Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt.

VIII Ga 213/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 grudnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

Sędzia

Sędzia

SSO Marek Tauer (spr.)

SO Elżbieta Kala

SR del. Artur Fornal

Protokolant

Karolina Glazik

po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2015r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa: K. S.

przeciwko: (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 19 czerwca 2015r. sygn. akt VIII GC 1801/14

oddala apelację.

Artur Fornal Marek Tauer Elżbieta Kala

Sygn. akt VIII Ga 213/15

UZASADNIENIE

Powód K. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. kwoty 2545,74 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 21 lutego 2014 r. do dnia zapłaty. Nadto powód wniósł o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 19 stycznia 2014 r. samochód osobowy marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...), stanowiący własność M. S. (1), uległ uszkodzeniu w wyniku kolizji z winy drugiego uczestnika ruchu. Szkodę z tego tytułu poszkodowany w dniu 21 stycznia 2014 r. zgłosił do pozwanego, będącego ubezpieczycielem sprawcy kolizji z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Pozwany przeprowadził oględziny pojazdu i wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie z tytułu kosztów naprawy pojazdu w kwocie 1638,44 zł. Poszkodowany nie zgodził się z wysokością przyznanego odszkodowania, które w jego ocenie zostało przez pozwanego rażąco i bezpodstawnie zaniżone, gdyż zastosowano stawkę za roboczogodzinę 50 zł i obniżono wartość części zamiennych o 60 %, a wartość materiału lakierniczego o 33 %. Poszkodowany w dniu 5 sierpnia 2014 r. przelał na powoda wierzytelność wobec pozwanego o odszkodowanie za uszkodzony pojazd. Odsetek ustawowych za opóźnienie powód żąda po upływie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody, które nastąpiło dnia 21 stycznia 2014 r., bowiem w tym czasie pozwany jako profesjonalista miał możliwość ustalenia wysokości świadczenia należnego poszkodowanemu (art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 20 sierpnia 2014 r., sygn. akt VIII GNc 4632/14, Sąd Rejonowy w Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Sprzeciw od powyższego orzeczenia wniósł pozwany domagając się oddalenia powództwa i zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany wskazał, że z tytułu szkody wypłacił M. S. (1) odszkodowanie z tytułu kosztów naprawy pojazdu w kwocie 4020,43 zł. Koszt naprawy pojazdu i tym samym wysokość odszkodowania pozwany ustalił przy uwzględnieniu przeciętnych cen części i usług na rynku lokalnym właściwym dla miejsca zamieszkania poszkodowanego. Pozwany zakwestionował rozmiar i wartość szkody w pojeździe poszkodowanego, wskazaną przez powoda i tym samym wysokość żądanego odszkodowania. Powód domaga się zasądzenia od pozwanego odszkodowania w kwocie brutto – z podatkiem VAT. Tymczasem poszkodowany prowadzi działalność gospodarczą, w której wykorzystuje przedmiotowy pojazd jako taksówkę, a więc co do zasady poszkodowany ma możliwość rozliczenia podatku VAT naliczonego w usłudze naprawczej. Dlatego ewentualne odszkodowanie winno być ustalone w kwocie netto.

Powód po doręczeniu opinii biegłego pismem z dnia 20 kwietnia 2015 r. rozszerzył powództwo o kwotę 390,28 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 21 lutego 2014 r. do dnia zapłaty. W związku z tym powód wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 2936,02 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 21 lutego 2014 r. do dnia zapłaty.

Wyrokiem z dnia 19 czerwca 2015 r. Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2600,10 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 21 lutego 2014 r. do dnia zapłaty, a w pozostałej części oddalił powództwo. Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1259 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, a także nakazał zwrócić powodowi ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 64,69 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet opinii biegłego.

Sąd wydał rozstrzygniecie w oparciu o następujące ustalenia i wnioski.

W dniu 19 stycznia 2014 r. stanowiący własność M. S. (1) pojazd marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) został uszkodzony przez kierowcę ubezpieczonego w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody spowodowane ruchem pojazdów u pozwanego.

W dniu 21 stycznia 2014 r. poszkodowany zgłosił szkodę pozwanemu.

Pozwany po dokonaniu oględzin uszkodzonego pojazdu i wyliczeniu kosztów naprawy wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie w wysokości 1638,44 zł.

W dniu 5 sierpnia 2014 r. K. S. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Centrum (...) nabył wierzytelność przysługującą M. S. (1) od pozwanego z tytułu przedmiotowej szkody komunikacyjnej.

Uzasadnione koszty naprawy pojazdu marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) z tytułu szkody zaistniałej w dniu 19 stycznia 2014 r., przywracające pojazd do stanu sprzed szkody, według cen rynkowych na rynku lokalnym i przy użyciu do naprawy oryginalnych części zamiennych wynoszą 4574,46 zł. Do kalkulacji naprawy przyjęto średnie stawki roboczogodzin stosowane w nieautoryzowanych warsztatach naprawczych branży motoryzacyjnej na lokalnym rynku w rejonie I. na dzień powstania uszkodzeń.

Z kolei uzasadnione koszty naprawy w/w pojazdu z tytułu szkody zaistniałej w dniu 19 stycznia 2014 r., przywracające pojazd do stanu sprzed szkody, według cen rynkowych na rynku lokalnymi przy użyciu do naprawy oryginalnych części zamiennych i dostępnych zamienników o jakości O i Q wynoszą 4238,54 zł. Dostępne części o jakości O i Q to osłona chromowana, krata chłodnicy i wspornik zamka przodu. Naprawa przy użyciu wymienionych części o jakości O i Q przywraca stan pojazdu sprzed szkody i nie powoduje utraty wartości pojazdu. Do kalkulacji naprawy przyjęto średnie stawki roboczogodzin stosowane w nieautoryzowanych warsztatach naprawczych branży motoryzacyjnej na lokalnym rynku w rejonie I. na dzień powstania uszkodzeń.

Poszkodowany nie jest podatnikiem podatku VAT.

Sąd Rejonowy dokonał ustaleń faktycznych na podstawie okoliczności bezspornych, dokumentów prywatnych ( odpis kosztorysu E.'s nr (...)k. 9-11 akt/, odpis decyzji o przyznaniu odszkodowania /k. 12 akt/, odpis umowy cesji /k. 18 akt/, odpis oświadczenia M. S. (2) z dnia 21 stycznia 2014 r. /k. 13 akt/ i odpis oświadczenia M. S. (1) z dnia 22 grudnia 2014 r. /k. 40 akt/) oraz w oparciu o pisemną opinię biegłego sądowego J. M. z dnia 9 marca 2015 r. wraz z kalkulacją naprawy z dnia 5 marca 2015 r. i raportem A. V. wyposażenia pojazdu /k. 47-64 akt/.

Dokumenty prywatne nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności, a Sąd uznał je za wiarygodne.

Na wstępie należy wskazać, że powód na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 5 sierpnia 2013 r., wszedł w ogół praw poszkodowanego M. S. (1) związanych ze szkodą dotyczącą uszkodzenia w dniu 19 stycznia 2014 r. pojazdu marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

Poza sporem w sprawie pozostawał fakt odpowiedzialności pozwanego za przedmiotową szkodę. Pozwany uznał bowiem roszczenie co do zasady, jak i w wysokości do wypłaconej kwoty 1638,44 zł.

Sporna w sprawie była kwestia wypłaty powodowi odszkodowania za naprawę pojazdu ponad kwotę odszkodowania przyznanego poszkodowanemu przez pozwanego.

Mając na względzie, że rozstrzygnięcie sprawy wymagało uzyskania wiadomości specjalnych Sąd postanowieniem z dnia 23 stycznia 2015 r. dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z dziedziny techniki samochodowej J. M. na okoliczność ustalenia uzasadnionych kosztów naprawy pojazdu marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) uszkodzonego w dniu 19 stycznia 2014 r., przywracających pojazd do stanu sprzed szkody.

Biegły sądowy ustalił, że koszty naprawy pojazdu marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) z tytułu szkody zaistniałej w dniu 19 stycznia 2014 r., dokonanej z wykorzystaniem części oryginalnych według cen rynkowych na lokalnym rynku wynoszą 4574,46 zł. Z kolei koszty naprawy przedmiotowego pojazdu, przywracające pojazd do stanu sprzed szkody, według cen rynkowych na rynku lokalnymi przy użyciu do naprawy oryginalnych części zamiennych i dostępnych zamienników o jakości O i Q wynoszą 4238,54 zł. Dostępne części o jakości O i Q to osłona chromowana, krata chłodnicy i wspornik zamka przodu. Naprawa przy użyciu wymienionych części o jakości O i Q przywraca stan pojazdu sprzed szkody i nie powoduje utraty wartości pojazdu.

W myśl natomiast art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) z ubezpieczenia OC przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Stosownie zaś do art. 36 ust. 1 w/w ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, najwyżej jednak do ustalonej w umowie sumy gwarancyjnej.

Odnosząc powyższe przepisy do ogólnych norm prawa cywilnego należy wskazać, że zgodnie z treścią art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże tylko w sytuacji gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Stosownie do cytowanego przepisu naprawienie szkody może polegać albo na restytucji naturalnej albo na zapłacie odszkodowania. Wyboru, o którym mowa w § 1 art. 363 k.c. dokonuje się przez złożenie stosownego oświadczenia drugiej stronie. Przywrócenie rzeczy uszkodzonej do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu jej do stanu używalności w takim zakresie, jaki istniał przed wyrządzeniem szkody. Jeżeli do osiągnięcia tego celu konieczne jest użycie nowych elementów, to poniesione na nie wydatki wchodzą w skład kosztów naprawienia szkody przez przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego. W konsekwencji powyższe wydatki obciążają osobę odpowiedzialną za szkodę.

Powszechnie przyjmuje się, iż w polskim systemie prawnym obowiązuje zasada pełnego odszkodowania. Zakres obowiązku naprawienia szkody normuje zaś w podstawowy sposób art. 361 k.c. Nakłada on, co do zasady na zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedzialność ograniczaną normalnymi następstwami działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła oraz stratami, które poszkodowany poniósł bądź (także) korzyściami, których w wyniku wyrządzenia szkody nie uzyskano.

W niniejszym stanie faktycznym mamy do czynienia z kolizją drogową i powstałą w ten sposób szkodą majątkową. Pojazd należący do poszkodowanego uległ uszkodzeniu – i co za tym idzie – naprawienie doznanego w ten sposób przez powoda uszczerbku, mając na uwadze umowę sprzedaży wierzytelności z dnia 5 sierpnia 2014 r. przez M. S. (1), wymaga zapłacenia określonej sumy pieniężnej.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2003 r., sygn. III CZP 32/03, OSNC 2004/4/51, którą kieruje się orzekający w niniejszej sprawie Sąd „odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku”.

Jedyne ograniczenie, jakie zostało przewidziane przez ustawodawcę, wprowadza art. 824 1 § 1 k.c., który stanowi, że o ile nie umówiono się inaczej suma pieniężna wypłacona przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody

W świetle cytowanej wyżej opinii biegłego sądowego J. M. z dnia
9 marca 2015 r. nie ulega wątpliwości, że wypłacone dotychczas poszkodowanemu przez pozwanego odszkodowanie nie stanowiło pełnego naprawienia szkody.

Sąd podkreślił, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Tak ustalone odszkodowanie może ulec obniżeniu jedynie w przypadku wykazania przez ubezpieczyciela, że powoduje to wzrostu wartości pojazdu (por. uchwałę składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r., sygn. III CZP 80/11).

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 3 k.p.c. strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody.

Przepis powyższy statuuje zasadę kontradyktoryjności. Reguła ta wyraża się w tym, że postępowanie cywilne jest sporem toczącym się między równouprawnionymi podmiotami. W ramach tego sporu strony obowiązane są przedstawiać twierdzenia, składać wyjaśnienia oraz zgłaszać wnioski dowodowe.

Zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar gromadzenia materiału procesowego spoczywa na stronach (art. 232, art. 3 k.p.c., art. 6 k.c.). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów.

Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. Samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą.

Pozwany nie wykazał, aby naprawa pojazdu marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) przy użyciu do naprawy oryginalnych części zamiennych i dostępnych zamienników o jakości O i Q oraz przy uwzględnieniu średnich stawek za roboczogodzinę na lokalnym rynku doprowadziła do ewentualnego wzrostu wartości tego pojazdu.

Z drugiej strony biegły podał, że dostępne części o jakości O i Q to osłona chromowana, krata chłodnicy i wspornik zamka przodu, a naprawa przy użyciu wymienionych części przywraca stan pojazdu sprzed szkody i nie powoduje utraty wartości pojazdu.

Podkreślić należy, że dostępne części o jakości O i Q nie stanowią elementów bezpieczeństwa pojazdu, co do których zaleca się, aby napraw dokonywać przy użyciu części oryginalnych. Brak zatem było podstaw do uwzględnienia kosztów naprawy przy użyciu wyłącznie części oryginalnych.

Wobec tego Sąd, uwzględniając opinię biegłego J. M. i wcześniej wypłacone poszkodowanemu odszkodowanie w wysokości 1638,44 zł w pkt 1 wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2600,10 zł

O odsetkach Sąd orzekł w oparciu o art. 481 § 1 k.c. i mając na uwadze treść art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zasądzając je zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 21 lutego 2014 r. do dnia zapłaty wobec ustalenia, że szkoda została zgłoszona w dniu 21 stycznia 2014 r.

W pozostałej części powództwo jako niezasadne zostało oddalone.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. w zw. z art. 98 i 99 k.p.c.

Zgodnie z art. 100 k.p.c. w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak wyłożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co nieznacznej części swego żądania.

Koszty jakie poniósł powód to kwota 1499,31 zł.

Na powyższą kwotę składa się kwota 147 zł tytułem opłaty od pierwotnego i rozszerzonego żądania pozwu, kwota 600 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika ustalonego w oparciu o § 6 pkt 3 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), kwota 735,31 zł tytułem zaliczki na poczet opinii biegłego i kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Z kolei koszty poniesione przez pozwanego wyniosły 600 zł i objęły wynagrodzenie pełnomocnika ustalone w oparciu o § 6 pkt 3 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 w/w rozporządzenia.

Z kwoty 1499,31 zł wyliczenie 88,56 %, a z kwoty 600 zł wyliczenie 11,44 % (stosunek w jakim strony wygrały sprawę) daje odpowiednio wyniki 1327,79 zł i 68,64 zł, a różnica między nimi kwotę 1259,15 zł., którą Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda, po zaokrągleniu do pełnych złotych w dół, tytułem zwrotu kosztów procesu. W pkt 3 wyroku na podstawie art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 – tekst jedn. ze zm.) Sąd nakazał zwrócić powodowi ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 64,69 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet opinii biegłego.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, który zaskarżył częściowo wyrok -
w zakresie pkt 2 i 4, tj. co do oddalenia roszczenia z tytułu kosztów naprawy pojazdu
w kwocie 335,92 zł oraz w przedmiocie rozstrzygnięcia o kosztach procesu pomiędzy stronami.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie art. 363 § 2 kc poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie przy ustaleniu kosztów naprawy samochodu S. (...) o nr rej. (...) cen części alternatywnych, które nie były dostępne na rynku w dacie likwidacji szkody przez pozwanego w styczniu 2014 r., a dopiero w chwili opiniowania przez biegłego sądowego w marcu 2015 r., a w konsekwencji w chwili wyrokowania w tej sprawie.

Wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda dodatkowej kwoty 335,92 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21.02.2014 do dnia zapłaty i kosztami procesu według norm przepisanych i stosownie do ostatecznego wyniku niniejszej sprawy. Wniósł też o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Zdaniem powoda powyższy wyrok Sądu Rejonowego w zaskarżonej części jest błędny i winien ulec zmianie zgodnie z wnioskami zawartymi w petitum niniejszej apelacji, albowiem, w ocenie powoda, przy ustaleniu kosztów naprawy ww. pojazdu należało przyjąć drugi z opisanych powyżej wariantów wyceny biegłego sądowego, tj. koszt naprawy pojazdu przy zastosowaniu wyłącznie dostępnych na rynku na moment wyrządzenia i likwidacji szkody przez pozwanego (styczeń 2014 roku) części zamiennych oryginalnych w kwocie 4.574,46 zł.

W myśl art. 363 § 2 kc jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. Przyjęcie za podstawę ustalenia wysokości odszkodowania cen istniejących w innej chwili niż data ustalania odszkodowania stanowi zatem wyjątek od wyżej opisanej zasady.

Zatem skoro celem postępowania likwidacyjnego jest naprawienie szkody to właśnie w tym postępowaniu likwidacyjnym winno nastąpić ustalenie wysokości odszkodowania, a rolą sądu w ewentualnym późniejszym procesie jest wyłącznie kontrola prawidłowości ustalenia wysokości odszkodowania przez ubezpieczyciela. Zatem na gruncie art. 362 § 2 K.c. przy roszczeniach z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia komunikacyjnego datą ustalenia odszkodowania, która jest miarodajna dla określenia kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, jest data decyzji likwidacyjnej pozwanego (ewentualnie ustawowa data płatności bezspornego odszkodowania przez ubezpieczyciela).

Za takim przyjęciem przemawia również data, od której zasądzane są odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia przez ubezpieczyciela, a więc co do zasady po upływie 30 dni od zawiadomienia o zdarzeniu, choć prawidłowa wysokość tego świadczenia jest określona dopiero w wyroku sądowym.

Z opinii biegłego sądowego mgr inż. J. M. wynika, że na moment wyrządzenia szkody w ww. pojeździe i jej likwidacji przez pozwanego (styczeń 2014 roku) nie były dostępne na rynku części zamienne alternatywne o porównywalnej jakości co części oryginalne. Ustalenia te znajdują potwierdzenie także w kalkulacji naprawy sporządzonej przez pozwanego w trakcie likwidacji szkody, w której pozwany przyjął ceny części oryginalnych, a tylko zastosował niedopuszczalną na gruncie odpowiedzialności cywilnej za sprawcę kolizji drogowej tzw. amortyzację tych części.

W świetle natomiast zasad doświadczenia życiowego i praktyki wymiaru sprawiedliwości (orzekanie w podobnych sprawach), gdyby na moment likwidacji szkody były dostępne na rynku części zamienne alternatywne, to z pewnością ich ceny zostałyby zastosowane w kalkulacji naprawy pozwanego. Jednocześnie brak jest w niniejszej sprawie dowodu zaoferowanego przez pozwanego, z którego wynika, iż uszkodzone wskutek kolizji z dnia 14.01.2014 r. elementy ww. pojazdu nie były oryginalne, co ewentualnie uzasadniałoby odstąpienie przez Sąd Rejonowy od ogólnej zasady orzekania według cen z daty ustalenia odszkodowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja nie podlegała uwzględnieniu.

Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne na podstawie całokształtu materiału dowodowego zaoferowanego przez strony. Sąd pierwszej instancji wyprowadził
z materiału dowodowego wnioski logiczne i zgodne z doświadczeniem życiowym. Podzielić również w całości należało rozważania Sądu pierwszej instancji.

Nie stanowi przedmiotu kontrowersji stanowisko judykatury, zgodnie z którym obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić, odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący od chwili wyrządzenia szkody do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób przewidziany prawem.

Należy się także zgodzić z twierdzeniami apelującego dotyczącymi interpretacji
art. 362 § 2 kc dotyczącego kwestii ustalania wysokości odszkodowania przy roszczeniach
z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia komunikacyjnego. Wysokość odszkodowania powinna być ustalona według poziomu cen części i usług koniecznych do wykonania naprawy z daty ustalania odszkodowania. Słusznie wskazał apelujący, że datą ustalenia odszkodowania jest w tym wypadku data decyzji likwidacyjnej pozwanego (ewentualnie ustawowa data płatności bezspornego odszkodowania przez ubezpieczyciela).

Uwzględniając powyższe rozważania, nie można jednak zarzucić Sądowi Rejonowemu naruszenia powołanego przepisu art. 363 § 2 kc i przyjęcia przy ustaleniu kosztów naprawy samochodu S. (...) cen części alternatywnych, które nie były dostępne na rynku w dacie likwidacji szkody przez pozwanego w styczniu 2014 r., a dopiero w chwili opiniowania przez biegłego sądowego w marcu 2015 r., co zarzucił powód
w apelacji.

Z opinii biegłego nie wynikało wcale, iż na dzień powstania szkody części zamienne alternatywne, o jakości O i Q nie były dostępne. Biegły wyjaśnił jedynie, że z uwagi na zmianę wersji systemu A. od 28 lutego 2014 r., niemożliwe było wykonanie przez niego przeliczenia kosztów z bazy archiwalnej cen części alternatywnych z daty powstania szkody. (...) używany do sporządzenia kalkulacji wykazywał bowiem jedynie dostępne alternatywne ceny części z aktualnego miesiąca (sporządzenia kalkulacji).

Tym samym uznać należało, że szczególne okoliczności wymagały w przedmiotowym przypadku przyjęcia za podstawę cen istniejących w chwili sporządzenia przez biegłego kalkulacji.

Stwierdzić należało, że Sąd Rejonowy nie rozważał w uzasadnieniu zagadnienia związanego z przyjęciem cen części zamiennych z daty wykonania kalkulacji przez biegłego. Wynikało to jednak z faktu, że nie była to na etapie postępowania przed Sądem Rejonowym okoliczność sporna.

Powód w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, po zapoznaniu się z opinią biegłego, nie zarzucał, iż wskazane w opinii biegłego trzy części nieoryginalne (zamienniki
o jakości Q i O):

- osłona chromowana,

- krata chłodnicy,

- wspornik zamka przodu

były nieosiągalne w chwili powstania szkody. Skoro nie było to przedmiotem zarzutu pomimo doręczenia powodowi opinii biegłego, Sąd pierwszej instancji nie miał podstaw do uznania, że części te były niedostępne w styczniu 2014 r.

Natomiast nowy zarzut podniesiony przez powoda dopiero w apelacji należało uznać za spóźniony na podstawie art. 381 kpc. Powód, znając treść opinii biegłego, powinien już w pierwszej instancji podnieść fakt braku dostępności wymienionych elementów w czasie likwidacji szkody. W apelacji nie wykazał, że potrzeba powołania nowych faktów wynikła dopiero na obecnym etapie.

Ponadto także w apelacji powód nie przedstawił żadnego dowodu potwierdzającego jego stanowisko o braku dostępności wskazanych w opinii biegłego części alternatywnych do S. (...) w dacie likwidacji szkody przez pozwanego w styczniu 2014 r. tym samym jego zarzut nie znajdował jakiegokolwiek potwierdzenia w materiale dowodowym sprawy.

Trzeba zaznaczyć, że zasady procesu cywilnego opisane w uzasadnieniu Sądu Rejonowego związane z ciężarem dowodzenia (art. 232, art. 3 kpc., art. 6 kc) i konsekwencje braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów są równe dla obu stron procesu. Także powód nie może poprzestawać na gołosłownym twierdzeniu, które nie ma żadnego potwierdzenia w materiale dowodowym sprawy. Samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą.

Tym samym Sąd Okręgowy nie znalazł żadnych podstaw dla podważenia prawidłowego orzeczenia Sądu pierwszej instancji.

Mając powyższe na uwadze, apelację powoda należało oddalić na podstawie przepisu art. 385 kpc.

Elżbieta Kala Marek Tauer Artur Fornal