Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 6 maja 2015 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi w sprawie z powództwa M. G. (1) przeciwko Bankowi (...) Spółce Akcyjnej orzekł o zwolnieniu spod egzekucji następujących przedmiotów zajętych przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi M. G. (2) u dłużnika W. G. w dniu 2 kwietnia 2013 r. w sprawach egzekucyjnych o sygn. akt Km 528/13, Km 615/13, Km 616/13 i Km 617/13 prowadzonych na wniosek pozwanego:

1.  telewizor (...) P. nr (...);

2.  telewizor plazmowy P. V. nr (...);

3.  kino domowe Y. B.-Ray z dwiema kolumnami;

4.  okap kuchenny F.;

5.  piekarnik B.;

6.  zegarek L. A. (...);

7.  zegarek S. A. koloru srebrnego;

8.  zegarek M. koloru srebrnego;

9.  zegarek Z. koloru srebrnego;

10.  zegarek D. A.-M. koloru srebrnego;

11.  zegarek (...) koloru srebrnego;

12.  spinki do mankietów S.;

13.  monetę koloru żółtego (...) z granatowym etui (...)

14.  pierścionek koloru żółtego z białym dużym i dwoma mniejszymi oczkami;

15.  komplet kolczyków „Czarne kulki”;

16.  łańcuszek koloru żółtego;

17.  kolczyk koloru żółtego z siedmioma małymi białymi oczkami;

18.  wisiorek w kształcie serca koloru żółtego;

19.  zegarek M. H.;

20.  pióro wieczne W.;

21.  lampę błyskową N. S. SB-800;

22.  aparat fotograficzny N. (...) Body;

23.  obiektyw fotograficzny N. N. AT-S 18-200 mm;

24.  aparat fotograficzny P. (...).

W pozostałej części Sąd oddalił powództwo oraz zasądził od Banku (...) Spółki Akcyjnej w G. na rzecz M. G. (1) kwotę 9.182, 16 zł tytułem stosunkowego zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu wyroku Sąd Rejonowy wskazał, że powódka M. G. (1) wniosła o zwolnienie od egzekucji wymienionych 31 rzeczy ruchomych zajętych przez pozwany Bank (...) Spółkę Akcyjną o łącznej wartości 18.256 zł w ramach czterech postępowań egzekucyjnych prowadzonych przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi M. G. (2) w sprawach o sygn. akt Km 528/13, Km 615/13, Km 616/13 i Km 617/13 przeciwko dłużnikowi (...) sp. z o.o., W. G. i B. K., podając, że jest właścicielką przedmiotów objętych pozwem.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany podniósł, że istniały podstawy do zajęcia spornych przedmiotów z uwagi na pozorność czynności prawnych obejmujących ich nabycie oraz ich bezskuteczność spowodowaną działaniem ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

Postanowieniami z dnia 7 marca 2014 r. Sąd postanowił połączyć sprawy o sygn. akt I C 719/13, I C 720/13 i I C 721/13 do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Sąd Rejonowy oparł rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych. W dniach 20 i 26 marca 2013 r. pozwany Bank jako wierzyciel wniósł o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko trzem dłużnikom: (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K., W. G. i B. K.. Do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi M. G. (2) wpłynęły łącznie cztery wnioski o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko wymienionym dłużnikom, jako że podstawą każdego z nich był inny bankowy tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Bankowe tytuły egzekucyjne dotyczyły należności objętych umowami gwarancji zapłaty należności z tytułu umowy kredytu o linię wielocalową i wielowalutową z 2009 r. udzielonego (...) sp. z o.o., poręczonych przez prezesa zarządu tej spółki W. G. oraz jego siostrę B. K.. Wypowiedzenie umów kredytu nastąpiło w dniu 26 listopada 2012 r., a należności banku na ten dzień wynosiły 4.429.232, 27 zł.

W dniu 2 kwietnia 2013 r. Komornik przybył do lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w Ł. należącego do dłużniczki B. K., a będącego we władaniu najemczyni powódki M. G. (1). M. G. (1) jest żoną dłużnika W. G. i szwagierką B. K.. Komornik dokonał zajęcia rzeczy ruchomych znajdujących się w tym lokalu jednorazowo łącznie w ramach wszystkich czterech prowadzonych postępowań egzekucyjnych, tj. w sprawach Km 528/13, Km 615/13, Km 616/13 i Km 617/13. Zajęcie obejmowało przedmioty opisane w protokole.

Obecni przy zajęciu dłużnik W. G. poinformował Komornika, że zajęte rzeczy nie są jego własnością.

Aktualnie postępowanie egzekucyjne pozostaje w toku jedynie w stosunku do W. G.. Postępowanie to jest zawieszone na podstawie postanowienia Sądu w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia.

Postanowieniami z dnia 30 lipca 2013 r. Komornik umorzył postępowania egzekucyjne w stosunku do (...) sp. z o.o. wobec ogłoszenia jej upadłości likwidacyjnej. W toku postępowania upadłościowego Sąd ustalił, że spółka nie regulowała swoich zobowiązań, który wysokość wynosiła 15.551.908, 74 zł, przy wartości majątku spółki szacowanej na kwotę około 8.102.506, 20 zł.

Z kolei postanowieniami z dnia 18 grudnia 2013 r. Komornik umorzył postępowania egzekucyjne w stosunku do B. K. wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji.

Powódka i W. G. pozostają w związku małżeńskim od 2008 r. W czerwcu 2007 r. zawarli umowę o ustanowieniu rozdzielności majątkowej. Przed zawarciem umów kredytowych W. G. jako poręczyciel informował pozwany bank o zawarciu umowy małżeńskiej majątkowej, wobec czego do udzielenia poręczenia nie była wymagana zgoda powódki jako małżonki.

W. G. jest jednocześnie wspólnikiem i prezesem zarządu (...) sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej.

B. K. była wspólnikiem i prezesem zarządu (...) sp. z o.o. w Ł., która następnie występowała w obrocie pod firmą (...) sp. z o.o. B. K. była również przez krótki okres wspólnikiem (...) sp. z o.o. (...) sp. z o.o. prowadziła działalność gospodarczą polegającą m.in. na produkcji i handlu odzieżą, torbami i biżuterią. Spółka okazjonalnie nabywała przedmioty niezwiązane bezpośrednio z prowadzoną działalnością, ale służące do jej prowadzenia np. aparaty fotograficzne do wykonywania zdjęć odzieży, telewizory i sprzęty AGD do salonów sprzedaży.

(...) sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej nie prowadzi działalności gospodarczej. Na rynku działa (...) S.A., która nie jest powiązana z W. G. i B. K. finansowo i organizacyjnie. Osoby te nie pełnią w (...) S.A. jakichkolwiek funkcji. (...) sp. z o.o. na podstawie umowy franchisingu udostępniała jedynie (...) S.A. kilka lokali.

W dniu 29 września 2011 r. powódka nabyła od (...) sp. z o.o. w K. aparat P. (...) (14-42 (...) -K - cyfrowy) za kwotę 2.098 zł. Zakup tego aparatu został dofinansowany m.in. przez Unię Europejską z środków Europejskiego Funduszu Spójności (Program Operacyjny Kapitał Ludzki).

W dniu 9 października 2012 r. powódka zawarła z dłużniczką B. K. umowę najmu lokalu nr (...) przy ul. (...) na okres 20 lat. Zapłata czynszu za okres 10 lat miała nastąpić z góry. Prawo najmu zostało ujawnione w księdze wieczystej lokalu. W. G. okazjonalnie przebywał w lokalu, miał w nim swoje osobiste rzeczy. Obecnie w lokalu na stałe zamieszkuje powódka. Przed wprowadzeniem się do lokalu powódka przeprowadziła remont mieszkania, umeblowała je i urządziła kuchnię. W tym celu w listopadzie i grudniu 2012 r. powódka nabywała różne artykuły AGD i wystroju wnętrz w sklepach z artykułami używanymi oraz na giełdzie. Powódka nabyła m.in. używane piekarnik, kuchenkę mikrofalową, płytę indukcyjną i okap. Ponadto, powódka nabywała od dłużnika (...) sp. z o.o. oraz spółek (...) S.A. i (...) sp. z o.o. różne przedmioty po okazyjnych cenach. Przedmioty te przeważnie były wystawiane do sprzedaży pracownikom tych spółek, jednakże z braku zainteresowania na ich nabycie decydowała się powódka, która urządzała wówczas mieszkanie, a przy tym w pracy zawodowej zajmowała się fotografowaniem odzieży:

- w dniu 23 października 2012 r. powódka nabyła od dłużnika (...) sp. z o.o. zegarek B. za kwotę 2.460 zł.

- w dniu 24 października 2012 r. powódka nabyła od dłużnika (...) sp. z o.o. zegarek marki (...) za cenę w kwocie 3.690 zł brutto.

- w dniu 26 października 2012 r. powódka nabyła od dłużnika (...) sp. z o.o. kuchnię mikrofalową za cenę w kwocie 80 zł.

- w dniu 7 stycznia 2013 r. powódka nabyła od (...) S.A. w Ł. telewizor marki P. (...) za cenę w kwocie 1.107 zł oraz wieżę-zestaw kina domowego Y. (...) za cenę w kwocie 1.230 zł.

- w dniu 28 stycznia 2013 r. powódka nabyła od (...) sp. z o.o. aparat fotograficzny N. (...) i lampę S. S.-800 za kwotę 1.845 zł oraz obiektyw N. (...) 18-200 za kwotę 615 zł. Aparat był przeznaczony do sprzedaży pracownikom spółki, ale ponieważ nie zgłosił się żaden chętny, to kierownik magazynu (...), która znała powódkę, poinformowała ją o zamiarze sprzedaży aparatu.

Telewizor marki P. powódka otrzymała od brata M. B. jako prezent z okazji ślubu darowany do jej majątku osobistego z racji rozdzielności majątkowej z mężem.

Powódka kolekcjonuje zegarki, w tym zegarki męskie i zegarki antyczne z dewizkami. Niektóre z nich otrzymała od brata M. B. jeszcze przed ślubem. M. B. jest historykiem-archeologiem i niekiedy nabywa tego typu zegarki na targowiskach. Powódka zajmuje się modą damską i niektóre nabywane zegarki (także męskie) wykorzystywała także jako element stylizacji. Zegarki S., Z., D., (...) i M. powódka dostała w prezencie przed zawarciem związku małżeńskiego.

Do osobistej biżuterii powódki należą m.in. zegarek biżuteryjny M. H., pierścionek z cyrkoniami, złoty łańcuszek z przywieszką w kształcie serca, biżuteria srebrna z czarnymi perłami, kolczyki z diamencikami, cyrkoniami i kwiatami. Biżuterię tę powódka otrzymywała w prezencie od matki lub obojga rodziców na przestrzeni wielu lat. Od rodziców otrzymała również złotą monetę, zaś pióro wieczne marki W. od matki chrzestnej z okazji ukończenia studiów.

Spinki do mankietów marki S. powódka zakupiła, aby podarować je swojemu ojcu.

Pismem z dnia 16 kwietnia 2013 r. przesłanym pozwanemu w dniu 19 kwietnia 2013 r. powódka wniosła o zwolnienie spod egzekucji wskazanych w nim przedmiotów. Pozwany nie udzielił odpowiedzi na przedmiotowe pismo.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał powództwo za zasadne w części. Odwołując się do treści art. 841 § 1 i 3 k.p.c., Sąd wskazał, że osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego egzekucji narusza jej prawa. Powództwo można wnieść w terminie miesiąca od dnia dowiedzenia się o naruszeniu prawa. Zgodnie z art. 843 § 3 k.p.c., w pozwie powód powinien przytoczyć wszystkie zarzuty, jakie w tym czasie mógł zgłosić, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym postępowaniu.

Pozwany przeciwstawił twierdzeniom powódki zarzuty pozorności umów nabycia zajętych przedmiotów (a więc ich nieważności) oraz ich bezskuteczności, jako zdziałanych z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Jak stanowi art. 83 § 1 i 2 k.c., nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności. Pozorność oświadczenia woli nie ma wpływu na skuteczność odpłatnej czynności prawnej, dokonanej na podstawie pozornego oświadczenia, jeżeli wskutek tej czynności osoba trzecia nabywa prawo lub zostaje zwolniona od obowiązku, chyba że działała w złej wierze.

Zgodnie z art. 531 § 1 k.c., uznanie za bezskuteczną czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli następuje w drodze powództwa lub zarzutu przeciwko osobie trzeciej, która wskutek tej czynności uzyskała korzyść majątkową. Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika może być realizowana również w sprawie z powództwa ekscydencyjnego. Również w sytuacji podniesienia zarzutu pauliańskiego funkcjonuje wzruszalne domniemanie prawne polegające na tym, że jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli (art. 527 § 3 w zw. z art. 531 § 1 k.c.).

Sąd Rejonowy dokonał rozróżnienia trzech grup przedmiotów objętych powództwem i w takich ramach dokonał oceny, czy doszło do ważnego i skutecznego nabycia przez powódkę poszczególnych przedmiotów.

Po pierwsze, grupa przedmiotów, które powódka nabyła przed zawarciem małżeństwa z W. G. lub w trakcie jego trwania, ale do majątku osobistego (z uwagi na zawarcie przez małżonków umowy majątkowej). Należą do nich: telewizor (...) P. podarowany powódce przez brata M. B. z okazji ślubu; zegarek S. A. koloru srebrnego o wartości 250 zł podarowany powódce przez brata M. B.; zegarek M. koloru srebrnego o wartości 250 zł podarowany powódce przez brata M. B.; zegarek Z. koloru srebrnego o wartości 400 zł podarowany powódce przez brata M. B.; zegarek D. A.-M. koloru srebrnego o wartości 400 zł podarowany powódce przez brata M. B.; zegarek (...) o wartości 600 zł podarowany powódce przez brata M. B.; zegarek L. P. o wartości 1.500 zł; spinki do mankietów S. o wartości 200 zł zakupione przez powódkę dla jej ojca; moneta (...) z granatowym etui, którą powódka otrzymała w prezencie od matki; pierścionek koloru żółtego z białym dużym i dwoma mniejszymi oczkami; komplet kolczyków „Czarne kulki”; łańcuszek koloru żółtego; kolczyk koloru żółtego z siedmioma małymi białymi oczkami; wisiorek w kształcie serce koloru żółtego; zegarek M. H. o wartości 800-1000 zł, który powódka otrzymała w prezencie od matki; pióro wieczne W. o wartości 80 zł.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało, aby którykolwiek z wymienionych przedmiotów pochodził od dłużników egzekwowanych, bądź aby należał on do ich majątków. Brak jest przesłanek do uznania, że umowy prowadzące do nabycia były pozorne, albo też zawarte w celu pokrzywdzenia wierzycieli. Przedmioty te były przez powódkę nabywane w różnych okolicznościach w okresie poprzedzającym wystąpienie stanu niewypłacalności (...) sp. z o.o., a ich nabycie nie miało jakiegokolwiek związku z działalnością tej spółki. Przedstawienie faktur lub paragonów nabycia poszczególnych rzeczy ruchomych nie budziło wątpliwości Sądu o tyle, że są to dowody wystarczające dla wykazania nabycia prawa własności.

Po drugie, grupa przedmiotów nabytych od podmiotów niebędących dłużnikami, jednakże w okresie, w którym powódka urządzała mieszkanie najmowane od dłużniczki egzekwowanej B. K.: telewizor P. V. zakupiony przez powódkę w dniu 7 stycznia 2013 r. za kwotę 1.000 zł od (...) S.A., tj. spółki prowadzącej działalność o profilu zbliżonym do upadłej spółki (...) sp. z o.o., ale nie powiązanej z nią organizacyjnie, ani finansowo – poza tym samym elementem fantazyjnym firmy (art. 43 ⁵ § 2 k.c.); kino domowe Y. B.-Ray z dwiema kolumnami zakupione przez powódkę w tej samej dacie również od (...) S.A. za kwotę 1.000 zł; okap kuchenny F. o wartości 2.000 zł – zakupiony na giełdzie; piekarnik B. w zabudowie o wartości 500 zł – zakupiony na giełdzie; lampa błyskowa N. S. o wartości 400 zł – zakupiona od spółki (...); aparat N. (...) Body o wartości 1.200 zł również zakupiony od spółki (...); obiektyw N. N. o wartości 700 zł również zakupiony od spółki (...); aparat P. nr (...) o wartości 1.000 zł zakupiony od (...) sp. z o.o. (za kwotę 2.098 zł brutto).

W odniesieniu do tych przedmiotów pozwany nie wykazał słuszności zarzutu pozorności umów ich nabycia, bądź też jego bezskuteczności z racji pokrzywdzenia wierzycieli. Spółki (...) S.A. i (...) sp. z o.o. nie są i nie były dłużnikami egzekwowanymi w postępowaniach, w toku których nastąpiło zajęcie przedmiotów. Jedynie spółka (...) była przejściowo związana z dłużniczką B. K.. Z tej przyczyny nabycie przedmiotów od tych spółek nie jest objęte domniemaniem z art. 527 § 3 k.c., zaś powódka wykazała, że nabycia dokonała w dobrej wierze bez świadomości pokrzywdzenia wierzycieli (...) sp. z o.o., W. G. lub B. K.. Potwierdzają to nie tylko zeznania powódki, W. G. i B. K., ale również świadków niezainteresowanych wynikiem postępowania. Jeżeli chodzi o sam fakt wynajęcia mieszkania od B. K. to pozostaje on irrelewantny z punktu widzenia możliwości zaspokojenia wierzyciela, skoro nie prowadził do usunięcia tego składnika z majątku dłużniczki.

W świetle zgromadzonych dowodów relacje pomiędzy powódką a mężem i szwagierką będącymi dłużnikami egzekwowanymi nie pozwalały na uznanie, że działali oni ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, a powódka - dokonując nabycia tych przedmiotów - pozostawała w złej wierze. Brak jest dowodów na to, że powódka znała również sytuację majątkową spółki (...) i wiedziała, iż spółka ta może działać z pokrzywdzeniem wierzyciela B. K..

Po trzecie, grupa przedmiotów, które powódka nabyła od dłużnika egzekwowanego, bądź też takich, co do których brak jest dowodu wskazującego na ich nabycie do majątku osobistego powódki. Skoro zajęcie przedmiotów nastąpiło w lokalu, gdzie przebywa jeden z dłużników potrzebę udowodnienia przez powódkę jej prawa do nich należało ujmować rygorystycznie. Sąd stwierdził, że do tej grupy należały następujące przedmioty: mikrofalówka B. w zabudowie o wartości 500 zł , zegarek (...) nr (...) A. T. o wartości 10.000 zł, zegarek (...) n. (...) o wartości 600 zł, zegarek (...) n. (...) o wartości 600 zł, zegarek T. (...) A. o wartości 500 zł, scyzoryk szwajcarski V. o wartości 100 zł.

W odniesieniu do przedmiotów należących do trzeciej grupy Sąd stwierdził, że przedstawione dowody nie doprowadziły do obalenia domniemania z art. 527 § 3 k.c., a powódka jako małżonka W. G. musiała wiedzieć o niewypłacalności kierowanej przez niego spółki (...) sp. z o.o., co implikuje konieczność ścisłego wykazania faktu przeciwnego. Uprawnia to do stwierdzenia, że wszystkie przedmioty nabywane przez powódkę od (...) sp. z o.o. na przełomie lat 2012 i 2013 były objęte domniemaniem z art. 527 § 3 k.c., a powódka nie przedstawiła dowodów wystarczających do jego obalenia.

W tym stanie rzeczy Sąd uwzględnił powództwo w zakresie obejmującym przedmioty należące do pierwszej i drugiej grupy, zaś co do przedmiotów opisanych w ramach grupy trzeciej oddalił.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. dokonując ich stosunkowego rozdzielenia. W przedmiotowej sprawie Sąd faktycznie rozpoznawał cztery powództwa interwencyjne, tym samym koszty procesu winne być rozliczone w odniesieniu do wszystkich czterech spraw.

Apelację od przedmiotowego wyroku wywiódł pozwany, zaskarżając wyrok w części tj. co do pkt I i III.

Pozwany zarzucił wyrokowi naruszenie:

1. przepisów prawa procesowego tj.

- art.199 § 1 pkt 2 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie do rozpoznania czterech spraw wywołanych pozwami powódki z dnia 2 maja 2013 roku w sytuacji, gdy każdy z czterech pozwów zawierał żądanie zwolnienia spod egzekucji tych samych przedmiotów, a roszczenie w każdej ze spraw oparte było na jednej podstawie prawnej, co winno skutkować odrzuceniem trzech pozwów wniesionych przez powódkę,

- art.219 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, względnie błędną wykładnię, przejawiające się połączeniem do wspólnego rozpoznania spraw wszczętych wskutek czterech pozwów, których przedmiotem było to samo roszczenie,

- art.100 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie przejawiające się stosunkowym rozdzieleniem kosztów procesu przy uwzględnieniu kwoty stanowiącej sumę czterech opłat od pozwów i czterokrotności kosztów zastępstwa procesowego, w sytuacji gdy powódka wystąpiła de facto z jednym roszczeniem,

- art.841 § 1 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie przejawiające się częściowym uwzględnieniem powództwa z uwagi na rzekome wystąpienie ku temu przesłanek w sytuacji, gdy powódka nie udowodniła przysługującego jej prawa własności zajętych przedmiotów, w związku z czym powództwo winno ulec oddaleniu w całości,

- art.233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i poczynienie ustaleń sprzecznych z zasadami logicznego rozumowania, zasadami doświadczenia życiowego oraz zebranym materiałem dowodowym,

2. przepisu prawa materialnego tj. art.527 § 3 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. polegające na niewłaściwym zastosowaniu, względnie błędnej wykładni prowadzących do przyjęcia, że powódka udowodniła swoje prawo własności względem przedmiotów ujętych w pkt I pkt 1-24 wyroku, obalając tym samym domniemanie działania ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela czyli Banku.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanemu zwrotu kosztów procesu w postępowaniu przed Sądem I instancji. Nadto wniósł o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Ewentualnie wniósł o uchylenie wyroku w części – co do pkt I i III i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji; ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku w części co do pkt III przez stosunkowe rozdzielenie kosztów procesu w oparciu o koszty poniesione wyłącznie w jednym postępowaniu.

Powódka wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutu naruszenia art.199 § 1 pkt 2 k.p.c., zawierającego nakaz odrzucenia pozwu przez sąd, jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została prawomocnie osądzona. Istotnie tak jak wskazuje skarżący w czterech pozwach złożonych przez M. G. (1) przeciwko Bankowi (...) S.A. powódka domagała się zwolnienia spod egzekucji tych samych szczegółowo opisanych ruchomości. W pozwach tych zachodziła zatem tożsamość podmiotowa. Wbrew jednak wywodom pozwanego powództwa M. G. (1) nie były tożsame pod względem przedmiotowym, tj. co do treści żądania. Podstawą powództwa o zwolnienie spod egzekucji jest naruszenie praw osoby trzeciej przez skierowanie określonej egzekucji do określonego przedmiotu. Wyrok uwzględniający powództwo ekscydencyjne zwalnia spod egzekucji prowadzonej przeciwko konkretnemu dłużnikowi na rzecz konkretnego wierzyciela w oparciu o oznaczony tytuł wykonawczy. Moc wiążąca tego wyroku nie rozciąga się na inne egzekucje, choćby ich stronami był ten sam dłużnik i ten sam wierzyciel. Zawisłość sporu, o której mowa w art.199 § 1 pkt 2 k.p.c. zachodzi wyłącznie wtedy, gdy przesłanki tożsamości podmiotowej i przedmiotowej są spełnione kumulatywnie. W rozpoznawanej sprawie każdy z pozwów dotyczył innego postępowania egzekucyjnego prowadzonego na podstawie odrębnych tytułów wykonawczych, co prowadzi do wniosku, że przedmiotem każdego z pozwów były odrębne roszczenia. Nie zachodziła zatem podstawa do odrzucenia któregokolwiek z pozwów. Od decyzji powoda zależy przy tym, że kilka roszczeń służących mu przeciwko temu samemu pozwanemu uczyni przedmiotem jednego czy kilku pozwów. Powódka zdecydowała o wniesieniu czterech pozwów, z których każdy dotyczył innego postępowania egzekucyjnego. Roszczenia powódki mogły być objęte jednym pozwem, a to na podstawie art.219 k.p.c. uprawniało Sąd I instancji do połączenia tych spraw do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

W świetle stawianego w apelacji zarzutu naruszenia art.219 k.p.c. podkreślić należy, że wniosek o połączenie spraw do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia został zgłoszony przez pozwany Bank w odpowiedzi na pozew w każdej z połączonych spraw.

Wobec powyższego oczywiście niezasadny jest zarzut naruszenia art.100 w zw. z art.98 § 1 k.p.c. Powódka prawidłowo uiściła opłaty od czterech pozwów, a połączenie spraw do wspólnego rozpoznania na podstawie art.219 k.p.c. nie pozbawiło ich odrębności w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu, w tym kosztach zastępstwa procesowego.

Przechodząc do oceny zarzutu naruszenia art.233 § 1 k.p.c. należy wskazać, że dopuszczenie się obrazy art. 233 § 1 k.p.c. przez sąd może polegać albo na przekroczeniu granic swobody oceny wyznaczonej logiką, doświadczeniem, zasadami nauki albo też na niedokonaniu przez sąd wszechstronnego rozważenia sprawy. W świetle utrwalonych poglądów judykatury i piśmiennictwa prawniczego, nie jest wystarczającym uzasadnieniem zarzutu naruszenia normy art. 233 § 1 k.p.c. przedstawienie przez stronę skarżącą własnej oceny dowodów i wyrażenie dezaprobaty dla oceny prezentowanej przez Sąd pierwszej instancji. Skarżący ma obowiązek wykazania naruszenia przez sąd paradygmatu oceny wynikającego z art. 233 § 1 k.p.c. (a zatem wykazania, że sąd a quo wywiódł z materiału procesowego wnioski sprzeczne z zasadami logiki lub doświadczenia życiowego, względnie pominął w swojej ocenie istotne dla rozstrzygnięcia wnioski wynikające z konkretnych dowodów - grupy dowodów). Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd doniosłości poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu.

Ocena dowodów dokonana przez Sąd I instancji w żadnej mierze nie uchybia regułom z art.233 § 1 k.p.c. Dokonując oceny dowodów Sąd Rejonowy częściowo odmówił wiary zeznaniom powódki i W. G. tj. co do wiedzy powódki o problemach finansowych (...) Sp. z o.o. Przez pryzmat doświadczenia życiowego Sąd ocenił, że powódka – pracująca również w branży produkcji i sprzedaży odzieży damskiej – wiedziała o sytuacji spółki prowadzonej przez męża, w tym o popadnięciu przez nią w problemy finansowe skutkujące niewypłacalnością. Sąd uznał też, że małżonkowie mieszkający ze sobą w jednym lokalu i prowadzący choćby częściowo wspólnie gospodarstwo domowe musieli informować się wzajemnie o bieżącej sytuacji majątkowej i zawodowej . Za niewiarygodne Sąd Rejonowy uznał także zeznania W. G. i powódki M. G. (1) co do okoliczności zakupu zegarków marki (...) i B., analizując przy tym szczegółowo przedstawione dowody (jeden paragon) oraz twierdzenia powódki zawarte w pismach procesowych.

Sąd Rejonowy trafnie ocenił, że przeprowadzone dowody nie pozwalają na ustalenie, że powódka znała również sytuację majątkową spółki (...) i wiedziała, iż spółka ta może działać z pokrzywdzeniem wierzyciela B. K.. Mimo powinowactwa powódka i B. K. nie pozostają w zażyłych, rodzinnych stosunkach, nie łączyły je relacje o charakterze gospodarczym czy organizacyjnym.

Ustalenie przez Sąd I instancji, że część przedmiotów objętych żądaniem pozwów stanowiła własność powódki skutkowało koniecznością zastosowania w tym zakresie art.841 § 1 k.p.c. Niewątpliwie skierowanie egzekucji prowadzonych przeciwko W. G. na wniosek pozwanego Banku naruszyło przysługujące powódce prawo własności zajętych przedmiotów.

Niezasadny jest także ostatni z zarzutów apelacji tj. zarzut naruszenia art.527 § 3 k.p.c. Formułując ten zarzut apelujący wywodzi, że powódka nie zdołała obalić domniemania świadomości co do działania dłużnika z pokrzywdzeniem wierzyciela.

Odnosząc się do tego zagadnienia należy przede wszystkim zaznaczyć, że przedmiotem skargi pauliańskiej może być jedynie czynność prawna dokonana przez dłużnika. Tymczasem duża grupa przedmiotów została nabyta przez powódkę od innych podmiotów, niebędących dłużnikami Banku. Chodzi o przedmioty nabyte od (...) S.A. , (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o. (dodatkowo zakup dofinansowany ze środków Unii Europejskiej), darowane przez brata powódki M. B. (m.in. telewizor stanowiący prezent ślubny dla powódki), przez rodziców (m.in. damska biżuteria darowana przed ślubem, na przestrzeni lat), matkę chrzestną (pióro z okazji ukończenia studiów). Nabycie tych przedmiotów nie następowało w drodze czynności prawnej powódki z dłużnikiem, a zatem nie mogły być objęte skutecznym zarzutem pauliańskim.

Grupa przedmiotów nabytych przez powódkę od dłużnika (wyłącznie (...) Sp. z o.o.) była nieliczna, lecz w stosunku do wszystkich należących do niej przedmiotów Sąd Rejonowy przyjął, że powódka nie zdołała obalić domniemania z art.527 § 3 k.p.c.

W konsekwencji zarzut naruszenia art.527 § 3 k.p.c. nie mógł się ostać.

Z tych względów Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie art.385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art.98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z atr.391 § 1 k.p.c. wysokość wynagrodzenia pełnomocnika powódki w postępowaniu apelacyjnym została ustalona zgodnie z § 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163 poz.1349 ze zm.).