Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 22 października 2014 roku w sprawie z powództwa W. O. i J. O. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.
o ustalenie Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, Wydział XVIII Cywilny ustalił że postanowienie §11 pkt.2 umowy numer (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem (...) zawartej w dniu 24 sierpnia 2004 roku, który stanowi: „zmiana wysokości oprocentowania kredytu może nastąpić w przypadku zmiany stopy referencyjnej określonej dla danej waluty oraz zmiany parametrów finansowych rynku pieniężnego i kapitałowego w kraju (lub krajów zrzeszonych w UE), którego waluta jest podstawą waloryzacji” – nie wiąże powodów; oddalił powództwo w pozostałej części oraz zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu.

Apelację od powyższego wyroku wniosły strony postępowania.

Pozwany zaskarżył powyższy wyrok w części, tj. w zakresie rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 1 (pierwszym) wyroku, tj. co do ustalenia, że postanowienie §11 ust. 2. umowy nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych mPlan waloryzowany kursem (...) zawartej dnia 24 sierpnia 2004 roku nie wiąże powodów oraz co do zawartego w punkcie 3 (trzecim) rozstrzygnięcia o kosztach postępowania. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1.  naruszenie przepisów postępowania, tj.:

a)  art. 3 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez pozbawione podstaw przyjęcie, iż powodowie udowodnili roszczenie dochodzone pozwem, w szczególności przez odstąpienie od rozpoznania sprawy w oparciu o okoliczności sprawy ustalone w postępowaniu przed Sądem Rejonowym i zastąpienie materiału dowodowego sprawy odniesieniem się do orzecznictwa sądowego zapadającego na gruncie tzw. abstrakcyjnej kontroli wzorców umownych , w taki sposób, że w/w odniesienie w ocenie Sądu I instancji wyłączało konieczność dowodzenia roszczenia przez powoda, w tym interesu prawnego w żądaniu ustalenia, wobec przyjęcia a priori roszczenia za udowodnione i uzasadnione, nie w oparciu o rozważenie materiału dowodowego sprawy, a poprzez odniesienie się do orzecznictwa sądowego, z pominięciem materiału dowodowego prezentowanego przez strony w sprawie i w konsekwencji bezpodstawne przyjęcie, iż powód udowodnił roszczenie i jego zasadność, a także interes prawny w żądaniu ustalenia, podczas gdy dla kluczowych przesłanek ostatecznie zastosowanego art. 385 ¹ k.c. Sąd I instancji przy podejmowaniu rozstrzygnięcia w istocie poza faktem, iż strony łączyła umowa zawierająca treść §11 ust. 2 w brzmieniu przytoczonym w sentencji nie rozpoznał, ani nie oceniał żadnych dowodów przedstawionych przez strony;

b)  art. 233 k.p.c. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów przejawiające się tym, że Sąd I instancji wadliwie i w sposób wybiórczy rozważył i ocenił zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, a w szczególności nie rozważył wszechstronnie wszystkich okoliczności sprawy, bezzasadnie pomijając przy rozważaniu i ocenie materiału dowodowego treść zeznań powoda, odnoszących się do okoliczności zawarcia umowy kredytu oraz przebiegu czynności prowadzących do zawarcia umowy kredytu na warunkach określonych w umowie, a także dowodzone przez pozwanego okoliczności odnoszące się do zaciągania kredytu przez powodów, w tym późniejszego podwyższenia kwoty kredytu, a także okoliczności odnoszących się do przymiotów powoda, jako kredytobiorcy będącego konsumentem, uzasadniających szczególnie uważne rozważenie progu wymaganej od powoda staranności, wzięcia pod uwagę możliwości pełnej i rzetelnej oceny przez powoda zarówno treści umowy, jej poszczególnych postanowień i ich znaczenia, wynikającego z umowy, jak i ich wpływu na późniejsze wykonywanie umowy. Stanowiące osnowę zarzutu uchybienie Sądu Rejonowego skutkowało pominięciem istotnych okoliczności wynikających z dowodów z dokumentów, znajdujących się w aktach sprawy, m. in. umowy kredytowej w jej pełnym brzmieniu, tj. postanowień m. i. §11 ust. 1 umowy, § 14 ust. 1 i 2 i § 19, których należyte rozważenie warunkowało prawidłowe zastosowanie prawa materialnego, jak i podjęcie niewadliwych rozstrzygnięć co do przebiegu postępowania, m. in. co do postępowania dowodowego, m. in. zakresu okoliczności przewidzianych w art. 227 k.p.c. mogących mieć znaczenie istotne dla rozstrzygnięcia sprawy;

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

a)  art. 189 k.p.c. poprzez:

⚫

jego nieuzasadnione zastosowanie i na jego podstawie uwzględnienie powództwa w okolicznościach, w których wobec sformułowania przez powodów żądania ustalenia opartego na w/w normie prawnej, powodom nie służył interes prawny w żądaniu ustalenia, sformułowanym jak w pkt. 1 petitum pozwu, jak i żądanie ustalenia wobec treści żądania nie stanowiło ustalenia dopuszczalnego na gruncie w/w przepisu, jako ustalenie nie zmierzające do ustalenia istnienia bądź nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, w szczególności nie usuwające wobec treści sformułowanego żądania stanu rzekomej niepewności między stronami, co do kształtu relacji stron wynikającego ze spornej umowy, jak i w żaden sposób nieuzasadnionego i nie wykazanego przez powodów, jako ustalenie mające inny cel aniżeli realizacja roszczenia o ustalenie kwoty kapitału kredytu na dzień 30.10.2012 roku zasadnie oddalonego w pkt. 2 wyroku;

⚫

błędną wykładnię, zakładającą, iż interes prawny w żądaniu ustalenia może być przez Sąd domniemywany, czy z urzędu rekonstruowany w oparciu o własne przekonanie sądu orzekającego w okolicznościach, w których powód nie tylko nie udowodnił,
ale i nie wywodzi istnienia po jego stronie interesu prawnego
w żądaniu ustalenia, co do odrębnie rozpatrywanych żądań
o ustalenie objętych petitum pozwu;

b)  art. 385 ¹ k.c. poprzez jego błędną wykładnię rozpatrywanego wraz z art. 385 ³ k.c., bezzasadnie pomijającą wyraźne sformułowane w treści implementowanej w/w przepisem Dyrektywy Rady nr 93/13/EWG, wskazania interpretacyjne co do sposobu interpretacji zarówno art. 385 ¹ k.c., jak i (...) k.c.;

c)  naruszenie art. 58 § 3 k.c. w zw. z art. 385 ¹ k.c. oraz w zw. z art. 69 i art. 76 ustawy Prawo bankowe w brzmieniu obowiązującym na dzień zawarcia spornej umowy kredytu;

d)  art. 385 ² k.c. poprzez pozbawione podstaw przyjęcie, iż roszczenie powodów stanowiło wyłącznie wyraz sporu co do prawa, czy odnoszące się do oceny wyłącznie postanowienia umowy, na dzień orzekania nie odnosząc się ani nie dając wyrazu rozważenia, znaczenia faktów ustalonych w toku postępowania dowodowego odnoszących się do momentu zawierania umowy;

e)  art. 385 ¹ k.c. w zw. z art. 385 ² k.c. oraz art. 22 ¹ k.c. poprzez pozbawione podstaw przyjęcie, iż przepis art. 385 ¹ stanowi wyraz paternalistycznej ochrony przyznanej konsumentowi jako stronie umowy zawartej
z przedsiębiorcą, w taki sposób, że konsument nie jest obowiązany do wykazania żadnej, chociażby elementarnej staranności przy podejmowaniu decyzji o wstąpieniu w relację kontraktową z przedsiębiorcą.

W konkluzji powyższych zarzutów pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku
w punkcie 1 (pierwszym) poprzez oddalenie powództwa, a także zmianę zawartego
w pkt. 3 rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów postępowania poprzez zasądzenie od powodów solidarnie na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za postępowanie przed sądem I Instancji oraz zasądzenie od powodów solidarnie na rzecz pozwanego kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego pozwanego według norm przepisanych w postępowaniu apelacyjnym.

Powodowie zaskarżyli powyższe orzeczenie w części, tj. w zakresie pkt. 2 i 3. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucili:

1.  naruszenie art. 189 k.p.c. poprzez jego błędnej zastosowanie, skutkujące uznaniem, że powodowie nie mając interesu prawnego w żądaniu ustalenia pozostałej do spłaty wartości kredytu, a w konsekwencji oddaleniem powództwa w w/w zakresie, a także w zakresie ustalenia za nieobowiązujące §11 pkt. 1, 3-5 umowy numer (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem (...) zawartej w dniu 24 sierpnia 2004 roku;

2.  naruszenie art. 230 k.p.c. poprzez jego bezzasadne niezastosowanie, a tym samym nieuznaniu za przyznane twierdzeń powodów o faktach w sytuacji, gdy pozwany w żadnym zakresie nie zakwestionował ani nie odniósł się do przedstawionych przez powodów wyliczeń, w szczególności w zakresie przedstawionych przez powodów rozliczeń nadpłat jakie zostały dokonane w toku spłaty kredytu oraz pozostałej do spłaty na dzień 30 października 2012 roku kwoty 13.000 CHF;

3.  z ostrożności procesowej na wypadek nieuwzględnienia zarzutu naruszenia art. 230 k.p.c., mając na uwadze treść art. 380 k.p.c. powodowie wnieśli o skontrolowanie przez Sąd II instancji niezaskarżalnego postanowienia Sadu I instancji o oddalenie wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, podnosząc, iż narusza ono art. 233 § 1 w zw. z art. 227 k.p.c. albowiem dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości z zastrzeżeniem zarzutu z pkt. „b” ma dla sprawy istotne znaczenie, w sytuacji, gdy w/w opinia, w obliczu nieprzedstawienia przez pozwanego szczegółowych rozliczeń kredytu, miała istotne znaczenie dla ustalenia wartości pozostałej do zwrotu kwoty kredytu i na wypadek niepodzielenia przez Sąd apelacyjny tezy o uznaniu tych wyliczeń przez pozwanego w myśl art. 230 k.p.c., wnosząc o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego zgodnie z wnioskiem zawartym w pozwie;

4.  naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie, polegające na nierozważeniu całości zebranego w toku rozprawy materiału dowodowego, w szczególności twierdzeń i dowodów powołanych przez powodów dotyczących potrącenia przysługującej im wierzytelności tytułem nienależnie pobranych przez bank rat kredytu z kwotą należnego kredytu, co w konsekwencji doprowadziło do ustalenia braku interesu prawnego powodów w ustaleniu wartości pozostałej do zwrotu kwoty kredytu, a tym samym oddalenie powództwa w tym zakresie;

5.  naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. poprzez jego bezzasadne niezastosowanie polegające na nie uzasadnieniu rozstrzygnięcia w zakresie stwierdzenia braku interesu prawnego powodów do ustalenia, iż nie wiążą ich postanowienia §11 pkt. 1, 3-5 w/w umowy;

6.  naruszenie art. 498 § 1 i 2 k.c. poprzez jego bezzasadne niezastosowanie skutkujące uznaniem, że powodowie pomimo złożonego oświadczenia o potrąceniu nie mają interesu prawnego powództwie o ustalenie wartości pozostałej do zwrotu kwoty kredytu, bowiem mogą dochodzić swoich roszczeń w drodze powództwa o zwrot nienależnego świadczenia, co skutkowało oddaleniem powództwa w w/w zakresie, w sytuacji, gdy ich wierzytelność wskutek potrącenia uległo umorzeniu;

7.  naruszenie art. 76 Prawa bankowego (tj. z dnia 2 listopada 2012 r. Dz. U. z 2012 r. poz. 1376) polegające na ustaleniu, iż nie wiąże powodów jedynie postanowienie § 11 pkt. 2 w/w ustawy, w sytuacji, gdy wszystkie postanowienia zawarte w §11 w/w umowy (pkt. 1-5) dotyczą warunków zmiany stopy procentowej kredytu, co w konsekwencji prowadzi do niejasności utrzymanych w mocy przez Sąd postanowień;

W tym stanie rzeczy powodowie wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienia powództwa w całości oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów procesu za obydwie instancje według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie od powodów solidarnie na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego pozwanego według norm przepisanych.

W toku postępowania apelacyjnego strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska procesowe.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja strony pozwanej jest zasadna i skutkuje zmianą zaskarżonego orzeczenia, zaś apelacja powoda podlegała oddaleniu.

Sąd Okręgowy akceptuje dokonane przez sąd pierwszej instancji i nie kwestionowane przez skarżących ustalenia faktyczne i przyjmuje je za własne.

Na wstępie należy zaznaczyć, że sąd drugiej instancji rozpoznający sprawę na skutek apelacji strony nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, których występowanie Sąd ten oceniać musi także z urzędu. Wiążącymi dla Sądu drugiej instancji są natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego, które zostały wyartykułowane w apelacji przy czym w granicach zaskarżenia Sąd ten bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania (vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07, Lex 341125).

W zakresie apelacji pozwanego wskazać należy, iż wprawdzie zgodnie z petitum apelacji zawiera ona zarzuty dotyczące zarówno norm prawa procesowego, jak
i materialnego, to Sąd ograniczy się do tych, które skutkowały zmianą rozstrzygnięcia Sądu
I instancji.

W przedmiocie niniejszej sprawy spór koncentrował się wokół §11 umowy, wskazującym na oprocentowanie kredytu hipotecznego, który w ust. 2 stanowił, iż zmiana wysokości oprocentowania Kredytu może nastąpić w przypadku zmiany stopy referencyjnej określonej dla danej waluty oraz zmiany parametrów finansowych rynku pieniężnego
i kapitałowego w kraju (lub krajów zrzeszonych w Unii Europejskiej), którego waluta jest podstawą waloryzacji. W ocenie strony powodowej zapis umowy określający warunki zmiany stopy procentowej kredytu narusza jej interesy jako konsumenta, albowiem powyższa regulacja nie określa precyzyjnie, jednoznacznie i zrozumiale tych warunków. Tym samym bank w sposób nieprawidłowy rozlicza pobierane środki z tytułu spłaty kredytu bankowego, tj. pobierane są wyższe należności, naliczane wedle wyższego oprocentowania.

Zatem kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy ma weryfikacja zasadności zgłoszonego przez stronę powodową roszczenia na kanwie przepisu art. 358 ¹ k.c.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż Sąd dokonując kontroli postanowień wzorca umowy w indywidualnej sprawie powinien kierować się całokształtem zawartej umowy, jej warunków i skutków. Powinien wziąć pod uwagę postanowienia całej umowy, rozkład praw i obowiązków stron i ryzyka jakie ponoszą (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2007 roku w sprawie III SK 19/07 LEX nr 496411). Sąd nie dokonuje abstrakcyjnej oceny danego postanowienia, lecz rozstrzygnąć musi konkretną sprawę, rozważając wszelkie skutki wynikające z wydanego orzeczenia . Jest to kontrola dokonywana w każdym postępowaniu sądowym, w którym strona powołuje się na fakt inkorporowania do treści umowy niedozwolonych postanowień umownych w rozumieniu art. 385 ¹ §1 k.c. albo poprzez wytoczenie powództwa bądź w formie zarzutu podniesionego w sprawie, w której jest pozwanym. Kontrola incydentalna – w przeciwieństwie do kontroli abstrakcyjnej przeprowadzanej przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w postępowaniu odrębnym w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone - jest zatem dokonywana przez sąd w celu udzielenia ochrony indywidualnemu interesowi konsumenta, zaś wyrok wydany przez sąd wiąże tylko strony danego postępowania.

W ocenie Sądu Okręgowego należy przede wszystkim zgodzić się z pozwanym, że rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego zapadło z naruszeniem art. 233 § 1 k.p.c. zgodnie
z którym Sąd winien oceniać wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, jednak na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego. Zaprezentowana przez Sąd I Instancji ocena dowodów nie odpowiada powyższym wymogom. Zdaniem Sądu Okręgowego, ustalenia Sądu Rejonowego w znacznej mierze są wprawdzie prawidłowe, ale rację ma skarżący, że Sąd I instancji wadliwie i w sposób wybiórczy rozważył i ocenił zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, a w szczególności nie rozważył wszechstronnie wszystkich okoliczności sprawy, bezzasadnie pomijając przy rozważaniu i ocenie materiału dowodowego treści zeznań powoda, odnoszących się do okoliczności zawarcia umowy kredytu oraz przebiegu czynności prowadzących do zawarcia umowy kredytu na warunkach określonych w umowie, a także dowodzone przez pozwanego okoliczności odnoszące się do zaciągania kredytu przez powodów. W konsekwencji, w ocenie Sądu Okręgowego, w sytuacji, gdy Sąd ustala niektóre okoliczności relewantne w sposób sprzeczny ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, pomija niektóre okoliczności relewantne dla rozstrzygnięcia sprawy jak też, dokonuje określonych ustaleń co do okoliczności mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, lecz nie uwzględnia ich następnie przy dokonywaniu oceny zasadności powództwa, nie można mówić o tym, że rozstrzygnięcie, zgodnie z dyspozycją art. 233 § 1 k.p.c., opiera się na wszechstronnym rozważeniu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Rację ma pozwany, iż rozstrzygnięcie Sądu I instancji nie zostało poprzedzone wnikliwą analizą materiału dowodowego w oparciu o całokształt okoliczności przedmiotowej sprawy i jako takie nie mogło się ostać. Niewątpliwie zastąpienie materiału dowodowego sprawy odniesieniem się do orzecznictwa sądowego zapadającego na gruncie
tzw. abstrakcyjnej kontroli wzorców umownych, wyłączając tym samym konieczność dowodzenia roszczenia powoda, w tym interesu prawnego w żądaniu ustalenia i przyjęcie
a priori roszczenia za udowodnione jest nieuprawnione i tym samym podważa prawidłowość zaskarżonego rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego. Obowiązkiem Sądu I instancji nie było bowiem badanie in abstracto wzorca umowy, lecz klauzuli zawartej w konkretnej umowie zawartej przez strony niniejszego postępowania. Tymczasem Sąd I instancji pominął w swych rozważaniach przeprowadzenia analizy materialnoprawnych przesłanek zawartych w art. 385 ¹ k.c. w kontekście materiału dowodowego przedmiotowej sprawy, dokonując w sprawie abstrakcyjnej kontroli postanowienia wzorca umownego w oderwaniu od konkretnego stosunku umownego.

Uznanie konkretnej klauzuli umownej w świetle art. 385 ¹ k.c. za postanowienie niedozwolone wymaga stwierdzenia łącznego wystąpienia obu wymienionych w nim przesłanek, tj. „sprzeczności z dobrymi obyczajami”, jak i „rażącego naruszenia interesów konsumenta”. Przy czym rażące naruszenie interesów konsumenta należy rozumieć jako nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków na jego niekorzyść w określonym stosunku obligacyjnym. Natomiast działanie wbrew dobrym obyczajom w zakresie kształtowania treści stosunku obligacyjnego oznacza tworzenie przez partnera konsumenta takich klauzul umownych, które godzą w równowagę kontraktową stron stosunku umownego. Obie wskazane w art. 385 ¹ §1 k.c. formuły prawne służą więc ocenie tego, czy konkretne klauzule umowne przekraczają zakreślone przez ustawodawcę granice rzetelności kontraktowej w zakresie kształtowania praw i obowiązków stron konsumenckiego stosunku obligacyjnego (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2005 r., I CK 832/04, LEX nr 1369424; uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 czerwca 2013 r., VI ACa 1698/12, LEX nr 1369424). Przesłankami abuzywności postanowień wzorca umownego jest sprzeczność z dobrymi obyczajami i rażące naruszenie interesów konsumenta. Istotą dobrych obyczajów jest szeroko rozumiany szacunek do drugiego człowieka. Sprzeczne z dobrymi obyczajami są m.in. działania wykorzystujące m.in. niewiedzę, brak doświadczenia konsumenta, naruszenie równorzędności stron umowy, wywołania błędnego przekonania konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności. Rażące naruszenie interesów oznacza sytuację, w której rażąco zostaje naruszona równowaga interesów stron poprzez wykorzystanie przez jedną ze stron swojej przewagi przy układaniu wzorca umowy (por. wyrok SA w Warszawie z 8.05.2009 r., VI ACa 1395/08, Lex nr 1120219).

W ocenie Sądu Okręgowego roszczenie powoda nie wytrzymało konfrontacji
z całokształtem okoliczności przedmiotowej sprawy. Z materiału dowodowego nie można było bowiem wyprowadzić wniosku, że postanowienie zawarte w § 11 ust. 2 umowy kredytu gotówkowego zawartej w dniu 24 sierpnia 2004 roku stanowi klauzulę niedozwoloną w rozumieniu art. 385 ¹ k.c.

Kwestią bezsporną i oczywistą jest, że samo zastrzeżenie zmiennej stopy procentowej nie stanowi niedozwolonej klauzuli umownej. Założenie zmienności stopy procentowej w umowie kredytu jest – co do zasady – rozwiązaniem zgodnym z prawem. W warunkach gospodarki rynkowej jest to przy tym niewątpliwie zabieg pozwalający instytucjom finansowym wpływać na potencjalne zyski i straty w związku z wahaniami na rynkach. Umowa łącząca strony jest umową wieloletnią, o znaczną kwotę kredytu i umową o kredyt w walucie obcej. Wszystkie banki na rynku przewidują w wypadku takich umów kredytowych zmienne oprocentowanie. Zdaniem Sądu odwoławczego uzgodnienie takiego sposobu wynagradzania kredytodawcy za postawiony do dyspozycji kredytobiorcy kapitał jest uzasadnione szczególnie w przypadkach kredytów długoterminowych oraz wobec zmiennego charakteru rynku kapitałowego.

Nie budzi wątpliwości, iż umowa powinna zawierać jasne i precyzyjne dane dotyczące sposobu ustalania zmiennej stopy procentowej, pozwalając kredytobiorcy-konsumentowi na weryfikację zasadności tych zmian. O ile powodowie nie mieli rzeczywistego wpływu na treść umowy w zakresie postanowienia dotyczącego oprocentowania kredytu, to niewątpliwie mieli sposobność zapoznania się z warunkami umowy przed jej zawarciem. Jednocześnie strona powodowa – jak wynika z materiału dowodowego przedmiotowej sprawy – zdawała sobie sprawę z wątpliwości dotyczących kwestionowanych rozwiązań umownych, skoro – jak wskazała zwróciła uwagę pracownikowi banku na zapis umowy dotyczący sytemu zmiany oprocentowania, który jak się okazało nie podlegał negocjacjom. Niemniej jednak powodowie podpisali przedmiotową umowę, godząc się tym samym na jej warunki. Tym samym należało przyjąć, iż osoba ta była zorientowana w uwarunkowaniach prawnych towarzyszących umowie i niewątpliwie potrafiąca zinterpretować jej postanowienia, jak również możliwość porównania warunków kredytu z istniejącymi na rynku kredytami. Powodowie podpisali umowę, a zatem najwyraźniej odpowiadało im oprocentowanie na dzień zawarcia umowy, okres kredytowania, wysokość opłat, prowizji i innych kosztów okołokredytowych. Najistotniejsza jest przy tym okoliczność, iż jak wynika z akt sprawy, powodowie na analogicznych zasadach, aneksem nr (...) do umowy Nr (...) z dnia 24 sierpnia 2004 roku, w dniu 18 lipca 2005 roku (a zatem po upływie roku od zawarcia umowy) podwyższyli kwotę zaciągniętego kredytu o 27.000 złotych. Nie może zatem budzić jakichkolwiek wątpliwości, iż powodowie zarówno w dacie zawierania pierwotnej umowy, jak
i późniejszego podpisania aneksu do niej, zdawali sobie sprawę z funkcjonowania kredytu
i ewentualnych zmian oprocentowania. Skoro powodowie zdecydowali się na podpisanie aneksu do umowy, podwyższając kwotę udzielonego kredytu do 63.000 złotych, należało uznać, iż nie oceniali jej warunków jako niekorzystnych. Tym samym brak jest również jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, iż w okolicznościach przedmiotowej sprawy doszło do rażącego naruszenia interesów konsumenta. Znamienny przy tym jest fakt, iż powodowie dopiero po upływie blisko 8 latach od daty zawarcia umowy zgłosili zastrzeżenia do przedmiotowej umowy, dopatrując się w niej niedozwolonej klauzuli umownej. Zatem roszczenie powodów należało poczytać jedynie jako próbę uchylenia się od niekorzystnych skutków zawartej umowy, która w realiach niniejszej sprawy nie mogła się ostać.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Sądu, nie zostało w sprawie wykazane, że został naruszony interes powodów, a zwłaszcza, że został on naruszony w sposób rażący. Z tych względów Sąd Okręgowy ocenił, że nie zostały spełnione przesłanki z art. 358 ¹ § 1 k.c. i w tej konkretnej sprawie nie mamy do czynienia z niedozwoloną klauzulą umowną, co skutkowało oddaleniem powództwa w całości.

Z powyższych względów zarzuty apelacji strony powodowej należało uznać za bezprzedmiotowe.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy z apelacji pozwanego na podstawie
art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok oraz oddalił powództwo w całości, zaś w pkt. II wyroku na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację powodów.

Zmiana wyroku w zakresie roszczenia głównego skutkować musiała również zmianą rozstrzygnięcia o kosztach postępowania przed Sądem pierwszej instancji. O kosztach tych należało orzec w oparciu o art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądzając od W. O. i J. O. solidarnie na rzecz pozwanego kwotę 617 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania, która obejmowała kwotę 600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego - § 6 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 490) oraz kwota 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa.

Zważywszy na wynik kontroli instancyjnej o kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.