Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 października 2015 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach Wydział II Cywilny Ośrodek (...) w R.

w składzie:

Przewodniczący : Sędzia Sądu Okręgowego Elżbieta Kaziród

Protokolant: Agnieszka Lach

po rozpoznaniu w dniu 8 października 2015 r. w Rybniku

sprawy z powództwa K. K.

przeciwko (...) S.A. w J.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda K. K. kwotę 577 201,08 zł (pięćset siedemdziesiąt siedem tysięcy dwieście jeden złotych 8/100) z ustawowymi odsetkami od dnia 29 lutego 2012 r.;

2)  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1440 zł (tysiąc czterysta czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

4)  nakazuje pobrać od pozwanego na rzez Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Gliwicach – Ośrodka (...) w R. kwotę 36 478 zł (trzydzieści sześć tysięcy czterysta siedemdziesiąt osiem złotych) tytułem kosztów sądowych;

5)  odstępuje od obciążania powoda kosztami sądowymi.

Sygn. akt II Cgg 19/12

UZASADNIENIE

Powód K. K. domaga się wypłaty jednorazowego odszkodowania za szkody górnicze powstałe w budynku mieszkalnym jak i w innych obiektach budowlanych i urządzeniach, usytuowanych na nieruchomości na przy ul. (...) w W. (Gmina P.), działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Jastrzębiu-Zdroju prowadzi Księgę Wieczystą o numerze (...), której jest właścicielem.

Początkowo powód domagał się zapłaty kwoty 850 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 29.02.2012 r., tj. kiedy pozwana (...) S.A. w J. zaproponowała powodowi zapłatę odszkodowania w wysokości nie wyższej niż 539 485,60 zł. Następnie po wydaniu opinii budowlanej przez biegłego sądowego Z. G. (1), powód rozszerzył żądanie do kwoty 934 118,39 zł, która stanowi całkowitą szkodę w nieruchomościach powoda ustalona przez biegłego, obejmująca także koszty rozbiórki w wysokości 195 480, 39 zł.

Powód podkreślił, że jego nieruchomość położona jest na obszarze górniczym, w obrębie którego podziemną eksploatację węgla kamiennego prowadzi przedsiębiorca górniczy - (...) Spółka Akcyjna, w ramach zakładu (...). Na nieruchomości powoda znajduje się szereg zabudowań wzniesionych głównie przez poprzedników prawnych powoda takich jak:

1)  budynek mieszkalny z 1906 r.,

2)  budynek gospodarczy - chlewnia - z 1906 r.,

3)  budynek chlewni z 1975 r.,

4)  stodoła,

5)  budynek chlewni z 1952 r.,

6)  wiata na maszyny,

7)  wiata,

8)  gnojownik,

9)  zbiornik na gnojownicę,

10)  szambo z kręgów, oraz

11)  nawierzchnia asfaltowa,

12)  ogrodzenie,

13)  studnia,

14)  odwodnienie.

Wskazane składniki budowlane i urządzenia nieruchomości zostały uszkodzone w wyniku działalności górniczej pozwanego. Powód zwrócił się do pozwanego o naprawę szkód górniczych poprzez zapłatę jednorazowego odszkodowania. W toku postępowania ugodowego prowadzonego przez pozwanego, pozwany nigdy nie zaprzeczył swojej odpowiedzialności za zaistniałe szkody górnicze, jednak z uwagi na kryzys na rynku węgla i stali, zwracał się o wyrażenie zgody na naprawę szkód górniczych w późniejszych latach, tj. w 2010-2011. Ostatecznie pozwany przystąpił do szacowania składników budowlanych nieruchomości i sporządził stosowne operaty szacunkowe wartości technicznej części składowych nieruchomości oraz ostatecznie zaproponował powodowi jednorazowe odszkodowanie w wysokości 539 485,60 zł za wyżej wskazane obiekty.

Powód zaznaczył, że zgodnie z dokumentacją postępowania ugodowego pozwany przyznał, że zasadnym jest naprawienie szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego u powoda poprzez wypłatę jednorazowego odszkodowania obejmującego pełną wartość techniczną budynków i budowli, albowiem z uwagi na charakter występujących szkód, przechył oraz zły stan techniczny obiektów, przebiegające deformacje nieciągłe, niecelowa jest naprawa zaistniałych szkód górniczych poprzez przywrócenie stanu poprzedniego, a naprawienie szkody w obiektach budowlanych powinno nastąpić poprzez wypłatę odszkodowania.

W ocenie powoda zaproponowana kwota przez pozwaną spółkę jest zaniżona oraz nie odpowiada rzeczywistej szkodzie poniesionej przez niego. Powód podkreślił, że on jak i jego poprzednicy prawni we własności przedmiotowej nieruchomości, zawsze dbali o posiadane budynki i budowle. Prowadzili prawidłową gospodarkę remontową i inwestycyjną. Zdaniem powoda, pozwany zarówno zaniżył wartość odtworzeniową budynków i budowli jak również zawyżył stopień ich zużycia. Ponadto sumaryczne odszkodowanie powinno obejmować nie tylko obiekty i budowle wskazane w punktach 1 - 10 pozwu, ale także w punktach od 11 do 14. Powód zwrócił się do pozwanej o ponowne przeanalizowanie sprawy oraz rozważenie wypłaty wyższego odszkodowania. Jednak pozwana pismem z dnia 29.06.2012 r. odmówiła zapłaty wyższego odszkodowania, aniżeli kwota wskazana w protokole z dnia 22.02.2012 r., pominęła także inne składniki budowlane, które także przyjęła jako uzasadnione do wypłaty całościowego jednorazowego odszkodowania.

W tym stanie rzeczy powód stoi na stanowisku, iż jego żądanie jest w pełni uzasadnione.

Pozwana (...) S.A. w J. nie kwestionuje, iż szkoda powstała na nieruchomości powód oraz że wynika ze szkód górniczych. W ocenie pozwanej właściwym sposobem naprawy szkód górniczych w przedmiotowych obiektach powinna być wypłata odszkodowanie, jednakże jego wysokość określona przez powoda jest zbyt wysoka.

Ponadto pozwana przyznaje, iż prowadziła z powodem negocjacje na temat naprawienia szkód we wskazanych przez niego obiektach poprzez wypłatę odszkodowania. Strony nie osiągnęły jednakże porozumienia co do jego wysokości.

W toku procesu strony wdały się w polemikę prawną naprzemiennie odnosząc się do twierdzeń strony przeciwnej i przytaczając nowe argumenty na poparcie swoich wniosków, do których Sąd odniósł się w dalszej część uzasadnienia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód K. K. jest właścicielem zabudowanej nieruchomości położonej przy ul. (...) w W. (Gmina P.), działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Jastrzębiu-Zdroju prowadzi Księgę Wieczystą o numerze (...).

Składnik budowlany nieruchomości stanowią w szczególności:

1) Budynek mieszkalny – 1906 r. W zabudowie półzwartej dwukondygnacyjny częściowo podpiwniczony. Fundamenty i ściany piwnic z cegieł. Ściany nadziemia murowane z cegieł Stropy betonowe, ceglane na dźwigarach stalowych. Dach konstrukcji drewnianej dwuspadowy pokryty dachówką cementową. Rury i rynny spustowe z blachy ocynkowanej. Tynki wewnętrzne ścian i sufitów z zaprawy cementowo wapiennej. Stolarka okienna i drzwiowa drewniana. Elewacja otynkowana. Posadzki betonowe, lastryko, płytki, parkiet, z desek. Część podłóg wyłożona wykładziną podłogową. Schody z cegieł oraz drewniane. Budynek wyposażony w instalację wodno-kananalizacyjną, centralnego ogrzewania oraz elektryczną. Budynek wybudowany w roku 1906. W 1975 roku nadbudowano budynek o jedną kondygnację. W 1971 roku wykonano instalację centralnego ogrzewania. Z kolei w 1980 roku zostały wymienione podłogi, drzwi, parapety okienne oraz armatura sanitarna. Powierzchnia zabudowy wynosi 130 m ², a kubatura: 970 m ³.

2) Budynek gospodarczy – 1952 r. Budynek w zabudowie zwartej parterowy z użytkowym poddaszem. Fundamenty z cegieł. Stropy w postaci sklepień cylindrycznych oraz ceglane na dźwigarach stalowych. Ścianki działowe z cegły ceramicznej. Dach konstrukcji drewnianej pokryty dachówką cementową. Rynny i rury spustowe z blachy ocynkowanej. Posadzki cementowe. Kojce dla zwierząt z krat stalowych. Tynki wewnętrzne ścian oraz sufitów. Okna z PCV. Stolarka drzwiowa drewniana. Budynek wyposażony w instalację wodno-kananalizacyjną oraz elektryczną. Powierzchnia zabudowy to 74 m ².

3) Budynek gospodarczy – 1975 r. Budynek parterowy wolnostojący z użytkowym poddaszem. Ławy żelbetowe. Ściany nadziemia murowane z cegieł. Strop nad parterem - płyta wylewana żelbetowa. Ścianki działowe z cegieł. Dach konstrukcji drewnianej pokryty płytami onduline. Rynny i rury spustowe z blachy ocynkowanej. Posadzki cementowe. Wyprawa cementowo wapienna ścian i sufitów. Okna z PCV. Drzwi drewniane. Budynek wyposażony jest w instalację wodno-kananalizacyjną oraz elektryczną. Wymiana z dachówki cementowej na płyty oduline nastąpiła w roku 2010. Powierzchnia zabudowy to: 97 m ².

4) Stodoła – 1952 r. W zabudowie zwartej. Fundamenty z cegieł. Filarki z cegieł. Ściany z cegieł pełnych. Dach konstrukcji drewnianej pokryty dachówka cementowa. Rynny i rury spustowe z blachy ocynkowanej. Elewacja częściowo otynkowana. Wrota i drzwi drewniane. Powierzchnia zabudowy wynosi 80 m ².

5) Stodoła - część gospodarcza – 1970 r. Fundamenty , filary oraz ściany nadziemia z cegieł ceramicznych. Dach konstrukcji drewnianej pokryty dachówką cementową. Rynny i rury spustowe z blachy ocynkowanej. Posadzki cementowe. Tynki wewnętrzne cementowo wapienne. Elewacja otynkowana. Drzwi drewniane. Instalacja elektryczna. Powierzchnia zabudowy to 88 m ².

6) Nawierzchnie. Wykonane około 1997 roku. Są to nawierzchnie z płyt betonowych, żelbetowych, asfaltowe i częściowo utwardzone.

7) Budynek gospodarczy - 1906 r. Ściany fundamentowe oraz nadziemia murowane z cegieł. Stropy odcinkowe na dźwigarach stalowych. Więźba konstrukcji drewnianej pokryta dachówka cementową. Rynny i rury spustowe z blachy ocynkowanej. Kojce dla zwierząt konstrukcji stalowej. Tynki wewnętrzne ścian i sufitów cementowo wapienne. Elewacja otynkowana. Stolarka okien i drzwi drewniana. Instalacja elektryczna. Powierzchnia zabudowy to 45 m ².

8) Zbiornik na gnojownicę. Ściany betonowe wraz z płyta denną. Przykrycie zbiornika płytą żelbetową wylewana na mokro. Rok wykonania to 1954.

9) Budynek gospodarczy - wiata – 1977 r. Wykonana w konstrukcji drewnianej ze ścianami drewnianymi. Pokrycie dachówkami cementowymi na konstrukcji drewnianej dachu. Posadzka z płyt betonowych. Powierzchnia zabudowy wynosi 35 m ².

10) Wiata - 2000 r. Stopy betonowe, konstrukcja nośna stalowa. Pokrycie dachu płytami onduline. Posadzka betonowa. Powierzchnia zabudowy wynosi 86 m ².

11) Gnojownik. Wybudowany w 1970 roku. Ściany oraz dno betonowe.

12) O. z siatki w ramach na słupkach stalowych. Wykonane w 1975 roku o długości 61,10 mb. Cokoły betonowe.

13) O. z siatki na słupach żelbetowych. Wykonane w roku 2003 o długości 70,50 mb.

14) Szambo. Wykonane w 1975 roku z kręgów betonowych, przykryte pokrywami żelbetowymi.

15) Studnia. Wybudowano w 1906 roku z cegieł o głębokości około 9.0 mb. Nad powierzchnią terenu z kręgu betonowego.

16) Odwodnienia.

a) Odwodnienie – studzienki.

Wykonane w 1996 roku. Stanowią studzienki z kręgów z przykrywą żelbetową.

b) Odwodnienie – rurociągi.

Stanowią rurociągi stalowe, z polichlorku winylu oraz rurociągi drenarskie wykonane w 1996 roku.

Dowód: odpis księgi wieczystej k. 5-7; szkic sytuacyjny nieruchomości powoda k. 26; opinia budowlana biegłego mgr inż. Z. G. (1) wraz z ustną i pisemnymi opiniami uzupełniającymi k. 48-162, 201, 231, 232-232v, 238-241; opinia budowlana biegłego inż. J. Ł. wraz z pisemną opinią uzupełniającą k. 277-400, 493-558; zeznania powoda 00:11:37 protokół z dnia 11.09.2013 r. k 217v

Budynek mieszkalny z 1906 r. jak i inne składniki budowlane usytuowane na nieruchomości przy ul. (...) w W. przez cały okres ich eksploatacji podlegały wpływom eksploatacji górniczej o różnym natężeniu. Nieruchomość powoda znajduje się pod wpływem zakładu górniczego pozwanej (...) S.A. w J., tj. Kopalni (...). Ruch tego zakładu spowodował powstawanie na nieruchomości szkód górniczych, które utrudniają w sposób istotny korzystanie z niej oraz doprowadziły do degradacji usytuowanych na niej obiektów budowlanych. W związku z tym powód zwrócił się do pozwanej o likwidację szkód górniczych.

W toku postępowania ugodowego prowadzonego przez (...) S.A., pozwana przyznała, że zasadnym jest naprawienie szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego u powoda poprzez wypłatę jednorazowego odszkodowania obejmującego pełną wartość techniczną budynków i budowli, albowiem z uwagi na charakter występujących szkód, przechył oraz zły stan techniczny obiektów, przebiegające deformacje nieciągłe, niecelowa jest naprawa zaistniałych szkód górniczych poprzez przywrócenie stanu poprzedniego, a naprawienie szkody w obiektach budowlanych powinno nastąpić poprzez wypłatę odszkodowania. Ostatecznie pozwana w latach 2010-2011 przystąpiła do szacowania składników budowlanych nieruchomości i sporządził stosowne operaty szacunkowe wartości technicznej części składowych nieruchomości oraz ostatecznie zaproponowała powodowi jednorazowe odszkodowanie w wysokości 539 485,60 zł za wyżej wskazane obiekty.

K. K. uznał, że zaproponowana kwota przez pozwaną spółkę jest zaniżona oraz nie odpowiada rzeczywistej szkodzie poniesionej przez niego. Stanął na stanowisku, że pozwany zarówno zaniżył wartość odtworzeniową budynków i budowli jak również zawyżył stopień ich zużycia. Ponadto sumaryczne odszkodowanie powinno obejmować wszystkie obiekty i budowle usytuowane na nieruchomości powoda.

Następnie powód pismem z dnia 8.06.2012 r. zwrócił się do pozwanej o ponowne przeanalizowanie sprawy oraz rozważenie wypłaty wyższego odszkodowania. Pozwana spółka pismem z dnia 29.06.2012 r. odmówiła zapłaty wyższego odszkodowania, aniżeli kwota odszkodowania została wyliczona na podstawie operatów szacunkowych sporządzonych przez biegłych R. S. i K. M., i precyzyjnie określona w (...) S.A. Nr (...) z dnia 22.02.2012 r.

Obecnie powód mieszka w nowo wybudowanym domu znajdującym się na nieruchomości przy ul. (...) w W., który jest w dobrym stanie technicznym i nie podlegał wpływom eksploatacji górniczej. Natomiast w budynku mieszkalnym z 1906 r. mieszka babka powoda i na chwile obecną nie zamierza się wyprowadzać. W tym domu pomieszkuje również siostra powoda, kiedy przyjeżdża w odwiedziny z zagranicy. Odnosicie budynku z 1906 r. nie ma żadnej decyzji nakazującej jego rozbiórkę.

Dowód: pismo strony powodowej do (...) S.A. z 8.06.2012 r. k. 8; pismo pozwanej do powoda k. 9 z 29.06.2012 r. k. 9; KRS pozwanej k. 19-21; opinia budowlana biegłego inż. J. Ł. wraz z pisemną opinią uzupełniającą k. 277-400, 493-558; zeznania powoda 00:11:37 protokół z dnia 11.09.2013 r. k 217v

Wartości odtworzeniowa składników budowlanych znajdujących się na nieruchomości usytuowanej w W. przy ul. (...):

1) Wartość odtworzeniowa budynku mieszkalnego z 1906 r.:

a) Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową przy zastosowaniu szczegółowych wyliczeń wynosi: 329 297,34 zł, gdzie:

- roboty budowlane to kwota: 314 966,37 zł (roboty budowlane = 273 645.84 zł + instalacje wod-kan 6,0 % = 16 418,75 zł + instalacje c.o. 6,1% = 16 692,40 zł + instalacje elektryczne 3,0 % = 8 209,38 zł),

- roboty ukryte i pominięte (wartość przyjętego współczynnika 2 %): 6 299,33 zł,

- dokumentacja, nadzór (wartość przyjętego współczynnika 2,5 %): 8 031,64 zł.

b) Stopień zużycia technicznego budynku na podstawie średnioważonego zużycia technicznego elementów budynku:

Stopień zużycia wynosi 41 % mając na względzie wykonane remonty w okresie użytkowania budynku oraz prawidłową dbałość o stan techniczny obiektu.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

329 297,34 zł x (100-41)/ 100 = 194 285,43 zł.

2) Wartość odtworzeniowa budynku gospodarczego z 1952 r.:

a) Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową przy zastosowaniu szczegółowych wyliczeń wynosi: 96 312,92 zł, gdzie:

- roboty budowlane to kwota: 92 121,39 zł (roboty budowlane = 84 515,04 + instalacje wod-kan 6,0 % = 5 070,90 zł + instalacje elektryczne 3,0 % = 2 535,45 zł),

- roboty ukryte i pominięte (wartość przyjętego współczynnika 2 %): 1 842,43 zł,

- dokumentacja, nadzór (wartość przyjętego współczynnika 2,5 %): 2 349,10 zł.

b) Stopień zużycia technicznego budynku:

Okres trwałości budynku T = 90 lat.

Wiek przeżyty przez budynek t = 2013-1952 = 61 lat. W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 60 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

96 312,92 zł x (100-60) / 100 = 38 525,17 zł.

3) Wartość odtworzeniowa budynku gospodarczego z 1975 r.:

a) Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową przy zastosowaniu szczegółowych wyliczeń wynosi: 111 314,51 zł, gdzie:

- roboty budowlane to kwota: 107 524,28 zł (roboty budowlane = 98 646,13 zł + instalacje wod-kan 6,0 % = 5 918,77 zł + instalacje elektryczne 3,0 % = 2 959,38 zł),

- roboty ukryte i pominięte (wartość przyjętego współczynnika 1 %): 1 075,24 zł,

- dokumentacja, nadzór (wartość przyjętego współczynnika 2,5 %): 2 714,99 zł.

b) Stopień zużycia technicznego budynku:

Okres trwałości budynku T = 90 lat.

Wiek przeżyty przez budynek t = 2013-1975 = 38 lat.

W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 30 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

101 200,65 x (100-30) / 100 = 70 840,45 zł.

4) Wartość odtworzeniowa stodoły z 1952 r.:

Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową techniką szczegółową wynosi: 67 762,34 zł, gdzie:

- roboty budowlane to kwota: 64 184,08 zł,

- roboty ukryte i pominięte (wartość przyjętego współczynnika 3 %): 1 925,52 zł,

- dokumentacja, nadzór (wartość przyjętego współczynnika 2,5 %): 1 652,74 zł.

b) Stopień zużycia technicznego budynku:

Okres trwałości budynku T = 95 lat.

Wiek przeżyty przez budynek t = 2013-1952 = 61 lat.

W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 50 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

67 762,34 zł x (100-50) / 100 = 33 881,17 zł.

5) Wartość odtworzeniowa stodoły – części gospodarczej z 1970 r.:

Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową techniką szczegółową wynosi: 55 165,98 zł, gdzie:

- roboty budowlane to kwota: 52 252,88 zł (roboty budowlane = 50 978,42zł + instalacje elektryczne 2,5 % = 1 274,46 zł),

- roboty ukryte i pominięte (wartość przyjętego współczynnika 3 %): 1 567,59 zł,

- dokumentacja, nadzór (wartość przyjętego współczynnika 2,5 %): 1 345,51 zł.

b) Stopień zużycia technicznego budynku:

Okres trwałości budynku T = 95 lat.

Wiek przeżyty przez budynek t = 2013-1970 = 43 lat.

W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 35 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

55 165,98 zł x (100-35) / 100 = 35 857,89 zł.

6) Wartość odtworzeniowa nawierzchni z 1997 r.:

Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową techniką szczegółową wynosi: 55 601,58 zł - roboty budowlane.

b) Stopień zużycia technicznego budynku:

Okres trwałości T = 45 lat.

Wiek przeżyty t = 2013-1997 = 16 lat.

W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 24 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

55 601,58 zł x (100-24) / 100 = 42 257,20 zł.

7) Wartość odtworzeniowa budynku gospodarczego z 1906 r.:

a) Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową przy zastosowaniu szczegółowych wyliczeń wynosi: 65 284,58 zł, gdzie:

- roboty budowlane to kwota: 63 061,65 zł (roboty budowlane = 57 854,73 zł + instalacje wod-kan 6,0 % = 3 471,28 zł + instalacje elektryczne 3,0 % = 1 735,64 zł),

- roboty ukryte i pominięte (wartość przyjętego współczynnika 1 %): 630,62 zł,

- dokumentacja, nadzór (wartość przyjętego współczynnika 2,5 %): 1 592,31 zł.

b) Stopień zużycia technicznego budynku:

W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 80 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

65 284,58 zł x (100-80) / 100 = 13 056,91 zł.

8) Wartość odtworzeniowa zbiornika na gnojownicę z 1954 r.:

Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową techniką szczegółową wynosi: 5 027,43 zł - roboty budowlane.

b) Stopień zużycia technicznego budynku:

W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 80 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

5 027,43 x (100-80) / 100 = 1 005,49 zł.

9) Wartość odtworzeniowa budynku gospodarczego drewnianego z 1977 r.:

Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową techniką szczegółową wynosi: 15 131,80 zł - roboty budowlane.

b) Stopień zużycia technicznego budynku:

Okres trwałości T = 65 lat.

Wiek przeżyty t = 2013-1977 = 36 lat.

W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 43 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

15 131,80 zł x (100-43)/ 100 = 8 625,13 zł.

10) Wartość odtworzeniowa wiaty z 2000 r.

Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową techniką szczegółową wynosi: 20 399,59 zł - roboty budowlane.

b) Stopień zużycia technicznego budynku:

Okres trwałości T = 90 lat.

Wiek przeżyty t = 2013-2000 = 13 lat.

W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 8 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

20 399,59 zł x (100-8) / 100 = 18 767,62 zł.

11) Wartość odtworzeniowa gnojownika z 1970 r.:

Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową techniką szczegółową wynosi: 9 250,90 zł - roboty budowlane.

b) Stopień zużycia technicznego budynku:

W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 90 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

9 250,90 x (100-90) / 100 = 925,09 zł.

12) Wartość odtworzeniowa ogrodzenia w ramach stalowych z 1975 r.:

Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową techniką szczegółową wynosi: 17 831,87 zł - roboty budowlane.

b) Stopień zużycia technicznego budynku:

Okres trwałości T = 70 lat.

Wiek przeżyty t = 2013-1975 = 38 lat.

W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 40 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

17 831,87 zł x (100-40) / 100 = 10 699,12 zł.

13) Wartość odtworzeniowa ogrodzenia z siatki na słupach żelbetowych z 2003 r.:

Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową techniką szczegółową wynosi: 10 739,15 zł - roboty budowlane.

b) Stopień zużycia technicznego budynku:

Okres trwałości T = 25 lat.

Wiek przeżyty t = 2013-2003 = 10 lat.

W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 28 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

10 739,15 x (100-28) / 100 = 7 732,19 zł.

14) Wartość odtworzeniowa szamba z 1975 r.:

Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową techniką szczegółową wynosi: 4 236,24 zł - roboty budowlane.

b) Stopień zużycia technicznego budynku:

Okres trwałości T = 45 lat.

Wiek przeżyty t = 2013-1975 = 38 lat.

W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 78 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

4 236,24 zł x (100-78) / 100 = 931,97 zł.

15) Wartość odtworzeniowa studni z 1906 r.:

Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową techniką szczegółową wynosi: 5 665,74 zł - roboty budowlane.

b) Stopień zużycia technicznego budynku:

W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 80 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

5 665,74 x (100-80) / 100 = 1 133,15 zł.

16) Wartość odtworzeniowa odwodnienia z 1996 r.:

Wartość w stanie nowym obiektu obliczona metodą kosztową techniką szczegółową wynosi: 9 556,99 zł - roboty budowlane.

b) Stopień zużycia technicznego:

Okres trwałości T = 50 lat.

Wiek przeżyty t = 2013-1996 = 17 lat.

W oparciu o normatywny okres trwałości i aktualny stan techniczny stopień zużycia określa się na 23 %.

c) Wartość odtworzeniowa pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu wynosi:

8 556,99 x (100-23)/ 100 = 7 358,88 zł.

Wartość odtworzeniowa składników budowlanych uszkodzonych i zniszczonych w wyniku działalności górniczej pozwanej spółki położonych na nieruchomości powoda w W. przy ul. (...), z uwzględnieniem stopnia naturalnego zużycia wynosi: 492 962,53 zł bez podatku VAT oraz 577 201,08 zł z podatkiem VAT.

Dowód: opinia budowlana biegłego inż. J. Ł. wraz z pisemną opinią uzupełniającą k. 277-400, 493-558; opinia budowlana biegłego mgr inż. Z. G. (1) wraz z ustną i pisemnymi opiniami uzupełniającymi k. 48-162, 201, 231, 232-232v, 238-241

W pierwszej kolejności Sąd postanowił w sprawie dopuścić dowód z opinii budowlanej mgr inż. Z. G. (2), który w drugiej opinii uzupełniającej ostatecznie wyliczył, iż:

- wysokość odszkodowania należnego powodowi zgodnie z przyjętymi stopniami zużycia obiektów przez biegłego M. (k. 214), które winno wynieść: 533 339,42 zł albo

- wysokości odszkodowania powodowi zgodnie z przyjętymi stopniami zużycia obiektów przez biegłego M. (k. 214) z tym, że zużycie budynku gospodarczego 1952 r. przyjął na 40 %, a zużycie budynku gospodarczego 1906 r. przyjął na 50%, które winno wynieść: 576 846,97 zł.

Natomiast koszt wykonania rozbiórek obiektów biegły oszacował na kwotę 191 876,00 zł.

Dowód: opinia budowlana biegłego mgr inż. Z. G. (1) wraz z ustną i pisemnymi opiniami uzupełniającymi k. 48-162, 201, 231, 232-232v, 238-241

Z uwagi na liczne zastrzeżenia stron odnośnie wadliwości sporządzenia opinii przez biegłego mgr inż. Z. G. (2), który również przyznał, ze nie jest specjalistą w pewnym zakresie, jaki jest wymagany przy szacowaniu nieruchomości, Sąd zlecił wykonanie opinii budowlanej biegłemu z zakresu budownictwa, szkód górniczych i szacowania nieruchomości inż. J. Ł..

Po zapoznaniu się z materiałem zawartym w aktach sprawy, dokumentacją i przeprowadzeniu stosownych analiz, wizji lokalnych i oględzin składników budowlanych oraz biorąc pod uwagę inne opinie wydane w sprawie, jak również wszystkie zastrzeżenia zgłaszane przez strony, biegły jednoznacznie stwierdził, że wysokość odszkodowania należnego powodowi za składniki budowlane uszkodzone i zniszczone w wyniku działalności górniczej pozwanej z uwzględnieniem stopnia naturalnego zużycia wynosi: 492 962,53 zł bez podatku VAT oraz 577 201,08 zł z podatkiem VAT.

Dowód: opinia budowlana biegłego inż. J. Ł. wraz z pisemną opinią uzupełniającą k. 277-400, 493-558

Sąd postanowił oddalić wniosek dowodowy strony powodowej o dopuszczenie dowodu z kolejnej uzupełniającej opinii biegłego sadowego inż. J. Ł., ponieważ Sąd stoi na stanowisku, iż opinie dwóch biegłych wraz z opiniami uzupełniającymi, w sposób wyczerpujący wyjaśniły wszelkie kwestie podnoszone przez strony a samo niezadowolenie pozwanej z treści opinii nie uzasadnia przedłużania postępowania w sytuacji, gdy potrzeba taka nie wynika z okoliczności sprawy.

Podejmując rozstrzygnięcie Sąd oparł się na dowodach z dokumentów, którym dał wiarę w całości, jako że sporządzone zostały one przez uprawnione podmioty w ramach obowiązków wynikających z charakteru ich działalności, a zgodność ich treści z rzeczywistym stanem faktycznym nie została przez strony zakwestionowana w toku procesu. Stan faktyczny Sąd ustalił również na podstawie zeznań powoda, którzy opisał stan nieruchomości będącej przedmiotem niniejszego postępowania oraz sposób wykorzystania i gospodarowania na tej nieruchomości.

Ponadto Sąd w całości podzielił wywody i wnioski opinii, zarówno głównej jak i pisemnej uzupełniającej, które zostały wydane przez biegłego sądowego inż. J. Ł., gdyż została ona wydana w sposób rzetelny i wszechstronny oraz została poparta specjalistyczną wiedzą i wieloletnim doświadczenie biegłego w tej dziedzinie, a także w ocenie Sądu nie zawierała błędów logicznych.

Nie ulega wątpliwości, że dowód z opinii biegłych podlega ocenie przy zastosowaniu art. 233 § 1 kpc - na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków (por. postanowienie SN z 7.11.2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 4/2001, poz. 64). Złożona w rozpoznawanej sprawie opinia biegłego inż. J. Ł. odznacza się pełną przydatnością dowodową w świetle powołanych kryteriów.

Sąd przychylił się również do opinii drugiego biegłych mgr inż. Z. G. (1), w zakresie w jakim ustalenia poczynione przez niego są zbieżne z opinią biegłego Ł..

W ocenie Sądu, formalne zarzuty strony powodowej wobec opinii biegłego inż. J. Ł. są chybione. Biegły w swojej pisemnej opinii uzupełniającej rzeczowo odniósł się do kwestii podnoszonych przez powoda, jak również strony pozwanej oraz wyjaśnił w sposób logiczny swoje wywody.

Wskazał, że szczegółowa inwentaryzacja została sporządzona przez biegłego Z. G. (1), dlatego nie zachodziła potrzeba wykonania dodatkowych rysunków inwentaryzacyjnych skoro do obmiarów nie wniesiono w tym czasie żadnych uwag. Ponadto dokonał szczegółowych oględzin wszystkich składników budowlanych, sprawdzając zasadnicze obmiary wynikające z tej inwentaryzacji.

Natomiast stopień zużycia technicznego określił na podstawie dokonanych dwukrotnych oględzin mając na uwadze rzeczywiste zużycie składników budowlanych. W przypadku budynku mieszkalnego zastosował średnioważony stopień zużycia ze względu na fakt wybudowania budynku w rożnych okresach czasowych. Odnośnie pozostałych obiektów zastosował metodę R., która jest powszechnie stosowana. Jest to metoda pomocnicza dla określenia stopnia zużycia, jednakże podstawowym czynnikiem decydującym o stopniu zużycia całego obiektu budowlanego w okresie użytkowania jest trwałość techniczna jego poszczególnych elementów składowych.

W odniesieniu do instalacji c.o., biegły podniósł, że nie można zgodzić się ze stanowiskiem powoda, że za przyjętą procentowa kwotę która została określona szacunkowo w wysokości 15 075,24 zł, nie można wykonać tego typu instalacji. Tym bardziej, że instalacja centralnego ogrzewania była zdekompletowana i odbiega od współczesnej technologii. Podkreślił, że wskaźnik 6.10 % został przyjęty z wydawnictwa (...) cen obiektów budowlanych (...) zeszyt 50/2014 w oparciu o dokonane oględziny na miejscu. Nie mniej zauważył, że w końcowym podsumowaniu wartości odtworzeniowej budynku uwzględnił 3 % dodatek na roboty ukryte i pominięte (niedoszacowane). Niezależnie od powyższego biegły przyznał, że wskutek uwzględnienia dodatkowych robót ta wartość uległa zmianie do kwoty 16 692,40 zł.

Po analizie uwag strony powodowej w zakresie wyceny budynku mieszkalnego biegły zmienił lub skorygował niektóre podstawy wyceny. Ze wzglądu na zmianę kosztów w poszczególnych pozycjach kosztorysowych sporządził także nową tabelę dla określenia średnioważonego zużycia budynku i zmienił jego stopień zużycia technicznego. Biegły sporządził również wyliczenia w kwotach brutto, uwzględniających aktualne stawki podatku od towarów i usług.

Biegły odniósł się również do zarzutu strony pozwanej, iż zaniżył on stopień naturalnego zużycia obiektów budowlanych. Zaznaczył, iż wyceniając nieruchomość oraz stopień zużycia technicznego poszczególnych składników budowlanych brał przede wszystkim pod uwagę oględziny dokonane na miejscu nieruchomości, konstrukcję obiektów, aktualny stan techniczny oraz wiedzę i wieloletnie doświadczenie zawodowe w tym zakresie. Natomiast tablice, na które powołuje się pozwana, są jedynie pomocnicze przy ustalanie stopnia zużycia technicznego. Decydujące znaczenie ma w tym przypadku biegły, który po analizie wszystkich aspektów ustala stopień zużycia technicznego. Literatura w tym przypadku ma znaczenie pomocnicze a nie decydujące. Jednocześnie nadmienił, że w załączniku do pisma procesowego z dnia 10.09.2013 r. przedstawiona została tabela, gdzie pozwana powołuje się na określenie stopnia zużycia składników budowlanych przez rzeczoznawcę majątkowego działającego na zlecenia pozwanej. Analizując te dane doszedł do wniosku, że te stopnie zużycia są zbliżone do stopni, które przyjął w wycenie obiektów powoda. W tym świetle w pełni podtrzymał przyjęte stopnie zużycia technicznego dla poszczególnych składników budowlanych na nieruchomości.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Dochodzone przez powoda roszczenia wynikały z faktu wystąpienia szkody na jego nieruchomości spowodowanej ruchem zakładu górniczego pozwanej, a ponieważ ruch ten prowadzony był zgodnie z ustawą Prawo geologiczne i górnicze, to do naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody zastosowanie miały przepisy regulujące tę szczególną materię. Ponadto zgodnie art. 435 § 1 kc przedsiębiorca górniczy, jako prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.), odpowiada za szkodę na osobie lub mieniu wyrządzoną przez ruch tego przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Poza sporem w niniejszej sprawie był fakt podlegania nieruchomości powoda wpływom górniczym oraz powstanie w związku z nimi szkód. Nadto pozwana jednoznacznie uznała roszczenie w zakresie obowiązku naprawy szkód występujących w nieruchomości powódki. Sporna pomiędzy stronami była jedynie kwestia wysokości zapłaty jednorazowego odszkodowania.

Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 listopada 2013 r. (III CZP 75/13, OSNC 2014/7-8/75), że do spraw o naprawienie szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego, w których zdarzenie wywołujące szkodę, jak i jej powstanie, miały miejsce przed dniem 1 stycznia 2012 r. – kiedy to w życie weszła aktualnie obowiązująca ustawa - stosuje się przepisy poprzedniej ustawy z 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (tak też Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 29 stycznia 2014 r., I ACa 635/13, LEX nr 1437968 oraz w wyroku z dnia 5 lutego 2014 r., V ACa 635/13, LEX nr 1437984). Szkody na posesji powoda powstały (podobnie jak miało to miejsce ze zdarzeniem wywołującym tę szkodę) przed wejściem w życie obecnie obowiązującego Prawa geologicznego i górniczego, w związku z czym do rozpoznania roszczeń powoda dochodzonych w niniejszej sprawie zastosowanie miały przepisy ustawy z 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U.2005.228.1947).

Stosownie do art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze właściciel nie może sprzeciwić się zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego, jeżeli ruch ten odbywa się zgodnie z zasadami określonymi w ustawie. Może żądać naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody zgodnie z przepisami tej ustawy.

W myśl art. 97 tej ustawy w sprawach o naprawienie szkód górniczych orzekają sądy powszechne (ust.1 ), jednakże sądowe dochodzenie roszczeń jest możliwe dopiero po wyczerpaniu postępowania ugodowego. Warunek wyczerpania postępowania ugodowego jest spełniony, jeżeli przedsiębiorca odmówił zawarcia ugody albo od zgłoszenia przedsiębiorcy żądania przez poszkodowanego upłynęło 30 dni (ust. 2). Warunek ten w niniejszej sprawie został spełniony, co nie było kwestionowane w toku procesu, a jednoznacznie wynika z korespondencji prowadzonej przez strony przed wszczęciem niniejszego postępowania.

Poprzez odesłanie wynikające z art. 92 w/w ustawy Prawo geologiczne i górnicze, zgodnie z którym do naprawiania szkód, o których mowa w art. 91 ust. 1 i 2, stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, o ile ustawa nie stanowi inaczej, do przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanej regulowanej tą ustawą konieczne było ustalenie, że w nieruchomości powodów powstała szkoda oraz, że istnieje adekwatny związek przyczynowy (art. 361 kc) pomiędzy powstałą szkodą a działalnością górniczą pozwanej. Wydane w niniejszej sprawie opinie biegłych, w tym z postępowania ugodowego, nie pozostawiają żadnych wątpliwości co do tego, że występujące na nieruchomości powoda szkody są pochodzenia górniczego, co również przyznała pozwana.

Stosownie do art. 95 ustawy prawo górnicze i geologiczne, jeżeli nie jest możliwe przywrócenie stanu poprzedniego lub koszty tego przywrócenia rażąco przekraczałyby wielkość poniesionej szkody, naprawienie szkody następuje przez zapłatę odszkodowania (ust.1).

Zdaniem stron niemożliwym jest przywrócenie stanu poprzedniego obiektów budowlanych na nieruchomości powoda poprzez wykonanie remontu budynku mieszkalnego oraz naprawienie aktualnie występujących uszkodzeń górniczych w pozostałych obiektach budowlanych, ponieważ jest to nieuzasadnione ekonomicznie. W związku z tym Sąd musiał ustalić wysokość należnego powodowi odszkodowania.

Według Sądu opinia biegłego Z. G. (1) była niepełna, nieprecyzyjna, a biegły nie potrafił racjonalnie i logicznie uzasadnić swoich wyliczeń, dlatego Sąd oparł się na niej jedynie w wąskim zakresie.

W ocenie Sądu w sposób wszechstronny, rzeczowy i logiczny przeanalizował całość zagadnienia biegły sądowy inż. J. Ł.. Po zapoznaniu się z materiałem zawartym w aktach sprawy, dokumentacją i po przeprowadzeniu stosownych analiz, wizji lokalnych i oględzin składników budowlanych oraz biorąc pod uwagę inne opinie wydane w sprawie i postępowaniu ugodowym, jak również wszystkie zastrzeżenia zgłaszane przez strony, wydał najpełniejsza opinię, która stanowiła podstawę ustaleń w przedmiotowej sprawie. Biegły w swoich wyliczenia uwzględnił również należny podatek VAT w wysokości 8 % za budynek mieszkalny oraz w wysokości 23 % za pozostałe składniki budowlane.

Stosownie do treści art. 41 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054) stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1., (ust.1) natomiast dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7% z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1, przy czym w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f nin. ustawy, stawka podatku wynosi 8 %, zgodnie z art. 146 a pkt 2 niniejszej ustawy.

Natomiast zgodnie z art.146 a cyt. ustawy w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f: stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%; stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%; stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%.

Dalej wskazać należy, iż ust. 12 art. 41 cyt. ustawy stanowi, iż stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex (...) - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b (pkt 12 a).

Stosownie zaś do ust. 1 2b. art. 41 ustawy o podatku od towarów i usług do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się: budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m ²; lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m ². Na podstawie art. 41 ust. 12c w przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Wskazane przepisy statuują zasadę, zgodnie z którą dla wzniesienia, remontu, modernizacji takiego budynku mieszkalnego, jaki stanowi własność powoda systemem robót zleconych stosuje się stawkę podatku VAT wynoszącą 8%. Zatem zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw dla przyjęcia, iż należne powodowi odszkodowanie za budynek mieszkalny z 1906 r. winno być powiększone o podatek VAT w stawce 23 % (orzecznictwo jest jednolite w tym zakresie).

Sąd podziela jednocześnie stanowisko strony pozwanej, iż powód bezzasadnie domagania się uwzględnienia w kwocie odszkodowania za budynki, także koszt ich rozbiórki. Roszczenie to jest przedwczesne, bowiem powód nie dokonał rozbiórki obiektów będących przedmiotem postępowania i nawet nie planuje takich prac, dlatego w tym zakresie nie poniósł szkody. Ponadto powód zeznał, że budynek mieszkalny z 1906 r. zamieszkuje jego babka i nie zamierza się z niego wyprowadzić, a także pomieszkuje w nim jego siostra, kiedy przyjeżdża w odwiedziny. Niezależnie od powyższego w przyszłości powód ma możliwość udostępnienia nieruchomości, a pozwana przeprowadzi rozbiórkę, ewentualnie zwróci udokumentowane koszty, jeżeli powód zdecyduje się realizować rozbiórkę we własnym zakresie.

W tej sytuacji na podstawie art. 95 ustawy Prawo geologiczne i górnicze Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda odszkodowanie w łącznej wysokości 577 201,08 zł brutto, tj. z należnym podatkiem VAT w wysokości 8 % za budynek mieszkalny oraz w wysokości 23 % za pozostałe składniki budowlane. W judykaturze Sądu Najwyższego wskazuje się, że odkodowanie należy się w kwotach brutto, tj. z podatkiem VAT m.in.: w każdym przypadku, gdy osoba poszkodowana nie jest jego podatnikiem oraz niezależnie od tego czy poszkodowany naprawił daną rzecz (tak uchwała siedmiu sędziów SN z dnia 17.05.2007 r. o sygn. akt. III CZP 150/06).

Na powyższą kwotę odszkodowania składa się wartość techniczna poszczególnych składników budowlanych usytuowanych na nieruchomości położonej w W. przy ul. (...), czyli wartość odtworzeniowa każdego składnika budowlanego pomniejszona o stopień zużycia naturalnego obiektu.

Powód w przedmiotowej sprawie żądał zasądzenia odsetek od dnia 29.02.2012 r., tj. od chwili kiedy pozwana (...) S.A. zaproponowała powodowi zapłatę odszkodowania w wysokości nie wyższej niż 539 485,60 zł. Sąd uznał, iż żądanie odsetek od dnia 29.02.2012 r. jest zasadne, gdyż w tym dniu była pozwanej znana wysokość szkody i taką kwotę zgadzała się zapłacić, a zasądzone odkodowanie na rzecz powoda w zasadzie pokrywa się z kwotą uznanego przez pozwaną roszczenia.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zd. 1 kpc, dokonując ich stosunkowego rozliczenia.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić Sąd obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy według zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Oznacza to, że część opłaty sądowej, od której zwolniony był powód obciąża pozwaną według wyniku sporu zgodnie z art. 100 kpc.

Łączne koszty procesu poniesione przez strony wynosiły 14 400 zł (koszty zastępstwa procesowego obu stron po 7 200 zł). Powód utrzymał się z żądaniem w 60 %, a zatem obciąża go 40 % łącznych kosztów procesu, tj. 5 760 zł. Skoro powód poniósł łącznie koszty w kwocie 7 200 zł, to różnica w kwocie 1 440 zł podlega zasądzeniu na jego rzecz od pozwanej (pkt 3 wyroku).

Wydatki Skarbu Państwa związane były z wynagrodzeniem biegłych, które wynosiły 14 090,64 zł oraz opłata od pozwu, od której powód był zwolniony, a która wynosiła 46 706 zł.

Na pozwaną został zatem włożony obowiązek zwrotu na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka (...) w R. opłaty od pozwu w zakresie uwzględnionego powództwa i wydatków na biegłych w 60 %, czyli łącznie w kwocie 36 478 zł. Jednocześni Sąd na podstawie art. 113 ust. 4 wyżej powołanej ustawy odstąpił od obciążenia powoda przypadającą na niego częścią należnych kosztów sądowych biorąc pod uwagę przedmiot postępowania i okoliczności sprawy.

SSO Elżbieta Kaziród