Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ns 282/15

POSTANOWIENIE

Dnia 10 listopada 2015 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Lidia Grzelak

Protokolant st. sekr. sąd. Jolanta Dziki

po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2015 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z wniosku M. O.

z udziałem K. O.

o podział majątku wspólnego

postanawia:

I ustalić, że w skład majątku wspólnego wnioskodawczyni M. O. i uczestnika postępowania K. O. wchodzą:

1.  Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w C. przy ul. (...), wchodzące w skład zasobów mieszkaniowych (...) w C., dla którego Sąd Rejonowy w Ciechanowie Wydział VI Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) wraz z wyposażeniem o wartości 155000,00 zł ( sto pięćdziesiąt pięć tysięcy złotych );

2.  Samochód osobowy marki T. (...) nr rej. (...) o wartości 18000,00 zł ( osiemnaście tysięcy złotych );

3.  Samochód osobowy marki F. (...) nr rej. (...) o wartości 8500,00 zł ( osiem tysięcy pięćset złotych );

tj. składniki majątkowe o łącznej wartości 181500,00 zł ( sto osiemdziesiąt jeden tysięcy pięćset złotych );

II dokonać podziału majątku wspólnego wnioskodawczyni M. O. i uczestnika postępowania K. O. w ten sposób, że:

a ) składniki majątkowe opisane w pkt I ppkt 1 i 3 o łącznej wartości 163500,00 zł ( sto sześćdziesiąt trzy tysiące pięćset złotych ) przyznać na rzecz wnioskodawczyni M. O.;

b ) składnik majątkowy opisany w pkt I ppkt 2 o wartości 18000,00 zł ( osiemnaście tysięcy złotych ) przyznać na rzecz uczestnika postępowania K. O.;

III zasądzić od wnioskodawczyni M. O. na rzecz uczestnika postępowania K. O. tytułem dopłaty kwotę 60000,00 zł ( sześćdziesiąt tysięcy złotych ) płatne w terminie 14 ( czternastu ) dni od uprawomocnienia się niniejszego postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności;

IV nakazać uczestnikowi postępowania K. O. wydanie wnioskodawczyni M. O. lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w C. przy ul. (...), wchodzące w skład zasobów mieszkaniowych (...) w C., dla którego Sąd Rejonowy w Ciechanowie Wydział VI Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) wraz z wyposażeniem w terminie jednego miesiąca od otrzymania dopłaty orzeczonej w pkt III niniejszego postanowienia;

V nakazać ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa ( Kasa Sądu Rejonowego w Ciechanowie ) od uczestnika postępowania K. O. kwotę 500,00 zł ( pięćset złotych ) tytułem uzupełnienia opłaty sądowej od wniosku;

VI w pozostałym zakresie pozostawić wnioskodawczynię M. O. i uczestnika postępowania K. O. przy poniesionych przez nich kosztach postępowania związanych z ich udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 282/15

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni M. O. wnosiła o dokonanie podziału majątku wspólnego przez podział w naturze i przyznanie na jej rzecz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w C. przy ul. (...) oraz samochodu osobowego marki F. (...) nr rej. (...) zaś na rzecz uczestnika postępowania K. O. samochodu osobowego marki T. (...) nr rej. (...) oraz dopłaty w wysokości 58000,00 zł płatnej w terminie 14 dni od uprawomocnienia się postanowienia. Wnosiła ponadto o zasądzenie na jej rzecz opłat czynszowych uiszczanych przez nią po ustaniu małżeńskiej wspólności ustawowej.

Uczestnik postępowania K. O. przyłączył się do wniosku, z tym że wnosił o przyznanie dopłaty w wysokości 60000,00 zł oraz przyznanie wyposażenia lokalu mieszkalnego na rzecz wnioskodawczyni. Zobowiązał się ponadto opuścić lokal mieszkalny w terminie miesiąca od otrzymania dopłaty.

Strony wnosiły ponadto o rozliczenie nakładów poniesionych z majątków osobistych po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej na majątek wspólny w postaci czynszu za lokal mieszkalny, spłaty kredytu mieszkaniowego oraz kredytu samochodowego.

Uczestnik postępowania K. O. domagał się ponadto zobowiązania przez Sąd wyłącznie wnioskodawczyni M. O. do spłaty kredytu mieszkaniowego, zaś jego do wyłącznej spłaty kredytu samochodowego.

Na rozprawie w dniu 3 listopada 2015 r. strony zgodnie ustaliły skład i wartość majątku wspólnego oraz sposób podziału. Spór w niniejszej sprawie został przez strony ograniczony do terminu w jakim uczestnik postępowania K. O. będzie zobowiązany do opuszczenia lokalu mieszkalnego po otrzymaniu spłaty. Strony zgodnie wniosły o pominięcie rozliczeń w zakresie poniesionych dotychczas nakładów z majątków osobistych po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej na majątek wspólny w postaci czynszu za lokal mieszkalny, spłaty kredytu mieszkaniowego oraz kredytu samochodowego.

Postanowieniem z dnia 27 maja 2015 r. Sąd zwolnił wnioskodawczynię od połowy opłaty sądowej od wniosku tj. co do kwoty 500,00 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. P. i K. O. zawarli związek małżeński w dniu 30 września 2000 r. Przed zawarciem związku małżeński nie zawierali umów majątkowych ( bezsporne ).

Prawomocnym wyrokiem z dnia 21 sierpnia 2014 r. w sprawie III RC 206/14 Sąd Rejonowy w Ciechanowie ustanowił z dniem (...). rozdzielność majątkową pomiędzy małżonkami M. O. z d. P. i K. O. ( akta (...)

Prawomocnym wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2015 r. w sprawie I C 970/14 Sąd Okręgowy w Płocku orzekł rozwód pomiędzy M. O. z d. P. i K. O. bez orzekania o winie ( akta sprawy I C 970/14 k. 38 - 61 ).

W skład majątku wspólnego M. O. i K. O. wchodzą:

4.  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położone w C. przy ul. (...), wchodzące w skład zasobów mieszkaniowych (...)w C., dla którego Sąd Rejonowy w Ciechanowie Wydział VI Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) wraz z wyposażeniem o wartości 155000,00 zł;

5.  Samochód osobowy marki T. (...) nr rej. (...) o wartości 18000,00 zł;

6.  Samochód osobowy marki F. (...) nr rej. (...) o wartości 8500,00 zł;

tj. składniki majątkowe o łącznej wartości 181500,00 zł ( zgodne ustalenia stron k. 85 ).

M. O. i K. O. mają jednego syna Ł. O. urodzonego (...) ( bezsporne ).

Obecnie w posiadaniu M. O. jest samochód marki F. (...) nr rej. (...). M. O. wraz z synem mieszka w wynajętym mieszkaniu. Ponosi ciężar czynszu za wspólne mieszkanie ( bezsporne ).

K. O. zamieszkuje we wspólnym mieszkaniu. W jego posiadaniu jest samochód osobowy marki T. (...) nr rej. (...), Płaci alimenty na syna Ł. O.. Spłaca ponadto kredyt mieszkaniowy oraz samochodowy na zakup samochodu marki T. (...) ( bezsporne ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt sprawy o ustanowienie rozdzielności majątkowej III RC 206/14 Sądu Rejonowego w Ciechanowie oraz o rozwód I C 970/14 Sądu Okręgowego w Płocku ( k. 38 - 61 ), zebranych w sprawie dokumentów ( umowa sprzedaży k. 11 - 14, dowodu rejestracyjnego k. 15 -1 6, harmonogramu spłat kredytu k. 68 - 71, 74, umowy przewłaszczenia k. 72 - 73 ), mając na uwadze, zgodne oświadczenia stron w zakresie składu i wartości majątku wspólnego, jak też dotychczasowego regulowania kosztów związanych z majątkiem wspólnym w postaci czynszu, rat kredytu mieszkaniowego oraz samochodowego.

Sąd zważył, co następuje:

Bezspornym jest w niniejszej sprawie, że z dniem (...). ustała małżeńska wspólność ustawowa pomiędzy wnioskodawczynią M. O. a uczestnikiem postępowania K. O..

Należy wskazać, że zgodnie z art. 43 § 1 kpc oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności ustawowej nie został w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym uregulowany w sposób samodzielny. Stosownie bowiem do art. 46 kro w sprawach nie unormowanych w artykułach poprzedzających, do podziału majątku, który był objęty wspólnością ustawową, stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku. Przepis ten nakazuje zatem do podziału majątku wspólnego odpowiednie stosowanie przepisów o dziale spadku tzn. przede wszystkim art. 1035, 1037 – 1046 kc. Przepisy te również nie regulują kwestii działu spadku w sposób wyczerpujący i samodzielny, lecz odsyłają co do kwestii w nich nie uregulowanych do przepisów o zniesienie współwłasności w częściach ułamkowych tzn. art. 210 kc i nast.

Zgodnie zatem z art. 1038 § 1 kc w zw. z art. 46 kro sądowy podział majątku wspólnego powinien obejmować cały majątek wspólny. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku.

Podobne odesłanie do odpowiedniego stosowania przepisów o dziale spadku oraz zniesieniu współwłasności zawierają przepisy kodeksu postępowania cywilnego, gdyż art. 567 § 3 kpc nakazuje odpowiednie stosowanie przepisów o dziale spadku, a więc art. 680 kpc i nast., które z kolei – w art. 688 kpc – odsyłają do odpowiedniego stosowania przepisów dotyczących zniesienia współwłasności, a w szczególności art. 618 § 2 i 3.

W związku z powyższym Sąd – stosownie do art. 682 kpc w zw. z art. 567 § 3 kpc dokonał ustaleń w zakresie obecnej sytuacji rodzinnej i majątkowej wnioskodawczyni M. O. i uczestnika postępowania K. S.. Jednocześnie Sąd ustalił w pkt I postanowienia skład i wartość majątku wspólnego podlegającego podziałowi ( art. 684 kpc w zw. z art. 567 § 3 kpc ).

Z tych względów Sąd ustalił wartość majątku wspólnego na łączną kwotę 181500,00 zł, zaś wartość udziałów przysługujących, co do zasady, wnioskodawczyni M. O. i uczestnikowi postępowania K. O. na kwotę 90750,00 zł.

Sąd dokonał podziału majątku wspólnego przez jego podział w naturze przy uwzględnieniu zgodnego wniosku stron. W związku z powyższym Sąd przyznał ma rzecz wnioskodawczyni M. O. prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo własności samochodu osobowego marki F. (...) tj. składniki majątkowe o łącznej wartości 163500,00 zł, zaś na rzecz uczestnika postępowania prawo własności samochodu osobowego marki T. (...) o wartości 18000,00 zł.

Sąd miał na uwadze treść art. 623 kpc, zgodnie z którym sąd uwzględnia wszelkie okoliczności zgodnie z interesem społeczno – gospodarczym. Różnice wartości wyrównuje się przez dopłaty pieniężne.

W związku z powyższym Sąd przyznał na rzecz uczestnika postępowania K. O. dopłatę w wysokości 60000,00 zł. Niewątpliwie, łączna wartość przyznanego na rzecz uczestnika postępowania K. O. samochodu oraz dopłaty jest niższa niż wartość jego udziału w majątku wspólnym, wskazać jednak należy, że decydujące znaczenie w tym zakresie ma wola stron, która została szczegółowo sprecyzowana na rozprawie w dniu 3 listopada 2015 r.

Sąd ustalił termin płatności dopłaty na 14 dni od uprawomocnienia się postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności również zgodnie z wnioskiem stron postępowania.

Zgodnie z art. 45 § 1 kro każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności. Stosownie zaś do § 3 cyt. artykułu, przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy dług jednego z małżonków został zaspokojony z majątku wspólnego.

Jak wskazano powyżej wnioskodawczyni M. O. i uczestnik postępowania K. O. na rozprawie w dniu 3 listopada 2015 r. złożyli zgodny wniosek o pominięcie w podziale majątku wspólnego rozliczenia z tytułu poniesionych dotychczas nakładów z majątków osobistych po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej na majątek wspólny w postaci czynszu za lokal mieszkalny, spłaty kredytu mieszkaniowego oraz kredytu samochodowego.

Brak jest natomiast podstaw, aby w toku postępowania o podział majątku wspólnego dokonywać podziału pasywów, a zatem obciążających strony kredytów mieszkaniowego i samochodowego.

Ponadto Sąd w pkt IV postanowienia nakazał uczestnikowi postępowania K. O. wydanie wnioskodawczyni M. O. lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w C. przy ul. (...), wchodzące w skład zasobów mieszkaniowych (...) w C., dla którego Sąd Rejonowy w Ciechanowie Wydział VI Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW (...) wraz z wyposażeniem w terminie jednego miesiąca od otrzymania dopłaty orzeczonej w pkt III postanowienia. Wskazać należy, że strony zgodnie ustaliły, że wydanie lokalu mieszkalnego wnioskodawczyni nastąpi po otrzymaniu przez uczestnika postępowania przysługującej mu dopłaty. Spór pomiędzy stronami dotyczył terminu wydania lokalu mieszkalnego.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 624 zd. 2 kpc, jeżeli w wyniku podziału całość rzeczy lub ich część przypadnie współwłaścicielowi, który nie włada tą rzeczą lub jej częścią, sąd w postanowieniu o zniesienie współwłasności orzeknie również co do wydania jej przez pozostałych współwłaścicieli, określając stosownie do okoliczności termin wydania.

W ocenie Sądu, termin wydania lokalu proponowany przez uczestnika postępowania K. O. na jeden miesiąc od otrzymania przysługującej mu dopłaty jest terminem realnym, w sposób należyty zabezpieczającym interesu zarówno uczestnika postępowania, jak i wnioskodawczyni M. O.. Kwota otrzymanej dopłaty pozwoli niewątpliwie uczestnikowi postępowania na zabezpieczenie własnych potrzeb mieszkaniowych. W sytuacji gdy nie posiada on tytułu prawnego do innego lokalu, koniecznym będzie znalezienie przez niego innego lokali i zawarcie umowy najmu. Okres jednego miesiąca pozwoli mu na sprawdzenie i ocenę lokali na rynku lokalnym, powzięcie przemyślanej decyzji oraz znalezienie lokalu mieszkalnego odpowiadającego jego potrzebom. Wnioskodawczyni M. O. obecnie mieszka w wynajętym lokalu, co wiąże się oczywiście z dodatkowymi kosztami utrzymania w postaci czynszu najmu. Zdaniem jednak Sądu, różnica dwóch tygodni nie będzie mieć istotnego znaczenia, dla je obciążeń finansowych, przy uwzględnieniu, że płatność czynszu najmu zwykle dotyczy pełnego miesiąca. Im szybciej wnioskodawczyni dokona deklarowanej dopłaty, tym szybciej uczestnik postepowania będzie zobowiązany do opuszczenia zajmowanego lokalu mieszkalnego.

Sąd obciążył strony kosztami postępowania w równym stosunku stosownie do art. 520 § 2 kpc.

Sąd nakazał ściągnąć od uczestnika postępowania na rzecz Skarbu Państwa połowę opłaty sądowej tj. 500,00 zł ( art. 113 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ), w pozostałym zakresie znosząc koszty postępowania pomiędzy stronami, w szczególności w zakresie kosztów zastępstwa procesowego.