Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Magdalena Marczyńska

Protokolant Alicja Jesion

po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim

sprawy z wniosku P. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę

na skutek odwołania P. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 28 grudnia 2012 r. sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje wnioskodawcy P. D. prawo do emerytury od dnia 1 grudnia 2012 roku.

Sygn. akt VU 132/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 grudnia 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy P. D.prawa do emerytury.

W odwołaniu od powyższej decyzji P. D.wniósł o przyznanie żądanego prawa z uwagi na to, że przepracował wymagane 15 lat w warunkach szczególnych. Wniósł o zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych okresu pracy od 7 lipca 1979 roku do 31 grudnia 1993 roku w Przedsiębiorstwie Produkcji (...)w P.

ZUS wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

P. D., urodzony dnia (...), złożył w dniu 5 grudnia 2012 roku wniosek o przyznanie emerytury.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-4 w aktach ZUS)

Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił staż pracy wynoszący ponad 25 lat. Niekwestionowany przez ZUS okres zatrudnienia wnioskodawczyni w szczególnych warunkach wynosi 9 lat, 6 miesięcy i 11 dni.

ZUS zaliczył wnioskodawcy do pracy w warunkach szczególnych okresy zatrudnienia: od 17 października 1969 roku do 31 lipca 1975 roku w (...) S.A.w P.na stanowisku elektromontera oraz od 6 sierpnia 1975 roku do 30 kwietnia 1979 roku w Zakładach (...) S.A.w P. na stanowisku elektromontera instalacji elektrycznych i linii elektroenergetycznych.

Na dzień złożenia wniosku o emeryturę wnioskodawca miał rozwiązany stosunek pracy. Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

(okoliczności niesporne)

W okresie od 7 lipca 1979 roku do 31 grudnia 1993 roku wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Produkcji (...)w P.(w okresie od 1 października 1992 roku do 31 grudnia 1993 roku korzystał z urlopu bezpłatnego). W świadectwie pracy wystawionym wnioskodawcy pracodawca wskazał, że pracował on na stanowisku elektroautomatyka. W angażach wystawionych wnioskodawcy za ww. okres zatrudnienia wskazano natomiast, że pracował na stanowiskach elektromontera, elektryka, elektroautomatyka i automatyka.

(dowód: świadectwo pracy k. 15 w aktach ZUS, angaże k. 18, 20, 21, 22, 23,24, 25 w aktach sprawy )

Przedsiębiorstwo Produkcji (...)w P. nie wystawiło wnioskodawcy świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

(okoliczność niesporna)

W okresie od 7 lipca 1979 roku do 30 września 1992 roku wnioskodawca pracował w Przedsiębiorstwie Produkcji (...)w P. w oddziale betoniarni. Był to oddział znajdujący się w ruchu, na którym jako podstawowe były wykonywane prace w warunkach szczególnych. W ramach swych obowiązków wnioskodawca zajmował się usuwaniem awarii elektrycznych i wykonywaniem planowanych remontów urządzeń do produkcji betonu, tj. betoniarek, wibratorów, taśmociągów, podajników z izotopem, mieszarek itp. Awarie i remonty wnioskodawca wykonywał w trakcie ruchu znajdujących się w oddziale betoniarni maszyn.

Ponadto wnioskodawca dokonywał przeglądu transformatorów i rozdzielni.

(dowód: zeznania świadków W. D. k. 41, M. K. k. 40, zeznania wnioskodawcy k. 40 aktach sprawy)

Przy zaliczeniu okresu zatrudnienia od 7 lipca 1979 roku do 30 września 1992 roku w Przedsiębiorstwie Produkcji (...)w P.wnioskodawca legitymuje się stażem pracy w takich warunkach w wymiarze ponad 15 lat.

(okoliczność niesporna)

Sąd Okręgowy zważył i ocenił co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn). Ustęp 4 art. 32 stanowi zaś, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Stosownie do art. 184 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 roku) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem (ust. 2). Od 1 stycznia 2013 roku dla przyznania emerytury nie jest już konieczne uprzednie rozwiązanie stosunku pracy.

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1.  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2.  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia). Należy dodać, że warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku pracy nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem pracy, ale stale wykonuje prace o jakich mowa w rozporządzeniu (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 listopada 2000 roku, II UKN 39/00, OSNAP 2002/11/272).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.), obecnie rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412), dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami.

Spór pomiędzy stronami ograniczał się do faktu, czy wnioskodawca ma 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach (spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, a w dniu (...)ukończył (...) lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i na dzień złożenia wniosku o emeryturę miał rozwiązany stosunek pracy.

Organ rentowy uznał bowiem, że wnioskodawca nie spełnia przesłanki zatrudnienia w warunkach szczególnych co najmniej przez 15 lat. Wnioskodawca twierdził zaś, że legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szczególnych, albowiem pracował w takich warunkach w okresie od 7 lipca 1979 roku do 31 grudnia 1993 roku w Przedsiębiorstwie Produkcji (...)w P.

Dokonując ustaleń w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez wnioskodawcę we wskazanym wyżej okresie Sąd oparł zeznaniach świadków W. D. i M. K. oraz samego wnioskodawcy. Zeznania te zasługują na wiarę, gdyż są spójne i wzajemnie się uzupełniają. Świadkowie i wnioskodawca pracowali razem z wnioskodawcą i opisali w sposób logiczny zakres obowiązków wnioskodawcy. Organ rentowy nie przedstawił zaś w toku postępowania żadnych dowodów, które pozwoliłyby na podważenie ich wiarygodności. Zeznania osobowych źródeł dowodowych korespondują przy tym z zachowaną dokumentacją pracowniczą wnioskodawcy.

Jak wynika zaś z zeznań świadków oraz wnioskodawcy w okresie od 7 lipca 1979 roku do 31 grudnia 1993 roku (za wyjątkiem okresu urlopu bezpłatnego od 1 października 1992 roku do 31 grudnia 1993 roku) pracował on stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku elektromontera. Wnioskodawca wykonywał swoje obowiązki w oddziale betoniarni. Był to oddział znajdujący się w ruchu, na którym jako podstawowe były wykonywane prace w warunkach szczególnych. W ramach swych obowiązków wnioskodawca zajmował się usuwaniem awarii elektrycznych i wykonywaniem planowanych remontów urządzeń do produkcji betonu, tj. betoniarek, wibratorów, taśmociągów, podajników z izotopem, mieszarek itp. Awarie i remonty wnioskodawca wykonywał w trakcie ruchu znajdujących się w oddziale betoniarni maszyn. Ponadto wnioskodawca dokonywał przeglądu transformatorów i rozdzielni.

Mając powyższe na względzie, nie powinno budzić wątpliwości, że wnioskodawca wykonywał we wskazanym wyżej okresie pracował jako elektromonter utrzymania ruchu i stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace wymienione w Wykazie A, Dziale XIV pkt 25 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, to jest prace przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2012 roku, I UK 285/11, LEX Nr 1157547).

Przy zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych okresu od 7 lipca 1979 roku do 30 września 1992 roku, staż pracy wnioskodawcy w takich warunkach wynosi łącznie ponad 15 lat.

W związku z tym, że wykazany przez wnioskodawcę okres pracy w warunkach szczególnych wynosi więcej niż 15 lat, stwierdzić zatem należało, iż spełnia on wszystkie wymagane prawem warunki do uzyskania prawa do emerytury zgodnie z art. 32 ust. 1 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji.