Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 51/15

UZASADNIENIE

Obrońca skazanego K. R. w dniu 28 maja 2015 r. złożył wniosek
o wydanie wyroku łącznego w odniesieniu do K. R. spośród skazań następującymi prawomocnymi wyrokami jednostkowymi:

-

Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 04.11.2008 r., sygn. akt II K 114/07 na karę łączną
5 lat pozbawienia wolności,

-

Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 24.10.2012 r., sygn. akt II K 129/07 na karę łączną
4 lat pozbawienia wolności.

Autor wniosku postulował wydanie skazanemu K. R. wyroku łącznego z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji, wymierzając karę 5 lat pozbawienia wolności.

Powyższe stanowisko obrońca skazanego K. R. uzasadnił tym,
że skazany odbył już 5 lat pozbawienia wolności. W obu wskazanych wyrokach chodzi
o działalność w ramach tej samej zorganizowanej grupy przestępczej o charakterze zbrojnym, w której skazany miał działać od 1996 r. W realiach sprawy ma miejsce bliskość związku przedmiotowego oraz podmiotowego czynów zabronionych. Spośród wszystkich czynów zabronionych objętych wyrokami, za które K. R. został skazany, tylko jeden z nich jest zbrodnią. W sytuacji zagrożenia wyroku łącznego maksymalnym wymiarom kary 9 lat pozbawienia wolności, odbytą karę 5 lat pozbawienia wolności należy uznać
za surową.

Nadto wobec K. R. orzeczono znaczny stopień niepełnosprawności
z jednoczesnym wskazaniem, że wymaga on stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku z znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. K. R. od dłuższego czasu cierpi na szereg zaburzeń, które powodują konieczność prowadzenia systematycznego, specjalistycznego leczenia oraz korzystania 15 godzin na dobę z urządzenia zwanego koncentratorem tlenu.

Sąd ustalił, co następuje:

K. R., syn C., skazany został prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 04 listopada 2008 r. w sprawie II K 114/07 za czyny:

-

z art. 280§2 kk popełniony w bliżej nieustalonym dniu na przełomie sierpnia
i września 1999 r. na karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności,

-

z art. 158§2 d. k. k. w zw. z art. 10§3 d. k. k. popełniony w dniu 01 lipca 1998 r. na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

-

z art. 272 kk popełniony w okresie od dnia 07 lutego 2006 r. do dnia 17 lutego
2006 r.

Na podstawie art. 85 kk, art. 86§1 kk wymierzono karę łączną 5 lat pozbawienia wolności, na poczet której zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 14.11.2006 r. do dnia 04.11.2008 r.. Orzeczoną karę pozbawienia wolności skazany K. R. odbył w całości w okresie od dnia 14.11.2006 r. do dnia 14.11.2011 r.

2.  Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 24 października 2012 r. w sprawie sygn. akt
II K 129/07 za czyny:

-

z art. 258§2 kk popełniony w okresie od co najmniej 1998 r. do dnia 04 października 2004 r. na karę 4 lat pozbawienia wolności,

-

z art. 2§2 kks, z art. 54§1 kks w zb. z art. 65§1 kks w zb. z art. 86§1 i 2 kks w zb. z art. 91§1 kks w zw. z art. 7§1 kks w zw. z art. 6§2 kks popełniony w okresie od co najmniej 1998 r. do dnia 04 października 2004 r. na karę 2 lat pozbawienia wolności,

-

z art. 286§1 kk w zw. z art. 65§1 kk popełniony w okresie od dnia 28 grudnia 2002 r. do dnia 08 lipca 2004 r. na karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 85 kk w zw. z art. 20§2 kks i art. 39§1 i 2 kks orzeczono karę łączną 4 lat pozbawienia wolności, którą skazany odbywa od dnia 28 maja 2015 r.

Dowody:

-

wyrok Sądu Okręgowego w Elblągu sygn. akt II K 114/07 – k. 20-24,

-

wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku sygn. akt II Aka 55/09 – k. 25-26,

-

wyrok Sądu Okręgowego w Elblągu sygn. akt II K. 129/07 – k. 9-16,

-

wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku sygn. akt II Aka 101/13 – k. 17-19,

-

dane o karalności – k. 30-31.

W przedstawionej opinii zachowanie skazanego K. R. podczas pobytu
w izolacji więziennej zostało ocenione jako zmienne. Nagradzany był 14 razy, głównie za wzorowe wypełnianie obowiązków starszego celi oraz za wyróżniające przestrzeganie porządku wewnętrznego w areszcie śledczym. Ostatnią nagrodę otrzymał w dniu
23.02.2011 r. Skazany otrzymał 46 wniosków o wymierzenie kary dyscyplinarnej w tym
41 wnioski podczas pobytu w Areszcie Śledczym w B., gdzie nagminnie nie wstawał do apelu porannego i wieczorowego, naruszając porządek wewnętrzny zakładu karnego oraz prowadził protest głodowy z powodu jego zdaniem ukarania dyscyplinarnego za używane słów wulgarnych wobec funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz odmowę przyjmowania posiłków. Protest ten miał miejsce od dni 16.08.2007 r. do dnia 02.10.2007 r.. Skazany deklarował przynależność do podkultury przestępczej – „grypsujących”, ale nie angażował się aktywnie w jej negatywne przejawy. W stosunku do przełożonych starał się prezentować prawidłową postawę, ale w sytuacjach dla siebie niekorzystnych reagował gwałtownie, bywał arogancki i roszczeniowy. W grupie wychowawczej funkcjonował bezkonfliktowo.
Nie przejawiał tendencji dominacji i przewodzenia. Czystość i porządek w celi mieszkalnej oraz higienę osobistą utrzymywał na wymaganym poziomie, uczestniczył w zajęciach kulturalno oświatowych. Karę pozbawienia wolności odbywał w systemie programowego oddziaływania, zaś od dnia 05.10.2010 r. w zakładzie karnym typu półotwartego. W systemie przepustkowym nie uczestniczył. Aktów autoagresywnych nie dokonywał. Na temat popełnionych przestępstw wypowiadał się bezkrytycznie, nie przyznawał się. Osadzony został zwolniony w dniu 14.11.2011 r. z powodu zakończenia odbywania kary.

Dowód:

-

opinia z Aresztu Śledczego w E. k.11

Sąd Okręgowy, zważył co następuje:

Podstawa prawna do wydania wyroku łącznego została określona w dyspozycjach
art. 569§1 kpk oraz 85 kk. Dotychczasowa treść art. 85 kk stanowiła, że do wydania wyroku łącznego dochodziło wówczas, gdy danej osobie skazanej prawomocnymi wyrokami wymierzono kary tego samego rodzaju lub inne podlegające łączeniu za dwa lub więcej przestępstw popełnionych zanim zapadł pierwszy wyrok chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw.

Potrzeba wydania wyroku łącznego zachodzi wówczas, gdy sprawca przed datą pierwszego wyroku skazującego popełnił wiele przestępstw, ale z różnego rodzaju przyczyn nie został skazany jednym wyrokiem. Powyższa sytuacja procesowa dozwala w wyroku łącznym na łączenie orzeczonych kar jednostkowych w taki sposób, w jaki byłyby połączone w pierwszym wyroku skazującym. Granicę określającą możliwość łączenia kar jednostkowych w wyroku łącznym w oparciu o treść art. 85 kk stanowi data wydania pierwszego wyroku skazującego. Przestępstwa popełnione po tej dacie mogą ewentualnie tworzyć odrębny zbieg realny, skutkujący orzeczeniem kary łącznej w innej konfiguracji.

Z treści akt sprawy /k 30-33/ wynika, iż K. R. w Polsce był skazywany
10-krotnie. Przy czym chronologicznie pierwszy wyrok został wydany w dniu 06.11.1971 r. przez Sąd Rejonowy w Szczecinie sygn. akt III KPP 520/71. Pierwsze trzy wyroki jednostkowe z lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia nie spełniają przesłanek do wydania wyroku łącznego, gdyż tylko jeden z nich ( pierwszy ) stanowi skazanie. Pozostałe wyroki (dwa) stanowią darowanie kary na mocy amnestii z dnia 18.07.1974 r. Natomiast kolejne chronologiczne trzy wyroki z lat osiemdziesiątych ubiegłego stulecia były przedmiotem wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Iławie z dnia 28.01.1993 r. sygn. akt II K 273/92.

Kolejny wyrok Sądu Rejonowego w Malborku z dnia 17.05.2001 r. sygn. akt II K 67/01 zawiera skazanie na karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 20 złotych każda.
Z przedstawionych skazań do wydania wyroku łącznego jedynie wyrok Sądu Okręgowego w Elblągu sygn. akt II K 129/07 zawiera skazanie na karę grzywny w pkt. XVIII jego sentencji
za przestępstwo popełnione w okresie od dnia 22.05.2003 r. do dnia 04.10.2004 r. Wyrok ten ( II K 129/07 ) Sądu Okręgowego w Elblągu nie pozostaje w zbiegu realnym z czynem przestępczym z wyroku Sądu Rejonowego w Malborku. sygn. akt II K 67/01, gdyż w kolejnym chronologicznie wyroku (II K 129/07, S.O. Elbląg) czyn przestępczy został popełniony po dacie wyrokowania przez Sąd Rejonowy w Malborku (17.05.2001 r.). Wnioskować należy, iż obrońca skazanego K. R. miał tego faktu świadomość i w efekcie wniósł jedynie o wydanie wyroku łącznego z połączenia kar pozbawienia wolności spośród skazań Sądu Okręgowego w Elblągu w sprawach II K 114/07 oraz II K 129/07.

Z treści akt sprawy wynika jednoznacznie, iż z wyżej wymienionych wyroków Sądu Okręgowego w Elblągu chronologicznie pierwszy został wydany wyrok w sprawie
II K 114/07 w dniu 04 listopada 2008 r. za 3 przestępstwa popełnione w okresie od sierpnia 1999 r. do dnia 17 lutego 2006 r.

Skazany K. R. kolejne 3 przestępstwa popełnił w okresie od co najmniej 1998 r. do dnia 04 października 2004 r., za które został skazany wyrokiem Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 24 października 2012 r. sygn. akt II K 129/07.

Z przedstawionego zestawienia obu w/w skazań Sądu Okręgowego w Elblągu jednoznacznie wynika, iż przestępstwa ( trzy ) objęte kolejnym chronologicznie skazaniem zostały popełnione przed datą wydania pierwszego wyroku t.j. przed dniem 04 listopada 2008 r. – sygn. akt II K 114/07 S.O. w Elblągu.

W efekcie dokonywanych rozważań w przedmiotowej sprawie istnieją podstawy do orzeczenia kary łącznej w sprawach Sądu Okręgowego w Elblągu sygn. akt II K 114/07 oraz sygn. akt II K 129/07, gdyż skazany K. R. popełnił wszystkie przestępstwa,
za które w wymienionych wyrokach orzeczono kary, zanim zapadł za nie pierwszy chociażby nieprawomocny wyrok. Jednocześnie za przestępstwo, popełnione przez skazanego K. R. we wskazanych jednostkowych wyrokach orzeczono kary tego samego rodzaju – kary pozbawienia wolności.

W ocenie Sądu w stosunku do skazanego K. R. w pełni zostały ukształtowane materialno-prawne przesłanki do wydania wyroku łącznego i orzeczenia jednej kary łącznej pozbawienia wolności.

Orzekając karę łączną Sąd był związany zasadami wymiaru tejże kary wskazanymi w
art. 86§1 kk w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 r. Przepis ten stanowił, że Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych
za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając 15 lat pozbawienia wolności. Przedmiotem procedowania okazała się bowiem kara pozbawienia wolności.

Określając wyrok w zakresie kary łącznej Sąd nie jest uprawniony do ponownej oceny okoliczności stanowiących podstawę wymiaru kar jednostkowych określonych w wyrokach będących przedmiotem obecnego procedowania. W przedmiotowym postępowaniu
o wydanie wyroku łącznego obowiązkiem Sądu jest rozważenie, czy pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono tożsame kary istnieje ścisły związek podmiotowo-przedmiotowy, czy też go brak. A nadto czy po wydaniu dotychczasowych wyroków zaistniały okoliczności, które przemawiają za korzystnym lub niekorzystnym ukształtowaniem kary łącznej.

W przedmiotowej sprawie czyny zabronione (6), wzajemnie nie pokrywają się.
Przy czym czyny te dzieli odległość czasowa przekraczająca 7 lat. Poszczególne czyny jednostkowe zostały popełnione na szkodę różnych osób pokrzywdzonych. Nadto rzeczone jednostkowe czyny przestępcze od strony przedmiotowej są zróżnicowane, wypełniają dyspozycje przepisów rozdziałów:

-

przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu – art. 158§2 dkk,

-

przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów – art. 272 kk,

-

przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu – art. 258§2 kk,

-

przestępstwa przeciwko mieniu – art. 280§2 kk oraz art. 286§1 kk,

-

przestępstwa z ustawy kodeks karny skarbowyart. 65§1 kks w zb. z art.
86§1 i 2 kks
i inne.

Przedstawione powyżej związki przedmiotowo-podmiotowe i czasowo-przestrzenne pomiędzy poszczególnymi popełnionymi przestępstwami nie były bliskie. Skazany K. R. własnym bezprawnym działaniem godził w różne dobra prawem chronione, co jednoznacznie przemawiało przeciwko zastosowaniu zasady pełnej absorpcji kar.

W sprawie w ocenianych wyrokach jednostkowych, będących przedmiotem rozważań łączna suma kary pozbawienia wolności za poszczególne przestępstwa jednostkowe (6) wynosi 13 lat oraz 8 miesięcy.

Granice wymiaru kary łącznej określone w art. 86§1 kk obowiązują zarówno w wypadku orzekania tej kary w wyroku jednostkowym, jak i w wypadku orzekania jej w wyroku łącznym – niezależnie od tego, czy wyrokami podlegającymi łączeniu orzeczono wyłącznie kary
za poszczególne przestępstwa, czy też kary łączne.

Najsurowsza z orzeczonych kar jednostkowych wynosiła 4 lata pozbawienia wolności – za przestępstwo z art. 258§2 kk ze skazania w sprawie II K 129/07 Sądu Okręgowego w Elblągu.

Skazany K. R. z wyroku jednostkowego Sądu Okręgowego w Elblągu sygn. akt
II K 114/07 odbył w pełnym wymiarze karę 5 lat pozbawienia wolności. Z okresu odbycia tejże kary pozbawienia wolności skazany K. R. posiadał opinię dostateczną, która nie kwalifikowała jego do skorzystania z uprawnienia dobrodziejstwa warunkowego zwolnienia z odbycia reszty kary.

Na wolności po odbyciu powyższej kary pozbawienia wolności K. R. nie naruszył obowiązującego porządku prawnego. W tym czasie leczył się z tytułu schorzeń organów wewnętrznych ciała.

W powyższych okolicznościach w ocenie Sądu orzeczona skazanemu K. R. kara łączna w wymiarze 7 lat pozbawienia wolności jest wyważona, sprawiedliwa, będąca syntetyczną, kompleksową oceną zachowań tego skazanego.

W ocenie Sądu zastosowanie dla skazanego zasady pełnej absorpcji byłoby zbyt dużą premią, gdyż popełnił większą ilość przestępstw. W przypadku skazanego K. R. zastosowanie zasady pełnej absorpcji będzie miało na niego demoralizujący wpływ i może powodować przekonanie, że dzięki instytucji wyroku łącznego nie będzie ponosił odpowiedzialności karnej za wszystkie popełnione czyny. Trzeba mieć na względzie, że K. R. jest sprawcą wielokrotnie karanym, a na temat popełnianych przestępstw wypowiadał się bezkrytycznie. Natomiast stan zdrowia skazanego nie może mieć decydującego wpływu ma ostateczny wymiar kary łącznej.

Na podstawie art. 577 kpk na poczet orzeczonej kary łącznej 7 lat pozbawienia wolności K. R. zaliczono okres odbytej kary pozbawiania wolności
w sprawie sygn. akt II K 114/07 Sądu Okręgowego w Elblągu od dnia 14.11.2006 r. do dnia 14.11.2011 r.

Z uwagi na pozbawienie wolności, brak majątku oraz niskie dochody bieżące skazanego K. R. na podstawie art. 626§1 kpk w zw. z art. 624§1 kpk zwolniono w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych związanych
z wydaniem wyroku łącznego.