Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 czerwca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Kielcach IX Wydział Karny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Andrzej Ślusarczyk

Sędziowie: SO Krzysztof Sójka

SR del. Dorota Kaniowska (spr.)

Protokolant: st.sekr.sądowy Dorota Ziółkowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Kielcach Jerzego Piwki

po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2013 roku

sprawy Ł. P. i P. Z.

oskarżonych o przestępstwo z art. 279 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i obrońcę oskarżonego P. Z.

od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach

z dnia 21 grudnia 2012 roku sygn. akt II K 992/11

I.  zmienia zaskarżony w ten sposób, że:

1.  w punkcie IV uchyla orzeczenie dotyczące określenia terminu naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 k.k.;

2.  w punkcie II za podstawę prawną orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności oskarżonemu P. Z. przyjmuje przepisy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 2 k.k.;

3.  w punkcie III za podstawę prawną orzeczenia o oddaniu pod dozór kuratora w okresie próby oskarżonego P. Z. przyjmuje przepis art. 73 § 2 k.k.;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od oskarżonych Ł. P. i P. Z. po 258,30 (dwieście pięćdziesiąt osiem 30/100) złotych na rzecz oskarżycieli posiłkowych K. B. (1) i I. B. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zasądza od oskarżonych Ł. P. i P. Z. po 710 (siedemset dziesięć) złotych na rzecz Skarbu Państwa tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt IX Ka 653/13

UZASADNIENIE

Prokuratura Rejonowa K. -Wschód w K. oskarżyła Ł. P. i P. Z. o to, że w dniu 25 lipca 2011 roku działając wspólnie i w porozumieniu poprzez otwarcie drzwi do mieszkania w K. przy. U. (...)/15 wcześniej skradzionymi kluczami dokonali zaboru w celu przywłaszczenia pieniędzy w kwocie 3.000zł oraz złotych i srebrnych monet o wartości 10.500zł na szkodę K. B. (2) tj. o przestępstwo z art. 279§lkk.

Wyrokiem z dnia 21 grudnia 2012 roku w sprawie II K 992/11 Sąd Rejonowy w Kielcach, w ramach czynu zarzucanego aktem oskarżenia, uznał oskarżonych Ł. P. i P. Z. za winnych tego, że w dniu 25 lipca 2011 roku w K. , działając wspólnie i w porozumieniu ze sobą, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, poprzez otwarcie drzwi do mieszkania w K. przy ul. (...) wcześniej skradzionymi kluczami, dokonali zaboru w celu przywłaszczenia pieniędzy w kwocie 3.000zł oraz złotych i srebrnych monet o łącznej wartości 36.360zł oraz innych rzeczy ruchomych o łącznej wartości 189złotych na szkodę K. B. (1) i I. B., tj. przestępstwa z art.279§kk, za które na podstawie powołanego przepisu i art. 33§1, 2i 3kk wymierzono obu oskarżonym kary po l rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności i kary grzywny w wysokości 100 stawek dziennych, po ustaleniu stawki dziennej na kwotę 20,-zł. Na podstawie art. 69§1 i 2kk i art.70§lpkt 1kk wykonanie wymierzonych obu oskarżonym kar pozbawienia wolności warunkowo zawieszono na 4 lata próby z oddaniem ich na podstawie art.73§lkk pod dozór kuratora sądowego. Na podstawie art.46§lkk zobowiązano oskarżonych solidarnie do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę kwoty 39.549zł na rzecz K. B. (1) i I. B. w terminie 2 lat od

l

uprawomocnienia się wyroku. Na podstawie art.63§lkk na poczet wymierzonej oskarżonemu Ł. P. kary grzywny zaliczono okres zatrzymania w dniach 04-05 sierpnia 2011 roku i karę grzywny uznano za wykonaną w rozmiarze 4 stawek dziennych. Na podstawie art.230§2kpk orzeczono o zwrocie na rzecz K. B. (1) dowodów rzeczowych w postaci certyfikatów monet. W oparciu o dyspozycję art. 627kpk zasądzono od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa kwoty po 1.168,61 zł tytułem kosztów sądowych w sprawie.

Apelację od powyższego wyroku wnieśli Prokurator i obrońca oskarżonego P. Z..

Oskarżyciel publiczny zaskarżył wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze na korzyść oskarżonych Ł. P. i P. Z. zarzucając wyrokowi obrazę prawa materialnego, a mianowicie art.46§lkk poprzez niewłaściwe jego zastosowanie w zakresie wskazania terminu wykonania nałożonego obowiązku solidarnego naprawienia szkody przez oskarżonego Ł. P. i P. Z. na rzecz pokrzywdzonych K. i I. B. podczas, gdy przepis art.46§lkk nie zawiera podstawy do zastrzeżenia terminu wykonania nałożonego obowiązku. W konkluzji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uchylenie w punkcie IV wyroku terminu wykonania orzeczonego obowiązku naprawienia szkody.

Na rozprawie Prokurator wniósł o zmianę podstawy warunkowego zawieszenia kary i dozoru wobec faktu, iż oskarżony P. Z. jest sprawcą młodocianym.

Obrońca oskarżonego P. Z. zaskarżył wyrok w części dotyczącej kary na jego korzyść, zarzucając wyrokowi rażącą niewspółmierność (surowość) orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres l roku i 6 miesięcy z warunkowym zawieszeniem na 4 lata i grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 20 zł oraz nałożenie solidarnie obowiązku naprawienia szkody w całości, w sytuacji, gdy z uwagi na okoliczności jego popełnienia , jak i warunki osobiste oskarżonego celowe było wymierzenia kary łagodniejszej, z krótszym okresem próby jak też orzeczenie obowiązku naprawienia szkody w części. W konkluzji obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie łagodniejszej kary pozbawienia wolności i grzywny, skrócenie okresu próby i orzeczenia obowiązku naprawienia szkody w części.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego P. Z. i Prokuratora okazały się skuteczne o tyle, że doprowadziły do zmiany zaskarżonego wyroku, w części dotyczącej podstawy prawnej warunkowego zawieszenia kary i oddania pod dozór kuratora oraz w części dotyczącej obowiązku naprawienia szkody.

Sąd II instancji podzielił w całości ustalenia stanu faktycznego jak i ocenę dowodów dokonaną zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego przez Sąd Rejonowy, a nie kwestionowane ostatecznie przez strony. Ocena ta jest swobodna a nie dowolna oraz zgodna z dyrektywami art.7kpk. Podobnie nie budzi wątpliwości kwalifikacja prawna przypisanego sprawcy czynu, którą Sąd odwoławczy podzielił w całości i której nie ma potrzeby powtarzać w tym miejscu. Prawidłowo została ustalona także wartość skradzionego mienie, a ustaleń tych strony nie kwestionowały.

Apelacja Prokuratora jest zasadna, iż zasługuje na uwzględnienie, choć błędnie określono jej kierunek. Trafnie podniósł autor apelacji, iż w przypadku nałożenia obowiązku naprawienia szkody z art. 46§lkk brak podstawy do zakreślenia terminu realizacji obowiązku. Pogląd taki jest ugruntowany w orzecznictwie i literaturze i Sąd Okręgowy go podziela.

Ustawodawca nie przewidział w przepisie art. 46 § l k.k. potrzeby zakreślenia terminu realizacji orzeczonego obowiązku częściowego naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem. Orzeczenie w tej części realizowane jest w trybie cywilnoprawnym poprzez nadanie mu na żądanie pokrzywdzonego klauzuli wykonalności, (tak Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 19 września 2012 r. w sprawie II AKa 233/12 LEX nr 1238269)

Sąd nie może określać terminu wykonania obowiązku naprawienia szkody -staje się on wykonalny z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia nakładającego ten obowiązek. "(...) 2. Określenie przez sąd w wyroku terminu naprawienia szkody, w wypadku orzeczenia tego obowiązku jako środka karnego na podstawie art. 46 § l k.k., nie znajduje żadnego oparcia w przepisach kodeksu karnego" (tak wyrok SA w Katowicach z dnia 3 marca 2011 r., II AKa 42/11, LEX nr 846484).

3

Skutkowało to zmiana zaskarżonego wyroku i uchyleniem rozstrzygnięcia w części określającej termin środka karnego naprawnienia szkody z art.46§lkk.

Także stanowisko Prokuratora co faktu, iż P. Z. jest sprawcą młodocianym zasługują na uwzględnienie. Urodził się on bowiem w dniu 06 lutego 1991 roku, a zatem w chwili czynu nie ukończył 21 lat, zaś w chwili orzekania lat 24 (art115§10kk). Skutkowało to zmianą podstawy warunkowego zawieszenia na art. 70§2kk a oddania pod dozór kuratora na art. 73§2kk.

Apelacja obrońcy nie zasługuje na uwzględnienie. Nie sposób zgodzić się ze stwierdzeniem, iż orzeczona kara pozbawienia wolności i grzywny oraz nałożony obowiązek naprawnienia szkody są nadmiernie surowe.

Niewspółmierność rażąca kary to znaczna różnica między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą. Natomiast o rażącej niewspółmierności kary nie można mówić w sytuacji gdy sąd wymierzając karę, uwzględnił wszystkie okoliczności wiążące się z poszczególnymi ustawowymi dyrektywami jej wymiaru, czyli wówczas, gdy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego ustawową zasadę sądowego wymiaru kary, nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się utrzymać w kontekście wymagań wynikających z ustawowych dyrektyw determinujących wymiar kary określonych w art. 53 k.k. (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie w sprawie II AKa 175/11 z dnia 2011-09-20 LEX nr 1108588)

Wymierzając karę oskarżonemu P. Z. Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił stopień winy i społecznej szkodliwości przypisanego mu czyny, uwzględnił w szczególności wartość szkody ale też motywację i sposób działania i rolę P. Z. w zdarzeniu . W dostatecznym zakresie uwzględniono okoliczności łagodzące jakimi były przyznanie się do winy i dotychczasowa niekaralność sprawcy, ale też młody wiek sprawcy. Przy wysokiej wartość skradzionego mienia kara l roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności w sytuacji, gdy włamanie zagrożone jest karą od l roku pozbawienia wolności nie razi swoją surowością. Nie sposób zgodzić się z argumentacja obrońcy o nadmiernej surowości kary grzywny. Wymiar orzeczonej kary jest adekwatny do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, a wysokość stawki dziennej uwzględnia sytuację rodzinną i majątkową oskarżonego oraz jego możliwości

zarobkowe . Oskarżony pracuje ze stałym dochodem a zatem nie zachodzą wobec niego okoliczności z art.58§2kk.

Prawidłowym wobec wniosku pokrzywdzonych, było nałożenie obowiązku naprawienia szkody na oskarżonego w całości, solidarnie z drugim ze sprawców. Orzeczenie środka karnego, przewidzianego w art. 46 § l k.k., dopuszczalne jest również w postaci solidarnego zobowiązania współsprawców przestępstwa do naprawienia wyrządzonej szkody, w całości albo w części" (uchwała SN z dnia 13 grudnia 2000 r., I KZP 40/00, OSNKW 2001, nr 1-2, póz. 2) . Tylko tak orzeczony środek karny zagwarantuje interesy pokrzywdzonych a i spełni, wraz z orzeczoną karą, swoją rolę w zakresie prewencji indywidualnej wobec oskarżonego.

Brak podstaw, aby ingerować w długość okresu próby wobec oskarżonego.

Orzeczone kary i środki karne są adekwatne do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, spełnią wobec oskarżonego swoją rolę zarówno w zakresie wychowania jak i prewencji oraz uczynią zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości, przekonają tez innych o nieopłacalności przestępstw. Zgodnie bowiem z treścią wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 1973 roku (OSNKW 1973, nr 12, póz. 154), oceniając współmierność kary nie można poprzestać jedynie na elemencie, czy niektórych tylko elementach kar wymierzonych sprawcy przestępstwa, lecz uwzględnić należy ogół dolegliwości, jakie orzeczono wobec oskarżonego.

W tej sytuacji na podstawie art. 437§lkpk zmienił zaskarżony wyrak w opisanym wyżej zakresie, utrzymując go w mocy w pozostałej części.

O kosztach procesu na rzecz oskarżycieli posiłkowych orzeczono na podstawie art. 634kpk w zw. z art. 627kpk , zasądzając koszty zastępstwa procesowego na ustalone na podstawie 14 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 635 i 636kpk obciążając oskarżonych wydatkami za postępowanie odwoławcze i opłatami od orzeczonych kar.