Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Teresa Kołeczko - Wacławik

Sędzia SO Andrzej Dyrda (spr.)

Sędzia SR (del.) Maryla Majewska – Lewandowska

Protokolant Wioletta Matysiok

po rozpoznaniu w dniu 26 lutego 2015 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa Ł. M.

przeciwko Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Jastrzębiu-Zdroju

z dnia 13 czerwca 2014 r., sygn. akt I C 870/13

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda 90 (dziewięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSR (del.) Maryla Majewska – Lewandowska SSO Teresa Kołeczko – Wacławik SSO Andrzej Dyrda

UZASADNIENIE

Powód Ł. M. domagał się zasądzenia od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w W. kwoty 12.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 8 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych tytułem zadośćuczynienia za długotrwałość leczenia, nasilenie bólu i upośledzenie sprawności fizycznej wywołane jego potrąceniem w trakcie przechodzenia przez jezdnię na oznakowanym przejściu dla pieszych przez nieustalony pojazd, którego kierowca zbiegł z miejsca wypadku.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania. W uzasadnieniu wskazała, że w niniejszej sprawie nie stwierdzono, aby winnym spowodowania przedmiotowego wypadku był kierujący nieustalonym samochodem, który uczestniczył w przedmiotowym wypadku drogowym. Podniosła także zarzut przedawnienia roszczenia dochodzonego pozwem na podstawie art. 442 ¹ § 1 k.c., a z ostrożności procesowej strona pozwana zakwestionowała wysokość dochodzonego zadośćuczynienia oraz datę, od jakiej miałyby zostać naliczone odsetki.

Sąd Rejonowy w Jastrzębiu-Zdroju wyrokiem z dnia 13 czerwca 2014r. zasądził od pozwanego Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w W. na rzecz powoda Ł. M. kwotę 8.000 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 8 czerwca 2013 r., a w pozostałym zakresie powództwo oddalił. Nadto zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.516,89 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania oraz nakazał zwrócić powodowi kwotę 73,56 zł tytułem niewykorzystanej części zaliczki.

Orzeczenie to poprzedził ustaleniem, że w dniu 21 marca 2008r. około godziny 18:45 na ulicy (...) w J. doszło do wypadku drogowego, podczas którego powód Ł. M., mający wówczas 21 lat, w trakcie przechodzenia przez jezdnię na oznakowanym przejściu dla pieszych, został potrącony przez nieustalony pojazd, którego kierowca zbiegł z miejsca wypadku. Ł. M. w chwili zdarzenia był trzeźwy. W sprawie o przestępstwo z art. 177 § 1 k.k. zostało przeprowadzone przez Komendę Miejską Policji w J. pod sygn. akt RSD 616/08 dochodzenie, które umorzono postanowieniem z dnia 23 maja 2008r. wobec niewykrycia sprawcy przestępstwa. W toku dochodzenia ustalono, że obrażenia jakich doznał Ł. M. w wyniku wypadku drogowego w dniu 21 marca 2008 r. są obrażeniami naruszającymi czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni w myśl art. 157 § 1 k.k.

Na skutek zdarzenia powód doznał urazu podudzia lewego ze złamaniem kości strzałkowej w 1/3 bliższej bez przemieszczenia, otarcia skóry głowy w okolicy ciemieniowo-potylicznej i okolicy lędźwiowej prawej. Pomimo doznanego urazu, powód udał się do domu. Następnie matka powoda zgłosiła telefonicznie zdarzenie Policji, a powód wrócił na miejsce zdarzenia. Po wykonaniu czynności na miejscu zdarzenia, Policja przewiozła powoda do ambulatorium Wojewódzkiego Szpitala (...) w J.. Wobec braku zgody powoda na proponowaną hospitalizację, po założeniu opatrunku gipsowego odwieziono powoda do domu. Zalecono dalsze leczenie w poradni urazowo-ortopedycznej.

Powód nie leczył się w trybie ambulatoryjnym z uwagi na brak ubezpieczenia zdrowotnego i brak środków finansowych na opłacenie leczenia. Z tego tez powodu opatrunek gipsowy z nogi usunął samodzielnie po upływie 4-5 tygodni od jego założenia. Po ściągnięciu gipsu, z uwagi na opuchliznę nogi, powód przez okres dalszych około 3 tygodni miał kłopoty z poruszaniem się. Przez ten czas nie wychodził z domu, unikał ruchu. Po usunięciu gipsu nasiliły się u powoda dolegliwości bólowe, wówczas zaczął zażywać tabletki przeciwbólowe np. apap. Stosował również żele przeciwbólowe oraz okłady z wody z octem i altacet. Powód obawiał się o prawidłowość procesu gojenia się urazu, lecz z uwagi na sytuację finansową rodziny nie miał możliwości sfinansowania kosztów leczenia, czy rehabilitacji. Powód jesienią tego samego roku rozpoczął pracę przy wykończeniach wnętrz, przy wykonywaniu której odczuwał dolegliwości bólowe nogi.

Powód przed wypadkiem był osobą bardzo aktywna fizycznie, regularnie grał w piłkę nożną oraz w paintball. Obecnie poza graniem w piłkę nożną 2 razy w miesiącu, podczas której stara się jednak nie wysilać i uważać na nierówności powierzchni, nie podejmuje innych aktywności fizycznych.

Do chwili obecnej powód odczuwa skutki zdarzenia w postaci dolegliwości bólowych nogi przy nadmiernym jej przeciążeniu. Ból nogi pojawia się podczas spacerów i zabawy z dzieckiem, a także podczas dźwigania dziecka lub ciężkich przedmiotów. Obecnie powód nie zażywa żadnych środków przeciwbólowych. Nigdy nie był na konsultacji lekarskiej w związku z urazem nogi, nie korzystał również z zabiegów rehabilitacyjnych, mimo że posiada ubezpieczenie zdrowotne.

Powód pismem z dnia 27 marca 2013 roku wezwał pozwanego do zapłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie 15.000 zł. Pozwana zawiadomiła powoda o braku podstaw do rozpatrzenia zgłoszonego przez powoda roszczenia.

Dnia 2 kwietnia 2013 r. powód zgłosił szkodę (...) S.A. z siedzibą w W.. W dniu 29 kwietnia 2013 r. akta szkody zostały przekazane przez zakład ubezpieczeń Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu w W..

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Rejonowy wskazał, że odpowiedzialność pozwanej miała podstawę w art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Sąd uznał, że podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia nie mógł odnieść skutku. Powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego, wskazał, iż do odpowiedzialności Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w zakresie roszczeń pokrzywdzonego o naprawienie szkody, wynikłej ze zbrodni lub występku, wyrządzonej w okolicznościach uzasadniających odpowiedzialność cywilną posiadacza pojazdu mechanicznego lub kierującego pojazdem mechanicznym, których tożsamości nie ustalono znajduje zastosowanie termin przedawnienia określony treścią art. 442 k.c.

Sąd uznał, że roszczenie powoda ma swoją podstawę w art. 445 § 1 w zw. z art. 444 k.c., którego podstawą jest doznana krzywda niemajątkowa w postaci ujemnych przeżyć związanych z cierpieniami psychicznymi i fizycznymi pokrzywdzonego, wynikająca z naruszenia dóbr osobistych wskazanych w tym przepisie.

Sąd uznał, że w toku postępowania dowodowego powód wykazał szkodę niemajątkową w postaci powstałego uszczerbku na zdrowiu, którego doznał w związku z wypadkiem z dnia 21 marca 2008 r. Sąd wskazał, że doznane uszkodzenia ciała powoda powodowały u niego ograniczenie zdolności poruszania się. Wielotygodniowe unieruchomienie kończyn uniemożliwiało normalne funkcjonowanie, sprawiało ból, dyskomfort i poczucie bezradności, co było tym bardziej dla niego dotkliwe, gdyż przed wypadkiem prowadził aktywne życie osobiste. Powód po zdarzeniu w znacznym stopniu zaniechał aktywności ruchowej, zrezygnował z gry w paintball, ponadto ograniczył inne dotychczasowe zainteresowania np. grę w piłkę nożną.

Sąd wziął pod uwagę także trwałość skutków zaistniałego zdarzenia (uszczerbek na zdrowiu powoda z związku z wypadkiem z dnia 21 marca 2008r. wynosi 3%). Nadto zwrócił uwagę, że rozmiar doznanej krzywdy powiększa też fakt, że powód w dalszym ciągu doświadcza negatywnych skutków urazu. Powód odczuwa bolesność w okolicy łydki lewej, nasilającą się na skutek wysiłku. Dolegliwości te utrudniają mu codzienne funkcjonowanie. Sąd uwzględnił ponadto młody wiek powoda, który w czasie wypadku miał 21 lat (ur. (...)) i był w pełni sprawny fizycznie.

Sąd Rejonowy mając na względzie powyższe okoliczności, uznał iż kwota 8.000 zł tytułem zadośćuczynienia będzie adekwatna do rozmiaru cierpień powoda oraz skutków zdarzenia z dnia 21 marca 2008r., gdyż proces leczenia zaistniałych u powoda urazów był typowy i przebiegał bez powikłań.

O odsetkach orzeczono na zasadzie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 455 k.c. i art. 109 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152) zasądzając je od dnia 30 maja 2013 roku.

O kosztach procesu orzekł na zasadzie art.100 kpc, natomiast na podstawie art. 84 w zw. z art.80 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010r., Nr 90, poz. 594) zwrócił powodowi kwotę 73,56 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki na opinię biegłego.

Apelację od tego orzeczenia wniosła pozwana, zaskarżając wyrok w części, tj. pkt 1 co do kwoty 1.057,10 zł, tj. odsetek od zasądzonej kwoty 8.000 zł liczonych do dnia 8 czerwca 2013r. do dnia wydania wyroku przez Sąd I instancji, tj. do dnia 13 czerwca 2014r.

Zarzuciła naruszenie prawa materialnego, tj. art. 481 § 1 k.c. w związku z art. 445 k.c. i art. 455 k.c. i art. 109 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych poprzez ich niewłaściwą interpretację i przyjęcie w stanie faktycznym niniejszej sprawy, że odsetki od zasądzonego zadośćuczynienia należą się od dnia następnego po upływie 30-dniowego terminu na wypłatę świadczenia, w sytuacji, gdy odsetki winny zostać zasądzone od dnia wyrokowania, albowiem dopiero w tym dniu Sąd cywilny ustalił, że w niniejszej sprawie doszło do zaistnienia przestępstwa, a zatem pozwany dowiedział się o obowiązku zapłaty nieprzedawnionej części roszczenia dopiero z chwilą wydania wyroku.

Na tych podstawach wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w zakresie odsetek ustawowych od zasądzonej kwoty tytułem zadośćuczynienia od dnia 8 czerwca 2013r. do dnia 13 czerwca 2014r. i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem I instancji według norm prawem przepisanych, oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem II instancji według norm prawem przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie od pozwanego na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd pierwszej instancji prawidłowo zakwalifikował roszczenia powoda przyjmując za podstawę prawną swego rozstrzygnięcia przywołane przepisy prawne, a następnie ustalił wszystkie okoliczności faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd mają podstawę w zgromadzonym w sprawie materialne dowodowym, który w zakresie dokonanych ustaleń jest logiczny i wzajemnie spójny, natomiast informacje zawarte w poszczególnych źródłach dowodowych nawzajem się uzupełniają i potwierdzają, przez co są w pełni wiarygodne. Ustalenia te Sąd Okręgowy przyjmuje za własne.

Wynikająca z art. 455 k.c., reguła nakładająca na dłużnika obowiązek spełnienia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu do jego wykonania, w niniejszym stanie faktycznym, zgodnie z brzmieniem art. 455 k.c., uległa modyfikacji. Zgodnie z art. 109 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, Fundusz jest obowiązany zaspokoić roszczenie, o którym mowa w art. 98 ust. 1 i 1a, w terminie 30 dni, licząc od dnia otrzymania akt szkody od zakładu ubezpieczeń lub syndyka upadłości.

W ustalonym stanie faktycznym, akta szkody zostały przekazane przez zakład ubezpieczeń Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu w W. w dniu 29 kwietnia 2013r. Upływ terminu do spełnienia świadczenia upłynął zatem w dniu 29 maja 2013r., a zatem żądanie zasądzenia odsetek od dnia 8 czerwca 2013r. było uzasadnione.

Zwrócić przy tym należy uwagę, że wymagalność roszczenia o zadośćuczynienie powoduje stan opóźnienia po jego sprecyzowaniu co do wysokości i wezwaniu dłużnika do zapłaty konkretnej kwoty z tego tytułu, ze względu na deklaratywny charakter wyroku zasądzającego świadczenie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2010 r., III CSK 308/09, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 23 maja 2014r., V ACa 10/14; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lipca 1999 r., III CKN 315/98).

Skoro w niniejszej sprawie zgłoszenie takiego żądania nastąpiło wcześniej, należało uznać, że zachodziły podstawy do uwzględnienia wcześniejszej, niż data wyrokowania, daty opóźnienia pozwanej w spełnieniu świadczenia.

Z akt sprawy wynika, że zgłoszenie żądania nastąpiło w piśmie z 27 marca 2013r., w którym to powód domagał się zadośćuczynienia w kwocie 15.000 zł jak również wskazał podstawę swego roszczenia (k. 7).

Tym samym, w chwili, w której pozwana była zobowiązana do spełnienia zadośćuczynienia zgodnie z art. 109 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, wysokość i tytuł roszczenia był jej wiadomy, zatem żądanie odsetek od chwili zgłoszonej w pozwie, było w pełni uzasadnione.

Z przyczyn opisanych powyżej, Sąd Okręgowy, na postawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w związku z 98 § 3 k.p.c. ustalając je w oparciu o § 2 ust. 1 w związku z § 6 pkt 2 i § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity: Dz.U. z 2013 poz. 461)