Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt III U 52/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 29 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Koninie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia – SO Elżbieta Majewska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Alina Darul

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2015 r. w Koninie

sprawy Z. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o emeryturę

na skutek odwołania Z. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

z dnia 28.11.2014r. znak:(...)

1. O d d a l a odwołanie.

2. Zasądza od odwołującego na rzecz organu rentowego kwotę 60 zł tytułem

zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III U 52 / 15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 listopada 2014 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. odmówił Z. K. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy stwierdził, iż wnioskodawca nie udowodnił wymaganego 15 - letniego okresu pracy w szczególnych warunkach wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Zakład nie uznał jako pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od 01.09.1976 r. do 12.11.1980 r. , od 16.11.1980 r. do 04.03.1981 , od 07.03.1981 r. do 21.09.1981 r. od 25.09.1981 r. do 28.09.1983 r., od 04.10.1983 r. do 03.07.1984 r., od 07.07.1984 r. do 09.10.1988 r. , od 14.10.1988 r. do 14.05.1989 r., od 19.05.1989 r. do 26.12.1990 r. , od 30.12.1990 r. do 13.10.1992 r. , od 17.10.1992 r. do 24.01.1993 r. , od 29.01.1993 r. do 13.11.1994 r., od 19.11.1994 r. do 14.10.1996 r., od 19.10.1996 r. do 11.02.1997 r. oraz od 15.02.1997 r. do 31.12.1998 r. nas podstawie świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 09.09.2014 r. ponieważ zakład pracy sporządził świadectwo na podstawie zeznań świadków, a winien je wystawić na podstawie posiadanej dokumentacji.

Z powyższą decyzją nie zgodził się Z. K. wnosząc odwołanie. W odwołaniu ubezpieczony podniósł, że zakład pracy wystawił świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach potwierdzając, że w tym czasie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy ciężkich pracach załadunkowych i wyładunkowych oraz przeładunku materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie. W tym okresie ubezpieczony zajmował stanowiska referent ds. zaopatrzenia, starszy inspektor do spraw zaopatrzenia, specjalista ds. zaopatrzenia i kierownik działu zaopatrzenia a praca na tych stanowiskach wiązała się z wykonywaniem ciężkich prac załadunkowych i wyładunkowych oraz przeładunkiem materiałów sypkich , pylistych, toksycznych, żrących i parzących i była zaliczana do pracy jako robotnik magazynowy.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, że ubezpieczony udowodnił do dnia 1.01.1999 r. 1 rok, 10 miesięcy i 28 dni pracy w szczególnych warunkach a przedłożone przez wnioskodawcę świadectwo pracy w szczególnych warunkach zostało sporządzone nie na podstawie dokumentów źródłowych lecz na podstawie zeznań świadków i nie zostały uznane za dowód wykonywania w spornym okresie pracy w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Koninie ustalił i zważył, co następuje:

Z. K., ur. (...), złożył w dniu 16.09.2014 r. wniosek w organie rentowym o przyznanie prawa do emerytury. We wniosku zaznaczył, że jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa. Jednocześnie oświadczył, że nadal pozostaje w stosunku pracy w (...)
Sp. z o.o. w K..

Do wniosku ubezpieczony dołączył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach :

1) z dnia 28.07.2011 r. wystawione przez (...) S.A. , w którym potwierdzono, że Z. K. był tam zatrudniony od 01.06.1973 r. do 31.08.1976 r. i w tym czasie w okresach od 01.06.1973 r. do 23.04.1974 r. i od 04.05.1976 r. do 31.08.1976 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu , remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych – wykaz A dział II poz. 1 pkt 4 , na stanowisku elektromontera instalacji i urządzeń elektroenergetycznych. W okresie zatrudnienia odbywał zasadniczą służbę wojskową , podjął pracę po jej zakończeniu 04.05.1976 r.

2) z dnia 09.09.2014 r. wystawione przez Przedsiębiorstwo (...). w K. , w którym potwierdzono, że wnioskodawca był zatrudniony w tym zakładzie od 01.09.1976 r. do 31.12.1976 r. i w tym czasie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy ciężkich pracach załadunkowych i wyładunkowych oraz przeładunek materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie, wykaz A dział VIII poz. 1 , na stanowisku robotnik magazynowy / st. referent ds. zaopatrzenia (zmiana stanowiska na potrzeby zakładu) wymienionym w wykazie A dział VIII poz. 1 pkt 3 załącznika nr 1 do Zarządzenia Nr 9 Ministra Administracji , Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej,

3) z dnia 09.09.2014 r. wystawione przez Przedsiębiorstwo (...) w K. , w którym potwierdzono, że wnioskodawca był zatrudniony w tym zakładzie od 01.01.1977 r. do 31.12.1979 r. i w tym czasie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy ciężkich pracach załadunkowych i wyładunkowych oraz przeładunek materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie, wykaz A dział VIII poz. 1 , na stanowisku robotnik magazynowy / st. inspektor ds. zaopatrzenia (zmiana stanowiska na potrzeby zakładu) wymienionym w wykazie A dział VIII poz. 1 pkt 3 załącznika nr 1 do Zarządzenia Nr 9 Ministra Administracji , Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej,

4) z dnia 09.09.2014 r. wystawione przez Przedsiębiorstwo (...)w K. , w którym potwierdzono, że wnioskodawca był zatrudniony w tym zakładzie od 01.01.1980 r. do 30.11.1982 r. i w tym czasie od 01.01.1980 r. do 12.11.1980 r. , od 16.11.1980 r. do 04.03.1981 r. , od 07.03.1981 r. do 21.09.1981 r., od 25.09.1981 r. do 30.11.1982 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy ciężkich pracach załadunkowych i wyładunkowych oraz przeładunek materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie, wykaz A dział VIII poz. 1 , na stanowisku robotnik magazynowy / specjalista ds. zaopatrzenia (zmiana stanowiska na potrzeby zakładu) wymienionym w wykazie A dział VIII poz. 1 pkt 3 załącznika nr 1 do Zarządzenia Nr 9 Ministra Administracji , Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej,

5) z dnia 09.09.2014 r. wystawione przez Przedsiębiorstwo (...) w K. , w którym potwierdzono, że wnioskodawca był zatrudniony w tym zakładzie od 01.12.1982 r. do nadal r. i w tym czasie od 01.12.1982 r. do 28.09.1983 r., od.04.10.1983 r. do 03.07.1984 r., od 07.07.1984 r. do 09.10.1988 r., od 14.10.1988 r. do 14.05.1989 r., od 19.05.1989 r. do 26.12.1990 r., od 30.12.1990 r. do 13.10.1992 r. , od 17.10.1992 r. do 24.01.1993 r., od 29.01.1993 r. do 13.11.1994 r., od 19.11.1994 r. do 14.10.1996 r., od 19.10.1996 r. do 11.02.1997 r. , od 15.02.1997 r. do 31.12.2008 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy ciężkich pracach załadunkowych i wyładunkowych oraz przeładunek materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie, wykaz A dział VIII poz. 1 , na stanowisku robotnik magazynowy / kierownik działu zaopatrzenia (zmiana stanowiska na potrzeby zakładu) wymienionym w wykazie A dział VIII poz. 1 pkt 3 załącznika nr 1 do Zarządzenia Nr 9 Ministra Administracji , Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej.

Pismem z dnia 17.10.2014 r. organ rentowy zwrócił się do Przedsiębiorstwa (...) w K. o wyjaśnienie na podstawie jakich dokumentów zostały wystawione świadectwa pracy w szczególnych warunkach oraz czy praca na stanowiskach robotnika magazynowego była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przy ciężkich pracach załadunkowych i wyładunkowych oraz przeładunku materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie. Jednocześnie pozwany zwrócił się o nadesłanie dokumentów takich jak umowy o pracę, zakres obowiązków lub innej dokumentacji z akt osobowych. W odpowiedzi na to pismo (...) w K. wyjaśniło, że świadectwa pracy w szczególnych warunkach zostały wystawione na podstawie oświadczeń trzech świadków, którzy pracowali w okresie zatrudnienia Z. K..

Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy uznał, że wnioskodawca udowodnił do dnia 1.01.1999 r. 25 lat, 6 miesięcy i 24 dni okresów składkowych oraz 19 dni okresów nieskładkowych, łącznie 25 lat, 6 miesięcy i 13 dni. Staż pracy w szczególnych warunkach pozwany uwzględnił w wymiarze 1 rok, 10 miesięcy i 28 dni w okresie zatrudnienia w (...) S.A. doliczając także okres odbytej służby wojskowej od 24.04.1974 r. do 31.12.1974 r. tj. w okresie obowiązywania art. 108 ustawy z dnia 21.11.1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Odmówił natomiast uwzględnienia do stażu pracy w szczególnych warunkach zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w K. wskazanych w świadectwach pracy z dnia 09.09.2014 r. z przyczyn podanych w uzasadnieniu decyzji.

Okolicznością sporną w niniejszej sprawie było więc to czy wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w szczególnych warunkach w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w K..

Ubezpieczony podjął pracę w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...)Oddział (...) (...) od dnia 01.09.1976 r. , w dziale (...) na stanowisku starszego referenta do spraw zaopatrzenia. Do obowiązków odwołującego należało m.in.

- terminowe składanie zamówień,

- dokonywanie zakupów na podstawie zapotrzebowani złożonych przez zakłady pracy,

- kontrola składanych zapotrzebowani i porównywanie ich ze stanami magazynowymi,

- zaopatrywanie Przedsiębiorstwa w materiały elektryczne (przewody, osprzęt, aparatura kontrolno – pomiarowa, maszyny elektryczne), narzędzia , aparaturę i armaturę, rury wodno – kanalizacyjne , stal, żeliwo, betony i (...), odzież ochronną.

Ponadto odwołujący ponosił odpowiedzialność za : terminowy odbiór materiałów w hurtowniach, sprawdzenie go pod względem ilościowym i jakościowym, dostarczenie do magazynu centralnego Przedsiębiorstwa, terminowe składanie reklamacji u dostawców, przestrzeganie przepisów bhp, terminowe rozliczanie się z zaliczek pobranych na zakup materiałów. Odwołujący był też zobowiązany do uzgadniania każdorazowo wyjazdów służbowych celem odbioru i zakupu materiałów , organizowania natychmiastowego rozładunku samochodu, zabezpieczenia materiałów do chwili przekazania ich do magazynowania.

Od dnia 01 stycznia 1977 r. pracodawca powierzył odwołującemu stanowisko specjalisty do spraw zaopatrzenia. Zakres obowiązków powierzonych na tym stanowisku pokrywał się z zakresem obowiązków na stanowisku starszego referenta ds. zaopatrzenia. W tym okresie praca odwołującego polegała na zamawianiu różnych towarów potrzebnych do funkcjonowania Oddziału (...) m.in. materiałów elektrycznych, instalacyjnych , odzieży ochronnej , narzędzi, paliw stałych a także rur, armatury, cementu, wapna, gazów technicznych, podchlorku sodu. Ubezpieczony w celu zamówienia towaru prowadził rozmowy telefoniczne z producentami , ustalał warunki zakupu i terminy odbioru materiałów, następnie składał zamówienie do działu transportu na samochód, który miał ten towar przywieźć i jechał z kierowcą samochodu po jego odbiór. Odwołujący pomagał też kierowcy samochodu przy załadunku towarów, a po przyjeździe pomagał też przy jego rozładunku pracownikom magazynu. Towar był zamawiany u producentów w różnych częściach kraju i w związku z tym odwołujący dużo czasu spędzał w podróży , razem z kierowcą, nie kierował jednak samochodem ciężarowym bowiem nie posiadał do tego uprawnień, zajmował się dokumentacją związaną z nabywaniem towaru i pomagał kierowcy przy załadunku. Natomiast sprawy związane z zamawianiem towaru, składaniem reklamacji u dostawców i rozliczaniem zaliczek pobranych na zakup towaru wykonywał w biurze.

Od dnia 1.12.1982 r. pracodawca powierzył Z. K. stanowisko Kierownika Działu (...). Do obowiązków ubezpieczonego na tym stanowisku należało :

- opracowywanie i realizacja planu zaopatrzenia Przedsiębiorstwa w materiały

podstawowe , pomocnicze i części zapasowe,

- opracowywanie sprawozdawczości i analiz z działalności Działu (...),

- przestrzeganie prawidłowej polityki zaopatrzenia i zabezpieczenia mienia,

- zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,

- prowadzenie gospodarki materiałowej i magazynowej , a w szczególności:

zawieranie umów o dostawę materiałów i kontrola realizacji dostaw,

koordynacja z zakresu zakupu materiałów służących do budowy sieci

wodociągowej i kanalizacyjnej, ustalanie wspólnie z działem eksploatacji , Gł.

Mechanikiem, Gł. Energetykiem norm materiałowych i rezerwy awaryjnej,

upłynnianie zapasów nieprawidłowych, nadzór nad działalnością Magazynu

Centralnego, nadzór dot. opakowań, surowców wtórnych, złomu oraz

działalności garażowej stacji paliw.

Jak wynika z zakresu czynności do obowiązków kierownika działu zaopatrzenia należało opracowywanie planów zaopatrzenia w różne materiały, zawieranie umów o dostawę materiałów oraz koordynacja i kontrola ich realizacji, a także zapewnienie pracownikom bezpiecznych warunków pracy. Jako kierownik działu zaopatrzenia ubezpieczony nadal wyjeżdżał z kierowcą po odbiór towaru jednak zdarzało się to już rzadziej, m.in. dostarczał do zakładu chlor, gazy techniczne, te materiały mogły być przywożone do magazynu ok. 3-4 razy w tygodniu. Poza odwołującym w dziale zaopatrzenia pracowało też 2-3 pracowników na stanowisku zaopatrzeniowców, podlegali oni kierownikowi, który nadzorował ich pracę. Od dnia 1.02.1987 r. odwołującemu powierzono także obowiązki polegające na prowadzeniu samochodu (...), za co otrzymywał dodatek. Tym samochodem odwołujący jeździł po towar jeśli zaszła taka konieczność, nie zdarzało się to jednak codziennie.

W okresie zatrudnienia odwołujący był też członkiem drużyny ratownictwa chemicznego, wówczas wykonywał czynności przy ćwiczeniach ratowniczych , które zdarzały się raz w miesiącu i trwały ok. 4 godzin. W ramach ćwiczeń prowadzono symulację sytuacji, w których mogło powstać zagrożenie. Odwołujący do dnia 31.12.1998 r. pracował na stanowisku kierownika działu zaopatrzenia , a zakres jego obowiązków nie ulegał zmianie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, w aktach ZUS, w aktach osobowych odwołującego z okresu zatrudnienia w (...) w K., częściowo na podstawie zeznań świadków S. G. (1), S. J. (1), L. M. i R. T..

W ocenie Sądu treść dokumentów nie budziła wątpliwości co do ich zgodności z rzeczywistym przebiegiem zatrudnienia odwołującego w spornych okresach. W aktach osobowych odwołującego znajdują się pisma pracodawcy , w których w sposób szczegółowy określony został zakres czynności pracownika na poszczególnych stanowiskach. Z zakresu tych czynności wynika, że do podstawowych obowiązków ubezpieczonego na stanowisku referenta ds. zaopatrzenia i specjalisty ds. zaopatrzenia należało składanie zamówień i dokonywanie zakupów towarów oraz zaopatrywanie przedsiębiorstwa w potrzebne materiały a także kontrolowanie składanych zapotrzebowań i porównywanie ich ze stanami magazynowymi. Niewątpliwie odwołujący był też odpowiedzialny za odbiór materiałów, sprawdzenie go pod względem ilościowym i jakościowym i dostarczenie tego towaru do magazynu i w tym celu wyjeżdżał służbowo jednak nie miał w zakresie obowiązków wykonywania czynności załadunkowych i wyładunkowych.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków jedynie w części. Sąd nie dał wiary tym zeznaniom w tej części , w której świadkowie wywodzili, że na stanowisku kierownika działu zaopatrzenia odwołujący wykonywał takie same obowiązki jak na stanowisku referenta i specjalisty ds. zaopatrzenia bowiem zeznania te pozostają w sprzeczności z treścią dokumentów określających zakresy obowiązków na tych stanowiskach. Nie budzi wątpliwości, że są to rodzajowo różne obowiązki, a jako kierownik ubezpieczony w większym stopniu zajmował się nadzorowaniem pracy Działu (...) i zatrudnionych tam pracowników oraz sporządzaniem dokumentów (planów, analiz, ustalaniem norm, zawieraniem umów). Sąd nie wyklucza , że jako kierownik także wyjeżdżał po towar z kierowcą , ale biorąc pod uwagę zakres pozostałych obowiązków , nie mógł wykonywać tego tak często jak na poprzednich stanowiskach. Nie sposób też przyjąć, że jako kierownik odwołujący stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał ciężkie prace załadunkowe i rozładunkowe zamówionych i dostarczonych towarów bowiem kłóci się to z charakterem jego pracy (pracownik umysłowy) oraz doświadczeniem życiowym. Okazjonalne wykonywanie takich prac nie stanowi podstawy do uznania, że tego rodzaju praca była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Z tego względu Sąd odmówił też wiarygodności zeznaniom świadka L. M. w części , w jakiej świadek ten wywodził, że odwołujący był pracownikiem fizycznym. Również zeznania świadka S. G. Sąd uznał za częściowo niewiarygodne także w części, w której świadek ten wywodził, że odwołujący wykonywał także prace kierowcy samochodu ciężarowego i sam tym samochodem kierował i załadowywał oraz rozładowywał towar. Zeznania te pozostają bowiem w sprzeczności z zeznaniami pozostałych świadków m.in. świadka S. J. , który stwierdził, że odwołujący nie kierował samochodem ciężarowym bo nie posiadał do tego uprawnień. Także w aktach osobowych brak jest informacji o posiadaniu takich uprawnień przez odwołującego, a sam odwołujący też tej okoliczności nie podnosił w odwołaniu. Sąd uznał zeznania świadków za wiarygodne tylko w części, w jakiej znalazły potwierdzenie w dokumentach znajdujących się w aktach osobowych oraz były zgodne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, a w pozostałym zakresie odmówił im wiarygodności.

W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że zeznania świadków , gdy nie znajdują potwierdzenia w dokumentach pracowniczych, nie stanowią miarodajnego dowodu pracy w szczególnych warunkach. Nie jest dopuszczalne oparcie się wyłącznie na zeznaniach świadków, w sytuacji gdy z dokumentów wynikają okoliczności przeciwne (tak m.in. wyrok SA w Łodzi z dnia 3.04.2013 r. sygn. III AUa 1267/12, wyrok SA w Lublinie z dnia 6.08.2014 r. III AUa 466/14).

Sąd odstąpił od przeprowadzenia dowodu z przesłuchania odwołującego bowiem ubezpieczony nie stawił się na termin rozprawy , na której dowód ten miał zostać przeprowadzony (pomimo pouczenia go o skutkach niestawiennictwa) i nie usprawiedliwił swojej nieobecności.

W myśl przepisu art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity, Dz.U.2013.1440-j.t) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego m.in. w art. 32 , jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Podkreślić należy, że wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk ustala się nadal w oparciu o przepisy dotychczasowe, pracownik, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983r., Nr 8, poz. 43 ze zm.).

W myśl przepisu § 2 ust. 1 rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tymże rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy wskazane powyżej stwierdzane są w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach przez zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji. Świadectwo wystawiane jest według wzoru, stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, bądź też w świadectwie pracy ( § 2 ust. 2 rozporządzenia).

W myśl przepisu § 4 powołanego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W załączniku do powołanego rozporządzenia znajduje się wykaz A, który określa prace w szczególnych warunkach uprawniające do uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury w poszczególnych gałęziach przemysłu. W dziale VIII tego wykazu dotyczącym prac w transporcie i łączności pod pozycją 1 jako prace w szczególnych warunkach wymienione zostały – ciężkie prace załadunkowe i wyładunkowe oraz przeładunek materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie.

W przedmiotowej sprawie poza sporem jest, że wnioskodawca ukończył 60 lat z dniem 26.04.2013 r., do dnia wejścia w życie ustawy tj. do dnia 1.01.1999 r., legitymuje się okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze łącznie 25 lat, 6 miesięcy i 13 dni, przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i jednocześnie wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na tym funduszu na dochody budżetu państwa. Sporne więc w przedmiotowej sprawie było to czy wnioskodawca do dnia 1.01.1999 r. posiada co najmniej 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach.

Organ rentowy uznał za pracę w szczególnych warunkach okres zatrudnienia w (...) S.A. w K. od 1.06.1973 r. do 23.04.1974 r. oraz od 04.05.1976 r. do 31.08.1976 r. oraz okres odbywania służby wojskowej od 24.04.1974 r. do 31.12.1974 r. w wymiarze łącznie 1 rok, 10 miesięcy i 28 dni. Odwołujący domagał się zaliczenia do stażu pracy w szczególnych warunkach także okresu zatrudnienia w (...) w K.. Pracodawca wystawił ubezpieczonemu świadectwa pracy w szczególnych warunkach poświadczając , że w okresach wskazanych w tych świadectwach ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał ciężkie prace załadunkowe i wyładunkowe oraz przeładunek materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie. Podkreślić jednak należy, że świadectwo to nie ma wiążącego charakteru w postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych. Jest to dokument prywatny w rozumieniu art. 245 kpc, który stanowi jedynie dowód tego , że osoba, która go podpisała złożyła oświadczenie zawarte w tym dokumencie. Jeśli zachodzą wątpliwości co do stwierdzeń zawartych w świadectwie to konieczne jest ich zweryfikowanie innymi dowodami , w szczególności dokumentami i dowodami osobowymi. Takie wątpliwości pojawiły się w związku z przedłożonymi przez ubezpieczonego świadectwami z dnia 09.09.2014 r., w których Prezes Zarządu (...) Sp. z o.o. w K. oświadczył, że stanowisko st. referent ds. zaopatrzenia, st. inspektor ds. zaopatrzenia, specjalista ds. zaopatrzenia i kierownik działu zaopatrzenia jest tożsame ze stanowiskiem robotnik magazynowy, a pracownik zatrudniony na tych stanowiskach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonuję ciężkie prace załadunkowe i wyładunkowe oraz przeładunek materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie. W ocenie Sądu treść tego oświadczenia kłóci się z zakresem obowiązków powierzonych odwołującemu w spornym okresie bowiem brak jest w zakresie czynności obowiązku wykonywania jakichkolwiek prac załadunkowych i wyładunkowych. Także przesłuchiwani w sprawie świadkowie nie potwierdzili, by odwołujący wyłącznie wykonywał takie właśnie prace bowiem zajmował się zamawianiem towaru, jego odbiorem, jeździł po towar (głównie jako pasażer) i jedynie jak była taka potrzeba pomagał kierowcy przy załadunku tego towaru i jego rozładunku. Ponadto, jak wynika z karty stanowiskowej specjalisty do spraw zaopatrzenia odwołujący był zobowiązany do zaopatrywania Przedsiębiorstwa w różne materiały m.in. materiały elektryczne, instalacyjne, paliwa płynne ale także w odzież ochronną i narzędzia, nie wszystkie te materiały miały charakter materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących. Poza pomaganiem przy załadunku i rozładunku materiałów toksycznych i żrących odwołujący pomagał też przy załadunku innych towarów oraz wykonywał szereg innych prac, które nie oddziaływały szkodliwie np. jeździł do hurtowni (jako pasażer lub sam kierował samochodem typu (...)), składał zamówienia, dokonywał zakupów, kontrolował stan magazynu. Jako kierownik działu zaopatrzenia zawierał umowy z dostawcami, opracowywał plany zaopatrzenia, sprawozdawczość i analizy z działalności, ustalał normy materiałowe, upłynniał zapasy. Tego rodzaju prace nie są zaliczane do prac w szczególnych warunkach , których wykonywanie uprawnia do nabycia prawa do wcześniejszej emerytury i nie zostały wymienione w powołanym wykazie. Nawet więc jeśli odwołujący w pewnym zakresie pracował przy ciężkich pracach załadunkowych i wyładunkowych oraz przy przeładunku materiałów sypkich , pylistych , żrących, parzących i toksycznych to nie robił tego w pełnym wymiarze czasu pracy. W orzecznictwie podkreśla się, że nie jest dopuszczalne uwzględnianie do okresów pracy w szczególnych warunkach wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika, przez co tak zatrudniony nie spełniał koniecznego warunku dla uzyskania wcześniejszych uprawnień emerytalnych, jakim było stałe wykonywanie pracy szkodliwej w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na zajmowanym stanowisku pracy. Nie ma też znaczenia w przedmiotowej sprawie, że inny pracownik tego samego zakładu, zatrudniony na podobnym stanowisku nabył prawo do wcześniejszej emerytury bowiem każda sprawa o emeryturę ma charakter indywidualny i zależy wyłącznie od ustaleń poczynionych na podstawie materiału dowodowego w tej właśnie sprawie.

Zauważyć też należy, że prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym stanowi przywilej i odstępstwo od zasady wyrażonej w art. 27 i 24 u.e.r.f.u.s., a zatem regulujące je przepisy należy wykładać w sposób gwarantujący zachowanie celu uzasadniającego to odstępstwo. Jako świadczenie szczególne, emerytura w wieku obniżonym wymaga zatem dowodów pewnych i jednoznacznie wskazujących na stałe, pełnowymiarowe wykonywanie pracy w warunkach, które wpływały na pogorszenie stanu zdrowia pracownika (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 20.05.2014 r. III AUa 937/13, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 20.05.2014 r. III AUa 2379/13).

W ocenie Sądu, w przedmiotowej sprawie odwołujący nie wykazał by wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę w szczególnych warunkach przez okres co najmniej 15 lat i w związku z powyższym nie spełnił przesłanek niezbędnych do nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd oddalił odwołanie jako nieuzasadnione i na podstawie art. 477 14 § 1 kpc orzekł jak w wyroku.

O kosztach Sąd orzekł w punkcie 2. na podstawie art. 98 k.p.c. i art. 108 k.p.c. oraz § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U.2013. 490-j.t).

SSO E. Majewska