Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 31 lipca 2013 roku

Pozwem z dnia 7 października 2011 roku (data oddania pisma w placówce pocztowej) powód H. M. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. kwoty 20.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 kwietnia 2011 roku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz ustalenia odpowiedzialności pozwanego za skutki doznanych przez powoda obrażeń mogących pojawić się w przyszłości. Powód wnosił również o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że w dniu 21 grudnia 2010 roku na chodniku przy ul. (...) w M. doszło do wypadku, w którym z powodu złego utrzymania nawierzchni, która była oblodzona i nieposypana środkami odśnieżającymi, powód poślizgnął się i przewrócił. Wskazał też, że w następstwie zaistniałego zdarzenia doznał urazu stawu biodrowego oraz, że zdiagnozowano u niego złamanie szyjki kości udowej lewej i zastosowano farmakoterapię. W dalszej części uzasadnienia pozwu podał, że zgodnie z zaleceniami lekarza, rozpoczął leczenie w poradni chirurgii urazowo – ortopedycznej i w prywatnej poradni, które nadal kontynuuje. Wskazał także, że silne dolegliwości bólowe występują u niego nadal – z różną częstotliwością oraz, że zalecono mu kontynuację wyuczonych podczas rehabilitacji ćwiczeń i unikanie przeciążeń złamanej kończyny.

(pozew – k. 2-6)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, a ponadto o zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, iż nie kwestionuje zasady swojej odpowiedzialności w niniejszej sprawie oraz swojej legitymacji biernej. Wskazał też, że odpowiada za skutki zdarzenia na podstawie zawartej z Gminą M. umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczającego. Wskazał także, że powód zgłosił roszczenie pismem z dnia 1 marca 2011 roku, doręczonym pozwanemu w dniu 7 marca 2011 roku, a ponadto, że po przeprowadzeniu postępowania, uznał swoją odpowiedzialność przyznając zadośćuczynienie w kwocie 10.000 zł i odszkodowanie w wysokości 70 zł informując powoda o możliwości podwyższenia zadośćuczynienia po przedstawieniu dalszej dokumentacji medycznej potwierdzającej fakt zakończenia leczenia lub jego kontynuację. Pozwany podkreślał, że powód nie złożył dalszej dokumentacji, a wytoczenie powództwa w niniejszej sprawie jest przedwczesne – powód nie zakwestionował ustaleń poczynionych w toku likwidacji szkody.

(odpowiedź na pozew – k. 37-39)

W piśmie procesowym z dnia 12 czerwca 2013 roku (data oddania pisma w placówce pocztowej) powód modyfikując żądanie pozwu wnosił o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz:

-

kwoty 30.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 20.000 zł od dnia 9 kwietnia 2011 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 10.000 zł od dnia rozszerzenia powództwa do dnia zapłaty – tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę;

-

kwoty 474 zł z odsetkami ustawowymi od dnia rozszerzenia powództwa do dnia zapłaty tytułem kosztów leczenia,

-

kwoty 918,75 zł z odsetkami ustawowymi od dnia rozszerzenia powództwa do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów dojazdów na wizyty lekarskie i zabiegi rehabilitacyjne.

Powód wskazał, że czynności dowodowe przeprowadzone w sprawie, w szczególności opinia biegłego, jednoznacznie wskazują, że w wyniku zdarzenia z dnia 21 grudnia 2010 roku stan zdrowia powoda uległ pogorszeniu w znacznym rozmiarze oraz, że powstały uraz powodujące, że sprawność powoda jest w znacznym stopniu ograniczona. Wskazywał też, że w wyniku wypadku uszkodzeniu uległo również wiązadło piszczelowe kolana lewego, a ponadto, że powód w dalszym ciągu odczuwa skutki wypadku, któremu uległ.

(pismo powoda – k. 162-164)

Pozwany wnosił o oddalenie również tego rozszerzonego powództwa wskazując, że postępowanie likwidacyjne do dnia złożenia pozwu nie zostało zakończone. Podnosił, że żądanie zasądzenia odsetek sprzed daty wydania wyroku jest niezadane, a nadto, że powód korzystał z publicznej służby zdrowia i nie udowodnił, że wydatki poniesione na rehabilitację nie mogły być pokryte przez publiczną służbę zdrowia. Wskazywał też, że powód nie udowodnił, iż musiał korzystać z prywatnego transportu.

(protokół rozprawy – k. 186)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 grudnia 2010 roku powód idąc chodnikiem przy ul. (...) w M., na skutek oblodzenia nawierzchni tego chodnika, poślizgnął się i upadł, co spowodowało złamanie szyjki kości udowej lewej. U powoda zastosowano leczenie w postaci endoprotezoplastyki bipolarnej biodra lewego, zalecając kontrolę w poradni urazowo – ortopedycznej, ćwiczenia oraz zażywanie silnych leków przeciwbólowych. Chodnik przy ul. (...) w M. był bardzo śliski i nieposypany środkami rozpuszczającymi śnieg. H. M. od dnia 21 grudnia 2010 roku do dnia 28 grudnia 2010 roku przebywał na Oddziale (...) urazowo-ortopedycznej Szpitala (...) w B.. Po powrocie do domu powód wymagał opieki osób trzecich również w zakresie dojazdów na wizyty kontrolne i zabiegi rehabilitacyjne. W dniach od 5 maja 2011 roku do 1 czerwca 2011 roku powód leczony był w Oddziale Rehabilitacyjnym w G.. Leczony był również ambulatoryjnie w (...) w B. oraz w O.. Powód przyjmował leki przeciwbólowe. Powodowi niezbędna była pomoc w zakresie podstawowych czynności życiowych, a każdy ruch wiązał się z odczuwaniem dużego bólu. Po wypadku powód odczuwał również dolegliwości kolana. Przed wypadkiem powód był osobą zdrową (ortopedycznie), aktywną – codziennie uprawiał sport, jeździł na rowerze, pływał. Po wypadku powód unika wychodzenia z domu, ma uciążliwości dnia codziennego, jak zakładanie skarpet i spodni, siadania na niskich przedmiotach, zakładania nogi na nogę. Jego noga nie jest tak sprawna jak przed wypadkiem. Po opuszczeniu szpitala powód nadal był leczony w warunkach ambulatoryjnych oraz został poddany rehabilitacji. Z uwagi na odległe terminy oczekiwania na rehabilitację w publicznej służbie zdrowia, powód korzystał również ze służby zdrowia prywatnej. Z tytułu leczenia w prywatnych placówkach, powód poniósł koszty w wysokości 474 zł, zaś z tytułu dojazdów za wizyty lekarskie i zabiegi rehabilitacyjne powód poniósł koszt 918,75 zł. Leczenie powoda zostało już zakończone, jednakże powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 25%.

(karty informacyjne – k. 13-14,21 historia choroby – k. 15-17, zeznania świadków: I. M. – k. 53, Z. M. – k. 54, opinie biegłego – 100-101 i 154, zeznania powoda – k. 124, faktury – k. 165-170, oświadczenie powoda – k. 171-176, załączone akta szkody)

Ulica (...) w M. jest drogą gminną, a zatem jej zarządcą jest Burmistrz Miasta M.. W dacie wypadku, któremu uległ powód Gmina M. M. posiadało wykupioną polisę ubezpieczeniową od odpowiedzialności cywilnej w Towarzystwie (...) z siedzibą w W..

(okoliczności bezsporne)

W wyniku przeprowadzonego postępowania, pozwany przyznał i wypłacił powodowi zadośćuczynienie za doznana krzywdę w wysokości 10.000 zł oraz zwrot kosztów w kwocie 70 zł.

(okoliczność bezsporna)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów złożonych w niniejszej sprawie, w tym akt szkody, które Sąd w całości uznał za wiarygodne, gdyż ich rzetelność i prawdziwość nie były przez strony kwestionowane, a okazały się być dopuszczonymi jako dowody niezbędne do ustalenia stanu faktycznego oraz na okoliczności uznane przez Sąd za bezsporne, bowiem albo zostały przez strony wprost przyznane, bądź też nie zostały zaprzeczone, co zostało przez Sąd ocenione na zasadzie art. 230 k.p.c. Ponadto Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie niekwestionowanych przez strony postepowania opinii biegłego, które Sąd uznał za rzetelne, precyzyjnie sporządzone i w konsekwencji odpowiadające w wyczerpujący sposób na postawione tezy odnośnie kwestii spornych w sprawie. Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił również w oparciu o zeznania świadków oraz zeznania powoda – jako spójnym, logicznym oraz pozostającym ze sobą w zgodzie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w przeważającej części jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Nie budzi wątpliwości okoliczność, że pozwany, jako ubezpieczyciel Gminy M. M., w zarządzie którego pozostawała w dniu 21 grudnia 2010 roku ulica (...) w M., posiada legitymację bierną w niniejszej sprawie jako odpowiedzialny cywilnie względem powoda za szkody wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, stosownie do przepisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z dnia 16 lipca 2003 r.).

Stosownie do przepisu art. 445 § 1 w zw. z art. 444 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia lub całkowitej bądź częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo zwiększenia się potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Należy wskazać, że dla ustalenia, że doznana krzywda jest następstwem zdarzeń, o których stanowi art. 445 k.c., i przypisania podmiotowi odpowiedzialności, istotne jest także zastosowanie oznaczonej art. 361 § 1 k.c. koncepcji związku przyczynowego. Dotyczy to zarówno odpowiedzialności za szkodę majątkową, jak i niemajątkową. Krzywda powinna być normalnym następstwem czynu sprawcy. Przy dokonywaniu oceny normalności nie jest konieczne ustalenie, że każdorazowemu zaistnieniu danej przyczyny towarzyszy krzywda (wyrok SN z 28 lutego 2006 r., III CSK 135/05, LEX nr 201033). Nie jest też konieczne stwierdzenie, że jest to skutek typowy, zazwyczaj występujący. Wystarczy stwierdzenie, że zwiększa się prawdopodobieństwo jego wystąpienia. Krzywda, której naprawienia może domagać się podmiot na podstawie art. 445 k.c., stanowi niemajątkowy skutek naruszenia dóbr osobistych, wywołany uszkodzeniem ciała, rozstrojem zdrowia, pozbawieniem wolności lub skłonieniem za pomocą podstępu, gwałtu lub nadużycia stosunku zależności do poddania się czynowi nierządnemu. Uszczerbki te mogą polegać na fizycznych dolegliwościach i psychicznych cierpieniach bezpośrednio związanych ze stanem zdrowia, ale też z jego dalszymi następstwami” (A. Olejniczak, „Komentarz do art. 445 k.c.”, Lex 2010).

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie powód wykazał bezspornie istnienie związku przyczynowego pomiędzy wypadkiem, jakiemu uległ w dniu 21 grudnia 2010 roku a negatywnymi skutkami zdrowotnymi i finansowymi powoda. W szczególności udowodnił, że następstwem urazu spowodowanego wypadkiem są: uszkodzenia ciała i rozstrój zdrowia. Podnieść należy, iż powód nadal odczuwa konsekwencje zdarzenia w postaci bóli w obrębie ograniczonej ruchowo kończyny, która została zoperowana oraz była rehabilitowana. Powyższe dolegliwości niewątpliwie obniżają jakość życia powoda i uniemożliwiają mu korzystanie z aktywności życiowej, z której korzystał przed wypadkiem. U powoda stwierdzono 25 % uszczerbek na zdrowiu.

W tym miejscu wskazać również należy, iż okoliczność krzywdy po stronie powoda – zarówno tej związanej z jego cierpieniem i pogorszeniem się stanu jego zdrowia nie budzi w świetle powyższego wątpliwości. Przebyty uraz przysporzył powodowi cierpienia fizycznego i spowodował dyskomfort związany z procesem leczenia. Wypadek, któremu uległ spowodował znaczne pogorszenie komfortu jego życia, a obecny stan jego zdrowia w sposób istotny ogranicza jego aktywność życiową na wielu płaszczyznach.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd uznał, że dochodzona przez powoda w niniejszej sprawie kwota 30.000 zł stanowi dostateczną kompensatę krzywdy przez niego poniesionej. Żądanie zasądzenia zadośćuczynienia w tej wysokości nie może zostać uznane za wygórowane w stosunku do doznanej krzywdy.

Sąd uwzględnił również częściowo żądanie pozwu odnośnie zasądzenia odsetek ustawowych od kwoty dochodzonego zadośćuczynienia, stosownie do art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie § 2 tego przepisu jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Sąd uznał, że wobec braku sporu między stronami w toku postępowania likwidacyjnego, pozwany nie pozostawał w zwłoce względem powoda. W związku z powyższym Sąd zasądził na rzecz powoda odsetki ustawowe od dnia wydania wyroku w niniejszej sprawie, oddalając powództwo w zakresie żądania zasądzenia odsetek ustawowych od kwoty 20.000 zł od dnia 9 kwietnia 2011 roku oraz od kwoty 10.000 zł od dnia rozszerzenia powództwa.

Odnosząc się z kolei do żądania powoda w zakresie zasądzenia na jego rzecz od pozwanego kosztów leczenia i dojazdów na wizyty lekarskie i zabiegi rehabilitacyjne wskazać należy, iż żądanie powoda w tym zakresie znalazło uzasadnienie. Pozwany w toku postepowania podnosił, iż powód korzystał z publicznej służby zdrowia oraz, że nie udowodnił, iż wydatki poniesione na rehabilitację nie mogły być pokryte przez publiczną służbę zdrowia. Pozwany wskazywał też, że powód nie wykazał, że musiał korzystać z prywatnego transportu. Powód wskazywał, iż z uwagi na bardzo odległe terminy na wizyty lekarskie i zabiegi rehabilitacyjne, zmuszony był korzystać z prywatnej służby zdrowia. Jak powszechnie wiadomo, na wizyty lekarskie u specjalistów i zabiegi rehabilitacyjne świadczone przez publiczną służbę są bardzo długie terminy oczekiwania, wobec czego pacjenci zmuszani są korzystać – za odpłatnością – z prywatnej służby zdrowia. Z kolei odnosząc się korzystania przez powoda z prywatnego transportu i kosztów z nim związanych należy wskazać, iż osobie chorej, po złamaniu szyjki kości udowej, poruszającej się przy pomocy kul trudno jest korzystać z komunikacji publicznej zwłaszcza, gdy placówka medyczna położona jest w innej miejscowości niż zamieszkałej przez osobę chorą. Osobie mającej problemy z chodzeniem znacznie łatwiej przemieszczać się prywatnym samochodem aniżeli autobusem, stad zasadne jest również roszczenie powoda co do zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych. Pozwany nie kwestionował sposobu wyliczenia przez powoda wysokości poniesionych kosztów z tym związanych, a jedynie zasadność ich domagania się wskazując na możliwość korzystania z publicznej komunikacji.

Z uwagi na powyższe, Sąd uwzględnił żądanie powoda odnośnie zwrotu poniesionych przez niego kosztów – w sumie 1.392,75 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 12 czerwca 2013 roku (data rozszerzenia powództwa) do dnia zapłaty.

Ponadto Sąd oddalił żądanie powoda w przedmiocie ustalenia odpowiedzialności pozwanego wobec powoda za szkody, jakie mogę się ujawnić w przyszłości, będące następstwem wypadku, do jakiego doszło w dniu 21 grudnia 2010 roku. Powód nie wykazał, by miał w tym zakresie interes prawny. Wskazać należy, że żądanie takie znajduje swoje oparcie w art. 189 k.p.c., zgodnie z którym powód może żądać ustalenia przez Sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Pogląd niniejszego Sadu, uznający zasadność wytoczenia wskazanego wyżej powództwa został podzielony również przez Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów - zasada prawna z dnia 17 kwietnia 1970 r. III PZP 34/69 zgodnie z którym „w sprawie o naprawienie szkody wynikłej z uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia zasądzenie określonego świadczenia nie wyłącza jednoczesnego ustalenia w sentencji wyroku odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości z tego samego zdarzenia.” Pogląd ten został podtrzymany także w zmienionym już stanie prawnym (dodanie art. 442 ¹ § 3 k.c. przez ustawę z dnia 16 lutego 2007 roku, Dz. U. Nr 80, poz. 538) przez uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2009 roku w sprawie o sygnaturze III CZP 2/09, w którym stwierdzono, że „pod rządem art. 442 ¹ § 3 k.c. powód dochodzący naprawienia szkody na osobie może mieć interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości.”

Jak wynika z przedstawionych wyżej orzeczeń przyjmuje się, iż żądanie ustalenia odpowiedzialności podmiotu za szkody mogące wystąpić w przyszłości uzależnione jest od wykazania istnienia interesu prawnego. W ocenie Sądu powód w niniejszej sprawie nie miał interesu prawnego w podniesieniu wskazanego wyżej żądania. Kolejną przesłanką, która przemawia za uznaniem za niezasadne przedmiotowego żądania jest, fakt, że proces leczenia został zakończony. Powyższe okoliczności uzasadniają oddalenie żądania w zakresie ustalenia odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości, mające związek z wypadkiem, jakiemu uległ powód.

Mając na uwadze powyższe, Sąd oddalił powództwo w tym zakresie.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 2 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zasądzając od pozwanego na rzecz powódki kwotę 4.217 zł, na którą to kwotę złożyły się: opłata sądowa od pozwu, koszty sporządzenia opinii przez biegłego w łącznej kwocie 531,32 zł, częściowo poniesione koszty podróży świadków – 531,32 zł oraz koszt zastępstwa procesowego powoda reprezentowanego przez profesjonalnego pełnomocnika – adwokata powiększony o opłatę skarbową od dokumentu pełnomocnictwa.

Ponadto Sąd – zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – kasy tego Sądu kwotę 361,01 zł tytułem poniesionych tymczasowo wydatków przez Skarb Państwa, przyznanych i wypłaconych świadkom z tytułu zwrotu kosztów podróży.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji na podstawie powołanych przepisów.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron.