Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Tomasz Tatarczyk

Sędzia SO Leszek Dąbek (spr.)

SR (del.) Ewa Buczek – Fidyka

Protokolant Aleksandra Sado-Stach

po rozpoznaniu w dniu 28 października 2015 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa S. S.

przeciwko Powiatowi (...)

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

z dnia 19 lutego 2015 r., sygn. akt I C 2112/14

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1700 zł (tysiąc siedemset złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 30 września 2014 roku;

b)  oddala powództwo w pozostałej części;

c)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 502,45 zł (pięćset dwa złote i czterdzieści pięć groszy) z tytułu zwrotu kosztów procesu;

2.  oddala apelację pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 295 zł (dwieście dziewięćdziesiąt pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSR (del.) Ewa Buczek-Fidyka SSO Tomasz Tatarczyk SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Ca 822/15

UZASADNIENIE

Powód S. S. żądał zasądzenia na jego rzecz od pozwanego Powiatu (...) kwoty 2000zł z ustawowymi odsetkami od dnia 30 09 2014r. oraz zwrotu kosztów procesu.

Uzasadniając żądanie twierdził, że w 2005r. uiścił cztery opłaty za wydanie karty pojazdu w kwotach po 500 zł, która stanowiła dochód pozwanego. Po jej uiszczeniu Trybunału Konstytucyjny w wyroku z dnia z dnia 17 01 2006r. (sygn. akt U 6/04, Dz.U. z 2006r., nr 15, poz. 119) uznał, że przepis prawa stanowiący podstawę jej pobrania jest niezgodny z Konstytucją RP i powodowi należy się zwrot od pozwanego uiszczonych opłat.

Pozwany Powiat (...) wniósł o odrzucenie pozwu ewentualnie o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz od powodów zwrotu kosztów procesu.

Podnosił między innymi, że sprawa powinna być rozpatrywana w postępowaniu administracyjnym, więc droga sądowa jest niedopuszczalna i pozew podlega odrzuceniu. Trybunał Konstytucyjny orzekając o niekonstytucyjności powyższego przepisu prawa pozbawił go mocy obowiązującej dopiero z dniem 1 05 2006r.
i w chwili uiszczenia opłaty istniała podstawa prawna do jej pobrania w wyso-kości 500 zł. Powodowie nie wykazali wysokości dochodzonego roszczenia

oraz że pobrane opłaty stały się dochodem budżetu Powiatu (...)

i jakkolwiek na koniec 2005r. Uzyskał on nadwyżkę to została ona rozdysponowana na realizacje zadań o charakterze publicznoprawnych,

a od 2008r. jego budżet wykazuje deficyt , wobec czego nie jest on wzbogacony. Podnosił również, że brak jest podstaw do przyjęcia, iż zwrotowi podlega opłata w pełnej wysokości, gdyż zostały poniesione koszty wytworzenia karty

oraz podniósł zarzut przedawnienia roszczeń.

Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim w wyroku z dnia 19 02 2015r. oddalił powództwo oraz orzekł o kosztach procesu.

W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia ocenił, iż wniosek pozwanego o odrzucenie pozwu jest bezzasadny. Następnie przywołał regulację art. 410 § 1 i 2 k.c. dokonała oceny poczynionych ustaleń faktycznych i uznając bezzasadność zarzutów pozwanego dotyczących istnienia dochodzonych roszczeń oraz nie podzielając poglądu wyrażonego Przez Sad Najwyższy w uchwale z dnia 25 11 2011r. w sprawie o sygn. akt III CZP 67/11 uznał, że doszło do ich przedawnienia, co powództwo czyni bezzasadnym

O kosztach procesu orzekł na podstawie regulacji art. 98 k.p.c.

Orzeczenie zaskarżył powód S. S. , który wnosił o jego zmianę przez uwzględnienie powództwa oraz zasądzenie na jego rzecz od powodów zwrotu kosztów procesu za obie instancje.

Zarzucał, iż przy ferowaniu wyroku naruszono regulację art. 118 k.c. poprzez przyjęcie, że roszczenie o zwrot nienależnie pobranej opłaty od za wydanie karty pojazdu uiszczonej podczas rejestracji pojazdu przez przedsiębiorcę prowa-dzącego działalność gospodarcza w zakresie między innymi sprzedaży detalicznej i hurtowej pojazdów samochodowych, jest roszczeniem związanym z prowa-dzeniem działalności gospodarczej, w rezultacie tego uwzględnienie przez Sąd Rejonowy zarzutu przedawnienia roszczeń.

W odpowiedzi na apelację pozwany Powiat (...) wnosił

o oddalenie apelacji oraz zasądzenia na jego rzecz od powoda zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:

Sąd pierwszej instancji trafnie zakwalifikował roszczenia powodów przyjmując, że mają one źródło w reżimie odpowiedzialności za bezpodstawne wzbogacenie, a następnie prawidłowo rozpoznał sprawę i skonstruował prawidłową podstawę faktyczną orzeczenia.

Zagadnienie dopuszczalności drogi sądowej w sprawach o zwrot nie-należnych opłat za wydanie karty pojazdu, pobranych na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 07 2003 r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu (Dz. U. Nr 137, poz. 1310) przed wejściem w życie

z dniem 1 01 2010 r. ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.) było przedmiotem uchwały Sądu Najwyższego z dnia 6 06 2012r. (III CZP 24/12, Biul. SN 2012/6/8).

Sąd Najwyższy uznał w tej uchwale, iż droga sądowa przy dochodzeniu tych roszczeń jest dopuszczalna, a Sąd odwoławczy pogląd ten i związaną z nim ocenę prawną podziela.

W sprawie występuje zatem pozytywna przesłanka procesowa
w postaci dopuszczalności drogi sądowej i jak trafnie ocenił Sąd Rejonowy

w sprawie nie zachodziły przesłanki do odrzucenia pozwu.

Ustalenia faktyczne składające się na podstawę faktyczną orzeczenia mają odniesienie w informacjach zawartych w przywołanych w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia wiarygodnych źródłach dowodowych.

W szczególności Sąd pierwszej instancji prawidłowo ustalił, iż powód uiści opłaty za karty pojazdu, co w drodze domniemania faktycznego wynika

z faktu zarejestrowania przez pozwanego pojazdów (art. 231 k.p.c.) .

Z tych też względów Sąd odwoławczy przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji.

Dokonana przez Sąd Rejonowy ocena prawna ustalonego stanu faktycznego dotycząca istnienia dochodzonych roszczeń oraz ich zakresu jest prawidłowa i Sąd odwoławczy ją podziela oraz przyjmuje za własną (orzecz. SN z dn. 26 04 1935r. III C 473/34, ZB. Urz. 1935r. nr 12, poz. 496).

Natomiast trafnie apelacja zarzuca, iż w sposób wadliwy dokonano oceny podniesionego przez pozwanego zarzutu przedawnienia dochodzonych roszczeń.

W przywołanej w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia uchwale

z dnia 25 11 2011r. wydanej w sprawie o sygn. akt III CZP 67/11 Sąd Najwyższy wyraził pogląd zgodnie z którym „Roszczenie przedsiębiorcy o zwrot nienależnie pobranej opłaty z tytułu wydania karty pojazdu, uiszczonej w związku z reje-stracją pojazdu sprowadzonego w ramach działalności gospodarczej z państwa będącego członkiem Unii Europejskiej, nie jest roszczeniem związanym z prowa-dzeniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 118 k.c. ( OSNC 2012/6/69),

który Sąd odwoławczy oraz zawartą w uzasadnieniu tej uchwały ocenę prawną podziela.

Dokonana przez Sąd pierwszej instancji krytyczna ocena tego poglądu jest wadliwa, gdyż nie uwzględnia w sposób prawidłowy wskazanego w uzasadnieniu uchwały publicznoprawnego charakteru obowiązku uiszczania opłat

za wydanie karty pojazdu, który powstaje niezależnie od tego czy podmiot zobowiązany do jej uiszczenia jest podmiotem gospodarczym i jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy jest on związany z prowadzeniem przedsiębiorstwa ale nie jest związany z prowadzeniem przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej.

W świetle przywołanego poglądu termin przedawnienia dochodzonych przez powoda roszczeń - stosownie do regulacji art. 118 k.c. - wynosi zatem 10 lat a nie jak przyjął Sąd pierwszej instancji 3 lata, wobec czego nie doszło do ich przedawnienia (pozew został wniesiony w dniu 16 10 2014r., tj. przed upływem 10 letniego terminu ich przedawnienia).

Niezależnie od tego, gdyby nawet podzielić krytyczną ocenę tego poglądu zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, to niewątpliwie podniesie przez pozwanego zarzutu przedawnienia dochodzonych roszczeń jest sprzeczne

z zasadami współżycia społecznego w rozumieniu regulacji art. 5 k.c.,

gdyż od organów samorządowych wymaga się przestrzegania obowiązującego prawa i powinny one z urzędu zwrócić nienależnie pobrane opłaty od kart pojazdu, co w świetle tej regulacji czyni go bezskutecznym.

Biorąc zatem powyższe pod uwagę powództwo w zakresie ustalonym przez Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, a w konsekwencji tego również apelacja są uzasadnione i dlatego w oparciu o regulację art. 386 § 1 k.p.c. zmieniono zaskarżony wyrok i zasądzono od pozwanego

na rzecz powódki kwotę 1.700zł z ustawowymi odsetkami od dnia 30 09 2014r. oraz orzeczono o kosztach procesu stosując regulacje art. 100 zd. 1 k.p.c.

Reasumując zaskarżony wyrok jest w części wadliwy i dlatego apelację powoda w tej części uwzględniono zmieniając wyrok w sposób wskazany w sentencji w oparciu o regulację art. 386 § 1 k.p.c. a w pozostałym zakresie apelację jako bezzasadną oddalono na mocy regulacji art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono stosując regulację art. 100 zd. 1 k.p.c., § 12 ust. 1 pkt 1 i § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 09 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1348, z późniejszymi zmianami).