Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 września 2015 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków Wydział I Cywilny

Przewodniczący: SSR Magdalena Zdrzałka-Szymańska

Protokolant: Magdalena Kaliszewska

po rozpoznaniu w dniu 19 sierpnia 2015 r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa J. S.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I. zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powódki J. S. kwotę 5128,40 zł ( pięć tysięcy sto dwadzieścia osiem złotych czterdzieści groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 15 lutego 2014r. do dnia zapłaty;

II. orzeka, iż powódka wygrała spór w 100 % i zasądza od strony pozwanej na rzecz powodki koszty postępowania, pozostawiając ich szczegółowe rozliczenie referendarzowi sądowemu

UZASADNIENIE

Powódka J. S. domagała się od strony pozwanej (...) S.A. w W. zasądzenia kwoty 5.128,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15.02.2014 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje stanowisko wskazała, że dnia 12.11.2013 r. w kolizji drogowej uszkodzony został samochód osobowy marki M. (...) nr rej. (...), będący własnością K. M. oraz M. M., wykorzystywany przez nich w życiu codziennym. Sprawca kolizji był ubezpieczony w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej. W dniu 12.11.2013 r. szkoda została zgłoszona stronie pozwanej, która poinformowała poszkodowanych, że przywrócenie pojazdu do stanu przed wypadkiem jest ekonomicznie nieuzasadnione, tzw. szkoda całkowita. Poszkodowani otrzymali odszkodowanie w dniu 12.12.2013 r.. W związku z likwidacją szkody poszkodowany w okresie od 15.11.2013 r. do dnia 19.12.2013 r. wynajął u powódki samochód zastępczy marki F. (...) nr rej. (...), uzgadniając stawkę dobową w wysokości 220 zł netto oraz wynagrodzenie za wydanie pojazdu zastępczego poza godzinami pracy. Okres najmu pojazdu zastępczego 35 dni pokrywa się z okresem likwidacji szkody przez stronę pozwaną z uwzględnieniem okresu czasu niezbędnego dla zagospodarowania pozostałości powypadkowych – 7 dni. Tytułem wynajmu pojazdu zastępczego powódka wystawiła poszkodowanemu fakturę VAT na kwotę 7.000 zł netto, 8.708,40 zł brutto. Powódka wskazała, że strona pozwana uznała za zasadny okres jedynie 20 dni wynajmu. Strona pozwana obniżyła jednocześnie wysokość stawki dziennej do 179 zł netto za dobę oraz nie uznała w całości kwoty tytułem wydania pojazdu poza godzinami pracy. Strona pozwana wypłaciła kwotę 3.580 zł brutto. W dniu 19.12.2013 r. poszkodowany przelał na powódkę wierzytelność przysługującą mu względem strony pozwanej.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 18.02.2015 r. Sąd uwzględnił zadanie pozwu w całości.

Strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w W. złożyła sprzeciw od nakazy zapłaty, wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Stwierdziła, że po zgłoszeniu szkody przeprowadziła postępowanie likwidacyjne i wypłaciła odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego za okres 20 dni przy zastosowaniu stawki dobowej w wysokości 179 zł brutto. Uznała za zasadne okres najmu pojazdu za okres od dnia 15.11.2013 r. do dnia 25.11.2013 r., ustaliła bowiem zaistnienie szkody całkowitej, o czym w dniu 25.11.2013 r. zawiadomiła powódkę oraz aż 10 dni na spieniężenie uszkodzonego pojazdu. Poszkodowana ustalając stawkę dzienną najmu winna dążyć do minimalizacji szkody, a strona pozwana jest odpowiedzialna jedynie za normalne zdarzenia powodujące szkodę. Kosztów doby najmu pojazdu zastępczego został rażąco wygórowany, czego nie można uznać za celowe i ekonomicznie uzasadnione.

W dalszym toku postępowania strony pozostały przy swoich stanowiskach.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12.11.2013 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został należący do poszkodowanych K. M., M. M., S. M. samochód osobowy marki M. (...) nr rej. (...). Sprawca kolizji był ubezpieczony u strony pozwanej (...) S.A. w W..

bezsporne

Poszkodowani zawiadomili stronę pozwaną o szkodzie w dniu 12.11.2013 r..

Strona pozwana w toku likwidacji szkody poinformowała w dniu 25.11.2013 r. poszkodowanych o orzeczeniu szkody całkowitej. Poszkodowani w dniu 11.12.2013 r. otrzymali pisemne orzeczenie o szkodzie całkowitej, a w dniu 12.12.2013 r. otrzymali odszkodowanie za szkodę całkowitą.

dowód:

tabelka obiegowa, k. 18;

potwierdzenie przelewu z dnia 12.12.2013 r., k. 19;

akta szkody

W związku z koniecznością likwidacji szkody całkowitej pojazdu, poszkodowany K. M. wynajął samochód zastępczy marki F. (...) o nr rej. (...) u powódki J. S., prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...).com.J. S.”. Ustalono stawkę dobową w wysokości 220 zł netto plus podatek VAT oraz wynagrodzenie w wysokości 80 zł netto plus podatek od towarów i usług (...) za wydanie auta. Poszkodowany korzystał z najmowanego samochodu w okresie od dnia 15.11.2013 r. do dnia 19.12.2013 r. (35 dni). Samochód był poszkodowanemu niezbędny. Potrzebował pojazdu na dojazdy do pracy, na rehabilitację, wizyty lekarskie, do adwokata.

Z tytułu najmu pojazdu zastępczego powódka wystawiła poszkodowanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 8.708,40 zł brutto, w tym 8.610 zł za wynajem pojazdów zastępczych oraz kwoty 98,40 zł za wydanie auta.

dowód:

oświadczenie z dnia 19.12.2013 r., k. 17;

kontrakt wynajmu auta, k. 20;

faktura (...), k. 21;

zeznania świadka S. M., k. 94-94 verte

zeznania świadka K. M., k.94 verte;

Decyzją z dnia 14.02.2014 r. strona pozwana przyznała odszkodowanie za wynajem samochodu zastępczego za okres 20 dni, czyli od dnia 15.11.2014 r. do dnia 25.11.2013 r. oraz 4 dni robocze na zagospodarowanie pozostałości, wypłacając kwotę 3.580 zł.

dowód:

pismo z dnia 14.02.2014 r., k. 22;

potwierdzenie przelewu, k. 23;

akta szkody

Poszkodowany scedował na powódkę wierzytelność, czyli wszystkie prawa przysługujące mu, w związku ze szkodą powstałą w dniu 12.11.2013 r., z tytułu OC sprawcy posiadającego polisę w towarzystwie ubezpieczeniowym strony pozwanej, która to szkoda została zarejestrowana pod nr (...), celem zaspokojenie wierzytelności Cesjonariusza z tytułu wynajmu samochodu na czas naprawy samochodu zastępczego.

dowód:

umowa cesji wierzytelności z dnia 19.12.2013 r., k. 24-26;

Cennik wynajmu aut zastępczych oferowany przez powódkę pokrywa się z cennikami wynajmu aut w konkurencyjnych firmach.

dowód:

kontrakt wynajmu auta, k. 27;

faktura (...), k. 28;

pismo z dnia 03.04.2013 r., k. 29;

cenniki wynajmu aut, k. 60-73; 91-92;

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Bezsporne w niniejszej sprawie były zarówno okoliczności kolizji z dnia 12.11.2013 r., do której doszło z winy sprawcy kierującego pojazdem ubezpieczonym z tytułu OC u strony pozwanej, jak i fakt odpowiedzialności strony pozwanej za szkodę powstałą w pojeździe poszkodowanego. Kwestię sporną stanowiła natomiast długość okresu związanego z najmem samochodu zastępczego, a także zasadność obciążenia ubezpieczyciela kosztami najmowanego pojazdu.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że ustalając stan faktyczny Sąd oparł się przedłożonych przez strony dokumentach, a zwłaszcza aktach szkody, których wiarygodność nie budziła wątpliwości.

Legitymacja powódki do występowania w niniejszym procesie jest uzasadniona treścią art. 509 § 1 k.c., zgodnie z którym wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Podstawą prawną roszczenia powódki stanowi przepis art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U.2013.392 j.t.), zgodnie z treścią którego z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 ustawy). Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym (art. 36 ust. 1 ustawy).

Wysokość odszkodowania ubezpieczeniowego świadczonego z tytułu ubezpieczenia OC jest zakreślona granicami odpowiedzialności cywilnej posiadacza, kierowcy samochodu. Do rozstrzygnięcia o odszkodowaniu ubezpieczeniowym przy ubezpieczaniu OC koniecznym jest sięgnięcie do ogólnych reguł Kodeksu cywilnego odnoszących się do zakresu odszkodowania, w szczególności do przepisu art. 361 § 1 i 2 k.c. Reguły te nakazują przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego (por. np. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSP 2002, z. 7-8, poz. 103, czy uchwałę z dnia 21 marca 2003 r., III CZP 6/03, OSNC 2004, z. 1, poz. 4). Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Oceny, czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, jak podkreślał Sąd Najwyższy, należy dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy (por. np. uzasadnienia wyroku z dnia 20 lutego 2002 r., V CKN 1273/00 niepubl. czy wyroku z dnia 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00 niepubl.).

Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia stanowi szkodę majątkową. W piśmiennictwie podkreśla się, że normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest bardzo często niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego, nie tylko w sytuacji jego uszkodzenia, ale również zniszczenia. Jeżeli więc poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne, na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu.

Mając na uwadze powyższe rozważania oraz zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd doszedł do przekonania, że szkoda jaką poniósł poszkodowany w wyniku konieczności najmu samochodu zastępczego w okresie od dnia 15.11.2013 r. do 19.12.2013 r. pozostawała w adekwatnym związku przyczynowym z wypadkiem z dnia 12.11.2013 r. W pierwszej kolejności wskazać bowiem wypada, że najem samochodu zastępczego był konieczny, ponieważ auto uległo szkodzie całkowitej, a poszkodowany poruszał się nim aż do czasu zakończenia likwidacji szkody. Poszkodowany ma prawo do prowadzenia dotychczasowego trybu życia, a skoro przed wypadkiem korzystał ze swojego samochodu, brak jest podstaw do uznania, iż będąc go pozbawionym nie mógł korzystać z samochodu na koszt ubezpieczyciela, tym bardziej, iż konieczność korzystania z samochodu zastępczego w czasie trwania postępowania likwidacyjnego uzasadniały potrzeby życiowe poszkodowanego. Stan ten nie doprowadził do bezpodstawnego wzbogacenia poszkodowanego, ponieważ pozwolił mu jedynie na funkcjonowanie w zakresie, w jakim miało to miejsce przed wypadkiem.

Zaznaczyć nadto trzeba, że strona pozwana poinformowała poszkodowanego, iż nastąpiła szkoda całkowita w dniu 25.11.2013 r., jednakże pisemne potwierdzenie decyzji poszkodowany otrzymał w dniu 11.12.2013 r., a odszkodowanie poszkodowany otrzymał dopiero w dniu 12.12.2013 r.. Wydłużenie więc okresu likwidacji szkody, a co za tym idzie najmu pojazdu zastępczego, było spowodowane działaniem strony pozwanej, a należy podkreślić, że okres najmu pojazdu pokrywa się z okresem likwidacji szkody całkowitej przez stronę pozwaną.

W ocenie Sądu stawka dzienna przyjęta w umowie z dnia 15.11.2013 r., w odniesieniu do cen stosowanych na rynku, nie jest rażąco wygórowana. Strona pozwana zakwestionowała rozmiary tych kosztów wnosząc o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego, jednakże przedstawiła również oferty wynajmu aut zastępczych konkurencyjnych firm. Sąd ustalił, ze stawka za wynajem pojazdu zastosowana przez powódkę nie odbiega znacząco od stawek innych oferentów.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego uznając, iż nie był on zasadny. Ceny za wynajem pojazdów są zróżnicowane, jednakże ocena Sądu winna się ograniczać do sprawdzenia, czy zawarta umowa odbiega w sposób znaczący od ofert innych podmiotów zajmujących się wynajmowaniem samochodów. W przedmiotowej sprawie stawka 220 zł netto za dzień najmu pojazdu jest zdaniem Sądu odpowiednia, a przeprowadzenie w tym względzie opinii biegłego prowadziłoby jedynie do nieuzasadnionego generowania kosztów postępowania i jego przedłużenia. Należy bowiem zwrócić uwagę, że firmy mogą posługiwać się różnymi cenami w zakresie tych samych lub podobnych usług, co jest cechą gospodarki wolnorynkowej. W związku z czym, ponieważ poszkodowany zdecydował się na ten właśnie podmiot, w którym dokonał wynajęcia samochodu zastępczego na czas naprawy, to miarodajne powinny być ceny własne przez ten podmiot stosowane.

Zacytować w tym miejscu należy stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 lutego 2002r., V CKN 903/00 (OSNC 2003, nr l, póz. 15), zgodnie z którym kosztami „ekonomicznie uzasadnionymi" są koszty ustalone wg cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że ceny te odbiegają (na korzyść lub niekorzyść zobowiązanego) od cen przeciętnych dla określonej kategorii usług na rynku. Wyrok ten odnosi się co prawda do wyboru miejsca naprawy auta, jednak w ocenie Sądu znajduje analogiczne zastosowanie do wyboru miejsca najmu samochodu zastępczego. Nie można bowiem wymagać od poszkodowanego znalezienia najtańszej oferty na rynku, a ocena Sądu winna się ograniczać do sprawdzenia, czy zawarta umowa odbiega w sposób znaczący od ofert innych podmiotów zajmujących się wynajmowaniem samochodów. W przedmiotowej sprawie zastosowane przez powódkę stawki nie są zdaniem Sądu wysoce wygórowane.

Mając na uwadze powyższe, w punkcie I wyroku Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 5.128,40 zł, stanowiącą różnicę pomiędzy kwotą wypłaconą przez stronę pozwaną a rzeczywistym kosztem najmu samochodu zastępczego w okresie od dnia 15.11.2013 r. do dnia 19.12.2013 r.

Okres od którego zasądzone zostały odsetki od całości dochodzonego roszczenia wynika z uregulowań art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie natomiast z przepisem art. 817 § 1 k.c., jeżeli nie umówiono się inaczej, zakład ubezpieczeń obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie dni trzydziestu, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Zgodnie z § 2 gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Sąd uznał, że w momencie przyznania odszkodowania za okres najmu samochodu zastępczego w dniu 14.02.2014 r. ubezpieczyciel winien był ustalić je w prawidłowej wysokości, dysponował bowiem wszelkimi niezbędnymi informacjami w tym zakresie. Od dnia następnego pozostawał zatem w opóźnieniu.

Orzeczenie o kosztach procesu zawarte w punkcie II sentencji orzeczenia Sąd wydał na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w związku z art. 98 kpc, pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.