Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie Wydział VI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Barbara Frankowska

Protokolant: st. sekr. sądowy Halina Ramska

po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2015 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółki z o.o. w P.

przeciwko: A. P. i P. P. (1) - wspólnikom Rzemieślniczej Wytwórni (...) s.c. w I.

o zapłatę

I. z a s ą d z a solidarnie od pozwanych A. P. i P.

P. na rzecz powoda (...) Spółki z o.o. w P. kwotę

143.910 zł (sto czterdzieści trzy tysiące dziewięćset dziesięć zł) z

ustawowymi odsetkami od dnia 6 maja 2014r. do dnia zapłaty,

II. z a s ą d z a solidarnie od pozwanych A. P. i P.

P. na rzecz powoda (...) Spółki z o.o. w P. kwotę

12.389,53 zł (dwanaście tysięcy trzysta osiemdziesiąt dziewięć złotych

53/100) tytułem kosztów procesu,

III . z w r a c a powodowi (...) Spółce z o.o. w P. kwotę 2.423,47 zł

(dwa tysiące czterysta dwadzieścia trzy złote 47/100) tytułem

niewykorzystanej zaliczki na wydatki,

IV . z w r a c a pozwanym A. P. i P.

P. kwotę 1.000 zł (jeden tysiąc złotych) tytułem

niewykorzystanej zaliczki na wydatki.

Sygn. akt VI GC 359/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 23 czerwca 2015r.

Pozwem wniesionym w sprawie powód (...) Sp. z o. o. w P. domagał się zasądzenia od pozwanych A. P. i P. P. (1), prowadzących działalność gospodarczą pod firmą (...) A. P., (...) s.c.
w I., solidarnie, kwoty 143.910 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 6 maja 2014r. do dnia zapłaty oraz z kosztami procesu.

W uzasadnieniu powyższego wskazał, że strony w dniu 14 listopada 2013r. zawarły umowę, której przedmiotem była dostawa przez pozwanych
(wykonawcę) na rzecz zamawiającego (powoda) rozdrabniacza do wiórów metalowych z obróbki skrawaniem (...), używanego, po przeglądzie, sprawnego dla celów prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej – rok produkcji 1998. Pozwani przedmiot umowy dostarczyli, wystawili powodowi fakturę VAT na kwotę 143.910 zł brutto. Powód powyższą kwotę zapłacił. Po uruchomieniu rozdrabniacza okazało się, że jest on niesprawny i nie nadaje się do prowadzonej przez powoda działalności. Uzyskane od producenta dane techniczne wskazywały, że nadaje się on do rozdrabniania wiór drewnianych
i odpadów z drewna, a nie wiór metalowych. Powód podniósł, że wezwał
w związku z powyższym pozwanych do dostarczenia przedmiotu wolnego od wad pod rygorem odstąpienia od umowy. Pozwani wad nie usunęli, zatem powód odstąpił od umowy i wezwał pozwanych do zapłaty ceny równej cenie urządzenia. Pozwani powyższego nie wykonali.

W dniu 1 października 2014r. Sąd wydał, zgodnie z wnioskiem powoda zawartym w pozwie, nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (k. 62).

Od powyższego nakazu zapłaty pozwani wnieśli sprzeciw (k. 67-75) zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwani zarzucili, iż powód nie miał podstaw do odstąpienia od umowy, albowiem dostarczona powodowi maszyna jest jak najbardziej przeznaczona do prowadzonej przez niego działalności. Zdaniem pozwanych powód nie przedstawił żadnych dowodów na okoliczność nienależytego wykonania umowy przez pozwanych. W szczególności pozwani podnieśli, że maszyna została przez nich dostosowana do rozdrabniania wiór stalowych przed procesem brykietowania, a dostarczona producentowi dokumentacja nie zawiera tegoż stwierdzenia. Producent wydając opinię na którą powołuje się powód nie miał wiedzy o dokonanych w maszynie modyfikacjach. Dalej pozwani, powołując się na treść zawartej umowy, podnieśli, że powód wiedział, iż nabywa maszynę, która nie jest wyprodukowana fabrycznie do rozdrabniania wiórów metalowych, tylko po odpowiednim dostosowaniu i przeprowadzeniu prac remontowych oraz doposażeniu będzie można stosować ją do rozdrabniania wiórów metalowych. Dalej pozwani wyjaśniali, że zamówione urządzenie było przedmiotem dwóch odbiorów, na których prezentowana była praca urządzenia w postaci rozdrabniacza przy rozdrabnianiu wiórów stalowych oraz brykieciarki, albowiem zarówno rozdrabniacz jak i brykieciarka miały pracować wspólnie. Podczas obu odbiorów urządzenie pracowało poprawnie. Nadto pozwani podnieśli, że podczas drugiego odbioru wrzucono do maszyny zanieczyszczone wióry metalowe
i wówczas maszyna się zatrzymała, jednakże po oczyszczeniu z zanieczyszczeń urządzenie pracowało poprawnie.

Podsumowując pozwani wskazali, że zawartą umowę należy kwalifikować jako umowę o dzieło, a tym samym należy stosować art. 637 kc. W niniejszej sprawie zdaniem pozwanych nie było podstaw do odstąpienia od umowy przez powoda, albowiem pozwani dostarczyli mu urządzenie zgodne z zawartą umową.

W odpowiedzi na powyższe powód pismem procesowym z dnia 27 listopada 2014r. (k. 123-129) podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko. Powód podniósł, że urządzenie pomimo zapewnień pozwanych notorycznie zacina się w trakcie pracy, według powoda bez znaczenia pozostaje fakt, iż nie zgłaszał on zastrzeżeń do pracy urządzenia w trakcie odbioru, albowiem wady mogły powstać później.

Ostatecznie do protokołu rozprawy z dnia 10 czerwca 2015r. strony wniosły jak dotychczas.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strony są przedsiębiorcami. Powód prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (...) Sp. z o. o. w P., pozwani pod firmą (...) A. P., (...) s.c.
w I. (dowody: odpis powoda z KRS k. 14-21; zaświadczenie pozwanych z CEIDG k. 22-23).

Pismem z dnia 16 października 2013r. powód zwrócił się z zapytaniem ofertowym o podanie warunków zakupu rozdrabniacza do metali, który jest częścią inwestycji realizowanej w ramach projektu finansowanego ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego (...) na lata 2007-2013 pod nazwą „Podniesienie konkurencyjności firmy (...) Sp. z o. o. poprzez znaczące ulepszenie technologii przerobu odpadów z procesów obróbki metali”. W zapytaniu tym wskazano dane techniczne rozdrabniacza tj. moc silnika 22-35 kW, obroty rotora 80-120 U/min, sito 25-30 mm. Podano także, że rozdrabniacz do metali wykorzystywany będzie w procesie przygotowania wiór do brykietowania, że planuje się zakup środka trwałego używanego, wyprodukowanego nie wcześniej niż przed 1998r (dowód: zapytanie ofertowe k. 28-29 ).

Na powyższe zapytanie ofertowe odpowiedzieli pozwani, wskazując parametry rozdrabniacza: moc silnika 22-35 kW, obroty rotora 80-120 U/min, sito 25-30 mm. W wyposażeniu wskazali: zamontowane w urządzeniu noże robocze, sterowanie, sito. Zakres gwarancji miał obejmować: podłączenie, rozruch i uruchomienie urządzenia u zamawiającego, szkolenie pracowników
w zakresie obsługi. Pozwani zaproponowali cenę netto 117.000 zł, termin realizacji zamówienia 31.12.2013r. (dowód: oferta pozwanych k. 30-31).

W dniu 14 listopada 2013r. strony zawarły umowę nr (...). Przedmiotem umowy była dostawa przez pozwanych na rzecz powoda rozdrabniacza do wiórów metalowych z obróbki skrawaniem (...), używanego, po przeglądzie, sprawnego dla celów prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej, rok produkcji 1998 (obroty rotora 80-120 U/min, moc silnika 22-35 kW). W umowie tej pozwani oświadczyli i zapewnili, że przed zawarciem umowy zapoznali się z oczekiwaniami powoda i warunkami,
w zakresie parametrów technicznych rozdrabniacza do wiórów metalowych
z obróbki skrawaniem i zobowiązali się do dostawy rozdrabniacza w terminie wskazanym w umowie bez konieczności ponoszenia przez powoda jakichkolwiek dodatkowych kosztów. Pozwani zobowiązali się także do wykonania szczegółowego przeglądu technicznego rozdrabniacza i wykonania wszelkich niezbędnych prac remontowych mających na celu doprowadzenia rozdrabniacza do stanu technicznego zgodnego z oczekiwaniami powoda z uwzględnieniem jego docelowego zastosowania przy rozdrabnianiu wiór stalowych przed procesem brykietowania. W umowie zastrzeżono wysokość ceny za rozdrabniacz
w wysokości 117.000 zł netto. Wskazano jednocześnie, że cena ta obejmuje wszystkie czynności związane z wykonaniem umowy i dostawą rozdrabniacza,
w szczególności z jej transportem i uruchomieniem oraz zapoznaniem pracowników powoda z zasadami obsługi rozdrabniacza. W § 6 umowy strony zastrzegły, że za niewykonanie bądź nienależyte wykonanie umowy ponosić będą odpowiedzialność na zasadach ogólnych. Pozwani zagwarantowali, że dostarczony rozdrabniacz spełnia wymogi i parametry wynikające
z bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa, a także gwarantuje jej najwyższą jakość. Zagwarantowali także, że dostarczą urządzenie sprawne, po dokonanym przeglądzie technicznym do siedziby powoda i dojdzie do uruchomienia w tryb pracy na dostarczonych przez powoda wiórach stalowych pochodzących z obróbki skrawaniem. Wszelkie zmiany zapisów umowy miały następować w formie pisemnej pod rygorem nieważności (dowód: umowa z dnia 14.11.2013r. k. 24-27).

Pozwani przeprowadzili prace dostosowujące urządzenie do wymagań powoda. Do pierwszego rozruchu maszyny doszło w siedzibie pozwanych, nie na materiale dostarczonym przez powoda. Przy rozruchu tym byli obecni: M. K. (1), pozwany A. P., pozwany P. P. (1) oraz powód P. G. (dowody: zeznania świadka K. R. k. 166/2; zeznania pozwanego A. P. k. 168/2; zeznania świadka M. K. k. 168).

Pozwani dostarczyli urządzenie zgodnie z umową. Z powyższego tytułu
w dniu 20 listopada 2013r. wystawili powodowi fakturę VAT nr (...) na kwotę 117.000 zł netto (143.910 zł brutto). Powód wskazaną w fakturze kwotę zapłacił (dowody: WZ k. 32, faktura VAT k. 34, dowód wpłaty k. 35).

Po dostarczeniu urządzenia do powoda nastąpiło uruchomienie maszyny. Przy rozruchu u powoda obecni byli: J. G., M. K. (1), A. P., P. G.. Podczas rozruchu maszyna nie pracowała sprawnie, zacinała się (zeznania świadka M. K. (1) k. 168; zeznania świadka J. G. k. 167; zeznania pozwanego A. P. k. 168/2; zeznania powoda P. G. k. 169).

Pismem z dnia 7 kwietnia 2014r. powód poinformował pozwanych, że po uruchomieniu przez pozwanych urządzenia rozdrabniacz nie jest sprawny dla prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej i nie może być stosowany zgodnie z umową z dnia 14 listopada 2013r. do rozdrabniania wiór metalowych
z obróbki skrawaniem, w tym w szczególności stalowych. Powód w piśmie tym wskazał także, że urządzenie notorycznie się zacina przy rozdrabnianiu wiór metalowych oraz, że uzyskane przez producenta rozdrabniacza (...) 10 dane techniczne wskazują, że nie jest on przeznaczony do rozdrabniania wiór metalowych, a jedynie drewna i odpadów z drewna. Powód wezwał pozwanych do usunięcia wad poprzez dostarczenie urządzenia wolnego od wad tj. urządzenia przystosowanego do rozdrabniania wiór metalowych z obróbki skrawaniem,
w tym w szczególności stalowych w terminie 10 dni roboczych pod rygorem odstąpienia od umowy. Powyższe pismo pozwani odebrali w dniu 14 kwietnia 2014r. (dowody: pismo powoda z dnia 7.04.2014r. k. 36; potwierdzenie odbioru k. 37).

Pismem z dnia 30 kwietnia 2014r. powód odstąpił od umowy z dnia 14 listopada 2013r. Jednocześnie zwrócił się do pozwanych aby dokonali zwrotu zapłaconej przez niego ceny. Pismo to pozwani odebrali w dniu 2 maja 2014r.
(dowody: pismo powoda z dnia 30.04.2014r. k. 38; potwierdzenie odbioru k. 39; pismo powoda z dnia 16.05.2014r. k. 45-46).

Pozwani, pismem z dnia 6 maja 2014r., oświadczyli, że powód nie ma podstaw ani prawnych, ani faktycznych do odstąpienia od umowy (dowód: pismo pozwanych z dnia 6.05.2014r. k. 42-44).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wymienione wyżej dowody z dokumentów, które to nie były kwestionowane przez żadną ze stron oraz zeznania świadków i stron, w części w jakiej pozwoliły ustalić w/w stan faktyczny.

Sąd dał wiarę zeznaniom przesłuchanym w sprawie świadków. Uznał je za pełne, logiczne i jasne. Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanych w części, w której twierdzili oni, iż przeprowadzili odpowiednie skonfigurowanie maszyny
i dostosowali do rozdrabniania wiórów stalowych (metali) z obróbki skrawaniem, jak wymagał tego powód. Pozwani w istocie przeprowadzili tylko przegląd maszyny, ale nie dostosowali skutecznie urządzenia do rozdrabniania wiór metalowych z obróbki skrawaniem. W tym zakresie Sąd podzielił w całości stanowisko biegłego sądowego, który sporządził opinię główną, a następnie opinie uzupełniające.

W związku z zarzutami strony pozwanej wokół których skoncentrował się spór niniejszej sprawy, a to czy pozwani dostarczyli powodowi urządzenie nadające się do rozdrabniania wiór metalowych z obróbki skrawaniem, Sąd, potrzebując do oceny tak postawionych zarzutów, wiedzy specjalistycznej,
dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu maszyn i urządzeń technicznych w osobie Z. H.. Celem opinii było ustalenie czy sporny rozdrabniacz sprzedany powodowi przez pozwanych spełnia parametry techniczne sprawności dla celów prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej oraz przeznaczenia urządzenia, jak też czy odpowiada wymaganiom zapytania ofertowego powoda z dnia 16 października 2013r. i umowie zawartej przez strony. Nadto biegły został zobligowany do odpowiedzi na pytania jak
w pisemnym zleceniu (k. 189).

W opinii z dnia 14 kwietnia 2015r. biegły wskazał, że w dniu 20 marca 2015r. przeprowadził oględziny spornej maszyny. W trakcie oględzin obecni byli przedstawiciele obu stron. Powód okazał fakturę VAT z dnia 20.11.2013r., dokumentację techniczno-ruchową brykieciarki, formularz ofertowy rozdrabniacza z dnia 24.10.2013r. Powód nie okazał dokumentacji techniczno-ruchowej rozdrabniacza, deklaracji zgodności, protokołu zdawczo-odbiorczego rozdrabniacza. Ponadto biegły podał, że w dniu oględzin pozwany przekazał mu kopię instrukcji obsługi rozdrabniacza opracowaną wyłącznie dla potrzeb firmy powoda zawierającą niepełną informację wymaganą dla takiej dokumentacji. Biegły podał, że w dniu oględzin w obecności pozwanych została dokonana weryfikacja wiór metalowych skłębionych z obróbki skrawaniem przygotowanych do rozkruszenia przez powoda. Stwierdzono, że w/w wióry metalowe przeznaczone do rozkruszania są wolne od wszelkich zanieczyszczeń, nie zawierają złomu kawałkowego. Wióry są skłębione w stopniu umożliwiającym załadunek do leja zasypowego rozdrabniacza przez koparkę wyposażoną w chwytak ( k. 201 ). W oparciu o przeprowadzony faktyczny pomiar wydajności biegły stwierdził, że rozdrabniacz osiąga wydajność 677 kg na godzinę, przy czym aby osiągnąć godzinową wydajność musiał pracować 2,5 godziny przy małych ilościach dostarczanego materiału wsadowego. Dalej biegły stwierdził nieprawidłowe rozkruszanie wiór, albowiem ich długość wynosiła do 300mm. Następnie biegły wykonał pomiar wydajności brykieciarki (praca tej maszyny nie była kwestionowana przez powoda, ale istotna albowiem miała współpracować z rozdrabniaczem) przy użyciu wiór rozkruszonych przez rozdrabniacz i stwierdził, że brykiet jest nieprawidłowy. Zakończono pomiar albowiem wióry rozkruszone przez rozdrabniacz były zbyt długie co mogło doprowadzić do uszkodzenia brykieciarki (k. 214). Następnie na wniosek pozwanego dokonano próby na wiórach powoda. Po przeprowadzeniu tejże próby obie strony stwierdziły, że brykiet spełnia normy związane z gęstością i formą
i nadaje się do sprzedaży.

Podsumowując biegły przyjął, że:

1.  rozdrabniacz nie osiągnął określonych parametrów i zdolności produkcyjnej, nie spełnia on wymagań użytkowania dotyczących wydajności oraz bezawaryjnej ciągłej pracy. Nie spełnia także wymogów dotyczących jakości rozkruszonych wiór i spodziewanej, odpowiedniej wydajności dostosowanej do sprawności brykieciarki, z którą powinien współpracować w ciągu technologicznym;

2.  rozdrabniacz nie jest w stanie wykonywać pracy bez regulacji mocy;

3.  rozdrabniacz jest w wersji podstawowej tzn. jest przeznaczony do rozdrabniania drewna, nie posiada odpowiedniej konfiguracji do rozdrabniania wiór metalowych z obróbki skrawaniem;

4.  dokonana przez pozwanego modyfikacja dotyczy przeglądu technicznego, a nie „przeróbki” urządzenia;

5.  w wiórach składowanych u powoda stwierdzono zanieczyszczenia
w postaci złomu kawałkowego. Nie spełnia to określonych parametrów dla wiór metalowych z obróbki skrawania.

6.  dostanie się do wnętrza rozdrabniacza zbyt dużych kawałków złomu powoduje zablokowanie jednostki tnącej z zamontowanymi nożami tnącymi oraz przeciążenie instalacji elektrycznej.

W końcowych wnioskach biegły stwierdził jednoznacznie, że ze względu na zastosowanie nieprawidłowych rozwiązań konstrukcyjnych jak i technologicznych w spornym rozdrabniaczu nie spełnia on wymagań użytkownika.

Do powyższej opinii zarzuty zgłosiły obie strony. Biegły w odpowiedzi na zarzuty powoda wyjaśnił, że wióry metalowe przeznaczone do rozkruszania w czasie oględzin były wolne od zanieczyszczeń; rozdrabniacz podczas pomiaru wydajności nie pracował poprawnie, zacinał się. Przerwy te spowodowane były m.in. blokowaniem się wirnika/rotora pomimo prawidłowej pracy autorewersu.
W efekcie dochodziło do przeciążenia instalacji elektrycznej. Dalej biegły wyjaśniał, że w jego obecności podczas oględzin nie użyto zanieczyszczonych wiórów. Używane przez biegłego w opinii głównej „wióry metalowe” odnoszą się do „wiórów stalowych skłębionych z obróbki skrawaniem”. Ponadto biegły wyjaśnił, że w czasie oględzin o godz. 11:51 doszło do zatrzymania pracy urządzenia na skutek zablokowania podajnika ślimakowego, co było spowodowane brakiem usuwania rozdrobnionego materiału w kontenerze przez pracownika, który został w tym czasie oddelegowany do wykonywania innych prac (k. 255-258).

W odpowiedzi na zarzuty pozwanych biegły wyjaśnił, że:

1.  rozdrabniacz nie odpowiada wymaganiom zapytania ofertowego powoda z dnia 16.10.2013r. i parametrom technicznym zawartym w umowie. Nie jest zachowany parametr dot. mocy silnika (jest ona wyższa niż zakładana, ale i tak zbyt mała do rozdrabniania wiór metalowych);

2.  wbudowane pod wirnikiem sito w zależności od średnicy otworów określa wielkość rozdrobnionego materiału. Zastosowanie sita o mniejszym przekroju umożliwi uzyskanie drobniejszych wiór, tym samym zmniejszy się wydajność rozdrabniacza;

3.  zatrzymanie rozdrabniacza z uwagi na zablokowanie rotora nie było spowodowane nieprawidłową pracą autorewersu. Przyczyną tych zatrzymań było blokowanie się wirnika, w efekcie czego doszło do przeciążenia instalacji elektrycznej. Spowodowało to zatrzymanie rozdrabniacza.

4.  wydajność rozdrabniacza na poziomie 667 kg/h będzie się mieściła
w parametrach wydajności brykieciarki na m.in. 100kg/h do 1.000kg/h jeżeli spełnione będą dodatkowe założenia (k. 273).

Biegły odpowiedział także na pytania pozwanych dotyczących rozumienia pojęcia „parametry” oraz sformułowania „odpowiedniej twardości”.

Na rozprawie w dniu 10 czerwca 2015r. biegły podtrzymał swoje dotychczasowe opinie. Podkreślił, że po odpowiedniej konfiguracji prawdopodobnie można byłoby takie urządzenie, nawet z silnikiem jaki ma, dostosować do rozdrabniania wiór metalowych (po przeprowadzeniu prób). Zdaniem biegłego musiałaby zostać wykonana regulacja mocy na rotorach. Biegły wskazał, że główną wadą urządzenia był brak regulacji mocy napędu silnika rotora, stępione noże (wada usuwalna), brak możliwości rozdrabniania wiór w ilościach hurtowych (wióry nie były prawidłowo rozkruszone).

W ocenie Sądu opinia sporządzona przez biegłego zasługuje na uwzględnienie w całości. Opinia ta została sporządzona w sposób rzetelny, zgodnie z posiadaną przez biegłego wiedzą. Wywiedzione w niej wnioski są jasne, logiczne i nie budzą w ocenie Sądu żadnych wątpliwości. Biegły
w wystarczający sposób odniósł się do zarzutów stron, wyjaśniając je zarówno
w opiniach uzupełniających jak i na rozprawie.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości. Za bezsporne
w rozpoznawanej sprawie należało uznać zasadniczo wszystkie okoliczności faktyczne przedstawione przez strony we wnoszonych pismach procesowych. Spór w sprawie skoncentrował się wokół tego czy dostarczony przez pozwanych powodowi, na podstawie łączącej strony umowy z dnia 14 listopada 2013r., rozdrabniacz jest urządzeniem nadającym się do rozdrabniania wiór metalowych z obróbki skrawaniem, spełanijący warunki tejże umowy, nadający się do celów prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej. Powód wywodził, iż urządzenie to jest niezgodne z postanowieniami zawartej z pozwanymi umowy, jest wadliwe, jego praca jest niepoprawna. Pozwani zarzucili, iż urządzenie nie jest wadliwe, a nieprawidłowa praca urządzenia spowodowana była poddawaniem procesom rozdrabniania wiórów metalowych zanieczyszczonych złomem kawałkowym.

Zdaniem Sądu Okręgowego umowę zawartą pomiędzy stronami w dniu 14 listopada 2013r. należało zakwalifikować jako umowę mieszaną, posiadającą
w sobie zarówno elementy umowy sprzedaży jak i umowy o dzieło. Pozwani kupili używany rozdrabniacz, konkretnego producenta, roku produkcji, konkretnego typu (umowa sprzedaży) i po przeglądzie i dostosowaniu mieli dostarczyć urządzenie powodowi za zapłatą ustalonego w umowie wynagrodzenia (umowa o dzieło). Istotą tej umowy było osiągnięcie zamierzonego przez powoda celu jakim było zakupienie rozdrabniacza do wiórów metalowych z obróbki skrawania, którego zadaniem miało być przygotowanie wiór do brykietowania. O umowie o dzieło świadczą przede wszystkim zastrzeżone w § 2 ust. 2 umowy obowiązki pozwanych. Pozwani oświadczyli bowiem, że posiadają wykwalifikowany personel i środki do prawidłowej
i terminowej realizacji umowy. Zobowiązali się przede wszystkim do wykonania szczegółowego przeglądu technicznego rozdrabniacza i wykonania wszelkich niezbędnych prac remontowych mających na celu doprowadzenie rozdrabniacza do stanu technicznego zgodnego z oczekiwaniami powoda z uwzględnieniem jego docelowego zastosowania przy rozdrabnianiu wiór stalowych przed procesem brykietowania. Umowa o dzieło jest umową o „rezultat usługi” (w szczególności w odróżnieniu od umowy o pracę i umowy zlecenia; zob. K. Kołakowski (w:) G. Bieniek, Komentarz, t. II, 2006, s. 166–167; W. Siuda, Istota i zakres umowy o dzieło, Poznań 1964, s. 102 i n.; na temat różnic między umową o dzieło a umową o pracę oraz umową zlecenia zob. uwagi zawarte w pkt 34–35). W wypadku umowy o dzieło niezbędne jest, aby starania przyjmującego zamówienie doprowadziły w przyszłości do konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu jako koniecznego do osiągnięcia ( tak m.in. A. Brzozowski (w:) System prawa prywatnego, t. 7, 2004, s. 327; wyrok SA w Rzeszowie z dnia 21 grudnia 1993 r., III AUr 357/93, OSA 1994, z. 6, poz. 49; wyroki SA we Wrocławiu: z dnia 22 marca 2012 r., III AUa 1265/11, LEX nr 1164105; z dnia 19 kwietnia 2012 r., III AUa 244/12, LEX nr 1164111; z dnia 17 maja 2012 r., III AUa 280/12, LEX nr 1171362 i z dnia 22 maja 2012 r., III AUa 281/12, LEX nr 1171363 ).

Niezbędnym do rozstrzygnięcia niniejszego sporu okazała się opinia biegłego sądowego, który pozwolił sądowi ustalić czy sporne urządzenie spełniało parametry techniczne sprawności dla celów prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej oraz ustalenia przeznaczenia urządzenia – czy odpowiada wymaganiom zapytania ofertowego powoda z dnia 16.10.2013r. i umowie łączącej strony.

Sąd Okręgowy przyjął, za biegłym, że sporne urządzenie spełniało parametry zgodnie z zapytaniem ofertowym powoda z dnia 16.10.2013r. i ofertą, ale nie spełniało warunków umowy łączącej strony, albowiem nie nadawało się do rozdrabniania wiórów metalowych z obróbki skrawania przy współpracy
z brykieciarką. Urządzenie to nie wystarczało do prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej. Należy wskazać, że pozwani są profesjonalistami
w swojej branży. Podczas dokonanego przeglądu technicznego – bo takowy wykonali, stwierdziwszy, iż badanego urządzenia nie da się skonfigurować
w żądany przez powoda sposób, powinni byli powodowi powyższe zgłosić. Skoro zaś zobowiązali się do skonfigurowania maszyny do stanu wymaganego do rozdrabniania metali, a zamierzonego rezultatu nie osiągnęli, nie wykonali zawartej z powodem umowy. Wbrew stanowisku pozwanych konieczność dostarczenia wiór do prób maszyny w ich przedsiębiorstwie nie była warunkowana pisemną umową.

Powód stwierdziwszy wady w rozdrabniaczu skorzystał z uprawnień
z rękojmi. Wezwał pozwanych do usunięcia wad w wyznaczonym do tego terminie pod rygorem odstąpienia od umowy. Skoro pozwani we wskazanym terminie wad nie usunęli powód skutecznie, na podstawie art. 637 kc, od umowy odstąpił. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że przepis ten utracił moc obowiązującą z dniem 25 grudnia 2014r. na skutek art. 44 ustawy z dnia 30 maja 2014r. o prawach konsumenta ( Dz. U. 2014, poz. 827 ), jednakże pismo powoda o odstąpieniu od umowy w dniu 30 kwietnia 2014r. dotyczy umowy zawartej w 2013r., a zatem w okresie obowiązywania w/w normy prawnej w brzmieniu dotychczasowym. A zgodnie z art. 51 ustawy o prawach konsumenta do umów zawartych przed wejściem w życie tej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Przepis art. 637 kc w dotychczasowym brzmieniu znajduje zatem w niniejszej sprawie zastosowanie.

Zgodnie z treścią art. 637 § 1 i 2 kc jeżeli dzieło ma wady, zamawiający może żądać ich usunięcia, wyznaczając w tym celu przyjmującemu zamówienie odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy. Przyjmujący może odmówić naprawy gdyby wymagała nadmiernych kosztów ( § 1 ). Gdy wady usunąć się dadzą albo gdy
z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie zdoła usunąć ich w czasie odpowiednim, zamawiający może od umowy odstąpić, jeżeli wady są istotne; jeżeli wady nie są istotne, zamawiający może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. To samo dotyczy wypadku, gdy przyjmujący zamówienie nie usunął wad w terminie wyznaczonym przez zamawiającego. Komentowany przepis określa odpowiedzialność przyjmującego zamówienie z tytułu rękojmi za wady dzieła, modyfikując odpowiednio mający tu zastosowanie w pozostałym zakresie model odpowiedzialności sprzedawcy (art. 638). W obu przypadkach odpowiedzialność z tytułu rękojmi ma charakter obiektywny (w tym niezależny od winy), a jej celem w odróżnieniu od reżimu ex contractu nie jest naprawienie szkody, lecz przywrócenie ekwiwalentności świadczeń. Wykonanie przez zamawiającego uprawnień z tytułu rękojmi ma zatem doprowadzić do stanu, w którym otrzyma on świadczenie stanowiące ekwiwalent pełnego wynagrodzenia (dzieło po usunięciu wady), względnie wysokość świadczonego przez niego wynagrodzenia zostanie odpowiednio obniżona tak, aby stanowiła ekwiwalent dzieła z uwzględnieniem nieusuniętych wad. W innych sytuacjach, zwłaszcza gdy wada istotna ma charakter nieusuwalny lub nie została usunięta w wyznaczonym terminie, zamawiający może odstąpić od umowy. Ustawodawca, kształtując odpowiedzialność z tytułu rękojmi, chroni przede wszystkim interes zamawiającego, niemniej jednak czyni to w granicach wyznaczonych potrzebą uwzględnienia także słusznego interesu przyjmującego zamówienie. Należy zwrócić uwagę na wypowiedź Sądu Najwyższego w uchwale z 15 lutego 2002 r., III CZP 86/2001, LexisNexis nr 354018 (OSNC 2002, nr 11, poz. 132, z glosami: E. Rott-Pietrzyk, OSP 2003, nr 1, poz. 1; E. Łętowskiej, MoP 2002, nr 14, s. 666 oraz z omówieniem Z. Strusa, Pal. 2002, nr 5-6, s. 156 i W. Robaczyńskiego, PS 2005, nr 11-12, s. 224): „Wprowadzenie szczególnych przepisów regulujących odpowiedzialność przyjmującego zamówienie za wady dzieła, chroniących interes zamawiającego (636-638 k.c.), jest wynikiem uwzględnienia charakteru ekonomicznej więzi łączącej strony umowy o dzieło jak i respektowania interesów obu stron tej umowy. Przepisy te, chroniąc interes zamawiającego, wyznaczają granicę tej ochrony. Jest nią interes przyjmującego zamówienie. Stosownie do art. 637 § 1 zd. 2 k.c., przyjmujący zamówienie może bowiem odmówić naprawy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów".

Odpowiedzialność z tytułu rękojmi aktualizuje się dopiero po ukończeniu dzieła i jego odbiorze przez zamawiającego (wyrok SN z 12 stycznia 2006 r., II CK 336/2005, LexisNexis nr 397675; uchwałę SN z 28 października 1997 r., III CZP 42/97, LexisNexis nr 325489, OSNC 1998, nr 4, poz. 54, z glosą J.P. Naworskiego, MoP 1998, nr 8, s. 310 oraz z omówieniem P. Robaczyńskiego, PS 1999, nr 7-8, s. 102; wyrok SN z 12 marca 2002 r. IV CKN 803/00, niepubl.). Dokonanie przez zamawiającego odbioru dzieła stwarza domniemanie faktyczne, że zostało ono wykonane zgodnie z umową. Co do zasady jednak dopiero po odbiorze zamawiający może się przekonać, czy jest ono dotknięte wadami oraz czy ma zapewnione w umowie cechy gwarantujące jej użyteczność. W razie potrzeby wykonuje wówczas odpowiednie uprawnienia z tytułu rękojmi. Powstanie i wykonywanie poszczególnych uprawnień z tytułu rękojmi zależy od charakteru stwierdzonych wad (istotne, nieistotne, usuwalne, nieusuwalne),
a także woli zamawiającego (wyroki SN: z 20 listopada 2002 r., V CKN 1474/00, IC 2003, nr 7-8, s. 42; z 1 grudnia 2006 r., I CSK 276/2006, LexisNexis nr
24226 ). Najdalej idącym uprawnieniem zamawiającego w ramach rękojmi jest prawo odstąpienia od umowy. Ustawodawca wprowadził gradację uprawnień zamawiającego opartą na rozróżnieniu wad istotnych i nieistotnych oraz usuwalnych i nieusuwalnych w celu zapewnienia realnego wykonania zobowiązania oraz zawężenia uprawnienia do odstąpienia od umowy ze względu na ochronę interesów przyjmującego zamówienie. Zamawiający jest uprawniony do odstąpienia od umowy w sytuacji, w której ujawniona wada ma charakter istotny, a ponadto: a) jest nieusuwalna, lub b) z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie jest w stanie jej usunąć w odpowiednim czasie, względnie c) przyjmujący zamówienie nie usunął wady w terminie wyznaczonym mu zgodnie z art. 636 § 1 kc.

W rozpoznawanej sprawie powód skorzystał z uprawnień z rękojmi po dokonaniu odbioru rozdrabniacza, kiedy to zorientował się, że rozdrabniacz jest wadliwy. Wezwał pozwanych do usunięcia wad, wyznaczając im termin
i informując, że jego bezskuteczny upływ skutkował będzie odstąpieniem od umowy. Poza sporem w niniejszej sprawie pozostawał fakt nieusunięcia wad przez pozwanych w terminie oraz bezsporny był charakter stwierdzonych wad maszyny. Należy uznać że wady te miały charakter istotny, albowiem rozdrabniach nie nadawał się do wykorzystania przez powoda w prowadzanej przez niego działalności gospodarczej.

Wobec skutecznego jak przyjął Sąd odstąpienia powoda od umowy powinien nastąpić zwrot świadczeń wzajemnych stosownie do art. 494 kc. Prawidłowo zatem powód zażądał zwrotu od pozwanych zapłaconej przez niego ceny za sporny rozdrabniacz w wysokości 143.910 zł. Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd uwzględnił powództwo i zasądził na rzecz powoda solidarnie od pozwanych kwotę 143.910 zł. O odsetkach Sąd orzekł po myśli art. 481 kc (od daty wezwania do zapłaty).

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje uzasadnienie w art. 98 § 1 i 3 kpc oraz § 6 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielanej z urzędu (Dz. U. 2013. 461 ). Na zasądzoną kwotę składają się: opłata sądowa od pozwu w wysokości 7.196 zł; koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3.600 zł; kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz koszt opinii biegłego sądowego w wysokości 1.576,53 zł.

Sąd w pkt III i IV wyroku zwrócił stronom niewykorzystane zaliczki na wydatki po myśli art. 84 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz. U. 2005r., poz. 1398 ze zm. ).