Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Leszek Matuszewski

Protokolant prot. sąd. M. W.

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu J. M.

po rozpoznaniu w dniu 29 czerwca 2015 roku

sprawy A. G.

oskarżonego z art. 177 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego we Wrześni

z dnia 01.04.2015 r., sygn. akt II K 259/15

1.  Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchyla jego punkty 3 i 4.

2.  W pozostałym zakresie utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok.

3.  Zasądza od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 20 zł tytułem zwrotu wyłożonych kosztów postępowania odwoławczego i wymierza opłatę za II instancję w kwocie 300 zł.

SSO Leszek Matuszewski

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy we Wrześni, wyrokiem z dnia 1 kwietnia 2015 roku, sygn. akt II K 259/15 uznał oskarżonego A. G. za winnego tego, że w dniu 10 stycznia 2015 we W., województwa (...), na ulicy (...)nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że kierując samochodem osobowym marki P. (...)o numerze rejestracyjnym (...)jadąc w kierunku ronda im. (...)nie zachował szczególnej ostrożności, bezpiecznej prędkości oraz nieprawidłowo obserwował przedpole jazdy, skutkiem czego nie ustąpił pierwszeństwa, doprowadzając do potrącenia pieszej S. M.przechodzącej w sposób prawidłowy po oznakowanym przejściu dla pieszych z lewej na prawą stronę jezdni, w wyniku czego S. M.doznała złamania miednicy po stronie prawej, złamania części dystalnej obojczyka lewego, co naruszyło prawidłowe funkcjonowanie uszkodzonych narządów ciała na czas powyżej 7 dni tj. przestępstwa z art. 177 § 1 k.k. i za to na podstawie powołanego przepisu wymierzył mu karę 7 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie art. 69 §1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesił na okres próby 2 lat.

Na podstawie art. 42 § 1 k.k. orzeczono w stosunku do oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 roku.

Na podstawie art.43 § 3 kk. nałożono na oskarżonego obowiązek zwrotu dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu do chwili wykonania obowiązku okres na który orzeczono zakaz nie biegnie.

Sąd I instancji na podstawie art. 71 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu karę grzywny 120 stawek dziennych, ustalając jedną stawkę dzienną na kwotę 10 złotych.

W ostatnim punkcie orzeczenia, na podstawie art. 627 k.p.k. zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe 370 złotych, w tym opłatę w kwocie 300 złotych.

Z przedmiotowym wyrokiem nie zgodził się obrońca oskarżonego, składając apelację na korzyść oskarżonego w części dotyczącej kary. Skarżący zarzucił orzeczeniu rażącą niewspółmierność kary polegającą na zaniechaniu skorzystania wobec oskarżonego z dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania.

Apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez warunkowe zawieszenie postępowania na okres 2 lat próby.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego A. G. okazała się konieczna prowadząc do kontroli odwoławczej, skutkującej zmianą zaskarżonego wyroku poprzez uchylenie punktów 3 i 4 ( o czym szerzej w dalszej części niniejszego uzasadnienia). Sąd odwoławczy nie podzielił stanowiska obrońcy, że w sprawie zachodzą przesłanki do skorzystania z dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania.

Na wstępie należy zauważyć, że postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie zostało przeprowadzone prawidłowo. Sąd I instancji w sposób rozważył wszystkie dowody i okoliczności ujawnione w toku rozprawy, na ich podstawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne oraz należycie wykazał winę oskarżonego w zakresie przypisanego mu występku. Ocena materiału dowodowego, utrzymuje się w granicach swobodnej oceny dowodów chronionej art. 7 k.p.k. Uzasadnienie wyroku odpowiada zaś wymogom art. 424 k.p.k. i w pełni pozwala na kontrolę prawidłowości rozstrzygnięcia.

Żadnych zastrzeżeń Sądu Rejonowego nie wzbudza wymierzenie podsądnemu kary pozbawienia wolności i podjęcie decyzji o jej warunkowym zawieszeniu, jak również orzeczenie sankcji majątkowej. Obrońca nie ma racji, wskazując, że okoliczności przedmiotowej sprawy przemawiają za zastosowaniem wobec jego mandanta dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania karnego. Sąd Okręgowy przypomina, że zgodnie z przepisem art. 66. § 1 k.k. sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Z taką sytuacją nie mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie.

Należy podkreślić, że stopień społecznej szkodliwości czynu oraz zawinienia przedstawiają się jako znaczne. Nie budzi wątpliwości, że oskarżony naruszył elementarne reguły ostrożności w ruchu drogowym, stojące na straży życia i zdrowia uczestników ruchu drogowego. Organ wyrokujący w sprawie ma rację, że oskarżony zlekceważył zasadę bezpieczeństwa określoną w przepisie w art. 26 ust.1 ustawy Prawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 roku, stanowiącą, iż kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest zobowiązany zachować szczególną ostrożność” (a więc ostrożność polegającą na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie - art.2 pkt.22 ustawy Prawo o ruchu drogowym), przy czym zobowiązany jest ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu.

Wbrew temu, co sugeruje obrońca, trudne warunki drogowe w jakich znalazł się oskarżony, ewidentnie zobowiązywały go do zachowania jeszcze większej ostrożności niż gdyby warunki drogowe były dobre i dostosowania do nich sposobu jazdy. To zaś, że oskarżony nie zachował podstawowych reguł bezpieczeństwa poważnie wpływa na zwiększenia stopnia społecznej szkodliwości czynu i zawinienia.

Podsądny w inkryminowanym okresie zbliżał się do oznakowanego przejścia dla pieszych. Co istotne, poruszał się w warunkach drogowych ograniczających widoczność. W takich okolicznościach powinien był zdawać sobie sprawę, że zauważenie pieszego na przejściu i ustąpienie mu pierwszeństwa wymaga zachowania zwiększonej czujności i zmniejszenia prędkości. W tym stanie rzeczy to naruszenie przez oskarżonego wskazanej powyżej jednej z podstawowych zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym poprzez przekroczenie prędkości bezpiecznej, nie zapewniającej mu panowania nad pojazdem było właśnie bezpośrednią przyczyną zaistniałego wypadku drogowego. Nawet dopuszczalna prędkość maksymalna na danym odcinku drogi nie zawsze jest bezpieczna i wielu przypadkach może okazać się nadmierną, a zatem obowiązujące ograniczenie prędkości nie zwalnia kierującego pojazdem od obowiązku własnej oceny prędkości w aspekcie, czy jest ona bezpieczna.

To, że oskarżony podjął manewr hamowania po dostrzeżeniu pokrzywdzonej na jezdni, nie zmienia powyższego rozumowania .Przecież podsądny rozpoczął hamowanie już po naruszeniu rzeczonych reguł ostrożności. Wykonanie wskazanego manewru obronnego nie uchroniło go od spowodowania u pokrzywdzonej dotkliwych dlań obrażeń. Gdyby oskarżony nie podjął działań obronnych i doprowadził do poważniejszych obrażeń pokrzywdzonej, czy jej śmierci, wówczas stopień karygodności i zawinienia byłby odpowiednio wyższy.

Z tych wszystkich powodów, zarówno stopień zawinienia, jak i społecznej szkodliwości przypisanego czynu jawią się jako znaczne i sprzeciwiają zastosowaniu wobec oskarżonego dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania karnego.

Z uwagi na stopień winy oraz karygodności czynu, pozbawione znaczenia jest to, że oskarżony jest osobą niekaraną, czy to, iż pokrzywdzona nie żywi wobec oskarżonego pretensji.

Sąd odwoławczy uchylił zaś rozstrzygnięcia dotyczące zastosowania środka karnego z art. 42 §1 k.k. Zgodnie z przepisem art. 42. § 1. k.k. Sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów określonego rodzaju w razie skazania osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, w szczególności jeżeli z okoliczności popełnionego przestępstwa wynika, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę zagraża bezpieczeństwu w komunikacji. przesłanką stosowania środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów jest zagrożenie, które mogłoby w przyszłości spowodować prowadzenie pojazdu mechanicznego przez oskarżonego. Jest to najskuteczniejszy sposób wzmożenia bezpieczeństwa na drogach i zmuszenia naruszających zasady bezpieczeństwa do ich przestrzegania w przyszłości ( identycznie: wyrok SN V KRN 106/82, OSNPG 1982, z.8, poz. 108). W niniejszej sprawie, nie zachodzi konieczność orzekania wobec podsądnego rzeczonego środka karnego. Zdaniem Sadu odwoławczego, orzeczenie kary pozbawienia wolności w wymiarze 7 miesięcy, której wykonanie zawieszono na okres 2 lat próby oraz sankcji majątkowej, powstrzyma podsądnego od kolejnego naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Zważyć należy, że oskarżony jako osoba 57 letnia nie wchodził dotąd w konflikt z prawem, w szczególności nie popełniał przestępstw, czy wykroczeń wymierzonych w bezpieczeństwo w komunikacji. Wydaje się, że funkcję wychowawczą spełnił także proces karny, w którym A. G. przedstawiono zarzut popełnienia przestępstwa. Oskarżony nie jawi się zatem jako osoba, która należy wyeliminować, jako kierowcę, choćby na krótki okres z ruchu drogowego.

Sąd Okręgowy na podstawie art. 626 k.p.k., art. 636 k.p.k., art.1, art. 2 ust. 1pkt 4 ustawy z dnia 10 stycznia 1973 roku o opłatach w sprawach karnych, zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 20 złotych tytułem zwrotu wyłożonych kosztów postępowania odwoławczego i wymierzył opłatę za drugą instancję w kwocie 30 złotych.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy:

1.  zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylił jego punkty 3 i 4.

2.  w pozostałym zakresie utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

3.  zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 20 złotych tytułem zwrotu wyłożonych kosztów postępowania odwoławczego i wymierzył opłatę za drugą instancję w kwocie 30 złotych.

SSO Leszek Matuszewski