Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ka 482/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 marca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie, Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Urszula Gubernat

Sędziowie: SSO Jadwiga Żmudzka (spr.)

SSR del. Agnieszka Anioł

Protokolant: st. prot. Ewa Krzyk

przy udziale Zbigniewa Grzesika Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniach 26 listopada 2014 roku i 4 marca 2015 roku, sprawy

J. D.

oskarżonego o przestępstwa z art. 231 § 1 kk i art. 270 § 1 kk i art. 276 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk; art. 231 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

J. B.

oskarżonego o przestępstwo z art. 231 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

S. S.

oskarżonego o przestępstwo z art. 231 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych J. D., J. B. i S. S.

od wyroku Sądu Rejonowego w Chrzanowie z dnia 20 marca 2014r. sygn. akt II K 660/13

wyrok w zaskarżonej części, to jest w odniesieniu do oskarżonych J. D., J. B. i S. S. utrzymuje w mocy i zasądza na rzecz Skarbu Państwa od oskarżonych: J. D. kwotę 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych, J. B. i S. S. kwoty po 320 (trzysta dwadzieścia) złotych, tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

SSO Jadwiga Żmudzka SSO Urszula Gubernat SSR Agnieszka Anioł

Sygn. akt IV Ka 482/14

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 4 marca 2015 roku

1.  J. D. został oskarżony o to, że:

I.  w bliżej nieustalonym dniu pomiędzy 21 czerwca 2012 r. a 26 czerwca 2012 r. w T. woj. (...), będąc funkcjonariuszem publicznym, tj. radnym Rady Miasta T. oraz Przewodniczącym Komisji (...) Rady Miasta T., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru przekroczył swoje uprawnienia w ten sposób, że usunął i zniszczył dokument, którym nie miał prawa wyłącznie rozporządzać, tj. pierwszą oraz drugą stronę czterostronicowego oryginalnego protokołu z posiedzenia Komisji (...)Rady Miasta T. odbytego przez tę Komisję w dniu 21 czerwca 2012 r., a spisanego przez członka tej Komisji H. H. oraz podpisanego przez J. D., S. S., J. B. i H. H., a następnie w celu użycia za autentyczny przerobił dokument w postaci protokołu z posiedzenia Komisji (...) Rady Miasta T. odbytego przez tę komisję w dniu 21 czerwca 2012 r., a spisanego przez członka tej Komisji H. H. oraz podpisanego przez J. D., S. S., J. B. i H. H. poprzez napisanie w całości od nowa treści pierwszej oraz drugiej strony czterostronicowego protokołu relacjonującego przebieg posiedzenia Komisji w dniu 21 czerwca 2012 r. w sposób odmienny niż oryginał protokołu, a następnie dołączył tak przerobioną treść dwóch stron protokołu do oryginalnej niezapisanej trzeciej strony protokołu, stanowiącej rewers oryginalnie wypełnionej i podpisanej przez członków Komisji czwartej strony protokołu posiedzenia Komisji z dnia 21 czerwca 2012 r., po czym posłużył się tak przerobionym dokumentem jako autentycznym poprzez przedłożenie go w Biurze Rady Miasta T., czym działał na szkodę interesu publicznego

tj. o przestępstwo z art. 231 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. i art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

II.  w bliżej nieustalonym dniu pomiędzy 27 września 2012 r. a 24 października 2012 r. w T. woj. (...), będąc funkcjonariuszem publicznym, tj. radnym Rady Miasta T. oraz Przewodniczącym Komisji (...) Rady Miasta T., działając wspólnie i w porozumieniu z funkcjonariuszami publicznymi, a to radnymi Rady Miasta T. oraz zarazem członkami Komisji (...) Rady Miasta T., a to S. S. i J. B. oraz funkcjonariuszami publicznymi, tj. sołtysem B. F. B. oraz sołtysem P. K. L. przekroczył swoje uprawnienia w ten sposób, że w celu użycia za autentyczny, przerobił protokół z posiedzenia Komisji(...) Rady Miasta T. odbytego przez tę Komisję w dniu 21 czerwca 2012 r., a spisanego przez członka tej Komisji H. H. oraz podpisanego przez J. D., S. S., J. B. i H. H. poprzez dopisanie i podpisanie - na trzeciej oryginalnej niewypełnionej stronie czterostronicowego protokołu, stanowiącej verso oryginalnie zapisanej i podpisanej już czwartej strony protokołu posiedzenia Komisji z dnia 21 czerwca 2012 roku - treści wskazujących na to, że w głosowaniu nad protokołem z dnia 21 czerwca 2012 r. Komisja głosowała za przyjęciem protokołu 3 głosy i jeden przeciw oraz treści, że protokół z Komisji potwierdzają sołtysi sołectwa B. i P., po czym treść tę dołączyli do podrobionej już przez J. D. pierwszej i drugiej strony protokołu posiedzenia Komisji z dnia 21 czerwca 2012 r., czym działał na szkodę interesu publicznego

tj. o przestępstwo z art. 231 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.;

2.  J. B.

3.  S. S.

4.  K. L.

5.  F. B.

zostali oskarżeni o to, że:

III.  w bliżej nieustalonym dniu pomiędzy 27 września 2012 r. a 24 października 2012 r. w T. woj. (...):

- J. B. będąc funkcjonariuszem publicznym tj. radnym Rady Miasta T. oraz członkiem Komisji (...) Rady Miasta w T.,

- S. S. będąc funkcjonariuszem publicznym tj. radnym Rady Miasta T. oraz Wiceprzewodniczącym Komisji (...) Rady Miasta w T.,

- F. B. będąc funkcjonariuszem publicznym – tj. sołtysem B.

- K. L. będąc funkcjonariuszem publicznym, tj. sołtysem P.

działając wspólnie i porozumieniu z funkcjonariuszem publicznym radnym Rady Miasta T. i Przewodniczącym Komisji (...) Rady Miasta T. J. D., przekroczyli swoje uprawnienia w ten sposób, że w celu użycia za autentyczny przerobili protokół z posiedzenia Komisji (...) Rady Miasta T. odbytego przez tę Komisję w dniu 21 czerwca 2012 r., a spisanego przez członka tej Komisji H. H. oraz podpisanego przez J. D., S. S., J. B. i H. H. poprzez dopisanie i podpisanie - na trzeciej oryginalnej niewypełnionej stronie czterostronicowego protokołu, stanowiącej verso oryginalnie zapisanej i podpisanej już czwartej strony protokołu posiedzenia Komisji z dnia 21 czerwca 2012 roku - treści wskazujących na to, że w głosowaniu nad protokołem z dnia 21 czerwca 2012 r. Komisja głosowała za przyjęciem protokołu 3 głosy i jeden przeciw oraz treści, że protokół z Komisji potwierdzają sołtysi sołectwa B. i P., po czym treść tę dołączyli do podrobionej już przez J. D. pierwszej i drugiej strony protokołu posiedzenia Komisji z dnia 21 czerwca 2012 r., czym działali na szkodę interesu publicznego

tj. o przestępstwo z art. 231 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Sąd Rejonowy w Chrzanowie wyrokiem z dnia 20 marca 2014 roku sygn. akt II K II K 660/13 orzekł, co następuje:

1.  oskarżonego J. D. uznaje za winnego tego, że w bliżej nieustalonym dniu pomiędzy 21 czerwca 2012 r. a 26 czerwca 2012 r. w T. woj. (...), będąc funkcjonariuszem publicznym - radnym Rady Miasta T. i zarazem Przewodniczącym Komisji (...) Rady Miasta T., działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, przekroczył swoje uprawnienia w ten sposób, że usunął i zniszczył dokument, którym nie miał prawa wyłącznie rozporządzać w postaci pierwszej karty dwukartowego (czterostronicowego) oryginalnego protokołu z posiedzenia Komisji (...) Rady Miasta T. odbytego w dniu 21 czerwca 2012 r., a spisanego przez członka Komisji H. H. oraz podpisanego przez członków Komisji J. D., S. S., J. B. i H. H., a następnie w celu użycia za autentyczny podrobił dokument w postaci pierwszej karty dwukartowego (czterostronicowego) protokołu z posiedzenia tejże Komisji odbytego w dniu 21 czerwca 2012 r., spisanego przez członka Komisji H. H. oraz podpisanego przez członków Komisji J. D., S. S., J. B. i H. H. poprzez napisanie w całości od nowa treści całej pierwszej karty, czyli pierwszej i drugiej stronicy tego protokołu, relacjonującej przebieg posiedzenia Komisji w dniu 21 czerwca 2012 r. w sposób odmienny niż oryginał protokołu, a następnie dołączył tak podrobioną treść pierwszej karty protokołu do oryginalnej drugiej karty, zawierającej nie zapisaną trzecią stronicę protokołu, stanowiącą rewers oryginalnie wypełnionej i podpisanej przez członków Komisji czwartej stronicy tego protokołu, po czym posłużył się tak przerobionym dokumentem protokołu jako autentycznym przedkładając go w Biurze Rady Miasta T., czym działał na szkodę interesu publicznego, co stanowi występek z art. 231 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. i art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na mocy art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. przy zastosowaniu art. 58 § 3 k.k. wymierza mu karę 150 (sto pięćdziesiąt) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych;

2.  oskarżonego J. D. uznaje za winnego tego, że w bliżej nieustalonym dniu pomiędzy 27 września 2012 r. a 24 października 2012 r. w T. woj. (...), będąc funkcjonariuszem publicznym - radnym Rady Miasta T. a zarazem Przewodniczącym Komisji (...) Rady Miasta T., działając wspólnie i w porozumieniu z radnymi Rady Miasta T. i zarazem członkami Komisji (...) Rady Miasta T., a to S. S. i J. B. oraz z sołtysem sołectwa B. F. B. oraz sołtysem sołectwa P. K. L., przekroczył swoje uprawnienia w ten sposób, że w celu użycia za autentyczny przerobił protokół z posiedzenia Komisji (...) Rady Miasta T. odbytego w dniu 21 czerwca 2012 r. spisany przez członka Komisji H. H. oraz podpisanego przez członków Komisji J. D., S. S., J. B. i H. H. poprzez dopisanie i podpisanie na trzeciej oryginalnie niewypełnionej stronicy czterostronicowego protokołu, stanowiącej verso oryginalnie zapisanej i podpisanej już czwartej stronicy protokołu posiedzenia Komisji z dnia 21 czerwca 2012 roku, treści wskazujących na to, że w głosowaniu nad przedmiotowym protokołem posiedzenia z dnia 21 czerwca 2012 r. Komisja głosowała za przyjęciem 3 głosy i jeden przeciw oraz treści, że protokół z posiedzenia Komisji potwierdzają sołtysi sołectw B. i P., po czym treść tę dołączył do podrobionej uprzednio pierwszej karty protokołu posiedzenia Komisji z dnia 21 czerwca 2012 r., czym działał na szkodę interesu publicznego, co stanowi występek z art. 231 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na mocy art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. przy zastosowaniu art. 58 § 3 k.k. wymierza mu karę 150 (sto pięćdziesiąt) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych;

3.  na mocy art. 85 k.k. i art. 86 § 1 i 2 k.k. biorąc za podstawy kary z osobna wymierzone za oba zbiegające się przestępstwa orzeka wobec oskarżonego J. D. karę łączną 200 (dwieście) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych;

4.  oskarżonych S. S. i J. B. uznaje za winnych tego, że w bliżej nieustalonym dniu pomiędzy 27 września 2012 r. a 24 października 2012 r. w T. woj. (...), będąc funkcjonariuszami publicznymi - radnymi Rady Miasta T. a zarazem członkami Komisji (...) Rady Miasta T., działając wspólnie i porozumieniu z radnym Rady Miasta T. i Przewodniczącym Komisji (...) Rady Miasta T. J. D. oraz sołtysem sołectwa B. F. B. i sołtysem sołectwa P. K. L., przekroczyli swoje uprawnienia w ten sposób, że w celu użycia za autentyczny przerobili protokół z posiedzenia Komisji (...) Rady Miasta T. odbytego w dniu 21 czerwca 2012 r. spisany przez członka Komisji H. H. oraz podpisany przez członków Komisji J. D., S. S., J. B. i H. H. poprzez dopisanie i podpisanie na trzeciej oryginalnie nie wypełnionej stronicy czterostronicowego protokołu, stanowiącej verso oryginalnie zapisanej i podpisanej już czwartej stronicy protokołu posiedzenia, treści wskazujących na to, że w głosowaniu nad protokołem z dnia 21 czerwca 2012 r. Komisja głosowała za przyjęciem 3 głosy i jeden przeciw oraz treści, że protokół z Komisji potwierdzają sołtysi sołectwa B. i sołectwa P., po czym treść tę dołączyli do podrobionej uprzednio przez J. D. pierwszej karty przedmiotowego protokołu, czym działali na szkodę interesu publicznego, co stanowi występek z art. 231 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na mocy art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. przy zastosowaniu art. 58 § 3 k.k. wymierza każdemu z nich karę 120 (stu dwudziestu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych;

5.  na mocy art. 66 § 1 i 2 k.k. i art. 67 § 1 k.k. warunkowo umarza postępowanie karne wobec oskarżonych F. B. i K. L. o to, że w dniu 27 września 2012 r. w T. woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z radnymi Rady Miasta T. oraz członkami Komisji (...) Rady Miasta T. J. B., S. S. i J. D., wiedząc, że osoby te jako radni Rady Miasta T. są funkcjonariuszami publicznymi i mając świadomość, że przekraczają swe uprawnienia i działają na szkodę interesu publicznego, w celu użycia za autentyczny przerobili protokół z posiedzenia Komisji (...) Rady Miasta T. odbytego w dniu 21 czerwca 2012 r. spisany przez członka Komisji H. H. oraz podpisanego przez członków Komisji J. D., S. S., J. B. i H. H. poprzez dopisanie i podpisanie na trzeciej oryginalnie niewypełnionej stronicy czterostronicowego protokołu, stanowiącej verso oryginalnie zapisanej i podpisanej już czwartej stronicy przedmiotowego protokołu, treści wskazujących na to, że w głosowaniu nad protokołem z dnia 21 czerwca 2012 r. Komisja głosowała za przyjęciem 3 głosy i jeden przeciw oraz treści, że protokół z posiedzenia Komisji potwierdzają sołtysi sołectwa B. i sołectwa P., przy czym czyn ten kwalifikuje jako wypadek mniejszej wagi w rozumieniu art. 270 § 2a k.k., to jest o czyn stanowiący występek z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 21 § 2 k.k. i art. 270 § 2a k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., na okres próby wynoszący jeden rok;

6.  na mocy art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 7 k.k. orzeka wobec oskarżonych F. B. i K. L. świadczenie pieniężne w kwocie po 200 (dwieście) złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej;

7.  na zasadzie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. w zw. z art. 629 k.p.k., art. 3 ust. 1 i art. 7 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. 49 poz. 223 z 1983 r. z późn. zm.) zasądza na rzecz Skarbu Państwa od oskarżonego J. D. kwotę 500 (pięćset) złotych, od oskarżonych S. S. i J. B. kwoty po 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu wydatków oraz wymierza opłatę oskarżonemu J. D. w kwocie 400 (czterysta) złotych i oskarżonym S. S. i J. B. w kwotach po 240 (dwieście czterdzieści) złotych oraz zasądza od oskarżonych F. B. i K. L. na rzecz Skarbu Państwa kwoty po 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu wydatków i wymierza im opłatę w kwocie po 100 (sto) złotych.

Apelacje od powyższego wyroku wnieśli: obrońca oskarżonych J. B., S. S. oraz obrońca oskarżonego J. D..

Apelacja obrońcy oskarżonych J. B. i S. S. zaskarża wyrok w całości na korzyść obu oskarżonych i zarzuca:

l/ obrazę prawa materialnego - art. 25 ust 1 ustawy z dnia 8 III 1990 r. o samorządzie gminnym /tekst jednolity z 11 III 2013r. r. Dz.U. z 2013 r. poz. 594/ w zw. z art. 231 par 1 k.k., poprzez wyrażenie błędnego poglądu prawnego jakoby oskarżeni jako radni posiadali status funkcjonariuszy publicznych.

2/ obrazę prawa materialnego - 115 par 14 k.k. w zw. z art. 270 par 1 k.k. -poprzez błędne przyjęcie, że protokół z posiedzenia Komisji (...)Rady Miasta T., miał cechy dokumentu - stanowił dowód prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mającej znaczenie prawne - art. 438 pkt 1 k.p.k.;

3/ błąd w ustaleniach faktycznych , przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść poprzez:

a/ - bezpodstawne przyjęcie, że oskarżeni sfałszowali protokół z posiedzenia z dniu 21 czerwca 2012 r. Komisji (...)Rady Miasta T.

ewentualnie, jeśli doszło do tego fałszu

b/ - że czyn ten cechuje więcej niż znikomy stopień społecznej szkodliwości.

- art. 438 pkt 3 k.p.k.

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie obu oskarżonych, względnie uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przy przyjęciu, że czyn wyczerpuje jedynie znamiona przest. z art. 270 par 1 i 2a k.k. – umorzenie postępowania na podstawie przepisu art. 17 par 1 pkt 3 k.p.k.

Obrońca oskarżonego J. D., zaskarżył wyrok w całości na korzyść tego i zaskarżonemu wyrokowi w oparciu o przepis art. 438 § 2 i 3 k.p.k. zarzucił mającą wpływ na treść wyroku obrazę przepisów postępowania- w szczególności:

- art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności nadanie nadmiernego znaczenia zeznaniom świadka H. H. i bezkrytyczne danie im wiary, bez rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, naruszenie zasad prawidłowego rozumowania i wskazań doświadczenia życiowego co doprowadziło do nieuprawnionego przyjęcia, że dopuścił się on czynów przypisanych mu w akcie oskarżenia;

- art. 366 § 1 K.p.k. w zw. z art. 167 K.p.k., 169§2 K.p.k. i art. 7 K.p.k. przez zaniechanie dążenia do wszechstronnego wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy, a w szczególności odstąpienie od przeprowadzenia dowodu z przesłuchania w charakterze świadków M. W., P. B. (zam. ul. (...), B., (...)-(...) T.) i W. F. (zam. ul. (...), B., (...)-(...) T.) na okoliczność negatywnego stosunku świadka S. A. do Ochotniczej Straży Pożarnej w B., a także uchylenie pytania skierowanego do świadka B. P. „czy w Radzie Miasta są grupy interesów sprzeczne ze sobą.”;

- art. 172 K.p.k. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przeprowadzenie konfrontacji świadków H. H., A. A., S. A., R. K. i M. W. z pominięciem odczytania świadkom treści ich zeznań złożonych w postępowaniu przygotowawczym oraz przeprowadzenie konfrontacji jednocześnie wszystkich tych świadków;

- art. 5 § 2 K.p.k. poprzez pominięcie nie dających się usunąć wątpliwości i nie zastosowanie zasady ich rozstrzygania na korzyść oskarżonego.

Na podstawie przepisu art. 438 pkt 3 K.p.k. wyrokowi zarzucił dokonanie błędnych ustaleń faktycznych poprzez:

- przyjęcie, że protokół podpisany przez J. D. w dniu 21 czerwca 2012 r. zawierał zapis, że Komisja (...) wnioskuje by teren przy zalewie G. przekazać po połowie dla Klubu (...) oraz OSP w B., a w konsekwencji ustalenia, że wskutek działania oskarżonego doszło do umyślnego przerobienia przez niego protokołu posiedzenia Komisji (...) Rady Miasta T. z dnia 21 czerwca 2012 r., co spowodowało autentyczne, rzeczywiste niebezpieczeństwo powstania szkody dla interesu publicznego oraz, że działaniem swym przekroczył swe uprawnienia, wyczerpując znamiona przestępstwa z art. 231 § 1 K.k.

- przyjęcie, że oskarżony J. D., niszcząc pierwszą stronę protokołu posiedzenia Komisji (...) Rady Miasta T. dopuścił się zniszczenia autentycznego dokumentu i tym samym wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 276 K.k.

poprzez przyjęcie, że oskarżony dokonał przerobienia autentycznego protokołu posiedzenia Komisji (...) Rady Miasta T. z dnia 21 czerwca 2012 r. w celu posłużenia się nim jako autentycznym i tym samym wyczerpał znamiona przepisu art. 270 K.k.

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o:

I. uzupełnienie postępowania dowodowego i przeprowadzenie dowodu z artykułów prasowych opublikowanych w Gazecie (...) z dnia 24.03.2014 r. i 28 marca 2014r. na okoliczność komentowania przez świadka H. H. treści wyroku i podania przez nią, że w protokole z posiedzenia zapisała „swoją opinię” a nie ustalenia poczynione przez Komisję. Artykuły te ukazały się po wydaniu wyroku przez sąd, zatem nie mogły być przedmiotem dowodu przed sądem I instancji, a zawierają informacje istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

II. zmianę zaskarżonego wyroku i

1.  uniewinnienie J. D. od zarzutów zawartych w akcie oskarżenia lub uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

2.  zasądzenie na rzecz oskarżonego zwrotu kosztów postępowania.

Wyrok w odniesieniu do pozostałych oskarżonych uprawomocnił się.

Sąd Odwoławczy rozważył, co następuje:

Apelacje obrońców oskarżonych okazały się być nieuzasadnione, a wszystkie podniesione w nich zarzuty chybione.

Sąd Odwoławczy uwzględnił wniosek dowodowy zawarty w apelacji obrońcy oskarżonego J. D. oraz zgłoszony na rozprawie apelacyjnej, o dopuszczenie dowodów z artykułów prasowych. Z tych dowodów wynika, że ukazały się w Gazecie (...) artykuły dotyczące niniejszej sprawy. Świadek H. H. zaprzeczyła, ażeby używała do dziennikarza niektórych stwierdzeń, które przytoczono w artykule, jako mające być jej wypowiedziami. Brak jest podstaw do kwestionowania wiarygodności jej twierdzeń w tym zakresie. Niezależnie od tego wskazać należy, że dana osoba, udzielająca informacji prasie, nie jest uprzedzana o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń i nie ma prawnego obowiązku mówienia prawdy pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe oświadczenia, w przeciwieństwie do przesłuchania przez organ procesowy w charakterze świadka. Art. 174 k.p.k. jasno stanowi, że dowodu z zeznań świadka, tak, jak i z wyjaśnień oskarżonego, nie wolno zastępować treścią pism, zapisków lub notatek urzędowych.

Sąd Odwoławczy dał wiarę zeznaniom świadka H. H., złożonym na rozprawie odwoławczej w takim zakresie, w jakim nie były one sprzeczne z zeznaniami złożonymi poprzednio. Świadek H. H. wytłumaczyła sprzeczności w swoich zeznaniach tym, że upłynął już czas od poszczególnych zdarzeń, wskazała, że upłynęło już zbyt dużo czasu i nie pamięta już tych zdarzeń, wskazała, że najlepiej pamiętała, zeznając w śledztwie, bo to było „na świeżo”. Istotnie poszczególne zdarzenia rozgrywały się w 2012r., więc normalne jest, że wraz z upływem czasu szczegóły zdarzeń zacierają się w pamięci. W tym zakresie zeznania świadka H. H. złożone na rozprawie odwoławczej są konsekwentne, przekonujące i logiczne.

Dowody przeprowadzone przez Sąd Odwoławczy nie dają podstawy do podważenia oceny dowodów, dokonanej przez Sąd Rejonowy i podważenia ustaleń faktycznych, przez ten Sąd dokonanych.

W pierwszej kolejności w odniesieniu do apelacji obrońcy oskarżonych J. B. i S. S. należy wskazać, że została ona błędnie sformułowana, gdyż zarzut obrazy prawa materialnego może zostać skutecznie podniesiony tylko, jeżeli stan faktyczny został prawidłowo ustalony. Tymczasem w przedmiotowej sprawie skarżący kwestionuje prawidłowość poczynionych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych.

Kontrola odwoławcza przeprowadzona przez Sąd Okręgowy prowadzi do wniosku, że Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny dowodów, poczynił trafne ustalenia faktyczne w przedmiotowej sprawie i zasadnie wykazał, że w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, w zakresie uznanym za wiarygodny, nie budzi wątpliwości zrealizowanie przez oskarżonych znamion poszczególnych przestępstw.

Sąd Rejonowy, dokonując oceny dowodów, nie naruszył art. 7 k.p.k. Kontrola instancyjna stwierdza bowiem, że Sąd Rejonowy przeprowadził obszerne postępowanie dowodowe, wyjaśnił wszystkie istotne okoliczności sprawy i dokonał skrupulatnej oraz wnikliwej oceny całego zebranego materiału dowodowego. Ocena wszystkich dowodów jest oceną swobodną, pozbawioną cech dowolności. W pisemnych motywach wyroku Sąd odniósł się szczegółowo do wszystkich przeprowadzonych dowodów, wskazując, którym dowodom i w jakiej części dał wiarę, a którym wiary odmówił, argumentując przyczyny takiego postąpienia. Rozumowanie Sądu w kwestii dokonanej oceny wszystkich dowodów pozbawione jest cech dowolności, sprzeczności, niejasności. Wszystkie dowody ocenione zostały z zachowaniem zasad logicznego rozumowania, doświadczenia życiowego oraz wskazań wiedzy. Tym samym ocena dowodów, jako zgodna z art. 7 k.p.k., z ochrony tego przepisu korzysta. Opierając się na takiej ocenie dowodów Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny i trafnie przypisał oskarżonym sprawstwo i winę.

Kontrola instancyjna oceny dowodów z natury nie obejmuje sfery przekonania sędziowskiego, jaka wiąże się z bezpośredniością przesłuchania, sprowadza się natomiast do sprawdzenia, czy ocena ta nie wykazuje błędów natury faktycznej (niezgodność z treścią dowodu, pominięcie pewnych dowodów), lub logicznej (błędnego rozumowania i wnioskowania), albo czy nie jest sprzeczna z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy. Ocena dowodów przeprowadzona przez Sąd Rejonowy nie wykazuje tego rodzaju błędów. Żaden z apelujących nie wykazał, ażeby ocena dowodów przedstawiona przez Sąd Rejonowy sprzeczna była z zasadami logiki, doświadczenia życiowego, czy wskazaniami wiedzy.

Nie doszło do naruszenia art. 4 k.p.k. Sąd Rejonowy badał okoliczności korzystne, jak i niekorzystne, zgodnie z wymogiem art. 4 k.p.k., przeprowadził bowiem dowody przemawiające zarówno na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonych. Sąd Rejonowy uwzględnił przy wyrokowaniu całokształt materiału dowodowego ujawnionego na rozprawie. Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły natomiast tylko te dowody, które Sąd uznał za wartościowe i wiarygodne. Żaden przepis procedury karnej nie nakłada na Sąd orzekający obowiązku czynienia ustaleń faktycznych w oparciu o wszystkie przeprowadzone dowody. Nie jest to bowiem możliwe w sytuacji, gdy przeprowadzone dowody są ze sobą sprzeczne, a tak było w niniejszej sprawie. Wówczas Sąd I instancji obowiązany jest jednym z nich dać wiarę, a innym waloru wiarygodności odmówić, zaś ocenę swoją uzasadnić, zgodnie z wymogami art. 7 k.p.k., co też, zgodnie z rozważaniami zawartymi powyżej, uczynił.

Nie doszło również do naruszenia art. 410 k.p.k. Obraza art. 410 k.p.k. zachodzi tylko wówczas, gdy Sąd orzekający opiera swoje orzeczenie na materiale nieujawnionym na rozprawie głównej, bądź opiera się tylko na części materiału ujawnionego, a zatem, gdy jego rozstrzygnięcie nie jest wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności, a więc także i tych, które je podważają. Taka natomiast sytuacja w przedmiotowej sprawie nie zachodzi. Każdy z dowodów został przeprowadzony na rozprawie, a następnie – niezależnie od jego wartości procesowej w kontekście interesu oskarżonych – poddany analizie i ocenie.

Chybiony jest zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, podniesiony w obu apelacjach. Zgodnie z utrwalonym już poglądem wyrażonym w orzecznictwie i podzielonym przez Sąd Odwoławczy, błąd ustaleń faktycznych istotnych w orzekaniu zachodzi, gdy treść dokonanych ocen i wniosków wyprowadzonych przez Sąd nie odpowiada zasadom logiki, doświadczenia życiowego i wskazaniom wiedzy, kłóci się z zasadami rozumowania, a błąd ten mógł mieć wpływ na treść orzeczenia. Zarzut takiego błędu nie jest zasadny, gdy sprowadza się do samego zakwestionowania stanowiska Sądu czy do polemiki z ustaleniami Sądu. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom Sądu odmiennego poglądu nie wystarcza zatem do wniosku o popełnieniu przez Sąd błędu ustaleń. Zarzut taki bowiem powinien wskazywać nieprawidłowości w rozumowaniu Sądu w zakresie istotnych ustaleń (vide: wyrok S.A. w Krakowie z dnia 14.05.2008r., sygn. akt II AKa 50/08, KZS 2008/7-8/64). Autorzy skarg apelacyjnych we wniesionym przez siebie środku odwoławczym upatrują dokonania przez Sąd I Instancji błędnych ustaleń faktycznych, powołując się na wybrane przez siebie dowody i dokonaną przez siebie ocenę materiału dowodowego, z którego wyciągnęli własne wnioski, pomijając te dowody (fragmenty dowodów), które przekonały Sąd Rejonowy o sprawstwie i winie oskarżonych. Taka krytyka odwoławcza odnosząca się tylko do części materiału dowodowego, potraktowanego wybiórczo, z pominięciem tych dowodów (fragmentów dowodów), które obciążają oskarżonych, a także nie wykazująca jednocześnie, aby Sąd I instancji którąkolwiek regułę swobodnej oceny dowodów naruszył, nie może skutecznie uzasadniać podniesionego w apelacji zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych.

Sąd I Instancji nie naruszył również reguły określonej w art. 5 § 2 k.p.k. Zastosowanie reguły in dubio pro reo wchodzi w grę dopiero wówczas, gdy wątpliwości powzięte przez organ procesowy co do sposobu rozstrzygnięcia określonej kwestii nie dadzą się usunąć, pomimo podjęcia wszelkich dostępnych działań zmierzających do dokonania jednoznacznych ustaleń faktycznych. Nie są miarodajne wątpliwości w tej mierze podnoszone przez skarżącego. Dlatego dla oceny, czy został naruszony zakaz wynikający z art. 5 § 2 k.p.k., nie są istotne wątpliwości tego rodzaju zgłaszane w apelacji, ale wyłącznie to, czy Sąd meriti rzeczywiście podjął wątpliwość co do treści ustaleń faktycznych i wobec braku możliwości jej usunięcia rozstrzygnął ją na niekorzyść oskarżonego albo też czy w świetle materiału dowodowego danej sprawy wątpliwość taką powinien powziąć (vide: postanowienie SN z dnia 23.02.2006 r., sygn. akt III KK 335/05, Lex nr 180797, postanowienie SN z dnia 10.10.2012 r., sygn. akt V KK 61/12, Lex nr 1228657, wyrok SA w Krakowie z dnia 5.09.2012 r., sygn. akt II AKa 118/12, KZS 2012/10/40, wyrok SA w Krakowie z dnia 24.07.2012 r., sygn. akt II AKa 114/12, KZS 2012/9/41,wyrok SA we Wrocławiu z dnia 09.05.2012 r., sygn. akt II AKa 113/12, Lex nr 1164208, wyrok SA we Wrocławiu z dnia 11.04.2012 r., sygn. akt II AKa 89/12, Lex nr 1162858). W wypadku, gdy ustalenia faktyczne zależne są od dania wiary tej lub innej grupie dowodów, nie można mówić o naruszeniu reguły in dubio pro reo, albowiem jedną z podstawowych prerogatyw sądu orzekającego jest swobodna ocena dowodów (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2004 roku, V KK 207/2003 OSNwSK 2004 poz. 238). Wspomniana zasada nakazuje rozstrzygać na korzyść oskarżonego jedynie te wątpliwości, których nie da się usunąć, nie oznacza ona obowiązku czynienia ustaleń w oparciu o dowody, które Sąd uznaje za niewiarygodne. Rozmaitość wersji przebiegu zdarzenia nie oznacza, że Sąd ma ustalać stan faktyczny w oparciu o nie zasługujące na wiarę dowody, w sytuacji, gdy rzecz sprowadza się do odmówienia wiary niektórym dowodom służącym obronie oskarżonego (por: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 24.03.2004r. II AKa 55/04, KZS 2004/6/27). W analizowanej sprawie Sąd Rejonowy wszystkie zgromadzone dowody sprawdził i poddał logicznej ocenie, ustalając na podstawie obdarowanych wiarygodnością dowodów fakty, nie dopatrując się, słusznie, istnienia nie dających się rozstrzygnąć wątpliwości.

Nie doszło na naruszenia art. 2 § 2 k.p.k., jako że Sąd Rejonowy poczynił prawdziwe ustalenia faktyczne.

Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i pisemnych motywów wyroku prowadzi do konstatacji odmiennych aniżeli wskazane przez skarżących. Wersje zaprezentowane przez apelujących oparte są na subiektywnej i wybiórczej ocenie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie.

Brak pierwotnej pierwszej karty protokołu, z powodu jej zniszczenia w zniszczarce przez oskarżonego J. D. nie stał na przeszkodzie odtworzeniu pierwotnej treści tegoż dokumentu za pomocą innych środków dowodowych. Zaprezentowanie własnej wersji przebiegu wydarzeń i polemika z ustaleniami Sądu meriti, jak czynią to apelujący, nie poparta rzetelnym materiałem dowodowym, a sprowadzająca się do dywagacji, nie może stanowić podstawy do zakwestionowania prawidłowości ustaleń faktycznych Sądu Rejonowego.

Sąd meriti wskazał, dlaczego niektórym spośród dopuszczonych i przeprowadzonych dowodów odmówił wiary i w jakim zakresie. Świadek H. H. zeznawała konsekwentnie co do relewantnych prawnie okoliczności, tj. treści spisanego przez nią protokołu. Wynika to także z zeznań świadków m.in. małżonków A.. Zeznając przed Sądem Rejonowym wskazywała, że niektórych szczegółów już nie pamięta, co nie budzi zdziwienia, mając na uwadze fizjologię zapominania i nie daje to żadnej podstawy do podważania jej zeznań. To, że zeznania świadka H. H. sprzeczne są z zeznaniami świadków R. K. i M. W., co zarzuca obrońca oskarżonego J. D., nie oznacza automatycznie, że zeznania H. H. są niezgodne z rzeczywistością, jak utrzymuje tenże apelujący. Jest oczywiste, że w sytuacji sprzeczności między poszczególnymi dowodami, wszystkie one nie mogą być wiarygodne. W tej sytuacji Sąd ocenia, analizując całokształt materiału dowodowego, które dowody zasługuje na obdarzenie ich walorem wiarygodności, jak to uczynił w niniejszej sprawie. Sąd Rejonowy ustalił stan faktyczny ustalił w oparciu o dowody, które ocenił jako wiarygodne, nie czyniąc ustaleń faktycznych w oparciu o dowody (fragmenty dowodów), które odrzucił, jako niewiarygodne. Zeznania świadków H. H. nie były sprzeczne z zeznaniami świadków Z. Ś. i H. C., gdy idzie o okoliczności istne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Zeznania świadka B. P., na które powołuje się apelujący obrońca oskarżonego J. D. są nieistne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, wymieniona nie była naocznym świadkiem poszczególnych czynów.

Wnioskowanie Sądu I Instancji, mimo odmiennych twierdzeń apelującego obrońcy oskarżonego J. D., nie było obarczone błędami logicznymi ani niezgodne z zasadami doświadczenia życiowego, czy wskazaniami wiedzy. Apelujący pomija część materiału dowodowego np. ekspertyzę kryminalistyczną z zakresu badania pisma ręcznego i podpisów, w przeciwieństwie do Sądu Rejonowego, który miał na względzie całokształt materiału dowodowego. Tylko ujęcie materiału dowodowego w całości, obiektywnie i z zadośćuczynieniem logicznemu myśleniu stanowi podstawę miarodajnych ustaleń faktycznych. Skarżący dokonuje wybiórczych ocen, opierając się tylko na tych dowodach, które sam aprobuje i uznaje za wiarygodne oraz próbuje przeforsować swoją wersję przebiegu inkryminowanych zdarzeń.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stopień społecznej szkodliwości każdego z czynów, co przekonująco uzasadnił.

Chybione są zarzuty naruszenia prawa materialnego. Sąd Rejonowy zastosował prawidłowo przepisy prawa materialnego i w odniesieniu do każdego z oskarżonych przyjął prawidłową kwalifikację prawną poszczególnych czynów. Sąd Rejonowy nie naruszył żadnego z przepisów prawa karnego materialnego.

Oskarżeni J. B., S. S. i J. D., byli funkcjonariuszami publicznymi z mocy jasnego uregulowania określonego w art. 115 § 13 pkt 2 k.k. W okolicznościach niniejszej sprawy nie ulega wątpliwości, że radny jest funkcjonariuszem publicznym, co wynika wprost z art. 115 § 13 pkt 2 k.k. Próba wywiedzenia, podjęta przez obrońcę oskarżonych J. B. i S. S., że z uwagi na brzmienie przepisu art. 25 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, nie byli oni funkcjonariuszami publicznymi, jest chybiona. Nie ma sprzeczności między art. 115 § 13 pkt 2 k.k. i art. 25 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

Nietrafnym okazał się być także drugi z zarzutów podniesionych przez tego obrońcę, naruszenia prawa materialnego, a to art. 115 § 14 k.k. w zw. z art. 270 § 1 k.k. poprzez błędne przyjęcie, że protokół z posiedzenia Komisji (...)Rady Miasta T., miał cechy dokumentu – stanowił dowód prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mającej znaczenie prawne, co zarzuca obrońca oskarżonych J. B. i S. S.. Sąd Rejonowy przekonująco wykazał, że przedmiotowy protokół z posiedzenia Komisji (...)Rady Miasta T., jest dokumentem.

Prawdą jest, że do podjęcia decyzji, komu przekazać nieruchomość stanowiącą własność Gminy T., położoną w B., uprawniony był Burmistrz T., jednakże to on zdecydował, ażeby przed podjęciem decyzji zasięgnąć opinii Komisji (...)Rady Miasta T..

Odnośnie zarzutu, podniesionego w apelacji obrońcy oskarżonego J. D., obrazy przepisów art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k., art. 169 § 2 k.p.k. i art. 7 k.p.k. przez zaniechanie dążenia do wszechstronnego wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy, a w szczególności odstąpienie od przeprowadzenia dowodu z przesłuchania w charakterze świadków M. W., P. B. i W. F. na okoliczność negatywnego stosunku świadka S. A. do Ochotniczej Straży Pożarnej w B., a także uchylenie pytania skierowanego do świadka B. P. „czy w radzie Miasta są grupy interesów sprzeczne ze sobą?” to wskazać należy, że zarzuty te są bezzasadne. Słusznie Sąd Rejonowy uznał, że pytanie do świadka B. P. nie miało znaczenia z punktu widzenia postawionych oskarżonym zarzutów. Art. 171 § 6 k.p.k. pozwala na uchylenie pytań nieistotnych. Trafnie Sąd Rejonowy oddalił wniosek dowodowy obrońcy o uzupełniające przesłuchanie świadków M. W., P. B. i W. B. na okoliczność, że S. A. w sposób negatywny odnosił się do Ochotniczej straży Pożarnej B., bowiem nie ma to znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

W odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 172 k.p.k., postawionego przez obrońcę oskarżonego J. D., wskazać należy, że konfrontacja to przesłuchanie dwóch lub większej liczby osób (zob. SA w Katowicach II AKa 210/11, Prok. i Pr. 2012, nr 4, poz. 29), w ich wzajemnej obecności, z jednoczesnym wskazaniem przez organ przesłuchujący różnic w ich wypowiedziach, dotyczących tych samych okoliczności i z jednoczesnym zwróceniem się o ustosunkowanie się do faktu wystąpienia tych różnic. W zależności od statusu procesowego przesłuchiwanych osób, mają one prawo (oskarżeni, podejrzani) albo obowiązek (świadkowie, biegli, tłumacze, specjaliści) ustosunkowania się. Chodzi o wyjaśnienie sprzeczności mających charakter istotny (SN WK 15/03, OSNKW-R 2003, poz. 1740). Konfrontacja w niniejszej sprawie została przeprowadzona w sposób prawidłowy. Sąd był uprawniony do skonfrontowania jednocześnie kilku świadków i odczytania zeznań, składanych przed Sądem, które zawierały rozbieżności, a były istotne dla rozstrzygnięcia. Dodać należy, że żadna z obecnych wówczas na rozprawie przed Sądem Rejonowym stron, w tym autor apelacji dotyczącej oskarżonego J. D., nie domagali się odczytania zeznań świadków z etapu postępowania przygotowawczego i nie kwestionowali wówczas prawidłowości przebiegu tej konfrontacji. Powyższe oznacza, że zarzut skarżącego jest chybiony.

Wymierzone każdemu z oskarżonych kary jednostkowe są adekwatne do stopnia ich winy, stopnia społecznej szkodliwości każdego z czynów, uwzględniają cele zapobiegawcze i wychowawcze w odniesieniu do nich, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Orzeczona oskarżonemu J. D. kara łączna jest prawidłowa. Reasumując, kary wymierzone oskarżonym są celowe, zasłużone i sprawiedliwe.

Nie zachodzą okoliczności wymienione w art. 439 § 1 k.p.k. i art. 440 k.p.k., podlegające uwzględnieniu z urzędu.

Mając na uwadze powyższe, skoro apelacje obrońców oskarżonych okazały się być nieuzasadnione, a wszystkie zarzuty chybione, należało zatem na zasadzie art. 437 § 1 k.p.k. zaskarżony wyrok utrzymać w mocy.

W przedmiocie kosztów postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 636 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k., zasadzając od oskarżonego J. D. kwotę 480 zł, na co złożyło się 400 zł tytułem opłaty, 20 zł tytułem ryczałtu za doręczenie pism i zawiadomień oraz 2 x 30 zł z tytułu opłat za dwie informacje z Krajowego Rejestru Karnego, zaś od pozostałych dwóch oskarżonych kwoty po 320 zł, na co złożyły się te same wydatki, z tym iż opłata należna od każdego z nich wyniosła po 240 zł.

SSO Jadwiga Żmudzka SSO Urszula Gubernat SSR Agnieszka Anioł (del.)