Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi, postanowieniem z dnia 23 grudnia 2014 roku, w sprawie z wniosku A. P. z udziałem (...) Spółki Akcyjnej w L., oddalił wniosek o ustanowienie służebności przesyłu za wynagrodzeniem, obciążył wnioskodawczynię na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego dla Łodzi- Widzewa w Łodzi kwotą 1.201.16 zł tytułem tymczasowo wyłożonych wydatków oraz zasądził od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika postępowania kwotę 2.257 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sąd Rejonowy ustalił, że nieruchomość przy ul. (...) w Ł. jest ogrodzona od 1958 roku. Na przedmiotowej nieruchomości znajduje się dom mieszkalny. Przez nieruchomość przebiega napowietrzna linia elektroenergetyczna o napięciu 110 kV. Jest to linia relacji EC2- R., należąca do (...) S.A. Oddział Ł. Miasto w Ł.. Po wybudowaniu linii energetycznej na nieruchomości przy ul. (...) usytuowano słup energetyczny w ten sposób, że 2 nogi słupa były na nieruchomości przy ul. (...), a 2 nogi poza tą nieruchomością. Linia energetyczna 110 kV EC2- P. została zbudowana przez Skarb Państwa- Zakłady (...) z siedzibą w W. w 1958 roku, a następnie wyremontowana w 1964 roku przez Zakład (...). W 1979 roku wybudowano nowy odcinek linii do P. i zmieniono sposób wprowadzania obu linii (EC2- R. i R.- P.) do stacji R.. Zmieniono nazwę linii nad działką wnioskodawczyni na EC2- R.. Zakłady (...) z siedzibą w W. zostały wpisane w dniu 10 marca 1959 roku do rejestru przedsiębiorstw państwowych i z dniem tym nabyły osobowość prawną. Zakład (...) wchodził w skład Zakładów (...) z siedzibą w W., a od 1 stycznia 1989 roku na mocy zarządzenia nr 13/ORG/89 Ministra Przemysłu z dnia 16 stycznia 1989 roku zostało utworzone przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Zakład (...) w Ł.. Przedsiębiorstwo powstało wskutek podziału przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Centralny O. Energetyczny w W. na bazie zakładu Zakład (...). Nowoutworzonemu przedsiębiorstwu powierzono składniki mienia powstałego z podziału Centralnego O. Energetycznego w W.. Zarządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu nr 181/O./93 z 9 lipca 1993 roku, z dniem 12 lipca 1993 roku dokonano podziału Zakładu (...) w celu wniesienia przez Skarb Państwa zorganizowanej części mienia do spółki akcyjnej (...) S.A. w W. i przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego Zakład (...) w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa pod nazwą (...) Spółka Akcyjna w Ł., który stał się właścicielem majątku poprzednika prawnego. (...) S.A. w Ł. wstąpił we wszystkie prawa i obowiązki Zakładu (...), z wyłączeniem praw i obowiązków dotyczących mienia przejętego przez (...) S.A. w W.. Wykaz składników majątkowych przekazywanych do (...) S.A. w W. zamieszczono w załączniku do rozporządzenia. Aktem notarialnym z dnia 12 lipca 1993 roku, przekształcono Zakład (...) w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa o nazwie (...) Spółka Akcyjna. W dniu 30 czerwca 2007 roku doszło do aportowego zbycia części przedsiębiorstwa spółki na rzecz (...) Sp. z o.o. (od 2008 roku (...) Sp. z o.o.), której następcą prawnym jest po połączeniu w dniu 31 sierpnia 2010 roku (...) S.A. z siedzibą w L.. Z dniem 31 sierpnia 2010 roku nastąpiło połączenie spółek w obszarach działalności Grupy (...). Na podstawie art. 494 § 1 k.s.h. spółka przejmująca ( (...) S.A.) wstąpiła z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki spółek przejmowanych- w tym (...) Sp. z o.o.- na zasadzie sukcesji uniwersalnej, w efekcie czego uczestnik przyjął status oddziału pod nazwą: (...) S.A. Oddział Ł. – Miasto w Ł.. Pracownicy zakładu energetycznego co 5 lat przeprowadzali przeglądy przedmiotowej linii polegające na wejściu na słup i sprawdzeniu jakości połączeń śrubowo- prądowych. Oględziny stanu linii były prowadzone co roku bez konieczności wejścia na działkę wnioskodawczyni. Czynności kontrolne, naprawcze i konserwacyjne były przeprowadzane od momentu wybudowania przedmiotowej linii energetycznej. Od czasu budowy przedmiotowej linii, jej modernizacje polegały na wymianie izolacji oraz przewodów roboczych na większą średnicę, ze 185 mm ² na 240 mm ². W latach 60 i 70- tych prowadzona była modernizacja polegająca na wymianie przewodów prądowych i linki odgromowej. W 1964 roku miał miejsce remont linii. W 2007 roku wykonywano malowanie konstrukcji wsporczych- słupów linii 110 kV. W 2010 roku miało miejsce przeizolowowanie linii tzn. wymiana porcelanowych izolatorów na nowsze. W 2010 roku miała miejsce przebudowa napowietrznej linii energetycznej 110 kV, polegająca na skablowaniu linii na odcinku pomiędzy słupami 12 i 13. Ułożono wówczas kabel ziemny biegnący wzdłuż ulicy (...) pomiędzy dwoma nowo postanowionymi słupami krańcowymi, oddalony od przewodów napowietrznych około kilku od kilkunastu metrów równolegle do przebiegu starej linii, przesunięty w kierunku ulicy (...). Podczas robót budowlanych wykonano nowe fundamenty pod słup energetyczny- poza nieruchomością przy ul. (...) w Ł.. Słup znajdujący się częściowo na nieruchomości przy ul. (...) w Ł. został zdemontowany. Nie zmieniło to położenia linii przesyłowej nad działką wnioskodawczyni. S. 12 i 13 zostały zdemontowane i zastąpiono je nowymi, z przesunięciem kilkumetrowym w osi linii. Działka (...) znajduje się między teraźniejszym słupem 13 a 14. Wykonano nowy słup numer 13, który znajduje się w poprzednim pasie linii energetycznej biegnącej nad działką wnioskodawczyni. Po wykonaniu tej inwestycji przebieg linii nie uległ zmianie. Aktualnie na nieruchomości przy ul. (...) nie ma usytuowanego słupa energetycznego. Inwestycja polegająca na skablowaniu linii na odcinku pomiędzy słupami 12 i 13 nie zmieniła trasy osi linii 110 kV przebiegającej nad działką wnioskodawczyni. Słup nr 13 został przesunięty o około 5 m. w osi linii. Środek słupa został przesunięty o około 10,4 m. Zmienił się typ słupa z P+5 serii (...) na M6+10 serii B2. Zmienił się w znaczny sposób układ przewodów fazowych, przebiegających nad działką wnioskodawczyni. W starym, płaskim układzie odległość pomiędzy skrajnymi przewodami fazowymi wynosiła 8,5 m na całej szerokości działki. W nowym, trójkątnym układzie odległość ta przy samym słupie nr 13 wynosi 7 m. Dalej dwa skrajne przewody „rozchodzą się” i odległość ta zwiększa się tak, aby przy słupie nr 14 osiągnąć wartość 8,5 m. Trzeci środkowy przewód fazowy zarówno w starym jak i nowym układzie biegnie w osi linii. Układają się one w kształcie klina rozszerzającego się nad działką. Zmienił się również układ i rozstaw przewodów odgromowych. Obecne przewody są zawieszone wyżej niż poprzednio, oraz bliżej siebie. Rozstaw ten zwiększa się i układa w kształcie „klina”. Zmianie uległa wysokość zawieszenia przewodów fazowych- środkowy przewód fazowy jest obecnie zawieszony nieco wyżej, niż poprzednio, zaś dwa skrajne przewody fazowe są obecnie zawieszone nieco niżej, niż poprzednio. Na działce wnioskodawczyni stary słup nr 13 stał w części o rozmiarze 2,5 m, zaś poza działką znajdowała się cześć o rozmiarze około 1,9 m. Na działce nadal są zakopane dwa betonowe fundamenty po starym słupie. Ponadto na działce znajduje się fragment zakopanego otoku uziemiającego stary słup. Trasa linii 110 kV nad działką wnioskodawczyni nie uległa zmianie. Oś linii pozostała bez zmian. W ciągu całego okresu użytkowania linii następowały na niej liczne prace remontowo- konserwacyjne, takie jak wymiana izolatorów, wymiana przewodów, dołożenie światłowodu, malowanie słupów i pomiary eksploatacyjne. Do czasu inwestycji polegającej na skablowaniu odcinka linii pomiędzy słupami nr 12 i 13, na działce wnioskodawczyni i w jej okolicach, nie wymieniano słupów.

W oparciu o powyższy stan faktyczny, Sąd Rejonowy uznał, że zarzut zasiedzenia służebności odpowiadającej służebności przesyłu, która obciąża nieruchomość stanowiącą własność wnioskodawczyni, podniesiony przez uczestnika postępowania, jest zasadny, a zatem uczestnik postępowania jest uprawniony do służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu, zatem wniosek o ustanowienie służebności przesyłu podlegał oddaleniu. Sąd Rejonowy wskazał, że instytucja służebności przesyłu, jako odrębny rodzaj służebności, znana prawu cywilnemu od dnia 3 sierpnia 2008 roku, nie wyklucza nabycia służebności tej treści w okresie wcześniejszym; stosowanie art. 292 kc oraz odpowiednio art. 172 i nast. kc w odniesieniu do nabycia przez zasiedzenie służebności gruntowej, odpowiadającej obecnej służebności przesyłu nie budziło zastrzeżeń w orzecznictwie i doktrynie. W ocenie Sądu, przesłanki zasiedzenia służebności na podstawie art. 292 w związku z art. 172 kc w postaci: posiadania samoistnego trwałego i widocznego urządzenia, służącego do wykonywania służebności oraz nieprzerwanego posiadania trwającego przez czas potrzebny do zasiedzenia, który to czas jest zależny od dobrej lub złej wiary posiadacza, zostały spełnione.

Jak wskazał Sąd Rejonowy, z ustalonego stanu faktycznego wynika, iż na nieruchomości znajdują się fragmenty czynnych, napowietrznych linii elektroenergetycznych, posadowionych na słupach trakcyjnych oraz rozpiętych na nich liniach energetycznych, służących przesyłowi energii, co przemawia za ustaleniem, że urządzenia te mają charakter trwałego i widocznego urządzenia w rozumieniu art. 292 kc. Wykonywanie służebności przesyłu obejmuje więc istnienie urządzeń służących przesyłaniu energii (słupów trakcyjnych, stacji, linii energetycznych) oraz rzeczywisty przesył energii. To pociąga za sobą konieczność prowadzenia prac o charakterze konserwacyjnym, czy też naprawczym. Czynności takie ze swej istoty wymagają swobodnego dostępu do urządzeń, co wiąże się z ograniczeniem własności nieruchomości tą służebnością obciążonej. Z uwagi na odpowiednie stosowanie przepisów o zasiedzeniu własności nieruchomości (art. 292 kc), nie ma zastosowania do zasiedzenia służebności gruntowej wymóg samoistnego posiadania nieruchomości obciążanej. Przy ocenie posiadania prowadzącego do zasiedzenia służebności gruntowej chodzi o faktyczne korzystanie z gruntu w takim zakresie i w taki sposób, w jaki czyniłaby to osoba, której przysługuje służebność, zaś władanie w zakresie służebności gruntowej kwalifikuje się, zgodnie z art. 336 kc, jako posiadanie zależne. Posiadanie służebności nie musi być wykonywane w sposób ciągły, lecz stosownie do potrzeb. Istotą analizowanej służebności gruntowej przesyłu jest przebieg linii wysokiego napięcia nad konkretną nieruchomością. To z tego faktu, a nie z ewentualnego posadowienia słupów trakcyjnych, wywodzone jest ograniczenie możliwości korzystania z gruntu.

Jak dalej zważył Sąd Rejonowy, zgodnie z art. 50§1 i 2 dekretu z dnia 11 października 1946 roku „Prawo rzeczowe” (Dz.U. Nr 57, poz. 319 ze zm.), kto posiada nieruchomość przez lat dwadzieścia, nabywa jej własność, chyba że w chwili objęcia nieruchomości w posiadanie był w złej wierze (zasiedzenie). Temu, kto posiada nieruchomość przez lat trzydzieści, nie można zarzucać złej wiary. Kodeks cywilny, który wszedł w życie z dniem 1 stycznia 1965 roku, wprowadził w przepisie art. 172 kc termin zasiedzenia przy dobrej wierze- 10 lat, zaś przy złej wierze 20 lat. Stosownie do treści art. XLI §1 i §2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku „Przepisy wprowadzające Kodeks cywilny” (Dz.U. Nr 16, poz. 94 ze zm.), do zasiedzenia, którego bieg rozpoczął się przed dniem wejścia w życie kodeksu cywilnego, stosuje się od tej chwili przepisy tego kodeksu; dotyczy to w szczególności możności nabycia prawa przez zasiedzenie. Jeżeli termin zasiedzenia według kodeksu cywilnego jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych, bieg zasiedzenia rozpoczyna się z dniem wejścia kodeksu w życie; jeżeli jednak zasiedzenie rozpoczęte przed dniem wejścia w życie kodeksu cywilnego nastąpiłoby przy uwzględnieniu terminu określonego w przepisach dotychczasowych wcześniej, zasiedzenie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu. Wskazane wyżej terminy, wprowadzone przez Kodeks cywilny, obowiązywały do zmiany art. 172 kc, wprowadzonej ustawą z dnia 28 lipca 1990 roku o zmianie ustawy Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 55, poz. 321 z późn. zm.), tj. do 30 września 1990 roku, zaś od tej zmiany, tj. od 1 października 1990 roku wynoszą 20 i 30 lat. Te krótsze terminy stosuje się, gdy zasiedzenie nastąpiło przed wejściem w życie wyżej wymienionej noweli. Jeśli natomiast bieg zasiedzenia rozpoczął się, ale nie zakończył przed tą datą, mają zastosowanie terminy 20 i 30 lat (art. 9 ustawy z dnia 28 lipca 1990 roku). Za początek biegu terminu zasiedzenia Sąd I instancji przyjął moment, w którym przedsiębiorstwo państwowe objęło w posiadanie urządzenia przesyłowe, a tym samym i nieruchomość poprzedników prawnych wnioskodawczyni w zakresie, w jakim urządzenia te przebiegały. Jednocześnie, ponieważ przed dniem 1 lutego 1989 roku, kiedy obowiązywał art. 128 kc, wyrażający zasadę jednolitego funduszu własności państwowej, to Skarb Państwa, a nie przedsiębiorstwo państwowe był posiadaczem urządzeń przesyłowych i cudzej nieruchomości, na której je posadowiono, to tylko on mógł nabyć przez zasiedzenie służebność gruntową przesyłu, jeżeli termin zasiedzenia upłynął przed 1 lutego 1989 roku; w przeciwnym wypadku przedsiębiorstwo państwowe może doliczyć sobie do swojego okresu posiadania, czas posiadania przez Skarb Państwa sprzed tej daty. Sąd Rejonowy przyjął, że termin zasiedzenia rozpocząłby się z dniem 31 grudnia 1958 roku, gdyż wobec nie określenia dokładnej daty budowy przedmiotowej linii energetycznej, należy przyjąć ostatni dzień roku, w którym linia ta została wybudowana, zaś upłynąłby w dniu 1 stycznia 1975 roku (jednocześnie Sąd Rejonowy wskazał, że nawet, jeżeli by nie uznać autentyczności notatki służbowej, w której potwierdzono datę budowy przedmiotowej linii energetycznej na 1958 rok, to przedmiotowa linia energetyczna musiała już istnieć przed 1964 roku, co znalazło potwierdzenie w protokole odbioru technicznego robót energetycznych po kapitalnym remoncie, sporządzonego z 1964 roku). Zasiedzenie nastąpiłoby bowiem w dobrej wierze. Przekonanie to miało podstawę prawną w obowiązujących w czasie obejmowania w posiadanie przepisach ustawy z dnia 28 czerwca 1950 roku „o powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli” (Dz. U. Nr 28, poz. 256 ze zm.) oraz dekretu z dnia 30 czerwca 1951 roku „o obowiązku świadczeń w naturze na niektóre cele publiczne” (Dz. U. Nr 38, poz. 284 ze zm.). Zgodnie z art. 1 ust. 1 oraz art. 4 ust. 1 i 2 tej ustawy, osoby reprezentujące przedsiębiorstwo energetyczne miały prawo do wstępu, zaś właściciele i posiadacze obowiązek umożliwienia tego wstępu i wykonania czynności na posesjach i w budynkach, dokonywania tam oględzin i pomiarów oraz wykonywania robót i zakładania urządzeń, jakich będzie wymagać powszechna elektryfikacja, stosownie do zarządzenia organu administracyjnego. Z art. 5 tej ustawy wynikało, że mieszkańcy wsi lub osiedla, w którym zarządzono powszechną elektryfikację mogą być zobowiązani do odpłatnych świadczeń osobistych i rzeczowych na cele tej elektryfikacji.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 520§2 kpc.

Apelację od powyższego postanowienia wniosła wnioskodawczyni, zaskarżając je w całości. Skarżąca zarzuciła:

a)naruszenie przepisów art. 6 kc oraz art. 232 i 233 kpc poprzez:

- uznanie za udowodnione okoliczności w oparciu o dokumenty, które tych okoliczności nie wykazują, w szczególności uznanie, że linia 110 kV stanowiła zorganizowaną część majątku poprzedników prawnych uczestnika postępowania, pomimo nie przedłożenia przez uczestnika dokumentów wskazujących na przenoszenie określonych składników majątkowych przez kolejnych poprzedników prawnych uczestnika,

- błędne uznanie początkowej daty zasiedzenia linii na 31 grudnia 1958 roku, mimo że z zebranego materiału dowodowego wynika, że po tej dacie linia była przebudowywana,

- uznanie za udowodnione okoliczności, na które uczestnik postępowania nie przedstawił wystarczających dowodów, pomimo że na nim spoczywał ciężar dowodowy, w szczególności w zakresie wykazania przeniesienia środków trwałych oraz innych praw w tym stosownych służebności pomiędzy poprzednikami prawnymi uczestnika,

- niewyjaśnienie wszystkich wątpliwości, co miało istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy;

b)naruszenie art. 292 w zw. z art. 305 ze zn. 4 kc poprzez przyjęcie, że bieg zasiedzenia rozpoczął się 31 grudnia 1958 roku i zakończył 1 stycznia 1975 roku;

c)naruszenie przepisu art. 292 w zw. z art. 172§1 kc poprzez przyjęcie, wbrew przepisom prawa, że posiadanie służebności nie musi być wykonywane w sposób ciągły;

d)naruszenie art. 217§2 kpc poprzez nieprzeprowadzenie wszystkich zawnioskowanych przez wnioskodawczynię dowodów na okoliczności mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, a nie wyjaśnione;

e)naruszenie przepisu art. 292 w zw. z art. 172§1 kc poprzez przyjęcie, że uczestnik wykazał ciągłość posiadania służebności (w uzasadnieniu apelacji wskazano, że posiadanie winno być wykonywane w sposób nieprzerwany);

f)naruszenie art. 233§1 kpc poprzez nierozważenie w sposób wszechstronny zebranego materiału dowodowego, z którego wynikało, ze zmieniło się obciążenie na działce wnioskodawczyni w związku z czynnościami dokonywanymi na przedmiotowej linii, i że nastąpiła przerwa w posiadaniu;

g)naruszenie art. 520 kpc poprzez niesłuszne obciążenie wyłącznie wnioskodawczyni kosztami postępowania;

h)błąd w ustaleniu stanu faktycznego, skutkujący błędnym rozstrzygnięciem sprawy, polegający na przyjęciu, że w niniejszej sprawie ma zastosowanie ustawa o powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli z 1950 roku, choć ustawa ta dawała energetykom wyłącznie prawo do gruntu polegające na przyłączeniu do budynków gospodarczych i mieszkalnych sieci o napięciu użytkowym, tj. 0,4 kV;

i)błąd w ustaleniu stanu faktycznego, skutkujący błędnym rozstrzygnięciem sprawy, poprzez ustalenie daty początkowej biegu zasiedzenia na 31 grudnia 1958 roku i daty jego zakończenia na 1 stycznia 1975 roku:

-mimo remontów wykonywanych na linii, mogących mieć wpływ na zmianę jej przebiegu, a tym samym przerwaniu biegu zasiedzenia;

-pomimo że uczestnik nie przedłożył dokumentów świadczących o dokładnej dacie budowy linii, dowodu w postaci protokołu podłączenia linii do sieci, którego data wskazywałaby na początek eksploatacji linii;

-pomimo że uczestnik nie wykazał przeniesienia posiadania (w uzasadnieniu apelacji wskazano, że Sąd I instancji bezpodstawnie przyjął, że każde kolejne przedsiębiorstwo dysponowało urządzeniami po ich przekazaniu we władanie przez poprzednika);

-pomimo że z dowodów zgromadzonych w sprawie wynika, że linia była przebudowywana po 1964 roku, a także, iż czas posiadania obecnie stojącej linii może być liczony dopiero od daty podłączenia tej linii do sieci po jej wybudowaniu w 2010 roku, co miało wpływ na bieg terminu (w uzasadnieniu apelacji wskazano dodatkowo, że w 1964 roku linia była modernizowana, zaś w latach 80- tych została przebudowana a w 2010 roku postawiono nowe fundamenty, a także zwrócono uwagę na szereg zmian, jakie zaszły w linii energetycznej);

j)naruszenie art. 64 ust. 1, 2 i 3 oraz 87 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poprzez naruszenie orzeczeniem prawa własności wnioskodawczyni pomimo braku przedstawienia niepozostawiających wątpliwości dowodów przez uczestnika postępowania oraz przez zinterpretowanie istniejących wątpliwości na korzyść przedsiębiorstwa energetycznego, co skutkowało nieprawidłowym przyznaniem normie ustawowej większej ochrony, niż normie konstytucyjnej. W oparciu o te zarzuty skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uwzględnienie wniosku o ustanowienie służebności przesyłu w całości i zasądzenie na rzecz wnioskodawczyni od uczestnika postępowania kosztów postępowania, w tym 5- cio krotności kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za I instancję, a także kosztów postępowania za II instancję w tym kosztów zastępstwa procesowego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelację, uczestnik postępowania reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika postępowania kosztów zastępstwa za postępowanie apelacyjne według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Rozważania wypada rozpocząć od zarzutu błędnego oparcia się przez Sąd I instancji o przepisy ustawy z dnia 28 czerwca 1950 roku „o powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli” (Dz.U. Nr 28, poz. 256), gdyż jest on zasadny, natomiast jakkolwiek wpływa na termin zasiedzenia, to nie w taki sposób, aby miało to wpływ na zaskarżone orzeczenie. Art. 1 ust. 1 tej ustawy wskazywał, że powszechna elektryfikacja obejmuje doprowadzenie przewodów elektrycznych napięcia użytkowego do budynków mieszkalnych i gospodarczych oraz założenie w tych budynkach wewnętrznego urządzenia odbiorczego. Co więcej, zarządzenie powszechnej elektryfikacji następowało w drodze zarządzenia przewodniczącego prezydium powiatowej rady narodowej (art. 1 ust. 1 cyt. ustawy) a prawo osób posiadających odpowiednie upoważnienie właściwego przedsiębiorstwa elektryfikacji rolnictwa do wstępu na posesję i do budynków celem dokonania oględzin, pomiarów i wykonywania robót i zakładania urządzeń, jakich wymagać będzie elektryfikacja, dotyczyło jedynie wsi i osiedli objętych powszechną elektryfikacją, w sposób wyżej wskazany (art. 4 ust. 1 cyt. ustawy). Mając na uwadze niewykazanie przez uczestnika postępowania, że teren, na jakim znajduje się linia, której dotyczy wniosek został objęty powszechną elektryfikacją i to w sposób wskazany w art. 1 ust. 1 ustawy, ale także to, że rodzaj i charakter instalacji elektrycznej oraz sposób jej przebiegu przez nieruchomość wnioskodawczyni nie uzasadniał prac o jakich mowa w art. 1 ust. 1 cyt ustawy oraz dokonywania czynności wskazanych w jej art. 4 ust. 1 (i odpowiadających im obowiązkom właściciela i posiadacza nieruchomości, wskazanych w art. 4 ust. 2 ustawy), nieuzasadnione było oparcie się przez Sąd Rejonowy o te przepisy na potrzeby ustalania dobrej wiary poprzednika prawnego uczestnika postępowania. Jednak nieuzasadnione przyjęcie dobrej wiary skutkuje jedynie innym określeniem upływu terminu zasiedzenia, tj. zgodnie z przytoczonymi wcześniej przepisami dotyczącymi terminów zasiedzenia, przy przyjęciu początku biegu terminu przedawnienia na 31 grudnia 1958 roku, określeniem go na dzień 2 stycznia 1985 roku. W tym miejscu należy odnieść się do zarzutu dotyczącego przyjęcia początku biegu terminu zasiedzenia na 31 grudnia 1958 roku. W aktach sprawy znajduje się notatka służbowa podpisana przez specjalistę do spraw linii, kierownika Rejonu Najwyższego Napięcia oraz kierownika oddziału linii, sporządzona w dniu 24 maja 1979 roku a związana z prowadzonymi wówczas pracami eksploatacyjnymi na linii 110 kV EC2- R.- P., gdzie stwierdzono m.in., że linia została wybudowana w 1958 roku na słupach kratowych serii (...). Sąd Rejonowy, dokonując oceny materiału dowodowego, prawidłowo ocenił ten dokument i jego znaczenia z punktu widzenia jego znaczenia w sprawie. Nie przedstawiono dowodu przeciwnego, który mógłby podważyć opisywany dokument. Idąc dalej, skoro w 1958 roku linia została zbudowana, wymaga ona określonych prac konserwacyjnych, eksploatacyjnych to nie sposób nie przyjąć, że od (co najmniej) końca tego roku rozpoczyna się posiadanie tej linii. Nie ma racji skarżąca, że konieczne było wykazanie przez uczestnika postępowania, że posiadanie linii było nieprzerwane. Jak trafnie wskazał Sąd Rejonowy, odpowiednie stosowanie przepisów o zasiedzeniu własności nieruchomości oznacza, że nie jest konieczne posiadanie samoistne, ale posiadanie odpowiadające przeznaczeniu linii oraz potrzebom związanym z jej eksploatacją, konserwacją, naprawami. Zatem przerwy w przesyle energii związane z jej przebudową nie mogą być tratowane jako przerwanie posiadania wykluczające zasiedzenie służebności gruntowej. Skoro obecnie funkcjonująca w obrocie prawnym służebność przesyłu obejmuje wszystkie konieczne prace, dotyczące napraw, konserwacji, prac związanych z przebudową czy modernizacją linii, a służebność gruntowa, która podlegała ustanowieniu (także w drodze zasiedzenia) przed nowelizacją Kodeksu cywilnego dokonaną w 2008 roku, ma odpowiadać obecnej służebności przesyłu, to nie sposób wywodzić wniosku, że dokonanie przebudowy linii, połączonej z przerwaniem przesyłu, może stanowić przerwanie posiadania służebności. Nie jest trafny zarzut naruszenia przepisu art. 233§1 kpc poprzez nierozważanie, w sposób określony w tym przepisie, materiału dowodowego dotyczącego zmiany obciążenia na nieruchomości wnioskodawczyni. Wbrew (także pozostałym) zarzutom skarżącej, dotyczącej zagadnienia zmiany tak przebiegu jak i konstrukcji linii energetycznej, Sąd wskazał na zmiany, jakie zaszły w linii na przestrzeni lat, jednak zaznaczył, że z punktu widzenia możliwości zasiedzenia służebności zmiany o takim charakterze nie mają znaczenia, ponieważ istotne jest obciążenie nieruchomości istniejącą linią energetyczną. Punktem wyjścia jest bowiem okoliczność, że prawo własności określonej nieruchomości doznaje ograniczenia z uwagi na przebiegającą przez tę nieruchomość instalację stanowiącą własność innej niż właściciel nieruchomości, osoby, która to instalacja implikuje po stronie tej osoby trzeciej zachowania, które musi znosić właściciel. Zatem dokonywanie zmian (modernizacje, naprawy, remontu) w cały czas istniejącej instalacji, dotyczące rodzajów przewodów, ich umiejscowienia w pionie i w poziomie w ramach tej instalacji, rodzaj słupów tworzących instalację, nie może wpływać na przerwanie terminu zasiedzenia. Sąd Rejonowy trafnie wskazał także, że linia nie zmieniła swojego przebiegu w takim sensie, że biegnie nadal w „linii” pierwotnej instalacji. Nawet jednak gdyby przyjąć, jak wskazywała skarżąca, że doszło do przesunięć w bok, to i tak przy tak niewielkich odchyleniach, jakie sugerowała wnioskodawczyni, także nie byłoby podstaw do przyjęcia, że doszło do przerwania posiadania. Zatem także przebudowa takiej linii nie może niweczyć ciągłości posiadania prowadzącego do zasiedzenia. Co do zarzutu braku wykazania przeniesienia posiadania oraz środków trwałych w postaci linii energetycznej od pierwotnego posiadacza do uczestnika postępowania to należy- za stanowiskiem uczestnika postępowania zajętym w odpowiedzi na apelację- wskazać przede wszystkim na niekonsekwencję wnioskodawczyni, która kierując wniosek o ustanowienie służebności przesyłu przeciwko uczestnikowi, a więc podmiotowi, który jest posiadaczem instalacji, jednocześnie, po podniesieniu zarzutu zasiedzenia służebności gruntowej, podnosi zarzut, że uczestnik postępowania nie wykazał przeniesienia posiadania, oraz że instalacja jest częścią jego przedsiębiorstwa. Uczestnik postępowania wykazał następstwo prawne przedsiębiorstw energetycznych dokumentami. W świetle art. 55 ze zn. 1 kc nie sposób zgodzić się z wnioskodawczynią, że poszczególne przedsiębiorstwa energetyczne mogłyby prowadzić działalność, będącą ich istotą, bez instalacji energetycznej, jakiej dotyczy ta sprawa. Zachodziły zmiany formalno- prawne oraz organizacyjne, także w związku ze zmianami ustrojowymi w kraju, natomiast zachowana była ciągłość świadczenia usług przez kolejne przedsiębiorstwa, właśnie w oparciu o istniejącą od lat 50- tych infrastrukturę. Zarzut dotyczący niewyjaśnienia wszystkich wątpliwości, co miało istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, a także nieprzeprowadzenie wszystkich zawnioskowanych przez skarżącą dowodów, są ogólnikowe i z tego względu nie pozwalają na odniesienie się do nich.

Niezasadny jest zarzut naruszenia powołanych w apelacji przepisów Konstytucji. Art. 87 ust. 1 Konstytucji stanowi, że źródłem prawa są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia; z kolei zgodnie z treścią ust. 1, 2 i 3 art. 64 Konstytucji, każdy ma prawo do własności, która podlega równej dla wszystkich ochronie prawnej i może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności. Jak wskazano we wcześniejszych rozważaniach, Sąd Rejonowy prawidłowo zastosował przepisy ustawy Kodeks cywilny, regulujące instytucję zasiedzenia służebności gruntowej odpowiadającej obecnej służebności przesyłu, a zatem przepisy ustawowe, które zgodnie z przytoczonym przepisem art. 64 ust. 3 Konstytucji stanowią konstytucyjną podstawę ograniczenia prawa własności.

Za nietrafny należy także uznać zarzut naruszenia przepisu art. 520§2 kpc. Nie sposób nie zgodzić się z konstatacją Sądu I instancji, że interesy wnioskodawczyni i uczestnika postępowania były skrajnie odmienne. Wnioskodawczyni domagała się ustanowienia służebności za wynagrodzeniem obciążającym uczestnika postępowania, ten zaś z kolei podnosił, że służebność już mu przysługuje, zatem brak jest podstaw do jej ustanowienia, co wiązałoby się z obowiązkiem po jego stronie zapłaty stosownego wynagrodzenia. W tej sprawie nie zachodziła zatem okoliczność- która jako charakteryzująca, co do zasady, postępowanie nieprocesowe stanowi podstawę orzekania o kosztach tego postępowania wyrażoną w art. 510§1 kpc- w postaci oddziaływania rozstrzygnięcia na sytuację prawną wszystkich osób uczestniczących w postępowaniu. Orzeczenie przesądza bowiem jedynie o niezasadności określonego żądania wnioskodawczyni, skierowanego wobec konkretnego podmiotu, z uwagi na jedynie przesłankowe ustalenie przez Sąd, że doszło do zasiedzenia służebności, które to ustalenie było z kolei następstwem zarzutu podniesionego przez uczestnika postępowania.

Mając na uwadze powyższe, w oparciu o art. 385 w zw. z 13§2 kpc, należało oddalić apelację.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 520§2 w zw. z art. 391§1 w zw. z art. 13§2 kpc. Na koszty poniesione przez uczestnika postępowania złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w stawce minimalnej, tj. w kwocie 120 zł- §7 pkt 3) w zw. z §12 ust. 1 pkt 1) rozp. Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku „w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…)”.