Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX C 116/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2015 roku

Sąd Rejonowy w Słupsku IX Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Lidia Rzeczkowska

Protokolant: Kamila Mocek

po rozpoznaniu w dniu 22 grudnia 2015 roku w Słupsku

na rozprawie sprawy

z powództwa G. N. i J. N.

przeciwko (...) SA V. (...) w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) SA V. (...) w W. na rzecz powodów:

a)  G. N. kwotę 2499,06 zł (dwa tysiące czterysta dziewięćdziesiąt dziewięć złotych i 06/100) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 23 lipca 2014r. do dnia zapłaty;

b)  J. N. kwotę 2499,06 zł (dwa tysiące czterysta dziewięćdziesiąt dziewięć złotych i 06/100) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 23 lipca 2014r. do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwa w pozostałej części,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów:

a) G. N. kwotę 856,15 zł (osiemset pięćdziesiąt sześć złotych i 15/100) tytułem zwrotu kosztów procesu,

b) J. N. kwotę 842,14 zł (osiemset czterdzieści dwa złote i 14/100) tytułem zwrotu kosztów procesu,

IV.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) SA V. (...) w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Słupsku kwotę 69 zł(sześćdziesiąt dziewięć złotych) tytułem kosztów sądowych.

Sygn. akt IX C 116/15

UZASADNIENIE

Powodowie G. N. i J. N. wnieśli o zasądzenie od (...) SA V. (...) w częściach równych na ich rzecz kwoty 6.066,32zł. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 23.07.2014r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Uzasadniając żądanie pozwu wskazali , że w dniu 22.06.2014r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której został uszkodzony samochód marki M. (...) o nr rej. (...), będący ich współwłasnością w częściach równych . Sprawca kolizji posiadał ważną polisę OC wystawioną przez pozwanego . W postępowaniu likwidacyjnym wypłacono powodom odszkodowanie w wysokości 2.791,42zł. W ich ocenie kwota ta nie rekompensuje całkowicie poniesionej szkody albowiem pozwany bezpodstawnie zaniżył stawki za roboczogodzinę oraz zastosował części alternatywne zamiast oryginalnych oraz amortyzację 55% na oryginalne części zamienne . Nie przedłożono pozwanemu faktur powykonawczych podnosząc , że obowiązek naprawienia szkody nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy pojazdu. Wartość szkody wyceniono na kwotę 8.857,75zł. ( na podstawie kalkulacji sporządzonej na prywatne zlecenie ) i niniejszym pozwem dochodzą dopłaty należnego odszkodowania .

(...) SA V. (...) w W. wniosło o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie solidarnie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania , w tym zastępstwa procesowego wg norm przepisanych . Zarzuciło powodom, że nie udowodnili poniesienia kosztów naprawy jakich się domagają . Przedstawiona prywatna opinia nie ma waloru dowodowego w rozumieniu art.227 kpc . W ocenie pozwanego ustalone w trakcie postępowania likwidacyjnego koszty przywrócenia pojazdu powodów do stanu sprzed kolizji są celowe i ekonomicznie uzasadnione i tylko takie należą się powodom w ramach obowiązku naprawienia szkody . Nadto z uwagi na wiek pojazdu ( eksploatowany od 2008 roku ) dokonanie naprawy tylko i wyłącznie w oparciu o części oryginalne spowoduje wzrost wartości rynkowej pojazdu w porównaniu do tej , jaką posiadał przez zdarzeniem powodującym szkodę .

Sąd ustalił :

W dniu 22.06.2014r. w miejscowości R. na skrzyżowaniu dróg doszło do kolizji drogowej . Kierujący pojazdem F. (...) o nr rej. (...) wymusił pierwszeństwo przejazdu wobec jadącego od strony miejscowości G. w stronę Zębowa pojazdu M. (...) o nr rej. (...) , którym kierował G. N. . W wyniku owego wymuszenia doszło do zderzenia pojazdów . W aucie sprawcy został połamany przedni zderzak i uszkodzona przednia prawa lampa . W aucie M. (...) uszkodzeniu uległy : lewy błotnik przedni , lewa lampa przednia , zderzak przedni , stwierdzono ocieranie o błotnik drzwi lewych przednich przy otwieraniu . G. N. i J. N. są współwłaścicielami samochodu M. (...) o nr rej. (...)

/częściowo bezsporne, nadto dowód: kserokopia dowodu rejestracyjnego, oświadczenie uczestników kolizji , szkic sytuacyjny w aktach szkody /

Pojazd sprawcy szkody objęty był ubezpieczeniem z tytułu OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) SA V. (...) . W dniu 26.06.2014r., po dokonanych przez przedstawiciela ubezpieczyciela oględzinach pojazdu , ustalono wartość kosztów jego naprawy na kwotę 2.791,42zł. W rozliczeniu zastosowano stawki godzinowe w wysokości 49zł., zastosowano urealnienie w wysokości 55% , przyjęto ceny części M. . Pozwany wypłacił powodom tytułem odszkodowania w/w kwotę 2.791,42zł.

/bezsporne, nadto dowód: analiza kosztów naprawy, decyzja w aktach szkody /

Pismem z dnia 20.08.2014r. pełnomocnik powodów domagał się dopłaty odszkodowania w kwocie 6.066,33zł. w oparciu o załączoną kalkulację naprawy nr (...) sporządzoną na zlecenie G. N. . Pozwany nie uczynił zadość zgłoszonemu roszczeniu uzależniając wypłacenie wyższego odszkodowania od udokumentowania , że koszty naprawy uszkodzeń są wyższe od wypłaconego odszkodowania , w tym przedłożenia faktury powykonawczej .

/dowód: pismo pełnomocnika powodów z powoda z 20.08.2014r. i kalkulacja naprawy , pismo pozwanego z 10.09.2014r. w aktach szkody /

Celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty przywrócenia pojazdu powodów do stanu stanu sprzed szkody z dnia 22.06.2014r. , uwzględniające ceny części zamiennych oryginalnych jakości O i Q oraz przeciętne stawki za roboczogodzinę z daty szkody , wynoszą 7.789,54zł. brutto .

/dowód: opinia biegłego sądowego W. B. – k.73-85, opinia uzupełniająca –k.115 /

Sąd zważył :

Kwestię odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu szkód komunikacyjnych regulują przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U.2003.124.1152). Zgodnie z art. 34 powołanej ustawy z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

W świetle przepisów Kodeksu cywilnego ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów zarówno wówczas, gdy odpowiedzialność posiadacza lub kierującego pojazdem oparta jest na zasadzie ryzyka (art. 436 § 1 w zw. z art. 435 § 1 kc), jak i wówczas, gdy oparta jest na zasadzie winy (art. 436 § 2 w zw. z art. 415 kc).

W niniejszej sprawie bezsporną pozostawała okoliczność, że do powstania szkody w pojeździe powodów doszło na skutek zderzenia się pojazdów mechanicznych. Pojazd sprawcy szkody objęty był ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przez pozwanego. W związku z tym po stronie powodów jako poszkodowanych powstało roszczenie odszkodowawcze, które na mocy art. 822 § 4 kc mogło być dochodzone bezpośrednio od pozwanego jako ubezpieczyciela (vide: uzasadnienie do Uchwały Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego - Izby Cywilnej z dnia 7 lutego 2008r. III CZP 115/2007).

Pozwany nie kwestionował co do zasady swojej odpowiedzialności z tytułu przedmiotowego zdarzenia, o czym świadczy fakt wypłaty odszkodowania w wysokości 2.791,42zł. Spór sprowadzał się do ustalenia rozmiarów wyrządzonej szkody.

Podkreślenia wymaga, że celem ochrony ubezpieczeniowej jest zapewnienie uprawnionemu pełnej kompensaty ze strony ubezpieczyciela szkody. Kompensacyjna funkcja odpowiedzialności odszkodowawczej wymaga ustalenia odszkodowania w takiej wysokości, aby cały uszczerbek został wyrównany, z drugiej zaś strony, aby poszkodowany nie został niezasadnie wzbogacony.

Dla potrzeb ustalenia wysokości szkody w pojeździe powoda Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu kosztorysowania szkód komunikacyjnych . Przedmiotowa opinia okazała się logicznie spójna, fachowa, rzetelna , zgodna z dokumentacją zgromadzoną w aktach sprawy . Pozwany zakwestionował ją podnosząc , że do powszechnego obrotu dopuszczone są alternatywne części zamienne (...)o porównywalnych parametrach użytkowych i estetycznych a znacznie niższych cenach . Okoliczność użytkowania przedmiotowego pojazdu od 2008r. oraz względy ekonomiczne przemawiają za przyjęciem tych tańszych części zamiennych w rozliczeniu szkody .

Biegły w opinii głównej , na stronie 4 - 5 odpowiednio k.76-77 akt sprawy , jak wyjaśnił dlaczego w rozliczeniu przyjął ceny części jakości O i Q . Sąd całkowicie podziela i aprobuje owe wyjaśnienia bez potrzeby powielania ich w niniejszym uzasadnieniu . Podkreślenia wymaga , że względy bezpieczeństwa wymuszają stosowanie części zamiennych jakości O i Q . Nadto wielokrotność montażu i demontażu części nieoryginalnych PJ w celu ich dopasowania do pozostałych elementów , przeróbki niewłaściwie umiejscowionych uchwytów , mocowań zwiększają pracochłonność operacji technologicznych . Części zamienne jakości PJ nie spełniają kryteriów określanych dla części oryginalnych . Bezspornym zaś jest , że w trakcie oględzin pojazdu nie stwierdzono w nim części alternatywnych . W pozostałym zakresie ( co do przyjętych przez biegłego stawek za roboczogodzinę ) pozwany nie kwestionował opinii biegłego . Z tego też względu Sąd oparł na niej ustalenia faktyczne w zakresie wysokości szkody w pojeździe powodów i przyjął za biegłym, że koszty przywrócenia ich pojazdu do stanu sprzed szkody wynoszą 7.790zł. brutto. Podkreślenia wymaga, że biegły przy ustalaniu kosztów naprawy uwzględnił te uszkodzenia w pojeździe powoda, które zostały ujęte w analizie kosztów naprawy , a zatem których związek z wypadkiem nie był kwestionowany przez pozwanego. Dodatkowo biegły zastosował uśrednione stawki obowiązujące w warsztatach branży motoryzacyjnej na (...) rynku usług naprawczych w dacie szkody tj. drugim kwartale 2014r. tj. dla prac mechaniczno-blacharskich 80 zł/rbg i dla prac lakierniczych 90 zł/rbg. Biegły w logiczny sposób uzasadnił zastosowanie tychże stawek.

W świetle powyższego Sąd przyjął, że oszacowany przez biegłego koszt naprawy pojazdu powoda odpowiada szkodzie rozumianej jako różnica pomiędzy wartością pojazdu powoda w chwili wypadku a jego wartością po wypadku . Skoro w wyniku przedmiotowego zdarzenia uszkodzeniu w pojeździe powoda uległy oryginalne części, Sąd za zasadne i celowe uznał uwzględnienie przy ustalaniu wysokości szkody cen nowych oryginalnych części zamiennych . Uzależnienie wypłaty wyższego odszkodowania od faktu udokumentowania zakupu oryginalnych części zamiennych jest nie do przyjęcia w realiach niniejszej sprawy. Powodowie wybrali kosztorysowy sposób rozliczenia szkody . W tej sytuacji bez znaczenia przy ocenie rozmiarów obowiązku odszkodowawczego pozwanego jest to jakim kosztem faktycznie dokonali naprawy pojazdu i czy w ogóle to uczynili albo zamierzają uczynić. Pamiętać należy , że odszkodowanie ma wyrównać uszczerbek w majątku poszkodowanego, a zatem ciążący na zakładzie ubezpieczeń obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawiać (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 22 lutego 2007 r. I ACa 1179/06). Wysokość odszkodowania zakładu ubezpieczeń jest ustalana według zasad art. 363 § 2 kc, w związku z art. 361 § 2 kc, co oznacza, że odszkodowanie ma odpowiadać kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed wypadku (vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001r. III CZP 68/01). Z zebranego w sprawie materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że w przedmiotowym zdarzeniu uszkodzeniu w pojeździe M. (...) uległy oryginalne części. Przywrócenie uszkodzonego pojazdu mechanicznego do stanu poprzedniego oznacza przywrócenie mu nie tylko wyglądu sprzed wypadku, ale przede wszystkim sprawności technicznej, zapewniającej bezpieczeństwo kierowcy i innych uczestników ruchu. Z tego też względu Sąd orzekający w niniejszej sprawie stoi na stanowisku, że przy ustalaniu wysokości szkody zasadne jest uwzględnianie cen nowych części oryginalnych, które niewątpliwie są bardziej wytrzymałe i jakościowo lepsze niż większość części nieoryginalnych, a przede wszystkim posiadają gwarancje producenta co do tego, że zostały wykonane zgodnie z jego wymogami technologicznymi wpływającymi na jakość i trwałość produktu .. (...) podobnym tonie wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 12 kwietnia 2012r. (sygn. akt III CZP 80/11), w której jednoznacznie wskazał, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części. Wprawdzie Sąd Najwyższy dopuścił możliwość obniżenia odszkodowania o kwotę odpowiadającą wzrostowi wartości pojazdu, jednakże powyższe uzależnił od wykazania tejże przesłanki przez ubezpieczyciela argumentując to tym, że z faktu wzrostu wartości pojazdu skutek prawny wywodzi zakład ubezpieczeń, gdyż dzięki temu może zmniejszyć sumę ubezpieczeniową, którą zobowiązany jest wypłacić. Ponieważ pozwany w żaden sposób nie wykazał, aby części w pojeździe powoda wymagające wymiany były znacznie wyeksploatowane, czy przestarzałe technicznie, Sąd nie miał podstaw, by odstąpić od powszechnej reguły i uznać, że uwzględnienie nowych części w miejsce dotychczas użytkowanych istotnie doprowadziło do wzrostu wartości pojazdu powoda w porównaniu do stanu sprzed wypadku. O tym, że zamontowanie części nowych w miejsce starych prowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia można by mówić tylko wtedy, gdyby spowodowało to wzrost wartości pojazdu jako całości. Z faktów powszechnie znanych wynika natomiast, że jeżeli pojazd jest „wypadkowy” to cena możliwa do uzyskania przy jego sprzedaży będzie zawsze mniejsza niż cena takiego samego pojazdu ale „nie wypadkowego”. Nie ma przy tym znaczenia, że w samochodzie „wypadkowym” zamontowane zostały elementy nowe w miejscu już zużytych.

Reasumując, po uwzględnieniu wysokości szkody poniesionej przez powodów oraz wysokości dotychczas wypłaconego odszkodowania Sąd za zasadne uznał żądanie zasądzenia od pozwanego na rzecz każdego z powodów kwot po 2.499,06zł. ( 7.789,54zł. - 2.791,42zł. = 4.998,12zł. : 2 )

W zakresie roszczenia odsetkowego zważyć należy, że w świetle art. 14 ust. 1 powołanej ustawy, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie . Dokumentacja zgromadzona w aktach szkody potwierdza , że została ona zgłoszona pozwanemu w dniu 23.06.2014r. , co oznacza, że pozwany od dnia 23.07.2014r. opóźnia się ze spełnieniem świadczenia . W tej sytuacji słuszne jest żądanie zasądzenia odsetek od tego dnia (art. 481 § 1 i 2 kc). Przypomnieć należy , że biegły , zgodnie ze zleceniem Sądu , ustalił celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty przywrócenia pojazdu powoda do stanu sprzed szkody z dnia 1.03.2014r. wg stawek i cen obowiązujących na lokalnym rynku w drugim kwartale 2014r.

W pozostałym zakresie zgłoszone roszczenie powodów podlegało oddaleniu, o czym orzeczono jak w punkcie II wyroku.

O kosztach procesu w punkcie III wyroku orzeczono na podstawie art. 108 § 1 kpc w zw. z art. 100 kpc. Z uwagi na to, że powództwo zostało uwzględnione w 82,4 % Sąd stosunkowo rozdzielił koszty procesu poniesione przez strony . Na koszty postępowania poniesione przez powoda G. N. złożyły się: opłata sądowa od pozwu – 152zł, wynagrodzenie radcy prawnego – 600 zł (§ 6 pkt 3 rozporządzenia MS z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych … /Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm./), opłata skarbowa od dokumentu pełnomocnictwa – 17 zł, zaliczka na wynagrodzenie biegłego – 400 zł, co łącznie dało kwotę 1.169zł. Koszty poniesione przez powoda J. N. to : opłata sądowa od pozwu – 152zł, wynagrodzenie radcy prawnego – 600 zł (§ 6 pkt 3 rozporządzenia MS z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych … /Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm./), zaliczka na wynagrodzenie biegłego – 400 zł, co łącznie dało kwotę 1.152zł. Koszty poniesione przez pozwanego w odniesieniu do każdego z powodów to kwoty po 608,50zł. Pozwany wygrał sprawę w 17,6 % . Należne powodowi ad.1 koszty procesu do zwrotu to kwota 856,15zł. według wyliczenia : 82,4% z 1.169zł. = 963,25zł. – należne pozwanemu do zwrotu koszty procesu w wysokości 107,10zł. ( 17,6 % z kwoty 608,50zł. ) . Do zwrotu na rzecz powoda ad.2 z tytułu kosztów procesu pozostaje kwota 842,14zł. według wyliczenia : 82,4% z 1.152zł. = 949,24zł. – należne pozwanemu do zwrotu koszty procesu w wysokości 107,10zł. ( 17,6 % z kwoty 608,50zł. ) .

W toku postępowania powstały koszty związane z przeprowadzeniem dowodu z opinii biegłego sądowego, które łącznie wyniosły kwotę 869zł. Powyższe koszty zostały pokryte do kwoty 800 zł z zaliczki uiszczonej przez powoda, zaś w pozostałym zakresie, tj. do kwoty 69 zł. tymczasowo ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Słupsku. Na podstawie art. 83 ust. 1 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2010.90.594 j.t.) przy zast. art. 100 kpc , Sąd powyższymi kosztami obciążył pozwanego.