Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy we Włocławku IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Augustyniak

Protokolant: Ewelina Jakubiak

po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2015 r. we Włocławku na rozprawie

sprawy Z. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę

na skutek odwołania Z. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 26 stycznia 2015 r. znak: (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 138/15

UZASADNIENIE

W dniu 9 lutego 2015 roku wnioskodawca Z. S. wniósł, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. Inspektorat we W., do Sądu Okręgowego we W. IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 26 stycznia 2015 roku znak: (...), odmawiającej wnioskodawcy prawa do emerytury w związku z przedłożeniem nowych dowodów, które mają wpływ na prawo do świadczenia.

Organ rentowy podtrzymał całkowicie zaskarżoną decyzję oraz wniósł o oddalenie odwołania.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. w odpowiedzi na odwołanie podniósł, że wnioskodawca urodzony jest (...)Od dnia (...) — decyzja z dnia 30.05.2012r. - ZUS przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury. W dniu 28.10.2014r. wnioskodawca złożył wniosek o doliczenie okresów pracy za granicą przedkładając na ta okoliczność dodatkowe dowody tj. świadectwo pracy z dnia 28.07.1995r. oraz umowy o pracę wystawione przez Przedsiębiorstwo (...) we W. potwierdzające okresy pracy na budowach eksportowych, które pozostają w sprzeczności z wcześniejszymi dokumentami dotyczącymi dot. zatrudnienia w szczególnych warunkach złożonymi przy wniosku o emeryturę z dnia 05.04.2012r. Po rozpoznaniu wniosku z dnia 05.04.2012r. organ rentowy uwzględnił okresy pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 18 lat, 7 miesięcy, 13 dni. Na podstawie dodatkowych dokumentów organ rentowy stwierdził, że wnioskodawca udowodnił okres pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 14 lat, 2 miesięcy, wobec wymaganych 15 lat.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z. S. urodził się dnia (...).

Dowód: wniosek o emeryturę w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) k.-1-2.

W okresie od 08.08.1978r. do 30.06.1995r. Z. S. zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) we W. (na urlopie bezpłatnym przebywał od 14.02.1989r. do 31.03.1989r. i od 06.07.1989r. do 31.08.1989r.).

Dowód: świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z 30.06.1995r. w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) k.-5 oraz aktach osobowych wnioskodawcy dot. jego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) we W.

Od 18.06.1979r. do 31.12.1979r., od 01.04.1980r. do 31.05.1980r., od 15.09.1986r. do 31.12.1986r., od 26.04.1987r. do 30.11.1987r., od 03.01.1988r. do 31.08.1988r., od 12.01.1989r. do 31.12.1989r. i od 22.03.1992r. do 18.03.1994r. Z. S. pracował na budowach zagranicznych jako monter, monter konstrukcji, blacharz, zbrojarz.

Dowód: częściowo zeznania wnioskodawcy Z. S. na płycie z nagrania zapisu cyfrowego z przebiegu rozprawy z dnia 27 marca 2015 roku w formacie obrazu i dźwięku (k.-30) 00:10:27-00:23:00, świadectwo pracy z 28.07.1995r. w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) k.-101-102 oraz aktach osobowych wnioskodawcy dot. jego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) we W., umowy o pracę w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) k.-103-107 oraz aktach osobowych wnioskodawcy dot. jego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) we W..

W dniu 05.04.2012r. Z. S. złożył w ZUS wniosek o emeryturę, do którego dołączył świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 30.06.1995r., z którego wynika, że w okresie od 08.08.1978r. do 30.06.1995r. Z. S. zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) we W. w warunkach szczególnych i w tym czasie wykonywał prace spawalnicze, montaż urządzeń i instalacji powietrznych na stanowisku ślusarz spawacz wymienionym w wykazie A dziale XIV poz. 12 pkt 1 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 19 z dnia 6.08.1983r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego.

Dowód: wniosek o emeryturę w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) k.-1-2, świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z 30.06.1995r. w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) k.-5.

Na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach organ rentowy uznał za udowodnione przez wnioskodawcę na dzień 01.01.1999r. 18 lat, 7 miesięcy i 13 dni okresów pracy w szczególnych warunkach (w tym cały okres od 08.08.1978r. do 30.06.1995r. bez urlopów bezpłatnych).

Dowód: raport ustalenia uprawnień do świadczenia w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) k.-74, karta przebiegu zatrudnienia w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) k.-76-77.

Decyzją z dnia 30 maja 2012r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał wnioskodawcy emeryturę od (...)

Dowód: decyzja w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) k.-78-79.

W dniu 28 października 2014 r. Z. S. złożył w ZUS wniosek o zaliczenie do stażu pracy okresów pracy jego zatrudnienia za granicą, do którego dołączył świadectwo pracy z dnia 28.07.1995r., z którego wynikało, że w okresach od 18.06.1979r. do 31.12.1979r., od 01.04.1980r. do 31.05.1980r., od 15.09.1986r. do 30.10.1986r., od 26.04.1987r. do 30.11.1987r., od 03.01.1988r. do 31.08.1988r., od 12.01.1989r. do 31.12.1989r. i od 22.03.1992r. do 18.03.1994r. Z. S. pracował na budowach zagranicznych jako monter, monter konstrukcji, blacharz, zbrojarz oraz dołączył umowy o prace na budowach eksportowych z których wynikało, iż od 18.06.1979r. do 31.12.1979r., od 01.04.1980r. do 31.05.1980r., od 15.09.1986r. do 31.12.1986r., od 27.04.1987r., od 12.01.1989r. do 31.12.1989r. Z. S. pracował na budowach zagranicznych.

Dowód: wniosek w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) k.-96, świadectwo pracy z 28.07.1995r. w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) k.-101-102, umowy o pracę w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) k.-103-107.

Na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach, a dołączonych do wniosku z 28.10.2014r., organ rentowy uznał za udowodnione przez wnioskodawcę na dzień 01.01.1999r. 14 lat, 2 miesiące okresów pracy w szczególnych warunkach (w tym cały okres od 08.08.1978r. do 30.06.1995r. bez urlopów bezpłatnych oraz okresów od 18.06.1979r. do 31.12.1979r., od 01.04.1980r. do 31.05.1980r., od 15.09.1986r. do 31.12.1986r., od 26.04.1987r. do 30.11.1987r., od 03.01.1988r. do 31.08.1988r., od 12.01.1989r. do 31.12.1989r. i od 22.03.1992r. do 18.03.1994r.).

Dowód: raport ustalenia uprawnień do świadczenia w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) k.-109.

Decyzją z dnia 26 stycznia 2015 roku znak: (...) ZUS odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury w związku z przedłożeniem nowych dowodów, które mają wpływ na prawo do świadczenia. W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż po rozpoznaniu wniosku z dnia 05.04.2012r. organ rentowy uwzględnił okresy pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 18 lat, 7 miesięcy, 13 dni. Na podstawie dodatkowych dokumentów organ rentowy stwierdził, że wnioskodawca udowodnił okres pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 14 lat, 2 miesięcy, wobec wymaganych 15 lat.

Dowód: decyzja ZUS z dnia 26 stycznia 2015 roku znak: (...) w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) k.-111.

Sąd zważył, co następuje:

Powyżej ustalony stan faktyczny Sąd oparł na materiale dowodowym zgromadzonym w trakcie trwania postępowania i ujawnionym na rozprawie, przede wszystkim w postaci dokumentów zebranych w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) oraz aktach osobowych wnioskodawcy dot. jego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) we W.. Przedmiotowy materiał Sąd uznał za rzetelny i wiarygodny. Strony bowiem w trakcie postępowania nie kwestionowały jego prawdziwości, a jedynie odmiennie go interpretowały oraz wyprowadzały z niego odmienne konkluzje o charakterze tak faktycznym jak i jurydycznym. Tym samym należy skonstatować, iż brak jest przesłanek by odmówić przymiotu wiarygodności dokumentom zgromadzonym w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) i w aktach osobowych wnioskodawcy dot. jego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) we W.. W konsekwencji przedmiotowy materiał dowodowy pozwolił dokonać w znacznym zakresie rekonstrukcji stanu faktycznego w niniejszej sprawie. Wobec poczynionej wyżej konstatacji podkreślenia wymaga fakt, iż akta pracownicze wnioskodawcy prowadzone były z należytą starannością, świadczy o tym kompletność zachowanych dokumentów jak i skrupulatność w ich wypełnianiu. Trzeba także dodać, iż o wiarygodności dokumentów świadczy fakt, iż zawierają one informacje dotyczące okoliczności występujących w dniu sporządzenia dokumentu, a zatem stanowią bardziej rzetelny materiał dowodowy niż relacje osobowych źródeł w postaci zeznań wnioskodawcy, rekonstruujących zdarzenia istniejące wiele lat wcześniej, a zatem w sposób naturalny obarczone ryzykiem nieścisłości wynikającym z niepamięci będącej inklinacją znacznego upływu czasu od zdarzeń na okoliczność zaistnienia których wnioskodawca był słuchany przed Sądem.

Sąd nadał również przymiot wiarygodności zeznaniom z wnioskodawcy w tym zakresie, w jakim są one niesprzeczne z wnioskami płynącymi z analizy materiału dowodowego uznanego za wiarygodny i rzetelny, tj. dokumentów zebranych w aktach emerytalnych organu rentowego nr (...) i aktach osobowych wnioskodawcy dot. jego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) we W.. Należy w tym miejscu podkreślić, iż Sąd zeznania wnioskodawcy w części dotyczącej charakteru wykonywanej przez niego pracy w okresach od 18.06.1979r. do 31.12.1979r., od 01.04.1980r. do 31.05.1980r., od 15.09.1986r. do 31.12.1986r., od 26.04.1987r. do 30.11.1987r., od 03.01.1988r. do 31.08.1988r., od 12.01.1989r. do 31.12.1989r. i od 22.03.1992r. do 18.03.1994r., tj. pracy na budowach eksportowych, uznał za nie mogące stanowić podstawy wyrokowania w sprawie. W tej części Sąd miał na uwadze okoliczność, iż treść złożonych przez Z. S. zeznań jest tylko przedstawieniem przez niego subiektywnej oceny stanu faktycznego, a nie jego rekonstrukcją, a nadto nie znajduje odzwierciedlenia w aktach pracowniczych wnioskodawcy.

W niniejszej sprawie jest bezspornym, iż od dnia 18.04.2012r. — decyzją z dnia 30.05.2012r. na skutek wniosku z 05.04.2012r. - ZUS przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury. W dniu 28.10.2014r. wnioskodawca złożył wniosek o doliczenie okresów pracy za granicą przedkładając na ta okoliczność dodatkowe dowody tj. świadectwo pracy z dnia 28.07.1995r. oraz umowy o pracę wystawione przez Przedsiębiorstwo (...) we W. potwierdzające okresy pracy na budowach eksportowych, które pozostają w sprzeczności z wcześniejszymi dokumentami dotyczącymi dot. zatrudnienia w szczególnych warunkach złożonymi przy wniosku o emeryturę z dnia 05.04.2012r. Po rozpoznaniu wniosku z dnia 05.04.2012r. organ rentowy uwzględnił okresy pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 18 lat, 7 miesięcy, 13 dni. Na podstawie dodatkowych dokumentów organ rentowy stwierdził, że wnioskodawca udowodnił okres pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 14 lat, 2 miesięcy, wobec wymaganych 15 lat. (ZUS uwzględnił cały okres od 08.08.1978r. do 30.06.1995r. bez urlopów bezpłatnych, a także, w konsekwencji analizy nowych dokumentów, bez okresów od 18.06.1979r. do 31.12.1979r., od 01.04.1980r. do 31.05.1980r., od 15.09.1986r. do 31.12.1986r., od 26.04.1987r. do 30.11.1987r., od 03.01.1988r. do 31.08.1988r., od 12.01.1989r. do 31.12.1989r. i od 22.03.1992r. do 18.03.1994r.).

W tym miejscu należy podnieść, iż zgodnie treścią z art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ((tekst jednolity z dnia 15 października 2013 roku Dz. U. z 2013 roku, poz. 1440 ze zm.) prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

W myśl przytoczonego przepisu postępowanie o ponowne ustalenie prawa do świadczeń może zostać wszczęte tylko w dwóch przypadkach: przedłożenia nowych dowodów, czyli dowodów, którymi organ rentowy nie dysponował w poprzednim postępowaniu, oraz ujawnienie okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji, a nieuwzględnionych przez organ rentowy. Jeżeli nie pojawią się nowe dowody lub nie ujawnią się nowe okoliczności, nie jest dopuszczalne wszczęcie postępowania na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Mając na uwadze treść przepisu art. 114 ust. 1 przedmiotowej ustawy wskazać należy, iż zaprezentowane w nim przesłanki stanowiące podstawę do wznowienia postępowania zostały wymienione w sposób enumeratywny. Oznacza to, iż ustawodawca stworzył katalog zamknięty owych okoliczności i zgodnie z jego wolą należy interpretować go w sposób ścisły.

W niniejszej sprawie wskazania wymaga, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 28 lutego 2012 roku (Dz. U. 2012.251) uznał art. 114 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za niezgodny z zasadą zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, wynikającą z art. 2 oraz z art. 67 ust. 1 Konstytucji RP. Zgodnie z tym wyrokiem wymieniony przepis art. 114 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych utracił moc z dniem 8 marca 2012 r. Natomiast decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 26 stycznia 2015 roku znak: (...), odmawiająca wnioskodawcy prawa do emerytury w związku z przedłożeniem nowych dowodów, które mają wpływ na prawo do świadczenia, nie została oparta na art. 114 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, lecz na art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W konsekwencji trzeba skonstatować, iż organ rentowy słusznie i prawidłowo zaskarżoną decyzją, wydaną na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury w związku z przedłożeniem nowych dowodów, które mają wpływ na prawo do świadczenia.

Jak ustalono bowiem, Z. S. od 18.06.1979r. do 31.12.1979r., od 01.04.1980r. do 31.05.1980r., od 15.09.1986r. do 31.12.1986r., od 26.04.1987r. do 30.11.1987r., od 03.01.1988r. do 31.08.1988r., od 12.01.1989r. do 31.12.1989r. i od 22.03.1992r. do 18.03.1994r. pracował na budowach zagranicznych jako monter, monter konstrukcji, blacharz, zbrojarz. Przedmiotowej okoliczności nie wykazano żadnym dokumentem dołączonym do wniosku z 05.04.2012r. (Z. S. złożył w ZUS wniosek o emeryturę, do którego dołączył świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 30.06.1995r. a z którego wynikało, że w okresie od 08.08.1978r. do 30.06.1995r. Z. S. zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) we W. w warunkach szczególnych). Dopiero do wniosku z 28 października 2014 r. o zaliczenie do stażu pracy okresów pracy zatrudnienia za granicą Z. S. dołączył świadectwo pracy z dnia 28.07.1995r., z którego wynikało, że w okresach od 18.06.1979r. do 31.12.1979r., od 01.04.1980r. do 31.05.1980r., od 15.09.1986r. do 30.10.1986r., od 26.04.1987r. do 30.11.1987r., od 03.01.1988r. do 31.08.1988r., od 12.01.1989r. do 31.12.1989r. i od 22.03.1992r. do 18.03.1994r. Z. S. pracował na budowach zagranicznych jako monter, monter konstrukcji, blacharz, zbrojarz oraz dołączył umowy o prace na budowach eksportowych z których wynikało, iż od 18.06.1979r. do 31.12.1979r., od 01.04.1980r. do 31.05.1980r., od 15.09.1986r. do 31.12.1986r., od 27.04.1987r., od 12.01.1989r. do 31.12.1989r. Z. S. pracował na budowach zagranicznych.

W tym miejscu wskazać należy, iż pozwany organ rentowy wywodził, że wnioskodawcy nie należy się wcześniejsza emerytura, o której mowa w art. 184 ust. 1 i 2 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity z dnia 15 października 2013 roku Dz. U. z 2013 roku, poz. 1440 ze zm.) oraz w zw. z § 4 ust.1 pkt 1 i 3 w zw. z § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.).

Zgodnie z powołanymi przepisami ubezpieczonemu mężczyźnie urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku 60 lat, jeżeli na dzień 1 stycznia 1999 roku wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, stanowiącym załącznik do powołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów w wymiarze co najmniej 15 lat oraz osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat, a także nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Pozwany organ rentowy stanął na stanowisku, iż przy uwzględnieniu powyższych przepisów wnioskodawcy nie przysługuje prawo do emerytury.

Zdaniem Sądu Okręgowego ostatecznie na uwzględnienie zasługuje stanowisko prezentowane w toku procesu przez pozwany organ rentowy.

Mając na uwadze treść odwołania niniejszą sprawę prowadzono pod kątem spełniania przez wnioskodawcę uprawnień do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

W tym miejscu należy stwierdzić, iż wnioskodawcy przy ustalaniu uprawnień do emerytury w obniżonym wieku nie można uznać, iż w okresach od 18.06.1979r. do 31.12.1979r., od 01.04.1980r. do 31.05.1980r., od 15.09.1986r. do 30.10.1986r., od 26.04.1987r. do 30.11.1987r., od 03.01.1988r. do 31.08.1988r., od 12.01.1989r. do 31.12.1989r. i od 22.03.1992r. do 18.03.1994r. wykonywał on pracę w szczególnych warunkach na stanowisku spawacza jak wynika to ze złożonego wcześniej świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 30.06.1995r. Z wiarygodnego materiału dowodowego (złożonych przez samego ubezpieczonego nowych dokumentów) wynika bowiem, że wówczas Z. S. pracował na budowach zagranicznych jako monter, monter konstrukcji, blacharz, zbrojarz. Tym samym nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracy na stanowisku zgodnym ze wskazanym w odpowiednim zarządzeniu resortowym, w tym przypadku zarządzeniu nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego - Dziennik Urzędowy Ministerstwa Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 3 sierpnia 1987 roku, nr 4 (a tylko takie ustalenie oznaczałoby, że jego praca była wykonywana w szczególnych warunkach).

Wnioskodawca nie wykazał, iż w okresach od 18.06.1979r. do 31.12.1979r., od 01.04.1980r. do 31.05.1980r., od 15.09.1986r. do 30.10.1986r., od 26.04.1987r. do 30.11.1987r., od 03.01.1988r. do 31.08.1988r., od 12.01.1989r. do 31.12.1989r. i od 22.03.1992r. do 18.03.1994r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował przy pracach wskazanych w wykazie A załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze - Dz.U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43 na stanowisku wskazanym w wykazie A stanowiącym załącznik do odpowiedniego zarządzenia resortowego. W konsekwencji zasadnie jako okresu pracy w warunkach szczególnych organ rentowy nie uwzględnił wnioskodawcy w/w spornych okresów pracy na budowach eksportowych.

W tym kontekście należy pamiętać, iż jedynie praca wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wymieniona w wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (co nie zostało wykazane) oraz na stanowisku wymienionym w odpowiednim zarządzeniu resortowym (co nie zostało wykazane) może być uznana za pracę w warunkach szczególnych. Trzeba w tym miejscu nadto podnieść, iż przepisy regulujące materię ubezpieczeń społecznych mają charakter bezwzględnie obowiązujących; oznacza to, iż w sytuacjach w nich określonych muszą być one stosowane przez organ rentowy w sposób ścisły. Niedopuszczalna jest wykładnia rozszerzająca (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2006 roku, I UK 138/06).

W tym kontekście należy zauważyć, iż sąd w postępowaniu cywilnym orzeka na podstawie zgromadzonego w wyniku inicjatywy stron procesowych materiału dowodowego. Obowiązek udowodnienia okoliczności z których strona wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne wypływa wprost z art. 6 kc. Zgodnie z tym przepisem to na wnioskodawcy spoczywał ciężar dowodu w zakresie ewentualnego dowodzenia charakteru jego pracy w okresie zatrudnienia na budowach eksportowych jako pracy w szczególnych warunkach. Przedmiotowemu obowiązkowi wnioskodawca nie sprostał. Przenosząc wyrażony w art. 6 kc, tradycyjnie zaliczany do instytucji prawa materialnego obowiązek dowodzenia powoływanych przez stronę okoliczności na grunt prawnoprocesowy wskazać należy, że koresponduje on z wyrażoną w art. 232 kpc zasadą inicjatywy procesowej stron. Zgodnie bowiem z treścią przywołanego przepisu o proceduralnym charakterze strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Literalna wykładnia omawianego przepisu, jak również jednolite poglądy wyrażane przez doktrynę i orzecznictwo nie pozostawiają wątpliwości, że to strony są „gospodarzami” postępowania, a dopuszczenie przez sąd z urzędu dowodu nie wskazanego przez stronę może nastąpić jedynie w wypadkach wyjątkowych i dotyczy sytuacji, w której pomimo aktywności stron w procesie nie jest możliwe wyjaśnienie wszystkich okoliczności koniecznych do rozstrzygnięcia sprawy. W żadnym zaś razie przepis art. 232 kpc nie może być wykorzystywany jako swoista „furtka” do przerzucenia na sąd obowiązków, które ciążą na stronie i które służą jej interesom. Dla poparcia przedstawionego powyżej stanowiska wskazać należy, że w orzeczeniu z dnia 7 listopada 1997 roku [III CKN 244/97, OSNC 1998, nr 3, poz. 52] Sąd Najwyższy stwierdził, że możliwość dopuszczenia przez sąd dowodu nie wskazanego przez strony nie oznacza, ze sąd obowiązany jest zastąpić własnym działaniem bezczynność strony, a skorzystanie przez sąd za swojego uprawnienia do podjęcia inicjatywy dowodowej jest możliwe jedynie w szczególnych sytuacjach procesowych o wyjątkowym charakterze. Z taką jednak sytuacją nie mamy do czynienia w przedmiotowym postępowaniu. Postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie, prowadzone z inicjatywy stron, należy w opinii Sądu Okręgowego we Włocławku określić jako wyczerpujące i tym samym wystarczające do merytorycznego rozstrzygnięcia sporu.

W ocenie Sądu wnioskodawca nie wykazał nie tylko w postępowaniu przed organem emerytalnym ale także w postępowaniu jurysdykcyjnym żadnym wiarygodnym środkiem dowodowym (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95), iż w ramach swojego zatrudnienia na budowach eksportowych pracował w szczególnych warunkach, tj. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przy pracach wskazanych w wykazie A załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, na stanowisku wskazanym w wykazie A stanowiącym załącznik odpowiedniego zarządzenia resortowego, tu zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego - Dziennik Urzędowy Ministerstwa Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 3 sierpnia 1987 roku, nr 4.

Niejako na marginesie można wskazać, iż zgodnie z aprobowanym przez Sąd stanowiskiem Sądu Najwyższego zaprezentowanym w wyroku z dnia 22 czerwca 2005 roku (sygn. akt I UK 351/04, publ. OSNP 2006/5-6/90), określanie dla celów emerytalnych stanowisk pracy jako "pracy wykonywanej w szczególnych warunkach" w rozumieniu wykazów stanowiących załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) nie należy do kompetencji pracodawcy (czy też przechowawcy jego dokumentów). Należy także dodać, iż z treści cytowanego wyżej § 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze nie wynika, aby stwierdzenie zakładu pracy (czy też przechowawcy jego dokumentów) w przedmiocie wykazania, na podstawie posiadanej dokumentacji, okresów pracy w szczególnych warunkach, miało charakter wiążący i nie podlegało kontroli organów przyznających świadczenia uzależnione od wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 kpc, gdyż podmiot wydający to świadectwo nie jest organem państwowym ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej. Tylko dokumenty wystawione przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Natomiast omawiane świadectwo traktuje się w postępowaniu sądowym jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 kpc, który stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument taki podlega kontroli zarówno co do prawdziwości wskazanych w nim faktów, jak i co do prawidłowości wskazanej podstawy prawnej. Także jego brak nie neguje możliwości wykazania innymi dowodami zatrudnienia w warunkach szczególnych. Z uwagi na powyższe Sąd prowadził postępowanie dowodowe, mające na celu zbadanie prawidłowości konstatacji świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 30.06.1995r.,, czego implikacją było sprecyzowanie, za pomocą stosownie zweryfikowanych zeznań wnioskodawcy oraz pozostałych dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego i w aktach osobowych wnioskodawcy dot. jego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) we W., charakteru pracy wnioskodawcy wykonywanej w okresach od 18.06.1979r. do 31.12.1979r., od 01.04.1980r. do 31.05.1980r., od 15.09.1986r. do 30.10.1986r., od 26.04.1987r. do 30.11.1987r., od 03.01.1988r. do 31.08.1988r., od 12.01.1989r. do 31.12.1989r. i od 22.03.1992r. do 18.03.1994r., czego implikacją stanowiła jednoznaczna konkluzją o braku możliwości uznania pracy wykonywanej w tymże okresach jako pracy w warunkach szczególnych.

Na marginesie można dodać, iż nawet hipotetyczne zaliczenie okresu zatrudnienia wnioskodawcy od 01.07.1998r. do 31.12.1998r. do stażu pracy w warunkach szczególnych nie zmieni zasadności zaskarżonej decyzji. Ewentualnie doliczony hipotetycznie okres jako zbyt krótki nie pozwala na osiągnięcie przez wnioskodawcę wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Przedstawiona wyżej argumentacja prowadzi do wniosku, iż wnioskodawca nie spełnił wszystkich niezbędnych warunków do przyznania mu wcześniejszej emerytury, o której mowa w art. 184 ust. 1 i 2 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz w zw. z § 4 ust.1 pkt 1 i 3 w zw. z § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze - wnioskodawca nie udowodnił wymaganego okresu 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze obniżającego wiek emerytalny.

Mając na uwadze powyższe rozważania, uznając decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 26 stycznia 2015 roku znak: (...) za pozbawioną wad tak faktycznych jak i prawnych, na podstawie przepisu art. 477 ¹⁴ § 1 kpc orzeczono jak w sentencji uzasadnianego wyroku. Nie stwierdzono bowiem żadnych podstaw do uwzględnienia odwołania wnioskodawcy.