Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2016r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Natalia Pawłowska - Grzelczak

Protokolant: stażysta Marta Serwatka

po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2016 r. w Szczecinie

sprawy z powództwa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M.

o zapłatę

I.  umarza postępowanie w zakresie żądania odsetek umownych;

II.  zasądza od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M. na rzecz powoda (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 3 212 456,39 zł ( trzy miliony dwieście dwanaście tysięcy sześćset czterysta pięćdziesiąt sześć złotych trzydzieści dziewięć groszy ) z ustawowymi odsetkami:

- od kwoty 110 650,60 złotych od dnia 21 kwietnia 2011 roku

- od kwoty 1 267 908,99 złotych od dnia 12 maja 2011 roku

- od kwoty 1 158 018,35 złotych od dnia 16 czerwca 2011 roku

- od kwoty 458 195,82 złotych od dnia 17 lipca 2011 roku

- od kwoty 217 682,63 złotych od dnia 21 sierpnia 2011 roku

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV.  orzeka o stosunkowym rozdzieleniu kosztów procesu ustalając, że powód wygrał niniejszy proces w 86 % a pozwany w 14% i stosownie do wyniku tego procesu szczegółowe rozliczenie kosztów procesu pozostawia referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt VIII GC 54/13

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 15 października 2012 r. powódka (...) spółka akcyjna w W. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w M. kwoty 3 699 357,14 złotych z odsetkami umownymi w kwocie 3 800 506,57 złotych oraz kosztami procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu podała, że żąda zapłaty nieuiszczonego wynagrodzenia za roboty budowlane jakie zrealizowała na zlecenie pozwanej spółki na podstawie umowy z dnia 30 kwietnia 2010 r. W dniu 3 sierpnia 2011 r. sporządzono protokół odbioru końcowego i pozwana odebrała przedmiot umowy z zastrzeżeniem usunięcia usterek. Powódka usterki te usunęła i wykonała swoje zobowiązanie zgodnie z umową. Za część faktur wystawionych przez powódkę z tytułu wykonania robót pozwana zapłaciła za pozostała część, dochodzoną pozwem nie zapłaciła. W oparciu o zapisy pkt 3.5.1. OWU powódka domagała się zapłaty odsetek umownych za opóźnienie w zapłacie. Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym w sprawie o sygn. I Nc 352/12 referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w S. Wydziale I Cywilnym orzekł zgodnie z żądaniem pozwu. W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu przyznała, że strony łączyła umowa o roboty budowlane zawarta w dniu 30 kwietnia 2010 r. Wbrew jednak twierdzeniom pozwu powódka nie wykonała swojego zobowiązania w sposób należyty. Pozwana podniosła, że powódka nie wykonała ciążącego na niej obowiązku zabezpieczenia należytego wykonania umowy. W związku z tym, że wystawiona na zlecenie wykonawcy gwarancja bankowa utraciła swą ważność w dniu 1 sierpnia 2011 r. a powódka nie przedłużyła ważności tego zabezpieczenia pozwana skorzystała z uprawienia przewidzianego w OWU umowy i zatrzymała z tego tytułu określone należności przysługujące powódce w wysokości 2 253 867,11 zł tj. 10 % ceny umownej. Dalej pozwana podniosła, że odbiór prac miał miejsce dopiero 3 sierpnia 2011 r. choć w umowie termin zakończenia robót ustalono na dzień 30 czerwca 2011 r. zatem powódka pozostawała w opóźnieniu 34 dni. Z tego względu pozwana naliczyła powódce karę umowną w kwocie 383 157,41 zł, którą zgłosiła do potrącenia. Nadto w stosunku do przedmiotu umowy stwierdzono wiele wad, których część nie została usunięta, a inne usunięte zostały ze znaczną zwłoką. Pozwana wniosła o obniżenie wynagrodzenia w związku z wadami, w odpowiednim stosunku, określonym w opinii, która zostanie sporządzona przez biegłego sądowego. Zakwestionowała także uprawnienie powódki do naliczenia odsetek umownych na podstawie umowy bowiem je zapisy są sprzeczne z art. 483 § 1 k.c. W piśmie z dnia 5 marca 2014 r. powódka cofnęła pozew w części dotyczącej żądania zapłaty odsetek umownych w wysokości 3 800 506,57 zł. Podtrzymała natomiast żądanie w zakresie należności głównej w kwocie 3 699 578 zł. Mając to na uwadze powódka rozszerzyła powództwo o odsetki ustawowe i wniosła o zapłatę tych odsetek od kwoty 460 000,00 zł od dnia 21 kwietnia 2011 r., od kwoty 1 267 908,99 złotych od dnia 12 maja 2011 r., od kwoty 1 158 018,35 zł od dnia 16 czerwca 2011 r. od kwoty 458 195,82 zł od dnia 17 lipca 2011 r., od kwoty 27 050,28 zł od dnia 21 sierpnia 2011 r. i od kwoty 68 183,70 zł od dnia 11 września 2011 r. Nadto powódka wniosła o zasądzenie odsetek ustawowych od kwot szczegółowo wymienionych w tym piśmie jakie wynikały z wpłat dokonanych na poczet faktury (...).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 kwietnia 2010 r. powódka (...) spółka akcyjna w W. zawarła z pozwaną (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w M. umowę nr (...), w ramach której powódka jako wykonawca zobowiązała się do wykonania i przekazania pozwanej jako zamawiającemu zadania pn. „Budowa zespołu usługowo – handlowo – mieszkalnego oraz wykonanie infrastruktury technicznej przy ul. (...) w M.”. Powódka zobowiązała się wobec pozwanej do wykonania i przekazania pozwanej przedmiotu umowy, wykonanego zgodnie z dokumentacją projektową, specyfikacjami technicznymi, oraz zasadami wiedzy technicznej i do usunięcia wszystkich wad występujących w tym przedmiocie, w okresie umownej odpowiedzialności za wady oraz w okresie rękojmi za wady fizyczne. W pkt. 3.5.2. Istotnych postanowień umowy ( (...)) strony ustaliły sankcje za nienależyte wykonanie umowy przez pozwaną jako zamawiającego; między innymi za opóźnienie przez zamawiającego zapłaty wykonawcy kwoty poświadczonej przez zarządzającego w stosunku do terminu określonego w pkt 7.3.1. ustalono umowne odsetki na poziomie 0,01 % od ceny umownej za każdy roboczy dzień opóźnienia (3.5.2.2). Powódka zobowiązała się do wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania robót w gotówce lub w formie gwarancji bankowej o treści zaakceptowanej przez pozwaną (4.12.1.). Zabezpieczenie należytego wykonania robót miało być wystawione na kwotę wynoszącą 10 % ceny umownej (4.12.2). Pozwana dopuszczała tworzenie zabezpieczenia poprzez potrącenia z należności za częściowo wykonane dostawy, usługi lub roboty budowlane (4.12.3). Zabezpieczenie należytego wykonania umowy w wymaganej wysokości miało być ważne do daty 30 dni późniejszej od daty wystawienia świadectwa zakończenia robót. Część zabezpieczenia należytego wykonania umowy przeznaczona na okres rękojmi za wady oraz na okres gwarancji jakości, w wysokości 30 % zabezpieczenia miało być ważne do daty 15 dni późniejszej od daty wystawienia świadectwa usunięcia wad (4.12.7). Zabezpieczenie należytego wykonania umowy miało zostać zwrócone powódce w terminie 30 dni od dnia wykonania zamówienia i uznania przez zamawiającego za należyte wykonane, licząc od daty wystawienia przez zarządzającego świadectwa zakończenia robót i świadectwa usunięcia wad, natomiast kwota pozostawiona na zabezpieczenie roszczeń z tytułu rękojmi za wady miała zostać zwrócona nie później niż w 15 dniu po upływie okresu rękojmi za wady (4.12.8). Strony ustaliły też stawki kar umownych za nienależyte wykonanie umowy przez powódkę jako wykonawcę; między innymi za opóźnienie w wykonaniu przedmiotu umowy w terminach zakończenia określonych w umowie stawka kary umownej wynosiła 0,05 % od ceny umownej za każdy dzień opóźnienia (4.13.2.1). Zgodnie z pkt 7.3.1. pozwana miała wypłacić powódce z tytułu należnego jej wynagrodzenia każdą kwotę poświadczoną do wypłaty przez zarządzającego w ciągu 30 dni od daty wystawienia odnośnego świadectwa oraz wystawienia faktury. Powódka jako wykonawca zobowiązała się do udzielenia pozwanej gwarancji jakości wykonania na okres 3 lat. Przy urządzeniach, powódka udzieliła gwarancji zgodnie z gwarancją producenta, jednak nie krótszej niż 2 lata (8.3.2.). Zgodnie z pkt 2.5.1. Ogólnych warunków umowy (OWU) na wniosek powódki, za zgodą pozwanej, w trakcie prowadzenia inwestycji, mogły być dokonywane zmiany technologii wykonania elementów robót. W przypadku gdy z punktu widzenia pozwanej zachodziłaby potrzeba zmiany rozwiązań technicznych nieprzewidzianych w umowie, pozwana sporządzić miała protokół konieczności, a następnie dostarczyć miała dokumentację projektową na te roboty wraz ze zleceniem ich wykonania (2.5.2.). W przypadku gdy te zmiany spowodowałyby wzrost kosztów inwestycji należało je traktować jako roboty dodatkowe (2.5.3.). Strony ustaliły, że pozwana poniesie odpowiedzialność odszkodowawczą w formie kar umownych, między innymi jeżeli zapłata poświadczonej płatności zostanie dokonana z opóźnieniem w stosunku do terminu określonego w (...) (3.5.1.2). W myśl pkt 6.1.2. OWU powódka zobowiązana była do przestrzegania w toku realizacji robót, wymagań dotyczących stosowania materiałów, wyrobów i urządzeń oraz sposobów wykonania robót, wynikających z dokumentacji projektowej. Zgodnie z pkt 6.2.1. OWU w przypadku ujawnienia wad w robotach, zarządzający miał prawo żądania ich usunięcia w określonym terminie, na koszt wykonawcy (powódki). Jeżeli dla ustalenia zaistnienia wad niezbędne byłoby dokonanie prób, badań, odkryć lub ekspertyz, to zarządzający miał prawo polecić wykonawcy (powódce) dokonanie tych czynności na koszt wykonawcy. W przypadku, jeżeli te czynności przesądziłyby, ze wady w robotach nie wystąpiły, powódka miała prawo żądać od pozwanej jako zamawiającego zwrotu poniesionych z tego tytułu kosztów (6.2.2.). Zgodnie z brzmieniem pkt 6.3.3 OWU odbioru częściowego dokonywać strony miały w celu prowadzenia bieżących częściowych rozliczeń. Dokonanie odbioru następować miało na podstawie sporządzonego przez wykonawcę „Wykazu robót wykonanych częściowo”, potwierdzonego przez zarządzającego. Wykaz ten sporządzany miął być na podstawie procentowego stopnia zaawansowania robót określonych w wycenionym wykazie elementów rozliczeniowych, stanowiących integralną część umowy. Strony ustaliły, że odbioru końcowego dokonuje się po całkowitym zakończeniu wszystkich robót składających się na przedmiot umowy na podstawie oświadczenia kierownika budowy oraz innych czynności przewidzianych przepisami ustawy prawo budowlane, potwierdzonych przez zarządzającego. Potwierdzenie takie następuje po usunięciu wszystkich wad uniemożliwiających użytkowanie obiektu stwierdzonych przez zarządzającego (6.3.4.) Wszystkie rozliczenia za wykonane roboty miały odbywać się na podstawie świadectw płatności wystawianych przez powódkę i zaakceptowanych przez zarządzającego w terminach określonych w (...) (7.2.1.) Końcowe świadectwo płatności miało być wystawione przez wykonawcę i akceptowane przez zarządzającego po dokonaniu odbioru końcowego i podpisaniu protokołu. Ustalało ono końcowe rozliczenie umownego wynagrodzenia powódki, z uwzględnieniem zwrotu odpowiedniej części zabezpieczenia należytego wykonania umowy (7.2.3.). Funkcję zarządzającego na inwestycji pełniła (...) spółka z ograniczona odpowiedzialnością w S., której przedstawicielem był K. N. (1.1.28 (...)). W toku wykonywania prac powódka zgłosiła szereg prac dodatkowych i zamiennych. Wobec tego w dniu 24 listopada 2010 r. zawarto aneks nr (...), w którym zmieniono zakres prac oraz wysokość wynagrodzenia. Następnie w dniu 29 marca 2011 r. strony zawarły aneks nr (...), w którym ponownie dokonały zmian w zakresie przedmiotu umowy i wynagrodzenia, jak również ustaliły ostatecznie termin zakończenia prac na dzień 30 czerwca 2011 r. W myśl 7.1.1. OWU pozwana miała obowiązek zapłaty wynagrodzenia ryczałtowego, które ostatecznie aneksem nr (...) ustalono na kwotę 22 538 671,17 zł powiększoną o podatek VAT (§ 2 ust. 1 i 2). Wylewki podłóg miały zostać wykonane następująco: w lokalach usługowych miała być to wylewka betonowa B – 25 grubości 5 cm, w mieszkaniach i apartamentach wylewka betonowa z wtapianymi rurami wodnymi grubości 5 cm, w pawilonach handlowych wylewka betonowa B – 25 grubości 5 cm, w budynkach gospodarczych w pomieszczeniu na odpady wylewka betonowa B – 25 grubości 5 cm z wpustem podłogowym, podłoga w kotłowni z wylewki betonowej B – 25 dylatowanej obwodowo.

Dowód: umowa z dnia 30 kwietnia 2010 r. (k. 30 – 31), istotne postanowienia umowy (k. 32 – 34), ogólne warunki umowy (k. 35 – 51), standardy wykończenia wnętrz (k. 52 – 59), aneks nr (...) (k. 60), protokoły konieczności nr 1 i 2 (k. 62 - 64), aneks nr (...) (k. 65 – 66), protokół konieczności nr 3 (k. 67 – 70), wyciąg z protokołu końcowego sporządzonego przez zarządzającego (k. 374 - 376), oferta konkursowa (k. 662), zeznania świadka G. K. (k. 57- 571), zeznania świadka A. O. (k. 571), zeznania świadka S. W. (1) (k. 572-573), zeznania świadka M. W. (k. 690 – 694),

Na zlecenie powódki, (...) Bank spółka akcyjna w W. wystawiła gwarancję bankową tytułem zabezpieczenia prawidłowego wykonania umowy z dnia 30 kwietnia 2010 r. na kwotę 2 253 867,11 zł, której termin ważności oznaczono do dnia 1 sierpnia 2011 r. Po upływie tego terminu powódka nie przedłożyła gwarancji stanowiącej prolongatę zabezpieczenia należytego wykonania robót.

Bezsporne, nadto dowód: gwarancja bankowa (k. 113 – 116).

Powódka wykonywała zlecone jej w ramach umowy z dnia 30 kwietnia 2010 r. prace budowlane. Rozliczenia za wykonane prace odbywały się na podstawie świadectw płatności i faktur częściowych. Powódka wystawiała stosowne faktury o nr (...). Należności z tego tytułu zostały przez pozwaną zapłacone.

Bezsporne.

Powódka wystawiła też za wykonane prace następujące faktury: (...) na kwotę 1 411 112,21 z terminem płatności na dzień 20 kwietnia 2011 r., (...) na kwotę 1 267 908,99 zł z terminem płatności na dzień 11 maja 2011 r., (...) na kwotę 1 158 018,35 zł z terminem płatności na dzień 15 czerwca 2011 r., (...) na kwotę 458 195,82 zł z terminem płatności na dzień 16 lipca 2011 r., (...) na kwotę 287 050,28 zł z terminem płatności na dzień 9 sierpnia 2011 r. , (...) na kwotę 68 183,70 zł z terminem płatności na dzień 10 września 2011 r. Do zapłaty z powyższych faktur pozostała łączna kwota 3 699 357,14 zł. W związku z brakiem zapłaty wszystkich należności z tytułu realizacji robót powódka wstrzymała prace.

Dowód: faktury wraz z protokołami zaawansowania robót oraz przejściowymi świadectwami płatności (k. 6 – 29), pismo z dnia 16 maja 2011 r. (k. 233).

Podczas realizacji robót w listopadzie 2010 r. inspektor nadzoru inwestorskiego stwierdził słaby postęp robót wykończeniowych w budynku A gdzie znajdował się dyskont Biedronka wskazując na zbyt małą liczbę pracowników. Z kolei w marcu 2011 r. powódka informowała pozwaną o zagrożeniu terminu realizacji robót w związku z brakiem decyzji pozwanej odnośnie robót dodatkowych. Powódka pozostawała w opóźnieniu z pracami.

Dowód: pismo z dnia 10 marca 2011 r. (k. 228 – 230), pismo z dnia 29 marca 2011 r. (k. 231 – 232), wyciąg z dziennika budowy (k. 398), zeznania świadka G. K. (k. 57- 571), zeznania świadka P. O. (k. 573), zeznania świadka S. C. (1) (k. 916).

W dniu 1 czerwca 2011 r. pozwana odebrała bezusterkowo prace w zakresie izolacji i obróbek blacharskich dachu oraz tarasu. W dniu 9 czerwca 2011 r. prace na dachu rozpoczął inny wykonawca tj. spółka (...) S.A. W dniu 17 czerwca 2011 r. powódka przekazała pozwanej dokumentację odbiorową. W piśmie z tego samego dnia powódka poinformowała pozwaną o dokonaniu przez najemcę rozbiórki i przebudowy fasady w jednym z lokali usługowych. W związku z tym powódka cofnęła gwarancję z elementów w których dokonano ingerencji. W piśmie z dnia 27 czerwca 2011 r. pozwana złożyła wniosek o pozwolenie na użytkowanie zawiadamiając o zakończeniu budowy i odbiorze częściowym budynku. W piśmie z dnia 26 lipca 2011 r. powódka zwróciła uwagę pozwanej, że pracownicy wykonujący roboty na rzecz inwestora i najemców wykonują prace bez nadzoru co powoduje zagrożenie bezpieczeństwa.

Dowód: protokół przekazania (k. 234 – 238), pismo z dnia 17 czerwca 2011 r. (k. 239 – 241), protokół odbioru z dnia 1 czerwca 211 r. (k. 249), pismo z dnia 9 czerwca 2011 r. (k. 250), wniosek o pozwolenie na użytkowanie (k. 251), pismo z dnia 17 czerwca 2011 r. z dowodem nadania i załącznikami (k. 262 – 276), pismo z dnia 26 lipca 2011 r. z załącznikami (k. 277 -290), zeznania świadka S. W. (1) (k. 572 – 573)

Na dzień 30 czerwca 2011 r. roboty wykonane były w 99,70 %. W piśmie z dnia 30 czerwca 2011 r. powodowa spółka zgłosiła pozwanej jako inwestorowi do odbioru końcowego realizowane roboty. W tym samym dniu inspektor nadzoru inwestorskiego dokonał wpisu w dzienniku budowy o gotowości wykonawcy robót do odbioru częściowego budynku. Po tej dacie wykonywano jeszcze prace m.in. nawierzchnię tarasu z płytek chodnikowych. W dniu 7 lipca 2011 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dokonał obowiązkowej kontroli obiektu stwierdzając, że do wykonania pozostały jeszcze roboty wykończeniowe w lokalach usługowych oraz na tarasie do przedmiotowych lokali. W dniu 15 lipca 2011 r. inspektor nadzoru inwestorskiego potwierdził gotowość wykonawcy do odbioru końcowego budynku. Po tej dacie wykonywane jeszcze były prace. Wykonanie 100% prac nastąpiło w dniu 31 lipca 2011 r. Klucze do poszczególnych lokali były przekazywane w okresie od 22 lipca 2011 roku do 16 września 2011 r.

Dowód: protokół zaawansowania robót nr 17 (k. 7, 399), protokół zaawansowania robót nr 16 (k. 27), kopia dziennika budowy (k. 242 – 247, 394), pismo z dnia 30 czerwca 2011 r. (k. 248), protokół kontroli obowiązkowej (k. 252 – 255), protokoły przekazania kluczy (k. 377 – 381), notatka z dnia 23 lipca 2013 r. (k. 395).

Powódka nie wystawiła świadectwa wykonania robót.

Bezsporne.

W dniu 3 sierpnia 2011 r. miał miejsce odbiór końcowy robót stwierdzony protokołem odbioru robót podpisanym przez przedstawicieli obu stron. W toku odbioru stwierdzono usterki, które jednak nie uniemożliwiały użytkowania obiektu. Pozwana odebrała obiekt z zastrzeżeniem usunięcia stwierdzonych usterek. W dniach 12 i 17 sierpnia 2011 r. potwierdzono usunięcie usterek ujawnionych podczas odbioru końcowego. W dniu 16 sierpnia 2011 r. pozwana zawiadomiła Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego o zakończeniu budowy, który w dniu 17 sierpnia 2011 r. potwierdził ten fakt i nie zgłosił sprzeciwu

Dowód: protokół odbioru z dnia 3 sierpnia 2011 r. (k. 71 – 73, 383 - 385), potwierdzenie usunięcia usterek z dnia 12 sierpnia 2011 r. (k. 74 – 77, 256 - 259), potwierdzenie usunięcia usterek z dnia 17 sierpnia 2011 r. (k. 78 – 79, 260 - 261), potwierdzenie z dnia 17 sierpnia 2011 r. (k. 658), zeznania świadka M. W. (k. 690 – 694),

Po odbiorze inwestycji przez pozwaną wykonywane były przez innego wykonawcę okładziny tarasu, które zostały bezusterkowo odebrane w dniu 17 października 2011 r.

Dowód: protokół odbioru z dnia 17 października 2011 r. (k. 657), zeznania świadka K. L. (k. 574),

Z uwagi na brak konsensusu podczas wcześniej prowadzonych rozmów w sprawie zadłużenia pozwanej w stosunku do powódki, w piśmie z dnia 11 września 2012 r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 3 699 357,14 zł wraz z odsetkami w kwocie 3 800 506,57 zł w terminie 3 dni od otrzymania wezwania. Wezwanie okazało się bezskuteczne a pozwana zakwestionowała roszczenie.

Dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 11 września 2012 r. wraz z dowodem odbioru (k. 80 – 82), pismo z dnia 14 września 2012 r. (k. 111), pismo z dnia 25 września 2012 r. (k. 112), pismo z dnia 30 maja 2012 r. (k. 291), zeznania świadka M. W. (k. 690 – 694),

W piśmie z dnia 12 września 2012 r. pozwana poinformowała powódkę, że z uwagi na opóźnienie w wykonaniu przedmiotu umowy naliczyła karę umowną w kwocie 383 157,41 zł wskazując, iż opóźnienie wynosi co najmniej 34 dni. Jednocześnie wskazała, że z uwagi na utratę ważności wystawionej przez powódkę gwarancji bankowej zatrzymała z tego tytułu określone należności przysługujące wykonawcy w wysokości 2 253 867,11 zł tj. 10 % ceny umownej. Zażądała także obniżenia wynagrodzenia z uwagi na nieusunięcie wad stwierdzonych przy odbiorze jak i w późniejszym okresie. W piśmie z dnia 12 grudnia 2012 r. pozwana złożyła powódce oświadczenie o potrąceniu wierzytelności z tytułu kary umownej w wysokości 383 157,41 zł z wierzytelnością powódki z tytułu faktury nr (...) w niezakwestionowanej części, tj. co do kwoty odpowiadającej wierzytelności pozwanej.

Dowód: pismo z dnia 12 września 2012 r. (k. 117 – 118), oświadczenie o potrąceniu z dowodem nadania (k. 119 – 120).

Zarówno przed jak i w toku realizacji inwestycji pozwana zawarła szereg umów przedwstępnych sprzedaży lokali mieszkalnych i użytkowych jak również rezerwacji boksów targowych. Nadto jeszcze przed zawarciem umowy z powódką pozwana zawarła umowę o przyłącze do sieci gazowej.

Dowód: umowy przedwstępne (k. 400 – 424), umowa z dnia 5 listopada 2009 r. (k. 652 – 656), zeznania świadka E. J. (k. 700 – 702),

W czerwcu 2012 r. pozwala zleciła podmiotowi trzeciemu wykonanie przejścia przez pokrycie dachowe celem wyprowadzenia na dach przewodów klimatyzacyjnych.

Dowód: korespondencja mailowa (k. 659 - 661).

Po odbiorze ujawniło się wiele wad w poszczególnych lokalach użytkowych i mieszkalnych, pawilonach, apartamentach czy pasażach. Wielokrotnie pozwana zgłaszała powódce usterki z wezwaniem do ich usunięcia, między innymi w postaci: grzyba na ścianie, wilgoci przy podłodze i na ścianach, wykucia posadzki przy podłodze, zalania sufitów i kasetonów, zacieków przy suficie, fetoru wydobywającego się z rur kanalizacyjnych, nieprawidłowo zamontowanych uszczelek w witrynie okiennej, nieprawidłowego zamontowania przyłącza kotłowego, nierównych płyt koło ruchomych schodów, rozszczelnienia między płytami granitowymi, rozszczelnienie rynny, zastoin wody na tarasach mieszkań, przecieków wody, spadku ciśnienia w instalacji C.O. Pozwana stwierdziła też błędy i usterki przy wykonaniu izolacji tarasu nad lokalem Biedronki. Nadto zgłaszano wady dotyczące pękania i rozwarstwiania ścian w lokalach mieszkalnych, dostawania się wody do turbowentu, uszkodzenia płyt granitowych z powodu wjazdu na ich powierzchnię samochodów dostawczych. Efektem tych zgłoszeń było częściowe usunięcie wad, natomiast niektórych wad powódka nie usunęła, a dotyczy to między innymi usterek związanych z odpadającym tynkiem, opadaniem drzwi od strony parkingu, zapchaniem odpływów kanalizacyjnych, wypadaniem drzwi z futryn w toaletach na targowisku, niedziałającym ogrzewaniem podłogowym, popalonymi szybami. W dniu 3 listopada 2012 r. usunięta została na koszt pozwanej zgłaszana wcześniej wada dotycząca lokalu użytkowego związana z nieszczelnością instalacji C.O. Koszt naprawy wyniósł 1 400 złotych. W kwietniu 2013 r. stwierdzono rozszczelnienie membrany połaci dachowej. W celu uniknięcia zalewania wykonano dodatkową warstwę papy termozgrzewalnej. W czerwcu 2013 r. inspektor nadzoru z branży elektrycznej oświadczył, że w dwóch lokalach konieczna jest wymiana wewnętrznej linii zasilającej elektrycznej na zgodną z projektem. W lipcu 2013 r. na koszt pozwanej dokonano też naprawy płyt chodnikowych wraz z kostką brukową w pasażu. Koszt naprawy wyniósł 984,00 złotych.

Dowód: opinia techniczna z września 2012 r. (k. 121 – 132), zgłoszenie z dnia 22 września 2011 r. (k. 133 – 134, 478- 479), zgłoszenie z dnia 28 października 2011 r. (k. 135 – 136, 488489), zgłoszenie z dnia 22 lutego 2012 r. (k. 137, 508 - 509), zgłoszenie z dnia 31 lipca 2012 r. (k. 139 – 142, 530 - 533), pismo z dnia 21 sierpnia 2012 r. (k. 143 – 145), zgłoszenie reklamacyjne z dnia 31 sierpnia 2012 r. (k.146 – 147, 534 - 535), protokół usterek elektrycznych z dnia 22 maja 2012 r. (k. 148, 521), karty reklamacji wraz z potwierdzeniem usunięcia usterek (k. 149 – 154), pismo z dnia 3 listopada 2012 r. (k. 155, 382), rachunek nr (...) (k. 156, 466), korespondencja elektroniczna (k. 157 – 191), pismo z dnia 3 października 2011 r. (k. 292 – 293, 480 - 481), pismo z dnia 24 listopada 2011 r. (k. 294 – 295, 483 - 484), pismo z dnia 27 marca 2012 r. z załącznikami (k. 296 – 302), pismo z dnia 3 kwietnia 2012 r. (k. 301), pismo z dnia 9 sierpnia 2012 roku (k. 302 – 303), pismo z dnia 3 września 2012 r. z załącznikami (k. 304 – 306), pismo z dnia 13 września 2012 r. (k. 307 – 308, 536 - 538), pisma z dnia 21 stycznia 2013 r. (k. 309, 540), wyciąg z protokołu końcowego sporządzonego przez zarządzającego (k. 374 - 376), faktura VAT nr (...) (k. 386, 553), protokoły z dnia 17 czerwca 2013 r. (k. 387 – 388, 559 - 560), dokumentacja projektowa (k. 390), reklamacja wad z dnia 17 czerwca 2013 r. (k. 391), notatka służbowa (k. 396), protokół usterek (k. 425), notatka z 23 kwietnia 2013 r. (k. 426), protokół z przeglądu z załącznikiem (k. 427 – 430), lista obecności (k. 431), listy uczestników narad koordynacyjnych (k. 432 – 465), notatka służbowa z dnia 19 kwietnia 2011 r. (k. 467 – 468), protokół narady koordynacyjnej (k. 469 - 471), lista uczestników narady (k. 472), korespondencja mailowa (k. 473), wyciąg z dziennika budowy (k. 474),wykaz wad (k. 475 – 477), zgłoszenie z 10 października 2011 r. (k. 482), korespondencja mailowa (k. 485 – 487, 490, 491 – 507, 510 – 511, 518 – 520, 522, 524 - 529), karty reklamacji z dnia 27 marca 2012 roku (k. 512 – 517), wykaz usterek (k. 523), zgłoszenie usterek (k. 539), korespondencja mailowa (k. 541 – 545, 550 – 552, 554 – 558, 561 – 568, 659), protokół przeglądu z 27 marca 2013 roku (k. 547 – 549), lista uczestników narady (k. 663), pisma z dnia 11 lipca 2011 r. (k. 1213 – 1215), zeznania świadka G. K. (k. 57- 571), zeznania świadka A. O. (k. 571), zeznania świadka Ł. C. (k. 572), zeznania świadka P. O. (k. 573), zeznania świadka K. L. (k. 574), zeznania świadka M. J. (k. 574 – 575), zeznania świadka M. W. (k. 690 – 694), zeznania świadka J. K. (k. 694 -696), zeznania świadka M. F. (k. 696-698), zeznania świadka H. W. (k. 698 -700), zeznania świadka E. J. (k. 700 – 702), zeznania świadka W. B. (k. 703 – 705), zeznania świadka K. N. (k. 871), zeznania świadka M. O. (k. 916), zeznania świadka S. C. (2) (k. 916).

W wykonywanej w ramach umowy posadzce powódka zastosowała jastrych cementowy. W październiku 2013 r. wykonano odwierty w przedmiocie umowy i pobrano próbki na okoliczność grubości i wytrzymałości jastrychu cementowego zastosowanego w obiekcie. W wyniku badań stwierdzono znaczny rozrzut przebadanych próbek. O wynikach badań pozwana poinformowała powódkę w piśmie z dnia 14 października 2013 r. wskazując, że zgodnie z projektem powinna znajdować się wylewka betonowa w klasie betonu B – 25 zaś zastosowany jastrych ma mniejszą wytrzymałość. Jednocześnie pozwana naliczyła powódce karę umowną w kwocie 3 100 743,30 zł i wezwała do natychmiastowej zapłaty. W grudniu 2013 r. zgłoszono powódce wystąpienie przecieku z głównej rury doprowadzającej wodę do budynku. Awaria została naprawiona w dniu 17 grudnia 2013 r. wskazano, że wynikała z nieprawidłowego zgrzania kolana położonego na klatce schodowej. W sierpniu 2014 r. powodowa spółka dokonywała prac związanych z usuwaniem wcześniej stwierdzonych usterek. Właściciele lokali, w których te prace były prowadzone wyrażali niezadowolenie ze sposoby ich wykonywania. W 2015 r. nadal występowały zawilgocenia ścian wewnątrz i na zewnątrz kotłowni apartamentów.

Dowód: sprawozdanie z badań (k. 638 - 639), pismo z dnia 14 października 2013 r. z dowodem odbioru i załącznikami (k. 648 – 651), protokół z dnia 17 grudnia 2013 r. z dokumentacją zdjęciową (k. 680 – 686), korespondencja mailowa (k. 687), notatka służbowa z dnia 21 sierpnia 2014 r. (k. 961), pismo E. J. ze zdjęciami (k. 962 - 963), pismo z dnia 28 sierpnia 2014 r. (k. 964), protokół z 7 stycznia 2015 r. ze zdjęciami (k. 1194 – 1197).

W przedmiocie umowy zrealizowanej przez powódkę wystąpiły wady wykonawcze. Nie stwierdzono wad powstałych na skutek niewłaściwego użytkowania obiektu. Natomiast stwierdzono wykonanie prac adaptacyjno – modernizacyjnych przez nabywców i pozwaną w lokalach i mieszkaniach naruszających zakres prac wykonanych przez powódkę. Warunki atmosferyczne nie miały wpływu na powstanie stwierdzonych wad. Wady wykonawcze to powstały na skutek wykonania prac niezgodnie z zasadami sztuki budowlanej i z umową. Znacznie zaniżono wytrzymałość wylewek betonowych w stosunku do ustaleń umownych. Dotyczy to jakości posadzek na tarasie, w kotłowni, w śmietniku w lokalu usługowym na I piętrze oraz w lokalu mieszkalnym na II piętrze. Stwierdzono nieszczelność izolacji przeciwwilgociowych na galeriach I i (...) piętra oraz balkonie, która powodowała zacieki na ścianach i sufitach. Brak też progów w drzwiach wejściowych do mieszkań na II piętrze oraz klatki K – 1 na dach zapewniających drzwiom szczelność i prawidłowe działalnie rygli zamków. Stwierdzono nierówności fragmentu posadzki z profili T. przy dylatacji na II piętrze oraz wadliwie docięte profile przy łuku balustrady. Dalej stwierdzono wady w postaci: odspojenia listew cokołowych na galerii i balkonach na II piętrze, skorodowania spodów i fragmentów powierzchni skrzydeł drzwiowych do mieszkań na II piętrze, odspojenia cokolików z gresu w korytarzu apartamentów na II piętrze, które powstało na skutek silnego zawilgocenia, zarysowania ścian, miejscowych ubytków i spęcznień tynków i powłok malarskich wewnątrz pomieszczeń, miejscowych ubytków termoizolacji przy drzwiach i wypraw elewacyjnych, przebarwień po zaciekach i wykwitów glonów na wyprawach elewacyjnych ścian, balustrad i sufitów galerii i tarasów, przebarwień płyt po zaciekach na sufitach podwieszanych, mechanicznych pęknięć płyt elewacyjnych (...) przy nitach, zastoin wody w korycie odwodnienia liniowego na dachu obiektu nr 21, miejscowych braków spoinowania, odspojenia się i uszkodzenia okładzin ceramicznych w toaletach, miejscowego wysuwania się uszczelek gumowych z oszklenia ram okien i drzwi, występowania śladu po zacieku pod wpustem podłogowym kotłowni apartamentów, miejscowego przemieszczania się i braków kostki granitowej w posadzkach przed lokalami z zawyżoną wysokością wpustu podłogowego w stosunku do poziomu posadzki, uszkodzenia chodnika w pasażu z płyt i kostki. Przyczyną większości zacieków na elewacji jest wadliwe wykonanie okapników na balustradach, okapniki nie mają odpowiedniego wysięgu poza lice balustrady. W ramach badania posadzki w październiku 2013 r. wykonano badanie tylko jednej posadzki z 26 pawilonów jakie zostały wybudowane. Nie wykonano żadnego badania w 20 lokalach na parterze, wykonano tylko jedno badanie w lokalu usługowym z 19 lokali na I piętrze. Wykonano tylko jedno badanie w lokalu z 17 lokali mieszkalnych i apartamentowych. Nie ujawniono żadnego lokalu z widocznymi wadami podkładów. Tego rodzaju wad posadzek nie stwierdzono też w 2012 r. Wykonanie badań w tym zakresie wiązałoby się ze zniszczeniem już zagospodarowanych lokali, natomiast żaden z lokatorów nie zgłosił zastrzeżeń co do wad w posadzkach. Wytrzymałość jastrychu na tarasie jest prawidłowa czyli większa niż 12 MP-a. Natomiast nie było podstaw do stosowania na tarasie betonu o wytrzymałości B 25. Oznaczenie wylewki jako wylewki betonowej nie jest jednoznaczne z wymogiem zastosowania betonu B 25. (...) 25 wykonuje się z kruszyw o grubości 8 mm, natomiast nie każda wylewka betonowa musi mieć taką grubość. Koszt usunięcia poszczególnych wad spowodowanych przez powódkę wynosi łącznie 95 901,92 zł nett (117 959,36 zł brutto).

Dowód: sprawozdanie z badań (k. 638 - 639), wyciąg z projektu zagospodarowania terenu i architektury (k. 640 – 646), dokumentacja powykonawcza (k. 646 – 647), świadectwa badań (k. 1010 – 1077), wyciąg z dziennika budowy (k. 1203 – 1206), dokumentacja fotograficzna (k. 1207 – 1209), projekt wykonawczy (k. 1210 – 1212), pisemna opinia biegłego sądowego H. G. (k. 1087 – 1178), ustna uzupełniająca opinia biegłego sądowego H. G. (k. 1353 – 1358).

Jeśli chodzi o wady instalacji elektrycznej to wada polegająca na położeniu przewodów niezgodnie z projektem wykonawczym została skutecznie usunięta. Nie stwierdzono nieprawidłowego zamontowania rozdzielni R – 5. Woda w lampach na tarasie I piętra stanowi usterkę budowlaną i nie dotyczy niesprawności instalacji elektrycznej. Usterki w zakresie rozdzielenia uziemienia i montażu przewodów zostały usunięte w ramach przeglądu 5 – letniego. Natomiast w celu ustalenia uszkodzenia skutkującego niedziałaniem lamp na tarasie I piętra należy wykonać odkrywki zabrukowania i ustalić miejsce uszkodzenia przewodów. Pracochłonność tych czynności została oszacowana na 24 roboczogodziny. Koszt ustalenia przyczyny awarii oświetlenia wynosi 509 złotych (24 rbgx21,20 zł/rbg).

Dowód: pisemna opinia biegłego sądowego Z. R. z załącznikami (k. 1242 -1251), ustna opinia uzupełniająca biegłego sądowego Z. R. (k. 1358).

W przedmiocie umowy stwierdzono też wady instalacji sanitarnych polegające na nieprawidłowym działaniu ogrzewania w lokalach mieszkalnych oraz kanalizacji deszczowej w systemie G. P.. Skutkiem wadliwego działania ogrzewania był nierównomierny rozkład temperatury podłogi przy ogrzewaniu podłogowym. Z kolei wadliwe działanie kanalizacji deszczowej powodowało ściekanie wody po zewnętrznej powierzchni rur kanalizacyjnych a w konsekwencji powstaniem zacieków na ścianach i sufitach pomieszczeń. Jeśli chodzi o wady instalacji centralnego ogrzewania to stwierdzono brak przeprowadzenia regulacji zrównoważenia przepływów, w efekcie czego gdy woda zasila grzejniki przestaje działać ogrzewanie podłogowe. Natomiast w lokalu (...) stwierdzono zakłócony przepływ wody grzejnej do ogrzewania podłogowego czego przyczyną jest wadliwa praca rozdzielacza ogrzewania podłogowego lub częściowa niedrożność przewodów spowodowana zanieczyszczeniami. Brak ogrzewania podłogi w części łazienek wynika z faktu, że użytkownicy mieszkań zmienili ich aranżacje w stosunku do projektowanej głównie poprzez zastąpienie wanien kabinami natryskowymi. Projekt nie przewidywał ogrzewania podłogowego pod wannami. Z tego względu po usunięciu wanien powierzchnia podłogi, na której miała się ona znajdować nie jest ogrzewana. (...) odwodnienia balkonów został wykonany niezgodnie z projektem i wymaganiami systemu. (...) ten zaprojektowano jako grawitacyjny a wykonano częściowo jak podciśnieniowy stosując rurę spustową o średnicy 56 mm ułożoną poziomo pod stropem balkonu. Nie zainstalowano elementów uszczelniających oraz osłon ochronnych na wlocie wody do rur spustowych na powierzchni balkonów. Zbierająca się pod podłogą w systemie T. woda spływa przez nieszczelności na zewnątrz rur, tworząc zacieki na suficie na niższej kondygnacji. Projekt przewidywał odwodnienie liniowe balkonu wzdłuż jego krawędzi zewnętrznej w systemie A. D. jednak jego zastosowanie nie było możliwe przy zastosowaniu profili T.. Odprowadzenie rury spustowej jest nieprawidłowe, nie odbywa się korytkiem odwadniającym. Powierzchnię balkonu pod profilami T. wykonano jako poziomą a powinna mieć pochylenie w kierunku korytka odwadniającego zapewniającego spływ wody. (...) odwadniania galerii na drugim piętrze zaprojektowano jako grawitacyjny, nie został jednak wykonany zgodnie z projektem. Nie wykonano wylewki betonowej o nachyleniu 1 ⁰ do poziomu oraz korytka odwadniającego w stosownym przekroju. Wystąpiły w tym zakresie różnice między projektem branży architektonicznej a sanitarnej. Ponadto wylewkę wykonano bez spadku i korytka odwadniającego a przy tym jej powierzchnia znajduje się na poziomie najniższej krawędzi rury odpływowej. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku odwodnienia galerii na pierwszym piętrze, natomiast negatywne skutki takiego wykonania są mniejsze bowiem jest ona zadaszona. W systemie odwadniania tarasu nie zastosowano elementów uszczelniających rur spustowych w związku z tym zalegająca woda penetruje między zewnętrzną powierzchnią rur a stropem i przenika do pomieszczeń poniżej. Nie zastosowano kołpaków ochronnych co powoduje, że są przecieki w miejscu wejścia rury w strop. Koszt usunięcia wad spowodowanych przez wykonawcę ustalono na kwotę 18 643,73 zł brutto. Na koszt tych prac składa się: naprawa wylewki betonowej na galerii z wykonaniem spadu i korytka odwadniającego (8.244,68 zł), naprawa wylewki na balkonach, wykonanie spadu o korytka odwadniającego i rozebranie i zamontowanie posadzki z profili T. (1 734,57 zł), wykonanie wpustów tarasowych na balkonach lokali mieszkalnych (1.995,97 zł), wykonanie wpustów w systemie odwodnienia tarasu (424,85 zł), regulacja instalacji c.o. w lokalach mieszkalnych (1 357,61 zł), założenie nowego trójnika w instalacji c.o. (1 400,00 zł). Inne zgłaszane usterki takie jak nieszczelność instalacji ogrzewania podłogowego, niedziałające kurtyny powietrzne w dwóch lokalach usługowych, przykre zapachy z układu kanalizacji sanitarnej wycieki z przewodów kominowych, awaria kotła w kotłowni apartamentów, awaria pompy obiegowej, awaria zewnętrznego przyłącza wody zostały usunięte.

Dowód: pisemna opinia biegłego sądowego B. S. (k. 1270 – 1289), ustna opinia uzupełniająca biegłego sądowego B. S. (k. 1373 – 1376), pisemna opinia uzupełniająca biegłego sądowego B. S. (k. 1394 – 1398).

Sąd zważył co następuje:

Przedstawione wyżej ustalenia faktyczne prowadzą do wniosku, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Pierwotnie powódka żądała oprócz należności głównej również kwoty 3 800 506,57 zł tytułem odsetek umownych za opóźnienie w zapłacie wynagrodzenia. Z uwagi jednak na cofnięcie w piśmie z dnia 5 marca 2014 r. powództwa w tym zakresie, na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. w tej części w punkcie 1 wyroku umorzono postępowanie.

Powódka wywozi swoje roszczenie z umowy nr (...) GW/201 zawartej w dniu 30 kwietnia 2010 roku, na podstawie której zobowiązała się do zrealizowania na zlecenie pozwanej spółki zadania pn. „Budowa zespołu usługowo – handlowo – mieszkalnego oraz wykonanie infrastruktury technicznej przy ul. (...) w M.”. Z pewnością przedsięwzięcie realizowane na podstawie tej umowy było większych rozmiarów, o zindywidualizowanych właściwościach, zarówno fizycznych, jak i użytkowych, któremu towarzyszyło projektowanie i zinstytucjonalizowany nadzór (por. teza I wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2007, I CSK 51/07, Lex nr 334975). Powyższą umowę, będącą źródłem roszczenia powódki, z uwagi na zakres zleconych jej robót, należy ocenić więc jako umowę o roboty budowlane w rozumieniu art. 647 k.c., na co zresztą wskazała w pozwie sama strona powodowa, a pozwana w toku procesu tego nie kwestionowała. W myśl art. 647 k.c., przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobo­wiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. Na gruncie rozważanej sprawy powódka wywodzi skutki prawne z faktu, że wykonała zlecone jej roboty zgodnie z umową, pozwana odebrała obiekt jednak nie zapłaciła pozostałej części umówionej ceny. Wobec tego zgodnie z art. 6 k.c. w zw. z art. 647 k.c. powódka zobowiązana była wykazać, że strony łączyła umowa, jej zakres oraz fakt wykonania zleconych w jej ramach czynności. W ocenie Sądu z powyższych obowiązków powódka się wywiązała. Nie był sporny między stronami fakt zawarcia powyższej umowy i zakres robót zleconych powódce do wykonania. Żadna ze stron nie kwestionowała, iż dwoma aneksami dokonano zmian pierwotnych postanowień umowy co do zakresu prac, wynagrodzenia oraz terminu ich zakończenia. Nie było też sporne, iż strony w pkt 7.1.1. umowy ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe za realizację przedmiotu umowy, które ostatecznie wyniosło 22.538.671,17 zł plus podatek VAT. Zaoferowany materiał dowodowy w postaci protokołów odbioru, w szczególności protokołu odbioru końcowego z dnia 3 sierpnia 2011 r. poparty zeznaniami świadków, pozwala na wniosek, iż w tym właśnie dniu pozwana dokonała odbioru końcowego robót wykonywanych na podstawie umowy z dnia 30 kwietnia 2010 r. Z treści protokołu wynika wprawdzie, że obiekt posiadał usterki, jednak nie były to usterki istotne, takie które uniemożliwiałyby korzystanie z obiektu, co w konsekwencji uzasadniałoby odmowę odbioru. Zauważyć w tym miejscu należy, że zakończenie robót (oddanie), uzasadniające żądanie wynagrodzenia, następuje z chwilą kiedy faktycznie zgłoszono je do odbioru, nawet gdy są obarczone wadami czy usterkami. Wyjątek dotyczy jedynie sytuacji, w której stwierdzono wady istotne, które uniemożliwiają korzystanie z obiektu zgodnie z przeznaczeniem, i które tym samym uniemożliwiają dokonanie odbioru (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2015 r., III CZP 8/15). Taka sytuacja w omawianej sprawie jednak nie wystąpiła. Pozwana nie kwestionowała, że nie dokonała zapłaty na rzecz powódki pozostałej części umówionego wynagrodzenia ryczałtowego w kwocie 3 699 357,14 zł, która wynika z faktur objętych niniejszym pozwem. Natomiast broniąc się przed roszczeniem powódki o zapłatę wynagrodzenia w toku procesu podniosła zarzut potrącenia wierzytelności powódki z tytułu wynagrodzenia za wykonane roboty z wierzytelnością pozwanej w kwocie 383 157,41 złotych z tytułu kary umownej za nieterminową realizację umowy przez powódkę. Nadto, w oparciu o art. 637 k.c. w zw. z art. 656 k.c. wniosła o obniżenie wynagrodzenia powódki z tytułu rękojmi w związku z istnieniem wad obiektu zmniejszających jego wartość i użyteczność. Pozwana nie sprecyzowała kwoty obniżenia wynagrodzenia wnosząc o jego obniżenie w odpowiednim stosunku określonym w opinii biegłego sądowego, jaki miał zostać powołany między innymi na tę okoliczność. W ocenie Sądu na uwzględnienie zasługiwał zarzut potrącenia. Pozwana w toku procesu wykazała, w myśl art. 498 § 1 k.c., że przysługiwała jej wierzytelność względem powódki, którą mogła skutecznie potrącić. Ziściły się bowiem okoliczności uzasadniające naliczenie kary umownej przewidzianej w pkt 4.13.1.1 w zw. z pkt 4.13.2. Ogólnych warunków umowy (OWU) w zw. z pkt 4.13.2.1 Istotnych warunków umowy ( (...)). Zgodnie z tymi postanowieniami wykonawca, czyli powódka miała obowiązek zapłaty kary umownej w przypadku opóźnienia w wykonaniu przedmiotu umowy w określonym w umowie terminie zakończenia. Zaznaczyć przy tym należy, że strony ukształtowały odpowiedzialność za opóźnienie, co oznacza, iż wykonawca odpowiada za nieterminowe wykonanie przedmiotu umowy bez względu na przyczynę tego opóźnienia, a także z czyjej winy (wykonawcy, inwestora, czy osoby trzeciej) nastąpił brak wykonania zadania w umówionym terminie. Nieistotna zatem, z punktu widzenia odpowiedzialności powódki w kontekście zapisów umowy, była przyczyna nieterminowego oddania robót. Dlatego też Sąd nie czynił ustaleń w tym zakresie. Niewątpliwie natomiast z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że powódka zakończyła roboty budowlane z przekroczeniem terminu umownego oznaczonego ostatecznie na dzień 30 czerwca 2011 r. Jednak wbrew twierdzeniom pozwanej, zdaniem Sądu, umowa została w całości wykonana w dniu 31 lipca 2011 r. Fakt zaś odbioru przez pozwaną jako inwestora prac w terminie późniejszym tj. 3 sierpnia 2011 r. nie może uzasadniać naliczenia kary umownej za okres od 1 do 3 sierpnia 2011 r. Nie ma bowiem żadnych podstaw by termin zakończenia prac utożsamiać z terminem obioru, który jak pokazuje praktyka najczęściej następuje w innej dacie niż zakończenie robót przez wykonawcę. Z dokumentów przedłożonych w toku postępowania wynika, że roboty zlecone powódce niewątpliwie zostały zakończone przed dniem 3 sierpnia 2011 r. ale po dniu 30 czerwca 2011 r. Na powyższe wskazuje choćby protokół zaawansowania rzeczowo – finansowego nr 16, z którego wynika, że na dzień 30 czerwca 2011 r. prace wykonane były w 99,70 % (k. 27). W świetle tego dowodu nieuprawnione jest twierdzenie o zakończeniu w tym okresie całości prac. O tym, że 100 % prac zostało wykonanych świadczy protokół zaawansowania rzeczowo – finansowego nr 17, z którego wynika, że stan taki powódka osiągnęła dopiero w dniu 31 lipca 2011 r. (k. 7). Wprawdzie powódka już w dniu 30 czerwca 2011 r. zgłosiła pozwanej do odbioru zrealizowane prace co zresztą potwierdził wpisem z tego samego dnia w dzienniku budowy inspektor nadzoru. Należy jednak zwrócić uwagę, że inspektor nadzoru zgłosił gotowość wykonawcy ale do odbioru częściowego budynku. Jak wynika z późniejszych wpisów w dzienniku budowy po tej dacie wykonywane jeszcze były prace m.in. nawierzchnia tarasu z płytek chodnikowych. O kontynuowaniu prac po dniu 30 czerwca 2011 r. świadczy także pismo Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 7 lipca 2011 r. wskazujące, że do wykonania pozostały jeszcze roboty wykończeniowe w lokalach usługowych oraz na tarasie do przedmiotowych lokali. Tym samym nieuprawnione jest twierdzenie powódki, iż prace zakończyła 30 czerwca 2011 r. Wszystkie powyższe dowody w zestawieniu z protokołem zaawansowania robót nr 17 przesądzają, iż faktyczne zakończenie wszystkich prac objętych umową nastąpiło w dniu 31 lipca 2011 r. W związku z powyższym uzasadnione jest roszczenie z tytułu kary umownej za przekroczenie terminu umownego ale za okres od 30 czerwca do 31 lipca 2011 r., czyli za 31 dni opóźnienia, a nie jak wniosła pozwana za 34 dni opóźnienia. W konsekwencji żądanie w tym zakresie Sąd nieznacznie pomniejszył uznając za zasadną kwotę 349 349,40 złotych wyliczoną w oparciu o postanowienia pkt 4.13.2.1. Istotnych warunków umowy w zw. z § 2 aneksu nr (...) do umowy. Także drugi z prezentowanych przez stronę pozwaną zarzutów, a mianowicie dotyczący obniżenia umówionego wynagrodzenia w ramach rękojmi zasługiwał na uwzględnienie. Powszechnie przyjmuje się, że odpowiedzialność z tytułu rękojmi aktualizuje się po ukończeniu robót i ich odbiorze przez inwestora (art. 637 w związku z art. 656 k.c., zob. też wyroki Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2006 r., II CK 336/05, nie publ. i z dnia 1 grudnia 2006 r., I CSK 276/06, nie publ.). Jak już była mowa wyżej odbiór przez pozwaną jako inwestora nastąpił w dniu 3 sierpnia 2011 r. Podczas odbioru ujawniono wady, jednak nie miały one charakteru wad istotnych, które kwalifikowałyby do odmowy odbioru i odstąpienia od umowy. Wobec tego pozwana nabyła uprawnienia z tytułu rękojmi przewidziane w art. 637 i 638 k.c. Z zaoferowanego materiału dowodowego wynika, że pozwana wielokrotnie zgłaszała reklamacje powódce a także wzywała ją do usunięcia stwierdzonych wad. Fakt ten potwierdzają przykładowo pisma z dnia 22 września 2011 r., 28 października 2011 r., 22 lutego 2011 r., 31 lipca 2012 r., 21 sierpnia 2012 r. czy z dnia 31 sierpnia 2012 r. a także obszerna korespondencja elektroniczna dołączona do sprzeciwu (k. 158 – 192) i zeznania świadków, zwłaszcza J. K.. Świadek ten odpowiedzialny w powodowej spółce za usuwanie usterek zeznał, że dostaje informacje o wadach najczęściej mailowo od P. O. lub J. Ś. (k. 695). Przy czym jak wynika z protokołów usterek i z zeznań świadków, część z tych wad powódka usuwała, na część nie reagowała, natomiast części mimo podejmowanych prób nie udało się usunąć. Jak zeznał świadek J. K. niektóre nadal powódka nie może usunąć przecieku z tarasu mimo, że usterka ta została dawno zgłoszona (k. 695). Uzasadnione zatem było sformułowanie roszczenia o obniżenie wynagrodzenia w ramach rękojmi. W świetle przeprowadzonego postępowania dowodowego nie sposób przyjąć, że pozwana dokonywała zgłoszeń wad po terminie co by miało uzasadniać utratę uprawnień z rękojmi. Wręcz przeciwnie pozwana zgłaszała usterki niezwłocznie, natomiast jak wynika choćby z pisma z dnia 21 sierpnia 2012 r. (k. 143 – 145) oraz zeznań świadków powódka nie zawsze reagowała albo nie zawsze usterkę udawało się usunąć.

Jeśli chodzi o prace ogólnobudowlane to Sąd podziela w całości stanowisko wyrażone przez biegłego sądowego H. G., który ustalił, że w przedmiocie umowy wystąpiły wady wykonawcze. Powstały one na skutek wykonania prac niezgodnie z zasadami sztuki budowlanej i z umową. Biegły w swojej opinii precyzyjnie wyjaśnił przyczyny, rodzaj i zakres wad. Szczegółowo opisał na czym te wady polegały i kto ponosi za ich powstanie odpowiedzialność. W szczególności wady te polegały na nieszczelności izolacji przeciwwilgociowych, braku progów w drzwiach wejściowych, nierówności posadzki, odspojeń listew cokołowych, skorodowania spodów i fragmentów powierzchni skrzydeł drzwiowych do mieszkań, odspojeniu cokolików z gresu, zarysowaniu ścian i miejscowych ubytków, zaciekach na ścianach, przebarwieniach po zaciekach, mechanicznych pęknięciach płyt elewacyjnych, zastoinach wody w korycie odwodnienia liniowego, miejscowych brakach spoinowania, miejscowym wysuwaniu się uszczelek oraz miejscowym przemieszczaniu się i brakach kostki granitowej. Wykryte zostały także wady materiałowe bowiem powódka zastosowała materiał niezgodny z dokumentacją projektową o zaniżonych parametrach, a mianowicie zamiast wylewki betonowej o wytrzymałości B – 25 użyła w miejscach wskazanych przez biegłego jastrychu cementowego, który charakteryzuje się mniejszą odpornością od wylewki B – 25. Koszt usunięcia wad spowodowanych przez powódkę biegły ustalił na łączną kwotę 117 959,36 zł brutto co szczegółowo przedstawił w kosztorysie stanowiącym załącznik do opinii pisemnej. Kwestie sporne w zakresie tej opinii zostały wyjaśnione na rozprawie, podczas której biegły złożył ustną uzupełniającą opinię, odpowiadając na pytania i wyjaśniając wątpliwości stron. W tym zakresie żadna ze stron nie wniosła jakichkolwiek zastrzeżeń. Z tego względu Sąd pozytywnie ocenił przedstawioną opinię uznając, że jest klarowna i rzetelna. Powyższe dało podstawy do tego aby ustalić, że wady ujawnione w obiekcie obniżyły jego wartość o łączną kwotę 117 959,36 zł. Wobec tego ta kwota została uwzględniona przez Sąd w zakresie obniżenia wynagrodzenia. Kolejny biegły sądowy Z. R. potwierdził występowanie wad w instalacji elektrycznej stwierdzając, że nie działają lampy na tarasie I piętra. Biegły wskazał, że lampy te nie działają choć nie wykazują symptomów spalenia. Badając okoliczności sprawy i mając na uwadze kolejność podejmowanych przez wykonawcę w procesie budowy czynności wywnioskował, że uszkodzenie lamp mogło powstać przez wykonawcę pokrycia tarasu. W celu ustalenia przyczyny awarii należy więc dokonać odkrywki zabrukowania i ustalić miejsce przerwania przewodów, przy czym koszt ustalenia przyczyny awarii ubiegły ustalił na kwotę 509,00 zł. Sąd nie znalazł podstaw by kwestionować wnioski sformułowane w tej opinii zwłaszcza, że również w tym wypadku żadna ze stron po wyjaśnieniu przez biegłego na rozprawie w dniu 7 września 2015 r. wątpliwości nie wnosiła do treści opinii zastrzeżeń ani też nie kwestionowała stwierdzonych przez biegłego usterek. Wobec tego Sąd przyjął, że zaistniały podstawy do obniżenia wynagrodzenia powódki w kwocie ustalonej przez biegłego tj. 509,00 zł Z opinii biegłego sądowego B. S. wynika, że w przedmiocie umowy występują także wady instalacji sanitarnej polegające na nieprawidłowym działaniu ogrzewania w lokalach mieszkalnych oraz kanalizacji deszczowej w systemie G. P. obciążające wykonawcę, czyli powódkę. Skutkiem wadliwego działania ogrzewania był nierównomierny rozkład temperatury podłogi przy ogrzewaniu podłogowym. Z kolei wadliwe działanie kanalizacji deszczowej powodowało ściekanie wody po zewnętrznej powierzchni rur kanalizacyjnych a w konsekwencji powstanie zacieków na ścianach i sufitach pomieszczeń. Również wniosków w tym zakresie strony w żaden sposób nie podważyły. Biegły rzeczowo i logicznie uzasadnił przedstawione wnioski. Tym samym Sąd nie znalazł podstaw by opinii tej nie podzielić. Natomiast w wyniku skutecznie podniesionych zarzutów w zakresie wyliczenia kosztów ujawnionych wad i dokonaniu korekty przez biegłego w uzupełniającej pisemnej opinii Sąd uznał, iż kwota obniżenia wynagrodzenia w tym zakresie ostatecznie wynosi 19 082,90 zł. Reasumując, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, w szczególności opinii trzech biegłych sądowych rację przyznać należy pozwanej, w zakresie w jakim twierdzi, iż obiekt został wykonany wadliwie i niezgodnie z umową. Wady, za które wyłączną odpowiedzialność ponosi powódka zostały szczegółowo opisane i rozliczone w opiniach biegłych. Zasadnym okazało się twierdzenie, że wykonanie przez powódkę obiektu w kontekście stwierdzonych wad, obniżyło jego wartość o łączną kwotę 137 551,35 zł (117 959,36 + 509 +19 082,90). Odnosząc się natomiast do kwestii wniosku dowodowego zgłoszonego przez pozwaną w piśmie z dnia 18 listopada 2014 r. w zakresie powołania biegłego sądowego z dziedziny materiałoznawstwa, w ocenie Sądu nie zasługiwał on na uwzględnienie. Pozwana motywowała swoje stanowisko tym, że skoro biegły sądowy H. G. stwierdził wady w postaci zastąpienia posadzek betonowych jastrychem cementowym o niższej jakości i wytrzymałości, to o tę kwotę powinno ulec obniżenie wynagrodzenia należnego powódce. Żądanie to jest nieuzasadnione z poniższych powodów. Po pierwsze, jeśli chodzi o roszczenie obniżenia wynagrodzenia z tytułu rękojmi z uwagi na wady materiałowe to zwrócić należy uwagę, że przede wszystkim pozwana nie wykazała zgodnie z regułą dowodzenia z art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c., występowania tych wad. W opinii biegłego sądowego H. G. wskazano gdzie te wady zostały ujawnione i biegły uwzględnił ich koszt. Natomiast w aktach niniejszej sprawy brak jakichkolwiek dowodów na to by w pozostałym niż poddany badaniu przez biegłego H. G. zakresie, ktokolwiek z użytkowników lokali zgłaszał takie wady, które świadczyłyby o tym, że użyte materiały charakteryzują się niewłaściwą wytrzymałością i odpornością. Jak wskazał biegły, gdyby faktycznie zaistniała obniżona wytrzymałość z uwagi na użyty materiał w postaci jastrychu cementowego powodująca, że obiekt nie spełnia swojej roli, czyli nie nadaje się do przeznaczonego użytkowania, to w lokalach znajdujących się w obiekcie pojawiłyby się stosowne objawy. Przede wszystkim dałoby się zauważyć odspojenia płytek i paneli – powyższe ujawniono tylko w jednym mieszkaniu, co zresztą zostało ujęte w opinii biegłego jako koszt usunięcia wady. Poza tym ujawniłyby się takie wady jak kruszenie i zapadanie wylewek oraz odspojenia zastosowanych okładzin. Jak wskazał biegły H. G. nie przedstawiono mu takiego materiału dowodowego, z którego wynikałoby, że we wszystkich innych pomieszczeniach, z wyjątkiem tych, w których dokonano badania, takie nieprawidłowe sytuacje miały miejsce. Biegły H. G., który już 2012 r. przeprowadzał wizję w obiekcie, gdzie nie zostały jeszcze położone okładziny na podłogach również nie stwierdził by zastosowane wylewki jawiły się jako mało odporne i nie spełniające swojej roli w zakresie użyteczności tego obiektu. Nie powstawał tak zwany piasek, co przesądzałoby o tym, że użyty na wylewki materiał jest wadliwy. Powyższe przesądza o tym, że skoro pozwana nie naprowadziła stosownych dowodów na powoływaną okoliczność, a żaden z obecnych właścicieli nie zgłosił nieprawidłowości w tym zakresie (z wyjątkiem jednego, o którym mowa była wyżej), to przyjąć należało, że zastosowanie wylewek o obniżonej odporności w pozostałych przypadkach stanowi jedynie hipotetyczne, niczym nie poparte założenie. Słusznie wskazał biegły i stanowisko to Sąd w całości podziela, że gdyby faktycznie użyto do tych wylewek materiałów o niedostosowanej wytrzymałości, to po upływie takiego czasu już wystąpiłyby stosowne objawy. Takie sytuacje nie miały miejsca, a nawet nie objawiły się takie symptomy. Po drugie zawnioskowany dowód okazał się niemożliwy do przeprowadzenia. Przeważająca większość bo 99% lokali mieszkalnych i usługowych zostało już wykupionych przez nowych właścicieli. Wobec tego Sąd nie ma podstaw by nakazać dokonywanie odkrywek w lokalach należących już do osób trzecich, tym bardziej że nie ma z ich strony żadnych sygnałów o nieprawidłowościach w tym zakresie. Trudno też określić kto miałby ponieść koszty nie tylko prac odkrywkowych ale i przywracających stan pierwotny. Zobowiązanie pozwanej do dostarczenia stosowych oświadczeń, w których właściciele wyrażą zgodę na przeprowadzenie prac odkrywkowych okazało się bezskuteczne. Zauważyć przy tym należy, że pozwana jako inwestor powinna w ramach należytej dbałości o własne interesy pobierać do badania w czasie realizacji inwestycji próbki zastosowanych wylewek. Jak zresztą wynika z postanowień pkt 6.1.3. OWU do obowiązków inspektorów nadzoru inwestorskiego należał nadzór nad przestrzeganiem przez wykonawcę w toku realizacji robót wymagań dotyczących stosowania materiałów i wyrobów wynikających z dokumentacji projektowej. Skoro pozwana nie zabezpieczyła się na okoliczność ewentualnego dowodzenia w procesie to trudno obecnie wykonywać tego typu badania tylko na podstawie hipotetycznych założeń pozwanej, w celu sprawdzenia jakiego rodzaju wylewki pozwana zastosowała w innych niż badane częściach obiektu. Powtórzyć trzeba, że nie ma żadnych sygnałów od właścicieli lokali aby tych miejscach zastosowano inny niż wymagany przez projekt materiał, zaś pozwana w żaden sposób okoliczności tej nie wykazała. Przeprowadzanie teraz prac odkrywkowych byłoby zatem sprzeczne z interesem obecnych użytkowników poszczególnych lokali. Po trzecie wskazać należy, że strony umówiły się na wynagrodzenie ryczałtowe, którego istotą jest określenie tego wynagrodzenia z góry bez przeprowadzenia szczegółowej analizy kosztów wytworzenia obiektu. Wynagrodzenie to jest niezależne od kosztów rzeczywiście poniesionych, jest ono stałe, niezmienne nawet w przypadku użycia tańszych czy droższych materiałów. Strony w niniejszej sprawie nie umawiały się na wynagrodzenie kosztorysowe, w którym wyceniony byłby odrębnie koszt wylewek betonowych. Gdyby pozwana wykazała, czego jak ustalono nie uczyniła, że użyto do wylewek materiału o niższej wartości niż się strony umawiały to i tak pozwana będzie zobowiązana do zapłaty umówionego wynagrodzenia bowiem wynika to z istoty wynagrodzenia ryczałtowego. Odmiennie traktować należy sytuacje, w której zaistniały wady użytkowe, czyli takie które zmniejszają wartość użytkową obiektu, w tym zakresie biegły H. G. rozstrzygnął w swojej opinii i tam gdzie zastosowano jastrych zamiast wylewki betonowej o skonkretyzowanych parametrach wyliczył koszt takiej wady i o ten koszt Sąd obniżył wynagrodzenie. Natomiast należy mieć na uwadze, co też wskazał biegły, że określenie materiału jako wylewki betonowej nie jest tożsame z pojęciem wylewki betonowej B – 25, czyli betonu o określonej wytrzymałości B – 25. Dlatego też tam gdzie w projekcie jest wymóg wylewki betonowej bez określenia konkretnej wytrzymałości nic nie stało na przeszkodzie aby zastosować jastrych. Jak wynika z opinii biegłego beton B - 25 wykonuje się z kruszyw o grubości 8 mm, natomiast nie każda wylewka betonowa musi mieć taką grubość. Tam gdzie faktycznie projekt wymagał zastosowania wylewki o określonej wytrzymałości B – 25 a nie był przez powódkę zastosowany biegły tę wadę wycenił. Natomiast tam gdzie określona była jedynie ogólnie jako wylewka betonowa uzasadnione było wykonanie wylewki betonowej o takiej wytrzymałości jak chociażby jastrych. Jak już wskazano nie stwierdzono wad użytkowych w zakresie zastosowanych wylewek a inny rodzaj wylewki mógłby świadczyć co najwyżej o różnicy w kosztach w wypadku wynagrodzenia kosztorysowego, ewentualnie pozwanej przysługiwałoby roszczenie o bezpodstawne wzbogacenie i taką kwotę z tego tytułu pozwana mogłaby przedstawić do potrącenia. Jednak takich żądań pozwana na gruncie rozważanej sprawy nie wyartykułowała. Podkreślić należy, że nie można domagać się obniżenia wynagrodzenia ryczałtowego w sytuacji, w której nie doszło do zmniejszenia użyteczności obiektu, co też potwierdził biegły sądowy H. G.. Argumentując niezasadność powództwa pozwana podniosła też, nie artykułując żadnych żądań w tym zakresie, że zaistniała podstawa do zatrzymania 10 % umówionego wynagrodzenia tj. kwoty 2 253 867,11 zł. Z treści pkt 4.12.1. i 4.12.2 Istotnych postanowień umowy faktycznie wynika, iż wykonawca miał wnieść zabezpieczenie należytego wykonania robót w gotówce lub w formie gwarancji bankowej, a zabezpieczenie należytego wykonania robót miało być wystawione na kwotę wynoszącą 10 % ceny umownej. W sprawie nie było przedmiotem sporu, że gwarancja bankowa udzielona przez powódkę utraciła ważność w dniu 1 sierpnia 2011 r. i nie została przedłużona wobec tego pozwana mogła skorzystać z uprawnienia przewidzianego w pkt 4.12.3 OWU i dokonała potrącenia z należności za częściowo wykonane roboty, do kwoty 10 % wartości umowy. Niemniej jednak zgodnie z pkt 4.12.8. OWU zabezpieczenie należytego wykonania umowy miało zostać zwrócone powódce w terminie 30 dni od dnia wykonania zamówienia i licząc od daty wystawienia przez zarządzającego świadectwa zakończenia robót i świadectwa usunięcia wad, zaś kwota pozostawiona na zabezpieczenie roszczeń z tytułu rękojmi za wady miała zostać zwrócona nie później niż w 15 dni po upływie okresu rękojmi za wady. Wobec powyższego czas, na który powyższa kwota mogła zostać zatrzymana, zgodnie art. 568 k.c. w brzmieniu przed zmiany, która weszła w życie z dniem 25 grudnia 2014 r., wynosił trzy lata od dnia odbioru. Wobec tego w niniejszej sprawie okres rękojmi upłynął w dniu 3 sierpnia 2014 r. Nie ma więc podstaw by pozwana nadal kwotę zabezpieczenia zatrzymywała. Strony powinny dokonać w tym zakresie stosownych rozliczeń. Wskazać przy tym trzeba, że nie istnieje roszczenie, które pozwalałoby pozwanej nie dokonywać w bliżej nieokreślonym terminie po upływie okresu rękojmi i gwarancji zwrotu zatrzymanych z tego tytułu kwot. Mając to na uwadze Sąd nie znalazł jakichkolwiek podstaw do uznania za prawidłowe stanowiska pozwanej, zgodnie z którym może ona po upływie okresu rękojmi zatrzymać kwoty potrącone na zabezpieczenie.

W świetle poczynionych rozważań odnosząc się do żądania powódki wskazać należy, że wykazała ona swoje roszczenie co do zasady.

W piśmie procesowym z dnia 5 marca 2014 r. stanowiącym sprecyzowanie pozwu powódka wniosła o zasądzenie odsetek ustawowych od kwot szczegółowo wymienionych w tym piśmie, jakie miały wynikać z wpłat dokonywanych na poczet faktury (...). W ocenie Sądu żądanie w tym zakresie nie mogło zostać uwzględnione bowiem powódka w ogóle nie wykazała, w jakich datach nastąpiła faktyczna zapłata poszczególnych kwot. Z uwagi na brak jakichkolwiek dowodów potwierdzających wpłaty i daty tych wpłat, w kontekście art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c., powołana okoliczność wymyka się kontroli Sądu. Co istotne Sąd dwukrotnie wzywał powódkę do sprecyzowania żądania i za każdym razem powódka wnosiła odmiennie nie naprowadzając przy tym jakichkolwiek dowodów. Dlatego też żądanie w tym zakresie podlegało oddaleniu. Jeśli chodzi o żądanie główne to należne ono było w części. Powódka wnosiła o zasądzenie kwoty 3 699 578,00 zł z odsetkami ustawowymi od następujących kwot wynikających z faktur załączonych do pozwu: 460 000,00 zł z faktury (...) od dnia 21 kwietnia 2011 r., 1 267 908,99 zł z faktury (...) od dnia 12 maja 2011 r., 1 158 018,35 zł z faktury (...) od dnia 16 czerwca 2011 r., 458 195,82 zł z faktury (...) od dnia 17 lipca 2011 r., 287 050,28 zł z faktury (...) od dnia 21 sierpnia 2011 r., 68 183,70 zł z faktury (...) od dnia 11 września 2011 r. Z uwagi na to, iż zarzut potrącenia z tytułu kary umownej – jak wyżej wskazano – okazał się skuteczny, należało pomniejszyć o kwotę 349 349,40 zł należność główną. Mając na uwadze art. 451 § 3 k.c. w zw. art. 503 k.c. Sąd zaliczył tę należność w pierwszej kolejności na poczet najstarszego niezapłaconego zobowiązania wynikającego z faktury (...) zatem po potrąceniu do zapłaty z tej faktury pozostała kwota 110 650,60 zł (460 000,00 - 349 349,40). W wyniku uwzględnienia zarzutu obniżenia wynagrodzenia o kwotę 137 551,35 zł (117 959,36 + 509 +19 082,99) należność z faktury (...) na kwotę 68 183,70 zł została skompensowana w całości (137 551,35 - 68 183,70 = 69 367,65), zaś z faktury (...) w części (287 050,28 - 69 367,65), w związku z tym do zapłaty z tej faktury pozostała kwota 217 682,63 zł. Z tego względu powództwo w zakresie kwoty 68 183,70 zł oraz kwoty 69 367,65 zł podlegało oddaleniu. Biorąc powyższe pod uwagę Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 3 212 456,39 złotych z ustawowymi odsetkami od kwoty 110 650,60 zł z tytułu faktury (...) od dnia 21 kwietnia 2011 r., od kwoty 1 267 908,99 zł z faktury (...) od dnia 12 maja 2011 r., od kwoty 1 158 018,35 zł z faktury (...) od dnia 16 czerwca 2011 r., od kwoty 458 195,82 zł z faktury (...) od dnia 17 lipca 2011 r. Orzeczenie o odsetkach za opóźnienie od poszczególnych kwot wynikających z załączonych do pozwu faktu VAT znajduje podstawę w art. 481 k.c. i zasądzone zostało zgodnie z żądaniem pozwu, jako roszczenie niekwestionowane przez pozwaną.

W związku z tym, że powództwo zostało uwzględnione w 86% zasadne było stosunkowe rozdzielenie między stronami kosztów procesu zgodnie z art. 100 k.p.c. przy czym szczegółowe wyliczenie kosztów pozostawiono referendarzowi sądowemu.

Ustalony stan faktyczny Sąd oparł na dowodach z dokumentów zaoferowanych przez strony w toku procesu, z zeznań świadków oraz opinii biegłych sądowych.

Zgromadzone w toku postępowania dowody z dokumentów ocenić należy jako rzetelnie i wiarygodnie przedstawiające stanowiska stron i okoliczności sprawy. Należy zwrócić uwagę na fakt, że strony nie kwestionowały żadnego z tych dowodów pod względem ich prawdziwości. W tej sytuacji również Sąd uznał, że powyższe dowody z dokumentów stanowią podstawę do czynienia w oparciu o nie ustaleń faktycznych w istotnych dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy kwestiach. Sąd uznał za wiarygodne zeznania wszystkich świadków w zakresie, w jakim korelowały ze sobą wzajemnie oraz znalazły odzwierciedlenie w pozostałym ujawnionym materiale dowodowym z dokumentów. Na podstawie art. 242 k.p.c. Sąd pominął dowód z zeznań świadka S. W. (2) z uwagi na to, że zaistniała przeszkoda w stawiennictwie tego świadka o nieokreślonym czasie trwania (wezwanie kierowane do tego świadka dwukrotnie powróciło z adnotacją „zwrot nie podjęto w terminie”). Dowód z pozostałych świadków J. Ś., E. S. i R. R. Sąd pominął z uwagi na to, że wnioski w tej sprawie okazały się spóźnione w rozumieniu art. 207 § 6 k.p.c. a w żaden sposób nie uprawdopodobniono niemożliwości powołania ich na wcześniejszym etapie postępowania. Niezależnie od tego świadkowie ci zostali powołani na okoliczności wymagające wiadomości specjalnych, które były przedmiotem badań biegłego sądowego. Z kolei pozostałe kwestie, na które świadkowie ci mieliby zostać słuchani zostały już wyjaśnione dowodami ze zeznań świadków już wcześniej powołanych przez stronę pozwaną.