Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1608/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 24 lipca 2014 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie o sygn. akt. II C 1225/13 z powództwa R. S. przeciwko (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w Ł. o zapłatę kwoty 2.295 zł tytułem odszkodowania za szkodę w motocyklu marki H. nr rej (...) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 sierpnia 2012r. do dnia zapłaty oraz kwoty 250 zł tytułem kosztu uzyskania opinii prywatnej w punkcie 1. oddalił powództwo, w punkcie 2. zasądził od R. S. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w Ł. kwotę 617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, a w punkcie 3. nakazał pobrać od R. S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi kwotę 416,15 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł powód, zaskarżając wyrok w całości.

Skarżonemu wyrokowi apelant zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na treść wyroku, tj.:

1. art. 233 §1 k.p.c. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, w tym w szczególności opinii biegłego ds. wyceny pojazdów i techniki samochodowej i poczynienia się na jej podstawie istotnych dla sprawy ustaleń faktycznych, w sytuacji gdy opinia ta jest niepełna, niejasna a wyliczenie wartości pojazdu w stanie uszkodzonym metodą zredukowania kosztu naprawy zostało przeprowadzone przez biegłego sprzecznie z Instrukcją Określania Wartości (...) nr (...) z dnia 9 grudnia 2004 r. Stowarzyszenia (...) i Ruchu Drogowego;

2. art. 233 §1 k.p.c. w zw. z art. 328 §2 k.p.c. poprzez praktyczne zaniechanie dokonania w uzasadnieniu skarżonego wyroku rzetelnej oceny wydanej w sprawie przez biegłego opinii i przyjęci a prori wniosków z niej płynących, co uniemożliwia de facto dokonanie kontroli instancyjnej skarżonego orzeczenia;

3. art. 217 §2 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. oraz art. 278 §1 k.p.c. w zw. z art. 285 k.p.c. poprzez bezzasadne oddalenie wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego ds. wyceny pojazdów i techniki samochodowej niż dotychczasowy, w sytuacji gdy wydana w sprawie opinia biegłego z dnia 29.04.2014 r. nie wyjaśniła istotnych w sprawie okoliczności a przede wszystkim była niejasna, niepełna oraz wyliczenie pozostałości pojazdu metodą kosztu naprawy zostało przeprowadzone sprzecznie z Instrukcją Określania Wartości (...) nr (...) z dnia 9.12.2004 r. Stowarzyszenia (...) i Ruchu Drogowego, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego wyliczenia wartości pozostałości pojazdu powoda, należnego mu odszkodowania i oddalenia powództwa.

Konkludując apelujący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 2.295 zł tytułem odszkodowania za szkodę w motocyklu marki H. o nr rej. (...) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1.08.2012 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 250 zł tytułem zwrotu niezbędnych wydatków poczynionych w celu uzyskania należnego odszkodowania w postaci kosztów sporządzenia opinii przez Biuro (...) Sp. z o.o., ewentualnie zaś wnosił o uchylenie zaskarżonego wyroku i o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Nadto w zakresie wniosków dowodowych na zasadzie art. 382 k.p.c. w zw. z art. 391 §1 k.p.c. skarżący wnosił o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego ds. wyceny pojazdów i techniki samochodowej innego niż dotychczasowy biegły na okoliczność wyliczenia szkody całkowitej motocykla marki H. o nr rej. (...) z uwagi na fakt, iż wydana w sprawie opinia biegłego A. S. z dnia 29.04.2014 r. jest niejasna, niepełna oraz wyliczenie pozostałości pojazdu metodą kosztu naprawy zostało przeprowadzone sprzecznie z Instrukcją Określania Wartości (...) nr (...) z dnia 9.12.2004 r. Stowarzyszenia (...) i Ruchu Drogowego, a także o zwrócenie się do (...) Sp. z o.o. o udzielenie informacji ile wynosił współczynnik minimalnej redukcji kosztów naprawy na lipiec 2012 r.

Jednocześnie apelant wnosił o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego za I i II instancję według norm przypisanych.

Na terminie rozprawy apelacyjnej z dnia 27 lutego 2015 r. pełnomocnika powoda podtrzymał apelację i wniósł o zasądzenie kosztów postępowania, natomiast pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie apelacji i o zasądzenie kosztów postępowania na rzecz strony pozwanej od powoda według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy uzupełnił postępowanie dowodowe, dopuszczając dowód z pisemnej opinii biegłego sądowego zakresu techniki samochodowej i wyceny pojazdów w celu wyliczenia szkody całkowitej motocykla marki H. nr rej. (...), w tym ustalenia wartości pozostałości pojazdu i ustalił, co następuje:

Rzeczywisty koszt naprawy pojazdu marki H. (...) o nr rej. (...), na miesiąc lipiec 2012 r., oszacowany w systemie A. z uwzględnieniem najniższej stawki za roboczogodzinę prac blacharsko – lakierniczych oraz mechanicznej stosowanej w warsztatach o wysokim standardzie usług (90 zł netto) z użyciem części oryginalnych sygnowanych logo producenta (tzw. jakość O) wynosi 11 221,07 zł (brutto). Wartość pojazdu marki H. (...) o nr rej. (...)Lw stanie nieuszkodzonym na dzień 10 lipca 2012 r. na kwotę 8 900 zł (brutto). Wartość pojazdu marki H. (...) o nr rej. (...) w stanie uszkodzonym na dzień 10 lipca 2012 r. na kwotę 3 700 zł (brutto). Biorąc pod uwagę powyższe szkoda jest tzw. szkodą całkowitą, tj. wysokość szkody przekracza wartość pojazdu /opinia biegłego sądowego w zakresie: ekspertyza wypadków drogowych, technika motoryzacyjna, wyceny wartości i kalkulacji napraw pojazdów mgr. inż. M. M. – k. 118-131/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja jako zasadna skutkuje zmianą skarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy, z wyjątkiem oceny zakresu szkody powstałej w motocyklu powoda, podziela poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne, uznając za zbędne powielanie ich w treści uzasadnienia.

Kwestionując prawidłowość ustalenia wysokości odszkodowania z tytułu uszkodzenia pojazdu powoda w wyniku zdarzenia z dnia 10 lipca 2012 r. apelant podniósł, że Sąd Rejonowy dokonał wadliwej oceny zgromadzonego materiału dowodowego w szczególności opinii biegłego ds. wyceny pojazdów i techniki samochodowej, co bezpośrednio przełożyło się na ocenę zasadności całego dochodzonego w sprawie roszczenia.

Zarzut sformułowany na kanwie art. 233 § 1 k.p.c należy uznać za słuszny. Podstawę dokonanych przez Sąd I instancji ustaleń co do zakresu uszkodzeń w pojeździe powoda i ich wartości stanowiła opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego A. S. (2). Przedstawione zostały w niej dwie metody, które dały krańcowo różne kwoty, co nie zostało przez biegłego wyjaśnione w sposób należyty. Ponadto współczynnik, którego dotyczy argumentacja przedstawiona w apelacji, nie został zweryfikowany w sposób zrozumiały także dla Sądu Okręgowego. Tymczasem wskazana okoliczność miała decydujące znaczenie, jako, że konsekwencją przyjęcia określonej wielkości współczynnika było zastosowanie określonej metody wyceny wartości pozostałości.

Z uwagi na to, że powyższa kwestia wymagała dysponowania wiadomościami specjalnymi Sąd odwoławczy uwzględnił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego, uznając za trafny także zarzut naruszenia art. 278 §1 k.p.c. w zw. z art. 285 k.p.c.

Z niekwestionowanej przez żadną ze stron rzeczowej i obiektywnej opinii biegłego sądowego M. M. wynika, iż wartość motocykla przed wypadkiem wynosiła 8.900 zł, koszt naprawy uszkodzeń wyniósłby 11.121,07 zł, a wartość pozostałości motocykla po wypadku wynosiła 3.700 zł. Zatem wysokość odszkodowania stanowi kwota 5.200 zł (8.900 – 3.700). Ponieważ powód otrzymał od ubezpieczyciela na etapie likwidacji szkody kwotę 2.905 zł, powództwo podlegało uwzględnieniu w całości co do dochodzonej pozwem kwoty 2.295 zł tytułem dalszego odszkodowania.

Rację ma również powód domagając się zasądzenia na jego rzecz także kwoty 250,00 zł tytułem zwrotu poniesionych przez niego kosztów opinii prywatnej sporządzonej przez Biuro (...) Sp. z o.o. dotyczącej zakresu i wartości uszkodzeń w pojeździe powoda wskutek zdarzenia z dnia 10 lipca 2012 r. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 maja 2004 r., sygn. akt III CZP 24/04, opubl. OSNC 2005/7-8/117 pojęcie szkody ubezpieczeniowej, gdy podstawą odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń jest umowa odpowiedzialności cywilnej, jest tożsame z pojęciem szkody zawartym w art. 361 k.c. W skład takiej szkody, według ugruntowanego stanowiska doktryny i orzecznictwa, wchodzą wydatki i koszty związane ze zdarzeniem wywołującym szkodę. Ocena zaś, czy poniesione koszty ekspertyzy sporządzonej na zlecenie poszkodowanego w postępowaniu przedsądowym są objęte odszkodowaniem przysługującym od ubezpieczyciela z umowy odpowiedzialności cywilnej, musi być dokonana przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy, a w szczególności uzależniona od ustalenia, czy zachodzi normalny związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem tego wydatku a wypadkiem, oraz czy poniesienie tego kosztu było obiektywnie uzasadnione i konieczne także w kontekście ułatwienia określenia prawidłowo konkretnego ubezpieczyciela, jak i ułatwienia zakładowi ubezpieczeń ustalenia okoliczności wypadku i rozmiarów szkody. W ocenie Sądu odwoławczego sytuacja taka zachodzi w niniejszej sprawie, a to ze względu na konieczność rozeznania się powoda co do rzeczywistego zakresu uszkodzeń w pojeździe i kosztów ich naprawy, a także z uwagi na potrzebę dokumentacji szkody. Wobec stanowiska pozwanego ubezpieczyciela wyliczającego wielkość odszkodowania początkowo na kwotę 2.905 zł zasięgnięcie takiej opinii ocenić należy jako racjonalne z punktu widzenia poszkodowanego. Powództwo zasługiwało zatem na uwzględnienie również w zakresie szkody stanowiącej koszt ekspertyzy prywatnej dotyczącej zakresu i wartości uszkodzeń w pojeździe powoda w wysokości 250 zł.

Ostatecznie, należne powodowi odszkodowanie uzasadnione jest w wysokości 2.545 zł (2.295 zł + 250 zł).

Jednocześnie Sąd II instancji zważył, że roszczenie odsetkowe okazało się jedynie częściowo zasadne. Powód dochodził bowiem ustawowych odsetek od kwoty 2.295 zł od dnia 1 sierpnia 2012 r. Tymczasem z akt szkodowanych wynika, że szkoda została zgłoszona do ubezpieczyciela w dniu 16 lipca 2012 r. Ubezpieczyciel zobowiązany jest spełnić świadczenie w terminie 30 dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku ( art. 817 § 1 k.c .). Wobec powyższego Sąd Okręgowy na mocy art. 481 w zw. z art. 817 § 1 k.c. zasądził kwotę dalszego odszkodowania 2.295 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 16 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty, a w pozostałym zakresie roszczenie odsetkowe jako nieuzasadnione oddalił.

Z tych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok. Na mocy art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy oddalił apelację co do nieuwzględnionej części roszczenia odsetkowego.

Zmiana zaskarżonego orzeczenia skutkować musiała modyfikacją rozstrzygnięcia co do kosztów postępowania pierwszoinstancyjnego. Na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c. uzasadnionym było obciążenie pozwanego całością poniesionych przez powoda kosztów postępowania w kwocie 1.145 zł, na którą składają się: 128 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, 600 zł tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika obliczonego na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 461), 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 400 zł tytułem zaliczki na koszt opinii biegłego.

Jednocześnie na podstawie art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2010 r., nr 90, poz. 594 ze zm.) Sąd Okręgowy nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi kwotę 416,15 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych (pozostała część wynagrodzenia biegłego).

Mając na uwadze wynik kontroli instancyjnej (powód wygrał apelację w całości) o kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 928 zł, na którą składają się: 128 zł tytułem opłaty sądowej od apelacji, 500 zł tytułem poniesionej zaliczki na koszt opinii biegłego, 300 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego - na podstawie § 6 pkt 3 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 powołanego wyżej rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości.

Ponadto na podstawie art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2010 r., nr 90, poz. 594 ze zm.) Sąd Okręgowy nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi kwotę 286,46 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych (pozostała część wynagrodzenia biegłego).