Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym dnia 6 sierpnia 2014 roku powód (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego E. D. kwoty 6.109,12 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej Narodowego Banku Polskiego od kwoty 3.223,01 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, od kwoty 2.374,67 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, od kwoty 511,44 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powód wniósł także o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 11 września 2008 r. pozwana zawarła z poprzednikiem prawnym powoda (...) Bank (...) S.A. w W. umowę o kredyt gotówkowy. Kwota kredytu nie została spłacona, wobec czego D. Bank wypowiedział pozwanej przedmiotową umowę kredytu oraz wystawił przeciwko pozwanej bankowy tytuł egzekucyjny, zaopatrzony następnie w klauzulę wykonalności. Umową przelewu wierzytelności z dnia 28 października 2013 r. powód nabył wierzytelność wynikającą z wyżej wymienionej umowy kredytu. Powód wskazał, że na roszczenie dochodzone niniejszym pozwem złożyły się: kwota 3.223,01 zł obejmująca kapitał główny, kwota 2.374,67 zł obejmująca odsetki skapitalizowane przez Bank na dzień 31 lipca 2013 r., oraz kwota 511,44 zł, która obejmuje odsetki umowne naliczone od kwoty kapitału za okres od 1 sierpnia 2013 r. skapitalizowane do dnia poprzedzającego dzień wniesienia pozwu.

Postanowieniem z dnia 11 grudnia 2014 r. Sąd ustanowił dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej E. D. kuratora w osobie J. B., pracownika tutejszego Sądu ( k.51).

W odpowiedzi na pozew kurator wniosła o oddalenie powództwa, a także o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego stanowiska kurator podniósł zarzut przedawnienia roszczenia. ( odpowiedź na pozew k.64-65).

W piśmie z dnia 28 kwietnia 2015 r. powód ustosunkował się do twierdzeń podniesionych w odpowiedzi na pozew podnosząc, że bieg terminu przedawnienia roszczenia w stosunku do pozwanej został dwukrotnie przerwany: przez wniesienie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu oraz po raz drugi przez złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji. Po umorzeniu egzekucji postanowieniem z dnia 28 listopada 2012 r. termin przedawnienia roszczenia zaczął biec na nowo. ( pismo k. 69-71).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 września 2008 r. E. D. zawarła z (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. umowę o kredyt gotówkowy nr (...), na mocy której bank udzielił jej kredytu gotówkowego w kwocie 8.631,64 zł. Zgodnie z § 2 umowy kredyt był oprocentowany według zmiennej stopy procentowej wyrażonej w stosunku rocznym, która na dzień zawarcia umowy wynosiła 21,48 % w skali roku. Natomiast zgodnie z § 9 umowy kredytobiorca zobowiązywał się do spłat rat kredytu i należnych odsetek w 26 ratach, przy czym termin spłaty ostatniej raty upływał z dniem 19 listopada 2010 r. W § 4 umowy strony przewidziały, że niespłacenie rat kredytu w terminie ustalonym w Umowie Kredytu powoduje powstanie zadłużenia przeterminowanego, od którego Bank pobierze odsetki w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP (umowa kredytu k. 11-11v).

Wobec braku spłaty należnych rat kredytowych Bank wypowiedział pozwanej umowę kredytu. Następnie wystawił bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 17 września 2011 r., który postanowieniem z dnia 26 października 2011 r. wydanym przez Sąd Rejonowy dla Warszawy- Woli w W. został zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Przedmiotowy tytuł egzekucyjny obejmował kwotę 3.223,01 zł niespłaconego kapitału wraz z odsetkami umownymi naliczanymi na podstawie § 5 ust. 1 umowy od niespłaconego kapitału od dnia 17 września 2011 r. do dnia zapłaty, które na dzień wystawienia bankowego tytułu wykonawczego wynosiły 24 % w stosunku rocznym oraz kwotę 1004,20 zł z tytułu odsetek umownych naliczonych na podstawie § 5 ust. 1 umowy od niespłaconego kapitału od dnia 11 września 2008 r. do dnia 16 września 2011 r. ( (...) k. 13, postanowienie k.12)

Umową z dnia 28 października 2013 r. (...) Bank (...) S.A. w W. przeniósł na rzecz powoda (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. przysługujące mu wierzytelności wynikające z dokonanych czynności bankowych, określone w załączniku 1a do Umowy, w tym wierzytelność przeciwko E. D. wynikającą z umowy o kredyt gotówkowy ( dowód: wyciąg z umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 28 października 2013 r. z załącznikiem – k. 17, załącznik k. 14-16).

Pismem z dnia 14 listopada 2013 r. powód poinformował E. D. o zawartej w dniu 28 października 2013 r. umowie cesji wierzytelności i wezwał ją do spełnienia świadczenia na rzecz aktualnego wierzyciela ( pismo z dnia 14 listopada 2013 r. k.18).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów
z dokumentów. Strony nie kwestionowały autentyczności powołanych powyżej dokumentów, ani treści. Sąd również nie miał wątpliwości co do ich wartości dowodowej, wobec czego brak było podstaw do odmówienia wiarygodności danych w nich zawartych.

Sąd zważył, co następuje:

Powód wywodził swe żądanie z umowy cesji wierzytelności, zawartej w dniu 28 października 2013 r. z (...) Bank (...) S.A. w W., obejmującej wierzytelność wynikającą z zawartej pomiędzy pozwaną a pierwotnym wierzycielem umowy kredytu z dnia 11 września 2008 r. Podstawą prawną tak sformułowanego żądania jest art. 509 § 1 k.c., który stanowi, że wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl zaś § 2 powołanego uregulowania wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Kurator ustanowiony dla pozwanej nieznanej z miejsca pobytu w odpowiedzi na pozew podniósł zarzut przedawnienia roszczenia. Nie można zgodzić się ze stanowiskiem strony pozwanej, że roszczenie o zwrot udzielonego kredytu wraz z należnymi odsetkami umownymi, odsetkami od przeterminowanego zobowiązania i innymi kosztami uległo przedawnieniu. Owszem – zgodnie z art. 118 k.c. – termin przedawnienia roszczenia związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata, jednakże w realiach niniejszej sprawy termin ten jeszcze nie upłynął. Termin przedawnienia roszczenia z tytułu umowy kredytu lub pożyczki zaczyna biec od momentu skutecznego wypowiedzenia umowy czy też upływu okresu wypowiedzenia albo od upływu okresu, na jaki umowa została zawarta. W rozpatrywanej sprawie doszło dwukrotnie do przerwania biegu terminu przedawnienia. Utrwalone już stanowisko orzecznictwa przyjmuje, że czynnością przerywającą bieg przedawnienia jest wystąpienie z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Złożenie tego wniosku nie tylko powoduje przerwanie biegu przedawnienia, ale też jego zawieszenie aż do czasu ukończenia postępowania wywołanego tym wnioskiem (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2004 roku III CZP 101/03, wyrok z dnia 12 stycznia 2012 roku sygn. akt II CSK 203/11). Dopiero po zakończeniu postępowania o nadanie klauzuli wykonalności bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się na nowo.

W związku z powyższym w przedmiotowej sprawie termin przedawnienia zaczął biec na nowo po nadaniu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu sądowej klauzuli wykonalności z dnia 26 października 2011 r. Pozew w niniejszej sprawie został złożony 6 sierpnia 2014, a więc przed upływem terminu przedawnienia roszczenia objętego pozwem. Nadto przeciwko pozwanej toczyło się postepowanie egzekucyjne na podstawie bankowego tytułu wykonawczego opatrzonego w sądową klauzulę wykonalności. Złożenie wniosku egzekucyjnego do komornika stanowi czynność mającą bezpośrednio na celu zaspokojenie roszczenia, przerywającą bieg terminu przedawnienia.

Mimo niezasadności zgłoszonego zarzutu przedawnienia roszczenie powoda nie zasługuje na uwzględnienie, jednakże z innych przyczyn niż wskazuje kurator pozwanej. Roszczenie powoda jest niezasadne, bowiem powód nie wykazał, że pozwana E. D. zawarła skutecznie z poprzednikiem prawnym powoda umowę kredytu gotówkowego w dniu 11 września 2008 r. Powód przedłożył dokument umowy zawartej pomiędzy pozwaną, a pierwotnym wierzycielem. Na dokumencie umowy kredytowej widnieje wprawdzie podpis pozwanej. Jednakże w imieniu banku umowę podpisali pełnomocnicy: E. K. i A. S., którzy nie posiadali umocowania do dokonania tejże czynności. Strona powodowa nie wykazała bowiem ich umocowania do zawarcia umowy. Strona powodowa nie przedstawiła pełnomocnictwa, które w sposób prawidłowy wykazałoby skuteczność działań pełnomocników (...) Bank (...) S.A. w W. do zawarcia w imieniu banku umowy kredytowej zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 38 i 39 k.c. W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 58 § 1 k.c. nienależyte umocowanie pełnomocnika stanowi bezwzględną podstawę nieważności czynności prawnej. Sąd uwzględnia nieważność z urzędu, niezależnie od tego, czy ktokolwiek się na to powołuje. Chodzi tutaj bowiem o ocenę w świetle prawa materialnego stanu faktycznego przywołanego przez strony. Jeśli z faktów ustalonych w postępowaniu wynika nieważność czynności prawnej, sąd nie może uznać takiej czynności za ważną z tego tylko powodu, że strony na nieważność się nie powołują.

Zgodnie z treścią art. 6 kc strona, która z faktu wywodzi skutki prawne winna te okoliczności udowodnić. Tym samym to na stronie powodowej spoczywał obowiązek wykazania, że kwota żądana pozwem jest uzasadniona, a więc wykazać, w pierwszej kolejności, że pozwaną (...) Bank (...) S. A. w W. łączyła umowa na podstawie której pozwany zobowiązał się zwrócić kwotę wskazaną w pozwie, że pozwana nie zwróciła tej kwoty oraz, że strona powodowa nabyła wierzytelność. Strona powodowa okoliczności skutecznego zawarcia umowy kredytowej nie wykazała. Brak powyższego dowodu uniemożliwia poczynienie przez Sąd ustaleń co treści umowy zawartej przez pozwaną, ustalenia daty początkowej odsetek, wysokości odsetek oraz charakteru roszczeń i ich wymagalności.

Podkreślić należy, że Sąd nie ma obowiązku wzywania strony działającej przez profesjonalnego pełnomocnika o przedłożenie dowodów na poparcie swoich twierdzeń (art. 5 k.p.c. wskazuje, że sąd może udzielać pouczeń co do czynności prawnej stronom działającym bez pełnomocnika). Z treści art. 3 k.p.c. wynika zaś obowiązek stron i ich pełnomocników do przedstawiania dowodów istotnych w sprawie. Nie było wymagane wezwanie pełnomocnika strony powodowej do złożenia, na podstawie np. art. 208 § 1 pkt 5 k.p.c. takich dowodów, gdyż to obowiązkiem strony powodowej było dołączenie do akt sprawy całości niezbędnej dokumentacji (art. 6 kc i art. 232 kpc). W związku z powyższym na podstawie powołanych przepisów należało uznać, że strona powodowa nie udowodniła w żadnym stopniu zasadności swojego roszczenia co skutkowało oddaleniem powództwa.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł, jak w pkt I sentencji wyroku.

W punkcie II sentencji wyroku Sąd przyznał kuratorowi dla pozwanej nieznanej z miejsca pobytu należne wynagrodzenie. Zgodnie z § 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 listopada 2013 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U.2013.1476) wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej, zwanego dalej "kuratorem", nie może przekraczać stawek minimalnych przewidzianych przepisami określającymi opłaty za czynności adwokackie, a w przypadku gdy kuratorem jest radca prawny, przepisami określającymi opłaty za czynności radców prawnych. Stosownie do § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j. t.) stawki minimalne w sprawach wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy od 5.000 zł do 10.000 – 1200 zł. W ocenie Sądu zarówno rodzaj sprawy, jak również stopień jej zawiłości oraz nakład pracy kuratora uzasadnia przyznanie mu wynagrodzenia w wysokości 150 zł. Koszty wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla pozwanej nieznanej z miejsca pobytu Sąd przyznał z zaliczki wpłaconej przez powoda.

SSR Paweł Szymański

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda.