II CZ 99/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-03-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 99/14
POSTANOWIENIE
Dnia 6 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący)
SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
SSA Jacek Grela
w sprawie z powództwa A. W.
przeciwko Skarbowi Państwa - Aresztowi Śledczemu w Ł.
o zapłatę zadośćuczynienia,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 6 lutego 2015 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 7 sierpnia 2014 r.,
oddala zażalenie i przyznaje adwokatowi M. W. z Kancelarii
Adwokackiej w Ł. od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego kwotę
120 zł (sto dwadzieścia złotych) wraz z należnym podatkiem od
towarów i usług tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej świadczonej powodowi z urzędu w postępowaniu
zażaleniowym.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 7 sierpnia 2014 r. Sąd Apelacyjny, na podstawie art.
3986
§ 2 k.p.c. w zw. z art. 871
§ 1 k.p.c., odrzucił skargę kasacyjną powoda, gdyż
ta została wniesiona osobiście przez stronę, która nie posiadała zdolności
postulacyjnej pozwalającej jej na samodzielne podejmowanie czynności
procesowych w postępowaniu przed Sądem Najwyższym.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł pełnomocnik powoda
domagając się jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania,
a także zasądzenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
W motywach zażalenia pełnomocnik powoda wskazał na naruszenie art. 3986
§ 2
k.p.c. poprzez nieuzasadnione odrzucenie skargi kasacyjnej przez sąd drugiej
instancji. W ocenie pełnomocnika żalącego de lege lata nie jest dopuszczalne
wydanie przez sąd drugiej instancji postanowienia o odrzuceniu skargi kasacyjnej
ze względu na brak zdolności postulacyjnej, w sytuacji gdy strona przed
wniesieniem tego nadzwyczajnego środka zaskarżenia wystąpiła z wnioskiem
o ustanowienie pełnomocnika z urzędu w celu sporządzenia skargi kasacyjnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 871
§ 1 k.p.c. w postępowaniu przed Sądem Najwyższym
obowiązuje zastępstwo stron przez adwokatów lub radców prawnych (tzw. przymus
adwokacko-radcowski). Wynikający z tego przepisu wymóg reprezentowania strony
przez adwokata lub radcę prawnego dotyczy także czynności procesowych
związanych z postępowaniem przed Sądem Najwyższym, które podejmowane są
przed sądami powszechnymi. W świetle art. 871
k.p.c. sporządzenie środka
zaskarżenia do Sądu Najwyższego osobiście przez stronę nieposiadającą zdolności
postulacyjnej jest dotknięte brakiem nieusuwalnym i powoduje konieczność
odrzucenia go na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c., jako niedopuszczalnego, bez
wezwania do uzupełnienia tego braku (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 16 marca 2006 r., sygn. akt III CZ 5/06, niepubl.; postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 31 stycznia 2014 r., sygn. akt II CZ 84/12, niepubl.).
3
Uzupełnienie, czy też poparcie przez profesjonalnego pełnomocnika skargi
kasacyjnej, wniesionej przez stronę osobiście, nie spełnia wymagań określonych
w art. 871
§ 1 k.p.c. (zob. postanowienia Sądu Najwyższego z 11 marca 2008 r.,
II CZ 2/08, niepubl. i z 11 maja 2010 r., II PZ 11/10, niepubl.).
Mając powyższe na względzie stwierdzić należy że wniesienie skargi
kasacyjnej przez podmiot nieposiadający zdolności postulacyjnej uprawniającej do
podejmowania czynności procesowych przed Sądem Najwyższym (art. 871
k.p.c.)
powoduje, iż ten środek zaskarżenia dotknięty jest nieusuwalnym brakiem
formalnym. Tym samym Sąd Apelacyjny zasadnie odrzucił wniesioną przez
powoda skargę kasacyjną na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. w zw. z art. 871
§ 1
k.p.c. Oceny konsekwencji wynikających z wniesienia skargi kasacyjnej
z naruszeniem wymogu wynikającego z art. 871
§ 1 k.p.c. - wbrew odmiennej
sugestii pełnomocnika żalącego - nie zmienia przy tym przywoływana
w uzasadnieniu zażalenia okoliczność, iż powód, przed złożeniem osobiście skargi
kasacyjnej, wystąpił z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu w celu
sporządzenia i wniesienia skargi kasacyjnej. Złożenie wniosku o ustanowienie
pełnomocnika z urzędu nie wyłącza bowiem przymusu adwokacko-radcowskiego
przy wniesieniu skargi kasacyjnej (art. 871
§ 1 k.p.c.).
Mając powyższe na względzie Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39814
k.p.c.
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji. W przedmiocie zwrotu kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez pełnomocnika z urzędu Sąd
Najwyższy orzekł na podstawie § 11 ust. 1 pkt 25 zw. z § 13 ust. 2 pkt 2
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 461).
POSTANOWIENIE
Dnia 6 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący)
SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
SSA Jacek Grela
w sprawie z powództwa A. W.
przeciwko Skarbowi Państwa - Aresztowi Śledczemu w Ł.
o zapłatę zadośćuczynienia,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 6 lutego 2015 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 7 sierpnia 2014 r.,
oddala zażalenie i przyznaje adwokatowi M. W. z Kancelarii
Adwokackiej w Ł. od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego kwotę
120 zł (sto dwadzieścia złotych) wraz z należnym podatkiem od
towarów i usług tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej świadczonej powodowi z urzędu w postępowaniu
zażaleniowym.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 7 sierpnia 2014 r. Sąd Apelacyjny, na podstawie art.
3986
§ 2 k.p.c. w zw. z art. 871
§ 1 k.p.c., odrzucił skargę kasacyjną powoda, gdyż
ta została wniesiona osobiście przez stronę, która nie posiadała zdolności
postulacyjnej pozwalającej jej na samodzielne podejmowanie czynności
procesowych w postępowaniu przed Sądem Najwyższym.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł pełnomocnik powoda
domagając się jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania,
a także zasądzenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
W motywach zażalenia pełnomocnik powoda wskazał na naruszenie art. 3986
§ 2
k.p.c. poprzez nieuzasadnione odrzucenie skargi kasacyjnej przez sąd drugiej
instancji. W ocenie pełnomocnika żalącego de lege lata nie jest dopuszczalne
wydanie przez sąd drugiej instancji postanowienia o odrzuceniu skargi kasacyjnej
ze względu na brak zdolności postulacyjnej, w sytuacji gdy strona przed
wniesieniem tego nadzwyczajnego środka zaskarżenia wystąpiła z wnioskiem
o ustanowienie pełnomocnika z urzędu w celu sporządzenia skargi kasacyjnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 871
§ 1 k.p.c. w postępowaniu przed Sądem Najwyższym
obowiązuje zastępstwo stron przez adwokatów lub radców prawnych (tzw. przymus
adwokacko-radcowski). Wynikający z tego przepisu wymóg reprezentowania strony
przez adwokata lub radcę prawnego dotyczy także czynności procesowych
związanych z postępowaniem przed Sądem Najwyższym, które podejmowane są
przed sądami powszechnymi. W świetle art. 871
k.p.c. sporządzenie środka
zaskarżenia do Sądu Najwyższego osobiście przez stronę nieposiadającą zdolności
postulacyjnej jest dotknięte brakiem nieusuwalnym i powoduje konieczność
odrzucenia go na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c., jako niedopuszczalnego, bez
wezwania do uzupełnienia tego braku (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 16 marca 2006 r., sygn. akt III CZ 5/06, niepubl.; postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 31 stycznia 2014 r., sygn. akt II CZ 84/12, niepubl.).
3
Uzupełnienie, czy też poparcie przez profesjonalnego pełnomocnika skargi
kasacyjnej, wniesionej przez stronę osobiście, nie spełnia wymagań określonych
w art. 871
§ 1 k.p.c. (zob. postanowienia Sądu Najwyższego z 11 marca 2008 r.,
II CZ 2/08, niepubl. i z 11 maja 2010 r., II PZ 11/10, niepubl.).
Mając powyższe na względzie stwierdzić należy że wniesienie skargi
kasacyjnej przez podmiot nieposiadający zdolności postulacyjnej uprawniającej do
podejmowania czynności procesowych przed Sądem Najwyższym (art. 871
k.p.c.)
powoduje, iż ten środek zaskarżenia dotknięty jest nieusuwalnym brakiem
formalnym. Tym samym Sąd Apelacyjny zasadnie odrzucił wniesioną przez
powoda skargę kasacyjną na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. w zw. z art. 871
§ 1
k.p.c. Oceny konsekwencji wynikających z wniesienia skargi kasacyjnej
z naruszeniem wymogu wynikającego z art. 871
§ 1 k.p.c. - wbrew odmiennej
sugestii pełnomocnika żalącego - nie zmienia przy tym przywoływana
w uzasadnieniu zażalenia okoliczność, iż powód, przed złożeniem osobiście skargi
kasacyjnej, wystąpił z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu w celu
sporządzenia i wniesienia skargi kasacyjnej. Złożenie wniosku o ustanowienie
pełnomocnika z urzędu nie wyłącza bowiem przymusu adwokacko-radcowskiego
przy wniesieniu skargi kasacyjnej (art. 871
§ 1 k.p.c.).
Mając powyższe na względzie Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39814
k.p.c.
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji. W przedmiocie zwrotu kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez pełnomocnika z urzędu Sąd
Najwyższy orzekł na podstawie § 11 ust. 1 pkt 25 zw. z § 13 ust. 2 pkt 2
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 461).