Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 maja 2015r. w S.

odwołania W. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 20 czerwca 2013 r. Nr (...), z dnia 21 czerwca 2013r. Nr (...), z dnia 19 lipca 2013r. Nr (...)

w sprawie W. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury i zwrot nienależnie pobranego świadczenia

I.  zmienia zaskarżoną decyzję z 21 czerwca 2013r. i ustala prawo W. J. do emerytury od 1 lutego 2013r.,

II.  zmienia zaskarżoną decyzję z 20 czerwca 2013r. i ustala prawo W. J. do wypłaty emerytury od 1 lipca 2013r.,

III.  zmienia częściowo zaskarżoną decyzję z 19 lipca 2013r. w ten sposób, że ustala, iż W. J. nie jest zobowiązany do zwrotu kwoty 5671,68 (pięć tysięcy sześćset siedemdziesiąt jeden 68/100) zł pobranej tytułem emerytury za okres od 1 lutego 2013r. do 30 czerwca 2013r., a także kwoty 204,85 (dwieście cztery 85/100) zł tytułem odsetek,

IV.  w pozostałej części oddala odwołanie od decyzji 19 lipca 2013r.

Sygn. akt: IV U 1336/14 UZASADNIENIE

Decyzją z 26 lutego 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. działając na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał W. J. od 1 lutego 2013r. emeryturę. Do ustalenia wysokości świadczenia organ rentowy przyjął okresy składkowe w ilości 18 lat, 10 miesięcy i 4 dni oraz jako okres uzupełniający – okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników w ilości 35 lat i 7 miesięcy (decyzja z 26 lutego 2013r. o przyznaniu emerytury k.52-53 akt emerytalnych).

W dniu 18 czerwca 2013r. wpłynęło do organu rentowego pismo Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...) w W., P. Terenowa w S. z 12 czerwca 2013r. informujące, że do ustalenia prawa i wysokości emerytury rolniczej W. J. zaliczono okres opłacania przez ubezpieczonego składek na ubezpieczenie społeczne rolników w okresie od 1 lipca 1977r. do 4 lutego 2013r. (pismo KRUS z 12 czerwca 2013r. k.60 akt emerytalnych). W następstwie powyższego organ rentowy ustalił, że po wyłączeniu okresu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników, ubezpieczony legitymuje się okresem ubezpieczenia w wymiarze 18 lat, 10 miesięcy i 4 dni (karta przebiegu zatrudnienia k.62 akt emerytalnych). W konsekwencji powyższego, w dniu 20 czerwca 2013r. organ rentowy działając na podstawie art.134 ust.1 pkt 4 i ust.2 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społeczny wydał decyzję o wstrzymaniu od 1 lipca 2013r. wypłaty emerytury na rzecz ubezpieczonego wskazując, że prawo do świadczenia nie istniało, a kolejną decyzją z 21 czerwca 2013r. uchylił decyzję z 26 lutego 2013r. (o przyznaniu prawa do emerytury) i działając na podstawie art.27 i 28 ustawy emerytalnej odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury wskazując, że udowodniony okres ubezpieczenia wynosi 18 lat, 10 miesięcy i 4 dni, zamiast wymaganych 25 lat – zgodnie z art.27 ustawy lub 20 lat – zgodnie z art.28 ustawy (decyzja z 20 czerwca 2013r. o wstrzymaniu wypłaty emerytury k.63-64 akt emerytalnych i decyzja z 21 czerwca 2013r. o odmowie prawa do emerytury k.66 akt emerytalnych). Wreszcie decyzją z 19 lipca 2013r. działając na podstawie art.138 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych organ rentowy stwierdził, że ubezpieczony pobrał nienależne świadczenie (emeryturę) za okres od 1 lutego 2013r. do 30 czerwca 2013r. w łącznej kwocie 6 440,67 złotych i zobowiązał ubezpieczonego do zwrotu w/w kwoty wraz z odsetkami za okres od 14 marca 2013r. do 19 lipca 2013r. ,tj. do dnia wydania decyzji w kwocie 204,85 złotych (decyzja z 19 lipca 2013r. o zwrocie nienależnie pobranych świadczeń k.73 akt emerytalnych).

Odwołania od decyzji z 20 czerwca 2013r. o wstrzymaniu wypłaty emerytury, od decyzji z 21 czerwca 2013r. o odmowie prawa do emerytury i od decyzji z 19 lipca 2013r. o zwrocie nienależnie pobranego świadczenia złożył ubezpieczony W. J. zarzucając, że choć organ rentowy nie powołał w zaskarżonych decyzjach przepisu art.114 ust.1 ustawy emerytalnej to w istocie zastosował ten przepis, a nie było do tego przesłanek, gdyż w sprawie nie doszło do przedłożenia żadnych nowych dowodów, które nie istniałyby przed wydaniem tych decyzji. Nie ujawniono też żadnych okoliczności, które istniałyby przed wydaniem decyzji z 26 lutego 2013r. o ustaleniu prawa do emerytury i miały wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość. W jego ocenie organ rentowy dysponując tym samym materiałem dowodowym dokonał jedynie odmiennej oceny zgromadzonych dowodów, a to nie uzasadnia wznowienia postępowania w sprawie zakończonej prawomocną decyzją o ustaleniu prawa do emerytury. Wskazując na powyższe ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonych decyzji poprzez ustalenie, że przysługuje mu prawo do emerytury i do jej wypłaty od 1 lipca 2013r., a także że nie jest zobowiązany do zwrotu emerytury pobranej w okresie od 1 lutego 2013r. do 30 czerwca 2013r. (odwołania zarejestrowane pod sygnaturami akt: IV U 1173/13, IV U 1174/13 i IV U 1175/13).

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonych decyzjach (odpowiedzi organu rentowego na odwołania k.5-6 akt IV U 1173/13, k.4-5 akt IV U 1174/13 i k.4-5 akt IV U 1175/13).

Wyrokiem z 29 maja 2014r. Sąd Okręgowy w Siedlcach, po łącznym rozpoznaniu odwołań ubezpieczonego od decyzji z 20 czerwca 2013r., 21 czerwca 2013r. i 19 lipca 2013r. oddalił wszystkie trzy odwołania. W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy wskazał, że ubezpieczony występując w dniu 11 lutego 2013r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o emeryturę i wnosząc o zaliczenie do okresu ubezpieczenia okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników nie wskazał, że uprzednio otrzymał decyzję o przyznaniu prawa do emerytury rolniczej, w związku z czym wydając decyzję z 26 lutego 2013r. o przyznaniu ubezpieczonemu emerytury organ rentowy nie wiedział, że ubezpieczony jest uprawniony do emerytury rolniczej i że okres ubezpieczenia społecznego rolników przyjęty do ustalenia prawa do emerytury został już uprzednio uwzględniony przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego do emerytury rolniczej. W konsekwencji, z chwilą powzięcia przez organ rentowy wiedzy o ustaleniu prawa ubezpieczonego do emerytury rolniczej z uwzględnieniem okresu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników organ rentowy był uprawniony do wydania zaskarżonych decyzji. Ubezpieczony nie spełnił bowiem przesłanek do nabycia prawa do emerytury i zobowiązany jest do zwrotu pobranych świadczeń za okres od lutego do czerwca 2013r. (wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z 29 maja 2014r. k.14 i jego uzasadnienie k.21-24 akt sprawy).

Na skutek apelacji ubezpieczonego od w/w wyroku z 29 maja 2014r. Sąd Apelacyjny w Lublinie wyrokiem z 22 października 2014r. uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia Sądowi Okręgowemu w Siedlcach. W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny wskazał, że organ rentowy przyznając ubezpieczonemu decyzją z 26 lutego 2013r. emeryturę nie wskazał, na podstawie którego z przepisów – art.27 czy art.28 ustawy emerytalnej ustalił to prawo, przez co nie wiadomo, jakie przesłanki co do stażu ubezpieczeniowego powinny być spełnione, aby ubezpieczony nabył prawo do tego świadczenia. A skoro tak, to w ustalonym stanie faktycznym nie można stwierdzić, czy ubezpieczony spełnił te przesłanki. Ponadto wobec braku akt emerytalnych ubezpieczonego z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego nie wiadomo jakie okresy ubezpieczenia społecznego rolników zaliczono ubezpieczonemu do uzyskania prawa do emerytury rolniczej. Skoro zaś nie wiadomo, czy ubezpieczony spełnia przesłanki do nabycia emerytury na podstawie art.27 lub art.28 ustawy emerytalnej, to nie wiadomo również, czy istnieją przesłanki do zwrotu przez ubezpieczonego świadczenia pobranego w okresie od lutego do czerwca 2013r. Brak tych ustaleń powoduje, że sprawa nie mogła być uznana za wyjaśnioną do rozstrzygnięcia, co skutkowało koniecznością jej uchylenia do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 22 października 2014r. k.34 i jego uzasadnienie k.36-43 akt sprawy).

W toku ponownego rozpoznania sprawy Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Ubezpieczony W. J. urodził się w dniu (...) W dniu 30 stycznia 2013r., a zatem w wieku niespełna 69 lat ubezpieczony wystąpił do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z wnioskiem o emeryturę rolniczą. W kwestionariuszu dotyczącym okresów podlegania ubezpieczeniu ubezpieczony wskazał, że w okresie od 1 sierpnia 1961r. do 31 maja 1980r. pracował zawodowo, a ponadto w okresie od 1 lipca 1977r. do nadal pracuje we własnym gospodarstwie rolnym (wniosek o emeryturę rolniczą i kwestionariusz dotyczący okresów podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników k.1-2 akt emerytalnych KRUS). Do wniosku ubezpieczony załączył zaświadczenie Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z 28 stycznia 2013r., z którego wynika, że od 1 lipca 1977r. do nadal podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłaca składki na to ubezpieczenie, z wyjątkiem okresu od 1 lipca 1977r. do 30 czerwca 1982r., w którym jako młody rolnik korzystał z ustawowego zwolnienia od opłacania składek (zaświadczenie z 28 stycznia 2013r. k.3-8 akt emerytalnych KRUS).

W wyniku rozpoznania powyższego wniosku, decyzją z 4 lutego 2013r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał ubezpieczonemu od 1 stycznia 2013r. emeryturę rolniczą. Do ustalenia prawa i wysokości świadczenia powyższy organ rentowy przyjął okres podlegania ubezpieczonego ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1 lipca 1977r. do chwili wydania decyzji ,tj. 4 lutego 2013r. w wymiarze 35 lat, 7 miesięcy i 4 dni (decyzja z 4 lutego 2013r. o przyznaniu emerytury rolniczej oraz raport ustalenia uprawnień do świadczenia k.19 i 20-21 akt emerytalnych KRUS).

Następnie w dniu 11 lutego 2013r. wpłynął do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniosek ubezpieczonego o emeryturę, w którym wskazał, że nie zgłaszał wniosku o emeryturę w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, a kwestionariuszu dotyczącym okresów składkowych i nieskładkowych podał, że w okresie od 28 lipca 1961r. do 31 maja 1980r. był zatrudniony w Zakładach (...) w S., a od 1 lipca 1977r. do nadal podlga ubezpieczeniu społecznemu rolników (wniosek o emeryturę i kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych k.1-4 akt emerytalnych). Do wniosku ubezpieczony załączył zaświadczenie Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z 31 stycznia 2013r. o podleganiu ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1 lipca 1977r. do nadal i braku zaległości w opłacie składek oraz świadectwo pracy z 29 maja 1980r. stwierdzające, że w okresie od 28 lipca 1961r. do 31 maja 1980r., a zatem przez 18 lat, 10 miesięcy i 4 dni ubezpieczony był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy Zakładach (...) w S. (zaświadczenie KRUS z 31 stycznia 2013r. i świadectwo pracy z 29 maja 1989r. k.5-6 akt emerytalnych).

W wyniku rozpoznania powyższego wniosku decyzją z 26 lutego 2013r. organ rentowy działając na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał W. J. od 1 lutego 2013r. ,tj. od miesiąca zgłoszenia wniosku, emeryturę. Do ustalenia wysokości świadczenia organ rentowy przyjął okresy składkowe w ilości 18 lat, 10 miesięcy i 4 dni - okres zatrudnienia w Zakładach (...) oraz okres uzupełniający - okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników w ilości 35 lat i 7 miesięcy. Wysokość emerytury wyniosła 1 248,19 złotych, a po waloryzacji od 1 marca 2013r. - 1 298,12 złotych miesięcznie (karta przebiegu zatrudnienia i decyzja z 26 lutego 2013r. o przyznaniu emerytury k.50 i 52-53 akt emerytalnych).

Po otrzymaniu z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego informacji o ustaleniu prawa ubezpieczonego do emerytury rolniczej (pismo KRUS z 20 marca 2013r. k.54 akt emerytalnych) oraz informacji z 12 czerwca 2013r. o zaliczeniu do ustalenia prawa do emerytury rolniczej i jej wysokości okresu podlegania W. J. ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1 lipca 1977r. do 4 lutego 2013r.(pismo z 12 czerwca 2013r. k.60 akt emerytalnych), a zatem tego samego okresu, który uwzględniono do ustalenia emerytury w powyższej decyzji z 26 lutego 2013r., zaskarżoną decyzją z 20 czerwca 2013r. organ rentowy wstrzymał od 1 lipca 2013r. wypłatę emerytury na rzecz ubezpieczonego, a kolejną zaskarżoną decyzją z 21 lipca 2013r. uchylił decyzję z 26 lutego 2013r. o przyznaniu emerytury i ponownie rozpoznając wniosek ubezpieczonego o emeryturę z 11 lutego 2013r. odmówił mu tego świadczenia wobec niewykazania co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych wymaganych przez art.28 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (decyzje z 20 czerwca 2013r. i 21 czerwca 2013r. k.63-64 i 66 akt emerytalnych). Następnie trzecią zaskarżoną decyzją z 19 lipca 2013r. organ rentowy zobowiązał ubezpieczonego do zwrotu nienależnie pobranej emerytury za okres od 1 lutego 2013r. do 30 czerwca 2013r. w kwocie 6 440,67 złotych wraz z odsetkami w kwocie 204,85 złotych (decyzja z 19 lipca 2013r. k.73 akt emerytalnych).

Ubezpieczony będąc urodzonym w dniu (...) 16. rok życia ukończył w dniu (...). W tym czasie ubezpieczony zamieszkiwał wraz z rodzicami C. i W. małżonkami J. we wsi S. D. gmina S., gdzie rodzice ubezpieczonego od 1943r. prowadzili gospodarstwo rolne o powierzchni użytków rolnej wynoszącej 5,50 ha (zaświadczenia Urzędu Gminy w S. z 22 stycznia 2015r. o wpisie ubezpieczonego do rejestru (...) oraz o gospodarstwie rolnym posiadanym przez rodziców ubezpieczonego w latach 1943-1965 - k.57-58 akt sprawy). W chwili ukończenia 16. roku życia ubezpieczony był już po szkole podstawowej, którą ukończył w 1957r. i od 1958r. kontynuował naukę w szkole zawodowej w S. przy ul. (...). S. są oddalone od wsi S. D. o około 10-11 km. Ubezpieczony dojeżdżał do S. pociągiem ze stacji S., a z rodzinnej wsi dochodził na stację w S. pieszo. Łącznie droga z domu do szkoły zabierała mu godzinę w jedną stronę. Ucząc się w szkole zawodowej i mieszkając z rodzicami ubezpieczony codziennie pracował w gospodarstwie rolnym rodziców. Rodzice ubezpieczonego nie pracowali zawodowo, zajmowali się wyłącznie uprawą roli. W swoim gospodarstwie uprawiali zboże, ziemniaki, hodowali zwierzęta w postaci kilku sztuk krów, około 10 do 15 sztuk trzody chlewnej jednocześnie. Mieli konia do prac polowych. W gospodarstwie rolnym nie było maszyn poza prostymi maszynami konnymi typu brony. Ubezpieczony był najstarszy z rodzeństwa. Miał o 4 lata młodszą siostrę i o 14 lat młodszego brata. Codziennie po powrocie ze szkoły od około godziny 16 przez około 5-6 godzin pracował w gospodarstwie rolnym wykonując wszystkie potrzebne prace w obejściu – przy zwierzętach i w polu. Ubezpieczony ukończył szkołę zawodową w czerwcu 1961r. i w dniu 28 lipca 1961r. podjął pracę zawodową w Zakładach (...) w S.. Nadal mieszkał w rodzinnym domu, a w 1965r. rodzice przepisali na niego jedną z działek rolnych. Z czasem ubezpieczony powiększał swoje gospodarstwo, tak iż obecnie jego powierzchnia ogólna wnosi 21,38 ha i zajął się uprawą owoców – porzeczek, truskawek (zaświadczenie Urzędu Gminy w S. z 22 stycznia 2015r. k.59 akt sprawy, zeznania ubezpieczonego k.63v-64 – nagranie od minuty 2 do 23 i k. 71v – nagranie od minuty 6 do 15, zeznania świadków: L. W. i A. C. k.55-56 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania W. J. od decyzji z 20 czerwca 2013r. o wstrzymaniu wypłaty emerytury i od decyzji z 21 czerwca 2013r. o odmowie prawa do emerytury okazały się uzasadnione, a odwołanie od decyzji z 19 lipca 2013r. zobowiązującej do zwrotu emerytury pobranej od lutego do czerwca 2013r. okazało się w znacznej części uzasadnione.

Należy przypomnieć, że zaskarżone decyzje wydane zostały po tym, jak organ rentowy powziął informację, że do ustalenia prawa i wysokości emerytury ustalonej w decyzji z 26 lutego 2013r. przyjęto okres podlegania W. J. ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1 lipca 1977r. do 31 stycznia 2013r., czyli ten sam okres, który już wcześniej – w decyzji z 4 lutego 2013r. - przyjął Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego do ustalenia emerytury rolniczej. Nie ulega wątpliwości, że świetle regulacji zawartej w art.10 ust.3 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych niemożliwe było uwzględnienie do okresu, od którego zależy prawo do emerytury okresu podlegania W. J. ubezpieczeniu społecznemu rolników w sytuacji, gdy ten sam okres został już wcześniej przyjęty do ustalenia prawa do emerytury na podstawie przepisów o ubezpeiczeniu społecznym rolników. Analiza okoliczności sprawy prowadzi jednak do wniosku, że ubezpieczony legitymuje się okresem wymaganym do nabycia prawa do emerytury w myśl przepisów ustawy emerytalnej. Ubezpieczony urodził się w dniu (...), a zatem zastosowanie w sprawie znajdzie przepis art.28 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r., którzy nie osiągnęli okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art.27 ust.1 pkt 2 (czyli w wymiarze 25 lat – w przypadku mężczyzn), przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1.  osiągnęli wiek emerytalny, o którym mowa w art.27 ust.2 i 3 - wynoszący – w przypadku mężczyzn urodzonych do 31 grudnia 1947r. - co najmniej 65 lat,

2.  mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący w przypadku mężczyzn co najmniej 20 lat.

Bezsporne jest, że w chwili wystąpienia z wnioskiem o emeryturę ,tj. w dniu 11 lutego 2013r. ubezpieczony miał już ukończony 65. rok życia. Spełniał również przesłankę okresów składkowych i nieskładkowych w wymiarze co najmniej 20 lat. Niesporne jest również to, że to okresu tego zaliczyć należy okres zatrudnienia ubezpieczonego w Zakładach (...) w S. trwający od 28 lipca 1961r. do 31 maja 1980r., a zatem przez 18 lat, 10 miesięcy i 4 dni (świadectwo pracy k.6 akt emerytalnych). Do okresu wymaganego do emerytury zaliczyć należy ponadto okres pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców od chwili ukończenia przez niego 16. roku życia ,tj. od 2 lutego 1960r. Jak wynika z wcześniejszych ustaleń Sądu w chwili ukończenia 16. roku życia ubezpieczony mieszkał z rodzicami i uczył się w szkole zawodowej w S.. Jednocześnie stale ,tj. codziennie w wymiarze po 5-6 godzin pracował w gospodarstwie rolnym rodziców. W przekonaniu Sądu wiarygodność zeznań ubezpieczonego co do jego pracy w gospodarstwie rolnym rodziców nie budzi wątpliwości. Dotyczy to początku lat 60-tych ubiegłego wieku, kiedy rolnictwo w Polsce nie było zmechanizowane i opierało się głównie na pracy rąk właścicieli ziemi. Rodzice ubezpieczonego nie mieli innego źródła utrzymania i nie ulega wątpliwości, że ubezpieczony jako najstarsze dziecko pomagał rodzicom w pracy w gospodarstwie rolnym, które obejmowało zarówno uprawę gruntów o powierzchni 5,50 ha, jak i hodowlę zwierząt, a praca ta miała istotne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa rolnego. Pracę tę ubezpieczony wykonywał do chwili podjęcia w/w pracy zawodowej w Zakładach (...) w S., co nastąpiło w dniu 28 lipca 1961r. Okres pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców liczony od chwili ukończenia przez niego 16. roku życia do chwili podjęcia pracy zawodowej obejmuje zatem okres od 2 lutego 1960r. do 27 lipca 1961r., co stanowi 1 rok, 5 miesięcy i 25 dni. Okres ten dodany do okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Zakładach (...) w S. w wymiarze 18 lat, 10 miesięcy i 4 dni daje okres ubezpieczenia w wymiarze 20 lat, 3 miesiące i 29 dni, co oznacza, że ubezpieczony legitymuje się co najmniej 20-letnim okresem ubezpieczenia wymaganym do nabycia emerytury w myśl art.28 ustawy emerytalnej. Nie może być wątpliwości, że wskazany okres pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym może być zaliczony do okresu wymaganego do nabycia emerytury na podstawie art.10 ust.1 pkt 3 ustawy emerytalnej. Okres ten nie był bowiem zaliczony do emerytury rolniczej ubezpieczonego ustalonej decyzją Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z 4 lutego 2013r. (vide: ustalenia faktyczne).

W świetle powyższego stwierdzić należało, że w dniu 1 lutego 2013r. ,tj. w pierwszym dniu miesiąca, w którym ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o emeryturę spełniał on przesłanki do emerytury, o których mowa w art.28 ustawy emerytalnej. W konsekwencji tego decyzja organu rentowego z 20 czerwca 2013r. wstrzymująca wypłatę emerytury na rzecz ubezpieczonego od 1 lipca 2013r. była nieuzasadniona, tak samo jak wydana dzień później - w dniu 21 czerwca 2013r. decyzja odmawiająca ubezpieczonemu prawa do emerytury przyznającej pierwotnie decyzją z 26 lutego 2013r. od 1 lutego 2013r. Mając to na uwadze Sąd zmienił obie w/w decyzje w ten sposób, że ustalił, że ubezpieczonemu przysługuje prawo do emerytury od 1 lutego 2013r., a także prawo do wypłaty emerytury od 1 lipca 2013r. - pkt I i II wyroku.

Wobec ustalenia, że ubezpieczony nabył prawo do emerytury od 1 lutego 2013r., nie można uznać, aby w okresie od 1 lutego 2013r. do 30 czerwca 2013r. ubezpieczony pobrał nienależnie emeryturę, co stwierdził organ rentowy w trzeciej z zaskarżonych decyzji – z 19 lipca 2013r. Z uwagi jednak na to, że ustalając wysokość emerytury ubezpieczonego organ rentowy przyjął pierwotnie okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników w wymiarze 35 lat i 7 miesięcy (vide: decyzja z 26 lutego 2013r. k.52 akt emerytalnych) Sąd ustalił wysokość emerytury ubezpieczonego nabytej na podstawie art.28 ustawy emerytalnej przy uwzględnieniu okresu pracy ubezpieczonego w Zakładach (...) oraz w gospodarstwie rolnym rodziców od 2 lutego 1960r. do 27 lipca 1961r. Z pisma organu rentowego z 20 maja 2015r. (na k.77 akt sprawy) wynika, że ustalona przy przyjęciu tych okresów emerytura ubezpieczonego wynosiłaby od 1 lutego 2013r. - 1 099,16 złotych miesięcznie, a na skutek waloryzacji od 1 marca 2013r. wynosiłaby 1 143,13 złotych miesięcznie (1 099,16 x 104,0% ,tj. wskaźnik waloryzacji emerytur i rent w 2013r. - vide: Komunikat Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 13 lutego 2013r. - Monitor Prawniczy z 2013r. poz.78). Na marginesie wskazać należy, że w w/w piśmie z 20 maja 2015r. (na k.77 akt sprawy) organ rentowy wskazał omyłkowo na waloryzację od marca 2015r. Tak więc, w okresie od 1 lutego 2013r. do 30 czerwca 2013r. ubezpieczony był uprawniony do pobrania emerytury w wysokości 1 099,16 złotych za luty 2013r. i po 1 143,13 złotych za miesiące: marzec, kwiecień, maj i czerwiec 2013r., co łącznie stanowi 5 671,68 złotych. Z uwagi na to, że emerytura ustalona w decyzji z 26 lutego 2013r. była w wyższej kwocie wynosząc 1 248,19 złotych za luty 2013r. i po 1 298,12 złotych za miesiące od marca do czerwca 2013r. (vide: decyzja k.52 akt emerytalnych), a łącznie wypłacona z tego tytułu kwota wyniosła 6 440,67 złotych, Sąd zmienił częściowo zaskarżoną decyzję z 19 lipca 2013r. i ustalił, że ubezpieczony nie jest zobowiązany do zwrotu wyżej ustalonej kwoty 5 671,68 złotych, a także odsetek określonych w decyzji z 19 lipca 2013r. na kwotę 204,85 złotych - pkt III wyroku. W przekonaniu Sądu nie ma żadnych podstaw do żądania od ubezpieczonego odsetek i to niezależnie od kwoty w jakiej ubezpieczony powinien od 1 lutego 2013r. pobierać emeryturę. Zgodnie z art.84 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nienależnie pobrane (wypłacone) świadczenia podlegają zwrotowi z odsetkami w wysokości i na zasadach określanych przepisami prawa cywilnego. Zgodnie z art.481§1 kc jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia. W niniejszej sprawie ubezpieczony dowiedział się o żądaniu zwrotu nienależnie pobranego świadczenia dopiero z chwila doręczenia mu zaskarżonej decyzji. Nie mógł zatem już w dacie wydawania decyzji przez organ rentowy pozostawać w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 16 grudnia 2008r. w sprawie I UK 154/08, OSNP 2010/11-12/148). Reasumując uznać należało, że ubezpieczony obowiązany jest do zwrotu jedynie różnicy między kwotą 6 440,67 złotych a kwotą 5 671,68 złotych i w zakresie tej kwoty jego odwołanie od decyzji z 19 lipca 2013r. podlegało oddaleniu – pkt IV wyroku.

Mając to na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§2, a w odniesieniu do decyzji z 19 lipca 2013r. częściowo na podstawie art.477 ¹⁴§1 kpc orzekł jak w sentencji wyroku.