Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Marek Borkiewicz

Sędziowie: SSA Ewa Cyran

del. SSO Katarzyna Schönhof-Wilkans (spr)

Protokolant: insp.ds.biurowości Beata Tonak

po rozpoznaniu w dniu 14 października 2015 r. w Poznaniu

sprawy H. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o emeryturę i odsetki

na skutek apelacji H. H.

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 2 kwietnia 2014 r. sygn. akt VIII U 2335/10

1.  oddala apelację,

2.  przyznaje adw. R. K. od Skarbu Państwa – Sąd u Okręgowego w P. kwotę 120 zł powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 lipca 2010 r. znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. przyznał H. H. z urzędu prawo do emerytury od dnia 1 stycznia 2006 r., tj. od daty określonej wyrokiem Sądu.

H. H. w ustawowym terminie, wniosła odwołanie od powyższej decyzji.

Decyzją z dnia 13 lipca 2010 r. znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. odmówił H. H. prawa do odsetek za okres od dnia 1 stycznia 2006 r. do dnia wypłaty należności z tytułu emerytury z urzędu w kwocie 17.842,95 zł.

Odwołanie od powyższej decyzji w ustawowym terminie wniosła H. H., domagając się przyznania odsetek liczonych od całej należnej do spłaty emerytury, tj. wartości brutto.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. wniósł o oddalenie odwołań od obu decyzji wydanych w dniu 13 lipca 2010 r.

Decyzją z dnia 23 grudnia 2011 r. znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. odmówił H. H. prawa do odsetek od kwoty 40.819,73 zł za okres 1.01.2006r. – 27.07.2010r. (należność z tytułu emerytury z urzędu) oraz od kwoty 33.454,13 zł za okres 1.10.1997r. – 2.11.2010r. (należność z tytułu renty z tytułu niezdolności do pracy).

H. H. w ustawowym terminie wniosła odwołanie od powyższej decyzji domagając się jej uchylenia.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. wniósł o oddalenie odwołania od decyzji z dnia 23 grudnia 2011 r.

Wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2014 r. wydanym w sprawie VIII AUa 2335/10 Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział VIII Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 13 lipca 2010 r. znak (...) o tyle, że przy obliczeniu wysokości emerytury od dnia 1 stycznia 2006 r. uwzględnił 25 lat, 4 miesiące okresów składkowych (pkt 1 wyroku) oraz zmienił zaskarżone decyzje z dnia 13 lipca 2010 r. znak (...) oraz z dnia 23 grudnia 2011 r. znak (...) w ten sposób, że przyznał odwołującej prawo do wypłaty odsetek od emerytury należnej za okres od 1 stycznia 2006 r. do 31 maja 2008 r., po umniejszeniu o należne za ten czas: zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, potrącenia na (...) Ośrodek (...), liczonych za okres od 16 dnia danego miesiąca poczynając od dnia 16 stycznia 2006 r. do dnia zapłaty (pkt 2 wyroku) oraz w pozostałym zakresie odwołania oddalił (pkt 3 wyroku).

Powyższe rozstrzygnięcie zostało wydane w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

H. H. urodziła się w dniu (...) ((...) lat ukończyła w dniu (...) r.). Po raz ostatni odwołująca w zatrudnieniu pozostawała do końca kwietnia 1987 roku, następnie w okresie od 1 czerwca 1987 r. do 2 maja 1991 r. prowadziła działalność gospodarczą. Składki na ubezpieczenie społeczne opłacała z tego tytułu do końca roku 1989, po czym za lipiec 1990 r. w okresach 9.01.1990 – 6.07.1990 oraz 6.08.1990 – 2.05.1991 odwołująca pobierała zasiłek chorobowy.

H. H. legitymuje się okresem składkowym w ilości 25 lat, 4 miesiące i 1 dzień. W dniu 8 maja 1991 r. odwołująca złożyła wniosek o przyznanie jej prawa do renty inwalidzkiej, do którego dołączyła świadectwa pracy oraz zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ZUS Rp-7a z lat 1984 – 1986 (WWPW 71,02 %). Po badaniu przez Komisje Lekarskie do Spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia orzeczeniem z dnia 8.08.1991 r., po czym z dnia 11.09.1991 r., odwołująca została zaliczona do trzeciej grupy inwalidów z ogólnego stanu zdrowia. Mając na uwadze treść przepisów ustawy z dnia 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących działalność gospodarczą i ich rodzin (Dz. U. nr 46 poz. 250), decyzją z dnia 18 września 1991 r. Zakład odmówił prawa do renty inwalidzkiej. H. H. wniosła odwołanie od powyższej decyzji. W opinii z dnia 18 listopada 1991 r. biegli sądowi – ortopeda, neurolog i internista - zakwalifikowali odwołującą do II grupy inwalidów z ogólnego stanu zdrowia i to od daty złożenia wniosku. W konsekwencji Sąd Wojewódzki w Poznaniu wyrokiem z dnia 26 grudnia 1991 r. w sprawie VIII U 2119/91 zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 18 września 1991 r. i przyznał prawo do renty inwalidzkiej według drugiej grupy inwalidów z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej i to od dnia 8 maja 1991 r. Wykonanie tego wyroku nastąpiło decyzją z dnia 27 stycznia 1992 r. Do obliczenia wysokości świadczenia uwzględniono 25 lat stażu ubezpieczeniowego oraz wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z okresu 3 kolejnych lat wybranych z ostatnich 12 lat poprzedzających złożenie wniosku o rentę, tj. z okresu 1.01.1984r. – 31.12.1986r. (71,02%). Po badaniu przez Komisje Lekarskie do Spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia orzeczeniem z dnia 16.01.1995 r., po czym z dnia 2.02.1995 r. odwołująca została ponownie zaliczona do trzeciej grupy inwalidów z ogólnego stanu zdrowia i to od daty badania przez specjalistów. W orzeczeniu wskazano, że inwalidztwo jest czasowe do marca 1998 roku. W konsekwencji, opierając się na przepisach ustawy z dnia 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących działalność gospodarczą i ich rodzin (Dz. U. nr 46 poz. 250), decyzją z dnia 25 lutego 1995 r. Zakład ponownie odmówił prawa do renty inwalidzkiej.

Od dnia 1 kwietnia 1995 r. nastąpiło wstrzymanie wypłaty świadczenia w postaci renty inwalidzkiej z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej (pobieranej od 8 maja 1991 r.). Sąd Wojewódzki w Poznaniu wyrokiem z dnia 5 października 1995r. oddalił odwołanie od powyżej decyzji albowiem biegli sądowi zaliczyli odwołującą jedynie do trzeciej grupy inwalidów z ogólnego stanu zdrowia (sygn. VIII U 753/95). Sąd Apelacyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 6 marca 1996 r. uchylił powyższy wyrok, przekazując sprawę do ponownego rozpoznania i zalecając m.in. uzupełnić opinię biegłych. Ponownie rozpoznając sprawę, wyrokiem z dnia 19 września 1997 r., wydanym w sprawie VIII U 765/96, Sąd Wojewódzki w Poznaniu ponownie oddalił odwołanie wskazując na to, że odwołująca jest inwalidą jedynie trzeciej grupy, przez co nie spełnia wymogów stawianych przez ustawę z dnia 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących działalność gospodarczą i ich rodzin, jak również nie spełnia przesłanek do przyznania renty inwalidzkiej na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. nr 40 poz. 267). Inwalidztwo III grupy nie powstało bowiem ani w czasie zatrudnienia, ani w ciągu 18 miesięcy od jego ustania. Apelacja wywiedziona przez pełnomocnika odwołującej została przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu oddalona wyrokiem z dnia 3 września 1998 r. (sygn. III AUa 844/97). Jednocześnie Sąd II instancji przekazał w punkcie 3 tego wyroku Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych do rozpoznania wniosek odwołującej o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z ubezpieczeniem społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i to z uwagi na wejście w życie w dniu 1.09.1997 r. ustawy z dnia 28 czerwca 1996 r. o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym i ubezpieczeniu społecznym (Dz. U. nr 100 poz. 461), zmieniającej warunki nabywania prawa do renty. Postanowieniem z dnia 20 listopada 1998 r. Sąd Apelacyjny dokonał wykładni pkt 3 powyższego wyroku w ten sposób, że datę złożenia wniosku o tę rentę określił na dzień 21 października 1997 r.

Postanowieniem z dnia 12 maja 1999 r. Sąd Najwyższy odrzucił kasację wywiedzioną od wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 3 września 1998 r. (sygn. akt II UKN 656/98).

W celu rozpatrzenia wniosku przekazanego do rozpoznania w punkcie 3 wyroku z dnia 3 września 1998 r. przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu, organ rentowy wezwał H. H. do złożenia zaświadczenia o stanie zdrowia wypełnionego przez lekarza leczącego. Ponieważ zaświadczenie nie zostało złożone, decyzją z dnia 1 lutego 1999 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Brak przedłożenia zaświadczenia o stanie zdrowia spowodował, iż odwołująca nie została skierowana na badania do lekarza orzecznika ZUS. W toku postępowania sądowego na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach ZUS oraz składanych do akt przez stronę odwołującą, jak i nadsyłanych na żądanie Sądu, zostały wydane przez biegłych lekarzy sądowych – neurologa, internistę, ortopedę, internistę – reumatologa, opinie pisemne z dnia: 22.12.1999, 13.08.2001, 5.12.2001, 24.05.2002, 4.07.2002. W treści opinii biegli wskazywali na to, iż odwołująca od daty pierwszego wniosku o rentę złożonego w roku 1991 była całkowicie niezdolna do pracy, a od lutego 1995 roku jest nieprzerwanie częściowo niezdolna do pracy i niezdolność ta ma charakter trwały. Jednocześnie biegli wskazywali na to, iż wypadek w drodze z pracy do domu w dniu 26 kwietnia 1980 r. (stłuczenie stawów kolanowych) nie zaowocował niezdolnością do pracy - odwołująca od roku 1991 jest niezdolna do pracy z ogólnego stanu zdrowia, a nie z wypadku.

Wyrokiem z dnia 23 listopada 2005 r. w sprawie VIII U 1254/99 Sąd Okręgowy w Poznaniu zmienił decyzję organu rentowego z dnia 1 lutego 1999 r. w ten sposób, że przyznał odwołującej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z ubezpieczeniem społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, poczynając od dnia 1 października 1997 r. na stałe (pkt 1 wyroku). Jednocześnie Sąd oddalił roszczenie dotyczące prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem w drodze z pracy do domu (pkt 2 wyroku). Sąd I instancji miał na uwadze treść opinii wydanych w sprawie przez biegłych sądowych oraz art. 36 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. nr 40 poz. 267) w zw. z art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 28 czerwca 1996 r. o zmianie niektórych ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym i ubezpieczeniu społecznym (Dz. U. nr 100 poz. 461), uznając, iż zachodzą przesłanki do przywrócenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Biegli stwierdzili bowiem, że niezdolność do pracy powstała u odwołującej przed dniem 1 października 1996 r., (czyli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty, którą pobierała do końca marca 1995 roku). Data przyznania odwołującej świadczenia została natomiast określona w oparciu o art. 99 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników, tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszono wniosek (zgodnie z treścią postanowienia Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 20 listopada 1998 r. za datę wniosku przyjęto dzień 21 października 1997 r.). Apelację od powyższego wyroku, złożoną przez pełnomocnika H. H., Sąd Apelacyjny w Poznaniu oddalił wyrokiem z dnia 14 listopada 2007 r.

W dniu 13 grudnia 2005 r. do Zakładu wpłynął odpis nieprawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 23 listopada 2005 r. wraz z pisemnym uzasadnieniem. W dniu 16.12.2005 r. Główny Lekarz Orzecznik II Oddziału ZUS uczynił na nim adnotację „brak podstaw do apelacji”. Wykonując to orzeczenie, decyzją z dnia 7 lutego 2006 r. organ rentowy ustalił prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy i to od dnia 1 października 1997 r. Do ustalenia wysokości świadczenia Zakład uwzględnił 25 lat okresów składkowych. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia ustalono na 71,02 %, który przemnożono przez kwotę bazową 666,96 zł. Wysokość renty na dzień 1.10.1997 obliczono na kwotę 315,45 zł, a na dzień 1.03.2004 po waloryzacjach na kwotę 473,70 zł. Należną rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy za okres 1.10.1997 r. – 28.02.2006 r. ustalono na kwotę 42.376,11 zł, z której po potrąceniu zaliczki na podatek oraz składek na ubezpieczenia zdrowotne do wypłaty pozostało 33.945,21 zł, które przekazano do wypłaty w dniu 16 lutego 2006 r. Ubezpieczona odmówiła przyjęcia spłaty świadczenia oraz przyjęcia renty za marzec 2006 roku.

Decyzją z dnia 23 marca 2006 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wstrzymał wypłatę renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy i to od najbliższego terminu płatności, czyli od kwietnia 2006 roku z powodu odmowy przyjęcia tego świadczenia przez ubezpieczoną. W dniu 7 kwietnia 2006 r. do Zakładu wpłynęło pismo datowane na 27.03.2006 r., sporządzone przez adw. P. S., w którym wnosi m.in. o powstrzymanie się od przesyłania jego klientce renty, której nie będzie odbierać do czasu rozstrzygnięcia apelacji wywiedzionej od nieprawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 23 listopada 2005 r. Jednocześnie poinformował, że odwołująca zaskarżyła także decyzję organu rentowego z dnia 7 lutego 2006 r. Tego samego dnia wpłynęło do Zakładu pismo H. H. z dnia 6.04.2006 r., w którym podaje, że nie będzie odbierać renty do czasu rozstrzygnięcia ostatecznie sprawy i wnosi o powstrzymanie się od przesyłania kwot renty. W dniu 17.05.2006 r. do pozwanego Zakładu zgłosiła się odwołująca, wnosząc o wyjaśnienie dlaczego ma przyznaną rentę inwalidzką od kwoty bazowej 666,96 zł a nie od 1.001,51 zł, skoro rentę przyznano od października 1997 roku. W odpowiedzi, w piśmie z dnia 25 maja 2006 r. wyjaśniono, że ponieważ świadczenie rentowe od dnia 1.10.1997 r. zostało przywrócone (inwalidztwo powstało w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty), to zostało obliczone od kwoty bazowej obowiązującej dla świadczeń przyznanych przed 1.09.1996 r., zamiast kwoty 1.001,51 zł stosowanej do świadczeń przyznanych po raz pierwszy od dnia 1.09.1997 r. Po rozpoznaniu apelacji H. H. od wyroku, jaki zapadł w sprawie VIII U 1254/99 tut. Sądu, akta rentowe zostały zwrócone do organu rentowego w dniu 27 lutego 2008 r.

Decyzjami z dnia 6 maja 2008 r., sprostowanymi postanowieniem z dnia 17 czerwca 2008 r., Zakład:

- wznowił wypłatę renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 1 kwietnia 2006 r., tj. od miesiąca, w którym wstrzymał wypłatę świadczenia, do dnia 1 maja 2008 r., tj. do dnia, od którego Zakład przyznał emeryturę z urzędu,

- przeliczył wysokość świadczenia za okres od kwietnia 2006 roku i jednocześnie naliczył spłatę renty za okres kwiecień 2006 r. – kwiecień 2008 r., ustalając do wypłaty kwotę 10.224,65 zł (brutto 12.820,50 zł); należność do spłaty przekazano w dniu 19 maja 2008 r.

Wyrokiem z dnia 1 lipca 2009 r. tut. Sąd oddalił odwołania od powyższych decyzji z dnia 6 maja 2008 r. (sygn. akt VIII U 2125/08), a Sąd Apelacyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 6 maja 2010 r. oddalił apelację odwołującej (sygn. akt III AUa 84/10). Postanowieniem z dnia 14 stycznia 2011 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej pełnomocnika odwołującej (sygn. akt II UK 304/10). W dniu 29 maja 2008 r. odwołująca odmówiła przyjęcia przesłanego jej wyrównania renty, tj. kwoty 10.224,65 zł. Na przekazie pocztowym uczyniła adnotację „w/wym. kwotę przekazuję do zwrotu. Sprawa jest niezakończona toczy się jeszcze w Sądzie Okręgowym oraz w Prokuraturze Rejonowej P. S. M.”. Decyzją z dnia 6 maja 2008 r. organ rentowy z urzędu przyznał H. H. prawo do emerytury na podstawie art. 27 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. nr 39 poz. 353 ze zm.) i to od dnia 1 maja 2008 r. Do ustalenia wysokości świadczenia Zakład uwzględnił 25 lat okresów składkowych oraz dotychczasową podstawę wymiaru z renty, w tym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia 71,02 %. Zakład ustalił termin płatności emerytury na 15 dzień każdego miesiąca. W dniu 13 czerwca 2008 r. odwołująca odmówiła przyjęcia przesłanej jej emerytury za miesiąc czerwiec 2008 roku. Na przekazie pocztowym za ten miesiąc uczyniła adnotację „w/wym. kwotę przekazuję do zwrotu. Proszę o zaprzestanie przesyłki pieniężnej do chwili zakończenia sprawy w Sądzie Okręgowym oraz w Prokuraturze Rejonowej P. S. M. sprawa, która dot. wykonanego fałszerstwa i matactwa ZUS-u”. Decyzją z dnia 30 czerwca 2008 r. Zakład na wniosek odwołującej z dnia 13 czerwca 2008 r. zawiesił dalszą wypłatę emerytury i to od dnia 1 lipca 2008 r., tj. od najbliższego terminu płatności. Wyrokiem z dnia 1 lipca 2009 r. tut. Sąd zmienił zaskarżone decyzje z dnia 6 maja 2008 r. w ten sposób, że w punkcie 1 przyznał odwołującej prawo do emerytury z urzędu od dnia 1 stycznia 2006 r., (czyli od daty wejścia w życie art. 27a ustawy emerytalnej) i z dnia 30 czerwca 2008 r. w ten sposób, że w punkcie 2 stwierdził, iż przysługujące odwołującej prawo do emerytury nie podlega zawieszeniu (sygn. akt VIII U 2125/08). Sąd Apelacyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 6 maja 2010 r. oddalił apelację pozwanego organu wywiedzioną od punktu 1 wyroku z dnia 1 lipca 2009 r., a nadto zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 2 oddalając odwołanie od decyzji z dnia 30 czerwca 2008 r. (sygn. akt III AUa 84/10). Postanowieniem z dnia 14 stycznia 2011 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej wywiedzionej przez pełnomocnika odwołującej (sygn. akt II UK 304/10).

Decyzją z dnia 13 lipca 2010 r. organ rentowy z urzędu przyznał H. H. prawo do emerytury i to od dnia 1 stycznia 2006 r. Do ustalenia wysokości świadczenia Zakład uwzględnił 25 lat i 1 miesiąc okresów składkowych oraz dotychczasową podstawę wymiary z renty, w tym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia 71,02 %. Zakład ustalił termin płatności emerytury na 15 dzień każdego miesiąca. W załączniku do decyzji organ rentowy przedstawił sposób wyliczenia wysokości świadczenia, jak i wyrównania emerytury za okres wsteczny. Według tych wyliczeń zaległa emerytura za okres od 1 stycznia 2006 r. do 31 lipca 2010 r. wynosi brutto 40.819,73 zł. Wartość tę umniejszono o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych (7.301,52 zł), składkę na ubezpieczenie zdrowotne (510,26 zł), potrącenie na rzecz (...) (15.165 zł). W efekcie do wypłaty pozostała kwota 17.842,95 zł.

Drugą decyzją z dnia 13 lipca 2010 r. organ rentowy odmówił odwołującej prawa do odsetek za okres od dnia 1 stycznia 2006 r. do dnia wypłaty należności z tytułu emerytury z urzędu w kwocie 17.842,95 zł. Z kolei decyzją z dnia 23 grudnia 2011 r. Zakład odmówił odwołującej prawa do odsetek:

- za okres od dnia 1 stycznia 2006 r. do dnia 27 lipca 2010 r. od kwoty 40.819,73 zł, jako należności z tytułu emerytury z urzędu,

- za okres od dnia 1 października 1997 r. do dnia 2 listopada 2010 r. od kwoty 33.454,13 zł, jako należności z tytułu renty z tytułu niezdolności do pracy.

W dniu 27 lipca 2010 r. została przekazana odwołującej, w myśl decyzji z dnia 13 lipca 2010 r., należna jej emerytura za okres 1.01.2006 – 31.07.2010 w kwocie 17.842,95 zł. Wartość brutto świadczenia za ten okres, tj. 40.819,73 zł została umniejszona o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych (7.301,52 zł), składkę na ubezpieczenie zdrowotne (510,26 zł), potrącenia na (...) Ośrodek (...)(15.165 zł). Na okoliczność daty wypłaty uczyniono wzmiankę na zaskarżonej decyzji.

W dniu 19 października 2010 r. do organu rentowego wpłynął wniosek odwołującej o wypłacenie jej należności uznanych przez ZUS z tytułu renty inwalidzkiej za okres od października 1997 r. do stycznia 2006 roku. W odpowiedzi, w dniu 2 listopada 2010 r. Zakład dokonał wypłaty kwoty 33.454,13 zł tytułem renty za okres 1.10.1997 – 31.12.2005 (brutto 41.428,71 zł).

W okresie od 1 października 2000 r. do 30 listopada 2009 r. (...) Ośrodek(...) wypłacał H. H. zasiłek stały. Z tego tytułu również opłacał składki na ubezpieczenie zdrowotne. Łącznie tytułem składki zdrowotnej od świadczenia z pomocy społecznej uiszczona została kwota 2.963,65 zł. (...) Ośrodek (...) poinformował organ rentowy pismem z dnia 7.07.2010 r. o tym, że w okresie od 1 stycznia 2006 r. do 30 listopada 2009 r. odwołująca uzyskała świadczenie podlegające zwrotowi przez Zakład o łącznej wartości 15.165 zł. W okresie styczeń – wrzesień 2006 roku zasiłek stały miesięcznie wynosił po 317 zł (razem 2.853 zł), a w kolejnych miesiącach po 324 zł (razem 12.312 zł).

W marcu 2011 roku odwołująca wystąpiła do organu rentowego o przeliczenie wysokości emerytury i to w zakresie kwoty bazowej (aktualnej bądź tej z roku 2006), jak i zastosowania najkorzystniejszego wariantu jej obliczenia. Do wniosku załączyła zaświadczenia ZUS Rp-7 odnośnie zarobków w latach 1978 – 1987, 1974, 1982.

Decyzją z dnia 7 kwietnia 2011 r. organ rentowy ponownie ustalił wysokość emerytury odwołującej i to od dnia 1 marca 2011 r. Do ustalenia wysokości świadczenia Zakład uwzględnił 25 lat 1 miesiąc okresów składkowych, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia 56,14 % obliczony z 20 lat kalendarzowych, kwotę bazową w wysokości 1.903,03 zł aktualną na dzień przyznania emerytury z urzędu. W załączniku Zakład wyjaśnił, że dokonał ponownego wyliczenia wysokości emerytury z urzędu w oparciu o uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2006 r. (sygn. akt II UZP 16/05), czyli obliczył świadczenie zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia obliczono z 20 lat w oparciu o nadesłane zaświadczenia na druku ZUS Rp-7, a co do pozostałych okresów, gdzie nie przedłożono wynagrodzeń, a odwołująca pozostawała w zatrudnieniu – przyjęto minimalne wynagrodzenie pracowników z tego okresu.

Z kolei decyzją z dnia 3 czerwca 2011 r. organ rentowy dokonał z urzędu przeliczenia wysokości emerytury odwołującej i to za okres 3 lat wstecz, tj. od dnia 1 marca 2008 r. Do ustalenia wysokości świadczenia Zakład uwzględnił 25 lat i 4 miesiące okresów składkowych oraz dotychczasową podstawę je wymiaru. Nadto podano, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia ustalony został na dzień 1.03.2011 r. na 56,14 % obliczony z 20 lat kalendarzowych. Należność do wyrównania za okres 1.03.2008 – 28.02.2011 to kwota 143,16 zł (115,27 zł netto), którą wraz z odsetkami należnymi od 18.03.2008 do 15.07.2011 w wysokości 34 zł, przekazano do wypłaty w dniu 15 lipca 2011 r. W piśmie z dnia 14.06.2011 r. skierowanym do odwołującej, organ rentowy wyjaśnił, że decyzją z dnia 3 czerwca 2011 r. dokonano przeliczenia świadczenia, doliczając do stażu pracy okres prowadzenia działalności gospodarczej przypadający od 2.02.1991 do 2.05.1991.

Zaskarżoną decyzją z dnia 23 grudnia 2011 r. pozwany odmówił prawa do odsetek od kwoty 40.819,73 zł za okres 1.01.2006 – 27.07.2010 (należność z tytułu emerytury z urzędu) oraz od kwoty 33.454,13 zł za okres 1.10.1997 – 2.12.2010 (należność z tytułu renty z tytułu niezdolności do pracy).

Mając na uwadze powyżej ustalony, na podstawie zgromadzonych akt sądowych i dokumentów znajdujących się w aktach rentowych, stan faktyczny, Sąd Okręgowy wskazał, że przedmiotem postępowania w sprawie były decyzje wydane przez organ rentowy w zakresie prawa do emerytury, jak i odsetek od spłaconych przez Zakład świadczeń. Poza sporem było to, iż z mocy obowiązujących przepisów z dniem 1 stycznia 2006 r. H. H. nabyła prawo do emerytur z urzędu na podstawie art. 27a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dodanym przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz. U. nr 169 poz. 1412). Sąd Okręgowy wskazał, że jakkolwiek odwołująca wiek(...) lat osiągnęła w dniu (...), to wówczas nie mogła nabyć prawa do emerytury z urzędu, albowiem przepis ten - obligujący organ rentowy do przyznania takiej emerytury w miejsce renty z tytułu niezdolności do pracy - zaczął obowiązywać dopiero od dnia 1.01.2006 r., czyli ta data jest najwcześniejszą, od której można było nabyć prawo do emerytury z urzędu. Zasadność tej tezy potwierdzona została wyrokami, jakie zapadły w I i II Instancji w sprawie VIII U 2125/08. Konsekwencją tych wyroków jest właśnie zaskarżona decyzja z dnia 13 lipca 2010 r. znak (...)

Kwestię ustalania podstawy wymiaru emerytury w sytuacji posiadania wcześniej ustalonego prawa do świadczeń rentowych reguluje art. 21 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 39 z 2004 r. poz. 353 ze zm.). Mając na uwadze treść tego przepisu oraz dokumenty znajdujące się w aktach rentowych odwołującej, w ocenie Sądu Okręgowego, organ rentowy prawidłowo obliczając wysokość emerytury bazował na punkcie 1 do art. 21 ust. 1 cyt. ustawy. Dokumenty umożliwiające przeliczenie świadczenia na nowo zostały złożone przez odwołującą wraz z pismem z dnia 28 marca 2011 r. i skutkowały ponownym ustaleniem wysokości świadczenia w decyzji z dnia 7 kwietnia 2011 r. Przy obliczaniu wysokości emerytury w zaskarżonej decyzji z dnia 13 lipca 2010 r. organ rentowy zastosował dotychczasową podstawę wymiaru renty, uwzględniając rewaloryzację i kolejne waloryzacje przypadające w okresie po przyznaniu prawa do renty. W szczególności organ rentowy zastosował dotychczasową kwotę bazową i wskaźnik wysokości podstawy wymiaru. Sąd Okręgowy przypomniał, że po raz pierwszy H. H. prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy zostało przyznane decyzją z dnia 27 stycznia 1992 r. od dnia 8 maja 1991 r. Wypłata tego świadczenia została wstrzymana decyzją z dnia 25 lutego 1995 r. od dnia 1 kwietnia 1995 r., po czym przywrócona decyzją z dnia 7 lutego 2006 r. i to od dnia 1 października 1997 r. w wykonaniu wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 23 listopada 2005 r. Wyrok ten został wydany w sprawie VIII U 1254/99 i bazował na opiniach biegłych lekarzy sądowych, który wskazywali zgodnie na to, iż odwołująca jest trwale częściowo niezdolna do pracy, a niezdolność ta powstała przed dniem 1 października 1996 r., czyli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty. Tymczasem w myśl wówczas obowiązującego art. 36 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. nr 40 poz. 267) w zw. z art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 28 czerwca 1996 r. o zmianie niektórych ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym i ubezpieczeniu społecznym (Dz. U. nr 100 poz. 461), prawo do renty, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, podlegało przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy. Co istotne prawo do przywrócenia prawa do renty powstaje w dniu zaistnienia ponownej niezdolności do pracy, natomiast sama wypłata świadczenia przywróconego następuje dopiero na podstawie decyzji organu rentowego wydanej w związku ze złożeniem stosownego wniosku i ustaleniem prawa decyzją organu rentowego (art. 129 ust. 1 i 2 w związku z art. 116 ust.1 ustawy). Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że taka przywrócona renta nie oznacza nowej renty, lecz jest to, to samo świadczenie, do którego prawo poprzednio ustało. Wysokość takiego świadczenia jest ustalana na tych samych zasadach i w tej samej wysokości, chyba, że zaistniały przesłanki do jej przeliczenia np. zmianie uległa wielkość stażu ubezpieczeniowego, czy też wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia. Tym samym, gdy w sytuacji świadczeniobiorcy nie wystąpiły zmiany – przywrócona renta z tytułu niezdolności do pracy jest obliczana w oparciu o dotychczas stosowaną kwotę bazową czy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia. Tym samym pozwany w decyzji z dnia 7 lutego 2006 r. ustalając prawo do renty na dalszy okres od dnia 1 października 1997 r., prawidłowo zastosował do ustalenia podstawy wymiaru dotychczasowy wskaźnik 71,02 % , jak i kwotę bazową 666,96 zł (kwota bazowa obowiązująca od dnia 1.09.1996 r. dla świadczeń przyznanych do dnia 31.08.1996 r.). W konsekwencji wartości te zostały zastosowane także w zaskarżonej decyzji z dnia 13 lipca 2010 r. przyznającej prawo do emerytury z urzędu od dnia 1 stycznia 2006r. Wyjściowa kwota bazowa wynosząca 666,96 zł została prawidłowo podwyższona zgodnie z treścią art. 194a pkt 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i to od dnia 1.03.2007 r. do wartości 677,72 zł, a od 1.03.2008 r. do 717,16 zł. W dalszej kolejności Sąd Okręgowy wskazał, że ustalając w zaskarżonej decyzji z dnia 13 lipca 2010 r. staż ubezpieczeniowy odwołującej, organ rentowy nieprawidłowo przyjął jednak 25 lat i 1 miesiąc okresów składkowych. Prawidłowa ilość okresów składkowych to 25 lat i 4 miesiące, co zostało przyznane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w decyzji z dnia 3 czerwca 2011 r., w której z urzędu przeliczono wysokość emerytury za okres 3 lat wstecz, tj. od 1.03.2008 r. Zmiana w zakresie ilości okresów składkowych była związana z doliczeniem do stażu pracy okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej 2.02.1991 – 2.05.1991, kiedy Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacał odwołującej zasiłek chorobowy. Okoliczność ta była więc organowi rentowemu znana z urzędu i winna być uwzględniona od początku okresu pobierania emerytury.

W konsekwencji powyższych rozważań, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 13 lipca 2010 r. o tyle, że uwzględnił przy obliczeniu wysokości emerytury od dnia 1 stycznia 2006 r. 25 lat, 4 miesiące okresów składkowych zamiast widniejących w decyzji 25 lat 1 miesiąca (pkt 1 wyroku).

W ocenie Sądu Okręgowego organ rentowy prawidłowo również co do zasady, zgodnie z treścią art. 139 ust. 1 pkt 8 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych po obliczeniu wysokości emerytury należnej odwołującej do spłaty, dokonał potrącenia z wartości brutto należnych: składki, podatku i świadczeń wypłaconych przez (...)Ośrodek (...) Tym samym Sąd Okręgowy wskazał, że nie podzielił stanowiska odwołującej co do tego, że należne do odprowadzenia składki i podatek winny być potrącone dopiero po odliczeniu podlegającemu zwrotowi do (...) świadczeniu. Skład orzekający przyjął za zasadne stanowisko organu rentowego także, co do tego, iż składka na ubezpieczenie zdrowotne winna być obliczona od całej należnej do spłaty emerytury i z obowiązku tego nie zwalnia fakt, iż (...) Ośrodek (...) w okresie od 1 stycznia 2006 r. opłacał – z racji wypłacania zasiłków stałych – składki na ubezpieczenie zdrowotne. Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. nr 210 poz. 2135 ze zm.) nie przewiduje w sytuacji spłacania emerytury czy renty przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych – także za okres wypłacanego zasiłku stałego – zwolnienia z obowiązku naliczenia i odprowadzenia składki zdrowotnej. Zgodnie z art. 94 cyt. ustawy zwrot nadpłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne następuje na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. nr 137 poz. 887 ze zm.), czyli jest możliwy na wniosek i na rzecz płatnika tych składek, którym w odniesieniu do zasiłków stałych jest ośrodek pomocy społecznej. Składka ta - zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 26 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej - od osoby pobierającej zasiłek stały z pomocy społecznej jest pobierana tylko wtedy, gdy dana osoba nie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu. Wobec przyznania prawa do emerytury i to od dnia 1 stycznia 2006 r. – od tej daty to właśnie emerytura była w odniesieniu do odwołującej wyłączną podstawą do naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Tym samym – poza zmianą z pkt 1 wyroku – żądania w pozostałym zakresie należało oddalić, o czym Sąd Okręgowy orzekł w punkcie 3 wyroku.

Przechodząc do kolejnych zarzutów stawianych przez odwołującą, Sąd Okręgowy wskazał, że w niniejszej sprawie odwołująca domagała się odsetek ustawowych zarówno od spłaconej jej emerytury, jak i renty z tytułu niezdolności do pracy. Prawo do emerytury zostało przyznane H. H. decyzją z dnia 6 maja 2008 r. od dnia 1 maja 2008 r. Decyzja ta została zmieniona wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie VIII U 2125/08. Wykonując ten wyrok Zakład przyznał prawo do emerytury od dnia 1 stycznia 2006 r. i to decyzją z dnia 13 lipca 2010 r. Bieżąca wypłata tego świadczenia została zawieszona przez Zakład na wniosek samej odwołującej, jak i jej pełnomocnika, zgłoszone w czerwcu 2008 roku, poczynając od dnia 1 lipca 2008 r., decyzją z dnia 30 czerwca 2008 r. (odwołanie od tej decyzji zostało oddalone wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 6 maja 2010 r. w sprawie III AUa 84/10). Odwołująca odmówiła także przyjęcia emerytury należnej jej za miesiąc czerwiec 2008 roku (została zwrócona do organu rentowego). Tym samym Sąd Okręgowy stwierdził, mając na względzie treść art. 118 cyt. ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak i art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r., nr 205, poz. 1585), że organ rentowy nie pozostawał w zwłoce z wypłatą należnej odwołującej emerytury za okres od czerwca 2008 roku.

W ocenie Sądu Okręgowego pozwany organ rentowy, był natomiast w zwłoce z przyznaniem prawa do emerytury, jak i z wypłatą tego świadczenia za okres od 1 stycznia 2006 r. do 31 maja 2008 r. Skoro bowiem Sąd Okręgowy w Poznaniu wyrokiem z dnia 23 listopada 2005 r. w sprawie VIII U 1254/99 przyznał H. H. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na stałe od dnia 1 października 1997 r., a organ rentowy tego wyroku nie kwestionował i decyzją z dnia 7 lutego 2006 r. przyznał prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy (czyli jeszcze przed rozpoznaniem apelacji odwołującej od przedmiotowego wyroku z dnia 23 listopada 2005 r.), to tym samym wraz z wejściem w życie z dniem 1.01.2006 r. cyt. art. 27a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych był zobligowany w miejsce tej renty przyznać prawo do emerytury przysługującej wszak z urzędu. Tak się nie stało – emerytura należna odwołującej za okres od stycznia 2006 roku została obliczona w załączniku do decyzji z dnia 13 lipca 2010 r. i przekazana do realizacji wraz z dalszym świadczeniem (aż do lipca 2010 roku) w dniu 27 lipca 2010 r.

Reasumując, w ocenie Sądu Okręgowego, organ rentowy pozostawał w zwłoce z przyznaniem odwołującej emerytury należnej jej z urzędu, a w konsekwencji był także w zwłoce z wypłatą tego świadczenia i to za okres od 1 stycznia 2006 r. do 31 maja 2008 r. Tym samym H. H. uzyskała możliwość skutecznego domagania się odsetek od należnej za ten okres emerytury, które winny być liczone od 16 dnia danego miesiąca poczynając od 16 stycznia 2006 r. Termin płatności emerytury został wszak ustalony na 15 dzień miesiąca.

Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że wartość brutto emerytury za ten czas winna być uprzednio umniejszona o należny za ten czas podatek dochodowy od osób fizycznych, składkę na ubezpieczenia zdrowotne, jak i pobrany w tym okresie zasiłek stały. Tym samym odsetki będą naliczane od wartości netto (do wypłaty) emerytury i to aż do dnia zapłaty. O powyższym Sąd Okręgowy orzekł w punkcie 2 wyroku.

W pozostałym zakresie tj., co do odsetek za emeryturę należną od miesiąca czerwca 2008 roku, jak i od wartości brutto świadczenia, odwołanie należało oddalić. Uzasadniając swoje stanowisko, Sąd Okręgowy wskazał, że w jego ocenie niezasadne było domaganie się odsetek za zwłokę w spłacie renty z tytułu niezdolności do pracy. Wniosek taki został zgłoszony w niniejszym postępowaniu na rozprawie w dniu 19.10.2011 r. i rozpoznany negatywnie przez organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 23 grudnia 2011 r. Prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy zostało przyznane odwołującej wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 23 listopada 2005 r. Tym samym zmieniona została decyzja odmawiająca przywrócenia prawa do tego świadczenia z dnia 1 lutego 1999 r. Decyzja organu rentowego była o tyle zasadna, że w celu rozpoznania wniosku z dnia 21.10.1997 r. o to świadczenie, przekazanego przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu w punkcie 3 wyroku z dnia 3 września 1998 r., odwołująca została zobowiązana do złożenia zaświadczenia o stanie zdrowia. Ponieważ zobowiązania tego nie wykonała – nie mogła zostać skierowana na badania przez lekarza orzecznika ZUS. Organ rentowy akceptując wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 23 listopada 2005 r. nie złożył apelacji, a wydał decyzję z dnia 7 lutego 2006 r., ustalającą prawo do tego świadczenia na dalszy okres, jak i naliczającą należność do spłaty za okres 1.10.1997 – 28.02.2006 r. na kwotę 33.945, 21 zł. Kwotę tą przekazano do wypłaty w dniu 16 lutego 2006 r. H. H. odmówiła jej odbioru, podobnie jak i bieżących świadczeń, wobec czego wypłatę renty wstrzymano. Odwołująca ponownie odmówiła wypłaty wyrównania renty z tytułu niezdolności do pracy w maju 2008 roku. Ostatecznie wypłata renty nastąpiła w październiku 2010 roku i to w odpowiedzi na wniosek samej odwołującej z 19.10.2006 r. Tym samym w ocenie Sądu Okręgowego trudno jest przypisać pozwanemu winę w zwłoce z wypłatą renty z tytułu niezdolności do pracy za okres od października 1997 roku, a w konsekwencji zasadnie domagać się odsetek za zwłokę.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia w imieniu odwołującej wywiódł jej pełnomocnik, ustanowiony dla odwołującej z urzędu.

Zaskarżając wyrok w części oddalającej odwołanie, tj. w zakresie punktu 3 wyroku, apelujący zarzucił mu naruszenie prawa materialnego w postaci art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, poprzez błędną jego wykładnię, co doprowadziło do nieuwzględnienia przez Sąd I instancji roszczenia odwołującej o przyznanie jej odsetek ustawowych od świadczenia emerytalnego w kwocie 40 819,73 zł za okres od czerwca 2008 r. do 31 lipca 2010 r. a także roszczenia o przyznanie jej odsetek ustawowych od świadczenia rentowego w kwocie 33 454, 13 zł za okres od dnia 1 października 1997 r. do dnia 31 grudnia 2005 r.

Nadto apelujący zarzucił brak wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy w zakresie zbadania obowiązku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dotyczącego złożenia świadczenia do depozytu sądowego wobec odmowy jego przyjęcia przez odwołująca.

Mając na uwadze powyższe zarzuty, apelujący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części i zasądzenie na rzecz odwołującej odsetek ustawowych od świadczenia emerytalnego w kwocie 40 819,73 zł za okres od czerwca 2008 r. do 31 lipca 2010 r. a także zasądzenie na rzecz odwołującej odsetek ustawowych od świadczenia rentowego w kwocie 33 454,13 za okres od dnia 1 października 1997 r. do dnia 31 grudnia 2005 r.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie powyższej apelacji, sporządzonej osobiści przez odwołującą, H. H. wskazała, iż nie zgadza się z ustalonym w sprawie stanem faktycznym, gdyż został on oparty na nieprawdziwych w jej ocenie informacjach i dowodach. Odwołująca wskazała, iż wydawane na przestrzeni lat przez organ rentowy decyzje ją dotyczące opierały się na nieprawidłowych ustaleniach faktycznych, stąd Sąd Apelacyjny w jej ocenie powinien na nowo zbadać wszystkie okoliczności dotyczące jej sprawy.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

Argumenty podnoszone w apelacji sporządzonej przez profesjonalnego pełnomocnika odwołującej, jak i te podnoszone przez H. H. osobiście w piśmie stanowiącym uzupełnienie apelacji, w ocenie Sądu Apelacyjnego, nie znajdują żadnego uzasadnienia.

W pierwszej kolejności Sąd Apelacyjny przypomina, iż to treść zaskarżonych decyzji, w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wyznacza Sądowi odwoławczemu zakres rozpoznania. Sąd odwoławczy rozpoznający, zatem odwołanie od danej decyzji organu rentowego nie może rozpoznawać kwestii, których zaskarżona decyzja nie dotyczy. Tym samym w ramach usystematyzowania przedmiotu sporu, Sąd Apelacyjny wskazuje, że w przedmiotowym postępowaniu rozpoznawane są odwołania H. H. od trzech decyzji:

1) od decyzji z dnia 13 lipca 2010 r. ((...)), którą to decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał odwołującej z urzędu prawo do emerytury od dnia 1 stycznia 2006 r., a w załączniku wskazał sposób wyliczenia należnej emerytury, jak i wysokość kwoty należnej do spłaty za okres od 1.10.2006 r. do 31.07.2010 r. (kwota netto 17.842,95 zł – po umniejszeniu o pobrany zasiłek stały przyznany odwołującej z (...) Ośrodka (...) w P., zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składkę na ubezpieczenie społeczne).

Rozpoznając odwołanie H. H. od tej decyzji, Sąd Okręgowy zaskarżonym wyrokiem w punkcie 1 zmienił tę decyzję o tyle, że przy obliczaniu wysokości tej emerytury uwzględnił wyższy niż organ rentowy okres składkowy (organ rentowy uwzględnił 25 lat i 1 miesiąc okresów składkowych, podczas gdy Sąd I instancji ustalił, iż powinien uwzględnić 25 lat i 4 miesiące). Sąd Okręgowy, rozpoznając odwołanie od tej decyzji zgodził się jednak z sposobem wyliczenia wartości należnej odwołującej do spłaty kwoty, tj. stwierdził, że prawidłowo organ rentowy umniejszył należną kwotę o wskazane w wyliczeniu potrącenia na zasiłek stały, zaliczkę na podatek dochodowy i składkę na ubezpieczenie społeczne.

2) od decyzji z dnia 13 lipca 2010 r. (znak: (...)), którą organ rentowy odmówił odwołującej prawa do odsetek za okres od dnia 1 stycznia 2006 r. do dnia wypłaty z tytułu emerytury przyznanej z urzędu w kwocie 17.842,95 zł.

3) od decyzji z dnia 23 grudnia 2011 r. (znak (...)), którą organ rentowy odmówił odwołującej prawa do odsetek od kwoty 40.819,73 zł za okres od 1.10.2006 r. do 27.07.2010 r. (należność brutto z tytułu emerytury z urzędu) oraz od kwoty 33.454,13 zł za okres od 1.10.1997 r. do 2.11.2010 r. (należność netto z tytułu renty z tytułu niezdolności do pracy).

Sąd Okręgowy zmienił wskazane powyżej decyzje (te w punkcie 2 i 3) o tyle, że przyznał odwołującej prawo do wypłaty odsetek od emerytury należnej za okres od 1 stycznia 2006 r. do 31 maja 2008 r. po umniejszeniu o należne za ten czas zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia zdrowotne, potrącenia na (...) Ośrodek (...) w P., liczonych za okres od 16 dnia danego miesiąca poczynając od dnia 16 stycznia 2006 r. do dnia zapłaty.

Sąd Okręgowy nie uwzględnił, zatem żądania odwołującej o przyznanie jej odsetek od kwot brutto ustalonych z tytułu należności przyznanych jej z tytułu emerytury z urzędu i renty z tytułu niezdolności do pracy, a także uznał, iż niezasadne jest żądanie odwołującej o wypłatę odsetek za okres od 1.10.1997 r. do 2.11.2010 r. (należność z tytułu niezdolności do pracy). Sąd Okręgowy jedynie częściowo uwzględnił żądanie odwołującej o wypłatę odsetek od 1.10.2006 r. do 27.07.2010 r. (należność z tytułu emerytury z urzędu) w pozostałym zakresie również oddalając odwołanie H. H..

Apelująca nie kwestionowała dokonanych przez Sąd Okręgowy zmian w zaskarżonych decyzjach i tym samym stały się one prawomocne. Mając zatem na względzie powyższe ustalenia, jak i treść zarzutów podnoszonych w apelacji, Sąd Apelacyjny stwierdza, że istota sporu w przedmiotowej sprawie sprowadzała się do ustalenia czy zasadnie Sąd Okręgowy przyznał rację organowi rentowemu, który zaskarżonymi decyzjami odmówił odwołującej przyznania prawa do odsetek od kwoty brutto - a więc od kwoty 40.819,73 zł (emerytura z urzędu) oraz od kwoty 33.454,13 zł (renta z tytułu niezdolności do pracy) oraz czy zasadnie Sąd Okręgowy nie uwzględnił żądania odwołującej o przyznanie jej prawa do odsetek za okres od czerwca 2008 r. do 31 lipca 2010 r. (z tytułu spłaty emerytury z urzędu) oraz za okres od dnia 1.10.1997 r. do 31.12.2005 r. (z tytułu spłaty renty z tytułu niezdolności do pracy). Poza przedmiotem rozpoznania Sądu Apelacyjnego pozostają, zatem wszystkie inne kwestie podnoszone przez odwołującą H. H., wskazujące na nieprawidłowości wcześniejszych decyzji organu rentowego w zakresie okoliczności towarzyszących przyznawaniu prawa do poszczególnych świadczeń – tj. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy jak i prawa do emerytury. Kwestie te były już przedmiotem rozważań Sądu powszechnego i zostały rozstrzygnięte prawomocnymi wyrokami, od których nie przysługuje już żaden środek zaskarżenia. Sąd Apelacyjny w tym miejscu podkreśla, że jest związany ustaleniami dokonanymi we wcześniejszych wyrokach i nie ma możliwości weryfikacji tych ustaleń, zwłaszcza, gdy zaskarżone decyzje rozpoznawane w przedmiotowej sprawie odnoszą się do innej materii.

Przechodząc do rozpoznania zarzutów stawianych w apelacji, Sąd Apelacyjny stwierdza, że w jego ocenie, we wskazanym powyżej zakresie Sąd Okręgowy przeprowadził stosowne postępowanie dowodowe, a w swych ustaleniach nie wykroczył poza ramy swobodnej oceny wiarygodności i mocy dowodów wynikające z przepisu art. 233 k.p.c. Sąd Okręgowy nie popełnił także żadnych uchybień w zakresie ustalonych faktów, dlatego też Sąd odwoławczy oceniając jako prawidłowe ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd pierwszej instancji, uznał je za własne, co oznacza, iż zbędnym jest ich szczegółowe powtarzanie w uzasadnieniu wyroku Sądu odwoławczego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1998 r., sygn. I PKN 339/98, OSNAPiUS z 1999 r., z. 24, poz. 776). Powyższe odnosi się również do trafnych rozważań prawnych Sądu I instancji odnoszących się do zastosowanych w sprawie przepisów art. 85 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 118 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W ramach przypomnienia wskazać jednak należy, że w stosunkach opartych na prawie ubezpieczeń społecznych, prawo do odsetek z tytułu opóźnienia w ustalaniu świadczeń z ubezpieczenia emerytalno - rentowego wyraża art. 85 ust 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442), który stanowi, iż jeżeli Zakład - w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych - nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono pogląd, że zawarte w art. 85 ust. 1 ustawy określenie: "nie ustalił prawa do świadczenia" oznacza zarówno niewydanie w terminie decyzji przyznającej świadczenie, jak i wydanie decyzji odmawiającej przyznania świadczenia, mimo spełnienia warunków do jego uzyskania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2001 r., II UKN 402/00, OSNAPiUS 2002 Nr 20, poz. 501), a zatem w tym ostatnim wypadku chodzi o sytuacje, w których organ rentowy odmawiając przyznania świadczenia naruszył przepisy prawa materialnego określające przesłanki nabycia prawa do świadczenia z ubezpieczenia społecznego, przy czym dla powstania obowiązku wypłaty odsetek konieczne jest stwierdzenie naruszenia prawa przez organ rentowy prawomocnym wyrokiem sądu ,zmieniającym decyzję organu rentowego i przyznającym prawo do tego świadczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2004 r., II UK 485/03, OSNP 2005/10/147).

Na podstawie delegacji zawartej w art. 85 ust 2 zostało wydane rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 lutego 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad wypłacania odsetek za opóźnienie w ustaleniu lub wypłacie świadczeń z ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 1999 r. Nr 12, poz. 104), które w § 2 ust. 1 stanowi, iż odsetki wypłaca się za okres od dnia następującego po upływie terminu na ustalenie prawa do świadczeń lub ich wypłaty, przewidzianego w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń do dnia wypłaty świadczeń. Okres opóźnienia w ustaleniu prawa do świadczeń i ich wypłacie, dla których przepisy określające zasady ich przyznawania i wypłacania przewidują termin na wydanie decyzji, liczy się od dnia następującego po upływie terminu na wydanie decyzji (ust. 2). Okres opóźnienia w wypłacaniu świadczeń okresowych liczy się od dnia następującego po ustalonym terminie ich płatności (ust. 4).

Z kolei zgodnie z art. 118 ust 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1440), którego naruszenie zarzuca apelująca strona, w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego, za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Termin wypłaty świadczenia, stosownie do treści art. 118 ust. 1 w zw. z ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS został określony na 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, ta zaś odpowiada dacie przedstawienia dowodów (art. 118 ust. 3).

W niniejszej sprawie odwołująca domagała się odsetek ustawowych zarówno od emerytury, jaki od spłaconej renty z tytułu niezdolności do pracy.

Po analizie cytowanych wyżej przepisów, jak i ustalonego stanu faktycznego, Sąd Apelacyjny stwierdza, że nie było podstaw do przyjęcia, iż organ rentowy w okresie od 1 czerwca 2008 roku do 31 lipca 2010 r. pozostawał w zwłoce z wypłatą emerytury odwołującej. Bieżąca wypłata emerytury odwołującej została bowiem – na wyraźny wniosek odwołującej – zawieszona. Jak słusznie wskazywał Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu do wyroku z dnia 6 maja 2010 r. (wydanego w sprawie III AUa 84/10), świadczenie emerytalne może być zawieszone i wówczas organ rentowy nie pozostaje w zwłoce w wypłacie tego świadczenia. Skoro bowiem odwołująca wyraźnie odmówiła przyjmowania przedmiotowego świadczenia – wypłacona jej należność za miesiąc czerwiec 2008 r. została przez odwołującą zwrócona, a nadto H. H. złożyła w dniu 13.06.2008 r. oświadczenie treści: ”w/wym. kwotę przekazuję do zwrotu, proszę o zaprzestanie przesyłki pieniężnej do chwili zakończenia sprawy w Sądzie Okręgowym oraz w Prokuraturze Rejonowej P. (…)” – to organ rentowy miał prawo potraktować te działania odwołującej, jako wniosek o zawieszenie wypłaty należnego jej świadczenia. Logiczną i naturalną konsekwencją wniosku o zawieszenie wypłaty świadczenia i decyzji zawieszającej wypłatę świadczenia jest to, że organ rentowy nie pozostaje w zwłoce w wypłacie świadczenia, zatem odsetki od niewypłaconych świadczeń emerytalnych nie są zasadne.

Sąd Apelacyjny wskazuje, iż wyraźne i kategoryczne zachowanie odwołującej i jasny komunikat skierowany do organu rentowego, wskazujący, iż odwołująca nie życzy sobie, aby wypłacane jej było należne jej świadczenie w wysokości ustalonej w decyzji, sprawia, iż można było przyjąć, tak jak uczynił to organ rentowy, że zaistniały przesłanki do zawieszenia wypłaty jej świadczenia. Co więcej, Sąd odwoławczy uważa, iż zachowanie odwołującej wskazuje, że można było przyjąć również, że zaistniały przesłanki do wstrzymania wypłaty należnej jej emerytury. Zważyć należy, że art. 134 ust 1 ustawy o emeryturach z FUS stanowi, że wypłatę świadczeń wstrzymuje się, jeżeli: 1) powstaną okoliczności uzasadniające zawieszenie prawa do świadczeń lub ustanie tego prawa; 2) osoba pobierająca świadczenia mimo pouczenia lub żądania organu rentowego nie przedłoży dowodów stwierdzających dalsze istnienie prawa do świadczeń; 3) osoba uprawniona do świadczeń nie poddała się badaniu lekarskiemu lub psychologicznemu, bez uzasadnionych przyczyn, mimo wezwania organu rentowego; 4) okaże się, że prawo do świadczeń nie istniało; 5) świadczenia nie mogą być doręczone z przyczyn niezależnych od organu rentowego. Ustęp 2 tego przepisu stanowi, że wstrzymanie wypłaty świadczeń następuje poczynając od miesiąca: 1) przypadającego po miesiącu, w którym ustało prawo do świadczenia ustalone wskutek okresowej niezdolności do pracy; 2) w którym została wydana decyzja o wstrzymaniu wypłaty w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1-4, albo od następnego miesiąca, jeżeli wcześniejsze wstrzymanie wypłaty nie było możliwe; 3) za który przysługiwało świadczenie niedoręczone w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 5. Decyzji o wstrzymaniu wypłaty świadczeń nie wydaje się w przypadkach określonych w art. 102 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 i 3 (ustęp 4).

Redakcja art. 103 ust. 3 ustawy emerytalnej pozwala zatem ubezpieczonemu wnieść o zwieszenie wypłaty świadczenia bez wskazywania zaistnienia okoliczności powodujących zawieszenie prawa do świadczenia z urzędu. Intencją ustawodawcy wprowadzającego tę regulację było, aby z tej możliwości skorzystali uprawnieni, którzy gdyby uwzględnili w swoich przychodach również świadczenia ubezpieczeniowe, mogliby przekroczyć próg podatkowy lub będą chcieli w przyszłości przeliczyć wysokość świadczenia z uwzględnieniem zarobków uzyskanych po pierwszym ustaleniu prawa do emerytury bądź renty, spodziewając się, że wwpw będzie niższy niż przyjęty przy pierwszym obliczeniu świadczenia (art. 110 ust 2 ustawy emerytalnej). Skoro jednak przepis ten nie wymaga, aby wnioskodawca podał dokładnie przyczyny, dla których wnosi o zwieszenie wypłaty przyznanego świadczenia, to w ocenie Sądu odwoławczego, może – jeśli uzna, iż leży to w jego interesie - wnioskować o zawieszenie postepowania/wstrzymanie wypłaty przyznanego świadczenia w każdym czasie. Tym samym mając powyższe na uwadze, w ocenie Sądu Apelacyjnego, organ rentowy zasadnie potraktował w powyższy sposób oświadczenia odwołującej i był on uprawniony do uznania go, jako wniosek o zawieszenie wypłaty emerytury. Nie było, zatem potrzeby przekazywania niepobranego przez odwołującą świadczenia do depozytu sądowego. Odwołująca, mimo, iż organ rentowy miał realną możliwość przekazywania jej należnych środków i mimo tego, że czynił starania, aby je odwołującej wypłacić, konsekwentnie odmawiała przyjęcia należności. Skutkiem takiego zachowania odwołującej była zatem słuszna decyzja organu rentowego o zawieszeniu wypłaty przyznanego świadczenia, co w konsekwencji spowodowało, iż organ rentowy nie pozostawał w zwłoce i odsetki za okres od 1 czerwca 2008 r. do 31 lipca 2010 r. z tytułu niewypłaconych świadczeń emerytalnych odwołującej się nie należą.

Organ rentowy nie pozostawał także w zwłoce i nie nastąpiło opóźnienie w wypłacie świadczenia rentowego z tytułu renty związanej z niezdolnością do pracy. Przypomnieć należy, że prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy zostało przyznane odwołującej wyrokiem z dnia 23 listopada 2005 r., wydanym przez Sąd Okręgowy w Poznaniu (sygn. akt VIII U 1254/99). Tym samym zmieniona została decyzja organu rentowego odmawiająca przywrócenia prawa do tego świadczenia z dnia 1 lutego 1999 r. Zważyć należy, że decyzja organu rentowego była o tyle zasadna, że w celu rozpoznania wniosku odwołującej z dnia 21.10.1997 r. o przyznanie tego świadczenia odwołująca została zobowiązana przez organ rentowy do złożenia zaświadczenia o swoim stanie zdrowia. Co należy podkreślić – odwołująca nie wykonała tego zobowiązania. Organ rentowy nie mając zatem możliwości skierowania odwołującej na badanie lekarskie przez orzecznika ZUS, (bowiem nie miał możliwości oceny dokumentacji lekarskiej odwołującej z powodu tego, że odwołująca jej nie przedłożyła), nie miał innej możliwości, jak tę, iż stwierdził, że nie było podstaw do przyznania odwołującej wnioskowanego świadczenia i tym samym wydał decyzję odmowną. Przedmiotowa decyzja została zmieniona dopiero wskazanym powyżej wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 23.11.2005 r., który to przeprowadził dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych na okoliczność ustalenia stanu zdrowia odwołującej.

Sąd Apelacyjny przypomina, że organ rentowy odpowiada za opóźnienie w ustaleniu prawa do świadczenia, gdy opóźnienie to spowodowane jest okolicznościami, za które odpowiada, które wynikają z jego działań. W przedmiotowej sprawie pozwany organ rentowy w żadnej mierze nie ponosi odpowiedzialności za zwłokę w ustaleniu prawa odwołującej do przyznanego jej świadczenia rentowego. Zważyć należy, że od przywołanego wyroku z dnia 23.11.2005 r. organ rentowy zdecydował się nie wnosić apelacji, uznając tym samym jego zasadność. Wykonując to orzeczenie, decyzją z dnia 7 lutego 2006 r. organ rentowy ustalił prawo do renty tytułu częściowej niezdolności do pracy i to od dnia 1.10.1997 r. Należną rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy za okres 1.10.1997 – 28.02.2006 ustalił na kwotę 42.376,11 zł (brutto), z której to kwoty po potrąceniu zaliczki na podatek oraz składek na ubezpieczenia zdrowotne do wypłaty pozostało 33.945,21 zł (netto). Kwotę tą przekazano do wypłaty w dniu 16 lutego 2006 r., jednakże odwołująca H. H. odmówiła przyjęcia spłaty świadczenia oraz przyjęcia renty za marzec 2006 roku. Tym samym decyzją z dnia 23 marca 2006 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wstrzymał wypłatę renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy i to od najbliższego terminu płatności, czyli od kwietnia 2006 roku, z powodu odmowy przyjęcia tego świadczenia przez ubezpieczoną. Nadto w dniu 7 kwietnia 2006 r. do Zakładu wpłynęło pismo datowane na 27.03.2006 r. sporządzone przez adw. P. S., w którym wniósł m.in. o powstrzymanie się od przesyłania jego klientce renty, której nie będzie odbierać do czasu rozstrzygnięcia apelacji wywiedzionej od nieprawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 23 listopada 2005 r. Tego samego dnia wpłynęło do Zakładu pismo H. H. z dnia 6.04.2006 r., w którym podaje, że nie będzie odbierać renty do czasu rozstrzygnięcia ostatecznie sprawy i wnosi o powstrzymanie się od przesyłania kwot renty. Po rozpoznaniu apelacji H. H. od wyroku, jaki zapadł w sprawie VIII U 1254/99, akta rentowe zostały zwrócone do organu rentowego w dniu 27 lutego 2008 r. Wówczas to decyzjami z dnia 6 maja 2008 r. sprostowanymi postanowieniem z dnia 17 czerwca 2008 r., Zakład wznowił wypłatę renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 1 kwietnia 2006 r. tj. od miesiąca, w którym wstrzymał wypłatę świadczenia, do dnia 1 maja 2008 r., tj. do dnia, od którego Zakład przyznał emeryturę z urzędu, a także przeliczył wysokość świadczenia za okres od kwietnia 2006 roku i jednocześnie naliczył spłatę renty za okres kwiecień 2006 r. – kwiecień 2008 r., ustalając do wypłaty kwotę 10.224,65 zł (brutto 12.820,50 zł); należność do spłaty przekazano w dniu 19 maja 2008 r.

Tym samym powyżej przywołane okoliczności sprawy wskazują także, iż niezasadne jest żądanie odwołującej o wypłatę odsetek od renty za okres od 1.10.1997 r. do 31.12.2005 r., albowiem również w tym czasie nie nastąpiły żadne przesłanki, do stwierdzenia, iż to organ rentowy zawinił i niezasadnie, mimo, iż istniały ku temu przesłanki w dacie wydawania decyzji z dnia 1.02.1999 r., odmówił odwołującej przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, bowiem w dacie wydawania decyzji nieznane były organowi okoliczności na temat stanu zdrowia odwołującej, ustalone dopiero w postępowaniu sądowym. Organ rentowy nie miał, zatem realnej możliwości oceny stanu zdrowia odwołującej wówczas – w czasie wydawania decyzji, bowiem nie przebadał odwołującej i nie dysponował jej dokumentacją medyczną, mimo iż poczynił starania w celu uzyskania zaświadczenia lekarskiego od odwołującej, którego - jak wskazano powyżej - odwołująca nie przedłożyła. Tym samym organ rentowy nie pozostawał w zwłoce zarówno w ustalaniu, jak i wypłacie należnego świadczenia rentowego.

Na marginesie Sąd Apelacyjny wskazuje, że wyrokiem z dnia 1 lipca 2009 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu oddalił odwołania od powyższych decyzji z dnia 6 maja 2008 r. (sygn. akt VIII U 2125/08), a Sąd Apelacyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 6 maja 2010 r. oddalił apelację odwołującej (sygn. akt III AUa 84/10). Postanowieniem z dnia 14 stycznia 2011 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej pełnomocnika odwołującej (sygn. akt II UK 304/10). Zważyć także należy, że organ rentowy na wniosek odwołującej z dnia 19.10.2010 r. dokonał wypłaty kwoty 33.454,13 tytułem renty za okres od 1.10.1997 r. do 31.12.2005 r. Odwołująca w apelacji również nie żądała wypłaty odsetek przypadających po dacie 31.12.2005 r., zatem nie kwestionowała ona zasadności podjętych przez organ rentowy czynności zmierzających do wypłaty jej świadczenia rentowego, ani nie twierdziła, że wówczas organ rentowy pozostawał w zwłoce.

Sąd Apelacyjny wskazuje także, iż analogicznie jak w przypadku prawa do emerytury, tak i w tym przypadku, organ rentowy wobec tego, że odwołująca odmawiała pobierania przyznanej jej renty, zawiesił jej wypłatę tego świadczenia. Sprzeczne wewnętrznie jest stanowisko odwołującej, która w stosunku do jednego świadczenia nie kwestionuje zasadności jego zawieszenia – i nie domaga się odsetek od zawieszonego świadczenia – a w stosunku do drugiego świadczenia - emerytalnego, którego wypłata również została zawieszona, domaga się odsetek za okres zawieszenia.

Niezasadne również są żądania odwołującej co do kwestii, iż odsetki jej należne powinny być obliczane od ustalonych kwot brutto, tj. od kwoty 40.819,73 zł (odsetki od świadczenia emerytalnego) oraz od kwoty 33.454,13 zł (odsetki od świadczenia rentowego). Należy ponownie wskazać na nieścisłości w apelacji, bowiem odwołująca domaga się naliczania odsetek od kwoty brutto, a w przypadku kwoty świadczenia rentowego przywołuje wartość netto przyznanego jej świadczenia, czyli kwotę 33.454,13 zł, zamiast kwoty 41,428,71 zł. Mimo tej nieścisłości, Sąd Apelacyjny stwierdza – ustosunkowując się do zarzutu odwołującej, iż brak jest w przedmiotowej sprawie podstaw do żądania wypłaty odsetek od wartości brutto, albowiem odsetki powinny być naliczane od kwot ostatecznie przyznanych – przekazanych w realnej wysokości - odwołującej do wypłaty – tj. od kwot netto. Wskazać należy, że ogólną zasadę charakteryzującą prawo do żądania wypłaty odsetek, która stanowi, że liczymy je od kwoty zaległości, czyli od kwoty, którą dłużnik jest winny wierzycielowi. W przedmiotowej sprawie – po słusznie zastosowanych potrąceniach z tytułu świadczeń wypłaconych przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie (potrącenie z emerytury) oraz potrąceniach z tytułu składki na ubezpieczenia społeczne i na podatek dochodowy od osób fizycznych (potrącenie ze świadczenia emerytalnego i rentowego) do wypłaty odwołującej pozostały następujące kwoty: 17.842,95 zł (z tytułu emerytury) oraz kwota 33.454,13 zł (z tytułu renty przyznanej w związku z niezdolnością do pracy). Ta ostatnia kwota, jak wskazano powyżej, została odwołującej wypłacona, a z uwagi na to, iż organ rentowy nie ponosił odpowiedzialności za opóźnianie w przyznaniu prawa i świadczenia, odsetki za ten okres są nienależne.

W tym miejscu Sąd Apelacyjny wskazuje, że podziela w całości rozważania Sądu I instancji przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, poczynione w zakresie prawidłowości dokonanych przez organ rentowy potrąceń z tytułu przyznanych świadczeń najpierw na zasiłek stały oraz na zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenia społeczne. Wszelkie zarzuty dotyczące nieścisłości w obliczaniu i potrącaniu kwot zaliczek na wskazane powyżej świadczenia, są w ocenie Sądu II instancji niekonkretne i nie wskazano w zarzutach apelacji, w jaki inny sposób zgodnie z obowiązującymi przepisami, potrącenia winny być dokonane. Nie jest także prawidłowe stanowisko odwołującej, zgodnie z którym twierdzi ona, że opłacała podwójnie składki na ubezpieczenie zdrowotne. Wskazać należy, że (...) Ośrodek (...) składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacał z własnych środków, którymi dysponował, a nie potrącał ich z przyznanego odwołującej zasiłku stałego. W przypadku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne z emerytury – każdy emeryt ma obowiązek opłacania tych składek z własnych środków – z emerytury. Innymi słowy, składki zdrowotne opłacane są od przyznanego świadczenia emerytalnego z tego świadczenia i nie było w sprawie sytuacji, aby były one za odwołującą uiszczane w podwójnej wysokości.

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd Apelacyjny w oparciu o treść art. 385 k.p.c., w punkcie 1 wyroku oddalił apelację.

Orzeczenie o kosztach zawarte w pkt 2 wyroku znajduje swoje uzasadnienie w treści art. 108 k.p.c. w zw. z § 19 pkt 1) w zw. z § 13 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461.t.j.).