Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie, który wpłynął do Sądu Okręgowego w Łodzi w dniu 30 stycznia 2012 roku powód – (...) w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego J. S. kwoty 100.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami procesu , w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych powiększonych o opłatę skarbową od udzielonego pełnomocnictwa i substytucji w wysokości 34 zł . Uzasadniając swoje żądanie ubezpieczyciel wskazał, iż stanowi ono roszczenie regresowe, służące zakładowi ubezpieczeń względem sprawcy szkody komunikacyjnej, której skutki i konsekwencje w stosunku do osoby poszkodowanej pokrył powód w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych (pozew k. 2-7).

Sąd Okręgowy w Łodzi w dniu 10 lutego 2012 roku w sprawie o sygnaturze akt II Nc 21/12 wydał w postępowaniu upominawczym nakaz zapłaty , w którym nakazał J. S. aby zapłacił (...) z siedzibą w W. kwotę 100.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 30 stycznia 2012 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 1.250 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych oraz kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 3.617 zł – w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wniósł w tym terminie sprzeciw (nakaz zapłaty k. 43).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty , pozwany J. S. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany podniósł , że żądanie powódki jest bezzasadne, a okoliczności przedstawione w pozwie różnią się od okoliczności jakie miały miejsce w dniu 4 marca 2010 r. Do powstania szkody przyczynił się Z. M. , który w chwili wypadku znajdował się pod wpływem alkoholu i swoim zachowaniem nie dał pozwanemu żadnych szans na wykonanie manewru ominięcia czy hamowania (sprzeciw k. 47).

W odpowiedzi na sprzeciw , strona powodowa podtrzymała swoje stanowisko zajęte w pozwie. Zdaniem powódki, pozwany nie wykazał aby poszkodowany przyczynił się do zaistnienia szkody (odpowiedź na sprzeciw k. 55-57).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Wyrokiem z dnia 30 marca 2011 roku, wydanym w sprawie sygn. akt VI K 1295/10, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi uznał J. S. winnego tego, że w dniu 4 marca 2010 roku w Ł., nie zastosował się do zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi w sprawie o sygn. akt XIX K 704/09, kierował samochodem nie posiadając do tego uprawnień, umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym przez to, że kierując samochodem osobowym marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) na skrzyżowaniu ulic (...) wykonał manewr omijający pojazd, który zatrzymał się na lewym pasie ruchu jezdni ulicy (...) przed przejściem dla pieszych w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu i potrącił przechodzącego po wyznaczonym przejściu dla pieszych Z. M., po czym wysiadł z pojazdu, przeciągnął leżącego po jezdni do jej krawędzi i pozostawił go tam, a następnie zbiegł z miejsca zdarzenia powodując nieumyślnie wypadek, w wyniku którego pokrzywdzony Z. M. doznał urazu głowy ze złamaniami kości podstawy czaszki, niewielkim krwiakiem nadtwardówkowym, krwiakami podtwardówkowymi, wylewami podpajęczynówkowymi oraz krwiakami śródmózgowymi i obrzękiem mózgu, które należy traktować jako chorobę realnie zagrażającą życiu w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.p.k., czym wypełnił dyspozycję art. 177 § 2 k.k. w zw. z art. 178 § 1 k.k. w zw. z art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. (wyrok Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 30 marca 2011 roku w sprawie VI K 1295/10 wraz z uzasadnieniem, k. 158 – 176 załączonych akt sprawy II C 864/10 tutejszego Sądu) .

Sąd Okręgowy w Łodzi po rozpoznaniu apelacji wniesionej przez wyrokiem z dnia 9 sierpnia 2011 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt V Ka 698/11 utrzymał w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację J. S. za oczywiście bezzasadną (odpis wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi w sprawie V Ka 698/11 k. 59).

W dniu 13 maja 2010 roku Z. M. zgłosił szkodę w (...) S.A. (...)w W.. Ubezpieczyciel wszczął postępowanie likwidacyjne, w ramach, którego biegły lekarz orzekł, iż u poszkodowanego występuje 80% uszczerbek na zdrowiu (załączone akta szkodowe 182586/6).

W dniu 22 czerwca 2010 r. ubezpieczyciel wypłacił na rzecz Z. M. a kwotę 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia (potwierdzenie przelewu k.32, , operat szkody k. 30) .

Dnia 28 czerwca 2010 r. Z. M. skierował sprawę na drogę sądową, wytaczając przeciwko (...) w W. sprawę o zadośćuczynienie, odszkodowanie i rentę. Ubezpieczyciel podnosił zarzut przyczynienia się poszkodowanego do zaistnienia szkody na poziomie 40 % i wniósł o zawiadomienie w trybie art. 84 k.p.c. o toczącym się postępowaniu J. S. i wezwanie przypozwanego do wzięcia udziału w sprawie (pozew k. 2-8, odpowiedź na pozew k. 63-64, pismo z 27.07.2011 r. k. 144-145).

W dniu 10 sierpnia 2011 r., Przewodniczący zarządził doręczyć J. S. zawiadomienie o toczącej się sprawie i wezwać do wzięcia w niej udziału wraz z pouczeniem o możliwości przystąpienia do sprawy w charakterze interwenienta ubocznego (zarządzenie k. 197).

J. S. w sprawie z powództwa Z. M. przeciwko (...) S.A. (...)w dniu 21 września 2011 roku zgłosił po stronie pozwanego towarzystwa ubezpieczeń interwencję uboczną. Postanowieniem z dnia 27 marca 2013 roku Sąd Okręgowy w Łodzi zwrócił interwencję uboczną J. S. (pismo k. 214 – 215, postanowienie, k. 309 załączonych akt sprawy II C 864/10 tutejszego Sądu)

Pismem z dnia 27 października 2011 r. , powołując się na przysługujące mu zwrotne roszczenie regresowe, wystosowało do J. S. przedprocesowe wezwanie do zapłaty domagając się dobrowolnej zapłaty kwoty 100.000 zł wypłaconej tytułem zadośćuczynienia (przedprocesowe wezwanie do zapłaty k. 33).

Pozwany odpowiedział na powyższe wezwanie w piśmie z dnia 8 listopada 2011 r. , podnosząc, że Z. M. przyczynił się do wypadku, gdyż znajdował się pod wpływem alkoholu i swoim zachowaniem na jezdni nie dał kierowcy żadnych szans na ominięcie go bądź zatrzymanie się przed nim (pismo z 8.11.2011 r. k. 49).

Wyrokiem z dnia 6 sierpnia 2013 r. wydanym w sprawie II C 864/10 Sąd Okręgowy w Łodzi zasądził na rzecz Z. M. następujące kwoty :

● zadośćuczynienie – 100.000 zł (pkt 1 wyroku) – ponad świadczenie wypłacone w toku postępowania likwidacyjnego ;

● rentę na zwiększone potrzeby na przyszłość począwszy od 10 kwietnia 2010 roku – po 1760 złotych miesięcznie (pkt 2 wyroku);

⚫

oddalił powództwo w pozostałej części (pkt 3 wyroku).

W powyższej sprawie Sąd przyjął, iż Z. M. nie przyczynił się do powstania szkody. W oparciu o przeprowadzony w toku procesu dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu toksykologii klinicznej , Sąd ustalił, że Z. M. wypił nieznaną ilość alkoholu w bardzo krótkim czasie przed zaistniałym wypadkiem, w chwili wypadku poziom alkoholu w jego krwi był znacznie poniżej 0,24 promila. Alkohol ten nie miał znaczącego wpływu na jego zdolność postrzegania, koncentracje i koordynację ruchową, oraz zachowanie w momencie wkraczania na przejście dla pieszych.

( opinia biegłego z zakresu toksykologii klinicznej k. 275-278 , wyrok wraz z u zasadnieniem k. 321-329 załączonych akt sprawy II C 864/10 tutejszego Sądu).

Zapadłe rozstrzygnięcie zaskarżył ubezpieczyciel. Podniesione przez niego w apelacji argumenty uzyskały częściową aprobatę Sądu Apelacyjnego, który wyrokiem z dnia 14 marca 2014 roku wydanym w sprawie I A Ca 1263/12 zmienił zaskarżony wyrok w zakresie pkt 2 i 3 w ten tylko sposób, że ustalił początek biegu terminu odsetek ustawowych zasądzonych od rat renty za miesiąc kwiecień, maj i czerwiec 2010 roku od dnia 14 czerwca 2010 roku do dnia zapłaty ( wyrok SA z uzasadnieniem k.378-382)

Powyższy stan faktyczny, niesporny między stronami, Sąd ustalił w oparciu o wskazane dowody.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie bezspornym jest, że pozwany J. S. jest sprawcą szkody wyrządzonej Z. M., w wyniku wypadku komunikacyjnego, który miał miejsce w dniu 4 kwietnia 2010 r. Poszkodowany swoich roszczeń nie dochodził bezpośrednio od pozwanego, lecz skierował je wobec ubezpieczyciela , bowiem ten podmiot udzielał ochrony ubezpieczeniowej właścicielowi pojazdu w zakresie jego odpowiedzialności cywilnej jako posiadacza pojazdu mechanicznego.

(...) SA (...)w W. nie kwestionował podstaw swojej odpowiedzialności za szkodę, której doznał Z. M. w wyniku wypadku z 4.03.2010 r. i zaspokoił częściowo roszczenia poszkodowanego, a następnie w niniejszej sprawie wystąpił z regresem przeciwko sprawcy wypadku o zwrot kwoty 100.000 zł wypłaconej poszkodowanemu.

Podstawą regresu zakładu ubezpieczeń w dziedzinie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w dacie wypadku i powstania szkody był art. 43 pkt 3 i 4 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2013 r. , poz. 392 ze zm. ) , z którego wynika, że zakład ubezpieczeń ma prawo regresowego dochodzenia od kierującego pojazdem zwrotu wypłaconego odszkodowania w sytuacji, gdy kierujący pojazdem nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania nim lub zbiegł z miejsca zdarzenia.

J. S. prawomocnym wyrokiem z dnia 30 marca 2011 roku, wydanym w sprawie sygn. akt VI K 1295/10, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi uznał J. S. winnego tego, że w dniu 4 marca 2010 roku w Ł., nie zastosował się do zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi w sprawie o sygn. akt XIX K 704/09, kierował samochodem nie posiadając do tego uprawnień, umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym przez to, że kierując samochodem osobowym marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) na skrzyżowaniu ulic (...) wykonał manewr omijający pojazd, który zatrzymał się na lewym pasie ruchu jezdni ulicy (...) przed przejściem dla pieszych w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu i potrącił przechodzącego po wyznaczonym przejściu dla pieszych Z. M., po czym wysiadł z pojazdu, przeciągnął leżącego po jezdni do jej krawędzi i pozostawił go tam, a następnie zbiegł z miejsca zdarzenia powodując nieumyślnie wypadek, w wyniku którego pokrzywdzony Z. M. doznał urazu głowy ze złamaniami kości podstawy czaszki, niewielkim krwiakiem nadtwardówkowym, krwiakami podtwardówkowymi, wylewami podpajęczynówkowymi oraz krwiakami śródmózgowymi i obrzękiem mózgu, które należy traktować jako chorobę realnie zagrażającą życiu w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.p.k., czym wypełnił dyspozycję art. 177 § 2 k.k. w zw. z art. 178 § 1 k.k. w zw. z art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Ustalenia wskazanego powyżej wyroku co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym, zgodnie z treścią art. 11 k.p.c. W stosunku do pozwanego spełnione zostały zatem dwie okoliczności spośród wymienionych z art. 43 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2013 r. , poz. 392 ze zm.) warunkujące dopuszczalność wystąpienia przez ubezpieczyciela z roszczeniem regresowym.

Na marginesie rozważań podnieść należy, że J. S. w toku sprawy II C 864/10 został przypozwany w trybie art. 84 k.p.c. i miał możliwość wstąpienia do procesu i skorzystania ze środków obrony przed nieuzasadnionym i zbyt wygórowanym roszczeniem powoda. Pozwany zgłosił nawet interwencję uboczną , która została zwrócona na skutek nieuiszczenia opłaty. Zarzut pozwanego dotyczący przyczynienia się Z. M. do powstania szkody mógłby okazać się zasadny w sytuacji, gdyby Sąd w postępowaniu odszkodowawczym kwestią przyczynienia się poszkodowanej do powstania szkody nie zajmował się w ogóle.

Tymczasem, jak wynika z poczynionych ustaleń, Sąd w sprawie II C 864/10 wobec podniesienia przez pozwanego ubezpieczyciela zarzutu przyczynienia się poszkodowanego, kwestię tę wnikliwie rozważył i uznał, że przyczynienie nie miało miejsca. Stanowisko to zostało podzielone przez Sąd Apelacyjny w Łodzi.

Mając powyższe na uwadze, Sąd w całości uwzględnił powództwo zasądzając kwotę 100.000 zł z ustawowymi odsetkami od daty wniesienia pozwu, tj. od dnia 30 stycznia 2012 roku do dnia zapłaty , zgodnie z żądaniem. O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. Powód wygrał sprawę w całości , wobec czego Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda całość poniesionych przez nich kosztów procesu. Na koszty procesu poniesione przez powoda złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 1.250 zł , koszt zastępstwa procesowego przez radcę prawnego – 3.600 zł (obliczony zgodnie z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 490 w zw. z art. 98 § 3 k.p.c. ) , opłata od pełnomocnictwa – 17 zł .