Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód, J. K. wniósł pozew przeciwko Skarbowi Państwa- Zakładowi Karnemu w B. pozew o zapłatę kwoty 50 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie jego dóbr osobistych oraz doznana krzywdę w związku z działaniami panującymi warunkami w zakładzie Karnym w B. oraz złośliwościami jakich dopuszczali się względem powoda funkcjonariusze służby więziennej.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności w ZK w B. przebywał w celach dwuosobowych z dwoma innymi współwięźniami, przebywał w towarzystwie osób palących w okresie 9-24.12.2009r. podczas gdy powód jest sobą niepalącą. Fakt ten był znany funkcjonariuszom więzienia. Powód został umieszczony w S. jednoosobowej na skutek podjętych własnych wysiłków. Ponadto Dyrektor ZK w B. odmówił powodowi przyjęcie paczki przed świętami BN w dniu 24.09.2009r. zarzucając powodowi naganne zachowanie względem funkcjonariusza oraz nie przestrzeganie regulaminu. Zdaniem powoda został on w sposób stronniczy potraktowany i niesłusznie i ukarany przez dyrekcję ZK. Powód wskazał także, ze w celi 23IB nie było odpowiednich warunków sanitarnych, kącik sanitarny nie był zabudowany, okna i futryny nie były szczelne co powodowało, że zima było zimno, powód przebywał tam kilka dni. Następnie został przeniesiony do celi 213 (...), gdzie także nie było odpowiednich warunków a nadto istniał konflikt z innym współosadzonym. W celi 214 na suficie był grzyb, okna były stare i nieszczelne. Powód podniósł, że przez wiele lat wstecz doznawał wiele złośliwości ze strony funkcjonariuszy ZK, ponadto administracja ZK nie była mu pomocna w załatwieniu sprawy – zapisanie się na listę osób oczekujących na przydział lokalu mieszkalnego. Ustanowiony dla powoda pełnomocnik z urzędu podtrzymał pozew i wniósł o przesłuchanie stron a w szczególności powoda.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł oddalenie powództwa w całości podnosząc że względem powoda pozwany przestrzega wszelkich obowiązujących przepisów i realizuje wszelkie uprawnienia przysługujące powodowi wynikające z kodeksu karnego wykonawczego. Zarzuty dotyczące zmuszania powoda do przebywania w celach osobami palącymi nie polegają na prawdzie, zaś zastosowanie przez Dyrektora ZK kary dyscyplinarnej miało miejsce z uwagi an nielegalne kontaktowanie się powoda z innymi współosadzonymi, od wymierzonej kary przeyslugiwało powodowie Odolanie się do Sądu penitencjarnego z czego powód nie skorzystał. Pozwany podniósł, iż zapewnia wszystkim skazanym odpowiednie warunki sanitarno- bytowe, zaś w odniesieniu do zarzutu odmowy zatrudnienia powoda pozwany podniósł, że pozwany nie ma obowiązku zatrudniania skazanych a ponadto jak sam powód wskazał, administracja ZK wcześniej nie była zadowolona z wykonywanej przez powoda p[racy. Pozwany poinformował powoda o możliwości składania wniosków o przydział lokalu mieszkalnego do urzędu, Sąd Penitencjarny uznał, że nie ma podstaw do przyznania powodowi tzw. przepustki losowej celom złożenia wniosku o przydział lokalu. W odniesieniu do zarzutów za okres odbywania kary pozbawienia wolności w latach 2005r- 2009r. pozwany podniósł zarzut przedawnienia.

Sąd ustalił stan faktyczny:

Powód, J. K. odbywał karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w B. od 9.12.2009r do 28.11.2012r. w celach wg kolejności 12, 23, 214,213,22 i 213. W celach tych kącik sanitarny osłonięty jest parawanką, a w miarę możliwości zastępowane były zabudowaniami z płyt.

Cele ogrzewane są węzłem ciepłowniczym , powód nie zgłaszał skarg na panujące warunki w celach, wymagające m,. In. dogrzewania cel za pomocą dodatkowych grzejników. Powód nie był osadzony w celach w których przebywały osoby palące tytoń, nie zgłaszał też skarg do wychowawcy- M. A. (1) na ten temat.

Powód został ukarany karą dyscyplinarną za nielegalne kontaktowanie się z innymi osadzonymi, został pouczony o prawie do odwołania się do Sądu penitencjarnego z czego powód nie skorzystał.

Powód miał możliwość przeprowadzania pisemnej korespondencji z urzędami państwowymi, w tym składania wniosków i petycji w sprawie przydzielenia mu lokalu mieszkalnego po opuszczeniu zakładu karnego. Powód korzystał z prawa do korespondencji o czym świadczy chociażby składania pism do rzecznika Praw Obywatelskich czy do prokuratury rejonowej. Kwestia powyższa poruszana była w drodze skargi powoda do Okręgowej Służby Więziennej w styczniu 2011r., w której dyrektor ZK w B. ustosunkowywał się do zarzutów skargi.

dowód:

1.  pismo ZK w B. do Okręgowej Służby Więziennej z dnia 26.01.2011r., k. 41-42

2.  przeglądarka historii rozmieszczenia osadzonych, k. 43

3.  notatka służbowa, k. 40

4.  zeznania św. M. A., k. 77

5.  Z zeznań powoda, k. 152

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód opierał żądanie na treści art. 448 kc, który stanowi, iż w razie naruszenia dobra osobistego Sąd może przyznać temu czyje dobro zostało naruszone odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienie pieniężnego za doznana krzywdę. Sąd zatem nie ma obowiązku zasądzenia zadośćuczynienie w każdym przypadku naruszenia dóbr osobistych, przepis 448 kc ma bowiem charakter fakultatywny. Od oceny sądu opartej na analizie okoliczności konkretnej sprawy zależy przyznanie pokrzywdzonemu ochrony w tej właśnie formie. Dla określenia odpowiedzialności odszkodowawczej władz publicznych, obok zdarzenia sprawczego, konieczne jest ustalenie pozostałych przesłanek odpowiedzialności deliktowej, a więc szkody i związku przyczynowego. Przepis art. 417 k.c. nie zawiera w tej kwestii żadnej regulacji, a tym samym znajdą zastosowanie ogólne reguły dotyczące kompensaty szkody w mieniu (majątkowej) i na osobie (majątkowej i niemajątkowej) oraz koncepcji związku przyczynowego - w szczególności ujęte w przepisach art. 361 k.c. oraz art. 444-448 k.c. Na podstawie art. 448 k.c. kompensowana może być krzywda, a więc szkoda niemajątkowa wywołana naruszeniem dobra osobistego, polegająca na fizycznych ustalenie pozostałych przesłanek odpowiedzialności deliktowej, a więc szkody i związku przyczynowego. Sąd nie ma przy tym obowiązku zasądzenia zadośćuczynienia w każdym przypadku wyrządzenia krzywdy naruszeniem dobra osobistego Przepis art. 417 2 k.c. zawiera regulację prawną odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną takim wykonywaniem władzy publicznej, któremu nie można przypisać cechy bezprawności (tzw. szkody legalne). Celem tej regulacji prawnej, która wykracza poza minimalny standard ochrony jednostki określony przez art. 77 ust. 1 Konstytucji RP, jest zapewnienie poszkodowanym kompensaty szczególnie dotkliwych uszczerbków spowodowanych władczą działalnością jednostek państwa i samorządu terytorialnego, jeżeli przemawiają za tym normy etyczne, a wobec zgodnego z prawem zachowania sprawcy usunięcie tych następstw nie jest możliwe na podstawie przepisów ogólnych. Przywołany przepis ogranicza uszczerbki, za które poszkodowanemu można przyznać kompensatę. Może on żądać bowiem odszkodowania wyłącznie za szkodę na osobie. Szkoda na osobie powstaje wskutek naruszenia dóbr osobistych poszkodowanego, a w szczególności uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (art. 444 § 1 k.c.). Naprawienie dotyczyć więc będzie majątkowych i niemajątkowych uszczerbków w dobrach osobistych poszkodowanego, natomiast ochroną nie jest objęte mienie poszkodowanego(Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 9 listopada 2010 r.I ACa 841/10)..

W ocenie Sądu analizując materiał dowodowy niniejszej sprawy należy uznać, iż brak jest podstaw uwzględnienia powództwa albowiem nie doszło do naruszenia dobra osobistego powoda. Należy podzielić ugruntowany pogląd Sądu najwyższego zgodnie z którym sąd nie ma obowiązku zasądzenia zadośćuczynienia w każdym przypadku naruszenia dóbr osobistych, a podstawowym kryterium decydującym o możliwości przyznania zadośćuczynienia winien być m. In. rodzaj naruszonego dobra, poczucie pokrzywdzenia poszkodowanego oraz zachowanie naruszyciela ( por. wyrok SN z dnia 19.04.2006r., II PK 245/05 OSNP 2007/7-8/101, wyrok SN z dnia 13.06.2002r., V CKN 1421/00 niepubl). Z materiału dowodowego wynika, że powód przebywał w celach w których wbrew jego zarzutom stan sanitarno- techniczny nie budził zastrzeżeń i zgodny był z obowiązującymi przepisani §89 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12.04.2002r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, przepisów § 73 ust 1 §75,79 ust. 1 §82 i 82 nie stosuje się do budynków zakwaterowania osób tymczasowo aresztowanych oraz skazanych. Ponadto powód sam potwierdził, że w celach , w których przebywał bywały kąciki sanitarne zabudowane.

Nie zostały udowodnione zarzuty zmuszania powoda do przebywania w celach z osobami palącymi tytoń. Świadek – wychowawca powoda M. A. wskazała, że w ogóle nie przypomina sobie jakichkolwiek skarg powoda na ta okoliczność, zaś powód nie wykazał by takie kierował. Trudno dać wiarę twierdzeniom powoda, iż wszelkie jego pisma i skargi były przez funkcjonariuszy SW skrzętnie ukrywane. Dowodem tego jest pismo Dyrekcji ZK – ustosunkowywanie się do skargi powoda – kierowane go Okręgowej Służby więziennej oraz same zeznania powoda w których wskazuje że składał zawiadomienia do prokuratury rejonowej oraz do Rzecznika Praw Obywatelskich. Brak jest zatem podstaw do przyjęcia, iż powód doznawał szeregu złośliwości i braku poszanowania swoich praw przez administracje ZK w B.. Reasumując powód nie wskazał na czyn polegało poniżające traktowanie przez funkcjonariuszy Służby Więziennej. Powód nie wykazał w żadnej mierze ani szkody ani związku przyczynowego, w końcu nie wykazał by towarzyszyło mu poczucie pokrzywdzenia i cierpienie, nie wykazał w sposób wystarczający by pobyt w ZK w B. był dla niego wyjątkowo trudnym do zaakceptowania okresem pozbawienia wolności. Sąd oddalił wniosek powoda złożony w trakcie zeznań o przesłuchania byłego dyrektora ZK w B. , obecnego Dyrektora ZK oraz wychowawców p. S. i C. albowiem brak było okoliczności na jakie mieli by być przesłuchane te osoby, a nadto złożone zostały dopiero w ostatnim etapie postępowania, to jest po przesłuchaniu powoda , który nie wykazał dlaczego z wnioskami tymi zwlekał. Pełnomocnik powoda wskazał, iż powód nie utrzymuje z nim żadnego kontaktu, wnioski dowodowe pozostawił decyzji sądu.

Wobec powyższych okoliczności powództwo należało oddalić.

Orzeczenie w przedmiocie kosztów postępowania wynika z treści art. 98kpc, który nakłada na stronę przegrywającą obowiązek zwrotu przeciwnikowi kosztów procesu. Na wysokość kosztów procesu składa się kwota 2400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ( powód zwolniony był z kosztów sądowych). Orzeczenie w przedmiocie zasądzenia od Skarbu państwa na rzecz kancelarii pełnomocnik z urzędu adwokata M. B. wynika z treści § 19 w zw. z § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28. 09. 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokatów oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.(Dz. U. z dnia 3 października 2002 r.)