Pełny tekst orzeczenia

WYROK

1.1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 sierpnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach w Wydziale IV Karnym w składzie:

Przewodniczący SSO Sławomir Lach

Ławnicy: Mirosława Mularczyk, Joanna Golicz

Protokolant: A. Z.

przy udziale prokuratora Bartosz Kowalski

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 20 kwietnia 2015 r., 11 maja 2015 r. i 29 czerwca 2015 r., 28 lipca 2015 r.

sprawy

I. P. M. (1), syna E. i D. z domu G.,

urodzonego(...) w Z.,

oskarżonego o to, że:

1) w dniu 20 listopada 2014 r. w Z. używając wobec M. W. przemocy polegającej przewróceniu i kilkukrotnym uderzeniu pięścią w twarz oraz posługując się niebezpiecznym przedmiotem w postaci noża, zabrał tej pokrzywdzonej w celu przywłaszczenia torebkę, portfel, pieniądze w kwocie 10 złotych, kartę NFZ, dowód osobisty, kartę bankomatową, legitymację studencką i telefon komórkowy S. (...) (...), łącznej wartości ok. 900 złotych, przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio skazany za przestępstwo podobne z art. 280§2 kk wyrokiem Sądu Okręgowego w i K., sygn. III K 22/11 z dnia 30 marca 2011 r., zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w K.z dnia 19 lipca 2011 r., sygn. II Aka 136/11 na karę pozbawiania wolności w wymiarze 2 lat, którą odbył w okresie od 28 grudnia 2010 r. do 28 grudnia 2012 r.,

tj. o czyn z art. 280§2 kk i art. 275§2 kk i art. 278§5 kk w zw. z art. 11§2 kk i przy zast. art. 64§1 kk,

2) w dniu 15 listopada 2014 r. w Z. zabrał w celu przywłaszczenia biżuterię łącznej wartości 60.836 złotych na szkodę D. M., przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio skazany za przestępstwo podobne z art. 280§2 kk wyrokiem Sądu Okręgowego w K., sygn. III K 22/11 z dnia 30 marca 2011 r., zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w K. z dnia 19 lipca 2011 r. , sygn. II Aka 136/11 na karę pozbawiania wolności w wymiarze 2 lat, która odbył w okresie od 28 grudnia 2010 r. do 28 grudnia 2012 r.,

tj. o czyn z art. 278§1 kk w zw. z art. 64§1 kk,

II.A. J. , córki K. i E. z domu G.,

urodzonej (...) w Z.,

oskarżonej o to, że:

3) w dniu 20 listopada 2014 r. w Z. pomogła P. M. (2) w zbyciu cudzej rzeczy ruchomej w postaci telefonu komórkowego marki S. (...) (...) wartości 600 złotych, o której wiedziała, że pochodzi z przestępstwa rozboju, za 150 złotych,

tj. o czyn z art. 291§1 kk,

o r z e k a

1)  uznaje oskarżonego P. M. (2) za winnego tego, że w dniu 20 listopada 2014 r. w Z. używając wobec M. W. przemocy polegającej na przewróceniu i kilkukrotnym uderzeniu pięścią w twarz, w wyniku czego M. W. doznała obrażeń ciała w postaci stłuczenia twarzy w okolicy prawego łuku jarzmowego z masywnym obrzękiem i rozlanym krwiakiem oraz skręcenia palca II ręki prawej, które spowodowały naruszenie czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni, oraz posługując się niebezpiecznym przedmiotem w postaci noża, który skierował w stronę pokrzywdzonej żądając wydania pieniędzy i telefonu, zabrał w celu przywłaszczenia portfel z zawartością banknotu o nominale 10 złotych, dowodu osobistego, karty bankowej, karty płatniczej, karty podarunkowej, legitymacji studenckiej, karty NFZ, kart identyfikacyjnych (...), kart lojalnościowych i karty P., a także telefon komórkowy S. (...) (...) wraz z kartą pamięci M. (...) oraz kosmetyczkę z zawartością, wszystko o łącznej wartości około 900 złotych na szkodę M. W.,

przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia w okresie od dnia 28 grudnia 2010 r. do dnia 28 grudnia 2012 r. kary 2 lat pozbawienia wolności wykonanej w ramach kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia 30 marca 2011 r. o sygn. akt III K 22/11, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w K. z dnia 19 lipca 2011 r. o sygn. akt II Aka 136/11 za umyślne przestępstwo podobne z art. 13§1 kk w zw. z art. 280§2 kk, to jest przestępstwa z art. 280§2 kk i art. 157§1 kk przy zast. art. 11§2 kk w zw. z art. 64§1 kk

i za to na mocy art. 280§2 kk przy zast. art. 11§3 kk skazuje go na karę 4 (czterech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2)  uznaje oskarżonego P. M. (2) za winnego tego, że w dniu 15 listopada 2014 r. w Z. zabrał w celu przywłaszczenia złotą biżuterię w postaci 35 pierścionków o łącznej wartości 60.836 złotych na szkodę D. M.,

przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia w okresie od dnia 28 grudnia 2010 r. do dnia 28 grudnia 2012 r. kary 2 lat pozbawienia wolności wykonanej w ramach kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia 30 marca 2011 r. o sygn. akt III K 22/11, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w K. z dnia 19 lipca 2011 r. o sygn. akt II Aka 136/11 za umyślne przestępstwo podobne z art. 13§1 kk w zw. z art. 280§2 kk, to jest przestępstwa z art. 278§1 kk w zw. z art. 64§1 kk

i za to na mocy art. 278§1 kk skazuje go na karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

3)  na mocy art. 85§1 kk i art. 86§1 kk orzeka wobec oskarżonego P. M. (2) karę łączną 5 (pięciu) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

i za to na mocy art. 291§1 kk i art. 33§2 kk skazuje ją na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych, przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięciu) złotych;

5)  na mocy art. 69§1 i 2 kk, art. 70§2 kk i art. 73§2 kk (w brzmieniu obowiązującym stosownie do Dz.U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553) w zw. z art. 4§1 kk warunkowo zawiesza wobec oskarżonej A. J. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 3 (trzy) lata, oddając ją w tym czasie pod dozór kuratora;

6)  na mocy art. 72§1 pkt 4 kk (w brzmieniu obowiązującym stosownie do Dz.U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553) w zw. z art. 4§1 kk zobowiązuje oskarżoną A. J. do wykonywania pracy zarobkowej;

7)  na mocy art. 63§1 kk (w brzmieniu obowiązującym stosownie do Dz.U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553) w zw. z art. 4§1 kk zalicza oskarżonej A. J. na poczet orzeczonej kary grzywny okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 21 listopada 2014 r. do dnia 22 listopada 2014 r. uznając grzywnę za wykonaną co do 4 (czterech) stawek dziennych;

8)  na mocy art. 44§2 kk orzeka przepadek przedmiotów opisanych w wykazie dowodów rzeczowych nr I/2015 pod poz. 2 i 16 na karcie k. 330-331 akt;

9)  na zasadzie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. G. T. kwotę 1.260 zł (tysiąc dwieście sześćdziesiąt złotych) plus 23% VAT, łącznie 1.549,80 zł (tysiąc pięćset czterdzieści dziewięć złotych i osiemdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu P. M. (2);

10)  na zasadzie art. 624§1 kpk i art. 17 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zwalnia oskarżonych P. M. (2) i A. J. od ponoszenia kosztów sądowych, obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt IV K 47/15

UZASADNIENIE

Na zasadzie art. 423§1a k.p.k. uzasadnienie wyroku ograniczono do oskarżonego P. M. (2), wskazując jedynie w niezbędnym zakresie na udział oskarżonej A. J. w przestępstwie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Oskarżeni P. M. (2) i A. J. byli parą. Oboje nie pracowali i nie mieli stałego miejsca zamieszkania. Utrzymywali się z pieniędzy uzyskiwanych od matki oskarżonego i z drobnych kradzieży. Nocowali w różnych miejscach - u znajomych i w hotelach.

(Dowody: częściowo wyjaśnienia oskarżonego P. M. (2) k. 115-117, 125-129, 227-228, 304-305, 322-323, 381-382; częściowo wyjaśnienia oskarżonej A. J. k. 97-99, 109-112,382-383)

W dniu 15 listopada 2014 r. około godziny 11.00 oskarżony P. M. (2) udał się do sklepu jubilerskiego położonego przy pl. (...) w Z., należącego do pokrzywdzonego D. M.. Poprosił sprzedającą, M. S., o pokazanie mu pierścionków w cenie do 3.000 złotych, gdyż – jak powiedział – zamierza kupić pierścionek zaręczynowy. Jego zainteresowanie wzbudził również pierścionek za 25 tyś. złotych, jednakże kiedy sprzedająca odmówiła mu pokazania, stwierdził, że chce kupić tańszy pierścionek z cyrkonią, który wybrał sobie. Zależało mu jedynie na ładnym opakowaniu. Podczas, gdy sprzedająca schyliła się, aby zapakować pierścionek, oskarżony uniósł szybę z blatu lady i wyciągnął spod niej paletę z 35 złotymi pierścionkami z brylantami o łącznej wartości 60.836 złotych, po czym wybiegł ze sklepu, kierując się na ul. (...). M. S. natychmiast wezwała Policję, a druga z obecnych w sklepie sprzedających – E. H. ruszyła w pościg za oskarżonym, po drodze prosząc o pomoc postronne osoby. Do pościgu przyłączyły się trzy osoby: P. C. (1), P. N. oraz kobieta na rowerze, której tożsamości nie udało się ustalić. W rejonie parkingu przy ul. (...)i (...)po skoku z muru oskarżony skręcił nogę i zaczął natomiast utykać, co utrudniało mu dalszą ucieczkę. Wyrzucił wówczas trzymaną przez siebie reklamówkę z rzeczami osobistymi. Następnie, widząc doganiającego go P. C. (1) zatrzymał się i powiedział, że odda skradzione rzeczy, jeśli ten przestanie go gonić. Odrzucił paletę z pierścionkami, wcześniej wyjmując niezauważenie z niej jeden pierścionek o wartości 1.150 złotych, po czym pobiegł dalej. P. C. (1) podniósł paletę i oddał ją E. H., która wraz z resztą pościgu po chwili dotarła na miejsce. Zdarzenie zaobserwował pracujący na parkingu M. K., który dostrzegł także wyrzuconą przez oskarżonego reklamówkę i przekazał ją P. C. (1). W trakcie ucieczki oskarżony trzymał w ręku niebezpieczne narzędzie przypominające swym wyglądem tłuczek, nie używał go jednak, ani nie groził jego użyciem osobom go ścigającym.

(Dowody: zeznania świadka M. S. k. 170-172, 207-208, 209-210, 390-391; zeznania świadka E. H. k. 173-174, 391; zeznania świadka P. C. (2) k. 180, 433; zeznania świadka P. N. k. 181, 432-433; zeznania świadka M. K. k. 182-183, 393; zeznania pokrzywdzonego D. M. k. 165-166, 211-212, 390; częściowo wyjaśnienia oskarżonego P. M. (2) k. 115-117, 125-129, 227-228, 304-305, 322-323, 381-382; protokół oględzin sklepu jubilerskiego k. 168-169; protokół oględzin skweru przy ul. (...) w Z. k. 184-185; protokół oględzin zapisów monitoringu z jubilera k. 282-288)

P. C. (1) wyrzucił reklamówkę pod murem budynku przy ul. (...) w Z.. Została ona następnie wraz z zawartością zabezpieczona przez funkcjonariuszy Policji. Okazało się, że zawierała rzeczy osobiste oskarżonego.

(Dowody: protokół oględzin miejsca przy ul. (...) w Z. k. 186-187; protokół oględzin rzeczy w reklamówce k. 188-189; częściowo wyjaśnienia oskarżonego P. M. (2) k. 115-117, 125-129, 227-228, 304-305, 322-323, 381-382)

Oskarżony P. M. (2) zastawił skradziony pierścionek w lombardzie przy ul. (...) w Z., uzyskując za niego 140 złotych. Pieniądze te przeznaczył na bieżące wydatki. W toku postępowania zabezpieczono zarówno pierścionek, jak i umowę pożyczki pod zastaw sporządzoną na nazwisko oskarżonego.

(Dowody: protokół zatrzymania pierścionka w lombardzie k. 203-205; umowa pożyczki w lombardzie k. 206; częściowo wyjaśnienia oskarżonego P. M. (2) k. 115-117, 125-129, 227-228, 304-305, 322-323, 381-382)

Łączna wartość skradzionych pierścionków wyniosła 60.836 złotych. Wszystkie te pierścionki udało się odzyskać i zwrócić pokrzywdzonemu D. M. właścicielowi sklepu jubilerskiego.

(Dowody: zeznania pokrzywdzonego D. M. k. 165-166, 211-212, 390; pokwitowanie odbioru rzeczy k. 213)

(Dowody: zeznania pokrzywdzonej M. W. k. 9-10, 23-24, 25-26, 71-72, 89-90, 91-92, 93-94, 136-137, 388-390; p rotokół oględzin cmentarza przy ul. (...) w Z. k. 3-5; częściowo wyjaśnienia oskarżonego P. M. (2) k. 115-117, 125-129, 227-228, 304-305, 322-323, 381-382)

W wyniku napaści pokrzywdzona M. W. doznała obrażeń ciała w postaci stłuczenia twarzy z masywnym obrzękiem i rozlanym krwiakiem oraz skręcenia palca prawej ręki, które naruszyły prawidłowe działanie narządów jej ciała na okres przekraczający 7 dni.

(Dowody: karta informacyjna pacjenta k. 12, 403-404; opinia sądowo-lekarska dot. pokrzywdzonej M. W. k. 407-408)

(Dowody: częściowo wyjaśnienia oskarżonego P. M. (2) k. 115-117, 125-129, 227-228, 304-305, 322-323, 381-382; częściowo wyjaśnienia oskarżonej A. J. k. 97-99, 109-112, 382-383, 426; protokół oględzin telefonu oskarżonego P. M. (2) k. 139-144; protokół oględzin telefonu A. J. k. 149-155; zeznania świadka M. M. k. 55-56, 392; umowa pożyczki k. 68)

Następnego dnia oskarżony P. M. (2) wyrzucił nóż i dokumenty znalezione w portfelu pokrzywdzonej. Dokumenty z wyjątkiem karty NFZ oraz portfel odnaleziono w miejscach wskazanych przez oskarżonego. Noża, którego oskarżony użył podczas rozboju na pokrzywdzonej M. W. nie udało się odnaleźć. Telefon pokrzywdzonej zatrzymano w lombardzie przy ul. (...) w Z., i razem z dokumentami (za wyjątkiem karty NFZ) i portfelem zwrócono pokrzywdzonej.

(Dowody: protokół zatrzymania telefonu pokrzywdzonej k. 51-53; protokół oględzin miejsca ujawnienia zrabowanych przedmiotów k. 120-124; pokwitowanie odbioru rzeczy k. 73, 138)

Oboje oskarżonych zatrzymano w dniu 21 listopada 2014 r. w rejonie pl. (...) w Z., gdzie oskarżony P. M. (2) planował dokonać kolejnego napadu na sklep jubilerski.

(Dowody: częściowo wyjaśnienia oskarżonego P. M. (2) k. 115-117, 125-129, 227-228, 304-305, 322-323, 381-382; protokół zatrzymania osoby A. J. k. 58; protokół zatrzymania osoby P. M. (2) k. 63)

Oskarżony P. M. (2) był wielokrotnie karany za przestępstwa przeciwko mieniu. Odbywał wcześniej karę pozbawienia wolności.

(Dowody: informacja o karalności P. M. (2) k. 356-358; odpisy wyroków k. 224, 292-295, 306, 309-310, 327, 328)

Oskarżony został w toku procesu poddany badaniom przez biegłych lekarzy psychiatrów, którzy stwierdzili u niego mieszane zaburzenia osobowości oraz uzależnienie od alkoholu i amfetaminy, jednocześnie jednak wskazali, że poczytalność oskarżonego w chwili czynów nie budzi wątpliwości, a także, że jest on w pełni zdolny do udziału w postępowaniu karnym.

(Dowody: opinia sądowo-psychiatryczna oskarżonego P. M. (2) k. 272-274)

Oskarżony w miejscu poprzedniego zamieszkania posiadał negatywną opinię. Od czasów szkolnych sprawiał problemy wychowawcze, uciekał z domu, opuszczał zajęcia szkolne, był umieszczany w ośrodkach wychowawczych, z których kilkukrotnie uciekał. Otaczał się kolegami o negatywnej opinii, wielokrotnie wchodził w konflikty z prawem. Bywał agresywny wobec sąsiadów i matki. Obecnie oskarżony jest pozbawiony wolności, zaś koniec kary przypada na dzień 6 grudnia 2020 r.

(Dowody: kwestionariusz wywiadu środowiskowego dot. oskarżonego P. M. (2) k. 298-301; informacja z bazy NoeSad k. 307, 308, 311, 312)

Powyższy stan faktyczny zrekonstruowano w oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, szczegółowo wskazany powyżej. W tym miejscu należy przejść do jego oceny.

Zasadnicze znaczenie dla odtworzenia rzeczywistego przebiegu wydarzeń dotyczących obu czynów miały zeznania naocznych świadków.

Kradzież pierścionków została zarejestrowana przez szereg osób: M. S. (k. 170-172, 207-208, 209-210, 390-391), E. H. (173-174, 391), P. C. (2) (k. 180, 433), P. N. (k. 181, 432-433), M. K. (k. 181-185, 393). Zeznania wszystkich tych osób są niemal całkowicie zbieżne ze sobą, nadto znajdują potwierdzenie w zapisach monitoringu sklepowego (k. 282-288). Z tego względu Sąd uznał je za szczere i w pełni wiarygodne, tym bardziej, że relacje oskarżonego P. M. (2) są z nimi zgodne.

Zeznania pokrzywdzonego D. M. (k. 165-166, 211-212, 390), właściciela sklepu jubilerskiego nie mają waloru zeznań naocznego świadka, pozwoliły jednak na ustalenie łącznej kwoty skradzionych pierścionków. Sąd nie miał zastrzeżeń co do przestawionego wyliczenia, jako że stanowiło ono sumę ceny sklepowej tych przedmiotów i nie było kwestionowane przez żadną ze stron.

Z kolei jedynym świadkiem rozboju dokonanego na pokrzywdzonej M. W. była sama pokrzywdzona (k. 9-10, 23-24, 25-26, 71-72, 89-90, 91-92, 93-94, 136-137, 388-390). Pomimo niewątpliwie dużego stresu związanego z napaścią zapamiętała ona szczegółowo miejsce i okoliczności zdarzenia. Miała natomiast pewne wątpliwości co do okazanej jej osoby sprawcy, co jednak można łatwo wytłumaczyć faktem, że w trakcie napaści był on częściowo zamaskowany, zaś całe zdarzenie miało dynamiczny charakter. Relacja pokrzywdzonej w ocenie Sądu jest szczera i zasługuje na wiarę. Co istotne, koreluje ona także z wersją przedstawioną przez oskarżonego P. M. (2), który nigdy nie kwestionował swojego sprawstwa, co więcej wskazał on miejsce przestępstwa, a także ujawnił, gdzie porzucił rzeczy uzyskane z rozboju, które to po ich zabezpieczeniu, zostały rozpoznane przez pokrzywdzoną M. W. i jej wydane. W dodatku relacje pokrzywdzonej w zakresie przemocy stosowanej wobec niej przez sprawcę znajdują odzwierciedlenie w dokumentacji lekarskiej i opinii sądowo-lekarskiej.

Zeznania świadka M. M. (k. 55-56, 392), pracownicy lombardu, w którym oskarżeni zastawili zrabowany telefon, stanowią m. in. potwierdzenie udziału oskarżonej A. J. w inkryminowanym zdarzeniu. Są one zgodne z całym zgromadzonym materiałem dowodowym, stąd zyskały aprobatę Sądu.

Zeznania pozostałych świadków przesłuchanych w sprawie nie miały znaczenia dla jej rozstrzygnięcia, gdyż wiązały się z błędnym typowaniem osób podejrzanych. Z tego względu zostały one pomięte.

Wskazać jednak należy, że zeznania świadka M. R. (k. 104-106, 156-157, 391-392), jak i P. R. (k. 161-162) wykluczają wersję podaną przez oskarżonych, jakoby zastawiony telefon S. (...)miał pochodzić od M. R., któremu zabrał go oskarżony P. M. (2).

Kolejno należy odnieść się do nieosobowych źródeł dowodowych.

Obrażenia doznane przez pokrzywdzoną M. W. zostały ustalone na podstawie karty informacyjnej (k. 12, 403-404) oraz opinii sądowo-lekarskiej (k. 407-408). Sąd nie miał zastrzeżeń co do rzetelności tych dokumentów, pozostają one w całkowitej zgodzie z zeznaniami pokrzywdzonej. Opinia lekarska nie była również kwestionowana przez którąkolwiek ze stron.

Istotną rolę w sprawie odegrały oględziny telefonów zatrzymanych od oskarżonych (k. 139-144, 149-155) oraz dane uzyskane od operatora sieci telefonicznej O. (k. 315-316). Potwierdziły one przedstawiony powyżej przebieg zdarzeń, a także dowiodły, że oskarżona A. J. miała świadomość przestępnych działań oskarżonego, w tym źródła pochodzenia zrabowanego telefonu S. (...). Sama również poradziła oskarżonemu aby zniszczył kartę SIM i kupił nowy starter, a także korzystała z tego telefonu gdy się spotkali, instalując w nim własną kartę SIM o nr (...) oraz usuwając znajdujące się w pamięci sms-y. Uzupełnieniem powyższych dowodów są analizy bilingów oraz dat i miejsc logowania (k. 317-318, 319-320), które również potwierdzają ustalony powyżej przebieg zdarzeń. Dokonując analizy zapisów w pamięci telefonu należącego do oskarżonej A. J. marki S. należy zwrócić uwagę, że w dniu zdarzenia użytkował go oskarżony P. M. (2), zaś wówczas oskarżona A. J. korzystała z aparatu telefonicznego należącego do oskarżonego P. M. (2) marki N. (...)0. Niemniej jednak oskarżona A. J. przez cały czas korzystała ze swojej karty SIM o nr (...), którą również instalowała w skradzionym telefonie komórkowym marki S. (...)

Opinia sądowo-psychiatryczna oskarżonego P. M. (2) jest w ocenie Sądu fachowa, rzetelna i wyczerpująca. Również żadna ze stron nie kwestionowała zawartych w niej wniosków (k. 272-274).

Pozostałe dowody, głównie protokoły zatrzymań, oględzin i przeszukań, nie wzbudzają zastrzeżeń co do ich wiarygodności, stąd ich szczegółowa ocena zostanie pominięta.

Po omówieniu całości zgromadzonego materiału dowodowego należy odnieść się do wyjaśnień oskarżonych.

Oskarżony P. M. (2) podczas pierwszego przesłuchania przyznał się jedynie częściowo do zarzucanych mu czynów (k. 115-117). Podczas kolejnych przesłuchań zmienił jednak wersję i złożył wyjaśnienia potwierdzające sprawstwo zarzucanych mu przestępstw, przyznając także, że użył noża do dokonania rozboju (k. 125-128, 227-228). Ponadto wskazał funkcjonariuszom Policji miejsce popełnienia przestępstwa rozboju i miejsca, w których porzucił skradzione przedmioty. Wskazał także stanowczo, że oskarżona A. J. wiedziała, skąd pochodzi zrabowany telefon marki S. (...) i doradzała mu zniszczenie karty SIM w celu uniknięcia namierzenia przez Policję. Wprawdzie w tym zakresie relacja oskarżonego cechuje się pewną labilnością, jednak dotyczy to jedynie kwestii, czy oskarżona wiedziała, że telefon pochodzi z rozboju czy też myślała, że pochodzi on z kradzieży (k. 227-228, 381-382). Oskarżony nie był w stanie logicznie i wiarygodnie wytłumaczyć zmiany wyjaśnień w tym zakresie. W kontekście odpowiedzialności karnej oskarżonej A. J., w szczególności z uwagi na wartość telefonu, nie ma to jednak żadnego znaczenia. W ocenie Sądu na wiarę jednak zasługują twierdzenia oskarżonego P. M. (2), że oskarżona dokładnie znała okoliczności w jakich oskarżony wszedł w posiadanie tego telefonu, na co wskazują przede wszystkim bliskie relacje pomiędzy nimi, fakt, iż bezpośrednio po napadzie ze skradzionego telefonu oskarżony zadzwonił do oskarżonej A. J., okoliczności spotkania i udania się do B. celem sprzedaży telefonu w lombardzie.

Należy podkreślić, że relacja oskarżonego P. M. (2) co do obydwu inkryminowanych zdarzeń znajduje całkowite potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym materiale dowodowym. Z tego powodu zyskała ona aprobatę Sądu. Nie znalazły natomiast potwierdzenia wyjaśnienia oskarżonego dotyczące innych zdarzeń, których rzekomo miał być sprawcą czy świadkiem (k. 322-323), stąd wątki te nie były przedmiotem niniejszego postępowania jurysdykcyjnego.

Oskarżona A. J. nie przyznała się do popełniania zarzucanego jej przestępstwa i wyjaśniła, że nie wiedziała o rzeczywistym pochodzeniu zrabowanego telefonu (k. 97-99, 109-112, 426). W świetle pozostałych dowodów, tj. relacji oskarżonego P. M. (2) i oględzin telefonów oskarżonych, bilingów, Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonej za zmierzające do uniknięcia przez nią odpowiedzialności karnej i dał im wiarę jedynie w zakresie, w jakim korespondowały z pozostałymi dowodami (dot. to w szczególności samego przebiegu zastawienia telefonu i wydarzeń, które nastąpiły później). Warto nadmienić, że oskarżona dokonała wnikliwych oględzin telefonu, usuwając nawet zapisane w jego pamięci sms-y, a także korzystając z niego z internetu, po czym wspólnie zdecydowali o sprzedaży telefonu w lombardzie za zaniżoną cenę pomimo, iż nie posiadali jego pełnej dokumentacji, pudełka oraz fabrycznego osprzętu. Nadto z treści sms-ów zapisanych w telefonie oskarżonej, jak również z zeznań samej oskarżonej wynika jednoznacznie, iż drobne kradzieże były stałym elementem jej stylu życia. Miała także pełną świadomość zachowań przestępnych podejmowanych przez jej chłopaka oskarżonego P. M. (2), korzystała również z uzyskanych z przestępstw korzyści majątkowych. Tym bardziej zatem jej twierdzenia dotyczące zastawionego telefonu jawią się jako niewiarygodne.

Powyższe dowody pozwoliły na zrekonstruowanie spójnego i pozbawionego wątpliwości stanu faktycznego. Kolejno należy zatem przystąpić do prawnej oceny zachowania oskarżonych.

Zachowanie oskarżonego P. M. (2) z dnia 20 listopada 2014 r. wyczerpało znamiona z art. 280§2 k.k. oraz art. 157§1 k.k. Kwalifikacja z art. 280§2 k.k. jest bezsporna wobec faktu – potwierdzonego przez samego oskarżonego – wykorzystania noża do przestraszenia ofiary, a także użycia przemocy wobec niej, czego skutkiem było spowodowanie obrażeń ciała. Podobnie bezsporna jest kwalifikacja z art. 157§1 k.k. która wynika jednoznacznie z określonych przez biegłego lekarza rozmiarów obrażeń doznanych przez pokrzywdzoną, co stosownie do treści art. 11§2 k.k. winno znaleźć odzwierciedlenie w kwalifikacji prawnej przypisanego czynu.

Sąd rozpatrując prawidłowość kwalifikacji prawnej zarzuconego oskarżonemu P. M. (2) w punkcie I aktu oskarżenia czynu uznał, że należało wyeliminować art. 275§2 k.k. (wskazany zapewne omyłkowo) i art. 278§5 k.k., jak również brak było podstaw do zakwalifikowania czynu dodatkowo z art. 275§1 k.k. i art. 276 k.k. Wprawdzie w skradzionym portfelu pokrzywdzonej M. W. znajdowały się dokumenty w postaci dowodu osobistego, karty bankowej, karty płatniczej, karty podarunkowej, legitymacji studenckiej, karty NFZ, kart identyfikacyjnych (...), kart lojalnościowych i karty P., to jednak przypisanie oskarżonemu kumulatywnie odpowiedzialności za realizację znamion czynów określonych w art. 275§1 k.k., art. 276 k.k. i art. 278§5 k.k. wymaga ustalenia, że dokonując zaboru mienia, swoim zamiarem obejmował również dokonanie kradzieży, usunięcia, czy też ukrycia dokumentów wymienionych w powołanych przepisach (por. Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 24 maja 2013 r., sygn. akt II AKa 563/12, LEX nr 1383048).

Do przyjęcia kumulatywnej kwalifikacji prawnej z wyżej wymienionych przepisów, konieczne jest ustalenie, iż zamiarem przywłaszczenia sprawcy objęty był również utracony przez pokrzywdzoną M. W. dowód osobisty czy też karty uprawniające do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego znajdujące się w portfelu, czego w żadnym wypadku nie można wyprowadzić z faktu, że skoro został on zabrany przez sprawcę wraz z mieniem ruchomym, które zamierzał przywłaszczyć, to dokonał on kradzieży dokumentu i kart bankowych, gdyż w takim wypadku może być mowa co najwyżej o zamiarze ewentualnym, który jest niewystarczający do przyjęcia przestępstwa kradzieży (lub przywłaszczenia), gdyż czyny te należą do przestępstw kierunkowych, a więc znamiennych celem działania.

Wskazać bowiem należy, iż oskarżony P. M. (2) wprost zażądał od pokrzywdzonej wydania pieniędzy i telefonu. Tej treści żądanie ma istotne znaczenie dla oceny materialnoprawnej analizowanego czynu, gdyż wprost wskazuje na to, że zarówno dowód osobisty, jak i pozostałe dokumenty znajdujące się w portfelu nie stanowiły przedmiotu niezależnego zaboru ze strony oskarżonego. Należy podkreślić, że sam oskarżony przeszukał jeszcze na miejscu zdarzenia torebkę pokrzywdzonej, z której zabrał portfel i kosmetyczkę z zawartością, po czym słysząc, że ktoś się zbliża, uciekł z zabranym wcześniej telefonem komórkowym. Postawa pokrzywdzonej, jej obrona przed napastnikiem sprawiały, że sytuacja była dynamiczna i oskarżony bezpośrednio reagował na zachowania pokrzywdzonej. Ta z kolei zaczęła wzywać pomocy co także z pewnością uniemożliwiło dokonanie przeszukania portfela i zabór jedynie pieniędzy.

Nadto wskazać należy, iż oskarżony P. M. (2) już później po ucieczce dokonał przeszukania portfela, z którego zabrał jedynie pieniądze, zaś portfel wraz z dokumentami ostatecznie wyrzucił, co wskazuje, iż nie miał on bezpośredniego zamiaru zaboru dokumentów w nim się znajdujących, czy też dokonania ich usunięcia albo ukrycia, bowiem przepis art. 276 k.k. uznaje za występek nie kradzież dokumentu, ale jego niszczenie, uszkodzenie, czynienie bezużytecznym, ukrycie lub usunięcie, którym sprawca nie ma prawa wyłącznie rozporządzać. Przypisanie sprawcy kradzieży dokumentu innego niż określony w art. 275 k.k., występku z art. 276 k.k., może mieć miejsce jedynie o ile z kradzieżą będzie łączyła się któraś z czynności czasownikowych określonych w art. 276 k.k., np. ukrycie przez sprawcę dokumentu (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 grudnia 2012 r., sygn. akt III KK 45/12, LEX nr 1231572), czego jednak na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego nie sposób uznać za udowodnione.

Uwzględniając zatem, że występki stypizowane w przepisach art. 275§1 k.k., art. 276 k.k. i art. 278§5 k.k. mogą być popełnione wyłącznie z winy umyślnej w zamiarze bezpośrednim stwierdzić należy, że nie zdołano wykazać by taki zamiar towarzyszył poczynaniom oskarżonego. Stąd niezbędnym stało się dokonanie korekty eliminując z kwalifikacji prawnej czynu przypisanego w punkcie 1. sentencji wyroku przepisy art. 275§2 k.k. i art. 278§5 k.k.

Zaznaczyć przy tym trzeba, iż rzeczona korekta nie wiązała się z koniecznością wyeliminowania z opisu czynu wymienionych dokumentów, gdyż nie są one powiązane z żadnym ze znamion czasownikowych określonych w art. 275§1 k.k., art. 276 k.k. i art. 278§5 k.k., a wskazanie, że znajdowały się w skradzionym pokrzywdzonej M. W. portfelu jest zgodne z rzeczywistością.

Drugi z dokonanych przez oskarżonego P. M. (2) czynów wyczerpał znamiona kradzieży zwykłej i dlatego został zakwalifikowany z art. 278§1 k.k. Należy przy tym zaznaczyć, że okoliczność utraty przez oskarżonego większości skradzionych przedmiotów nie ma w tym kontekście żadnego znaczenia, gdyż była ona rezultatem podjętego pościgu i nie miała charakteru dobrowolnego. Oskarżony wybiegając ze sklepu dokonał już przestępstwa kradzieży, pozbawiając właściciela posiadania skradzionych przedmiotów.

Oba przestępstwa zostały popełnione przez oskarżonego P. M. (2) w warunkach powrotu do przestępstwa z art. 64§1 k.k., tj. w ciągu 5 lat od odbycia w okresie od dnia 28 grudnia 2010 r. do dnia 28 grudnia 2012 r. kary 2 lat pozbawienia wolności wykonanej w ramach kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia 30 marca 2011 r. o sygn. akt III K 22/11, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w K. z dnia 19 lipca 2011 r. o sygn. akt II Aka 136/11 za umyślne przestępstwo podobne z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 280§2 k.k. (k. 292-293, 294-295)

Kończąc ten wątek rozważań należy zaznaczyć, że możliwość przypisania winy oskarżonemu nie budzi wątpliwości. Jest on bowiem osobą dorosłą, znającą i rozumiejącą podstawowe normy społeczne, który świadomie nie skorzystał z możliwości zachowania się zgodnie z prawem i popełnił czyny zabronione. Wynika to z wyjaśnień samego oskarżonego P. M. (2), a także z wniosków omówionej już opinii sądowo-psychiatrycznej. Mając na uwadze powyższe Sąd uznał oskarżonego P. M. (2) za winnego popełnienia przypisanych mu w pkt 1. i 2. sentencji wyroku przestępstw.

Kolejno należy zatem przejść do uzasadnienia zastosowanych wobec oskarżonego P. M. (2) środków represji karnej.

Oskarżonemu P. M. (2) za popełnione przestępstwo rozboju Sąd wymierzył karę 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Wymiar orzeczonej kary mieści się zatem w pobliżu dolnej granicy ustawowego zagrożenia, czyn przypisany oskarżonemu podlega bowiem karze nie krótszej niż 3 lata pozbawienia wolności. Nie budzi wątpliwości wysoka szkodliwość społeczna czynu, polegającego na brutalnej napaści na niczego niespodziewającą się kobietę, jak również znaczny stopień winy po stronie oskarżonego. W ocenie Sądu okolicznością łagodzącą jest natomiast fakt, że użycie przez oskarżonego niebezpiecznego narzędzia w postaci noża miało charakter marginalny dla przebiegu zdarzenia. Jak zeznała pokrzywdzona, oskarżony w pewnym momencie skierował nóż w jej stronę, nie wypowiadał przy tym żadnych gróźb, nie zbliżał ostrza do jej ciała. Mimo to, zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem (por. np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 29 stycznia 2015 r., sygn. akt II AKa 481/14), sam fakt demonstrowania noża ofierze musi być uznany za posługiwanie się nim w rozumieniu art. 280§2 k.k., tym niemniej sposób posługiwania się powinien znaleźć odzwierciedlenie w wymiarze orzeczonej kary. Zasadnicze znaczenie dla ustalenia stopnia społecznej szkodliwości czynu miały zatem obrażenia ciała, jakie w wyniku stosowania przez oskarżonego przemocy odniosła pokrzywdzona M. W., które skutkowały naruszeniem czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni, a także wysokość spowodowanej szkody.

Za przestępstwo kradzieży pierścionków Sąd wymierzył oskarżonemu P. M. (2) karę 2 lat pozbawienia wolności. Sąd miał przy tym na uwadze przede wszystkim stopień winy sprawcy, przejawiający się w szczególnie zuchwałym sposobie działania oraz znaczny stopień społecznej szkodliwości jego czynu, przejawiającą się w znacznej wartości zrabowanych przedmiotów. Pewne znaczenie dla wymiaru kary – jako okoliczność łagodząca – ma również porzucenie zrabowanych przedmiotów przez oskarżonego w trakcie ucieczki. Trzeba przy tym mieć na uwadze, że nie miało ono charakteru dobrowolnego i wynikło wyłącznie z obawy przed pościgiem. Obiektywnie jednak zminimalizowało stratę po stronie pokrzywdzonego, co musi znaleźć odzwierciedlenie w wymiarze kary.

Każdorazowo pokrzywdzeni odzyskali zrabowane mienie, przy czym należy zaznaczyć jako okoliczność świadcząca na korzyść oskarżonego, iż w zasadniczym zakresie przyznał się on do winy i złożył wyjaśnienia, a także wskazał miejsca gdzie porzucił zrabowane przedmioty, co umożliwiło ich odzyskanie.

Wymierzając kary za oba czyny Sąd miał także na uwadze, że zostały one dokonane w warunkach powrotu do przestępstwa. Wprawdzie Sąd nie skorzystał z przewidzianej w art. 64§1 k.k. możliwości podniesienia górnego wymiaru kary, jednak okoliczność ta wpłynęła na wymiar orzeczonych kar jednostkowych w granicach ustawowego zagrożenia. Również wielokrotna dotychczasowa karalność oskarżonego przemawiała za orzeczeniem adekwatnych kar pozbawienia wolności i wskazuje na dotychczasowy tryb życia oskarżonego, który nie zasługuje na uwzględnienie. Domaga się tego funkcja represyjna kary, która w wypadku oskarżonego z uwagi na jego dotychczasową linię życia ma zasadnicze znaczenie. Należy także mieć na uwadze względy prewencji szczególnej i ogólnej. Postawa oskarżonego, który – pomimo odbywania kary pozbawienia wolności – bez skrupułów popełnia kolejne przestępstwa umyślne, czyniąc z tego sposób na życie, jednoznacznie wskazuje, że dotychczasowe środki represji były niewystarczające. Sąd zważył również, że oskarżony jest osobą młodą, która zaledwie pół roku przed popełnieniem przestępstw ukończyła 21 lat. Orzeczenie kar pozbawienia wolności w powyższym rozmiarze daje nadzieję na jego resocjalizację w warunkach zakładu penitencjarnego i zrealizowanie celów wychowawczych kary, tym bardziej, iż obecnie są już wykonywane wobec oskarżonego inne kary pozbawienia wolności, stąd proces resocjalizacji będzie na tyle długi by okazał się skuteczny. Wskazać bowiem należy, iż jak wynika z samych wyjaśnień oskarżonego dokonywanie przestępstw przeciwko mieniu, stanowiło sposób na życie oskarżonego P. M. (2), nie poszukiwał on zatrudnienia, a jedynie planował dokonanie kolejnego napadu na sklep jubilerski, do którego jednak nie doszło z uwagi na jego zatrzymanie.

Na mocy art. 85§1 k.k. i art. 86§1 k.k. Sąd połączył wskazane powyżej kary i orzekł wobec oskarżonego P. M. (2) karę łączną 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Określając wymiar kary łącznej Sąd kierował się związkiem podmiotowo-przedmiotowym pomiędzy poszczególnymi czynami. W orzecznictwie podkreśla się przy tym, że zarówno „czysta” zasada absorpcji, podobnie jak i „czysta” zasada kumulacji stanowią skrajności, które nieczęsto znajdą zastosowanie (por. przykładowo: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 lutego 2014 r., sygn. akt II AKa 511/13; wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 17 kwietnia 2014 r., sygn. akt II AKa 37/14; por. także: A. Marek, Kodeks karny. Komentarza, Lex 2010).

W niniejszej sprawie związek pomiędzy oboma przestępstwami popełnionymi przez oskarżonego nie jest na tyle ścisły. Poza charakterem czynów (przestępstwa przeciwko mieniu) sprowadza się w zasadzie do wspólnego motywu – zdobycia pieniędzy na codzienną egzystencję oraz analogicznego sposobu działania po dokonaniu przestępstwa – zastawienia skradzionego przedmiotu w lombardzie. W tej sytuacji w ocenie Sądu zasadne było zastosowanie zasady asperacji, zbliżające orzeczoną karę łączną do sumy kar jednostkowych. Sąd uznał bowiem, że orzeczona kara łączna nie może dawać oskarżonemu wrażenia bezkarności niektórych z dokonanych przez niego czynów. Z drugiej strony Sąd uznał, że zastosowanie zasady kumulacji nie oddaje idei kary łącznej i powinno następować jedynie w wyjątkowych sytuacjach, tym bardziej, iż w niniejszym przypadku istnieje ścisły związek czasowy. Oba przestępstwa były popełnione w krótkim odstępie czasu.

Sąd, na mocy art. 44§2 k.k. orzekł przepadek przedmiotów służących do popełnienia przestępstwa, tj. dwóch umów pożyczki pod zastaw zawartych na nazwisko oskarżonego dotyczących skradzionych przedmiotów.

Oskarżony P. M. (2) korzystał na etapie postępowania przygotowawczego i sądowego z udzielonej z urzędu pomocy prawnej adw. G. T.. Koszty obrony nie zostały opłacone, a zatem Sąd na zasadzie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze zasądził na rzecz ww. adwokata kwotę brutto 1.549,80 zł złotych (łącznie z należnym 23% podatkiem VAT). Sąd miał na uwadze również ilość dni, w których toczyła się rozprawa.

Orzekając o kosztach postępowania Sąd miał na uwadze sytuację osobistą i materialną oskarżonego P. M. (2), a także fakt, iż w perspektywie odbywania wieloletnich kar pozbawienia wolności nie będzie mieć on możliwości zgromadzenia stosownych środków, stąd na zasadzie art. 624§1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych, obciążając nimi Skarb Państwa.