączny powinien zawsze powodować poprawę sytuacji skazanego. Żaden przepis postępowania karnego nie nakazuje bowiem sądowi stosowanie zasady absorbcji przy wydawaniu wyroku łącznego. Wprost przeciwnie przepis art.569 § 1 kpk odsyła do przepisów dotyczących wymierzania kary łącznej, które określają, że karę łączną wymierza się w granicach od najniższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając przy karze pozbawienia wolności 15 lat (art.86 § 1 kk) z wyjątkami określonymi w art.86 § 1a kk i art.88 kk (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8.11.2006r. w sprawie III KK 63/06, LEX nr 324527; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 25.10.2007r. w sprawie II AKa 301/07, POSAG 2008/1/158).

Z tych wszystkich względów i nie stwierdziwszy zaistnienia bezwzględnych przesłanek odwoławczych określonych w art.439 kpk oraz przesłanek z art.440 kpk, utrzymano w mocy zaskarżony wyrok.

O wydatkach w postępowaniu odwoławczym orzeczono na mocy art.626 § 1 kpk w zw z art.624 § 1 kpk w zw. z art.634 kpk zwalniając skazanego od obowiązku ich ponoszenia i obciążając nimi Skarb Państwa.