Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W dniu 14 kwietnia 2013 roku o godzinie 23.50 dokonano zatrzymania S. K. w związku z podejrzeniem, iż jest on współsprawcą kradzieży z włamaniem artykułów spożywczych w postaci alkoholu, ze sklepu spożywczego przy ul. (...) w Ł..

( dowód: protokół zatrzymania k. 19 – akt VII K 624/13 Sądu Rejon owego dla Ł. w Ł. ) .

Postanowieniem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi z 17 kwietnia 2013 roku w sprawie IV1 Kp 81/13 zastosowano wobec S. K. środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania na okres 3 miesięcy tj. do dnia 14 lipca 2013 roku

( dowód: postanowienie k. 80 akt VII K 624/13 Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi ) .

Postanowieniem z dnia 28 maja 2013 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa odwołał odroczenie wykonania kary w sprawie IVK 568/05, wskazując, iż wnioskodawca w opisanej wyżej sprawie miał zostać złapany na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa i następnie tymczasowo aresztowany, wobec czego ustały powody uzasadniające odroczenie wykonania kary.

( dowód: post anowienie k. 391 akt IVK 568/05 Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi )

Na postanowienie o zastosowaniu tymczasowego aresztowania S. K. złożył zażalenie. W wyniku postępowania zażaleniowego Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawie V Kz 410/13 utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

( dowód: zażalenie k. 98, postanowienie SO k.149-151 akt VII K 624/13 Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi, k.104 akt IV Ko 361/15 )

Następnie czas trwania tymczasowego aresztowania przedłużono postanowieniem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w sprawie IV1 Kp 134/13 z dnia 5 lipca 2013 roku – do dnia 14 października 2013 roku.

( dowód: postanowienie k . 1 82 akt VII K 624/13 Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi , k.104 akt IV Ko 361/15 )

W dniu 30 września 2013 roku do Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi skierowano akt oskarżenia przeciwko S. K., któremu zarzucono popełnienie wspólnie i w porozumieniu z inną osobą przestępstwa z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk.

( dowód: akt oskarżenia k. 246-249 – tom II, akt VII K 624/13 Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi, k.104 akt IV Ko 361/15 )

Po wniesieniu aktu oskarżenia Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi postanowieniem z dnia 1 października 2013 roku w sprawie zarejestrowanej pod numerem VII K 624/13 przedłużył czas trwania tymczasowego aresztowania względem S. K. do dnia 16 grudnia 2013 roku. Sąd powołał się na istnienie przesłanki w postaci realnej groźby wymierzenia S. K. surowej kary pozbawienia wolności, bez warunkowego zawieszenia kary pozbawienia wolności, za zarzucany mu czyn, wynikającej z ustawowego zagrożenia karami pozbawienia wolności jak i z uprzedniej wielokrotnej karalności S. K..

( dowód: postanowienie k. 251 – tom II, akt VII K 624/13 Sądu Rejon owego dla Ł. w Ł., k.104 akt IV Ko 361/15 )

Na rozprawie w dniu 13 grudnia 2013 roku przedłużono czas trwania tymczasowego aresztowania do dnia 18 stycznia 2014 roku względem S. K..

(dowód: protokół rozprawy k.302 tom II, akt VII K 624/13 Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi, k.104 akt IV Ko 361/15)

Na rozprawie w dniu 17 stycznia 2014 roku uchylono izolacyjny środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania stosowany względem S. K..

( dowód: protokół rozprawy k. 327 , tom II, akt VII K 624/13 Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi, k.104 akt IV Ko 361/15 )

Pomimo uchylenia tymczasowego aresztowania S. K. nie został zwolniony z Aresztu Śledczego w Ł. albowiem wykonywano względem niego karę pozbawienia wolności w sprawie IV K 568/05. W której to sprawie S. K. wyrokiem z dnia 30 listopada 2006 roku został skazany na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania tejże kary na okres 3 lat próby.

( dowód: wyrok w sprawie IV K 568/05 k. 22 2 -223 tom II - akt sprawy IV K 568/05 Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi , k.104 akt IV Ko 361/15 )

Postanowieniem z dnia 24 kwietnia 2008 roku w sprawie IV Ko 99/08 Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zarządzono wykonanie względem S. K. kary 8 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie IV K 568/06.

( d owód: postanowienie k. 270 tom II - akt sprawy IV K 568/05 Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi , k.104 akt IV Ko 361/15 )

Pismem z dnia 6 lutego 2013 roku S. K. wniósł o odroczenie wykonania kary 8 miesięcy pozbawienia wolności ze sprawy IV K 568/06.

( dowód: wniosek k. 349-350 tom III - akt sprawy IV K 568/05 Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi , k.104 akt IV Ko 361/15 )

Postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2013 roku odroczono S. K. wykonanie kary 8 miesięcy pozbawienia wolności w sprawie IV K 568/05 na okres jednego roku tj. do dnia 11 kwietnia 2014 roku.

(dowód: postanowienie k. 378 tom II - akt sprawy IV K 568/05 Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi, k.104 akt IV Ko 361/15)

W dniu 28 maja 2013 roku cytowanym postanowieniem w sprawie IV Ko 366/13 odwołano względem S. K. odroczenie wykonania powyżej opisanej kary. Karę pozbawienia wolności ze sprawy IV K 568/05 S. K. odbywał od dnia 14 kwietnia 2013 roku do dnia 14 grudnia 2013 roku.

( dowód: informacja o pobytach i orzeczeniach k. 101-103 akt IV Ko 361/15 )

Następnie od dnia 14 grudnia 2013 roku wprowadzono S. K. do wykonania karę pozbawienia wolności orzeczoną w sprawie VI K 942/13, którą odbywał do 14 grudnia 2014 roku.

( dowód: informacja o pobytach i orzeczeniach k. 101-103 akt IV Ko 361/15 )

W dniu 10 kwietnia 2014 roku w sprawie VII K 624/13, w której S. K. był tymczasowo aresztowany – został uniewinniony od popełnienia zarzucanego mu czynu.

( dowód: wyrok k. 383, akt VII K 624/13 Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi, uzasadnienie k. 388-398 akt VII K 624/13 Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi, wyrok i uzasadnienie k. 6-19, 104 akt IV Ko 361/15 )

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na niebudzących wątpliwości dokumentach znajdujących się w aktach spraw Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w sprawach VII K 624/13 i IV K 568/05 oraz informacji dotyczących pobytów w zakładach karnych. Brak jest jakichkolwiek podstaw do kwestionowania rzetelności i wiarygodności tych dowodów. Wynikające z powołanych dokumentów okoliczności w zasadniczej części znajdują także potwierdzenie w oświadczeniu wnioskodawcy, odnośnie którego brak przesłanek do kwestionowania wiarygodności.

Stosownie do treści artykułu 552a § 1 kpk w razie uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia wobec niego postępowania w wypadkach innych niż określone w art. 552 § 1-3 kpk oskarżonemu przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, wynikłe z wykonywania wobec niego w tym postępowaniu środków przymusu, o których mowa w dziale VI.

Zgodnie z art. 553 § 4 kpk roszczenie o odszkodowanie nie przysługuje, jeżeli przed wystąpieniem z tym roszczeniem okres wykonywania kar, środków karnych, środków zabezpieczających lub środków przymusu, których dotyczy wniosek o odszkodowanie, został zaliczony oskarżonemu na poczet kar, środków karnych lub środków zabezpieczających w innym postępowaniu, co nie wyklucza dochodzenia roszczeń o zadośćuczynienie z powodu ich wykonania.

Art. 552a § 1 kpk wprowadza odpowiedzialność Skarbu Państwa z tytułu niesłusznego przedstawienia zarzutów lub niesłusznego oskarżenia, ale ograniczoną tylko do sytuacji, gdy wobec osoby uniewinnionej lub wobec której umorzono postępowanie wykonawcze zostały wykonane w tym postępowaniu środki przymusu. Artykuł 553 kpk zawiera katalog okoliczności wyłączających możliwość dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia. W paragrafie czwartym tegoż artykułu wyłączono możliwość dochodzenia odszkodowania za szkodę, gdy już przed wystąpieniem z tym roszczeniem okres stosowania kar, środków karnych, środków zabezpieczających i środków przymusu zaliczono wnioskodawcy na poczet kar, środków karnych, środków zabezpieczających i środków przymusu w innym postępowaniu karnym. W tym paragrafie wprowadzono natomiast możliwość dochodzenia roszczeń o zadośćuczynienie, pomimo, że przed wystąpieniem z tym roszczeniem okres tymczasowego aresztowania został już zaliczony skazanemu.

Omówiony powyżej przepis, w brzmieniu po 1 lipca 2015 roku, dezaktualizuje dotychczas funkcjonujący w orzecznictwie pogląd, w oparciu o poprzedni stan prawny, że nie tylko odszkodowanie ale też zadośćuczynienie za niewątpliwe niesłuszne tymczasowe aresztowanie nie przysługuje w wypadku zaliczenia według reguł wynikających z art. 417 k.p.k. i art. 63 k.k., okresu tymczasowego aresztowania na poczet kar orzeczonych wobec skazanego w tej samej lub w innej sprawie. (por post. SN z dnia 20 września 2007 rok I KZP 28/07, publ. OSNKW 2007/10/70, Prok.i Pr.-wkł. 2007/12/18, Biul.SN 2007/10/16)

Zgodnie z art. 63 § 1 kk i 417 kpk na poczet kary orzeczonej w sprawie zalicza się okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, w której stosowany był środek zapobiegawczy. Jednakże w sytuacji, w której okres tymczasowego aresztowania zbiega się okresem odbywania prawomocnie orzeczonej kary pozbawienia wolności nie podlega on powtórnemu zaliczeniu. Sama tylko różnica w rygorach odbywania kary pozbawienia wolności i tymczasowego aresztowania nie daje podstaw do formułowania tezy o obowiązku zaliczenia tego samego okresu izolacji jednocześnie na poczet kary pozbawienia wolności odbywanego w innej sprawie i kary pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie, w której stosowano środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania. ( zob. Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 13 grudnia 2012 r. sygn. akt II KK 307/12). Dopuszcza się jednoczesne stosowanie środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania wobec osób odbywających karę pozbawienia wolności, ale zastosowanie tegoż środka nie wpływa na wprowadzenie do wykonania prawomocnie orzeczonej kary, ani nie przerywa okresu jej trwania.

W przedmiotowej sprawie nie budzi wątpliwości, iż S. K. został ostatecznie prawomocnie uniewinniony od zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 §1 kk w sprawie VII K 624/13.

W okresie stosowania tymczasowego aresztowania wykonano karę pozbawienia wolności orzeczoną w sprawie IV K 568/05 - począwszy od dnia 14.04.2013 roku do dnia 14.12.2013 roku. Następnie od dnia 14.12.2013 roku wprowadzono S. K. do wykonania karę pozbawienia wolności orzeczoną w sprawie VI K 942/13, którą odbywał do 14.12.2014 roku.

Powyżej opisane okoliczności pozwoliły na uznanie, że wniosek S. K. o odszkodowanie i zadośćuczynienie był zasadny jedynie w części dotyczącej zadośćuczynienia. W pozostałym zakresie podlegał oddaleniu, albowiem okres tymczasowego aresztowania został mu już zaliczony na poczet kar wprowadzonych mu w tym okresie do wykonania.

Wobec wnioskodawcy stosowano tymczasowe aresztowanie przez okres ponad 9 miesięcy, w jego przebiegu odwołano odroczenie wykonania kary w sprawie IV K 568/05. Wykonywanie tymczasowego aresztowania wiązało się z dolegliwościami dla wnioskodawcy jak i dla jego najbliższej rodziny, sąd w tym zakresie nie ma żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności relacji wnioskodawcy co do planów związanych z podjęciem zatrudnienia czy ustabilizowania związku, w którym pozostawał. Te wszystkie okoliczności w połączeniu z faktem rozłączenia z rodziną składają się na subiektywne poczucie krzywdy, które musi zostać oszacowane przez sąd z jednej strony w odniesieniu do okoliczności podmiotowych, tak by miało mieć charakter kompensacyjny, z drugiej zaś wysokość ta nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być odpowiednia w tym znaczeniu, że powinna być – przy uwzględnieniu krzywd poszkodowanego – utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (por. odp. wyrok SA we Wrocławiu z 25 lipca 2012 roku, II AKa 201/12, nie publ). Szacując zatem wartość zadośćuczynienia, sąd uznał, że kwota 13 000 złotych będzie kwotą odpowiednią, w rozumieniu cytowanych judykatów. Stosownie do zasad doświadczenia życiowego – przekracza ona kwotę kilkukrotności przeciętnych miesięcznych zarobków w Rzeczpospolitej Polskiej i odpowiada rzędowi wartości dziewięciokrotności najniższego miesięcznego wynagrodzenia netto, nie czyniąc jednakże zasądzonej kwoty niezrozumiałym społecznie i społecznie niestosownym wzbogaceniem (por. wyrok SA we Wrocławiu, II AKa 205/12, nie publ., LEX nr 1213790, odp. wyrok SN z 3 lipca 2007 roku, II KK 321/06, LEX 299187, wyrok SA w Katowicach z 6 maja 2004 roku, II AKa 138/04, KZS 2004/9/104). Zadośćuczynienie ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, a jednocześnie nie może być źródłem wzbogacenia i to Sąd miał na uwadze ustalając wysokość przyznanego zadośćuczynienia oraz oddalając wniosek w pozostałym zakresie.

O kosztach wyznaczonemu z urzędu pełnomocnika wnioskodawcy orzeczono na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. nr 163 poz. 1348 ze zm.), o kosztach zaś postępowania sąd orzekł w oparciu o treść art. 554§4 kpk.