Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 listopada 2015 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Stanisław Jabłoński

Protokolant Artur Łukiańczyk

przy udziale M. J. przedstawiciela Urzędu Celnego we W.:

po rozpoznaniu w dniu 5 listopada 2015 r. sprawy

P. B.

syna B. i Z. z d. O., ur. (...) we W.

M. B.

syna Z. i M. z d. S., ur. (...) we W.

oskarżonych o przestępstwo z art. 107 § 1 k.k.s.

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego Urząd Celny we W.

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków

z dnia 26 maja 2015 roku sygn. akt II K 569/13

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

P. B. oskarżony został o to, że w dniu 08 listopada 2011 roku działając wspólnie i w porozumieniu z M. B., w barze (...) we W. przy ul. (...), urządzał gry na 2 automatach o nazwie H. (...), nr (...) i (...), z naruszeniem art.6 ust 1 ustawy o grach (...) z dnia 19 listopada 2009r. /Dz.U.Nr 201, poz.1540/

tj. o czyn z art.107§1kks

M. B. oskarżony został o to, że w dniu 08 listopada 2011 roku działając wspólnie i w porozumieniu z P. B., w barze (...) we W. przy ul. (...), urządzał gry na 2 automatach o nazwie H. (...), nr (...) i (...), z naruszeniem art.6 ust 1 ustawy o grach (...) z dnia 19 listopada 2009r. /Dz.U.Nr 201, poz.1540/

tj. o czyn z art.107§1kks

Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków II Wydział Karny sygn. akt II K 569/13:

I uniewinnił oskarżonego M. B. od popełnienia zarzucanego mu w pkt. I części wstępnej wyroku czynu;

II uniewinnił oskarżonego P. B. od popełnienia zarzucanego mu w pkt. II części wstępnej wyroku czynu;

III na podstawie art. 113 § 1 k.k.s. w zw. z art. 230 § 2 k.p.k. zwrócił (...) M. B. dowody rzeczowe w postaci używanego urządzenia H. (...) nr (...) i H. (...) nr (...) wraz z kluczami szt. 1 oraz pilotami szt. 2 (k. 22);

IV na podstawie art. 113 § 1 k.k.s. w zw. z art. 632 pkt. 2 k.p.k. kosztami procesu obciążył Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku apelację wniósł oskarżyciel publiczny Urząd Celny zaskarżonemu wyrokowi zarzucając:

obrazę przepisów prawa materialnego art. 1 § 1 kks w zw. z art. 107§1 kks i art.6 ust.l i art. 14 ust.l ustawy z dnia 19 listopada 2009r. o grach (...) (Dz. U. Nr.201. poz.1540 z póź. zm.) poprzez przyjęcie, że oskarżeni nie popełnili przestępstw o których mowa w art. 107§ 1 kks albowiem ustawa o grach (...), w tym art.6 ust.l i art. 14 ust.l nie obowiązuje z powodu braku notyfikacji, podczas gdy przepisy te nadal funkcjonują w systemie prawa, gdyż nie zostały wyeliminowane a jak orzekł Trybunał Konstytucyjny w swoim wyroku z dnia 11 marca 2015r. sygn. akt P 4/14 są zgodne z art.2. art.7 w zw. z art.9. art.20 i art.22 w zw. z art.31 ust.3 Konstytucji RP.

i wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Wrocławia Krzyków we Wrocławiu II Wydział Karny

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja Urzędu Celnego jest chybiona i to w stopniu oczywistym.

Na wstępie należy wskazać, iż analiza akt przedmiotowej sprawy pozwala na stwierdzenie, iż Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków w sposób prawidłowy i rzetelny przeprowadził postępowanie dowodowe w sprawie.

Z analizy akt sprawy oraz treści uzasadnienia zapadłego wyroku bezsprzecznie wynika, iż decyzja Sądu Rejonowego o uniewinnieniu obu oskarżonych od popełnienia zarzuconych im przestępstw nie była rezultatem niedokładnego i nieprecyzyjnego postępowania dowodowego i jest w pełni zasadna.

Sąd Rejonowy, ustalając stan faktyczny w sprawie, uwzględnił bowiem całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w aktach, w tym zasadnie oparł się na zeznaniach świadków M. W. , K. B., A. K. oraz dokumentacji w postaci protokołu kontroli z dnia 9.11.2011 r., protokołu zatrzymania rzeczy z dnia 8.11.2011 r. oraz pokwitowania Urzędu Celnego we W. z dnia 9.11.2011 r. a także na opinii sporządzonej przez biegłego sądowego z zakresu informatyki W. K., przy czym oceniając materiał dowody sąd meritii w pełni zachował wymogi przewidziane treścią art. 7 kpk.

Niewątpliwym zatem było – co zasadnie podkreślił w pisemnych motywach Sąd Rejonowy - , że oskarżeni urządzali gry na 2 automatach o nazwie H. (...), nr (...) i (...) . Sąd Orzekający nie kwestionował również, iż zabezpieczone automaty służyły do urządzanie gier o charakterze losowym, w których gracz nie ma żadnego wpływu na wynik gry. Ustalenia jednak, że zainstalowane na automatach gry spełniały kryteria określone przepisami ustawy o grach (...) nie można uznać za wystarczające dla uznania winy oskarżonych w odniesieniu do zarzuconych im czynów. Do konkluzji takiej prowadzi analiza akt sprawy, stanowisko Sądu Rejonowego, argumentacji zawartej zarówno w odwołaniu apelującego, jak i w pismach obrony, jak też treść orzecznictwa m. in. Sądu Okręgowego we Wrocławiu, wykształconego na gruncie przepisu art. 107 kks ( por: IV Ka 710/14, IV Ka 538/15, IV Ka 644/15, IV Ka 684/15, IV Ka 703/15) oraz ustawy o grach (...), w tym w szczególności postanowienia SN z dnia 27 listopada 2014 r., II KK 55/14 oraz wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 marca 2015, w sprawie P 4/14.

Nie powtarzając obszernych i wszechstronnych pisemnych motywów zaskarżonego wyroku podkreślić jedynie należy najistotniejsze kwestie, które legły u podstaw, w pełni słusznej decyzji Sądu Rejonowego.

Jak już wielokrotnie podnoszono w orzecznictwie członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w strukturach europejskich oznacza, że na sądach krajowych spoczywa zadanie zapewnienia stosowania prawa wspólnotowego. Zarazem, fundamentalną zasadą obowiązującą w porządku prawnym UE jest to, iż sądy państw członkowskich, nie powinny przyjmować innej interpretacji prawa wspólnotowego, niż ta, która wskazana została w orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości UE, zawierającym wykładnię stosowanych przepisów prawa. Wykładnia prawa dokonywana przez sądy państw członkowskich oraz organy państwa muszą też uwzględniać orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE.

Trybunał Sprawiedliwości UE w przywoływanym, zarówno w treści pisemnych motywów, jak i pismach obrony, orzeczeniu z dnia 19 lipca 2012 r. ,stwierdził wprost, iż „przepis tego rodzaju jak art. 14 ust. 1 ustawy o grach (...), zgodnie z którym urządzanie gier na automatach dozwolone jest jedynie w kasynach gry, należy uznać za „przepis techniczny” w rozumieniu art. 1 pkt 11 dyrektywy 98/34” (sprawa połączona C-213/11, C-214/11, C-217/11). W ocenie Sądu Okręgowego brzmienie powyższego zapisu nie pozostawia wątpliwości, pomimo że interpretacje odmienne, negujące możliwość przypisywania określonym przepisom ustawy o grach (...) charakteru przepisów technicznych w rozumieniu dyrektywy 98/34, także się zarysowały. W ocenie Sądu Odwoławczego uznać je należy, jednakże, za nietrafne.

Przepisem technicznym jest taki przepis, który może, choćby potencjalnie, ograniczać unijne swobody. Przepisy ustawy o grach (...) dotyczące automatów, nakazujące określoną lokalizację gier na automatach, zakazujące urządzania gier na automatach poza kasynami gry oraz nakazujące uzyskanie koncesji na prowadzenie takich punktów lokalizacji automatów, swobody gwarantowane przez prawo UE niewątpliwie ograniczają, głównie poprzez ingerencję w swobodę działalności gospodarczej.

Ponadto, poza wskazanym już art. 14 ustawy o grach (...), techniczny charakter przypisać można również art. 6 cyt. ustawy, który jest w istocie przepisem subsydiarnym do tego pierwszego. Tożsame stanowisko w tej kwestii zaprezentował ostatecznie i Sąd Najwyższy w sprawie II KK 55/14, wskazując expresis verbis, że co do technicznego charakteru obu w/w przepisów nie ma wątpliwości.

Jak stanowi art. 1 pkt 1- 5 i 11 Dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 listopada 2006 r., państwo, które chce wprowadzić przepisy techniczne musi jeszcze przed ich uchwaleniem przekazać Komisji projekty takich regulacji i wskazać powody, dla których mają być wprowadzone (tzw. procedura notyfikacyjna). Tej powinności w przypadku ustawy o grach (...) nie dopełniono. Uznać tym samym należy, że ustawa o grach (...) z dnia 19 listopada 2009 r. uchwalona została w sposób wadliwy. Owszem, formalnie stanowi ona fragment obowiązującego porządku prawnego, nie przestaje istnieć, jednak nie dochowanie przez Polskę powinności notyfikacji przepisów technicznych ustawy powoduje, że jej przepisy nie powinny być stosowane przez organy administracji i sądy. Z utrwalonej linii orzecznictwa Trybunału wynika bowiem, że skutkiem prawnym naruszenia obowiązku notyfikacji przepisów technicznych jest ich bezskuteczność, czyli niemożność powoływania się na nie w obrocie prawnym, co oznacza, że nie można powoływać się na nie wobec jednostek a także, iż jednostki mogą się powoływać na fakt naruszenia przez państwo zobowiązań związanych z procedurą notyfikacyjną przed sądem krajowym, a to obliguje sąd do odmowy zastosowania tego rodzaju przepisów (np. w sprawach C-194/94, C-443/98; por. też uzasadnienie postanowienia SN z dnia 27 listopada 2014 r., II KK 55/14, gdzie szerzej omówiono w/w problem). Mechanizm ten znajduje zresztą wsparcie w brzmieniu art. 91 ust. 3 Konstytucji, przewidującym bezpośrednie stosowanie i pierwszeństwo stosowania prawa stanowionego w UE w przypadku jego kolizji z ustawami.

Konsekwencją uznania, że art. 14 ustawy o grach (...) jest przepisem technicznym, w rozumieniu dyrektywy 98/34/WE, który nie został notyfikowany Komisji Europejskiej, a więc jest bezskuteczny, musi być, na tym etapie postępowania decyzja o uniewinnieniu oskarżonych, gdyż art. 107 § 1 k.k.s. - pod zarzutem naruszenia którego stanął oskarżony - ma charakter blankietowy, a jego doprecyzowanie stanowią przepisy m.in. art. 14.podanej wyżej ustawy. W tej sytuacji, czyn oskarżonych nie mógł wyczerpać znamion przestępstwa określonego w art. 107 § 1 k.k.s.

Konkludując, Sąd Odwoławczy w niniejszym składzie podziela stanowisko, że wadliwe wprowadzenie przez polskiego ustawodawcę do obrotu prawnego przepisów ustawy hazardowej (ich nie notyfikowanie) nie powinno wywierać negatywnych konsekwencji dla obywateli i skutkować ponoszeniem przez nich odpowiedzialności karnej, na ich podstawie. Co więcej, jak słusznie zwrócił uwagę Sąd Najwyższy (sprawa II KK 55/14), brak reakcji sądów krajowych na stanowisko zawarte w wyroku Trybunału z dnia 19 lipca 2012 r. może zostać uznane przezeń za naruszenie prawa unijnego.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono zgodnie z treścią art.634kpk w zw. z art.632 pkt 2 Kodeksu postępowania karnego.