Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Danuta Pacześniowska

Sędzia SO Andrzej Dyrda (spr.)

SR (del.) Ewa Buczek - Fidyka

Protokolant Paulina Kozioł

po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2015 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa K. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 23 kwietnia 2015 r., sygn. akt II C 378/14

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSR del. Ewa Buczek – Fidyka SSO Danuta Pacześniowska SSO Andrzej Dyrda

UZASADNIENIE

Powód K. K. domagał się zasądzenia od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 1.091,49 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 6 maja 201 lr. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu wskazując, iż dochodzona kwota stanowi różnicę pomiędzy kosztami naprawy samochodu marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) a wypłaconym przez pozwaną odszkodowaniem.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa, podnosząc, że wypłacona kwota odszkodowania wyczerpuje roszczenia powoda z tytułu poniesionej szkody.

Wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2015r. Sąd Rejonowy w Rybniku zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 426,98 zł z odsetkami ustawowymi od 6 maja 201 lr. do dnia zapłaty, a w pozostałym zakresie oddalił powództwo. Nadto zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 173,11 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa kwotę: 18,69 zł od powoda oraz 11.95 zł od pozwanej tytułem pokrycia kosztów wynagrodzenia biegłego wypłaconego tymczasowo z Funduszu Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Rybniku.

Orzeczenie to poprzedził ustaleniem, że w dniu 15 marca 2011 roku kierujący samochodem osobowym marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) podczas wykonywania manewru cofania nie zauważył zaparkowanego samochodu osobowego S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po czym uderzył go w przód. S. (...) stanowił własność U. W. i J. W..

Właściciel samochodu osobowego O. (...) posiadał polisę odpowiedzialności cywilnej w (...) Spółce Akcyjnej w W..

W dniu 15 marca 2011 roku U. W. i J. W. przelali na rzecz K. K. przysługującą im wierzytelność wobec (...) Spółki Akcyjnej w W. za szkodę wyrządzoną im w dniu 15 marca 2011 roku.

W dniu 05 kwietnia 2011 roku K. K. zgłosił (...) Spółce Akcyjnej w W. powstanie szkody w pojeździe stanowiącym własność U. i J. W. na skutek zdarzenia z dnia 15 marca 2011 roku. Na skutek zgłoszenia szkody w pojeździe (...) Spółka Akcyjna w W. wypłaciła odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanych kosztów naprawy pojazdu w wysokości 1.185,45 zł.

Dnia 23 stycznia 2014 roku działający w imieniu K. K. pełnomocnik wezwał (...) Spółkę Akcyjną w W. do zapłaty pozostałej części odszkodowania z tytułu szkody w pojeździe marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w kwocie 1.091,49 zl w terminie 7 dni dołączając kalkulację naprawy, zgodnie z którą koszt naprawy samochodu został ustalony na kwotę 2.276,94 zł.

Uzasadniony koszt naprawy pojazdu marki S. (...) po szkodzie z dnia 15 marca 2011 roku przy użyciu części dostępnych typu Q i części typu O wynosił kwotę 1.612,43 zl.

W motywach rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy jako podstawę roszczenia powoda wskazał: art. 822 k.c.; art. 436 k.c. w związku z art. 415 k.c. oraz art. 34 i art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 z późniejszymi zmianami).

Kwotę odszkodowania, przy uwzględnieniu regulacji prawnej z art. 361 § 2 k.c. w związku z art. 363 § 1 k.c., Sąd ustalił na podstawie przedłożonych opinii biegłego przy

l

uwzględnieniu części oznaczonych jako O i Q na kwotę 1.612,43 zł. Uwzględniając przy kwotę odszkodowania wypłaconą przez zakład ubezpieczeń, Sąd uwzględnił roszczenie powoda do kwoty 426,98 zł.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w związku z art. 817 § 1 i 2

k.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c., natomiast na podstawie art. 113 ust. I ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2005r. Nr 167, poz.1398 z późniejszymi zmianami).

Apelację od tego orzeczenia wniósł powód zarzucając naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez niewłaściwą ocenę dowodów, a w szczególności poprzez uznanie, szkoda w pojeździe poszkodowanego powinien zostać rozliczona w oparciu o ceny zamienników części, a dopiero w przypadku braku takich zamienników może zostać rozliczona w oparciu

o ceny oryginalnych części zamiennych; art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie w treści uzasadnienia wyroku przyczyn, dla których Sąd przyjął, że szkoda ma zostać rozliczona w oparciu o ceny części nieoryginalnych, a nie w oparciu o ceny części objętych logiem producenta marki pojazdu,

Nadto zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 363 k.c. poprzez zakwestionowanie tego, że wybór sposobu naprawienia szkody jest prawem poszkodowanego, a także poprzez uznanie, że naprawa pojazdu przy wykorzystaniu oryginalnych części zamiennych jest dopuszczalna dopiero w przypadku braku zamienników takich części oraz art. 415 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że stronie powodowej należne jest odszkodowanie w wysokości mniejszej, aniżeli faktycznie poniesiona szkoda.

Na tych podstawach wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku, w odniesieniu do punktu 1 wyroku i zasądzenie od pozwanego na rzecz powiodą kwoty 801,17 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 6 maja 2011r. (w miejsce zasądzonej kwoty 426,98 zł) oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu pełnych kosztów postępowania w pierwszej instancji wraz z kosztami zastępstwa prawnego w zgodnie z żądaniem zawartym w pozwie oraz zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego wraz z kosztami zastępstwa prawnego liczonymi według norm przypisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd pierwszej instancji prawidłowo zakwalifikował roszczenia powoda przyjmując za podstawę prawną swego rozstrzygnięcia przywołane przepisy prawne, a następnie ustali! wszystkie okoliczności faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Poczynione ustalenia dotyczące okoliczności faktycznych mają podstawę w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, który w zakresie dokonanych ustaleń jest logiczny i wzajemnie spójny, natomiast informacje zawarte w poszczególnych źródłach dowodowych nawzajem się uzupełniają i potwierdzają, przez co są w pełni wiarygodne. Ustalenia te Sąd Okręgowy przyjmuje za własne.

Przepis art. 233 k.p.c., którego naruszenie zarzucił powód, odnosi się wprost do oceny dowodów wskazując, według jakich kryteriów winna być ona przeprowadzona. Wyraża zasadę swobodnej oceny dowodów stanowiąc w § 1, że Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Stawiając zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. należy wykazać, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, które jedynie mogą zostać przeciwstawione uprawnieniu Sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002r., II CKN 817/00). Z tego wynika, że do skutecznego postawienia zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c. nie jest wystarczające przekonanie strony o ich odmiennej ocenie niż ocena Sądu (Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyrokach: z dnia 1 marca 2012r. I ACa 111/12; z dnia 3 lutego 2012r., I ACa 1407/11). Również same, nawet poważne wątpliwości co do trafności oceny dokonanej przez sąd pierwszej instancji, jeżeli tylko nie wykroczyła ona poza granice zakreślone w art. 233 § 1 k.p.c., nie powinny stwarzać podstawy do zajęcia przez sąd drugiej instancji odmiennego stanowiska (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012i\, I UK 347/11).

Wskazanym powyżej kryteriom podlega również opinia biegłego. Ocena tego dowodu winna uwzględniać następujące kryteria: zgodności treści opinii z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Sąd może więc oceniać opinię biegłego pod względem fachowości, rzetelności, czy też zgodności z zasadami logiki. Nie jest natomiast uprawniony do kwestionowania merytorycznych poglądów biegłego, czy w ich miejsce wprowadzać własne stwierdzeń, (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 3 sierpnia 2012r., I ACa 217/12; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 1 sierpnia 2012r., I ACa 40/11).

Mając na względzie powyższe, apelujący, stawiając zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., jest obowiązany wykazać, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Powód, tymczasem, nie wskazuje uchybieniu przez Sąd I instancji regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, w szczególności dowodu z opinii biegłego, tj.: regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów poprzestając jedynie na kwestionowaniu niekorzystnego ustalenia co charakteru zastosowanych części zamiennych.

W tym miejscu należy również wskazać, że w ocenie Sądu Okręgowego, uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia spełnia wszystkie wymogi stawiane obowiązującymi przepisami, tj. art. 328 § 2 k.p.c. W szczególności wskazać należy, że Sąd Rejonowy wyjaśnił, iż zastosowanie części O i Q (k. 94v) umożliwi pełną restytucję pojazdu, co skutkowało częściową odmową udzielenia ochrony prawnej roszczeniu powoda.

Głównym celem odszkodowania jest wyrównanie uszczerbku majątkowego będącego następstwem zdarzenia wyrządzającego szkodę. Nie można również pominąć, iż poszkodowanemu należy się od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie ustalone według zasad art. 363 § 2 k.c., w związku z art. 361 § 2 k.c., co oznacza, że jego wysokość ma odpowiadać kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed wypadku (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSNC 2002/6/74). Powyższe uprawnienie doznaje jednak ograniczeń, co wynika wprost z art. 363 § 2 zdanie 2 k.c. zgodnie z którego brzmieniem, gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Poprzez przywrócenie stanu poprzedniego, jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 lutego 2003 r. (V CKN 1690/00) „rzecz winna odzyskać takie same walory użytkowe

i  estetyczne, jakie miała przed wyrządzeniem szkody." Odnośnie tego roszczenia, Sąd Najwyższy wypowiedział się również w zakresie jego realizacji odnośnie usunięcia szkody w samochodzie. W wyroku z dnia 3 lutego 1971 r. (III CRN 450/70) stwierdził, iż „o przywróceniu stanu poprzedniego można mówić jedynie wówczas, gdy stan samochodu po naprawie pod każdym istotnym względem (stan techniczny, zdolność użytkowa, części składowe, trwałość, wygląd estetyczny itp.) odpowiada stanowi tegoż samochodu sprzed wypadku."

Dyskusyjne zagadnienie związane z zastosowaniem części zamiennych w usuwaniu skutków szkody w pojazdach samochodowych, był przedmiotem rozważań Sąd Najwyższego w postanowieniu z dnia 20 czerwca 2012r. (III CZP 85/11). Sąd ten wskazując, że oryginalność części wykorzystywanych do naprawy pojazdu stanowi istotny czynnik decydujący o tym, czy naprawa jest wystarczająca do przywrócenia pojazdu do jego stanu poprzedniego, zaznaczył, że nieprawidłowy dobór takich części może prowadzić do pogorszenia położenia poszkodowanego. Nastąpiłoby to zarówno wtedy, gdyby użyta część była pod istotnymi względami częścią gorszą od tej, która uległa uszkodzeniu, jak i wtedy, gdyby równowartość "restytucyjna" części zastępczej była niepewna. Przywrócenie pojazdu do stanu poprzedniego poprzez wykonanie naprawy przy zastosowaniu części „nieoryginalnej" wymaga zatem wykazania pełnej zdolności „restytucyjnej" takiej części, a więc wykazania, że części te są produkowane zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi ustalonymi przez producenta pojazdu, a różnią się tylko oznakowaniem.

W niniejszym przypadku, Sąd prawidłowo uznał, że restytucja możliwa jest zarówno poprzez zastosowanie części typu Q i O, gdyż różnica pomiędzy nimi sprowadza się wyłącznie do oznakowania logiem producenta pojazdu, natomiast pod względem jakość materiałowej, użytkowej i technicznej części te są identyczne. Powódka tymczasem nie wykazała, aby zastosowane w tym przypadku części Q nie odznaczały się wskazaną powyżej tożsamością jakościową, co skutkowało częściowym oddaleniem powództwa, a to wobec niewykazania przez nią okoliczności z której wywodzi skutki prawne, zgodnie z art. 6 k.c. Wyklucza to z kolei zarzut naruszenia art. 415 k.c., gdyż zasądzone odszkodowanie uwzględnia przesłanki z art. 361 i 363 k.c.

Z tych względów Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c., a to wobec wygrania tego postępowania w całości przez pozwana.

SSR del. Ewa Buczek – Fidyka SSO Danuta Pacześniowska SSO Andrzej Dyrda