Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 10/14
POSTANOWIENIE
Dnia 13 marca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Antoni Górski
SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Zakładu Energetycznego P. - Centrum Handlowe Spółki z
o.o. w P.
przeciwko G. Towarzystwu Ubezpieczeń S.A. w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 13 marca 2014 r.,
zażalenia strony pozwanej na wyrok Sądu Apelacyjnego
z dnia 12 grudnia 2013 r.
1) oddala zażalenie,
2) rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego
pozostawia Sądowi wydającemu orzeczenie kończące
postępowanie w sprawie.
2
UZASADNIENIE
Strona powodowa, powołując się na nabycie w wyniku cesji od spółki z o.o.
„M.” w S. wierzytelności z umowy ubezpieczenia, zawartej przez tę spółkę z
Towarzystwem Ubezpieczeniowym G., wniosła o zasądzenie od Towarzystwa
Ubezpieczeniowego G. kwoty 4 000 000 zł.
Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 20 listopada 2012 r. oddalił powództwo.
W ocenie Sądu Okręgowego nie doszło do zawarcia powołanej w pozwie umowy
przelewu, w związku z czym strona powodowa nie miała legitymacji procesowej.
Wyrokiem z dnia 12 grudnia 2013 r. Sąd Apelacyjny uchylił wyrok Sądu
Okręgowego i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.
Uznał, że Sąd Okręgowy błędnie przyjął, iż stronie powodowej nie przysługuje
legitymacja procesowa, nie było bowiem w sprawie podstaw do zanegowania
skuteczności powołanej w pozwie umowy przelewu.
W zażaleniu na wyrok z dnia 12 grudnia 2013 r. strona pozwana zarzuciła
Sądowi Apelacyjnemu naruszenie art. 386 § 4 k.p.c. przez bezpodstawne przyjęcie,
że Sąd Okręgowy orzekając w pierwszej instancji nie rozpoznał istoty sprawy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Poza przypadkami określonymi w art. 386 § 2 k.p.c. (nieważność postępowania)
oraz w art. 386 § 3 k.p.c. (podstawy do odrzucenia pozwu albo umorzenia
postępowania), Sąd drugiej instancji może uchylić wyrok zaskarżony apelacją
i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji tylko
w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo,
gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego
w całości (art. 386 § 4 k.p.c.).
Nierozpoznanie istoty sprawy przez sąd pierwszej instancji następuje
w razie zaniechania zbadania przez ten sąd materialnej przesłanki żądania powoda,
zazwyczaj na skutek bezpodstawnego stwierdzenia braku pozytywnej przesłanki
jurysdykcyjnej - np. legitymacji procesowej strony - lub przyjęcia istnienia
tzw. negatywnej przesłanki jurysdykcyjnej - np. przedawnienia dochodzonego
3
roszczenia (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2013 r.,
I CSK 156/13 i cytowane w nim orzeczenia).
W sprawie nierozpoznanie istoty sprawy w przedstawionym wyżej znaczeniu,
które ma na względzie art. 386 §4 k.p.c., niewątpliwie wystąpiło, Sąd Okręgowy
stwierdził bowiem brak pozytywnej przesłanki jurysdykcyjnej w postaci legitymacji
procesowej strony powodowej, a Sąd Apelacyjny ocenił to stwierdzenie
za pozbawione podstaw. Zasadność tej oceny nie podlega kontroli Sądu
Najwyższego w toku rozpoznawania zażalenia wniesionego na podstawie art. 3941
§ 11
k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia: 7 listopada 2012 r.,
IV CZ 147/12; 28 listopada 2012 r., III CZ 77/12; 5 grudnia 2012 r., I CZ 168/12;
19 grudnia 2012 r., II CZ 141/12; 10 stycznia 2013 r., IV CZ 166/12).
W konsekwencji zażalenie strony pozwanej należało, jako w świetle art. 386
§4 k.p.c. oczywiście bezzasadne, oddalić (art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3
k.p.c.). Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego pozostawiono,
zgodnie z 108 § 2 w związku art. 39821
i art. 3941
§ 3 k.p.c., Sądowi wydającemu
orzeczenia kończące postępowanie w sprawie.