Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 233/14
POSTANOWIENIE
Dnia 13 sierpnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dorota Rysińska (przewodniczący)
SSN Andrzej Ryński (sprawozdawca)
SSN Józef Szewczyk
Protokolant Teresa Jarosławska
w sprawie M. K.
skazanego z art. 280 § 2 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k
w dniu 13 sierpnia 2014 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanego
od postanowienia Sądu Rejonowego w G.
z dnia 24 lutego 2014 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę Sądowi
Okręgowemu w G. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wyrokiem Sądu Okręgowego w G. z dnia 30 maja 2011 roku, utrzymanym w
mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 27 października 2011 roku, M. K. został
skazany za czyn z art. 280 § 2 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności oraz
grzywnę w wysokości 60 stawek dziennych po 10 zł każda. Wykonanie orzeczonej
kary pozbawienia wolności zostało oskarżonemu warunkowo zawieszone na okres
5 lat próby, w którym oddano go pod dozór kuratora.
Ponieważ M. K. nie przebywał pod wskazanym przez siebie adresem i
pomimo wysyłanych przez kuratora wezwań, nie zdołano nawiązać z nim kontaktu,
Sąd Rejonowy w G. na wniosek kuratora sądowego, postanowieniem z dnia 24
lutego 2014 roku, sygn. akt XIV K …/11, X Ko …/14 – w oparciu o art. 75 § 2 k.k. -
2
zarządził wobec M. K. wykonanie, orzeczonej wskazanym wyrokiem kary 2 lat
pozbawienia wolności, uznając że skazany uchyla się od dozoru kuratora.
Orzeczenie to nie zostało zaskarżone przez żadną ze stron i uprawomocniło się w I
instancji, w dniu 28 marca 2014 roku.
W kasacji wywiedzionej na korzyść skazanego w trybie art. 521 § 1 k.p.k.
Prokurator Generalny zarzucił zaskarżonemu postanowieniu rażące i mające
istotny wpływ na treść wyroku naruszenie prawa wykonawczego, tj. art. 3 § 1 k.k.w.
w zw. z art. 178 § 1 k.k.w. poprzez wydanie przez Sąd Rejonowy w G.
postanowienia o zarządzeniu wykonania kary pozbawienia wolności, podczas gdy
właściwym do jego wydania był Sąd Okręgowy w G., co stanowi bezwzględną
przyczynę odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 4 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k.w.
Powołując się na powyższy zarzut, skarżący wniósł o uchylenie
zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do rozpoznania Sądowi
Okręgowemu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego zasługiwała na uwzględnienie w całości
na posiedzeniu bez udziału stron z racji swej oczywistej zasadności (art. 535 § 5
k.p.k.).
Na wstępie należy zauważyć, że ustawa z dnia 16 września 2011 r. o
zmianie ustawy - Kodeks karny wykonawczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U.
Nr 240, poz. 1431), zwana dalej także ustawą nowelizującą, z dniem 1 stycznia
2012 roku wprowadziła m. in. zmiany dotyczące właściwości sądów orzekających w
postępowaniu wykonawczym. Należy jednocześnie zauważyć, że wykonywany w
tej sprawie wyrok Sądu Okręgowego uprawomocnił się przed wejściem w życie tej
ustawy. W związku z tym do analizowanej sytuacji procesowej znajdują
zastosowanie przepisy przejściowe ustawy nowelizującej, a w szczególności jej art.
10 ust. 1, wprowadzający generalną zasadę stosowania przepisów w brzmieniu
nadanym tą ustawą przy wykonywaniu orzeczeń, które stały się wykonalne przed
dniem jej wejścia w życie. Odstępstwo od tej zasady przewiduje art. 11 ustawy
nowelizującej, który w występującym układzie procesowym zakazuje
stosowania przepisów o właściwości miejscowej sądu w postępowaniu
wykonawczym, w brzmieniu nadanym tą ustawą.
3
Sąd Rejonowy w G. orzekając w tej sprawie w dniu 24 lutego 2014 r. nie
dostrzegł, że przepis art. 178 § 1 k.k.w., w brzmieniu obowiązującym poprzednio, w
myśl którego do zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej kary w stosunku
do osoby skazanej przez sąd powszechny, pozostającej pod dozorem, właściwy był
funkcjonalnie sąd rejonowy, w okręgu którego dozór był albo miał być wykonywany,
z dniem 1 stycznia 2012 r. został zmieniony przez art. 1 ust. 79 ustawy
nowelizującej, w ten sposób, że wyeliminowano z niego przepisy dot. właściwości.
Oznacza to, że od daty wejścia w życie powołanej ustawy, zagadnienie właściwości
funkcjonalnej sądu w sprawach zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej
kary orzeczonej prawomocnie przed dniem 1 stycznia 2012 r. wobec skazanego
pozostającego pod dozorem określa art. 3 § 1 k.k.w. zdanie pierwsze,
przewidujący, że sąd który wydał orzeczenie w pierwszej instancji, jest właściwy
również w postępowaniu dotyczącym wykonania tego orzeczenia (por.
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2013 roku, sygn. akt III KK
406/12, OSNKW 2013/8/67 oraz z dnia z dnia 29 sierpnia 2012 r., II KK 211/12,
Prok. i Pr.-wkł. 2013/2/15). Natomiast znowelizowany przepis art. 3 § 1 k.k.w.
zdanie drugie nie znajduje tu zastosowania, ponieważ dotyczy właściwości
miejscowej.
W realiach niniejszej sprawy M. K. został skazany w I instancji wyrokiem
Sądu Okręgowego w G. W związku z tym stosownie do treści art. 3 § 1 k.k.w.
zdanie pierwsze sądem właściwym do orzekania w przedmiocie zarządzenia
skazanemu wykonania warunkowo zawieszonej kary 2 lat pozbawienia wolności był
sąd okręgowy, a nie sąd rejonowy. W konsekwencji doszło do sytuacji, w której
sąd niższego rzędu orzekł w sprawie należącej do właściwości sądu wyższego
rzędu, co stanowi uchybienie kwalifikowane jako bezwzględna przesłanka
odwoławcza, określona w art. 439 § 1 pkt 4 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k.w. i skutkuje
uchyleniem zaskarżonego postanowienia.
Dlatego Sąd Najwyższy orzekł jak w dyspozytywnej części postanowienia
(art. 537 § 2 k.p.k.).
4
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13