V CSK 459/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:09-10-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I CK 674/04 II CK 5/06 II CSK 272/08 II CSK 394/11 II CZ 17/06 III CZP 77/05 IV CSK 206/11 C Nr 9/2006 II CK 364/03 II CR 309/72 III CZP 49/07
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CSK 459/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 27 czerwca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSA del. do SN Katarzyna Polańska-Farion
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa "S." Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w C.
przeciwko Syndykowi Masy Upadłości "P." Spółki Akcyjnej w upadłości
likwidacyjnej w W. oraz Miastu B.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 27 czerwca 2014 r.,
skargi kasacyjnej strony pozwanej Syndyka Masy Upadłości "P."
Spółki Akcyjnej w upadłości likwidacyjnej w W.
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 6 marca 2013 r.,
1) uchyla zaskarżony wyrok w punktach 1 (pierwszym)
i 2 (drugim) w części w jakich odnosi się on do P.
Spółki Akcyjnej w W., w tym zakresie znosi
dotychczasowe postępowanie obejmujące rozprawę
apelacyjną i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania
Sądowi Apelacyjnemu pozostawiając temu
2
Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania
kasacyjnego,
2) odrzuca skargę kasacyjną w pozostałej części.
3
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 6 marca 2014 r. w sprawie z powództwa S. spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w C. przeciwko pozwanym P. Spółce Akcyjnej w
W. oraz Miastu B. o zapłatę solidarnie kwoty 113 041,30 zł wraz z odsetkami
ustawowymi od dnia 28 grudnia 2010 r., na rozprawie z udziałem pozwanej Spółki,
Sąd Apelacyjny oddalił apelację pozwanych od wyroku Sądu Okręgowego w K.
Postanowieniem z dnia 5 marca 2014 r. Sąd Rejonowy w W. ogłosił
upadłość spółki P. obejmującą likwidację majątku dłużnika. Syndyk masy upadłości
tej Spółki nie został zawiadomiony o terminie rozprawy apelacyjnej.
Syndyk masy upadłości Spółki P. wniósł skargę kasacyjną od wymienionego
wyroku zarzucając między innymi nieważność postepowania przed Sądem drugiej
instancji.
Sąd Najwyższy zważył , co następuje:
Zgodnie z treścią art. 51 ust 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r.- Prawo
upadłościowe i naprawcze - dalej p.u.n. (Dz. U. 2003 nr 60, poz. 535)
postanowienie w przedmiocie ogłoszenia upadłości jest skuteczne i wykonalne
z dniem jego wydania. Ogłoszeniu upadłości wywiera skutek z początkiem dnia,
w którym zostało wydane (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2004 r.,
II CK 364/03, M. Praw. 2004, nr 14, s. 631, uchwałę Sądu Najwyższego
z 21 października 2005 r., III CZP 77/05, OSNC Nr 9/2006 poz. 143).
W tej sytuacji należało uznać, że wydanie wyroku w drugiej instancji co do
pozwanego, w stosunku do którego ogłoszono upadłość było niedopuszczalne,
ponieważ w myśl art. 75 p.u.n. z chwilą ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację
majątku dłużnika upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania
i rozporządzania mieniem wchodzącym w skład masy upadłości. Konsekwencją
takiego uregulowania jest niemożność prowadzenia postępowań sądowych
przeciwko upadłemu, który pozbawiony prawa zarządu również sam nie może
wystąpić z powództwem w imieniu masy.
4
W rezultacie postępowanie sądowe przeprowadzone po dniu 5 marca 2014 r.
z udziałem upadłego było dotknięte nieważnością (art. 379 pkt 2 k.p.c. - por. wyrok
Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2005 r., sygn. akt I CK 674/04, OSNC 2006 r.,
Nr 3, poz. 52; z 12 kwietnia 2012 r., II CSK 394/11, OSP 2013/6/64; 19 stycznia
2012 r., IV CSK 206/11, OSP 2012, nr 11, poz. 108), co skutkowało zniesieniem
postępowania obejmującego rozprawę apelacyjną i uchyleniem sprawy do
ponownego rozpoznania (art. 386 § 2 k.p.c.).
Dalej idąca skarga kasacyjna wniesiona przez Syndyka masy upadłości
Spółki P. podlegała odrzuceniu jako niedopuszczalna. Skarżący złożył bowiem
skargę kasacyjną co do całości wyroku z dnia 6 marca 2014 r., który również
obejmował drugiego pozwanego - Miasto B. (por. wyrok SN z 11 grudnia 2008 r. II
CSK 272/08, niepubl; uchwała SN z dnia 31 stycznia 2008 r. III CZP 49/07, OSNC
2008/6/55; wyrok SN z dnia 14 lutego 2007 r. II CK 5/06; wyrok SN z 23 marca
2006 r. II CZ 17/06, niepubl., wyrok SN z dnia 6 września 1972 r. II CR 309/72,
OSPiKA 1973/94).
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 386 § 2 k.p.c. w zw. z art.
39821
379 pkt 2 k.p.c. i art. 108 § 2 orzekł jak w punkcie drugim sentencji.
Sąd Najwyższy odrzucił skargę kasacyjną strony pozwanej w pozostałej części na
podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 27 czerwca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSA del. do SN Katarzyna Polańska-Farion
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa "S." Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w C.
przeciwko Syndykowi Masy Upadłości "P." Spółki Akcyjnej w upadłości
likwidacyjnej w W. oraz Miastu B.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 27 czerwca 2014 r.,
skargi kasacyjnej strony pozwanej Syndyka Masy Upadłości "P."
Spółki Akcyjnej w upadłości likwidacyjnej w W.
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 6 marca 2013 r.,
1) uchyla zaskarżony wyrok w punktach 1 (pierwszym)
i 2 (drugim) w części w jakich odnosi się on do P.
Spółki Akcyjnej w W., w tym zakresie znosi
dotychczasowe postępowanie obejmujące rozprawę
apelacyjną i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania
Sądowi Apelacyjnemu pozostawiając temu
2
Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania
kasacyjnego,
2) odrzuca skargę kasacyjną w pozostałej części.
3
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 6 marca 2014 r. w sprawie z powództwa S. spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w C. przeciwko pozwanym P. Spółce Akcyjnej w
W. oraz Miastu B. o zapłatę solidarnie kwoty 113 041,30 zł wraz z odsetkami
ustawowymi od dnia 28 grudnia 2010 r., na rozprawie z udziałem pozwanej Spółki,
Sąd Apelacyjny oddalił apelację pozwanych od wyroku Sądu Okręgowego w K.
Postanowieniem z dnia 5 marca 2014 r. Sąd Rejonowy w W. ogłosił
upadłość spółki P. obejmującą likwidację majątku dłużnika. Syndyk masy upadłości
tej Spółki nie został zawiadomiony o terminie rozprawy apelacyjnej.
Syndyk masy upadłości Spółki P. wniósł skargę kasacyjną od wymienionego
wyroku zarzucając między innymi nieważność postepowania przed Sądem drugiej
instancji.
Sąd Najwyższy zważył , co następuje:
Zgodnie z treścią art. 51 ust 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r.- Prawo
upadłościowe i naprawcze - dalej p.u.n. (Dz. U. 2003 nr 60, poz. 535)
postanowienie w przedmiocie ogłoszenia upadłości jest skuteczne i wykonalne
z dniem jego wydania. Ogłoszeniu upadłości wywiera skutek z początkiem dnia,
w którym zostało wydane (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2004 r.,
II CK 364/03, M. Praw. 2004, nr 14, s. 631, uchwałę Sądu Najwyższego
z 21 października 2005 r., III CZP 77/05, OSNC Nr 9/2006 poz. 143).
W tej sytuacji należało uznać, że wydanie wyroku w drugiej instancji co do
pozwanego, w stosunku do którego ogłoszono upadłość było niedopuszczalne,
ponieważ w myśl art. 75 p.u.n. z chwilą ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację
majątku dłużnika upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania
i rozporządzania mieniem wchodzącym w skład masy upadłości. Konsekwencją
takiego uregulowania jest niemożność prowadzenia postępowań sądowych
przeciwko upadłemu, który pozbawiony prawa zarządu również sam nie może
wystąpić z powództwem w imieniu masy.
4
W rezultacie postępowanie sądowe przeprowadzone po dniu 5 marca 2014 r.
z udziałem upadłego było dotknięte nieważnością (art. 379 pkt 2 k.p.c. - por. wyrok
Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2005 r., sygn. akt I CK 674/04, OSNC 2006 r.,
Nr 3, poz. 52; z 12 kwietnia 2012 r., II CSK 394/11, OSP 2013/6/64; 19 stycznia
2012 r., IV CSK 206/11, OSP 2012, nr 11, poz. 108), co skutkowało zniesieniem
postępowania obejmującego rozprawę apelacyjną i uchyleniem sprawy do
ponownego rozpoznania (art. 386 § 2 k.p.c.).
Dalej idąca skarga kasacyjna wniesiona przez Syndyka masy upadłości
Spółki P. podlegała odrzuceniu jako niedopuszczalna. Skarżący złożył bowiem
skargę kasacyjną co do całości wyroku z dnia 6 marca 2014 r., który również
obejmował drugiego pozwanego - Miasto B. (por. wyrok SN z 11 grudnia 2008 r. II
CSK 272/08, niepubl; uchwała SN z dnia 31 stycznia 2008 r. III CZP 49/07, OSNC
2008/6/55; wyrok SN z dnia 14 lutego 2007 r. II CK 5/06; wyrok SN z 23 marca
2006 r. II CZ 17/06, niepubl., wyrok SN z dnia 6 września 1972 r. II CR 309/72,
OSPiKA 1973/94).
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 386 § 2 k.p.c. w zw. z art.
39821
379 pkt 2 k.p.c. i art. 108 § 2 orzekł jak w punkcie drugim sentencji.
Sąd Najwyższy odrzucił skargę kasacyjną strony pozwanej w pozostałej części na
podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c.