Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – Wydział V Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 października 2015 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa A. W.

przeciwko (...) Oddział w B.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w B.

z dnia 10 listopada 2014 r. sygn. akt I C 511/14

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 2.700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Na oryginale właściwe podpisy.

V ACa 358/15

UZASADNIENIE

Powódka, A. W., wniosła o zasądzenie od pozwanego, (...) oddział w B., kwoty 60.000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 października 2012 roku do dnia zapłaty, kwoty odsetek za zwłokę, jakie przysługują za niewypłacenie należności w terminie, od dnia 31 października 2012 roku do dnia zapłaty, o zasądzenie kosztów korespondencji w kwocie 100 złotych z odsetkami od dnia 31 października 2012 roku do dnia zapłaty, oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki zwrotu kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy w B. wyrokiem z 10.11.2014r. oddalił powództwo oraz orzekł o kosztach postępowania.

Swoje rozstrzygnięcie oparł na następujących okolicznościach.

Decyzją z dnia 16 listopada 2012 roku (...) Oddział w B. odmówił prawa do zasiłku (...) powódce za okres (...) W uzasadnieniu wskazano, iż prawidłowość orzekania o czasowej niezdolności do pracy z powodu (...) oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich podlega kontroli przez lekarzy orzeczników (...)Jeżeli po analizie dokumentacji medycznej i po przeprowadzeniu badania ubezpieczonego lekarz orzecznik określi wcześniejszą datę ustania niezdolności do pracy niż w zaświadczeniu lekarskim, za okres od tej daty zaświadczenie lekarskie traci ważność. Z posiadanej dokumentacji wynikało, że lekarz leczący w zaświadczeniu lekarskim orzekł (...)W dniu 30 listopada 2012 roku lekarz orzecznik orzekł, że niezdolność do pracy ustała (...)

Decyzją z dnia 16 listopada 2012 roku pozwany odmówił powódce prawa do zasiłku (...) za okres (...) W uzasadnieniu wskazano, że zasiłek (...)przysługuje osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia (...), jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia (...). W dniu 30 listopada 2012 roku lekarz orzecznik po analizie dokumentacji medycznej i po przeprowadzeniu badania orzekł, że niezdolność do pracy ustała (...) Kolejna niezdolność powstała w dniu (...), zatem po upływie 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia (...), (...) ponownie lekarz orzecznik orzekł, że niezdolność do pracy ustała (...), zatem za wymieniony w decyzji okres powódka nie ma prawa do zasiłku (...). Dalszymi decyzjami z dnia 3 grudnia 2012 roku, z dnia 31 grudnia 2012 roku, z dnia 18 stycznia 2013, z dnia 24 stycznia 2013 roku i z dnia 6 lutego 2013 roku, odmówiono powódce prawa do zasiłku (...) (...)wskazując, iż z dokumentacji wynika, że tytuł ubezpieczenia (...) ustał w dniu 28 września 2012 roku, zatem niezdolność do pracy powstała po upływie 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia (...).

Na skutek odwołania powódki od decyzji pozwanego z dnia 16 listopada 2012 roku Sąd Rejonowy w B. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do zasiłku (...) za okres (...)

Decyzjami z dnia 24 stycznia 2014 roku i 28 stycznia 2014 roku przyznano powódce prawo do świadczenia z ubezpieczenia społecznego – zasiłku (...) za okres (...)i jednocześnie uchylono wcześniejsze decyzje pozwanego z dnia 3 grudnia 2012 roku, z dnia 31 grudnia 2012 roku, z dnia 24 stycznia 2013 roku i z dnia 6 lutego 2013 roku, wskazując w uzasadnieniu, iż w dniu 13 stycznia 2014 roku wpłynął do pozwanego wyrok Sądu Rejonowego w B. z dnia 18 listopada 2013 roku w sprawie (...), zmieniający decyzje pozwanego z dnia 16 listopada 2012 roku, w ten sposób, że przyznano powódce prawo do zasiłku (...) za wskazane okresy, co spowodowało uznanie, że niezdolność do pracy trwała nieprzerwanie od 28 września 2012 roku i powstała w trakcie ubezpieczenia (...).

W związku z powyższym pozwany dokonał wypłaty zasiłku (...) w dniu 3 lutego 2014 roku, w prawidłowej wysokości.

Stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie treści przedłożonych przez strony dokumentów, stanowiących dowód w sprawie, albowiem nie były one kwestionowane przez strony i stanowiły wiarygodny materiał dowodowy. Sąd Okręgowy wezwał do osobistego stawiennictwa na wyznaczony termin rozprawy powódkę w celu przesłuchania, pod rygorem pominięcia tego dowodu. Powódka, prawidłowo na termin rozprawy wezwana i pouczona, nie stawiła się, i nie złożyła w tym zakresie żadnego usprawiedliwienia do chwili wywołania rozprawy. Złożone bowiem pismo powódki z dnia 4 listopada 2014 roku, zawierające nadto wyłącznie usprawiedliwienie niestawiennictwa na rozprawie, było spóźnione, albowiem wpłynęło do Sądu już po terminie wyznaczonej rozprawy, bowiem w dniu 13 listopada 2014 roku, co wynika z pieczęci sądowej wpływu pisma.

Sąd Okręgowy w swoich rozważaniach wskazał, że roszczenie powódki nie było uzasadnione, powódka nie wykazała bowiem przesłanek i podstaw zasadności swoich roszczeń.

Powódka odpowiedzialności pozwanego upatrywała w wadliwości wydanych decyzji w przedmiocie odmowy prawa do zasiłku (...). Podstawy prawnej żądania powódki upatrywać należało w treści art. 417 § 1 k.c., zgodnie z którym za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Podstawową przesłanką odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem przy wykonywaniu zadań z zakresu władzy publicznej jest ich bezprawność, którą ustawodawca określił w komentowanym przepisie jako zachowanie „niezgodne z prawem”. Bezprawność jest jedną z przesłanek, które muszą występować łącznie z innymi przesłankami odpowiedzialności, tj. szkodą i istnieniem adekwatnego, czyli normalnego związku przyczynowego pomiędzy bezprawnością, czyli niezgodnego z prawem działaniem, a skutkiem w postaci szkody, na którą powołuje się dochodzący odpowiedzialności. Sąd Okręgowy podniósł, iż powódka nie wykazała jednej z tych przesłanek, a mianowicie szkody, która miałaby zaistnieć na skutek działania pozwanego (...), zarówno co do zakresu wystąpienia, jak i samej wysokości. Sąd wezwał powódkę na rozprawę w celu jej przesłuchania, aby umożliwić powódce wyjaśnienie jej twierdzeń, odnośnie negatywnych skutków wydanych przez pozwanego decyzji. Sama powódka nie zgłosiła wniosku o swoje przesłuchanie, jednak Sąd Okręgowy z uwagi na brak innego materiału dowodowego, zaoferowanego przez powódkę w tym przedmiocie, podjął decyzję procesową o wezwaniu strony w celu jej przesłuchania. Wobec nieusprawiedliwionego niestawiennictwa powódki i wobec braku jakiejkolwiek informacji z jej strony w tym przedmiocie do chwili zamknięcia rozprawy, Sąd Okręgowy pominął ten dowód. W związku z tym brak było podstaw do przyjęcia i uznania, że powódka wykazała wystąpienie szkody, a same twierdzenia w pozwie nie stanowią wystarczającego i wiarygodnego dowodu w sprawie. Samo stwierdzenie bezprawności działania funkcjonariuszy Skarbu Państwa nie powoduje powstania obowiązku odszkodowawczego przy braku szkody (wyroku Sądu Najwyższego z dnia 27 sierpnia 2008r., II CSK 132/08, Lex nr 465603) i nawet wadliwość decyzji administracyjnej nie zwalnia poszkodowanego tą decyzją w sprawie o odszkodowanie z obowiązku wykazania szkody oraz normalnego związku przyczynowego pomiędzy wydaniem tej decyzji a szkodą (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 marca 2014 roku, V CSK 284/13, Biuletyn SN 2014/6/10). Sąd Okręgowy wskazał iż powódka upatrywała odpowiedzialności pozwanego w wadliwości wydanych decyzji w przedmiocie odmowy przyznania prawa do zasiłku (...). Co do zasady, zgodnie z treścią art. 417 ^{( 1)} § 2 k.c. jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Zdaniem powódki to, że na skutek odwołania Sąd Rejonowy w B. po przeprowadzeniu postępowania zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał powódce prawo do zasiłku za okres od 31 października 2012 roku do 26 listopada 2012 roku, świadczyło o bezprawności działania pozwanego. Art. 59 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tj. Dz.U. z 2014 roku, poz. 159) daje pozwanemu uprawnienie do kontroli wystawianych zaświadczeń lekarskich i orzekania o czasowej niezdolności do pracy. Na podstawie art. 83 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. z 2013, poz. 1442 z późn.zm.) ubezpieczonemu przysługuje droga sądowa od wydanej w tym przedmiocie decyzji. Z takiej możliwości odwołania skorzystała powódka, co do decyzji z dnia 16 listopada 2012 roku. Sama zmiana zaskarżonej decyzji przez Sąd, nie stanowi wystarczającej przesłanki do uznania, że decyzja pozwanego była wadliwa, albowiem orzeczenie sądowe nie stwierdziło jej nieważności i nie zmieniło jej z tego powodu. Jak wynika z ustnych wyjaśnień pełnomocnika pozwanej postępowanie sądowe w tym przedmiocie zakończyło się po przeprowadzeniu dowodu z opinii biegłych, zatem ewentualna wadliwość w tym zakresie nie była oczywista i wymagała głębszego rozważenia. Nadto ewentualna wadliwość dotyczyła jedynie jednej z decyzji z dnia 16 listopada 2012 roku, na którą powódka się powołuje, albowiem nie odwołała się do Sądu od dalszych decyzji pozwanego, a późniejsza zmiana tych dalszych decyzji wynikała jedynie ze zmiany sytuacji faktycznej ubezpieczonej w związku ze zmianą przez Sąd pierwszej z nich, a zatem jedynie jako konsekwencja zmiany pierwszej decyzji, nie zaś z powodu wadliwości tkwiącej w ich treści. Wynika to z uzasadnienia wydanych przez pozwanego decyzji z dnia 24 i 28 stycznia 2014 roku. Na tej podstawie zostały wypłacone w terminie świadczenia z nich wynikające. Jednocześnie brak było możliwości ustalenia w drodze procesowej ewentualnie innych działań ze strony pozwanego, które nosiłyby znamiona bezprawności, bo powódka wprawdzie podnosiła w pozwie, iż „ZUS zrobił to specjalnie, żeby nie wypłacać świadczenia”, „czuje się oszukana przez ZUS” i „że ZUS robi jak chce, bez żadnych przepisów”, jednak nie tylko nie wykazała prawdziwości tych twierdzeń, ale i nie wyjaśniła, co miała na myśli, pomimo umożliwienia jej takiej możliwości w drodze złożenia zeznań przed Sądem. W przedmiocie odsetek od wypłaconego świadczenia na skutek orzeczenia Sądu, zmieniającego decyzję, pozwany wyda odrębną decyzję, co wynika z oświadczenia pozwanego, od której będzie przysługiwało powódce odwołanie, a zatem w odrębnym trybie postępowania, niezależnie od braku ze strony powódki, należytego sprecyzowania tego żądania co do kwoty roszczenia.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił powództwo w całości na podstawie art. 417 § 1 k.c. a contrario (punkt 1 wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 z późn.zm.), zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zasądzając w tym zakresie wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w stawce minimalnej, liczonej od wartości przedmiotu sporu (punkt 2 wyroku).

Od powyższego orzeczenia apelację złożyła powódka zaskarżając wyrok w całości zarzucając naruszenie przepisów prawa polegające na tym, że to była szkoda wyrządzona przez ZUS na jej osobie. W oparciu o powyższe wniosła o zmianę wyroku w całości ewentualnie uchylenie sprawy do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu podała, iż(...)wydał błędne decyzje co do wstrzymania zasiłku (...) bowiem Sąd Okręgowy (...)w oparciu o dowód z opinii biegłego ustalił czasową niezdolność do pracy z powodu (...). Z tych przyczyn powinno być przyznane odszkodowanie i zadośćuczynienie bowiem była to szkoda na osobie.

Pozwany w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Okręgowy i przyjmuje je za własne.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela stanowisko Sądu Okręgowego, iż powódka nie przedstawiła żadnego dowodu na potwierdzenie zasadności swoich roszczeń w szczególności nie przedstawiła dowodów, z których wynikałaby wysokość poniesionej szkody. Sąd Okręgowy podjął decyzję o uzupełnieniu postępowania dowodowego z urzędu poprzez przesłuchanie powódki w charakterze strony. Powódka mimo prawidłowego wezwania i pouczenia o rygorze na wypadek niestawiennictwa nie stawiła się i nie nadesłała na termin rozprawy stosownego usprawiedliwienia uzasadniającego jej odroczenie.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny w pełni podziela stanowisko Sądu Okręgowego, iż brak jest podstaw do zasądzenia na rzecz powódki jej roszczeń z uwagi na brak przesłanek odszkodowawczych.

Na marginesie dodać, należy, że zgłoszone przez powódkę żądanie zapłaty odsetek za zwłokę jest rozpoznawane przez (...)w B..

Wobec powyższego apelację powódki jako bezzasadną na mocy art. 385 k.p.c. należało oddalić.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na mocy art. 98 k.p.c.