Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSR del. do SO Mirosław Major

Protokolant p.o. stażysty A. D.

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2015 r. w Poznaniu

odwołania A. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P.

z dnia 2 lutego 2015 r., znak: (...)

w sprawie A. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P.

o emeryturę

1)  zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje odwołującemu A. O. prawo do emerytury od dnia 20 grudnia 2014 r. z tytułu pracy w warunkach szczególnych,

2)  oddala odwołanie w pozostałym zakresie,

3)  zasądza od pozwanego na rzecz odwołującego kwotę 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotów kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2.02.2015 r., znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 24.11.2014 r., na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43 ze zm.) oraz ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.), odmówił A. O. prawa do emerytury.

Organ rentowy wskazał, że na dzień 31.12.1999 r. wnioskodawca udowodnił wymagane 25 lat okresu ubezpieczenia, natomiast nie udowodnił wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Od powyższej decyzji w przepisanym prawem trybie i terminie odwołał się A. O. domagając się zmiany zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie odwołującemu prawa do emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych od dnia 24.11.2014 r., a nadto wniósł o zwrot kosztów procesu według norm przepisanych.

W odwołaniu wskazano, że wbrew twierdzeniom ZUS, odwołujący pracował przez okres co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach na stanowisku galwanizera. Odwołujący wskazał, że przez okres ok. 24 lat wykonywał pracę stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na stanowisku galwanizera, a immanentną cechą wykonywania zawodu galwanizera było przy tym incydentalne, uboczne i krótkotrwałe wykonywanie innych czynności, związanych z procesem galwanizacji, takich jak polerowanie i szlifowanie.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych, powtarzając stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji i nie znajdując podstaw do jej zmiany, wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. O. urodził się (...), wiek 60 lat ukończył w dniu 20 grudnia 2014 roku, z zawodu jest galwanizerem.

Odwołujący legitymuje się 25-letnim okresem ubezpieczenia na dzień 31.12.1998 r.

A. O. wykonywał pracę w (...) Zakładach (...) ( (...)) w P. w okresie od dnia 27 marca 1973 r. do dnia 22 stycznia 1992 r. oraz w okresie od dnia 1 lutego 1993 r. do dnia 28 lutego 2002 r.

W okresie od dnia 28.02.1977 r. do dnia 1.05.1977 r. wykonywał pracę na stanowisku szlifierz-galwanizer. W okresie od dnia 1.01.1979 r. do dnia 30.09.1980 r. wykonywał pracę na stanowisku szlifierz-galwanizer-polernik. W okresie od dnia 1.10.1980 r. do dnia 31.12.1981 r. wykonywał pracę na stanowisku galwanizer-szlifierz-polernik. W okresie od dnia 1.01.1982 r. do dnia 31.12.1982 r. wykonywał pracę na stanowisku galwanizer. W okresie od dnia 1.01.1983 r. do dnia 31.10.1985 r. wykonywał pracę na stanowisku szlifierz-galwanizer. W okresie od dnia 1.11.1985 r. do dnia 22.01.1992 r. wykonywał pracę na stanowisku szlifierz-galwanizer brygadzista. W okresie od dnia 1.02.1993 r. do dnia 28.02.2002 r. wykonywał pracę na stanowisku galwanizer.

Praca odwołującego polegała na przygotowywaniu produktów w ramach funkcjonowania Zakładów. Odwołujący posiada dyplom mistrzowski galwanizera. W skład czynności wykonywanych przez odwołującego w ramach wykonywania pracy w (...) wchodziło nakładania powłok galwanicznych oraz incydentalnie szlifowanie i polerowanie, które wchodzą w skład procesu technologicznego przygotowywania produktu finalnego galwanizerni. Stanowiska galwanizera, szlifierza oraz polernika były powiązanymi ze sobą stanowiskami w ramach funkcjonowania procesu galwanizacji, a szlifiernia, polernia i galwanizernia znajdowały się w jednym budynku – hali – i oddzielone były od siebie szybami. Pracownicy (...) wykonywali różne czynności w ramach przygotowywania produktów finalnych galwanizerni. Odwołujący w okresie pełnienia funkcji brygadzisty wykonywał pracę w większości w zakresie czynności związanych z galwanizowaniem, nie posiadał swojego pokoju, był tzw. brygadzistą pracującym.

W trakcie wykonywania prac A. O. miał stały kontakt z substancjami chemicznymi, takimi jak, np.: cyjan, miedź, nikiel, kadm. Szkodliwy wpływ substancji dotyczył wszystkich pracowników znajdujących się na hali, niezależnie od pełnionych funkcji i wykonywanej pracy. W trakcie wykonywania prac A. O. przebywał w atmosferze dużego zapylenia (narażenie na kurz i pył).

Razem z odwołującym w (...) w P. pracowali J. K., J. O. oraz J. M..

A. O. w dniu 24.11.2014 r. złożył w organie rentowym wniosek o przyznanie prawa do emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Od dnia 16.11.2001 r. do chwili obecnej odwołujący prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której świadczy usługi agenta ubezpieczeniowego.

W dniu 2.02.2015 r. organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie:

- zeznań odwołującego A. O.,

- zeznań świadków: J. K., J. O. oraz J. M.,

- dokumentów z akt osobowych odwołującego z zatrudnienia w (...) w P. (k. 22),

akt ZUS Oddział I w P. (...)

W ocenie Sądu na przymiot wiarygodności zasługują zeznania odwołującego A. O. oraz świadków J. K., J. O. i J. M.. Wskazani świadkowie potwierdzili na jakim stanowisku pracował odwołujący w okresie zatrudnienia w (...) w P., opisując szczegółowo rodzaj i charakter wykonywanych przez niego obowiązków. Za ich wiarygodnością przemawia okoliczność, że wszyscy byli zatrudnieni w zakładzie pracy odwołującego w okresach obejmujących czas jego zatrudnienia, wymagany do uzyskania emerytury na zasadach określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r.

Zeznania odwołującego i ww. świadków były spójne, logiczne i konsekwentne, a nadto zważywszy, że nie zostały zakwestionowane przez pozwanego, okazały się przydatne dla rozstrzygnięcia sprawy. Zeznania te w pełni korelują również z treścią informacji zawartych w dokumentach - świadectwach pracy.

Sąd dał wiarę zebranym w sprawie dokumentom. Dokumenty urzędowe Sąd uznał za wiarygodne i miarodajne, albowiem sporządzone zostały przez organy do tego uprawnione z zachowaniem wymaganej formy. Za wiarygodne Sąd uznał także dokumenty prywatne stanowiące zgodnie z art. 245 k.p.c. dowód tego, że osoba która je podpisała złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Należy podkreślić, że ich wiarygodność nie była przez strony kwestionowana, a Sąd nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się zasadne i zasługujące na uwzględnienie w części.

W myśl art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. z 2013r., poz. 1440 ze zm.) w związku z §4 ust. 1 w/w rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1 stycznia 1969 r., przysługuje emerytura, jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

1)  osiągną wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla mężczyzn,

2)  na dzień 1.01.1999 r. osiągną 25 letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

3)  nie przystąpią do OFE, a jeżeli do tego funduszu przystąpią, złożą wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W związku z powyższym, aby odwołujący mógł skutecznie domagać się przyznania mu prawa do emerytury, musiałby spełniać łącznie następujące przesłanki:

osiągnąć wiek emerytalny wynoszący dla niego 60 lat,

posiadać na dzień 1.01.1999 r. wymagany okres zatrudnienia wynoszący minimum 25 lat, w tym co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach,

wykonywać pracę w szczególnych warunkach wymienionych w wykazie A cytowanego rozporządzenia,

nie przystąpić do OFE, a jeżeli do tego funduszu przystąpił, winien złożyć wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Sąd po zapoznaniu się ze zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym ustalił ponad wszelką wątpliwość, że w niniejszej sprawie odwołujący A. O. osiągnął w dniu 20.12.2014 r. wymagany prawem wiek (60 lat) oraz w dniu 21.12.1998 r. okres zatrudnienia (min. 25 lat), nie przystąpił do OFE.

Okolicznością wymagającą rozważenia było natomiast czy odwołujący spełnił warunek świadczenia pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w okresie co najmniej 15 lat.

W tym zakresie sporny był okres pracy odwołującego w (...) Zakładach (...) ( (...)) w P. w okresie od dnia 27 marca 1973 r. do dnia 22 stycznia 1992 r. oraz w okresie od dnia 1 lutego 1993 r. do dnia 28 lutego 2002 r.

W ocenie Sądu, jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego, odwołujący w okresie od dnia 28.02.1977 r. do dnia 1.05.1977 r. wykonywał pracę na stanowisku szlifierz-galwanizer. W okresie od dnia 1.01.1979 r. do dnia 30.09.1980 r. wykonywał pracę na stanowisku szlifierz-galwanizer-polernik. W okresie od dnia 1.10.1980 r. do dnia 31.12.1981 r. wykonywał pracę na stanowisku galwanizer-szlifierz-polernik. W okresie od dnia 1.01.1982 r. do dnia 31.12.1982 r. wykonywał pracę na stanowisku galwanizer. W okresie od dnia 1.01.1983 r. do dnia 31.10.1985 r. wykonywał pracę na stanowisku szlifierz-galwanizer. W okresie od dnia 1.11.1985 r. do dnia 22.01.1992 r. wykonywał pracę na stanowisku szlifierz-galwanizer brygadzista. W okresie od dnia 1.02.1993 r. do dnia 28.02.2002 r. wykonywał pracę na stanowisku galwanizer

Sąd Okręgowy stanął na stanowisku, że odwołujący A. O. w ramach stosunku pracy w (...) Zakładach (...) w P. wykonywał przede wszystkim czynności związane z wykonywaniem pracy galwanizera, a jedynie w charakterze ubocznym i nierozerwalnie związanym z wykonywaniem pracy galwanizera czynności związane z wykonywaniem pracy szlifierza i polarnika. Zaliczanie innych, równocześnie wykonywanych prac przy ustalaniu okresów pracy w szczególnych warunkach, jest dopuszczalne w przypadku, kiedy inne równocześnie wykonywane prace stanowią konieczną część większej całości dającej się zakwalifikować pod określoną pozycję załącznika do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U.z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z zm.) lub w sytuacji, kiedy czynności wykonane w warunkach nienarażających na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia mają charakter incydentalny, uboczny w stosunku do czynności kwalifikowanych jako praca w szczególnych warunkach (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2014 r., II UK 396/13). W przedmiotowej sprawie Sąd w pełni podziela powyższe stanowisko Sądu Najwyższego. Sąd Okręgowy uznał, że wykonywane przez odwołującego prace związane ze szlifowaniem i polerowaniem stanowiły konieczną całość procesu galwanizacji i jako takie dopuszczalne jest zaliczenie okresów pracy na stanowiskach innych niż wyłącznie galwanizer (np. szlifierz-galwanizer lub galwanizer-szlifierz-polernik) przy ustalaniu okresów pracy w szczególnych warunkach.

Ponadto, nawet w przypadku uznania, że wykonywane przez odwołującego prace w zakresie szlifowania i polerowania nie miały charakteru ubocznego i niezbędnego do wykonania całości procesu galwanizacyjnego (co jednak nie znajduje uzasadnienia w okolicznościach niniejszej sprawy), to wskazać należy, że w wykazie A, Dział III, poz. 78 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U.z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z zm.), jako rodzaje pracy w szczególnych warunkach wymienione zostały również szlifowanie lub ostrzenie wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowanie mechaniczne. Każda z wykonywanych przez odwołującego prac w ramach stosunku pracy łączącego go z (...) w P. określona w świadectwach pracy w kategorii „stanowisko” została zakwalifikowana jako rodzaj pracy w szczególnych warunkach. W ocenie Sądu, możliwe jest łączenie w tym samym okresie prac o różnym charakterze polegających na wykonywaniu nie jednego, a kilku rodzajów pracy wymienionych w ww. wykazie. Pracownik, który u jednego pracodawcy w tym samym czasie (okresie) wykonywał różne rodzaje pracy w szczególnych warunkach, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie powinien być natomiast pozbawiony uprawnienia do zaliczania tego okresu do zatrudnienia w szczególnych warunkach wymaganego do emerytury na podstawie art. 32 ust. 1,2 i 4 u.e.r.f.u.s. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2012 r., II UK 103/11).

Analogiczne stanowisko zostało wyrażone w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 27.05.2015 r. (sygn. akt III AUa 2666/13, LEX nr 1747256), gdzie wskazano:

„Pełne zatrudnienie w warunkach szczególnych pojmowane jest więc jako bezwzględna cecha tego zatrudnienia jako uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia emerytalnego. Możliwe jest przy tym łączenie w przebiegu dniówki prac o różnym charakterze polegające na wykonywaniu nie jednego, lecz kilku rodzajów prac w szczególnych warunkach, wymienionych w wykazie. W takim wypadku do czasu pracy w warunkach szczególnych zlicza się czas równolegle wykonywanych czynności tylko wtedy, gdy różne prace wszystkie łącznie lub każda z osobna odpowiadają pracom w szczególnych warunkach i wszystkie razem wykonywane są stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.”

Zdaniem Sądu charakter i okres pracy wykonywanej przez odwołującego w okresie w (...) w P. pozwala zaliczyć ją do prac w szczególnych warunkach określonych w omawianym wyżej rozporządzeniu z dnia 07.02.1983 r. Tym samym stwierdzić należy, że odwołujący, poza wymaganym wiekiem oraz łącznym stażem pracy i pozostałymi ww. wymaganiami, spełnił również ostatnią z przesłanek pozwalających uzyskać świadczenie emerytalne na podstawie wyżej powołanych przepisów, tzn. był zatrudniony w szczególnych warunkach przez łączny okres ponad 15 lat.

Przepis art. 129 ust. 1 wskazanej ustawy o emeryturach i rentach stanowi, że świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca w którym zgłoszono wniosek. Odwołujący ukończył wymagany prawem wiek w dniu 20 grudnia 2014 r., a wniosek o emeryturę złożył w dniu 24 listopada 2014 r., z tego względu należało przyznać odwołującemu emeryturę od 20 grudnia 2014 r., a nie jak wnosił odwołujący, od dnia 24 listopada 2014 r.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, Sąd Okręgowy, na podstawie wskazanych przepisów prawa materialnego oraz art. 477 14 § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w pkt. 1) wyroku.

Dalej idące żądanie, jako nie znajdujące oparcia w obowiązującym porządku prawnym, podlegało oddaleniu (pkt 2 wyroku).

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. i § 11 ust 2 w związku z § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tj. Dz. U. z 2013r. poz. 461) i zasądzono od pozwanego na rzecz odwołującego kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, mając na uwadze charakter sprawy i nakład pracy pełnomocnika.

/-/ M. M.

Z/proszę:

1.  Notować w kontrolce uzasadnień

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć peł. pozwanego z aktami rentowymi.

3.  Za 14 dni lub z pismem.

P., 30.10.2015 r.