Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt XIII Ga 653/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 13 maja 2015r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie z wniosku (...) Spółki z ograniczona odpowiedzialnością z siedzibą w B., oddalił wniosek o zmianę wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym - rejestrze przedsiębiorców. Powyższe orzeczenie Sąd I instancji oparł na następujących przesłankach: w dniu 7 lipca 2011r. pełnomocnik wnioskodawcy (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. z siedzibą w B. umocowany przez Z. M. i T. S. złożył wniosek o wpis zmian w zakresie składu rady nadzorczej przez wykreślenie S. H. (1) i wpisanie B. G. i wpisu wzmianki o złożeniu sprawozdania finansowego za 2010r., sprawozdania z działalności spółki za 2010r. i uchwały Zgromadzenia Wspólników o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za 2010r. Do wniosku załączono dokumenty : protokół notarialny Zgromadzenia Wspólników z dnia 30 czerwca 2011r. zwołanego przez skład zarządu w osobach D. Ł., Z. M. i T. S. zawierający uchwałę numer (...) o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za 2010r. i uchwałę (...) o sposobie pokrycia straty i uchwałę nr (...) w sprawie zatwierdzenia sprawozdania z działalności zarządu. Sprawozdanie finansowe i sprawozdanie z działalności podpisali w dniu 13 czerwca 2011r. D. Ł. (1), Z. M. i T. S. jako zarząd. Postanowieniem z dnia 27 października 2011r. referendarz zawiesił postępowanie wobec stwierdzenia że rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania cywilnego. Przyjął, iż wobec zawisłych przed sądem postępowań dotyczących władz spółki nie można ustalić kto na chwilę zawieszenia postępowania wchodzi w skład zarządu. Postanowieniem z dnia
6 sierpnia 2014r. postępowanie zostało podjęte. W piśmie z dnia 28 lipca 2014r., złożonym w dniu 22 sierpnia 2014r., D. Ł. (1), Z. M. i T. S. potwierdzili czynności dokonane w okresie od 18 czerwca 2009r. do dnia 28 lipca 2014r. przez pełnomocnika radcę prawnego T. K.. Postanowieniem z dnia 11 grudnia 2014r. odmówiono wpisu wzmianek o złożeniu dokumentów finansowych wobec stwierdzenia braku podpisów osób wchodzących w skład prawidłowo powołanego zarządu na dzień jego sporządzenia. Pełnomocnik wnioskodawcy zaskarżył powyższe orzeczenie i wniósł o wpis zgodnie z wnioskiem. Wobec skutecznego wniesienia skargi orzeczenie referendarza straciło moc. Wnioskująca spółka została wezwana do usunięcia w terminie 7 dni pod rygorem odmowy wpisu przeszkody do dokonania wpisu wzmianek o złożonym sprawozdaniu finansowym, sprawozdaniu z działalności przez podpisanie ze wskazaniem daty złożenia podpisów sprawozdania finansowego/rachunku zysków i strat, bilansu i informacji dodatkowej i sprawozdania z działalności za 2010r. przez aktualny zarząd w osobach Z. M. i T. S. i D. Ł. (2). Ewentualnie złożenia wskazanych dokumentów w oryginale lub kserokopii potwierdzonej notarialnie podpisanych przez aktualny zarząd ze wskazaniem daty złożenia podpisów. Na wstępie należy stwierdzić, iż aktualnie do rejestru wpisany jest zarząd w osobach D. Ł. (1), Z. M. i T. S.. Zarząd został powołany przez radę nadzorczą /także wpisaną do rejestru/ powołaną na Zgromadzeniu Wspólników zwołanym przez kuratora ustanowionego przez sąd w trybie art. 42 k.c. Sąd I instancji przyjął, że na dzień podjęcia postępowania w przedmiotowej sprawie osoby podpisane pod wnioskiem posiadają legitymację procesową do złożenia wniosku i reprezentowania spółki w tym postępowaniu jako aktualnie legalny i działający zarząd. Za podstawę wpisu zgodnie z art. 316 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. Sąd bierze pod uwagę stan rzeczy istniejący w chwili orzekania. Przepis ten współgra z zasadą aktualności i prawdziwości danych w rejestrze. Niewątpliwie zbytecznym i sprzecznym z powołanymi zasadami byłoby ujawnianie w rejestrze danych, które straciły aktualność lub są aktualne i wpisane. Wobec ujawnienia w rejestrze aktualnego składu rady nadzorczej wniosek w zakresie zmian w składzie rady nadzorczej przez wykreślenie S. H. (1) już wykreślonego na skutek postanowienia sądu z dnia 24 lutego 2012r. i wpisanie B. G., która na dzień orzekania w przedmiotowej sprawie jest wpisana do rejestru jako członek obecnej rady nadzorczej należało oddalić. Kwestią wymagającą wyjaśnienia, zdaniem Sądu I instancji, była natomiast ocena prawidłowości złożonych dokumentów w zakresie wynikającym z ustawy o rachunkowości i prawidłowości uchwał zgromadzenia wspólników o zatwierdzeniu dokumentów finansowych. Zgodnie bowiem z art. 23 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym / Dz.U.2013.1203 j.t./. Sąd rejestrowy bada czy dołączone do wniosku dokumenty są zgodne pod względem formy i treści z przepisami prawa. Zgodnie z art. 52 ust. 2 ustawy z dnia 29 09 1994r. o rachunkowości /Dz.U.2013.330 j.t. / sprawozdanie finansowe podpisuje - podając zarazem datę podpisu - osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych, i kierownik jednostki, a jeżeli jednostką kieruje organ wieloosobowy - wszyscy członkowie tego organu. Odmowa podpisu wymaga pisemnego uzasadnienia dołączonego do sprawozdania finansowego. A na podstawie art. 49 ust. 1 ustawy o rachunkowości kierownik jednostki sporządza, wraz z rocznym sprawozdaniem finansowym, sprawozdanie z działalności jednostki. Kierownik jednostki czyli zarząd zapewnia sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego i przedstawia je właściwym organom, zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy. Zgodnie z
art. 53 ust 1 wskazanej ustawy roczne sprawozdanie finansowe jednostki, podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzający w przypadku spółki zgromadzenie wspólników, nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego. Przedmiotem weryfikacji jest zgodność dokumentów z zasadami wynikającymi z art. 52 i 49 ustawy o rachunkowości. Na podstawie wskazanych przepisów sporządzenie sprawozdania finansowego za 2010r., sprawozdania z działalności za 2010r. powinny zapewnić i sporządzone podpisać osoby wchodzące w skład zarządu w okresie od 31 grudnia 2010r. a zgromadzenie dla swej ważności powinno być zwołane przez zarząd lub radę nadzorczą, których skład nie budzi wątpliwości w okresie co najmniej od daty zwołania zgromadzenia zgodnie z art. 235 § 1 i 2k.s.h. oraz § 16 ust. 3 umowy. Zaproszenia na zgromadzenie dla wspólników, które odbyło się 30 czerwca 2011r. pochodzą z 30 marca 2011r., a sprawozdanie finansowe zostało podpisane 16 czerwca 2011r. przez Z. M., T. S. i D. Ł. (2). Na dzień 30 marca 2011r. dalej Z. M., T. S. i D. Ł. (2) nie wchodzili w skład zarządu. W uzasadnieniu orzeczenia oddalającego apelację na postanowienie sądu rejonowego o ustanowieniu kuratora dla spółki na podstawie art. 42 k.c. Sąd Okręgowy w Łodzi przyjął iż uchwałami rady nadzorczej z dnia 18 czerwca 2009r. odwołano zarząd w składzie (...), Z. M. i T. S. i powołano zarząd w składzie (...), J. W. i K. K.. Należy stwierdzić że wstrzymanie wykonania wskazanych uchwał Z W nastąpiło postanowieniem Sądu Okręgowego w sprawie X GC 221/09 z dnia 2 września 2013r. Sąd Okręgowy przyjął także, że dniu 31 maja 2010r. powołano do zarządu S. T. i D. D.. W związku z rezygnacja w dniu 21 czerwca 2010r. powołano do zarządu B. T.. A w dniu 19 sierpnia 2010r. powołano do zarządu M. S. jako prezesa i K. W. na stanowisko wiceprezesa. Na zgromadzeniu wspólników z dnia 3 lutego 2011r. Rada nadzorcza spółki w składzie (...), A. G., A. P., M. T. i M. B. nie została skutecznie odwołana a jednocześnie powołano do rady nadzorczej J. Z., S. H. (2), C. Ł., P. B. i A. W.. W sytuacji gdy nie odwołano skutecznie rady nadzorczej w wyżej wskazanym składzie nie było podstaw do powołania kolejnej rady nadzorczej i uchwały o powołaniu kolejnych 5 osób do rady należało uznać za sprzeczne z art. 215§ 1 k.s.h. w zw. z § 20 umowy spółki stosownie do którego rada liczy od 5 do 7 osób. W dniu 3 lutego 2011r. zostały podjęte przez rady nadzorcze w różnym składzie osobowym uchwały o powołaniu dwóch zarządów. Rada nadzorcza w składzie (...), S. H. (2), C. Ł., P. B. i A. W. powołała zarząd w składzie (...), Z. M. i T. S.. Rada nadzorcza w składzie (...), A. G., A. P., M. T. i M. B. powołała zarząd w składzie (...), D. D. i K. W.. W konsekwencji należało uznać że uchwała rady nadzorczej o powołaniu zarządu w składzie (...), D. D. i K. W. była prawidłowa i skuteczna Natomiast osoby powołujące zarząd w składzie (...), Z. M. i T. S. nie były członkami rady nadzorczej dlatego nie mogły skutecznie powołać zarządu.
Na podstawie uchwały rady nadzorczej w składzie (...), M. T., A. P., A. G. (M. B. usprawiedliwił swoją nieobecność) z dnia 22 marca 201 lr., powołano J. S. na wiceprezesa zarządu, powierzono funkcję wiceprezesa M. S. oraz na podstawie § 20 ust. 8 pkt 1 aktu założycielskiego spółki powierzono funkcję prezesa D. D.. M. S. zrezygnował z pełnionej funkcji prezesa a K. W. z funkcji członka zarządu w dniu 22 marca 2011 r. W tym samym dniu rada nadzorcza podjęła uchwałę o powołaniu D. D. na prezesa zarządu oraz M. S. i J. S. na wiceprezesów. D. D. złożył rezygnację z funkcji prezesa zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. ze skutkiem na dzień 31 grudnia 2011r. Wcześniej taką rezygnację złożył K. W., na miejsce którego został powołany J. S.. W tej sytuacji należy stwierdzić, iż skład osobowy zarządu spółki przestawiał się następująco: M. S. i J. S.. Biorąc pod uwagę treść § 20 aktu założycielskiego spółki, z którego wynika kompetencja rady nadzorczej spółki (...) do powołania członka zarządu i powierzenia mu określonej funkcji prezesa bądź wiceprezesa zarządu, należy zauważyć i podkreślić, iż wobec rezygnacji M. S. z funkcji wiceprezesa zarządu i powierzenia mu funkcji prezesa, uchwala rady nadzorczej w powyższym zakresie nie mogła wywołać zamierzonego skutku prawnego. Skoro bowiem akt założycielski spółki określił uprawnienia rady nadzorczej jako koniunkcyjne spełnienie dwóch przesłanek, a mianowicie powołania na członka zarządu i powierzenia danej osobie określonej funkcji w zarządzie, to samo powierzenie M. S. funkcji prezesa zarządu bez jednoczesnego powołania go na członka tegoż organu było sprzeczne z umową spółki. Wobec powyższego należało przyjąć, iż w skład organu reprezentującego spółkę (...) wchodzi wyłącznie jedna osoba, a mianowicie J. S.. Na skutek prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 20 maja 2013r. w sprawie XGC 628/12 z powództwa M. G. przeciwko spółce ustalił iż uchwały rady nadzorczej z dnia 22 marca 2011r. w składzie (...), A. G., A. P., M. T. i M. B. o powołaniu do zarządu J. S., M. S. i D. D. nie istnieją. Reasumując Sąd Rejonowy podkreślił, że na dzień sporządzenia zaproszeń, zwołania i odbycia zgromadzenia w dniu 30 czerwca 2011r. w spółce nie było legalnie i prawidłowo powołanego zarządu. Stan niepewności samych wspólników znalazł odzwierciedlenie także w protokole zgromadzenia z 3 lutego 2011r., wobec przeprowadzenia głosowania w przedmiocie udzielenia absolutorium wszystkim osobom podającym się za zarząd i radę nadzorczą. Podkreślił ponadto, że pełnomocnik wnioskodawcy nie kwestionując konieczności potwierdzenia czynności prawnych i procesowych zdziałanych przez niego w okresie od dnia 18 czerwca 2009r. do dnia 28 lipca 2014r. na skutek umocowania przez D. Ł., Z. M. i T. S., złożył w dniu 22 sierpnia 2014r. do przedmiotowego wniosku oświadczenie tych osób jako już legalnego zarządu spółki o potwierdzeniu czynności dokonanych przez pełnomocnika. Skoro na dokumentach finansowych widnieją podpisy osób /D. Ł. (1), Z. M. i T. S./ nie będących zarządem i braku zarządu w spółce zasadnym było zobowiązanie przez sąd do podpisania przez nich jako aktualnego kierownika jednostki ze wskazaniem daty podpisu tych dokumentów. Postanowienie z dnia 8 kwietnia 2015r. zostało doręczone pełnomocnikowi wnioskodawcy w dniu 13 kwietnia 2015r. Termin do uzupełnienia braku upłynął bezskuteczne w dniu 20 kwietnia 2015r. Brak wykonania zobowiązania skutkuje odmową wpisu w zakresie wzmianki o złożeniu sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności zarządu za rok 2010. Z tych samych powodów Sąd Rejonowy odmówił także wpisu wzmianki o złożeniu uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za ten okres bowiem w obrocie prawnym na dzień zwołania i odbycia zgromadzenia w spółce nie było zarządu, który mógł podpisać wymagane dokumenty księgowo finansowe.

Powyższe orzeczenie w całości apelacją zaskarżył wnioskodawca, który zarzucając rozstrzygnięciu naruszenie następujących przepisów:

1.  art. 23 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym poprzez zaniechanie samodzielnej oceny, czy osoby które podpisały sprawozdanie finansowe spółki za rok obrachunkowy 01.01.2010-31.12.2010 r. wchodziły w dacie sporządzenia sprawozdania do zarządu Spółki, czy też nie,

2.  art. 177 § 1 pkt. 1 k.p.c. przez jego niezastosowanie, pomimo faktu, że w przypadku zaniechania samodzielnej oceny składu osobowego zarządu Spółki, okoliczność ta zależy od toczącego się przed Sądem Okręgowym w Łodzi postępowania o sygn. akt X GC 221/09,

wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia w całości i uwzględnienie wniosku D. w przedmiocie ujawnienia w rejestrze wzmianki o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego Spółki za okres 01.01.2010 do dnia 31.12.2010 oraz sprawozdania z działalności za w/w okres; względnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Łodzi-Śródmieścia z zaleceniem rozważenia zawieszenia postępowania rejestrowego w oparciu o dyspozycję art. 177 § 1 pkt. 1 k.p.c. do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy zawisłej przed Sądem Okręgowym w Łodzi za sygn. akt X GC 221/09.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawcy podlegała oddaleniu jako bezzasadna. Wbrew stanowisku skarżącego Sąd I instancji nie naruszył obowiązku wynikającego z przepisu art. 23 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym w zakresie w jakim miałby dopuścić się zaniechania samodzielnej oceny, czy osoby które podpisały sprawozdanie finansowe spółki za rok obrachunkowy 01.01.2010-31.12.2010 r. wchodziły w dacie sporządzenia sprawozdania do zarządu Spółki, czy też nie. Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia przedstawił sposób rozumowania wskazujący na uznanie, która z osób wnioskodawczyni w poszczególnych okresach wchodziła w skład organów spółki i jakie były składy osobowe tych organów. W następstwie powyższego wywiódł właściwy wniosek, iż sprawozdania finansowe, których dotyczył wniosek o dokonanie wpisu do KRS nie zostały podpisane przez uprawnione do reprezentacji spółki osoby. Z faktu, iż Sąd Rejonowy uzasadniając swoje rozstrzygnięcie oparł się na ustaleniach i wnioskach Sądu Okręgowego w zakresie oznaczenia istnienia przesłanek do powołania dla spółki kuratora w trybie art. 42 k.c. nie może przesądzać o zaniechaniu per se obowiązku poczynienia własnych ustaleń faktycznych. Stanowisko reprezentowane przez skarżącego prowadziłoby do uznania, iż Sąd Rejonowy dopełniłby wskazanego w art. 23 ustawy o KRS obowiązku jedynie w sytuacji poczynienia ustaleń odpowiadających oczekiwaniom wnioskodawcy. Przedstawione wyżej stanowisko czyni bezzasadnym również zarzut naruszenia przepisu art. 177 § 1 pkt. 1 k.p.c. skoro w przedstawionym zakresie ustalenia Sądu I instancji należało uznać za prawidłowe, dokonane w zakresie obowiązku ustawowego określonego przepisem art. 23 ust. 1 i 2 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Mając na uwadze powyższe apelacja wnioskodawczyni jako bezzasadna podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.