Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 30 stycznia 2013r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie-Wydział I Cywilny w składzie :

Przewodniczący: SSA Andrzej Struzik

SędziowieSA Barbara Górzanowska (spr.)

SA Jerzy Bess

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 30 stycznia 2013r. w Krakowie

w sprawie z wniosku W. Ś.

przy uczestnictwie E. W. i L. W.

o nadanie klauzuli wykonalności

na skutek zażaleń uczestników E. W. i L. W. od postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie Wydział I Cywilny z dnia 25 czerwca 2012r. sygn. akt I Co 221/12

postanawia:

oddalić oba zażalenia.

UZASADNIENIE

Wnioskodawca W. Ś. wniósł o nadanie wyrokowi zaocznemu, wydanemu przez Sąd Okręgowy w Krakowie w sprawie I C 137/11, klauzuli wykonalności także przeciwko wspólnikom pozwanej spółki (...) spółka jawna tj. E. W. i L. W..

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 25 czerwca 2012r. sygn. akt I Co 221/12 Sąd Okręgowy w Krakowie nadał klauzulę wykonalności wyrokowi zaocznemu z dnia 7 lipca 2011r., wydanemu przez Sąd Okręgowy w Krakowie sygn. akt I C 137/11 przeciwko (...) spółka jawna w K. - tj. E. W. i L. W. i zasądził solidarnie od uczestników E. W. i L. W. na rzecz wnioskodawcy W. Ś. kwotę 110 zł tytułem zwrotu kosztów nadania klauzuli wykonalności.

Sąd Okręgowy ustalił, że prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie do sygn. Km 1455/11 postępowanie egzekucyjne przeciwko spółce jawnej (...) nie doprowadziło do zaspokojenia wierzytelności wierzyciela. Postanowieniem z dnia 16 listopada 2011r. postępowanie zostało umorzone wobec bezskuteczności egzekucji. (...) spółka jawna w K. są E. W. i L. W.. W rozważaniach prawnych Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z art. 778 ¹ k.p.c. tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej, spółce partnerskiej, spółce komandytowej lub spółce komandytowo-akcyjnej sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim i majątkiem za zobowiązania spółki, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, jak również wtedy, gdy jest oczywiste, że egzekucja ta będzie bezskuteczna. W myśl zaś art. 22 § 2 k.s.h. każdy wspólnik w spółce jawnej odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Uznał Sąd Okręgowy, że należało nadać klauzulę wykonalności w/w wyrokowi zaocznemu, mimo zawieszenia rygoru natychmiastowej wykonalności nadanemu wyrokowi zaocznemu na mocy postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 21 października 2011r. w sprawie sygn. akt I C 137/11. Sąd I instancji argumentował, że wyrok ten nie został pozbawiony trwale przymiotu tytułu egzekucyjnego, a jedynie czasowo nie może być prowadzona na jego podstawie egzekucja. Zawieszenie rygoru natychmiastowej wykonalności może tylko prowadzić do zawieszenia postępowania egzekucyjnego na wniosek dłużnika na podstawie art. 820 k.p.c. O kosztach postępowania klauzulowego w pkt 2 sentencji postanowienia orzeczono stosownie do treści art. 770 k.p.c., zasądzając od dłużników kwotę 50 zł, ustaloną na podstawie art. 71 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz kwotę 60 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, ustaloną na podstawie § 11 ust. 1 pkt. 13 rozporządzenia z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Powyższe postanowienie w całości zaskarżyli E. W. oraz L. W., opierając wywiedzione środki zaskarżenia na tożsamych zarzutach, a to naruszenia art. 777 § 1 pkt 1 k.p.c. w zw. z art. 778 ¹ k.p.c. w zw. z art. 781 § 1 k.p.c. przez nadanie klauzuli wykonalności nieprawomocnemu wyrokowi zaocznemu Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 7 lipca 2011r. sygn. akt I C 137/11, który nie podlega natychmiastowemu wykonaniu, naruszenia art. 365 § 1 k.p.c. przez uznanie, że Sąd nie jest związany prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 21 października 2011r. sygn. akt I C 137/11 o zawieszeniu rygoru natychmiastowej wykonalności nadanego wyrokowi zaocznemu Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 7 lipca 2011r., naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 778 ¹ k.p.c. przez uznanie, że prowadzona przeciwko spółce jawnej (...) egzekucja była bezskuteczna, nadto naruszenia art. 22 § 2 w zw. z art. 31 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych oraz naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z art. 361 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. przez wewnętrzną sprzeczność uzasadnienia.

Podnosząc powyższe zarzuty skarżąca E. W. wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i oddalenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności oraz zasądzenie od wierzyciela na rzecz dłużniczki kosztów postępowania zażaleniowego, skarżący L. W. domagał się zaś uchylenia zaskarżonego orzeczenia w całości i zasądzenia od wierzyciela na rzecz dłużnika kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenia skarżących pozbawione są uzasadnionych podstaw.

Zważywszy na fakt, że wywiedzione środki zaskarżenia formułują pod adresem orzeczenia sądu I instancji tożsame zarzuty, Sąd Apelacyjny postanowił łącznie ustosunkować się do wniesionych zażaleń.

Chybiony jest zarzut naruszenia art. 328 § 2 w zw. z art. 361 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. wobec braku podstaw do przyjęcia, by sporządzone przez Sąd I instancji uzasadnienie orzeczenia obarczone było błędami konstrukcyjnymi, zwłaszcza że zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. może być usprawiedliwiony tylko w tych wyjątkowych okolicznościach, w których treść uzasadnienia orzeczenia sądu pierwszej instancji uniemożliwia całkowicie dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia.

Nie znajduje także uzasadnienia zarzut naruszenia art. 781 k.p.c. i art. 777 § 1 pkt 1 k.p.c. w zw. z art. 778 ¹ k.p.c. oraz art. 365 § 1 k.p.c. Nie zachodzą bowiem podstawy do uznania, by Sąd I instancji wbrew dyspozycji art. 365 § 1 k.p.c. uznał, że nie jest związany prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 21 października 2011r. sygn. akt: I C 137/11, o zawieszeniu rygoru natychmiastowej wykonalności, nadanego wyrokowi zaocznemu Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 7 lipca 2011r. Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia ustosunkował się do kwestii związanej z zawieszeniem rygoru natychmiastowej wykonalności wyrokowi zaocznemu z dnia 7 lipca 2011r., przyjmując, że pomimo prawomocnego postanowienia w tym przedmiocie nie przekłada się to na pozbawienie wyroku zaocznego rygoru natychmiastowej wykonalności i utratę przymiotu orzeczenia, podlegającego natychmiastowemu wykonaniu. Zaprezentowana przez Sąd I instancji ocena prawna jest trafna. Zawieszenie rygoru natychmiastowej wykonalności, jak już wskazał Sąd Apelacyjny w Krakowie w postanowieniu z dnia 30 grudnia 2011r. sygn. akt I ACz 1941/11, nie pozbawia wyroku zaocznego trwale przymiotu tytułu egzekucyjnego w rozumieniu art. 777 § 1 pkt 1 k.p.c. Zaznaczenia bowiem wymaga, że rygor natychmiastowej wykonalności obowiązuje od chwili ogłoszenia wyroku lub postanowienia, którym go nadano, a gdy nie było ogłoszenia - od chwili podpisania sentencji (art. 336 k.p.c.). Natychmiastowa wykonalność wyroku wygasa z chwilą ogłoszenia, a jeśli nie było ogłoszenia - z chwilą podpisania sentencji orzeczenia zmieniającego albo uchylającego wyrok lub postanowienie o natychmiastowej wykonalności wyroku - w takim zakresie, w jakim nastąpiła jego zmiana lub uchylenie (art. 337 k.p.c.).

Dopiero zatem z chwilą wygaśnięcia natychmiastowej wykonalności nieprawomocne orzeczenie zaopatrzone rygorem natychmiastowej wykonalności przestaje być tytułem egzekucyjnym (art. 777 § 1 pkt 1), a zatem ustaje możliwość zaopatrzenia go w klauzulę wykonalności. Skoro natychmiastowa wykonalność wyroku zaocznego nie wygasła, nie ustała także możliwość zaopatrzenia go w klauzulę wykonalności, w tym także na podstawie art. 778 ¹ k.p.c. Kwestia zaś możliwości prowadzenia egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego w postaci wyroku zaocznego, co do którego został zawieszony rygor natychmiastowej wykonalności, winna podlegać ocenie na gruncie art. 820 k.p.c.

Nie mogą także odnieść skutku zarzuty naruszenia art. 778 ¹ k.p.c. oraz pozostających z nim w związku z przepisów prawa materialnego, normujących odpowiedzialność wspólników spółki jawnej, to jest art. 22 § 2 k.s.h. w zw. z art. 31 § 1 k.s.h. Podzielić należy zapatrywanie Sądu I instancji, że wnioskodawca wykazał, że egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna w rozumieniu art. 778 ¹ § 1 k.s.h. Zwrot „egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna” należy interpretować podobnie jak na tle art. 299 k.s.h. (art. 298 k.h.), co oznacza, że aktualny pozostaje dorobek piśmiennictwa i judykatury (por. m.in. wyrok SN z dnia 26 czerwca 2003r., V CKN 416/01, OSNC 2004, nr 7–8, poz. 129), dotyczący wykładni tego przepisu. Jako reprezentatywne wskazać należy stanowisko, że nie jest konieczne uprzednie wszczęcie egzekucji przeciwko spółce, lecz wystarcza wykazanie, że spółka nie ma żadnego majątku, z którego wierzyciel mógłby uzyskać zaspokojenie swojej należności. Z postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Krowodrzy z dnia 16 listopada 2011r. wynika, że w toku postępowania egzekucyjnego ustalono, że Spółka Jawna (...), L. W. nie posiada jakiegokolwiek majątku, pozwalającego na przeprowadzenie egzekucji. Zaoferowany przez wnioskodawcę materiał dowodowy jest wystarczający dla przyjęcia, że egzekucja wobec spółki jest bezskuteczna, a to wobec braku jakiegokolwiek majątku, a do odmiennego wniosku nie mogą prowadzić wskazywane przez skarżącego wadliwości postanowienia komornika sądowego z dnia 16 listopada 2011r. w postaci niewskazania w treści postanowienia tytułu wykonawczego, na podstawie którego egzekucja jest prowadzona.

W świetle powyższe wobec braku podstaw do uchylenia bądź zmiany zaskarżonego orzeczenia zgodnie z wnioskami żalących, orzeczono jak w sentencji na mocy art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.